Phát triển đội ngũ cán bộ đoàn thanh niên cộng sản hồ chí minh ở các trường trung học phổ thông trên địa bàn huyện phù mỹ, tỉnh bình định
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.19 MB, 117 trang )
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC QUY NHƠN
PHẠM THỊ NGỌC ANH
PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ ĐOÀN THANH NIÊN
CỘNG SẢN HỒ CHÍ MINH Ở CÁC TRƢỜNG TRUNG HỌC
PHỔ THƠNG TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN PHÙ MỸ,
TỈNH BÌNH ĐỊNH
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC
Bình Định - Năm 2020
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC QUY NHƠN
PHẠM THỊ NGỌC ANH
PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ ĐOÀN THANH NIÊN
CỘNG SẢN HỒ CHÍ MINH Ở CÁC TRƢỜNG TRUNG HỌC
PHỔ THƠNG TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN PHÙ MỸ,
TỈNH BÌNH ĐỊNH
Chun ngành: QUẢN LÝ GIÁO DỤC
Mã số: 8140114
Ngƣời hƣớng dẫn: PGS.TS. VÕ NGUYÊN DU
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận văn là công trình nghiên cứu của riêng tơi, các số
liệu, phân tích trong luận văn là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng và chưa
từng được trình bày hay cơng bố trong bất kỳ cơng trình nào khác.
Bình Định, ngày tháng 07 năm 2020
Học viên thực hiện
Phạm Thị Ngọc Anh
LỜI CẢM ƠN
Tôi xin chân thành cảm ơn sâu sắc tới giáo viên hướng dẫn PGS.TS.Võ
Nguyên Du đã nhiệt tình hướng dẫn giúp tơi hồn thành luận văn.
Tơi xin chân thành cảm ơn tới quý thầy cô giáo đã giảng dạy lớp Cao
học Quản lý Giáo dục khóa 21B, Khoa Khoa học Xã hội và Nhân văn, Phòng
Đào tạo sau đại học trường Đại học Quy Nhơn đã quan tâm, giúp đỡ tơi trong
suốt q trình học tập và nghiên cứu luận văn.
Tôi cũng xin trân trọng cảm ơn sự hỗ trợ của Đồn Thanh Niên Cộng
sản Hồ Chí Minh huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định, Ban Giám hiệu, quý Thầy,
Cô trường THTP số 1 Phù Mỹ, THPT số 2 Phù Mỹ, THPT Bình Dương,
THPT An Lương, THPT Mỹ Thọ và THPT Bán công Nguyễn Trung Trực,
huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định trong q trình thu thập thơng tin.
Trong q trình học tập, nghiên cứu viết luận văn, chắc chắn khơng thể
tránh khỏi những thiếu sót, tơi rất mong nhận được sự thơng cảm và ý kiến
đóng góp của q thầy cô.
Xin trân trọng cảm ơn!
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN
LỜI CẢM ƠN
MỤC LỤC
DANH MỤC VIẾT TẮT
DANH MỤC CÁC BẢNG
DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ
MỞ ĐẦU ........................................................................................................ 1
1. Lý do chọn đề tài ......................................................................................... 1
2. Mục đích nghiên cứu ................................................................................... 4
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ............................................................ 4
4. Giả thuyết khoa học .................................................................................... 4
5. Nhiệm vụ nghiên cứu .................................................................................. 4
6. Phạm vi và giới hạn nghiên cứu .................................................................. 5
7. Phương pháp nghiên cứu ............................................................................. 5
8. Những đóng góp của đề tài ......................................................................... 6
9. Cấu trúc luận văn ........................................................................................ 6
Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CƠNG TÁC PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ
CÁN BỘ ĐỒN THANH NIÊN CỘNG SẢN HỒ CHÍ MINH Ở CÁC
TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG.................................................... 8
1.1. Khái lược lịch sử nghiên cứu vấn đề........................................................ 8
1.2. Một số khái niệm liên quan đến đề tài ..................................................... 10
1.2.1. Cán bộ ................................................................................................... 10
1.2.2. Đội ngũ .................................................................................................. 11
1.2.3. Cán bộ Đồn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh ................................ 11
1.2.4. Phát triển ............................................................................................... 12
1.2.5. Biện pháp............................................................................................... 13
1.3. Một số vấn đề về Đội ngũ cán bộ Đồn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí
Minh ở các trường trung học phổ thơng ......................................................... 13
1.3.1. Đường lối chính sách của Đảng, Nhà nước đối với sự nghiệp phát triển
đội ngũ cán bộ Đồn TNCS Hồ Chí Minh ở trường trung học phổ thơng ..... 14
1.3.2. Vị thế Đồn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh ở các trường THPT . 15
1.3.3. Nhiệm vụ của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh ở các trường
THPT ............................................................................................................... 16
1.3.4. Cán bộ Đồn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh trường THPT trong
giai đoạn hiện nay ........................................................................................... 17
1.4. Nội dung phát triển đội ngũ cán bộ Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí
Minh ở các trường trung học phổ thơng ......................................................... 20
1.4.1. Xây dựng, quy hoạch phát triển đội ngũ cán bộ Đồn TNCS Hồ Chí
Minh ở các trường THPT ................................................................................ 20
1.4.2. Phát hiện cán bộ Đồn TNCS Hồ Chí Minh ở các trường THPT ........ 23
1.4.3. Đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng cán bộ Đồn TNCS Hồ Chí Minh ở các
trường THPT ................................................................................................... 23
1.4.4. Tuyển chọn, giới thiệu, bầu cử, luân chuyển, cách chức đội ngũ cán bộ
Đồn TNCS Hồ Chí Minh ở các trường THPT .............................................. 25
1.4.5. Kiểm tra, đánh giá chất lượng đội ngũ cán bộ Đoàn TNCS Hồ Chí
Minh ở các trường THPT ................................................................................ 25
1.4.6. Các chính sách, chế độ đối với cán bộ Đồn TNCS Hồ Chí Minh ở các
trường THPT ................................................................................................... 26
1.5. Những yếu tố tác động đến phát triển đội ngũ cán bộ Đoàn Thanh niên
Cộng sản Hồ Chí Minh ở các trường trung học phổ thông ............................. 26
1.5.1. Yếu tố về khách quan ............................................................................ 26
1.5.2. Yếu tố chủ quan .................................................................................... 29
TIỂU KẾT CHƢƠNG 1 ............................................................................... 31
Chƣơng 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ ĐỒN
THANH NIÊN CỘNG SẢN HỒ CHÍ MINH Ở CÁC TRƢỜNG TRUNG
HỌC PHỔ THÔNG TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN PHÙ MỸ, TỈNH BÌNH
ĐỊNH .............................................................................................................. 32
2.1. Khái qt về q trình nghiên cứu thực trạng phát triển đội ngũ cán bộ
Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh ở các trường trung học phổ thơng
trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định ................................................... 32
2.1.1. Mục đích khảo sát ................................................................................. 32
2.1.2. Mẫu khảo sát ......................................................................................... 32
2.1.3. Nội dung khảo sát.................................................................................. 32
2.1.4. Phương pháp khảo sát ........................................................................... 33
2.2. Về tình hình kinh tế - xã hội trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định
......................................................................................................................... 34
2.3. Thực trạng đội ngũ cán bộ Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh ở
các trường trung học phổ thơng trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định 35
2.3.1. Khái qt về khối Đồn TNCS Hồ Chí Minh ở các trường THPT trên
địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định .......................................................... 35
2.4. Thực trạng phát triển đội ngũ cán bộ Đồn TNCS Hồ Chí Minh ở các
trường trung học phổ thông trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định ...... 46
2.4.1. Cơng tác quy hoạch đội ngũ cán bộ Đồn TNCS Hồ Chí Minh ở các
trường THPT trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định ............................ 46
2.4.2. Công tác phát hiện sử dụng cán bộ Đồn TNCS Hồ Chí Minh ở các
trường THPT trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định ............................ 47
2.4.3. Cơng tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ Đoàn TNCS Hồ Chí Minh ở các
trường THPT trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định ............................ 48
2.4.4. Tuyển chọn, giới thiệu, bầu cử, cách chức đội ngũ cán bộ Đồn TNCS
Hồ Chí Minh ở các trường THPT trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định
......................................................................................................................... 49
2.4.5. Kiểm tra, đánh giá chất lượng đội ngũ cán bộ Đồn TNCS Hồ Chí
Minh ở các trường THPT trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định ......... 50
2.4.6. Thực hiện chế độ, chính sách đối với cán bộ Đồn TNCS Hồ Chí Minh
ở các trường THPT trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định ................... 51
2.5. Thực trạng về các yếu tố tác động đến phát triển đội ngũ cán bộ Đồn
TNCS Hồ Chí Minh ở các trường THPT trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh
Bình Định ........................................................................................................ 52
2.6. Nhận xét, đánh giá chung ......................................................................... 53
2.6.1. Những mặt mạnh ................................................................................... 53
2.6.2. Những mặt yếu ...................................................................................... 54
2.6.3. Nguyên nhân của mặt mạnh, mặt yếu ................................................... 55
TIỂU KẾT CHƢƠNG 2 ............................................................................... 58
Chƣơng 3: BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ ĐỒN
THANH NIÊN CỘNG SẢN HỒ CHÍ MINH Ở CÁC TRƢỜNG TRUNG
HỌC PHỔ THÔNG TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN PHÙ MỸ, TỈNH BÌNH
ĐỊNH .............................................................................................................. 59
3.1. Định hướng phát triển đội ngũ cán bộ Đồn Thanh Niên Cộng Sản Hồ
Chí Minh ở các trường trung học phổ thông trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh
Bình Định ........................................................................................................ 59
3.1.1. Hệ thống trường THPT trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định...59
3.1.2. Dự báo quy mơ đồn viên TNCS Hồ Chí Minh ở các trường THPT trên
địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định .......................................................... 59
3.1.3. Quy hoạch phát triển cán bộ Đồn TNCS Hồ Chí Minh ở các trường
THPT trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định ........................................ 62
3.2. Nguyên tắc đề xuất biện pháp .................................................................. 64
3.3. Biện pháp phát triển cán bộ Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh ở
các trường trung học phổ thơng trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định 65
3.4. Mối quan hệ giữa các biện pháp .............................................................. 80
3.5.1. Quy trình ............................................................................................... 80
3.5.2. Kết quả khảo nghiệm ............................................................................ 82
TIỂU KẾT CHƢƠNG 3 ............................................................................... 86
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ............................................................... 88
1. Kết luận ....................................................................................................... 88
2. Khuyến nghị ................................................................................................ 89
DANH MỤC CÁC TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................... 93
PHỤ LỤC
DANH MỤC VIẾT TẮT
TỪ VIẾT TẮT
TỪ VIẾT ĐẦY ĐỦ
BTV
Ban Thường vụ
BGH
Ban Giám hiệu
CNH
cơng nghiệp hóa
HĐH
hiện đại hóa
ĐVTN
đồn viên thanh niên
TNCS
Thanh niên Cộng sản
KHKT
khoa học kỹ thuật
TƯ Đoàn
Trung ương Đoàn
TW Đảng
Trung ương Đảng
UVBTV
Ủy viên Ban Thường vụ
UVBCH
Ủy viên Ban Chấp hành
XHCN
xã hội chủ nghĩa
CNXH
chủ nghĩa xã hội
THPT
Trung học phổ thông
DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1: Bảng tổng hợp số liệu: Bí thư, Phó Bí thư, Ủy viên Ban Thường vụ, Ủy
viên Ban Chấp hành của 6 trường THPT trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình
Định.
................................................................................................................... 37
Bảng 2.2: Bảng so sánh nhu cầu cán bộ Đoàn chuyên trách ở một số đơn
vị đến cuối năm 2019 ................................................................................................... 38
Bảng 2.3: Cơ cấu về độ tuổi đội ngũ cán bộ Đoàn khối THPT ............................... 39
Bảng 2.4: Cơ cấu về giới tính đội ngũ cán bộ Đồn khối THPT ............................ 40
Bảng 2.5: Trình độ học vấn đội ngũ cán bộ Đoàn khối THPT ................................ 41
Bảng 2.6: Trình độ lý luận chính trị của đội ngũ cán bộ Đoàn khối THPT trên địa
bàn ............................................................................................................................... 42
Bảng 2.7: Đánh giá thái độ cán bộ Đoàn ở các trường THPT trên địa bàn ............ 44
Bảng 2.8: Đánh giá về năng lực, phẩm chất cán bộ Đoàn ở các trường THPT
trên địa bàn ................................................................................................................... 45
Bảng 2.9: Quy hoạch đội ngũ cán bộ Đoàn ở các trường trung học phổ thông
trên địa bàn ................................................................................................................... 47
Bảng 2.10: Đánh giá của Ban Chấp hành Huyện Đoàn (53 phiếu) ........................ 55
Bảng 2.11: Đánh giá của Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng, tổ trưởng, tổ phó bộ mơn,
giáo viên (58 phiếu) ..................................................................................................... 56
Bảng 3.1: Quy mơ phát triển số lượng cán bộ Đồn Khối THPT trên địa bàn
huyện đến năm 2028 .................................................................................................... 60
Bảng 3.2: Dự báo số lượng đội ngũ cán bộ Đoàn chuyên trách đến năm 2028.... 62
Bảng 3.3: Quy hoạch số lượng cán bộ Đoàn Khối THPT theo chức danh
đến năm 2028 ............................................................................................................... 63
Bảng 3.4: Dự báo quy hoạch cán bộ Đoàn Khối trường THPT đến năm 2028 theo
cơ cấu độ tuổi, giới tính ............................................................................................... 64
Bảng 3.5: Kết quả khảo nghiệm tính hợp lý của các biện pháp đã đề xuất ........... 82
Bảng 3.6 Kết quả khảo nghiệm tính khả thi của các biện pháp đã đề xuất ............ 84
Bảng 3.7: Mối quan hệ giữa tính hợp lý và tính khả thi của các biện pháp phát
triển đội ngũ cán bộ Đoàn Khối THPT trên địa bàn ................................................. 85
DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ
Biểu đồ: 3.1: Đồ thị phát triển đội ngũ cán bộ Đoàn Khối THPT trên địa
bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định đến năm 2028......................................... 61
Sơ đồ 3.1: Mơ hình hóa mối quan hệ của 6 biện pháp. ................................... 80
1
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Quá trình lịch sử xây dựng và lãnh đạo cách mạng Việt Nam, Đảng và
Bác Hồ luôn coi công tác cán bộ là vấn đề chiến lược. Bởi lẽ, đội ngũ cán bộ
có đầy đủ phẩm chất, trình độ, năng lực… sẽ là khâu then chốt, là nhân tố
quyết định sự thành bại của cách mạng Việt Nam. Vì vậy, trong mọi thời đại,
cơng tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ luôn được đảng, nhà nước quan tâm và đặt
lên hàng đầu.
Hiện nay đất nước ta đang trong thời kỳ đổi mới, đẩy mạnh cơng nghiệp
hóa - hiện đại hóa đất nước (CNH-HĐH), thời kỳ hội nhập Quốc tế. Địi hỏi
nhiệm vụ chính trị đặt ra cho Đảng ta ngày càng nặng nề và nhiều thách thức
lớn. Chính vì vậy, Đảng ta cần phải xây dựng đội ngũ cán bộ tinh nhuệ, có
tâm, có tầm mới có thể đáp ứng được nhiệm vụ chính trị trong tình hình mới,
góp phần thực hiện thắng lợi hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ
quốc xã hội chủ nghĩa.
Đại hội lần thứ XII của Đảng đã hoạch định những chiến lược quan
trọng để phát triển đất nước, cụ thể: “có cơ chế, chính sách phù hợp tạo môi
trường, điều kiện thuận lợi cho thế hệ trẻ học tập, nghiên cứu…” [5,tr162].
Đảng ta xác định lực lượng thanh niên cũng sẽ là nhân tố quan trọng, xung
kích, đi đầu. Đảng ta ln đề cao vai trò của thanh niên, đặt trọn niềm tin vào
thế hệ trẻ. Trong suốt quá trình lịch sử của cách mạng Việt Nam đã khẳng
định vai trò và vị thế của thanh niên trong việc thực hiện nhiệm vụ chính trị
của đất nước.
Xác định được chiến lược của Đảng, có thể cho ta thấy sự cần thiết và vai
trò to lớn của Đồn Thanh niên Cộng sản (TNCS) Hồ Chí Minh - là tổ chức
Chính trị - xã hội, đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của
cán bộ, đoàn viên, học sinh; phối hợp làm tốt công tác thanh niên, chăm lo xây
2
dựng Đồn TNCS Hồ Chí Minh, tham gia xây dựng Đảng, chính quyền và các
đồn thể chính trị - xã hội; tổ chức các hoạt động, rèn luyện đoàn viên để tạo mơi
trường giáo dục nhằm thu hút các đồn viên tham gia vào tổ chức Đồn TNCS
Hồ Chí Minh, qua đó nhằm giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức lối sống, định
hướng nghề nghiệp… nhằm góp phần hồn thành tốt nhiệm vụ chung của nhà
trường, đáp ứng được mục tiêu, lý tưởng của Đảng đề ra đối với thế hệ trẻ trong
thời kỳ mới.
Từ nhiệm vụ trọng tâm trên, có thể cho thấy tầm quan trọng của Đồn
TNCS Hồ Chí Minh, đặc biệt và quan trọng hơn là Đồn TNCS Hồ Chí Minh
trong các trường học. Bởi vì trường học là nơi sản sinh ra nguồn thanh niên tri
thức; đào tạo nhân tài, có lý tưởng, có ước mơ, có hồi bảo và biết cống hiến
sức trẻ cho sự nghiệp cách mạng Việt Nam.
Trong thời gian qua, cấp ủy, chính quyền địa phương cũng như Ban
Thường vụ Huyện Đồn Phù Mỹ, tỉnh Bình Định đã rất quan tâm đến các tổ
chức Đồn TNCS Hồ Chí Minh ở các trường trung học phổ thơng (THPT)
trên địa bàn. Chính vì vậy, tổ chức Đồn TNCS Hồ Chí Minh ở các trường
THPT trên địa bàn huyện đã có những bước phát triển vượt bậc lẫn quy mô,
số lượng và chất lượng. Cơng tác tun truyền giáo dục, chính trị tư tưởng,
đạo đức lối sống cho học sinh ngày càng được đẩy mạnh, đặc biệt là lứa tuổi
thanh niên; góp phần khơng nhỏ vào việc nâng cao chất lượng dạy học, xây
dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực học tập, rèn luyện kỹ năng
sống, tham gia các mơ hình hay, các phong trào… điển hình như: chương
trình “Khi tơi 18”, “Xây dựng tình bạn đẹp, nói khơng với bạo lực học
đường”,“Thắp sáng ước mơ tuổi trẻ Việt Nam” …của Ban Thường vụ (BTV)
Huyện Đồn Phù Mỹ, mỗi năm có trên hàng nghìn lượt học sinh tham gia.
Bên cạnh những thành tựu to lớn nói trên, song, nhận thức về vai trị của
tổ chức Đồn TNCS Hồ Chí Minh ở bậc THPT trên địa bàn huyện Phù Mỹ,
3
tỉnh Bình Định vẫn cịn một số bất cập, hạn chế như cơng tác giáo dục chính
trị tư tưởng cho học sinh được triển khai đều vào rộng khắp nhưng chưa đi
vào chiều sâu, hình thức tổ chức chưa thu hút đồn viên thanh niên (ĐVTN)
tích cực tham gia. Một số hoạt động cịn mang tính lồng ghép, chưa phong
phú, hấp dẫn; tình hình vi phạm pháp luật trong học sinh vẫn còn xảy ra; việc
triển khai xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực cịn gặp nhiều
lúng túng, chưa thực hiện tốt chương trình giáo dục kỹ năng sống cho học
sinh, sự phối hợp giữa BGH nhà trường và Đồn TNCS Hồ Chí Minh chưa
đạt hiệu quả cao, tính chủ động sáng tạo của Đồn TNCS Hồ Chí Minh trong
tổ chức các hoạt động bổ trợ học tập chưa phát huy đúng mức.
Một trong những nguyên nhân hết sức quan trọng của những hạn chế
trên đó là: theo đánh giá của Ban Thường vụ Huyện Đoàn Phù Mỹ (năm
2014, 2015, 2016, 2017, 2018) do đội ngũ cán bộ Đồn TNCS Hồ Chí Minh ở
các trường THPT chủ yếu là do giáo viên được phân công kiêm nhiệm, nhiệm
kỳ của Đồn TNCS Hồ Chí Minh ở trường THPT mỗi năm đại hội 1 lần nên
công tác nhân sự thay đổi thường xun, thiếu tính ổn định. Chính vì vậy việc
đầu tư để nâng cao chuyên môn, kỹ năng nghiệp vụ cơng tác Đồn TNCS Hồ
Chí Minh cịn nhiều lúng túng, chưa được thường xuyên kịp thời, chưa được
hoàn thiện về mọi mặt và tạo cơ chế, điều kiện thuận lợi để phát huy tích cực
trong cơng tác Đồn TNCS Hồ Chí Minh; cơng tác quy hoạch, ln chuyển,
thun chuyển, bổ nhiệm, các chính sách… đối với cán bộ Đồn TNCS Hồ
Chí Minh chưa phù hợp, dẫn đến việc thực hiện nhiệm vụ cơng tác Đồn
TNCS Hồ Chí Minh trong trường học còn nhiều bất cập, chưa đáp ứng kịp
thời đối với yêu cầu, nhiệm vụ giáo dục THPT trong giai đoạn hiện nay.
Xuất phát từ những lý luận và thực tiễn công tác phát triển đội ngũ cán
bộ Đồn TNCS Hồ Chí Minh ở các trường THPT trên địa bàn huyện Phù Mỹ,
tỉnh Bình Định chúng tơi chọn đề tài nghiên cứu “Phát triển đội ngũ cán bộ
Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh ở các trƣờng trung học phổ
4
thơng trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định”.
2. Mục đích nghiên cứu
Từ những cơ sở nghiên cứu lý luận về phát triển đội ngũ và thực trạng
đội ngũ cán bộ Đồn TNCS Hồ Chí Minh ở các trường THPT trên địa bàn và
đề xuất một số biện pháp phát triển đội ngũ cán bộ Đồn TNCS Hồ Chí Minh
ở các trường THPT trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định.
3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu: Đội ngũ cán bộ Đoàn TNCS Hồ Chí Minh ở
các trường Trung học phổ thơng.
3.2. Đối tượng nghiên cứu: Phát triển đội ngũ cán bộ Đoàn TNCS Hồ
Chí Minh ở các trường THPT trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định.
4. Giả thuyết khoa học
Đội ngũ cán bộ Đồn TNCS Hồ Chí Minh ở các trường THPT có vai trị
rất quan trọng đối với giáo dục THPT trong giai đoạn hiện nay. Trong thời
gian qua chất lượng đội ngũ cán bộ Đồn TNCS Hồ Chí Minh ở các trường
THPT trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định đã được nâng lên về mọi
mặt và đạt được những kết quả đáng khích lệ. Tuy nhiên, hiện nay, đội ngũ
cán bộ Đồn TNCS Hồ Chí Minh ở các trường THPT trên địa bàn vẫn còn
bộc lộ một số bất cập, hạn chế. Nếu xây dựng được khung lý luận và đánh giá
đúng thực trạng phát triển đội ngũ cán bộ Đồn TNCS Hồ Chí Minh ở các
trường THPT trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định, thì sẽ đề xuất được
biện pháp phát triển đội ngũ cán bộ Đồn TNCS Hồ Chí Minh ở các trường
THPT trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định một cách hợp lý và khả thi
góp phần đáp ứng u cầu nhiệm vụ của cơng tác Đồn TNCS Hồ Chí Minh ở
trường THPT trong giai đoạn hiện nay.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận của vấn đề phát triển đội ngũ cán bộ
5
Đồn TNCS Hồ Chí Minh ở các trường trung học phổ thông
5.2. Khảo sát thực trạng phát triển đội ngũ cán bộ Đồn TNCS Hồ Chí
Minh ở các trường THPT trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định.
5.3. Từ đó đề xuất các biện pháp phát triển đội ngũ cán bộ Đồn TNCS
Hồ Chí Minh ở các trường THPT trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình
Định và khảo nghiệm tính hợp lý và tính khả thi của các biện pháp đã đề ra.
6. Phạm vi và giới hạn nghiên cứu
6.1. Phạm vi nghiên cứu
Phát triển đội ngũ cán bộ Đồn TNCS Hồ Chí Minh ở các trường THPT
trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định trong phạm vi đề tài nghiên cứu
bao gồm: Ủy viên Ban Chấp hành, Ủy viên Ban Thường vụ, Bí thư, Phó Bí
thư Đồn TNCS Hồ Chí Minh ở các trường THPT trên địa bàn huyện Phù
Mỹ, tỉnh Bình Định.
6.2. Giới hạn về địa bàn và thời gian nghiên cứu:
6.2.1. Giới hạn địa bàn nghiên cứu: 06 trường THPT trên địa bàn huyện
Phù Mỹ, tỉnh Bình Định.
6.2.2. Giới hạn về thời gian nghiên cứu: Khảo sát thực trạng (giai đoạn
2014-2019), biện pháp phát triển đội ngũ cán bộ Đồn TNCS Hồ Chí Minh ở
các trường THPT trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định giai đoạn 2020
-2028.
7. Phƣơng pháp nghiên cứu
7.1. Các nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Tổng hợp, nghiên cứu, phân tích, khai thác những kiến thức khoa học đã
có trong những cơng trình khoa học, trong các văn kiện của Đảng; chính sách,
pháp luật của Nhà nước, các Nghị quyết, quy định …của tổ chức Đồn TNCS
Hồ Chí Minh, tạp chí, báo ngành… với mục đích xác lập cơ sở pháp lý và cơ
sở lý luận của đề tài nghiên cứu.
6
7.2. Các nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
Áp dụng các phương pháp như: quan sát, lấy phiếu, điều tra, phỏng vấn,
trò chuyện, lấy ý kiến chuyên gia, tổng kết kinh nghiệm…nhằm khảo sát,
đánh giá thực trạng công tác phát triển đội ngũ cán bộ Đồn TNCS Hồ Chí
Minh ở các trường THPT trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định.
7.3. Sử dụng phương pháp thống kê tốn học:
Xử lý những kết quả điều tra được, tổ chức đánh giá chính xác kết quả
nghiên cứu.
8. Những đóng góp của đề tài
8.1. Về lý luận: Góp phần làm rõ cơ sở lý luận việc phát triển đội ngũ
cán bộ Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh ở các trường trung học phổ
thông.
8.2. Về thực tiễn: Đề xuất một số biện pháp phát triển đội ngũ cán bộ
Đoàn TNCS Hồ Chí Minh ở các trường trung học phổ thơng, góp phần nâng
cao chất lượng công tác phát triển đội ngũ cán bộ Đồn TNCS Hồ Chí Minh ở
các trường trung học phổ thơng trên địa bàn.
9. Cấu trúc luận văn
Ngồi phụ lục, danh mục chữ viết tắt, (danh mục các bảng, biểu và
danh mục tài liệu tham khảo) luận văn được cấu trúc thành 3 phần:
Phần mở đầu:
Nêu khái quát: Lý do chọn đề tài, mục đích, giả thuyết khoa học, đối
tượng và khách thể nghiên cứu, phương pháp, phạm vi nghiên cứu; cấu trúc
của luận văn và những đóng góp.
Phần nội dung: Gồm 3 chương:
Chƣơng 1: Cơ sở lý luận về phát triển đội ngũ cán bộ Đoàn Thanh niên
Cộng sản Hồ Chí Minh ở các trường trung học phổ thông
Chƣơng 2: Thực trạng phát triển đội ngũ cán bộ Đoàn Thanh niên Cộng
7
sản Hồ Chí Minh ở các trường trung học phổ thơng trên địa bàn huyện Phù
Mỹ, tỉnh Bình Định.
Chƣơng 3: Biện pháp phát triển đội ngũ cán bộ Đoàn Thanh niên Cộng
sản Hồ Chí Minh ở các trường trung học phổ thơng trên địa bàn huyện Phù
Mỹ, tỉnh Bình Định.
Phần Kết luận và Khuyến nghị:
8
Chƣơng 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN
VỀ CÔNG TÁC PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ
ĐỒN THANH NIÊN CỘNG SẢN HỒ CHÍ MINH Ở CÁC
TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
1.1. Khái lƣợc lịch sử nghiên cứu vấn đề
Xu thế hội nhập và giao lưu văn hóa trong thời đại ngày nay đã đặt ra
những yêu cầu cao về chất lượng nguồn nhân lực từ các cơ sở đào tạo để phục
vụ công cuộc phát triển đất nước.
Ý thức được tầm quan trọng của đội ngũ cán bộ Đoàn với sự nghiệp
Giáo dục - Đào tạo, trong những năm qua có một số cơng trình nghiên cứu
vấn đề phát triển nguồn nhân lực nói chung, tiêu biểu như:
“Luận cứ khoa học cho việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ trong
thời kỳ đẩy mạnh CNH- HĐH đất nước” của Nguyễn Phú Trọng (2001);
“Vấn đề tạo nguồn nhân lực tiến hành CNH- HĐH” của Vũ Huy
Chương” (2002);
“Hồ Chí Minh về giáo dục đạo đức cách mạng cho đoàn viên, thanh
niên” của Văn Tùng (2010)
“Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh những chặn đường phát
triển” của Vũ Quang Hiển (2014).
Luận văn thạc sỹ Quản lý giáo dục: “Quản lý hoạt động phong trào Đoàn
Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh của các trường trung học phổ thông trên
địa bàn quận Cẩm Lệ thành phố Đà Nẵng” Đại học Sư phạm Đà Nẵng của tác
giả Bùi Việt Phú - năm 2019.
Luận văn thạc sỹ Quản lý giáo dục: “Đổi mới hoạt động Đoàn Thanh
niên Trường Đại học Tây Bắc trong bối cảnh đào tạo tín chỉ” Đại học Tây
9
Bắc, của tác giả Cầm Thị Phước - năm 2015.
Nghiên cứu về cơng tác của Đồn TNCS Hồ Chí Minh được thực hiện ở
các cấp độ, các lĩnh vực, có thể kể đến một số nghiên cứu của các tác giả như:
Bùi Văn Cường về “Những biện pháp nâng cao chất lượng cán bộ Đoàn trong
trường học giai đoạn hiện nay” Ban Thanh niên trường học Trung ương Đoàn,
Hà Nội - 2016.
Trung ương Đồn Khóa XI đã biên soạn “Đề án đào tạo, bồi dưỡng
cán bộ Đoàn, Hội, Đội, giai đoạn 2018 -2022” ban hành kèm theo Quyết
định số 130 QĐ/TWĐTN-BTC ngày 25/10/2018 của Ban Bí Thư TW Đồn
có nêu: “Hiện nay, khoa học, công nghệ phát triển mạnh mẽ, nhất là công
nghệ thông tin truyền thông và cuộc cách mạng 4.0; đất nước đang hội nhập
sâu rộng với khu vực và thế giới; thanh niên có sự phân hóa và đa dạng về
khu vực và đối tượng; trình độ học vấn, tư tưởng chính trị, hiểu biết xã hội và
nhu cầu của thanh thiếu thi ngày càng cao, rất đa dạng và phong phú đang đặt
ra yêu cầu bức thiết phải đổi mới đối với tổ chức Đoàn, Hội, Đội và cán bộ
Đồn các cấp trong cơng tác tập hợp, đoàn kết, giáo dục, phát huy và đồng
hành với thanh niên, đặc biệt là đội ngũ cán bộ Đoàn cấp cơ sở. Do đặc thù về
sự luân chuyển nhanh của đội ngũ cán bộ Đồn các cấp nên cơng tác đào tạo,
bồi dưỡng, tập huấn cán bộ Đoàn cần phải thường xuyên để bổ sung kịp thời
đội ngũ cán bộ và phải được đổi mới mạnh mẽ về nội dung và phương thức để
đáp ứng yêu cầu đổi mới”.
Vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lê nin và tư tưởng Hồ Chí Minh vào
hoạt động thực tiễn, Đảng và Nhà nước đã có nhiều chủ trương, chính sách để
xây dựng và phát triển tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh khơng ngừng lớn
mạnh. Đồn Thanh niên đã sửa đổi và ban hành Điều lệ Đoàn cũng như quy
định về chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn được quy định rất chặt chẽ nhằm
xây dựng và phát triển tổ chức Đồn TNCS Hồ Chí Minh ngày càng vững
10
mạnh trong thời kỳ CNH - HĐH đất nước.
Các công trình đã nghiên cứu về phát triển cán bộ Đồn trên các nội
dung, số lượng, chất lượng, cơ cấu. Đồng thời đã đi sâu vào công tác quy
hoạch, tuyển chọn, đào tạo, bồi dưỡng, sắp xếp và các chế độ chính sách dành
cho cán bộ Đồn ở trường học. Bên cạnh đó, các cơng trình cũng đã chỉ ra
những thuận lợi và những khó khăn trong xây dựng đội ngũ cán bộ Đồn ở
các trường THPT.
Trên thực tế, cơng tác Đoàn Thanh Niên ở các trường THPT là một tổ
chức đang hoạt động với nhiều phong trào rất phong phú và đa dạng, đóng vai
trị hết sức quan trọng trong sự nghiệp đổi mới Giáo dục - Đào tạo của nước ta
hiện nay. Cụ thể ở huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định chưa có một nghiên cứu
nào về đề tài phát triển đội ngũ cán bộ Đồn TNCS Hồ Chí Minh ở các
trường THPT. Vì vậy vấn đề phát triển đội ngũ cán bộ Đồn ở các trường
THPT nói chung, trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định nói riêng cho
đến nay vẫn là một trong những vấn đề cấp thiết, cần được đầu tư nghiên cứu.
Trong luận văn này, chúng tôi kế thừa những kết quả nghiên cứu trên và
tiếp tục làm rõ hơn về lý luận phát triển cán bộ Đồn ở trường trung học phổ
thơng và đánh giá thực trạng đội ngũ và những giải pháp để phát triển đội ngũ
cán bộ Đoàn ở các trường THPT trên địa bàn huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định.
1.2. Một số khái niệm liên quan đến đề tài
1.2.1. Cán bộ
Theo từ điển tiếng Việt của Viện Ngôn ngữ học - Nhà xuất bản Đà
Nẵng năm 2000: “cán bộ là người làm cơng tác có nghiệp vụ chun mơn
trong cơ quan nhà nước”. [23, tr 89]
Ngày nay, thuật ngữ “cán bộ” được dùng rộng rãi trong các cơ quan hành
chính nhà nước như: cán bộ nhà nước, cán bộ khoa học, cán bộ chính trị…
Như vậy có thể khái niệm cán bộ là những người được tuyển dụng, bổ
11
nhiệm hoặc giao giữ một công việc thường xuyên, được phân loại theo trình
độ đào tạo, ngành chun mơn, được xếp vào ngạch hành chính, sự nghiệp
trong các cơ quan Nhà nước.
Cán bộ công tác theo nhiệm kỳ. Nhiệm kỳ là thời hạn giữ chức danh,
chức vụ; thời hạn đó thường được định ra trước trong các văn bản chính thức;
cán bộ được biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước.
1.2.2. Đội ngũ
Theo từ điển tiếng Việt của Viện Ngôn ngữ học - Nhà xuất bản Đà Nẵng
năm 2000 “Đội ngũ là khối đông người được tập hợp và tổ chức thành lực
lượng”. [23, tr 339]
Ngày nay, thuật ngữ “đội ngũ” được dùng rộng rãi trong các tổ chức
nghề nghiệp xã hội như: đội ngũ tri thức, đội ngũ nhà giáo, đội ngũ nhà báo,
đội ngũ cán bộ…
Như vậy có thể khái niệm đội ngũ là một tập thể người gắn bó với nhau
theo cùng một lý tưởng, có mục đích chung, làm việc theo kế hoạch và gắn bó
với nhau về lợi ích tinh thần và lợi ích vật chất.
1.2.3. Cán bộ Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh
“Cán bộ Đồn TNCS Hồ Chí Minh” là tên gọi của một người có chức vụ
trong một tổ chức của Đồn TNCS Hồ Chí Minh, làm cơng tác nghiệp vụ
chuyên môn về công tác thanh niên trong một tổ chức, một cơ quan có tổ
chức Đồn TNCS Hồ Chí Minh. Khái niệm “cán bộ Đồn TNCS Hồ Chí
Minh” xuất hiện trong đời sống chính trị của nước ta từ khi Đồn TNCS Hồ
chí Minh được thành lập vào ngày 26/3/1931, do Chủ tịch Hồ Chí Minh và
Đảng Cộng sản Việt Nam thành lập, lãnh đạo.
Trong tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, từ “cán bộ Đồn TNCS Hồ
Chí Minh” được dùng với 2 nghĩa:
Một là, dùng để chỉ những người được bầu vào các cấp lãnh đạo, chỉ
12
huy của Đồn TNCS Hồ Chí Minh từ cơ sở đến Trung ương (cán bộ lãnh đạo)
để phân biệt với đồn viên thanh niên.
Hai là, những người làm cơng tác chun trách, có hưởng lương trong
các cấp bộ Đồn TNCS Hồ Chí Minh.
Về cơ bản từ “cán bộ Đồn TNCS Hồ Chí Minh” bao hàm nghĩa chính
của nó là “bộ khung”, là “nịng cốt”, là chỉ huy. Như vậy có thể quan niệm
một cách chung nhất “cán bộ Đoàn TNCS Hồ Chí Minh” là khái niệm dùng
để chỉ những người có chức vụ, có chun mơn nghiệp vụ, có vai trị cương vị
nịng cốt trong một tổ chức Đồn TNCS Hồ Chí Minh có tác động ảnh hưởng
đến hoạt động của tổ chức, cơ quan và các quan hệ trong lãnh đạo, chỉ huy,
quản lý, điều hành góp phần định hướng phát triển của tổ chức.
Với đặc điểm cán bộ trong tổ chức Đồn TNCS Hồ Chí Minh, đội ngũ
cán bộ Đồn TNCS Hồ Chí Minh được hiểu là các đồng chí đồn viên được
phân cơng nhiệm vụ lãnh đạo cơng tác Đồn TNCS Hồ Chí Minh và phong
trào thanh thiếu niên từ cấp Trung ương đến chi đoàn.
1.2.4. Phát triển
Theo từ điển tiếng Việt của Viện Ngôn ngữ học - Nhà xuất bản Lao động Xã hội: “Phát triển là mở mang từ nhỏ thành to, từ yếu thành mạnh”. [25, tr 499]
Ngày nay thuật ngữ “phát triển” được sử dụng rộng rãi, trong kinh tế:
phát triển kinh tế, phát triển nông nghiệp, phát triển công nghiệp…, trong
cuộc sống con người và xã hội: phát triển văn hóa, phát triển nguồn nhân lực,
phát triển cán bộ…
Xét về bản chất, “phát triển” chính là biến đổi tăng tiến số lượng, nâng
cao chất lượng hoặc dưới tác động bên ngoài làm biến đổi tăng tiến đều của
mọi sự vật, hiện tượng, con người và xã hội.
Như vậy, ta có thể hiểu khái niệm phát triển: sự thay đổi hay biến đổi
tiến bộ, là một phương thức của sự vận động hay là q trình diễn ra có
