Một số biện pháp nâng cao chất lượng hiệu quả phân môn Tập viết lớp 2

ỦY BAN NHÂN DÂN QUẬN THANH XUÂN
TRƯỜNG TIỂU HỌC THANH XUÂN TRUNG

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG HIỆU QUẢ
PHÂN MÔN TẬP VIẾT LỚP 2

Lĩnh vực

: Tiếng Việt

Cấp học

: Tiểu học

Tên Tác giả

: Nguyễn Thị Chúc Quỳnh

Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Thanh Xuân Trung
Chức vụ

: Giáo viên cơ bản

NĂM HỌC 2019 -2020


Một số biện pháp nâng cao chất lượng hiệu quả phân môn Tập viết lớp 2

1/15

Một số biện pháp nâng cao chất lượng hiệu quả phân môn Tập viết lớp 2

PHẦN THỨ NHẤT: ĐẶT VẤN ĐỀ
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI.
Niềm vui lớn nhất của các em là được đến trường, được học cùng bạn bè
với tình thương của người thầy người cơ. Tuy nhiên, buổi đầu cắp sách đến
trường các em vô cùng bỡ ngỡ với việc chuyển hoạt động chủ đạo từ vui chơi
sang học tập. Tập viết là một trong những phân mơn có tầm quan trọng đặc biệt
ở tiểu học. Phân môn tập viết trang bị cho học sinh mẫu chữ hoa, góp phần rèn
luyện một trong những kỹ năng hàng đầu của việc học Tiếng Việt - kỹ năng viết
chữ. Nếu các em viết đúng, viết đẹp, tốc độ viết nhanh thì các em có điều kiện
ghi chép bài tốt, nhờ vậy chất lượng của các môn học khác được nâng lên. Ngồi
ra tập viết cịn góp phần quan trọng vào việc rèn luyện cho học sinh những phẩm
chất đạo đức như tính cẩn thận, kỷ luật và khiếu thẩm mỹ.
Người ta thường nói “Nét chữ - nết người”. Nhưng thực trạng hiện nay
chữ của học sinh còn chưa đẹp, không đúng mẫu chữ quy định. Nhiều em học
giỏi, làm tốn nhanh nhưng viết chưa đẹp, trình bày bài chưa sạch thì làm sao
trở thành một học sinh tồn diện. Bởi vậy việc rèn luyện kỹ năng viết chữ cho
học sinh nhất là các lớp đầu cấp là rất quan trọng. Theo chương trình sách giáo
khoa mới ở tiểu học và theo quyết định số 31/2002/QĐ-BGD&ĐT của Bộ
trưởng Bộ giáo dục và Đào tạo về mẫu chữ viết hoa trong trường tiểu học. Chữ
hoa theo mẫu hiện hành là chữ hoa đẹp nhưng lại rất khó viết, đặc biệt là đối với
các em lớp đầu cấp, các nét cong, nét lượn mềm mại và thay đổi liên tục trong
một con chữ đối với các em là rất khó. Mặt khác một số giáo viên khi dạy môn
Tiếng Việt chưa thật sự coi trọng phân môn Tập viết như các phân mơn Tập đọc,
Tập làm văn, Luyện từ và câu… Chính vì những lý do trên mà tơi đã chọn đề tài
“Một số biện pháp nâng cao chất lượng hiệu quả phân mơn Tập viết lớp 2”.
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU.
- Tìm ra những thuận lợi, khó khăn, ngun nhân của thực trạng đó và

đưa ra biện pháp giải quyết tốt nhất.
- Đưa ra các biện pháp nâng cao chất lượng hiệu quả phân môn Tập viết
lớp 2.
- Giúp phong trào rèn chữ giữ vở của nhà trường đạt kết quả cao.
III. PHẠM VI NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI.
- Giáo viên dạy môn cơ bản.
- Học sinh lớp 2A1 trường Tiểu học Thanh Xuân Trung.
- Chương trình Tập viết lớp 2.

2/15


Một số biện pháp nâng cao chất lượng hiệu quả phân môn Tập viết lớp 2
- Thực trạng và giải pháp nâng cao chất lượng hiệu quả phân môn Tập
viết lớp 2 ở trường Tiểu học Thanh Xuân Trung
IV. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.
- Phương pháp điều tra.
- Phương pháp phân tích và tổng hợp.
- Phương pháp nghiên cứu và lý luận (Thông qua các tài liệu tham khảo).
- Phương pháp tổng kết rút kinh nghiệm.
- Nghiên cứu chữ viết của học sinh lớp 2A1.

3/15


Một số biện pháp nâng cao chất lượng hiệu quả phân môn Tập viết lớp 2

PHẦN THỨ HAI: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN
1. VỊ TRÍ CỦA PHÂN MÔN TẬP VIẾT Ở TIỂU HỌC:

Chữ viết là một trong những công cụ dùng để giao tiếp và trao đổi thông
tin, là phương tiện để ghi chép và tiếp nhận những tri thức văn hóa, khoa học và
đời sống. Để giúp cho học sinh tiểu học có chữ viết đúng mẫu, viết đẹp, đúng
chính tả thì phân mơn Tập viết là một trong những phân mơn có tầm quan trọng
đặc biệt ở tiểu học, nhất là đối với những lớp đầu cấp như lớp Một, lớp Hai.
Phân môn Tập viết giúp cho học sinh nắm được những yêu cầu và kĩ thuật về
viết chữ đúng mẫu, đúng quy trình, ... Với ý nghĩa này, Tập viết khơng những có
quan hệ mật thiết tới chất lượng học tập ở các môn học khác mà cịn góp phần
rèn luyện một trong những kĩ năng quan trọng của việc học Tiếng Việt trong nhà
trường đó là kĩ năng viết chữ. Các em viết chữ đúng mẫu, rõ ràng, tốc độ nhanh
thì các em có điều kiện ghi chép bài học tốt, nhờ vậy mà kết quả học tập sẽ cao
hơn. Nếu các em viết chưa đẹp, chưa đúng chính tả, tốc độ chậm sẽ ảnh hưởng
không nhỏ tới chất lượng học tập. Phân môn Tập viết giúp học sinh rèn năng lực
và kĩ thuật viết đúng góp phần học tốt mơn Tiếng Việt.
Phân mơn Tập viết cịn góp phần quan trọng trong việc rèn luyện cho các
em những phẩm chất đạo đức tốt như tính cẩn thận, tinh thần kỉ luật và khiếu
thẩm mĩ. Phân môn Tập viết trang bị cho học sinh mẫu chữ hoa, góp phần rèn
luyện một trong những kỹ năng hàng đầu của việc học Tiếng Việt - kỹ năng viết
chữ. Nếu các em viết đúng viết đẹp, tốc độ viết nhanh thì các em có điều kiện
ghi chép bài tốt, nhờ vậy chất lượng của các môn học khác được nâng lên.
Người ta thường nói “Nét chữ là nết người”. Nhưng thực trạng hiện nay chữ của
học sinh cịn chưa đẹp, khơng đúng mẫu chữ quy định. Nhiều em học giỏi, làm
tốn nhanh nhưng viết chưa đẹp, trình bày bài chưa sạch thì làm sao trở thành
một học sinh toàn diện. Bởi vậy việc rèn luyện kỹ năng viết chữ cho học sinh
nhất là các lớp đầu cấp là rất quan trọng.
2. SỐ BÀI, THỜI LƯỢNG HỌC VÀ TÂM LÍ HỌC SINH LỚP 2 VỚI
MƠN TẬP VIẾT:
Mỗi tuần có một bài Tập viết trong một tiết học. Về nội dung ở lớp 2 học
sinh viết các chữ cái viết hoa, tiếp tục luyện cách viết các chữ viết thường và tập
nối nét chữ từ chữ hoa sang chữ thường. Về hình thức rèn luyện: trong mỗi tiết

Tập viết, học sinh được hướng dẫn và tập viết từng chữ cái viết hoa, sau đó tập
viết cụm từ hoặc câu ứng dụng có chữ hoa ấy. Số lượng, nội dung và hình thức
như vậy là phù hợp với học sinh lớp 2. Tuy nhiên thực tế giảng dạy cho thấy học
sinh lớp 2 học môn Tập viết để viết đẹp là rất khó. Vì vậy để học sinh lớp 2 viết
4/15


Một số biện pháp nâng cao chất lượng hiệu quả phân môn Tập viết lớp 2
đúng, tiến tới viết đẹp chữ hoa hiện hành, từ đó trình bày bài đẹp một đoạn văn,
đoạn thơ là mối quan tâm và trăn trở lớn nhất của tôi cũng như các đồng nghiệp.
Tâm lí học sinh Tiểu học phần lớn thích hoạt động hơn là tính kiên trì. Do
vậy nhiều học sinh cịn cẩu thả, chưa có tính kiên trì, tỉ mẩn để ngồi uốn nắn chữ
đúng li, đúng độ cao theo mẫu.
- Ở lứa tuổi Tiểu học các em dễ nhớ nhưng cũng dễ quên nên để nhớ được
độ cao con chữ, các nét nối của chữ cần được rèn thường xuyên và giờ học phải
thật sự hứng thú thì học sinh mới nhớ lâu.
II. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ
* Thuận lợi:
- Việc rèn chữ giữ vở ở trong trường Tiểu học được quan tâm. Hàng
tháng, giáo viên đều đánh giá xếp loại Vở sạch chữ đẹp cho học sinh.
- Nhà trường đầu tư cơ sở vật chất đầy đủ, phòng học đủ ánh sáng.
- Học sinh chăm ngoan, vâng lời thầy cô.
- Đội ngũ giáo viên trẻ, nhiệt tình, tâm huyết với nghề nghiệp.
- Phụ huynh đầu tư đủ đồ dùng học tập cho học sinh theo yêu cầu của giáo viên
* Khó khăn:
- Thời gian quy định của Bộ giáo dục dành cho tiết tập viết (1 tiết/ 1 tuần),
với thời lượng như vậy thật sự khó khăn cho việc dạy viết chữ đẹp.
- Việc ghi bài và làm bài của học sinh lớp 2 nhiều nên trong các giờ học
khác giáo viên rèn cho học sinh mới dừng ở mức độ chữ rõ ràng, vở sạch.
- Chữ viết giữa các em không đồng đều

- Một số em viết sai các nét cơ bản, các nét nối chưa đúng, sai độ cao, độ
rộng các nét, ghi dấu thanh tùy tiện.
- Một số học sinh tư thế ngồi và cách cầm bút chưa đúng.
Số liệu điều tra cụ thể của lớp 2A1 vào đầu năm học 2019 - 2020 như sau:
Sĩ số
Viết đúng cỡ Viết sai cỡ chữ
Viết sai nét Sai về khoảng cách
chữ, đều nét
(chữ thường và
các nét (nét nối) và
chữ hoa)
vị trí dấu thanh
46
14 = 30,4%
11 = 23,9%
7 = 15,21%
20 = 43,47%
III. MỘT SỐ BIỆN PHÁP
Qua những năm giảng dạy lớp 2, việc rèn luyện chữ cho các em phải thật
cẩn thận, đúng và đẹp là điều mà tôi đã suy nghĩ rất nhiều. Vì vậy, tơi đã nghiên
cứu, học hỏi đồng nghiệp để đưa ra những biện pháp giúp học sinh viết chữ đẹp.
Sau đây là một số biện pháp nâng cao chất lượng hiệu quả phân môn Tập viết
mà tôi đã làm:
1. Sử dụng các đồ dùng trực quan khi dạy học Tập viết:
5/15


Một số biện pháp nâng cao chất lượng hiệu quả phân môn Tập viết lớp 2
Trong luyện viết cho học sinh thì đồ dùng trực quan có tác dụng khơng
nhỏ, nó hỗ trợ và là phương tiện giúp cho việc luyện viết của học sinh. Những

đồ dùng này nhằm mục đích là giúp học sinh khắc sâu những biểu tượng về chữ
viết, có ý thức viết đúng mẫu và tạo khơng khí sơi nổi, phấn chấn trong q trình
dạy viết chữ theo hướng “Đổi mới phương pháp dạy học”. Đồ dùng trực quan có
thể sử dụng trong q trình dạy bài mới, luyện tập hoặc củng cố bài học, đồ
dùng đó là: chữ mẫu in sẵn, chữ phóng to trên bảng, chữ trong vở tập viết, hộp
chữ mẫu, hoặc một bài viết đẹp, chữ của giáo viên khi sửa chấm bài… Chữ mẫu
phải đúng quy định, rõ ràng và đẹp.
Khi dạy viết chữ, việc đưa đồ dùng trực quan là chữ viết mẫu được in sẵn
từng chữ cái, bảng chữ cái. Đây là việc làm để cung cấp cho học sinh biểu tượng
về chữ viết, chưa cung cấp được kĩ năng viết. Nếu trực quan cho học sinh quan
sát chữ của cơ giáo viết mẫu cịn có giá trị hơn. Giáo viên vừa viết, vừa phân
tích từng nét của chữ cái hoặc từng kĩ thuật nối liền nét các con chữ trong một
chữ. Việc viết mẫu của giáo viên còn có tác dụng tạo niềm tin cho học sinh, mặt
khác học sinh cũng dễ tiếp thu hơn, tạo điều kiện cho việc rèn kĩ năng viết liền
mạch, viết nhanh. Khi chữa bài, nhận xét, chữ viết của giáo viên được học sinh
quan sát như một loại chữ mẫu. Vì vậy giáo viên cũng phải chú ý rèn chữ viết
cho mình được đúng mẫu, rõ ràng, đều, đẹp. Ngoài ra khi dạy viết chữ, giáo viên
cũng chú ý đọc mẫu các chữ đó. Đọc đúng cũng góp phần quan trọng để đảm
bảo viết đúng.
Đồ dùng tự làm cũng đạt hiệu quả trong việc dạy - học Tập viết: để việc
dạy Tập viết có hiệu quả, giáo viên có thể nghiên cứu tự làm các loại đồ dùng
trực quan rất hữu ích cho việc dạy học Tập viết như: chữ mẫu phần từ ứng dụng
để học sinh nhìn rõ cách viết, điểm đặt bút từ đâu đến đâu để viết cho liền mạch
và giúp cho thao tác của giáo viên được nhanh hơn.
2. Ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học:
Việc ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học được giáo viên thực
hiện hàng này đối với tất cả các bộ môn. Với phân môn tập viết việc ứng dụng
phần mềm chạy chữ thực sự đạt hiệu quả. Khi giáo viên cho nét bút tự động viết
chữ trên màn hình không chỉ gây hứng thú học tập cho học sinh mà còn giúp các
em ghi nhớ được các nét nối, điểm bắt đầu, điểm kết thúc của các chữ.

3. Tư thế ngồi và cách cầm bút:
Để giúp các em viết được những nét chữ, đúng mẫu, đẹp tôi đã hướng dẫn
cả lớp tư thế ngồi viết: “Các em phải ngồi tư thế ngay ngắn, lưng thẳng, khơng
được tì ngực vào cạnh bàn, hai chân song song, đầu hơi cúi, mắt cách trang giấy
khoảng 25 – 30 cm”. Tư thế ngồi viết không ngay ngắn sẽ ảnh hưởng rất lớn đến
6/15


Một số biện pháp nâng cao chất lượng hiệu quả phân môn Tập viết lớp 2
chữ viết. Ngồi nghiêng,vẹo sẽ kéo theo chữ viết khơng thẳng, bị lệch dịng.
Khơng những thế cịn có hại cho sức khoẻ: sẽ bị cận nếu cúi sát vở, sẽ bị vẹo cột
sống, gù lưng, phổi bị ảnh hưởng... nếu ngồi viết không ngay ngắn. Trước mỗi
giờ viết bài, đặc biệt là giờ học Tập viết tôi thường yêu cầu các em nhắc lại tư
thế ngồi viết . Một việc hết sức quan trọng nữa giúp cho việc viết chữ đẹp là
cách cầm bút và cách đặt vở trên bàn. Những yếu tố tưởng chừng khơng quan
trọng nhưng thực chất đã góp phần tích cực vào việc rèn chữ cho học sinh, giúp
học sinh viết đúng và đẹp hơn.
4. Điều kiện cơ sở vật chất :
Để chất lượng dạy học Tập viết đạt kết quả tốt, một phần là nhờ vào điều
kiện như ánh sáng phòng học, bảng lớp, bàn ghế của học sinh... Hiện nay, hầu
hết trường tiểu học đã có phịng học đảm bảo các yêu cầu cơ bản. Ánh sáng đủ
theo tiêu chuẩn học đường, bàn ghế đúng kích cỡ, tiêu chuẩn đúng với học sinh
lớp 2.
Đồ dùng học tập của học sinh: Tơi đã hướng dẫn học sinh, nhờ phụ huynh
tìm mua cho các em những quyển vở có đường kẻ in đều, rõ ràng nên khi viết
không bị nhoè mực, chọn loại bút đẹp và phấn viết không bụi, sử dụng giấy kê
tay... Thực tế dạy viết hiện nay cho thấy sử dụng bảng con trong việc rèn luyện
cho học sinh, đặc biệt cho học sinh lớp 2 vẫn là tối ưu nhất.
5. Sử dụng các phương pháp khi dạy học tập viết :
5.1. Sử dụng phương pháp kể chuyện nêu gương gây hứng thú cho học sinh:

Khi dạy tập viết cho học sinh, điều quan trọng là phải gây được hứng thú,
làm cho học sinh yêu thích rèn viết chữ đẹp từ đó các em say mê và quyết tâm
rèn chữ cho đẹp. Giáo viên có thể nêu những gương sáng về rèn chữ viết, kể
những câu chuyện về rèn chữ như: Thần Siêu luyện chữ, Chữ người tử tù, Cao
Bá Quát, Nguyễn Văn Siêu…hoặc có thể nêu ngay những gương người thật việc
thật của những học sinh có chữ viết đúng, đẹp trong lớp để học tập. Giáo viên có
thể phơ tơ các bài viết của học sinh viết đẹp để làm mẫu cho các em, đồng thời
động viên các em nếu cố gắng, kiên trì rèn luyện thì chữ viết của các em cũng
đạt được như vậy thậm chí có thể đẹp hơn. Khi đã gây được hứng thú cho học
sinh, lúc đó các em rất thích rèn viết chữ đẹp. Cô giáo lúc này sẽ cung cấp các
bài tập để rèn kĩ năng viết cho các em.
5.2. Sử dụng phương pháp đàm thoại gợi mở:
Sử dụng phương pháp đàm thoại gợi mở trong giai đoạn đầu của tiết học
để hướng dẫn học sinh phân tích nhận xét cấu tạo của chữ cái, độ cao, rộng của
con chữ, nét giống nhau và khác biệt giữa con chữ mới với con chữ đã học từ
trước. Giáo viên đặt câu hỏi và định hướng cho học sinh trả lời. Không nên đi
7/15


Một số biện pháp nâng cao chất lượng hiệu quả phân môn Tập viết lớp 2
sâu quá vào việc phân tích mà mất nhiều thời gian vì phương pháp này chỉ giúp
các em hình thành biểu tượng của chữ chứ chưa hình thành kĩ năng viết.
5.3. Sử dụng phương pháp luyện tập, thực hành :
Phương pháp luyện tập, thực hành được sử dụng để hình thành kĩ năng
viết chữ cho học sinh. Đây là một phương pháp cực kì quan trọng. Chữ viết, tập
viết chữ có tính chất thực hành. Phải thường xuyên nhắc nhở học sinh ở mọi lúc
mọi nơi, khơng chỉ ở phân mơn tập viết mà cịn ở tất cả các môn khác, môn nào
cũng cần chữ viết để ghi nội dung bài. Các bài tập cho học sinh luyện tập cần
chú ý:
+ Các chữ có nét giống nhau thì cùng xếp vào một nhóm để rèn.

+ Rèn chữ với sớ lượng ít nhưng lặp lại nhiều lần với yêu cầu cao dần.
+ Cho học sinh viết đi viết lại nhiều lần một bài để giáo viên dễ dàng nhận
ra lỗi sai của học sinh đồng thời cũng dễ nhận xét sự tiến bộ của học sinh .
+ Hướng dẫn học sinh luyện tập phải tiến hành từ thấp đến cao, tăng dần
độ khó để học sinh dễ tiếp thu: viết đúng rồi viết nhanh,viết đẹp. Việc luyện chữ
phải được tiến hành một cách đồng bộ ở lớp cũng như ở nhà, phân môn tập viết
cũng như các môn khác, môn học khác.
Khi học sinh luyện tập viết chữ, giáo viên cần chú ý uốn nắn để các em
cầm bút đúng và ngồi đúng tư thế. Nơi ngồi viết cần phải đảm bảo đủ ánh sáng,
ghế ngồi viết phải phù hợp với chiều cao của học sinh.
Các hình thức luyện tập:
+ Tập viết chữ trên bảng lớp: Khi kiểm tra bài cũ, hoặc sau bước hướng
dẫn cách viết chữ, bước luyện tập viết chữ ở lớp.
+ Tập viết chữ vào bảng con của học sinh: Trước khi tập viết giáo viên
cần chú ý nhắc nhở học sinh lau bảng từ trên xuống, cách sử dụng và bảo quản
phấn, cách lau tay sau khi viết,cách giơ bảng... Khi viết xong giơ bảng lên để
kiểm tra theo lệnh của giáo viên. Cần chú ý giữ trật tự trong lớp khi dùng hình
thức này và nên tận dụng hai mặt bảng.
+ Luyện tập trong vở tập viết: Giáo viên cần hướng dẫn tỉ mỉ nội dung và
yêu cầu về kĩ năng của từng bài viết. Trước khi học sinh viết, giáo viên cần nhắc
nhở một lần nữa về tư thế ngồi viết cách cầm bút và để vở.
+ Luyện tập viết chữ khi học các môn học khác: giáo viên phải có những
yêu cầu về chữ viết của học sinh khi học những môn học khác, coi chữ viết là
một trong những tiêu chuẩn kiểm tra và đánh giá tất cả các môn học.
6. Rèn kỹ năng viết cho học sinh:
6.1. Nhớ các đường kẻ:

8/15

Một số biện pháp nâng cao chất lượng hiệu quả phân môn Tập viết lớp 2
Trước tiên, giáo viên cần hướng dẫn học sinh nhớ các đường kẻ trong
bảng con và trong vở Tập viết. Việc này góp phần quan trọng trong việc nâng
cao chất lượng dạy viết chữ. Có những chữ cái cao một đơn vị được xác định
bằng đường kẻ ngang trên và đường kẻ ngang dưới: a, o, c... Có những chữ cái
cao 2 đơn vị rưỡi được xác định bằng đường kẻ ngang trên, đường kẻ ngang
giữa và đường kẻ ngang dưới: b, g, h.....Vở Tập viết (vở in và vở ô li): Vở tập
viết của các em đã có sẵn đường kẻ, giáo viên cần hướng dẫn để các em nắm
được một số quy ước về cách gọi.
6.2. Giúp học sinh củng cố, nhớ lại và nắm chắc các nét cơ bản:
Từ những nét cơ bản này, các chữ cái sẽ được tạo thành. Với một số kinh
nghiệm bản thân cùng với sự trao đổi, học hỏi đồng nghiệp, tôi nhận thấy: nếu
học sinh viết các nét cơ bản khơng đúng, khơng đẹp thì việc viết xấu, viết ẩu là
điều khơng tránh khỏi. Vì vậy tôi sẽ củng cố lại cho các em cách viết các nét cơ
bản. Chú ý điểm đặt bút, dừng bút. Chẳng hạn với nét móc xi, nét móc ngược,
học sinh khơng rèn viết ngay từ đầu thì dễ viết lệch, xấu sẽ dẫn đến những chữ
được tạo bởi hai nét đó như: h, k, g, y... cũng khơng được đẹp và đây cũng là hai
nét khó mà học sinh thường lúng túng khi viết. Chú ý: nét khuyết phải tròn, thon
đều, thẳng, không to quá, cũng không nhỏ quá hoặc không bị vuông đầu và đặc
biệt điểm gặp nhau của hai nét phải ở đường kẻ 2 từ dưới lên (với nét khuyết
xuôi), đường kẻ 1(với nét khuyết ngược).
6.3. Phân loại chữ cái theo nhóm:
Để thuận tiện cho cơng việc giảng dạy và cho học sinh dễ dàng hơn khi
tập viết và căn cứ vào đặc điểm của từng chữ cái, căn cứ vào các nét đồng dạng
giữa các chữ cái trong bảng chữ cái, căn cứ vào kích thước quy trình viết các
chữ cái, chúng ta có thể chia thành các nhóm chữ như sau:
* Chữ thường có thể chia làm 3 nhóm:
Nhóm 1: i, u, ư, t, p, y, n, m, v, r, s
Nhóm 2: l, b, h, k
Nhóm 3: o, ơ, ơ, a, ă, â, d, đ, q, g, c, e, ê, x

Cần chú ý khi dạy các chữ thường là phân tích kĩ chữ đầu tiên của nhóm.
Dựa vào nét chữ đồng dạng với đầu nhóm, giáo viên cho học sinh tự rèn các chữ
còn lại chú ý nhắc học sinh rèn kĩ các nét cơ bản.
* Chữ hoa :
Dựa và các nét chữ đồng dạng ta chia chữ cái viết hoa thành các nhóm
như sau:
+ Nhóm 1: A, Ă, Â, N, M
+ Nhóm 2: P, B, R, D, Đ
9/15


Một số biện pháp nâng cao chất lượng hiệu quả phân mơn Tập viết lớp 2
+ Nhóm 3: C, G, S, L, E, Ê, T
+ Nhóm 4: I, K, V, H
+ Nhóm 5: O, Ơ, Ơ, Q
+ Nhóm 6: U, Ư, Y, X
Khi dạy chữ hoa, chúng ta cũng cần chú ý cho học sinh phân tích kĩ chữ
đầu tiên của nhóm, tập viết thật kĩ chữ đầu tiên của nhóm cho thật đẹp, từ đó học
sinh có thể phân tích và tự rèn các chữ cịn lại.
Việc chia nhóm như vậy sẽ giúp học sinh so sánh được cách viết các chữ,
tìm ra những điểm giống nhau và khác nhau. Từ đó, học sinh nắm chắc được
cách viết và các em sẽ viết được chuẩn hơn, đẹp hơn. Vì vậy, tôi cũng cho các
em luyện thêm cách viết theo nhóm trong các tiết hướng dẫn học.
6.4. Hướng dẫn viết nối nét:
Khi học sinh đã viết các con chữ đúng mẫu, thì việc hướng dẫn nối chữ
cũng rất quan trọng. Học sinh biết cách nối chữ thì bài viết mới rõ ràng, đều và
đẹp được, mới đảm bảo được tốc độ viết ở những lớp trên. Khi viết tôi thường
hướng dẫn kỹ học sinh cách điều tiết điểm đặt bút của chữ đứng trước sao cho
hợp lý. Ví dụ chữ “uê”, khi viết cần điều tiết điểm bắt đầu của chữ ê đi sau thấp
xuống một chút và kéo dài, nét kết thúc của chữ cái đứng trước lên cao một

chút.
Ngoài ra giáo viên phải lưu tâm nhắc nhở học sinh viết khoảng cách giữa
các chữ bằng một con chữ "o" tưởng tượng, viết sát quá hoặc xa quá đều không được.
6.5. Tầm quan trọng của viết dấu thanh:
Dấu thanh không được viết to quá, bé quá mà phải viết vừa phải,đúng vị
trí. Thực tế trong những năm dạy Tiếng Việt lớp 2, tơi thấy học sinh thường mắc
tình trạng các dấu thanh viết cao quá hoặc nhỏ quá như vậy sẽ ảnh hưởng lớn
đến chất lượng chữ viết. Tôi luôn nhắc học sinh viết dấu thanh vừa phải và gần
chữ nhưng khơng được dính vào chữ. Và đặc biệt lưu tâm đến những em hay
viết dấu thanh sai vị trí tơi thường gọi lên bảng viết nhiều lần.
6.6. Cách giữ vở:
Giữ vở sạch cũng rất quan trọng. Giáo viên nên hướng dẫn học sinh giữ
vở bằng cách bao bìa bên ngồi của vở, khi viết bài ln đặt vở ngay ngắn, chú
ý khơng tỳ vào góc vở. Khi viết sai thì các em nên dùng thước gạch chân...
6.7. Cách viết bài:
Với học sinh Tiều học, nhất là học sinh đầu cấp, thường hiếu động, thiếu
kiên trì nên nhiều em không tự giác khi viết bài. Các em muốn viết thật nhanh
chóng cho hết bài để chơi. Để khắc phục điều này, tơi có quy định với học sinh:

10/15


Một số biện pháp nâng cao chất lượng hiệu quả phân mơn Tập viết lớp 2
viết từng dịng, từng câu, từng phần theo hiệu lệnh của cô. Nhờ vậy, tránh được
tình trạng viết nhanh, viết ẩu trong quá trình viết của học sinh.
Không chỉ vậy, muốn học sinh viết đẹp thì với những chữ khó viết, tơi
thường cho các em luyện viết lên bảng nhiều lần, đến khi nào học sinh viết
tương đối đồng đều thì lúc đó mới viết vào vở. Những học sinh nào viết bảng
chưa đẹp, chưa nhanh, tôi thường xuống tận nơi cầm tay uốn nắn hướng dẫn các
em viết đúng.

6.8. Củng cố bài:
Với học sinh, việc củng cố bài của giáo viên cũng góp phần rất quan trọng
để tạo hứng thú cho học sinh, giáo viên có tiến hành theo cách sau để thu hút
học sinh đến với các giờ Tập viết tiếp theo như :
- Cho học sinh nhận xét bài viết của bạn và bài viết của chính mình để các
em nhận ra những điểm được và chưa được để sửa chữa.
- Cho học sinh luyện viết lại những chữ chưa đạt yêu cầu.
- Tổ chức một số trò chơi để tránh căng thẳng, mệt mỏi cho học sinh: thi
viết chữ đẹp, thi viết nhanh….
- Sau khi học sinh viết xong bài, giáo viên cần nhận xét ngay một số vở,
sửa lỗi cho học sinh, đặc biệt với những em viết đẹp, có nhiều cố gắng thì tôi sẽ
động viên, tuyên dương trước lớp để các em khác nhìn vào noi theo. Với những
bài viết chưa đẹp, viết ẩu thì ngoài việc kèm thêm ở lớp, tôi còn trực tiếp gặp gỡ
phụ huynh của em đó để trao đổi và cùng tìm ra hướng giải quyết hay thống nhất
cách dạy nhằm giúp học sinh tiến bộ hơn. Với việc làm này cùng với sự chỉ bảo
của giáo viên ở trên lớp mà những em viết chưa đẹp, viết ẩu ở lớp tôi hiện nay
cũng tiến bộ nhiều.
7. Biện pháp tiến hành tốt phong trào thi đua viết chữ đẹp trong nhà
trường:
Kinh nghiệm cho thấy, nếu chỉ dạy chữ qua các giờ học chính khố thì
mới chỉ dừng lại ở mức độ rèn học sinh viết đúng. Muốn học sinh có chữ viết
đẹp, giáo viên cần phải sử dụng thời gian ngoài giờ lên lớp để tổ chức cho học
sinh tự rèn luyện chữ viết của mình. Đồng thời phải xây dựng được phong trào
thi đua Rèn chữ giữ vở trong tồn trường. Chính vì thế nên đầu năm học nhà
trường phối kết hợp với Liên đội tổ chức phát động phong trào thi đua " Rèn
chữ giữ vở " trong toàn trường. Phong trào được duy trì trong suốt năm học. Tổ
chức kiểm tra theo các đợt kiểm tra định kì và đột xuất.
Hàng tuần, hàng tháng thông qua các buổi sinh hoạt tập thể, hội họp… có
những nhận xét đánh giá cụ thể về phong trào luyện viết chữ trong giáo viên,
học sinh.

11/15


Một số biện pháp nâng cao chất lượng hiệu quả phân mơn Tập viết lớp 2
Chọn những học sinh có chữ viết đẹp, mỗi tuần có một bài viết để các lớp
để các em có điều kiện tham khảo, học tập chữ viết của bạn.

12/15


Một số biện pháp nâng cao chất lượng hiệu quả phân môn Tập viết lớp 2
PHẦN THỨ BA: KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
I. Hiệu quả :
* Trong lớp: Với các biện pháp thực hiện được trình bày ở trên, tơi đã
áp dụng thực tế kết quả thu được cụ thể như sau: chữ viết của học sinh lớp tôi
hiện giờ tương đối đều, bài viết tương đối sạch đẹp, tốc độ viết của học sinh đã
nhanh hơn, tỉ lệ viết đúng, viết đẹp của học sinh cũng nâng lên, đặc biệt một số
em không chỉ viết chữ đúng mẫu đúng cỡ mà còn viết được chữ sáng tạo rất đẹp.
Những em viết chưa đẹp, viết ẩu ở lớp tôi hiện nay cũng tiến bộ nhiều.
Cụ thể:

Sĩ số

Viết đúng cỡ
chữ, đều nét

Viết sai cỡ
chữ (chữ
thường và chữ
hoa)

3 = 6.5%

Viết sai nét

Sai về khoảng
cách các nét
(nét nối) và vị
trí dấu thanh
3 = 6.5%

46
36 = 78,26%
6 = 13,04%
* Trong khối:
Nhận thấy sáng kiến này thực sự có hiệu quả trong phong trào Rèn chữ
giữ vở cho học sinh nên tôi đã mạnh dạn đề xuất với các giáo viên trong khối 2.
Các giáo viên trong tổ đã thực sự ủng hộ, góp ý và áp dụng sáng kiến của tôi vào
các tiết Tập viết và những tiết học khác để rèn cho học sinh. Tỉ lệ viết chữ đẹp,
giữ vở sạch của học sinh đã tăng lên rõ rệt.
II. KHUYẾN NGHỊ:
1. Đối với mỗi giáo viên:
- Địi hỏi đầu tiên theo tơi đó là sự tận tâm, nhiệt tình, yêu thương con trẻ.
Trong mỗi giờ dạy, người giáo viên phải tạo được sự say mê cho bản thân mình
cũng như hứng thú cho học sinh.
- Giáo viên phải nắm chắc mẫu chữ, mẫu chữ số theo mẫu chữ viết trong
trường tiểu học quy định tại Quyết định số 31/2002/QĐ-BGDĐT ngày14/6/2002
do Bộ Giáo dục&Đào tạo đã ban hành. ( Trường đã phô tô QĐ kèm theo mẫu
chữ đến tận từng giáo viên, cung cấp đủ vở Tập viết in sẵn loại vở do nhà xuất
bản Giáo dục phát hành)
- Phải nắm tên gọi các nét cơ bản trong khi hướng dẫn học sinh: nét thẳng

(thẳng đứng, thẳng ngang, thẳng xiên); nét cong; nét móc; nét khuyết và nét hất.
Cách thực hiện là luyện viết từ dễ đến khó theo từng nhóm chữ. Người giáo viên
phải nắm chắc các nhóm chữ viết để rèn luyện dứt điểm, đúng trọng tâm. Luyện
viết phải gắn với sửa sai cụ thể, triệt để, luyện đến đâu thì sửa sai đến đó ( phải
13/15


Một số biện pháp nâng cao chất lượng hiệu quả phân môn Tập viết lớp 2
sửa từng nét chữ, từng con chữ, từng dấu thanh, dấu phụ như khi dạy cho các em
nhất thiết không được bỏ qua trường hợp nào) cụ thể như sau:
* Đối với chữ viết chữ thường có thể chia thành các nhóm sau:
+ Nhóm có nét móc: n, m, i, u, ư, v, r, t.
+ Nhóm có nét khuyết: l, b, h, k, g, y.
+ Nhóm có nét cong và có dấu mũ: a, ă, â, o, ơ, ơ, e, ê ...
+ Nhóm các chữ ghép: nh, kh, ch, ngh, ng, ph.
* Các nhóm chữ viết hoa cũng tương tự theo cấu tạo nét giống nhau với
mức độ từ dễ đến khó, giáo viên phải lựa chọn phương pháp dạy học phù hợp.
Ví dụ:
+ Khi dạy nhóm chữ: A, Ă, Â, N, M. Nhóm chữ viết hoa này chủ yếu tạo
bởi nét cong và sự phối hợp hay biến điệu của những nét cong. Vì vậy khi dạy
cần luyện kĩ cách điều khiển đầu bút để tạo nét cong cho đúng mẫu...
Đặc biệt cần tập trung kiểm soát và tăng cường việc bồi dưỡng cho giáo
viên cách chấm chữa bài trong vở Tập viết, Chính tả và vở luyện viết. Việc
chấm chữa bài cho học sinh trong vở Tập viết, Chính tả thường phải căn cứ vào
mục đích, yêu cầu đặt ra cho từng bài học theo quy trình, chương trình của từng
khối lớp, giáo viên bắt kỹ lỗi các nét cơ bản, độ cao, chiều rộng từng con chữ,
thế chữ, ... ở bài tập viết. Ở bài chính tả, ngồi việc bắt lỗi như trên, giáo viên
phải kiểm tra chặt chẽ hơn qui trình nối nét, cách đánh dấu thanh, các dấu phụ.
( bắt lỗi phải gắn liền với việc hướng dẫn học sinh chữa lỗi một cách triệt để.)
Qua việc chấm bài, giáo viên giúp học sinh tự nhận thức được những ưu

điểm để phát huy, thấy rõ những thiếu sót để khắc phục, sửa chữa; kịp thời động
viên những cố gắng nỗ lực của từng học sinh khi viết chữ. ( lấy những bài có
chữ viết đúng, đẹp của lớp cho học sinh xem để học tập) Bên cạnh việc chấm
bắt lỗi quy trình, nối nét, cách đánh dấu thanh, dấu phụ giáo viên cần chú ý kết
hợp chữa lỗi và đồng thời ghi lời nhận xét ngắn gọn, cụ thể để học sinh thực
hiện. Đây là một trong những yêu cầu bắt buộc của nhà trường yêu cầu giáo viên
phải thực hiện.
- Thường xuyên rèn luyện để có chữ viết mẫu chuẩn đẹp (vì tư duy của trẻ
chủ yếu là trực quan và rất thích bắt chước theo cơ giáo).
- Chuẩn bị đồ dùng dạy học một cách cẩn thận, có chọn lọc và sáng tạo. Luôn tạo hứng thú cho các em trong các giờ học bằng nhiều hình thức như: sưu
tầm tranh ảnh, chữ mẫu đẹp để phục bài học.
- Tuyên dương khen thưởng kịp thời những em có nhiều cố gắng, có tiến
bộ trong việc “Rèn chữ - Giữ vở”.
2. Đối với học sinh:
14/15


Một số biện pháp nâng cao chất lượng hiệu quả phân môn Tập viết lớp 2
Thường xuyên làm tốt công tác giáo dục đạo đức, nâng cao ý thức rèn
chữ viết cho học sinh, thông qua công tác chủ nhiệm lớp, các hoạt động của Đội
và Sao nhi đồng… Bồi dưỡng cho các em tính kiên trì, chịu khó trong học tập
cũng như việc luyện chữ viết. Thường xuyên chăm lo rèn luyện cho các em nề
nếp viết chữ rõ ràng và sạch đẹp. Muốn vậy, giáo viên cần thường xuyên quan
tâm hướng dẫn, nhắc nhở các em một số việc chủ yếu dưới đây:
- Có đầy đủ các đồ dùng học tập đã được quy đinh như: bảng con, phấn,
xốp lau, vở Tập viết, bút chì, bút mực ( bút máy không dùng bút bi), ….
- Thực hiện đúng các quy định khi học bài cũng như khi luyện viết chữ.
- Có tư thế ngồi viết, cách cầm bút, cách để vở khi viết đúng quy định.
Trên cơ sở hướng dẫn của giáo viên, các em thường xuyên rèn luyện tư
thế của mình khi viết. Ngồi viết phải ngay ngắn, lưng thẳng, khơng tì ngực vào

mép bàn, đầu hơi cúi, hai mắt cách mặt vở 25 - 30 cm. Cánh tay trái đặt trên mặt
bàn bên trái vở, bàn tay trài tì vào mép vở giữ vở khơng xê dịch khi viết. Cánh
tay phải cùng ở trên mặt bàn... Khi viết, các em phải cầm bút và điều khiển bút
viết bằng ba ngón tay (Ngón trỏ, ngón cái, ngón giữa) của bàn tay phải. Đầu
ngón tay trỏ đặt ở phía trên, đầu ngón tay cái giữ bên trái. Phía bên phải của đầu
bút tựa vào cạnh đốt đầu ngón tay giữa. ..
Khi viết đặt vở nghiêng so với mép bàn một góc khoảng 30 0 nghiêng về
bên phải.
3. Đối với các cấp lãnh đạo
- Tạo điều kiện thuận lợi về cơ sở vật chất, phương tiện dạy học góp phần
nâng cao chất lượng dạy và học.
- Thường xuyên tổ chức các buổi sinh hoạt chuyên đề nâng cao trình độ
viết chữ đẹp của giáo viên.
* Trên đây là một số suy nghĩ và những biện pháp mà tôi đã áp dụng trong
việc rèn chữ cho học sinh lớp 2.Tuy nhiên do trình độ của bản thân có hạn nên
khơng tránh khỏi những thiếu sót. Rất mong được sự góp ý của đồng nghiệp, hội
đồng khoa học nhà trường và hội đồng khoa học các cấp để tơi có được các biện
pháp nâng cao chất lượng hiệu quả phân môn tập viết ngày càng tốt hơn.
Hà Nội, ngày 5 tháng 3 năm 2020
Tôi xin cam đoan đây là sáng kiến kinh
nghiệm của tôi viết không sao chép nội dung
của người khác.
Người viết

Nguyễn Thị Chúc Quỳnh
15/15


Một số biện pháp nâng cao chất lượng hiệu quả phân môn Tập viết lớp 2

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1/ Chỉ thị nhiệm vụ năm học của Bộ Giáo Dục và Đào Tạo.
2/ Báo Giáo Dục và Thời Đại .
3/ Tập san Giáo Dục Tiểu học.
4/Sách dạy tập viết ở trường Tiểu học-Tác giả Trần Mạnh Hưởng.
5/Vở tập viết (tập 1,2) -Nhà xuất bản Giáo Dục.
6/ Giải đáp 88 câu hỏi về giảng dạy Tiếng Việt ở Tiểu học.
7/ Sách "Nét chữ nết người"- Bộ Giáo Dục và Đào Tạo.

16/15


Một số biện pháp nâng cao chất lượng hiệu quả phân môn Tập viết lớp 2

LỜI CẢM ƠN
Trên đây là một số sáng kiến kinh nghiệm chỉ đạo nhằm nâng cao hiệu
quả bồi dưỡng trình độ chun mơn, nghiệp vụ giảng dạy cho đội ngũ giáo viên
của trường Tiểu học Thanh Xuân Trung. Tôi xin chân thành cảm ơn các cấp
lãnh đạo, các đồng nghiệp đã giúp đỡ tôi trong quá trình nghiên cứu, vận dụng
các biện pháp vào thực tế chỉ đạo, quản lí của nhà trường.
Do thời gian có hạn và kinh nghiệm giảng dạy cịn chưa nhiều nên bản
sáng kiến khơng tránh khỏi thiếu sót. Kính mong nhận được sự góp ý của các
đồng chí.
Tơi xin chân thành cảm ơn!

Xác nhận của BGH

Hà Nội, ngày 9 tháng 3năm 2020
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của tôi
viết, không sao chép nội dung của

người khác.
Người viết

Nguyễn Thị Chúc Quỳnh

17/15


Một số biện pháp nâng cao chất lượng hiệu quả phân môn Tập viết lớp 2
MỤC LỤC
PHẦN THỨ NHẤT: ĐẶT VẤN ĐỀ..................................................................1
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI.......................................................................................................1
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU..............................................................................................1
III. PHẠM VI NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI..................................................................................1
IV. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU....................................................................................2

PHẦN THỨ HAI: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ......................................................3
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN...............................................................................................................3
1. VỊ TRÍ CỦA PHÂN MƠN TẬP VIẾT Ở TIỂU HỌC:..................................................3
2. SỐ BÀI, THỜI LƯỢNG HỌC VÀ TÂM LÍ HỌC SINH LỚP 2 VỚI MÔN TẬP
VIẾT:..................................................................................................................................3
II. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ..................................................................................................4
III. MỘT SỐ BIỆN PHÁP......................................................................................................4
2. Ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học:...............................................................5
3. Tư thế ngồi và cách cầm bút:..........................................................................................5
4. Điều kiện cơ sở vật chất :................................................................................................6
5. Sử dụng các phương pháp khi dạy học tập viết :............................................................6
5.1. Sử dụng phương pháp kể chuyện nêu gương gây hứng thú cho học sinh:.............6
5.2. Sử dụng phương pháp đàm thoại gợi mở:...............................................................6
5.3. Sử dụng phương pháp luyện tập, thực hành :.........................................................7

6. Rèn kỹ năng viết cho học sinh:.......................................................................................7
6.1. Nhớ các đường kẻ:...................................................................................................7
6.2. Giúp học sinh củng cố, nhớ lại và nắm chắc các nét cơ bản:................................8
6.3. Phân loại chữ cái theo nhóm:.................................................................................8
6.4. Hướng dẫn viết nối nét:..........................................................................................9
6.5. Tầm quan trọng của viết dấu thanh:.......................................................................9
6.6. Cách giữ vở:............................................................................................................9
6.7. Cách viết bài:..........................................................................................................9
6.8. Củng cố bài:...........................................................................................................10
7. Biện pháp tiến hành tốt phong trào thi đua viết chữ đẹp trong nhà trường:.................10

PHẦN THỨ BA: KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ....................................11
I. Hiệu quả :...........................................................................................................................11
II. KHUYẾN NGHỊ:.............................................................................................................11
1. Đối với mỗi giáo viên:..................................................................................................11
2. Đối với học sinh:...........................................................................................................12
3. Đối với các cấp lãnh đạo...............................................................................................13

18/15