Tài liệu Phụ nữ dự định mang thai có cần uống sắt và acid folic? ppt

Vô sinh không chỉ riêng ở nữ giới
Nguồn: suckhoedoisong.vn

Khi bị vô sinh (VS), nhiều người thường đổ lỗi cho người mẹ, thực tế có đúng
vậy không? Theo nhà triết học vĩ đại aristote đã nói: “Những người đàn ông
bệnh tật, nghiện rượu và chơi bời không thể có con”. Với câu nói trên và
những tiến bộ của y học ngày nay thì nguyên nhân dẫn đến VS thì không chỉ
riêng ai.
Thế nào là VS
Theo quan niệm của các nhà y học cho rằng, VS là tình trạng vợ chồng chung
sống với nhau không có thai trong thời gian 2 năm mà không áp dụng bất cứ biện
pháp tránh thai nào. Nhưng ngày nay, theo Tổ chức Y tế thế giới, thời gian này rút
ngắn chỉ còn 1 năm. VS được chia làm 2 loại là VS nguyên phát, viết tắt là VS1,
nghĩa là chưa có thai lần nào và VS thứ phát (VS2), tức là đã từng có thai ít nhất 1
lần. Ngày nay, nhờ những tiến bộ của khoa học, nguyên nhân gây VS đã lần lượt
được làm sáng tỏ, trong đó các nhà khoa học thấy rằng tỷ lệ VS giữa nam và nữ
ngang nhau, tỷ lệ đó chiếm khoảng 40%, còn lại 20% là nguyên nhân kết hợp VS
do cả vợ lẫn chồng. Có một nghiên cứu khác, các nhà khoa học thấy rằng tỉ lệ gây
VS ở nam giới lên đến 45%.


Ảnh minh họa (Ảnh: corbis)

VS do nữ
Ở nữ giới, muốn có thai, thì tinh trùng phải qua được âm đạo, đi đến gặp được
trứng và thụ thụ thai ở 1/3 ngoài vòi trứng, trở thành trứng thụ tinh di chuyển vào
buồng tử cung, sau đó trứng sẽ phát triển lên hình thành bào thai. Một trong các
quá trình đó hoặc một vài quá trình, gặp trắc trở, thất bại, sẽ gây VS.
Về nguyên nhân gây VS ở nữ giới, thì có rất nhiều, nếu hiểu rõ, có thể đề phòng
được. Nguyên nhân thường gặp VS ở nữ giới là có bất thường về giải phẫu cơ
quan sinh dục như: hẹp âm hộ-âm đạo hay chỉ có một phần âm đạo, âm đạo có

vách ngăn, màng trinh dày, kênh cổ tử cung hẹp, rối loạn chất nhầy cổ tử cung
ngăn cản sự di chuyển của tinh trùng, tử cung kém phát triển, dị dạng tử cung đôi,
dầy dính buồng tử cung do nạo hút thai, viêm nhiễm dày dính làm tắc tai vòi, lạc
nội mạc tử cung. Nguyên nhân do không có buồng trứng, buồng trứng kém phát
triển, suy giảm hoàng thể, không phóng noãn do dùng thuốc tránh thai kéo dài, hội
chứng Turner…
Ngoài ra, còn một số nguyên nhân xảy ra trong sinh hoạt hằng ngày như: do sang
chấn tinh thần, lãnh cảm, sợ hãi quá mức nên từ chối sinh hoạt tình dục, suy dinh
dưỡng làm rối loạn sản xuất hormone, hút thuốc, uống nhiều rượu, lập gia đình trễ,
thường xuyên sử dụng thực phẩm không có lợi cho sức khỏe, thừa cân hoặc béo
phì, hay quá gầy, tập luyện căng thẳng, mắc bệnh lây qua đường tình dục như
bệnh chlamydia…
VS do nam
Nguyên nhân từ phía nam giới, thường nhất là do khiếm khuyết từ tinh trùng như:
không có tinh trùng, tinh trùng quá ít, tinh trùng di động yếu và tinh trùng dị dạng;
xuất tinh ngược dòng, tinh trùng chảy ngược vào bàng quang, sau đó được đi tiểu
ra ngoài. Nguyên nhân gây bệnh lý ở tinh hoàn, tinh hoàn teo nhỏ thể tích nhỏ hơn
3ml, tinh hoàn lạc chỗ, teo tinh hoàn do bệnh quai bị, do chấn thương, bệnh lây
truyền qua đuờng tình dục có thể làm viêm tắc ống dẫn tinh, thường xuyên nghiện
rượu, thuốc lá…
Ngoài nguyên nhân VS do vợ hoặc chồng, còn có một số trường hợp, cả hai vợ
chồng đều bình thường về phương diện sinh sản, nhưng tinh trùng người chồng
không thích hợp với chất nhầy ở cổ tử cung người vợ, làm cho tinh trùng bị chết
và không đi vào đường sinh dục nữ được. Trường hợp này thường được chẩn đoán
bằng xét nghiệm sau giao hợp, lấy chất nhầy ở cổ tử cung người vợ vài giờ sau
giao hợp, để xem sự di động và khả năng sống của tinh trùng. Hoặc có trường hợp
hệ miễn dịch người phụ nữ tạo ra các kháng thể để diệt tinh trùng theo cơ chế đào
thải vật lạ.
Phòng ngừa VS
Về phòng VS, vợ chồng cũng có thể thực hiện

được một số nguyên nhân.
Đối với nữ giới như giữ vệ sinh bộ phận sinh dục
hàng ngày trong thời gian có kinh nguyệt, trước
và sau khi giao hợp để tránh bị viêm nhiễm bộ
phận sinh dục, bởi đây chính là nguyên nhân
chính làm tắc vòi tử cung. Tránh để bị lây nhiễm
các bệnh lây truyền qua đường tình dục, nếu có bị
mắc các bệnh viêm nhiễm cần điều trị thật sớm,
tích cực và triệt để. Nếu có các biểu hiện của việc
rối loạn kinh nguyệt, nhất là tình trạng rong kinh
kéo dài thì điều trị thật sớm và triệt để, bởi các rối
loạn này có thể dẫn đến rối loạn trong quá trình
phóng noãn. Tránh hút thuốc, uống rượu bia.
Vô sinh nam do giảm số lượng tinh
trùng.
Đối với nam, tránh nghiện rượu bia, thuốc lá, đặc biệt là thuốc lá vì có ảnh hưởng
xấu đến khả năng mang thai và trong suốt thai kỳ. Các nhà khoa học đã nghiên
cứu và thấy rằng, hút thuốc lá có hại cho sự hình thành giao tử, có thể bị tổn
thương bởi khói thuốc lá, các nhiễm sắc thể mà cả gen di truyền ADN gây ra tổn
thương cho tế bào mầm có thể là hậu quả của tiếp xúc với khói thuốc lá. Nam giới
hút nhiều thuốc lá sẽ làm giảm số lượng tinh trùng và gia tăng tỉ lệ tinh trùng chết
và bất thường hình dạng, chức năng. Mặc dù, tác động của thuốc lá lên khả năng
sinh sản của nam giới và tác hại của hút thuốc lá thụ động lên khả năng sinh sản
của nữ giới vẫn còn bàn cãi, thì việc hút thuốc lá nên được quan tâm như yếu tố
nguy cơ gây VS.