CHƯƠNG IV
CHƯƠNG IV
NGUYÊN NHÂN CỦA TỘI PHẠM
NGUYÊN NHÂN CỦA TỘI PHẠM
I. KHÁI NIỆM
I. KHÁI NIỆM
NGUYÊN NHÂN CỦA
NGUYÊN NHÂN CỦA
TỘI PHẠM
TỘI PHẠM
Nguyên
nhân
của tội
phạm
=
Các
yếu tố
bên
trong
của
người
phạm
tội
+
Các yếu
tố bên
ngoài
của
môi
trường
sống
II. MÔI TRƯỜNG BÊN
II. MÔI TRƯỜNG BÊN
NGOÀI TÁC ĐỘNG ĐẾN SỰ
NGOÀI TÁC ĐỘNG ĐẾN SỰ
HÌNH THÀNH NHỮNG
HÌNH THÀNH NHỮNG
PHẨM CHẤT TÂM LÍ TIÊU
PHẨM CHẤT TÂM LÍ TIÊU
CỰC CỦA CÁ NHÂN
CỰC CỦA CÁ NHÂN
Môi trường gia đình
Môi trường gia đình
Môi trường trường học
Môi trường trường học
Môi trường bạn bè
Môi trường bạn bè
Môi trường lao động, sinh
Môi trường lao động, sinh
hoạt chung
hoạt chung
Xã hội vĩ mô
Xã hội vĩ mô
1.
1.
MÔI TRƯỜNG GIA ĐÌNH
MÔI TRƯỜNG GIA ĐÌNH
(6 Trường hợp)
(6 Trường hợp)
Gia đình quá nuông chiều con:
Gia đình quá nuông chiều con:
Hình thành sự ích kỉ, hẹp hòi
Hình thành sự ích kỉ, hẹp hòi
của đứa trẻ. Đứa trẻ chỉ biết đòi
của đứa trẻ. Đứa trẻ chỉ biết đòi
hỏi quyền lợi và thoả mãn các
hỏi quyền lợi và thoả mãn các
nhu cầu của mình mà không
nhu cầu của mình mà không
quan tâm đến lợi ích của người
quan tâm đến lợi ích của người
khác
khác
Cha mẹ thiếu trách nhiệm đối
Cha mẹ thiếu trách nhiệm đối
với gia đình, đối với việc chăm
với gia đình, đối với việc chăm
sóc, nuôi dạy con:
sóc, nuôi dạy con:
N
N
gười
gười
con cảm thấy thiếu
con cảm thấy thiếu
thốn tình cảm, thiếu sự chia
thốn tình cảm, thiếu sự chia
sẻ, tâm sự. Đứa trẻ camt thấy
sẻ, tâm sự. Đứa trẻ camt thấy
cô đơn ngay trong chính gia
cô đơn ngay trong chính gia
đình mình
đình mình
Gia đình thiếu sự tôn trọng lẫn nhau. Bố,
Gia đình thiếu sự tôn trọng lẫn nhau. Bố,
mẹ thường xuyên đánh chửi nhau:
mẹ thường xuyên đánh chửi nhau:
Đứa trẻ sẽ coi thường sự dạy bảo của cha
Đứa trẻ sẽ coi thường sự dạy bảo của cha
mẹ, không vâng lời và do vậy khi ra xã hội
mẹ, không vâng lời và do vậy khi ra xã hội
cũng sẽ thiếu sự tôn trọng đạo đức, pháp
cũng sẽ thiếu sự tôn trọng đạo đức, pháp
luật, dễ nhiễm các thói hư tật xấu của bạn
luật, dễ nhiễm các thói hư tật xấu của bạn
bè của những người không tốt khác.
bè của những người không tốt khác.
Nhiều đứa trẻ chứng kiến cảnh cha mẹ
Nhiều đứa trẻ chứng kiến cảnh cha mẹ
chửi, đánh nhau thường nảy sinh sự căm
chửi, đánh nhau thường nảy sinh sự căm
ghét bố, mẹ và trong một tình huống tiêu
ghét bố, mẹ và trong một tình huống tiêu
cực nào đó dễ làm phát sinh hành vi phạm
cực nào đó dễ làm phát sinh hành vi phạm
tội
tội
Gia đình quá nghiêm khắc
Gia đình quá nghiêm khắc
trong sự dạy bảo giáo dục con
trong sự dạy bảo giáo dục con
Quá nghiêm khắc, luôn áp
Quá nghiêm khắc, luôn áp
dụng các hình thức xử lí
dụng các hình thức xử lí
nghiêm khắc với đứa trẻ,
nghiêm khắc với đứa trẻ,
thường xuyên đánh mắng…sẽ
thường xuyên đánh mắng…sẽ
làm cho đứa trẻ cảm thấy xa
làm cho đứa trẻ cảm thấy xa
cách với bố mẹ, cảm thấy bất
cách với bố mẹ, cảm thấy bất
công, chán nản
công, chán nản
Gia đình không đầy đủ (những
Gia đình không đầy đủ (những
gia đình vì những lí do nào đó
gia đình vì những lí do nào đó
như li hôn, li thân, bố hay mẹ
như li hôn, li thân, bố hay mẹ
chết vì tai nạn, bệnh tật…)
chết vì tai nạn, bệnh tật…)
Sự thiếu hụt này làm cho đứa
Sự thiếu hụt này làm cho đứa
trẻ phát triển không hoàn thiện
trẻ phát triển không hoàn thiện
về tâm sinh lí. Đứa trẻ thường
về tâm sinh lí. Đứa trẻ thường
nảy sinh các tâm lí tiêu cực,
nảy sinh các tâm lí tiêu cực,
thiếu tự tin, chán nản…
thiếu tự tin, chán nản…
Gia đình có một hay nhiều thành viên
Gia đình có một hay nhiều thành viên
có hành vi phạm pháp hoặc phạm tội
có hành vi phạm pháp hoặc phạm tội
:
:
Do chạy theo làm ăn kinh tế hay do
Do chạy theo làm ăn kinh tế hay do
bản thân bố, mẹ là những người
bản thân bố, mẹ là những người
nghiện hút nên gia đình thường tiến
nghiện hút nên gia đình thường tiến
hành các hoạt động vi phạm pháp luật
hành các hoạt động vi phạm pháp luật
hay phạm tội, như: sản xuất, buôn bán
hay phạm tội, như: sản xuất, buôn bán
hàng giả, hàng cấm, buôn bán tàng
hàng giả, hàng cấm, buôn bán tàng
trữ các chất ma tuý, kinh doanh hoạt
trữ các chất ma tuý, kinh doanh hoạt
động mại dâm.
động mại dâm.
2. MÔI TRƯỜNG TRƯỜNG
2. MÔI TRƯỜNG TRƯỜNG
HỌC
HỌC
Sự thiếu quan tâm, thiếu trách nhiệm,
Sự thiếu quan tâm, thiếu trách nhiệm,
phân biệt đối xử của một bộ phận giáo
phân biệt đối xử của một bộ phận giáo
viên đối với các học sinh, nhất là các
viên đối với các học sinh, nhất là các
học sinh yếu kém, có hoàn cảnh khó
học sinh yếu kém, có hoàn cảnh khó
khăn đã tạo nên một môi trường giáo
khăn đã tạo nên một môi trường giáo
dục không lành mạnh.
dục không lành mạnh.
Việc thường xuyên bị nhắc nhở, kỉ luật,
Việc thường xuyên bị nhắc nhở, kỉ luật,
thường xuyên bị điểm kém, thường
thường xuyên bị điểm kém, thường
xuyên bị nêu tên…chính là nguyên
xuyên bị nêu tên…chính là nguyên
nhân tạo ra phẩm chất tâm lí tiêu cực:
nhân tạo ra phẩm chất tâm lí tiêu cực:
Bi quan, chán học, sự căm hận…
Bi quan, chán học, sự căm hận…
Một bộ phận giáo viên tiêu cực có
Một bộ phận giáo viên tiêu cực có
những hành vi xử sự không đúng:
những hành vi xử sự không đúng:
Học sinh không đi học thêm thì dù
Học sinh không đi học thêm thì dù
làm bài tốt cũng không được điểm
làm bài tốt cũng không được điểm
tốt, nếu cha mẹ học sinh không
tốt, nếu cha mẹ học sinh không
quan tâm đến thầy cô, không hay
quan tâm đến thầy cô, không hay
tặng quà dịp lễ tết… sẽ bị trù dập…
tặng quà dịp lễ tết… sẽ bị trù dập…
Điều này cũng làm hình thành tâm
Điều này cũng làm hình thành tâm
lí bi quan chán nản, không còn
lí bi quan chán nản, không còn
lòng tin vào thầy cô
lòng tin vào thầy cô
Một bộ giáo viên yếu kém có phẩm
Một bộ giáo viên yếu kém có phẩm
chất đạo đức không tốt, chuyên
chất đạo đức không tốt, chuyên
môn yếu đã làm ảnh hưởng
môn yếu đã làm ảnh hưởng
nghiêm trọng đến chất lượng học
nghiêm trọng đến chất lượng học
tập của học sinh. Học sinh không
tập của học sinh. Học sinh không
hiểu bài, điểm kém…tạo ra tâm lí
hiểu bài, điểm kém…tạo ra tâm lí
chán học, không muốn đến
chán học, không muốn đến
trường cũng làm nảy sinh ph
trường cũng làm nảy sinh ph
ẩm
ẩm
chất tâm lí tiêu cực
chất tâm lí tiêu cực
Nhiều trường quá chú trọng đến
Nhiều trường quá chú trọng đến
việc dạy các môn học chính để
việc dạy các môn học chính để
chạy theo thành tích mà không
chạy theo thành tích mà không
quan tâm đến giáo dục đạo đức
quan tâm đến giáo dục đạo đức
cũng như các hoạt động thể thao,
cũng như các hoạt động thể thao,
giải trí, sinh hoạt tập thể…điều này
giải trí, sinh hoạt tập thể…điều này
vừa gây áp lực học tập cho học
vừa gây áp lực học tập cho học
sinh vừa không tạo được sự hưng
sinh vừa không tạo được sự hưng
phấn trong học tập của học sinh.
phấn trong học tập của học sinh.
3. MÔI TRƯỜNG BẠN BÈ
3. MÔI TRƯỜNG BẠN BÈ
Nếu quan hệ với những người bạn
Nếu quan hệ với những người bạn
tốt, luôn quan tâm giúp đỡ nhau
tốt, luôn quan tâm giúp đỡ nhau
cùng tiến bộ thì đứa trẻ sẽ hình
cùng tiến bộ thì đứa trẻ sẽ hình
thành nhân cách tốt, biết phân biệt
thành nhân cách tốt, biết phân biệt
tốt xấu, đúng sai và trong những
tốt xấu, đúng sai và trong những
tình huống tiêu cực sẽ biết lựa
tình huống tiêu cực sẽ biết lựa
chọn những sử xự phù hợp với
chọn những sử xự phù hợp với
chuẩn mực đạo đức và pháp luật
chuẩn mực đạo đức và pháp luật
Nếu quan hệ với những người bạn
Nếu quan hệ với những người bạn
không tốt, đua đòi, ăn chơi, chán
không tốt, đua đòi, ăn chơi, chán
học, thường xuyên bỏ học để rủ
học, thường xuyên bỏ học để rủ
nhau tụ tập chơi game, uống
nhau tụ tập chơi game, uống
rượu, hút thuốc lá thậm chí sử
rượu, hút thuốc lá thậm chí sử
dụng chất ma tuý… Sẽ ảnh hưởng
dụng chất ma tuý… Sẽ ảnh hưởng
đến việc hình thành nhân cách
đến việc hình thành nhân cách
lệch lạc (phẩm chất tâm lí tiêu
lệch lạc (phẩm chất tâm lí tiêu
cực): Chạy theo đồng tiền để thoả
cực): Chạy theo đồng tiền để thoả
mãn các nhu cầu ăn chơi, đua đòi.
mãn các nhu cầu ăn chơi, đua đòi.
4. MÔI TRƯỜNG TẬP THỂ
4. MÔI TRƯỜNG TẬP THỂ
LAO ĐỘNG CHUNG
LAO ĐỘNG CHUNG