HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM
KHOA CÔNG NGHỆ THỰC PHẨM
TIỂU LUẬN
CÔNG NGHỆ LÊN MEN THỰC PHẨM
ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ QUÁ TRÌNH LÊN MEN
RƯỢU VANG ĐỎ
Nhóm 8, thứ 4, tiết 10 11 12
Nhóm sinh viên thực hiện:
STT
Họ và Tên
Msv
Lớp
Trần Thị Tâm
591432
K59CNSTHA
Đinh Thị Hiền
596438
K59CNSTHA
Phạm Thị Kiều Oanh
591421
K59CNSTHA
GVHD: Nguyễn Thị Thanh Thủy
BỐ CỤC
Mở đầu
Đặt vấn đề.
Mục đích, yêu cầu.
Nội dung
Cơ sở đánh giá hiệu quả lên men.
Hiệu quả về mặt cơng nghệ.
Hiệu quả của các q trình.
Hiệu quả về thương mại và kinh tế.
Kết luận.
PHẦN THỨ NHẤT: MỞ ĐẦU
S
erie
s
123
1.1 Đặt vấn đề:
Rượu vang nho là sản phẩm của quá trình lên men từ trái nho tươi, là thức uống về giá trị dinh dưỡng, kinh tế với nồng độ cồn thấp từ 11-14%.
Do áp dụng được nhiều phương pháp lên men, các chủng lên men khác nhau tạo ra hương vị rượu vang đặc trưng, quyến rũ người dùng. Rượu vang xuất hiện từ
1.2 Mục đích, u cầu
1.2.1 Mục đích:
- Tìm hiểu được quá trình lên men đã tác động như thế nào tới sản xuất rượu vang nho.
- Lợi ích mà quá trình lên men đem lại cho sản phẩm ở chất lượng (hương, vị, màu sắc,...), giá thành.
1.2.2 Yêu cầu:
Cơ sở của quá trình lên men tới sản phẩm rượu vang nho
Hiệu quả về cơng nghệ
Hiệu quả về các q trình
Hiệu quả về thương mại và kinh tế
PHẦN THỨ HAI: NỘI DUNG
2.1. Cơ sở đánh giá hiệu quả lên men
2.1.1. Ngun liệu
Ngun liệu chính
Ngun liệu phụ
•
•
•
•
•
Nấm men
Nước
Đường
SO2
…
2.1.1.1. Ngun liệu chính
Thành phần hóa học của quả nho:
THÀNH PHẦN
TỶ LỆ %
Nước
70-80
Đường
10 - 25 (thường lag glucose, fructose, saccarose)
Acid hữu cơ
0.5 - 1.7 ( acid malic và factoric)
Protein
0.1 – 0.9
Pectin
0.1 – 0.3
Khoáng
0.1 – 0.5
Vitamin C, B1, B2, PP
Các hợp chất màu: màu chính là anthocyanin và các hợp chất thơm
2.1.1.1 Nguyên liệu chính
Yêu cầu đối với nho làm rượu:
- Nho phải chứa nhiều nước,tươi, căng mọng.
- Qủa nho không được dập nát trong quá trình thu hái, vận chuyển.
- Hàm lượng đường lên men được cao.
- Hàm lượng acid hữu cơ cao.
- Mang sắc tố đặc trưng (xanh hoặc đỏ).
-Nho thu hái khi đạt 0,65% độ acid và 23 độ Brix.
2.1.1.2 Nguyên liệu phụ
Nấm men: tác nhân chính trong quá trình lên men.
- Nấm men tự nhiên có trên bề mặt vỏ quả: Canndida Colliculosa, Candida Pulcherrima….
-Nấm men thuần chủng được nuôi cấy: Saccharomyces ellipsodius, Saccharommyces oviformis
-Giống nấm men S.cerevisiae được lựa chọn phổ biến hiện nay.
- Nồng độ sử dụng :
+Dịch nấm men Saccharomyces cerevisiae((10^6 -10^7 tế bào /ml)
+Dạng đơng khơ : giống khơ hịa tan trong nước ấm 40 độ C, để yên trong 15 phút kế đó khuâý đều dịch nấm men và cấy vào dịch
ép “must”.
Nấm men
Oxy
Các yếu tố ảnh hưởng
Nhiệt độ
đến nấm men
pH
Hàm lượng đường
lên men
• Lọc thơ
• Thiết bị lọc tinh
• Máy rửa chai
• Máy chiết chai
• Máy ghép nắp
• Máy thanh trùng
• Máy dán nhãn
• Máy xếp thùng
Phân xưởng
Phân xưởng
chiết rót
• Thiết bị lên men
• Thiết bị nhân giống
nấm men
• Máy ép
• Bồn trữ rượu sau
ép
- Được vệ sinh sạch sẽ, bảo quản đúng cách.
- Phải bền bỉ với năng suất phù hợp.
Phân xưởng
- Phải luôn đảm bảo môi trường lên men tối ưu.
sơ chế
• Cân
• Thiết bị rửa
• Máy tách cuống
• Máy nghiền xé
• Thiết bị suft hóa
• Thiết bị làm lạnh
-
Máy móc đầy đủ, hiện đại
Chiếm vai trị rất quan trọng nên cần một số yêu cầu như sau:
2.1.2. Thiết bị
2.2. Hiệu quả về mặt công nghệ
Công nghệ lên men phát triển => nhiều loại sản phẩm đa dạng về chất lượng, hương vị
-Rượu vang không gas:
+ Vang khô (dry wine): khơng đường hoặc chứa ít đường, chỉ chứa dưới 2g đường/l rượu
+ Vang bán khô (semi- dry wine) từ 2g- 30g đường/l rượu
-Rượu vang cao độ (fortified wine):
+Vang nặng
+ Vang khai vị: khai vị ngọt; bán ngọt; rất ngọt (trên 50g đường/l rượu)
-Rượu vang có gas:
+ Vang gas tự nhiên (champagne): vang có nhiều bọt hay là vang sủi
+ Vang gas nhân tạo (carbonated wine).
2.3. Hiệu quả về quy trình sản xuất
- Quy trình sản xuất rượu vang nho:
2.3.1. Phân loại, rửa
2.3.1.1. Phân loại
Mục đích
Tiến hành
Loại ra những
Nho phân loại
quả hư hỏng
thủ cơng tại vườn hái,
do q trình chín,
sau đó cho vào nhà máy
dập nát trong q trình
phân loại lần 2
vận chuyển
2.3.1.2. Rửa
Mục đích
Tiến hành
Làm sạch các
Nho đươc xếp vào
tạp chất,
băng tải, qua
thuốc trừ sâu,
máy rửa phun
vi sinh bám trên
=> đảo trộn đều
bề mặt nho
làm sạch nguyên liệu
2.3.2. Tách cuống, nghiền
2.3.2.1. Tách cuống
Mục đích
Tiến hành
Rượu khơng có vị
Dùng máy hoặc
đắng, chát quá mức
để tách cuống
2.3.2.2. Nghiền
Mục đích
Tiến hành
Làm giảm kích thước
nho đưa qua máy nghiền
quả nho, giải phóng
trục vít => tơi nho, cuống,
dịch nho, loại bỏ
hạt tách ra khỏi dịch bã nho
cuống và hạt ra khỏi dịch
2.3.3. Sunfit hóa lần 1
Mục đích
Tiến hành
Tiêu diệt hay ức chế
hỗn hợp dịch nho cho
K2S2O5 dạng rắn
Vi sinh vật trong
bơm qua thiết bị
được pha thành
Q trình ép tiếp theo
sunfit hóa
dung dịch muối 10%
Hóa chất sử dụng
2.3.4. Xử lý nhiệt
Mục đích
Tiến hành
Trích ly triệt để các chất
đun nóng và giữ nhiệt
hịa tan vào dịch nho đỏ
ở 70ᵒC trong 20p
=> cải thiện độ trong,
giá trị cảm quan của
sản phẩm
2.3.5. Qúa trình ép, tách bã
Mục đích
+Thu hồi các chất chiết có trong bã
+Bỏ bớt cặn giúp hạn chế tắc nghẽn
màng lọc trong quá trình lọc
2.3.6. Sunfit hóa lần 2
Tương tự lần 1:
Ngồi ra, lắng cặn trước khi
Mục đích
lên men
h
2
1
:
n
a
i
g
i
ờ
Th
2.3.7. Lên men
Các
Mục đích
cơ chế
Sử dụng chủng
Chuyển lượng đường trong
nấm
Bắt
đầumen
hỗn hợp dung dịch nho
S.cerevisae
thành cồn, CO2 và 1 số
sản phẩm trao đổi khác
Lên men nhanh
Lên men chậm
2.3.7. Lên men
- Hàm lượng giống men
- Oxy
- pH tối ưu 3-3,8
- Hàm lượng đường: 10-25%
Các yếu tố ảnh hưởng đến q trình lên
- Nhiệt độ: thích hợp nhất khoảng 25-28 độ C
men
- Axit hữu cơ
- Nồng độ cồn
- Thời gian lên men, tốc độ lên men
Lên men chính: duy trì nhiệt độ 10-25 độ C từ 10-20 ngày
Các
giai đoạn
Lên men phụ: hạ nhiệt độ xuống 15-18 độ C
2.3.8. Ủ
Tiến hành
Mục đích
Cho oxy tác động thật
dịch sau lên men
chậm => Vang đạt được sự
được cho vào thùng
hài hòa và ổn định về
gỗ hoặc bồn thép
mùi vị và chất lượng
phải châm đầy rượu
1 lần/1 tuần (do sự
thất thoát rượu trong
quá trình ủ)
2.3.9. Lọc tinh
Mục đích
Tiến hành
Loại bỏ cặn tạo ra
cho rượu sau ủ
trong q trình ủ, nhằm
đi qua thiết bị
hồn thiện sản phẩm
lọc khung bản
trước khi cho vào
chiết rót, đóng chai