Tràng Giang

Group 3

TRÀNG GIANG
《 Huy Cận 《


I/ TÁC GIẢ - TÁC PHẨM:
1/ Tác giả: Huy Cận (1919-2005)
- Tên khai sinh: Cù Huy Cận, quê ở Hà Tĩnh
Xuất thân từ một gia đình nhà nho nghèo, tham gia cách mạng
sớm từ năm 23 tuổi.
- Trước Cách mạng tháng Tám: là một trong những tác giả xuất
sắc của phong trào thơ mới
- Sau Cách mạng tháng Tám: sáng tác có nhiều đổi mới, tìm thấy
sự hịa điệu giữa con người và xã hội
- Thơ Huy Cận mang tính hàm súc, giàu chất duy tưởng, triết lí.
- Tác phẩm tiêu biểu:
+Trước Cách mạng tháng Tám: in tập thơ đầu Lửa thiêng năm
1940, Kinh cầu tự (1942), Vũ trụ ca (1940 – 1942).
+ Sau Cách mạng tháng Tám: Trời mỗi ngày lại sáng (1958), Đất
nở hoa (1960), Bài thơ cuộc đời (1963), Những năm sáu mươi
(1968),...


I/ TÁC GIẢ - TÁC PHẨM:
1/ Tác phẩm:
- Xuất xứ : nằm trong tập thơ Lửa thiêng (1940)
- Hoàn cảnh sáng tác: bài thơ này được viết vào mùa thu năm
1939 và cảm xúc được khơi gợi chủ yếu từ cảnh sông
Hồng mênh mang sông nước.
- Bố cục :

+ Khổ 1: bức tranh sông nước buồn vắng.
+ Khổ 2: cảnh cồn bến hoang vắng.
+ Khổ 3: cảnh bãi bờ quạnh quẽ.
+ Khổ 4: bức tranh không gian tầng bậc.


Nhan đề và lời đề:
Nhan đề:
* “Tràng Giang”: sông dài
+ Cách đọc “Tràng Giang”: điệp
vần “ang” + âm mở
→ Gợi cảm giác mênh mông,
rộng lớn.
+ Từ Hán Việt : cổ kính, trang
trọng
+ Sử dụng tên chung mang tính
khái quát: chở những nỗi niềm
tâm tư của cả dân tộc.

Lời đề:
*Thâu tóm được cả tình (bâng
khn, nhớ) và cảnh (trời rộng,
sơng dài) của bài thơ → cảm
hứng chủ đạo: nỗi buồn trước
cảnh sông nước bao la, bát ngát.


Khổ 1: Cảnh cồn bến hoang vắng.
“Sóng gợn tràng giang buồn điệp điệp,
Con thuyền xuôi mái nước song song,

Thuyền về nước lại, sầu trăm ngả;
Củi một cành khô lạc mấy dịng.”
- “Sóng gợn”: chuyển động nhẹ nhàng trên mặt dịng nước-> gợi lên sự tĩnh
lặng.
- “Điệp điệp”: từ láy gợi nên nỗi buồn chồng chất tầng tầng lớp lớp, triền miên vơ
hạn.
- “Con thuyền xi mái”:hình ảnh con người lênh đênh,bng xi theo dịng
nước
 thể hiện sự nhỏ bé, đơn độc.
- Từ láy “điệp điệp”, “song song” được đặt cuối câu nhằm tạo nên sự lan tỏa
thêm nỗi buồn trong câu thơ.
- Hình ảnh “thuyền về nước lại” :gợi sự chia lìa
- “Củi một cành khơ”: đảo ngữ, nhấn mạnh từ củi: sự vật nhỏ bé, tầm thường,
bơ vơ.


Khổ 2: Cảnh cồn bến hoang vắng:
“Lơ thơ cồn nhỏ gió đìu hiu
Đâu tiếng làng xa vãn chợ chiều
Nắng xuống, trời lên sâu chót vót
Sơng dài, trời rộng, bến cơ liêu”
-Từ láy: + “lơ thơ”: gợi sự thưa thớt, ít ỏi
+ “đìu hiu”: gợi sự vắng lặng, lạnh lẽo
-“Đâu”: → đâu đó: âm thanh mơ hồ, khơng rõ.
→ đâu rồi: câu hỏi → sự tìm kiếm.
-> Niềm khao khát, mong mỏi về một chút hoạt động âm thanh sự sống con người.
-Hình ảnh “cồn nhỏ” >< “sơng dài”, “trời rộng” >< “bến cô liêu” : không gian
mênh mông, con người nhỏ bé ,gợi sự buồn vắng, cô quạnh, hiu hắt.
-“ Xuống, lên, dài, rộng”: sự kết hợp các từ chỉ phương hướng, tạo không gian nhiều
chiều, rợn ngợp, làm con người cảm thấy nhỏ bé, lạc loài giữa vũ trụ bao la.

Khổ 3: Cảnh bãi bờ quạnh quẽ:
“Bèo dạt về đâu hàng nối hàng
Mênh mơng khơng một chuyến đị ngang
Khơng cầu gợi chút niềm thân mật
Lặng lẽ bờ xanh tiếp bãi vàng”
-“cánh bèo”: hình ảnh ước lệ →sự trơi dạt, bấp bênh, long đong của kiếp người nhỏ bé →ở
khổ thơ này hình ảnh đó được nhân lên nhiều lần.
- Cấu trúc phủ định: “khơng cầu”, “khơng một chuyến đị ngang” khơng có bất cứ thứ gì gắn
kết đơi bờ với nhau; nó thiếu đi dấu vết của sự sống, sự kết nối, giao lưu giữa người với
người.
- Điệp từ “ không”: nhấn mạnh sự trống vắng, buồn bả của cảnh vật.
- Cảnh “tràng giang” chỉ còn “lặng lẽ bờ xanh tiếp bãi vàng”. Câu thơ đã vẽ lên được một bức
tranh thật đẹp, tĩnh lặng nhưng rất buồn.
=> Bốn câu thơ, bốn hình ảnh, tất cả đều gợi buồn. Chúng “cộng hưởng” với nhau tạo thành
bức tranh gợi về số phận nổi trôi, bơ vơ, bất hạnh, cô đơn của kiếp người trong xã hội cũ.
Nghệ thuật sử dụng thủ pháp quen thuộc của thơ cổ điển: lấy “không” để nói “có”.
 


Khổ 4:Bức tranh không gian tầng bậc:
“Lớp lớp mây cao đùn núi bạc
Chìm nghiêng cánh nhỏ: bóng chiều sa
Lịng q dợn dợn vời con nước,
Khơng khói hồng hơn cũng nhớ nhà.”
* Hai câu thơ đầu:
-“ lớp lớp”: rất nhiều lớp mây
-“đùn”: khiến mây như chuyển động, có nội lực từ bên trong, từng lớp từng lớp mây cứ
đùn ra mãi.

- Hình ảnh cánh chim trong bóng chiều tàn: sự sống xuất hiện một cách nhỏ nhoi, cô độc.
Vẽ nên một bức tranh thiên nhiên chiều tà với vẻ đẹp hùng vĩ, nên thơ qua đó
thể hiện nỗi buồn vơ bờ của tác giả.
* Hai câu thơ cuối: thể hiện nỗi nhớ quê hương da diết, cháy bỏng của tác giả
- “Dợn dợn”: nghĩa là mặt nước bị xao động liên tục.
- Lòng nhớ quê hương cứ xao động trong tâm hồn trước cảnh sơng nước hoang vắng đìu
hiu, trống trải khiến nhà thơ phải bộc bạch: “Khơng khói hồng hơn cũng nhớ nhà”.


III/ TỔNG KẾT:
1.Giá trị nội dung:
- Bức tranh Tràng giang  hiện lên với tất cả sự đối lập, tương
phản giữa thiên nhiên, không gian vũ trụ mênh mông với sự sống
nhỏ bé đơn chiếc, lạc lõng, mong manh…( không gian với 2 sắc
thái rõ nét: mênh mông vô biên và hoang sơ hiu quạnh)
- Thể hiện nỗi cô đơn, nỗi sầu vô tận của kẻ lữ thứ- cái “Tôi” bơ vơ
trước thiên nhiên vũ trụ rộng lớn, bao la, mênh mông rợn ngợp.
=> Thể hiện niềm khát khao hòa hợp giữa những con người và
tình u q hương đất nước kín đáo của nhà thơ.( Con người
sống trên quê hương mà vẫn thấy thiếu quê hương, thấy bơ vơ
ngay trên quê hương của mình. Cho nên ẩn trong nỗi bơ vơ của
một cá thể trước trời đất vũ trụ là nỗi bơ vơ của một người dân
mất nước và thiết tha với tạo vật ở đây cũng chính là thiết tha với
chính giang sơn tổ quốc mình.)


2.Giá trị nghệ thuật
 Tràng giang là bài thơ tiêu biểu thể hiện rõ nhất phong cách nghệ thuật của
nhà thơ Huy Cận. Bài thơ có ý vị cổ điển, tạo được những vang hưởng kì lạ,
mang đậm phong vị Đường thi. Chất Đường thi thấm đượm từ thi đề, thi tứ

đến thi liệu và những thủ pháp nghệ thuật. Huy Cận rất nhạy cảm trước các
cảnh tượng thiên nhiên bát ngát, trước không gian vô tận, trước thời gian
vĩnh hằng, tìm về cảnh xưa để khơi dậy mạch sầu nghìn năm, để khẳng định
cái tôi bé nhỏ. Bức tranh thiên nhiên trong bài thơ được diễn tả bằng một hệ
thống hình ảnh sinh động, đầy sáng tạo. Tác giả chỉ miêu tả một vài hình ảnh
thơ gần gũi đời thường: một dịng sơng, một con thuyền xi mái, một cành
củi bồng bềnh, một cánh bèo lênh đênh, một chợ chiều của làng quê Việt
Nam, một cánh chim trong buổi chiều tà nhưng tất cả đều chứa chan tình
cảm dân tộc, tình yêu quê hương sâu sắc.


Thank you !