Giải pháp nhằm nâng cao chất lượng tín dụng đối với ngân hàng phát triển nông thôn bắc HN.doc

Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Mục lục
STT Trang
Lời nói đầu 1
Chơng 1: Những lý luận về tín dụng và chất lợng tín dụng .... 3
1.1. Tín dụng ngân hàng và vai trò của tín dụng ngân hàng trong nền kinh tế thị tr-
ờng 3
1.1.1. Hoạt động tín dụng ngân hàng trong nền kinh tế thị trờng . 3
1.1.2. Vai trò của tín dụng ngân hàng trong nền kinh tế thị trờng 4
1.2. Chất lợng tín dụng và sự cần thiết phải nâng cao chất lợng tín dụng 5
1.2.1. Quan niệm về chất lợng tín dụng . 5
1.2.2. Các chỉ tiêu đánh giá chất lợng tín dụng . 6
1.2.3. Những nhân tố ảnh hởng đến chất lợng tín dụng .. 11
1.2.4. Sự cần thiết phải nâng cao chất lợng tín dụng 18
1.3. Kinh nghiệm của một số ngân hàng trên thế giới và bài học cho Việt Nam
1.3.1. Kinh nghiệm của một số ngân hàng trên thế giới 19
1.3.2. Bài học kinh nghiệm cho Việt Nam . 20
Chơng 2:Thực trạng chất lợng tín dụng tại NHNo&PTNT Bắc Hà Nội 21
2.1. Khái quát chung về NHNo&PTNT Bắc Hà Nội . 21
2.1.1. Giới thiệu về NHNo&PTNT Bắc Hà Nội 21
2.1.2. Tình hình kinh tế xã hội ảnh hởng đến hoạt động kinh doanh của NH.. 23
2.2. Thực trạng chất lợng tín dụng tại NHNo&PTNT Bắc Hà Nội .. 24
2.2.1. Khái quát tình hình hoạt động kinh doanh .. 24
2.2.2. Thực trạng chất lợng tín dụng tại ngân hàng . 28
2.3. Đánh giá chung về thực trạng chất lợng tín dụng tại ngân hàng .. 34
2.3.1. Những kết quả đạt đợc 34
2.3.2. Một số tồn tại và nguyên nhân ... 35
Chơng 3: Giải pháp và kiến nghị nhắm nâng cao chất lợng tín dụng 39
3.1. Định hớng của NHNo&PTNT Bắc Hà Nội về hoạt động kinh doanh tín
dụng và nâng cao chất lợng tín dụng 39
3.1.1. Định hớng về hoạt động kinh doanh tín dụng của ngân hàng .. 39

3.1.2. Định hớng về nâng cao chất lợng tín dụng của ngân hàng 40
3.2. Những giải pháp về nâng cao chất lợng tín dụng tại NHNo&PTNT
Bắc Hà Nội 41
3.2.1. Giải pháp về nguồn vốn .. 41
3.2.2. Nâng cao hiệu quả công tác thẩm định dự án, thẩm định khách hàng 42
1
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
3.2.3. Tăng cờng chất lợng công tác thu thập và xử lý thông tin .. 42
3.2.4. Mở rộng quy mô cho vay bằng tài sản hình thành từ vốn vay 43
3.2.5. Tăng cờng công tác kiểm tra, giám sát các khoản vay . 44
3.2.6. Đẩy mạnh hoạt động Marketing ngân hàng ... 45
3.2.7. Giải pháp về nhân sự . 49
3.2.8. Thiết lập và duy trì mối quan hệ với các ngân hàng bạn 51
3.3. Một số kiến nghị nhằm nâng cao chất lợng tín dụng .. 51
3.3.1. Những kiến nghị với Nhà Nớc . 51
3.3.2. Những kiến nghị với ngân hàng nhà nớc . 52
3.3.3. Kiến nghị với NHNo&PTNT Việt Nam 53
3.3.4. Kiến nghị với uỷ ban nhân dân Thành phố Hà Nội .. 54
Kết luận 55
Danh mục tài liệu tham khảo
2
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Danh mục các bảng biểu
Stt Tên các bảng biểu Trang
1 Cơ cấu nguồn vốn huy động theo loại tiền 24
2 Cơ cấu nguồn vốn huy động theo thành phấn kinh tế 25
3 Cơ cấu nguồn vốn huy động phân theo thời gian 26
4 Tình hình d nợ 27
5 Cơ cấu tín dụng theo thành phần kinh tế 29
6 Cơ cấu khách hàng 30

7 Diễn biến nợ quá hạn 31
8 Cơ cấu nợ quá hạn theo loại tín dụng 32
9 Cơ cấu nợ quá hạn theo thành phần kinh tế 32
10 Cơ cấu nợ quá hạn theo thới gian 33
Bảng ký hiệu các chữ viết tắt
3
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
NHNo&PTNT Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn
NHTM Ngân hàng thơng mại
NHNN Ngân hàng nhà nớc
KQHĐKD Kết quả hoạt động kinh doanh
TG Tiền gửi
TCKT Tổ chức kinh tế
TCTD Tổ chức tín dụng
NVHĐ Nguồn vốn huy động
NH Ngắn hạn
TDH Trung dài hạn
DNNN Doanh nghiệp nhà nớc
DNNQD Doanh nghiệp ngoài Quốc doanh
Tổng
Lời Nói Đầu
4
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
1.Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu.
Ngày nay trong cơ chế thị trờng với sự cạnh tranh gay gắt giữa các thành phần
kinh tế, chúng ta đang đứng trớc yêu cầu bức xúc của tình hình thực tế là đòi hỏi phải
có một công cụ đặc biệt để giải quyết các vấn đề về mặt tài chính tiền tệ. Chính vì vậy
hoạt động của hệ thống ngân hàng không thể đứng ngoài cuộc với việc hợp tác chặt
chẽ với các bộ ngành của nhà nớc để quản lý nền kinh tế quốc dân.
Trong sự nghiệp đổi mới đất nớc NHNo&PTNT Việt Nam đã đầu t phát triển

đối với khu vực nông thôn thông qua việc mở rộng đầu t vốn trung dài hạn để xây
dựng cơ sở vật chất kỹ thuật cho sản xuất nông, lâm, thuỷ hải sản góp phần thực hiện
thành công sự nghiệp công nghiệp hoá hiện đại hoá nông thôn. NHNo&PTNT Việt
Nam đợc khẳng định là ngân hàng chủ đạo trong thị trờng tài chính nông thôn đồng
thời là NHTM đa năng giữ vị trí hàng đầu trong hệ thống NHTM Việt Nam.
Tín dụng là một trong những hoạt động chủ đạo của ngân hàng nông nghiệp.
Hoạt động tín dụng của Ngân hàng nông nghiệp trong những năm gần đây gặp nhiều
khó khăn thử thách nh ảnh hởng của thiên tai, bão lụt, kinh tế khó khăn, một số doanh
nghiệp và cá nhân chiếm dụng vốn. Hoạt động tín dụng của NHNo&PTNT Bắc Hà
Nội cũng không tránh khỏi khó khăn trên. Từ thực tế trên em đã chọn đề tài:
Giải pháp nâng cao chất l ợng tín dụng tại NHNo&PTNT Bắc Hà Nội làm đề tài
nghiên cứu của mình . Tuy đây không phải là đề tài mới nhng lại là lĩnh vực vô cùng
quan trọng đối với hoạt động kinh doanh, vừa đáp ứng đòi hỏi của thực tiễn, vừa
mang tính thời sự trong kinh doanh tiền tệ của các NHTM ở Việt Nam hiện nay.
2. Mục đích nghiên cứu của đề tài.
Việc tìm kiếm các biện pháp nhằm mở rộng nâng cao chất lợng tín dụng là một
vấn đề quan trọng và thực sự cần thiết đối với hoạt động kinh doanh của NHTM trong
nền kinh tế thị trờng. Mục đích nghiên cứu của đề tài bao gồm:
* Hệ thống hoá và làm sáng tỏ lý luận, góp phần rút ngắn khoảng cách giữa lý
luận và thực tiễn về thực trạng tín dụng tại chi nhánh NHNo&PTNT Bắc Hà Nội.
* Đánh giá thực trạng chất lợng tín dụng tại chi nhánh NHNo&PTNT Bắc Hà
Nội trong một vài năm qua.
* Đa ra các giải pháp, kiến nghị nhằm nâng cao chất lợng tín dụng của chi
nhánh.
3. Đối tợng và phạm vi nghiên cứu.
Đối tợng nghiên cứu: D nợ thực tế và các số liệu có liên quan đến hoạt động tín
dụng.
Phạm vi nghiên cứu : Trong khoảng thời gian từ 2003-2005.
4. Phơng pháp nghiên cứu:
5

Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Phơng pháp phân tích; phơng pháp so sánh; phơng pháp luận giải, thống
kê; các phơng pháp của chủ nghĩa duy vật biện chứng.
5. Kết cấu của khoá luận :
Ngoài phần mở đầu và kết luận , khoá luận này gồm ba chơng :
Ch ơng 1 : Những lý luận về tín dụng và chất lợng tín dụng trong nền kinh tế
thị trờng.
Ch ơng 2 : Thực trạng chất lợng tín dụng tại NHNo&PTNT Bắc Hà Nội.
Ch ơng 3 : Giải pháp và kiến nghị về việc nâng cao chất lợng tin dụng tại
NHNo&PTNT Bắc Hà Nội.
Do trình độ còn hạn chế nên bài viết không tránh khỏi thiếu sót, em rất mong
nhận đợc sự đóng góp của các thầy cô giáo và bạn bè để vấn đề nghiên cứu đợc hoàn
thiện hơn.
Để hoàn thành chuyên đề này, trớc hết em xin gửi lời cảm ơn chân thành tới cô
giáo Phan Thị Hoàng Yến ngời đã trực tiếp hớng dẫn em hoàn thành đề tài này.
Đồng thời em xin gửi lời cảm ơn tới các cô, chú, anh chị cán bộ công tác tại chi nhánh
NHNo&PTNT Bắc Hà Nội đã nhiệt tình cung cấp tài liệu, chỉ dẫn và giải đáp những
thắc mắc cho em trong thời gian thực tập tại ngân hàng.
Em xin chân thành cảm ơn!
Chơng một
Những lý luận về tín dụng và chất lợng tín dụng của
ngân hàng thơng mại trong nền kinh tế thị trờng .
6
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
1.1. Tín dụng ngân hàng và vai trò của tín dụng ngân hàng
trong nền kinh tế thị trờng.
1.1.1. Hoạt động tín dụng ngân hàng trong nền kinh tế thị trờng.
1.1.1.1. Khái niệm.
Tín dụng là quan hệ chuyển nhợng tạm thời một lợng giá trị ( dơí hình thái tiền
tệ hoặc hiện vật) từ ngời sở hữu sang ngời sử dụng để sau một thời gian nhất định thu

hồi về một lợng giá trị lớn hơn lợng giá trị ban đầu.
Tín dụng ngân hàng là quan hệ chuyển nhợng vốn giữa ngân hàng với chủ thể
kinh tế khác trong xã hội, trong đó ngân hàng giữ vai trò vừa là ngời đi vay để cho
vay.
1.1.1.2. Hoạt động tín dụng ngân hàng trong nền kinh tế thị trờng.
Trớc khi chuyển sang nền kinh tế thị trờng, toàn bộ nền kinh tế nớc ta hoạt
động theo cơ chế kế hoạch hoá tập trung, quan liêu bao cấp. Hoạt động của hệ thống
ngân hàng cũng chịu sự chi phôí đó. Trên thực tế các ngân hàng thực hiện dịch vụ
kinh doanh của mình hoàn toàn theo sự chỉ đạo của Nhà nớc.Vốn hoạt động của ngân
hàng phần lớn đợc lấy từ nguồn ngân sách cấp chứ không phải là từ nguồn vốn huy
động trong xã hội.
Trong nền kinh tế thị trờng nguồn vốn kinh doanh của NHTM không còn do
NHNN bao cấp mà phải tự huy động nguồn vốn nhàn rỗi tạm thời trong xã hội, tiến
hành các hoạt động kinh doanh mang lai lợi nhuận. Hoạt động tín dụng là hoạt động
kinh doanh quan trọng nhất, mang lại lợi nhuận lớn nhất cho NHTM ( trên 70%).
Hoạt động của ngân hàng thơng mại phải đơng đầu với áp lực cạnh tranh, hoạt động
của nó luôn chứa đựng rủi ro cao. Trong nền kinh tế thị trờng mọi ngời đều muốn
đồng vốn của mình sinh lời vì vậy họ sẵn sàng cho vay lấy lãi, còn các nhà doanh
nghiệp và các cá nhân cũng vì mục đích sinh lời mà rất cần vốn để mua nguyên vật
liệu hay mở rộng sản suất kinh doanh nhng cha kịp tích luỹ. Để giải quyết vấn đề này
ngân hàng cũng vì mục đích kiếm lời, với chức năng của mình ngân hàng đã đáp ứng
đợc yêu cầu huy động vốn nhàn rỗi, tức là ngân hàng đã thực hiện chính sách đi vay
để cho vay .
1.1.2.Vai trò của tín dụng ngân hàng trong nền kinh tế thị trờng.
Tín dụng ngân hàng ra đời xuất phát từ đặc điểm tuần hoàn vốn trong nền kinh
tế luôn làm phát sinh hiện tợng có những chủ thể tạm thời thừa vốn và những chủ thể
tạm thơi thiếu vốn.Tín dụng ngân hàng đã giải quyết đợc mâu thuẫn giữa cung cầu về
vốn, là sự cần thiết khách quan phù hợp với sự vận động tiền tệ trong nền kinh tế thị
7
Website: Email : Tel (: 0918.775.368

trờng. Tín dụng ngân hàng ngày càng giữ vi trí quan trọng đối với lĩnh vực sản xuất và
lu thông hàng hoá cũng nh lu thông tiền tệ.
Trớc hết tín dụng ngân hàng là công cụ tích tụ và tập trung vốn rất quan trọng
góp phần đẩy nhanh tốc độ chu chuyển vốn trong nền kinh tế thị trờng .Tín dụng là
hoạt động kinh doanh chủ yếu của các NHTM, để thực hiện kinh doanh tín dụng ngân
hàng cần có vốn bằng cách đi vay để cho vay . Trong xã hội luôn có một số ngời
thừa vốn cần đầu t và một số ngời thiếu vốn cần đi vay, song những ngời này khó có
thể trực tiếp gặp nhau để cho nhau vay hoặc có thể gặp nhau nhng chi phí rất cao và
không kịp thời nên tín dụng ngân hàng là cầu nối giữa ngời có vốn và ngời cần vốn,
giải quyết thoả đáng các nhu cầu trong mối quan hệ này. Tín dụng ngân hàng làm
trung gian để điều tiết nguồn vốn từ bộ phận nhàn rỗi đến bộ phận thiếu vốn một cách
linh hoạt, giảm thiểu tình trạng lãng phí vốn, đẩy nhanh tốc độ chu chuyển vốn, góp
phần thúc đẩy nền kinh tế phát triển.
Sau nữa tín dụng ngân hàng tác động hiệu quả đến nhịp độ phát triển sôi động,
thúc đẩy cạnh tranh nền kinh tế và góp phần tạo nên một cơ cấu hợp lý.
Hoạt động trong môi trờng cạnh tranh gay gắt đòi hỏi các doanh nghiệp không
ngừng vận động để phù hợp những biến động của thị trờng. Trong quá trình sản xuất
kinh doanh nhằm đáp ứng vốn của mình doanh nghiệp phải đi vay ngân hàng và hoàn
trả gốc và lãi sau một thời gian nhất định do đó doanh nghiệp cần phải tìm hiểu và
đầu t vào những ngành có lợi nhuận cao, qua đó vừa duy trì đợc hoạt động của mình
vừa hoàn trả đợc vốn vay ngân hàng. Bên cạnh đó tín dụng ngân hàng cũng tạo điều
kiện thuận lợi cho việc di chuyển vì chỉ có tín dụng ngân hàng mới đáp ứng đợc nhu
cầu vốn lớn nh vậy cho nền kinh tế nói chung và các doanh nghiệp nói riêng trở nên
năng động, mền dẻo và linh hoạt.
Bên cạnh đó tín dụng ngân hàng tạo điều kiện hội nhập vào kinh tế thế giới. Tín
dụng ngân hàng đã trở thành một trong những phơng tiện để nối liền nền kinh tế của
các nớc với nhau. Đặc biệt với các nớc đang phát triển, tín dụng ngân hàng đóng vai
trò quan trọng trong việc mở rộng xuất khẩu hàng hoá đồng thời nhờ nguồn vốn tín
dụng bên ngoài để công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nớc.
Tín dụng ngân hàng là công cụ tài trợ cho ngành kinh tế kém phát triển và các

ngành kinh tế mũi nhọn. Bằng việc sử dụng lãi suất u đãi với những ngành kinh tế mũi
nhọn cũng nh các ngành kinh tế kém phát triển nhng có lợi thế cho nền kinh tế. Tín
dụng ngân hàng thúc đẩy các ngành kinh tế này phát triển , tín dụng ngân hàng góp
phần hạn chế và xoá bỏ tệ nạn cho vay nặng lãi.
Tín dụng ngân hàng có vai trò kiểm soát đối với nền kinh tế. Ngân hàng muốn
tồn tại và phát triển thì phải nắm vững hiểu sâu sắc hoạt động của doanh nghiệp để
giảm mức rủi ro trong cho vay. Nh vậy ngân hàng có khả năng tổng hợp đợc tình hình
8
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, có thể đánh giá đợc mức độ phát triển của
từng ngành từ đó có thể nêu lên ý kiến, góp phần để thực hiện điều chỉnh khi có sự
mất cân đối trong cơ cấu kinh tế.
Tóm lại : Tín dụng ngân hàng là biện pháp cơ bản và chủ yếu để điều hoà vốn,
đáp ứng nhu cầu vốn cho toàn bộ nền kinh tế. Tín dụng ngân hàng đóng vai trò là cầu
nối giữa tiết kiệm và đầu t, biến mọi nguồn tiền tệ phân tán trong xã hội thành nguồn
vốn tập trung qua đó điều hoà quan hệ cung cầu về tiền tệ trong xã hội góp phần ổn
định tiền tệ. Tín dụng ngân hàng giữ vai trò rất quan trọng với nền kinh tế nhng nó tác
động theo chiều hớng nào đến nền kinh tế còn phụ thuộc vào việc thực hiện các
nghiệp vụ tín dụng ở NHTM có chất lợng và hiệu quả hay không. Trên cơ sở đó ta
thấy rõ vai trò và tác động của tín dụng ngân hàng với nền kinh tế thị trờng do đó mỗi
NHTM cần chú trọng quan tâm đến công tác tín dụng và đổi mới nâng cao chất lợng
tín dụng để đem lại hiệu quả thiết thực.
1.2. Chất lợng tín dụng và sự cần thiết phải nâng cao chất
lợng tín dụng.
1.2.1. Quan niệm về chất lợng tín dụng.
Với t cách là một trung gian tài chính trong nền kinh tế hoạt động chủ yếu và
thờng xuyên nhất là nhận tiền gửi và cho vay, chất lợng tín dụng luôn là mối quan tâm
hàng đầu của các ngân hàng thơng mại. Chất lợng tín dụng ngân hàng đơng nhiên đợc
tạo nên bởi chất lợng của từng khoản tín dụng. Song không chỉ có thế, nếu bó hẹp
khái niệm chất lợng tín dụng đồng nghĩa với chất lợng của một khoản tín dụng thì rõ

ràng là không đầy đủ và không phản ánh đợc hết tính đa dạng và phức tạp của hoạt
động tín dụng ngân hàng. Do đó, một cách đầy đủ có thể hiểu khái niệm chất lợng tín
dụng ngân hàng nh sau:
Chất lợng tín dụng ngân hàng là khái niệm phản ánh khả năng mở rộng tín
dụng của ngân hàng phù hợp với nhu cầu vay vốn của khách hàng, với yêu cầu
phát triển kinh tế - xã hội, đồng thời đảm bảo sự tồn tại và phát triển của ngân
hàng.
Chất lợng tín dụng là sự đáp ứng yêu cầu của khách hàng ( ngời gửi tiền và ng-
ời vay tiền ) phù hợp với sự tăng trởng của kinh tế xã hội và đảm bảo sự tồn tại, phát
triển của tín dụng .
Chất lợng tín dụng đợc thể hiện:
- Đối với khách hàng: Tín dụng phải phù hợp với mục đích sử dụng của khách
hàng với lãi suất, kỳ hạn hợp lý, đáp ứng nhu cầu vốn của khách hàng, thu hút đợc
nhiều khách hàng đồng thời vẫn đảm bảo thực hiện đúng nguyên tắc tín dụng.
9
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
- Đối với sự phát triển kinh tế xã hội: Tín dụng phục vụ sản xuất và lu thông
hàng hoá, góp phần giải quyết việc làm , khai thác đợc khả năng tiềm tàng trong nền
kinh tế.
- Đối với NHTM: Hạn chế đến mức thấp nhất rủi ro trong quá trình hoạt động
và cạnh tranh mang lại lợi nhuận và đảm bảo thanh toán cho ngân hàng.
Chất lợng tín dụng là chỉ tiêu kinh tế tổng hợp phản ánh mức độ thích nghi của
NHTM với sự thay đổi của môi trờng bên ngoài, thể hiện sức mạnh của NHTM trong
quá trình cạnh tranh để tồn tại.
Chất lợng tín dụng thể hiện qua nhiều yếu tố nh: thu hút đợc nhiều khách hàng
tốt, thủ tục đơn giản, an toàn vốn cao. Chất lợng tín dụng là sự tồn tại và là cơ sở mở
rộng hoạt động kinh doanh ngân hàng.
Mở rộng đầu t tín dụng cần phải đi liền với công tác nâng cao chất lợng tín
dụng, chất lợng tín dụng tỷ lệ thuận với hiệu quả và độ tin cậy trong hoạt động tín
dụng. Nó quyết định sự hoạt động kinh doanh của ngân hàng xét cả về mặt kinh

doanh cũng nh uy tín của ngân hàng. Nếu các ngân hàng thơng mại không quan tâm
đến chất lợng tín dụng thì nguy cơ đổ bể càng cao.
1.2.2. Các chỉ tiêu đánh giá chất lợng tín dụng.
1.2.2.1. Chỉ tiêu định tính.
1.2.2.1.1. Về phía ngân hàng.
a. Bảo đảm nguyên tắc cho vay.
Mỗi tổ chức kinh tế hoạt động đều đợc dựa trên một nguyên tắc nhất định.
Ngân hàng là một tổ chức kinh tế đặc biệt, hoạt động của nó ảnh hởng rất lớn đến tình
hình kinh tế, chính trị, xã hội của đất nớc do vậy các hoạt động của ngân hàng cũng
rất chặt chẽ. Với mỗi ngân hàng lại có những nguyên tắc khác nhau, nguyên tắc cho
vay là một nguyên tắc quan trọng đối với mỗi ngân hàng. Để đánh giá chất lợng một
khoản vay điều đầu tiên phải xem xét là khoản vay đó có đảm bảo nguyên tắc cho vay
không.
Nguyên tắc cơ bản của cho vay là:
* Thứ nhất : Sử dụng vốn vay đúng mục đích đã thoả thuận trong hợp đồng tín
dụng.
* Thứ hai : Phải hoàn trả nợ gốc và lãi tiền vay đúng hạn đã thoả thuận trong
hợp đồng tín dụng.
Thời hạn cho vay đợc xác định kể từ khi ngời vay nhận vốn vay đầu tiên cho
đến khi ngời vay trả hết nợ gốc và lãi vốn vay đã đợc thoả thuận trong hợp đồng tín
dụng giữa ngân hàng và khách hàng.
10
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Ngân hàng và khách hàng thoả thuận cho vay căn cứ vào: Chu kỳ sản xuất kinh
doanh, thời hạn thu hồi vốn của dự án đầu t, khả năng trả nợ của khách hàng, tính
chất nguồn vốn của ngân hàng.
Thông qua đó sẽ quy định rõ thời hạn khách hàng trả tiền lãi tiền gốc cho ngân
hàng. Việc xác định thời hạn vay sẽ gắn trách nhiệm của ngời vay với khoản vay,
buộc họ phải sử dụng vốn vay kinh doanh có hiệu quả trong khoảng thời gian đó.
Việc xác định thời gian vay là rất quan trọng, nó thể hiện trình độ của cán bộ

tín dụng, nó quyết định tới khả năng thu nợ của ngân hàng. Nếu thời hạn vay nhỏ hơn
chu kỳ sản xuất kinh doanh của khách hàng thì họ không thể trả nợ đúng hạn vì chu
kỳ sản xuất kinh doanh cha kết thúc, họ cha có nguồn thu điều này sẽ gây khó khăn
cho khách hàng trong việc trả nợ ngân hàng. Ngợc lại nếu thời gian cho vay lớn hơn
chu kỳ sản xuất kinh doanh thì cũng không tốt vì khi đã hoàn thành một chu kỳ kinh
doanh mà vẫn cha phải trả nợ ngân hàng thì rất có thể họ sử dụng vốn đó vào chu kỳ
kinh doanh tiếp theo hoặc một lĩnh vực kinh doanh khác, điều này sẽ gây khó khăn
cho ngân hàng trong việc thu hồi nợ .
Việc trả nợ đúng thời hạn của khách hàng giúp ngân hàng bảo toàn và phát
triển vốn, tăng cờng hoạt động cho vay. Trờng hợp khách hàng không trả đợc nợ thì
phải chuyển sang nợ quá hạn - thể hiện chất lợng tín dụng có vấn đề.

Thứ ba:Việc bảo đảm tiền vay phải thực hiện theo quy định của Chính
phủ, thống đốc ngân hàng Nhà nớc đối với khách hàng.
Ba nguyên tắc cho vay trên là nguyên tắc tối thiểu mà bất cứ một khoản cho
vay có chất lợng nào cũng phải đảm bảo.
b. Cho vay bảo đảm có điều kiện.
Một là: Có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự và chịu trách
nhiệm dân sự theo quy định của pháp luật.
Hai là: Khả năng tài chính đảm bảo trả nợ trong thời hạn cam kết.
Ba là: Mục đích sử dụng vốn vay hợp pháp, không vi phạm pháp luật, phù hợp
với mục tiêu phát triển kinh tế xã hội.
Bốn là: Có dự án đầu t hoặc phơng án sản xuất kinh doanh dịch vụ khả thi có
hiệu quả, hoặc có dự án đầu t, phơng án phục vụ đời sống khả thi và phù hợp với quy
định của pháp luật.
Năm là: Thực hiện các quy định để đảm bảo tiền vay theo quy định của Chính
phủ và hớng dẫn của NHNN Việt Nam.
c. Quá trình thẩm định.
Quá trình thẩm định là chỉ tiêu định tính quan trọng nhất quyết định tới chất l-
ợng khoản cho vay. Quá trình thẩm định là cách tốt nhất để ngân hàng nắm đợc thông

tin về khách hàng, năng lực pháp luật, đạo đức của khách hàng Đây là khâu không
11
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
thể thiếu trong quá trình quyết định cho vay và theo dõi khoản vay. Quá trình thẩm
định phải tuân theo các quy định về quy trình thẩm định và nội dung thẩm định cho
vay của từng ngân hàng. Một khoản vay có chất lợng là khoản vay cho vay đã đợc
thẩm định và phải đảm bảo các bớc của quá trình thẩm định. Việc tuân thủ quy trình
thẩm định và nội dung thẩmđịnh cho vay là bắt buộc để một khoản cho vay đạt chất l-
ợng.
1.2.2.1.2. Về phía doanh nghiệp.
Các chỉ tiêu thờng đợc sử dụng để đánh giá chất lợng của khoản tín dụng xét
theo quan điểm doanh nghiệp bao gồm:
- Mức tăng năng suất lao động nhờ thực hiện dự án.
- Doanh thu tăng từ dự án.
- Lợi nhuận tăng từ dự án.
Các chỉ tiêu này càng cao càng tốt, nó cho thấy hiệu quả sử dụng vốn vay của
doanh nghiệp đạt mức cao. Đó là tiền đề để doanh nghiệp thực hiện đúng cam kết trả
nợ cho ngân hàng đồng thời bản thân doanh nghiệp cũng có lợi nhuận đóng góp vào
sự phát triển chung của nền kinh tế.
1.2.2.2. Chỉ tiêu định lợng.
Doanh số cho vay
- Chỉ tiêu vòng quay vốn :
D nợ bình quân
Chỉ tiêu này phản ánh mối quan hệ tỷ lệ giữa doanh số cho vay với d nợ bình
quân qua đó có thể thấy đợc khả năng mở rộng cho vay cũng nh hiệu quả của công tác
thu nợ của ngân hàng. Chỉ tiêu này càng lớn chứng tỏ hoạt động cho vay và công tác
thu nợ của ngân hàng là rất tốt, điều này chỉ có thể đạt đợc khi quy mô cho vay đợc
mở rộng và hầu hết các khoản cho vay đến hạn trong năm đó đều đợc thu hồi đầy đủ.
Ngợc lại nếu tỷ lệ này càng thấp chứng tỏ hoạt động cho vay hay thu nợ hoặc cả hai
đều gặp khó khăn.

- Các chỉ tiêu đánh giá tình trạng nợ quá hạn.
Nợ quá hạn là những khoản nợ khi đến kỳ hạn trả nợ hoặc hết thời hạn cho vay
vốn cộng với thời gian gia hạn thêm (nếu có) nhng khách hàng vẫn cha trả đợc nợ.
Căn cứ để phân chia các loại nợ quá hạn chủ yếu dựa vào các tiêu thức nh: thời gian
nợ quá hạn, nguyên nhân gây ra nợ quá hạn, uy tín của doanh nghiệp vay vốn. Các chỉ
tiêu thờng dùng để đánh giá tình trạng nợ quá hạn bao gồm:
D nợ quá hạn
+ tỷ lệ nợ quá hạn trên tổng d nợ :

12
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Tổng d nợ
+ tỷ lệ nợ quá hạn khó đòi trên tổng d nợ :
D nợ quá hạn khó đòi


Tổng d nợ
+ tỷ lệ nợ quá hạn không có khả năng thu hồi trên tổng d nợ:
D nợ quá hạn không có khả năng thu hồi


Tổng d nợ
Chỉ tiêu (1) phản ánh khái quát về tình hình nợ quá hạn của ngân hàng trong cho
vay. Rõ ràng các ngân hàng đều mong muốn hạ tỷ lệ này xuống càng thấp càng tốt,
bởi lẽ tỷ lệ này càng cao chứng tỏ ngân hàng đang gặp nhiều rủi ro. Tuy nhiên trong
thực tế do những rủi ro trong kinh doanh là không thể tránh khỏi nên các ngân hàng
thờng chấp nhận một tỷ lệ nợ quá hạn nhất định đợc coi nh giới hạn an toàn. Theo quy
định của NHNN thì tỷ lệ nợ quá hạn ở mức dới 3%, còn ở mức dới 1,3% có thể coi là
lý tởng.
Chỉ tiêu (1) Tuy phản ánh khái quát tình hình nợ quá hạn của ngân hàng nhng

không phải là căn cứ đáng tin cậy để đánh giá mức độ rủi ro mà ngân hàng đang phải
đối mặt. Chẳng hạn có những dự án vay vốn hoạt động rất hiệu quả nhng do việc trả
nợ định kỳ không hợp lý hay do một số nguyên nhân khách quan khác dẫn đến việc
trả nợ không thực hiện đợc đúng tiến độ làm phát sinh nợ quá hạn. Rõ ràng những
khoản nợ quá hạn này không phản ánh đúng chất lợng tín dụng của ngân hàng, chính
vì vậy để đánh giá chính xác hơn ngời ta phải dùng thêm chỉ tiêu (2) và (3). Nợ khó
đòi là những khoản nợ ít có cơ hội đòi đợc nhng dù sao vẫn còn hi vọng, còn nợ không
có khả năng thu hồi cũng đồng nghĩa với mất vốn. Nếu cả hai chỉ tiêu này đều ở mức
thấp thì dù chỉ tiêu (1) có cao cũng cha phải là cái gì đó quá tồi tệ đối với ngân hàng.
Ngợc lại, nếu cả hai chỉ tiêu này ở mức cao, nhất là chỉ tiêu (3) thì rõ ràng là hoạt
động của ngân hàng đang gặp nhiều rủi ro, tuy có thể cha đe doạ đến sự tồn tại và phát
triển của ngân hàng song rõ ràng chất lợng tín dụng trong trờng hợp này là rất thấp.
- Chỉ tiêu về khả năng sinh lời.
Thu lãi cho vay
* Tỉ lệ thu lãi vay =
D nợ bình quân
Tỉ lệ này đánh giá khả năng thu lãi của ngân hàng trong kỳ, tỉ lệ này càng cao
khả năng thu lãi càng cao, doanh thu của ngân hàng tăng. Tuy nhiên không vì thế mà
13
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
tăng lãi suất cho vay vì làm nh thế sẽ làm giảm khẳ năng cạnh tranh. Ngân hàng phải
xem xét và đa ra mức lãi suất cho vay hợp lý để thu hút đợc nhiều khách hàng.
* Chỉ tiêu đánh giá lợi nhuận.
Hầu hết các doanh nghiệp khi tiến hành hoạt động kinh doanh đều hớng tới
mục tiêu quan trọng nhất là lợi nhuận, NHTM cũng không nằm ngoài ngoại lệ đó. Cụ
thể ngân hàng thờng dùng các chỉ tiêu sau để đánh giá chất lợng tín dụng ngân hàng
xét về mặt lợi nhuận:
LN từ hoạt động tín dụng
+ Chỉ tiêu 1 :

D nợ tín dụng
LN từ hoạt động tín dụng
+ Chỉ tiêu 2 :

Tổng lợi nhuận của ngân hàng
Chỉ tiêu thứ nhất phản ánh khả năng sinh lời của các khoản tín dụng của ngân
hàng. Nó cho biết một đồng d nợ cho vay mang lại bao nhiêu đồng lợi nhuận. Tỷ lệ
này càng cao chứng tỏ lợi nhuận do hoạt động tín dụng mang lại càng lớn, đó là một
trong những nhân tố tạo nên chất lợng tín dụng cao của ngân hàng.
Chỉ tiêu thứ hai cho phép đánh giá tầm quan trọng của hoạt động tín dụng trong
mối quan hệ với toàn bộ hoạt động của ngân hàng. Tỷ lệ này cao chứng tỏ hầu hết lợi
nhuận của ngân hàng có đợc là từ hoạt động cho vay, điều này chỉ có thể có đợc khi
quy mô cho vay chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu tài sản của ngân hàng đồng thời hiệu
quả do hoạt động này mang lại cũng cao.
Tóm lại: Chất lợng tín dụng ngân hàng là một khái niệm tổng hợp vừa mang tính
cụ thể lại vừa mang tính trừu tợng. Nó đợc thể hiện thông qua nhiều chỉ tiêu liên quan
đến nhiều chủ thể, các chỉ tiêu đó có thể là chỉ tiêu định lợng hay định tính và có mối
liên hệ phụ thuộc lẫn nhau, có thể bổ sung cho nhau nhng cũng có thể mâu thuẫn với
nhau. Do đó, để đánh một cách tơng đối chính xác chất lợng tín dụng của một ngân
hàng thì cần phải đánh giá toàn bộ các chỉ tiêu đó. Đồng thời cũng cần phải căn cứ
vào từng trờng hợp cụ thể để có sự u tiên cho chỉ tiêu này hay chỉ tiêu khác, cho chủ
thể này hay cho chủ thể khác. Bởi lẽ trong thực tế đôi khi lợi ích của các chủ thể xung
đột nhau, thậm chí ngay với một chủ thể thì cũng có những chỉ tiêu mâu thuẫn nhau.
1.2.3. Những nhân tố ảnh hởng đến chất lợng tín dụng.
14
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Chất lợng tín dụng xấu hay tốt, rủi ro cao hay thấp có nhiêu nguyên nhân. Rủi
ro tín dụng là một trong những rủi ro lớn nhất trong hoạt động kinh doanh của ngân
hàng. Ta biết rằng chất lợng tín dụng có ý nghĩa rất lớn đối với sự tồn tại, phát triển

của NHTM và của toàn xã hội. Để quản lý chất lợng tín dụng đồng bộ đòi hỏi phải
hiểu rõ tác động của các nhân tố ảnh hởng tới chất lợng tín dụng. Có thể chia các nhân
tố thành các loại sau:
1.2.3.1. Nhân tố khách hàng.
a. Khả năng của doanh nghiệp trong việc đáp ứng các điều kiện, tiêu chuẩn
tín dụng của ngân hàng.
Để đảm bảo an toàn, tránh rủi ro khi cho vay, các NHTM thờng đặt ra những
điều kiện, tiêu chuẩn tín dụng nhằm phân loại, chọn ra những khách hàng có thể hay
không thể cho vay. Chỉ những khách hàng nào đáp ứng đầy đủ các yêu cầu của ngân
hàng thì mới đợc xem xét cho vay. Những điều kiện tiêu chuẩn này có thể rất khác
nhau tùy theo từng ngân hàng cụ thể, song nhìn chung các ngân hàng đều quan tâm
tới một số vấn đề sau:
- Về mục đích sử dụng vốn: phải hợp lý, hợp pháp và có hiệu quả. Nghĩa là mục
đích sử dụng vốn vay phải không trái pháp luật, nhằm phục vụ tốt nhất cho việc thực
hiện dự án, đồng thời phải phù hợp với phơng hớng phát triển kinh tế chung của
ngành, của địa phơng và của cả nớc.
- Về năng lực tài chính: thể hiện ở tỷ trọng và quy mô vốn tự có của doanh
nghiệp tham gia vào dự án. Quy mô và tỷ trong này càng cao cho thấy tiềm lực tài
chính của doanh nghiệp càng mạnh. Tỷ trọng vốn tự có của doanh nghiệp tham gia
vào dự án cao còn có tác dụng kích thích doanh nghiệp nâng cao trách nhiệm trong
việc thực hiện dự án nhằm tránh rủi ro cho chính mình và cũng là cho ngân hàng.
Thông thờng điều kiện tín dụng của ngân hàng sẽ quy định tỷ lệ vốn tự có tối thiểu
của doanh nghiệp tham gia vào dự án tùy theo từng trờng hợp cụ thể.
- Về năng lực sản xuất kinh doanh: thể hiện ở quy mô, năng suất, khả năng đáp
ứng nhu cầu thị trờng về chất lợng, giá cả, khả năng mở rộng sản xuất. Ngoài ra, các
ngân hàng cũng thờng yêu cầu doanh nghiệp phải hoạt động ổn định và có lãi trong
một khoảng thời gian nhất định, hoặc nếu có lỗ thì phải có phơng án khắc phục khả
thi.
- Về tính khả thi của dự án: dự án khả thi là dự án mà việc thực hiện nó là cần
thiết, đáp ứng nhu cầu thị trờng, nhu cầu phát triển sản xuất kinh doanh của doanh

nghiệp, phù hợp với phơng hớng phát triển kinh tế của ngành, của vùng và của Nhà n-
ớc, đồng thời doanh nghiệp với các nguồn tài lực, vật lực hiện có có đủ khả năng đáp
15
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
ứng các yêu cầu của dự án. Yêu cầu có dự án khả thi là yêu cầu bắt buộc đối với mọi
khách hàng vay vốn sản xuất kinh doanh.
- Về các biện pháp bảo đảm: do đặc điểm các khoản vay tiềm ẩn nhiều rủi ro
nên thông thờng các ngân hàng sẽ yêu cầu khách hàng thực hiện các biện pháp bảo
đảm tiền vay nhằm bảo đảm cho ngân hàng có thể thu đợc nợ nếu có rủi ro xảy ra.
Hình thức bảo đảm thờng là cầm cố, thế chấp, bảo lãnh. Tuy nhiên đây không phải là
điều kiện bắt buộc có tính nguyên tắc. Trong một số trờng hợp nếu doanh nghiệp có
uy tín, có tiềm lực tài chính mạnh, có phơng án kinh doanh khả thi theo đánh giá của
ngân hàng thì ngân hàng có thể cho vay không cần bảo đảm.
b. Khả năng của doanh nghiệp trong việc quản lý và sử dụng khoản vay có
hiệu quả.
Khi cho vay thì ngân hàng trông đợi khoản trả nợ sẽ đợc lấy từ chính kết quả
hoạt động của dự án chứ không phải bằng cách phát mại tài sản thế chấp, cầm cố.
Điều này lại phụ thuộc vào hiệu quả quản lý và sử dụng vốn vay của doanh nghiệp. Có
nhiều yếu tố cần thiết để bảo đảm cho việc sử dụng vốn vay của doanh nghiệp đạt
hiệu quả cao, trong đó có một số nhân tố giữ vai trò quyết định nh: vị thế, năng lực thị
trờng của doanh nghiệp; năng lực công nghệ; chất lợng đội ngũ nhân sự ; trình độ
quản lý của doanh nghiệp.
- Vị thế, năng lực thị trờng của doanh nghiệp thể hiện ở uy tín của sản phẩm
của doanh nghiệp, ở khả năng thích ứng của doanh nghiệp với nhu cầu thị trờng, ở
khối lợng sản phẩm và doanh thu mang lại. Vị thế và năng lực thị trờng của doanh
nghiệp mạnh có nghĩa là doanh nghiệp sẽ dễ dàng hơn trong việc chiếm lĩnh thị trờng,
chiến thắng trong cạnh tranh.
- Năng lực công nghệ của doanh nghiệp đợc tạo nên bởi trình độ trang thiết bị;
trình độ tay nghề, kiến thức của ngời lao động trong doanh nghiệp. Năng lực công
nghệ cao cho phép doanh nghiệp thực hiện có hiệu quả các dự án đòi hỏi trình độ kỹ

thuật, công nghệ cao đồng thời dễ dàng hơn trong việc tiếp thu những công nghệ tiên
tiến từ bên ngoài đa vào.
- Chất lợng nhân sự: Cũng giống nh ngân hàng, chất lợng nhân sự luôn là nhân
tố quyết định sự thành bại của doanh nghiệp. Một doanh nghiệp với đội ngũ công
nhân lành nghề, lại am hiểu khoa học kỹ thuật, cộng với đội ngũ nhân sự quản lý có
trình độ, có kinh nghiệm sẽ rất thuận lợi cho quá trình kinh doanh của mình.
- Năng lực quản lý của doanh nghiệp: Bao gồm chất lợng nhân sự quản lý, sự
phối kết hợp giữa các thành viên trong ban quản lý nhằm xây dựng một cơ cấu tổ chức
hợp lý trong doanh nghiệp, cho phép tận dụng tối đa nguồn tài lực, vật lực của doanh
16
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
nghiệp để đạt mục tiêu kinh doanh cao nhất. Trong điều kiện nền kinh tế thị trờng
cạnh tranh gay gắt và đầy biến động thì vai trò của công tác quản lý trong doanh
nghiệp càng quan trọng, bởi trong điều kiện đó đòi hỏi hoạt động của doanh nghiệp
phải thờng xuyên đợc điều chỉnh để thích ứng với những biến động của môi trờng
kinh doanh, của chính bản thân doanh nghiệp.
- Đạo đức, thiện chí của khách hàng: Trong quan hệ tín dụng, muốn có hiệu
quả cao đòi hỏi phải có sự hợp tác từ cả hai phía ngời cho vay và ngời đi vay. Nếu nh
khách hàng không có thiện chí thì sẽ rất khó khăn cho ngân hàng trong việc thu hồi
nợ. Sự thiếu thiện chí của khách hàng có thể biểu hiện trực tiếp trong quan hệ tín dụng
với ngân hàng nh cố tình sử dụng vốn sai mục đích, tìm cách lừa đảo ngân hàng, hoặc
cũng có thể là các hành vi gián tiếp ảnh hởng tới chất lợng TDNH nh kinh doanh trái
pháp luật, lừa đảo chiếm dụng vốn lẫn nhau. Tất cả các hành vi đó đều có thể mang lại
rủi ro cho ngân hàng.
1.2.3.2. Nhân tố thuộc về ngân hàng.
a. Quy mô và cơ cấu kỳ hạn nguồn vốn của ngân hàng.
Muốn cho vay đợc điều kiện trớc tiên là ngân hàng phải có vốn. Nhng chỉ có
vốn thôi thì cha đủ, do yêu cầu phải đảm bảo khả năng thanh toán thờng xuyên nên
các khoản cho vay trung và dài hạn của ngân hàng cần phải đợc tài trợ chủ yếu bởi
nguồn vốn trung và dài hạn, bao gồm nguồn vốn có thời hạn từ một năm trở lên và các

nguồn vốn có thời hạn dới một năm nhng có tính ổn định cao trong thời gian dài. Nếu
một ngân hàng có nguồn vốn dồi dào nhng chủ yếu là nguồn vốn ngắn hạn, không ổn
định thì không thể và không nên mở rộng cho vay trung và dài hạn và ngợc lại. Nếu
một ngân hàng có nguồn vốn ổn định thì ngân hàng đó sẽ dễ dàng hơn trong việc tạo
lập uy tín đối với khách hàng, nhờ đó thu hút đợc nhiều khách hàng hơn.
b. Năng lực của ngân hàng trong việc thẩm định dự án, thẩm định khách
hàng.
Một trong những tiêu chí đánh giá chất lợng tín dụng của ngân hàng là vốn và
lãi vay đợc hoàn trả đúng hạn. Điều này sẽ không thể có đợc nếu nh việc thực hiện dự
án không hiệu quả nh mong muốn, hoặc doanh nghiệp không thiện chí, cố tình lừa
đảo ngân hàng. Để hạn chế nguy cơ đó ngân hàng cần thực hiện tốt công tác thẩm
định dự án, thẩm định khách hàng. Thông thờng công tác thẩm định khách hàng đợc
tiến hành trớc, chủ yếu tập trung xem xét các mặt: khả năng tài chính, khả năng quản
lý điều hành kinh doanh, năng lực sản xuất kinh doanh, mức độ tín nhiệm. Nếu khách
hàng đáp ứng đầy đủ các yêu cầu do ngân hàng đặt ra thì dự án mới đợc xem xét để
quyết định cho vay hay không. Vấn đề đặt ra ở đây là thủ tục và các điều kiện, tiêu
17
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
chuẩn đợc sử dụng làm căn cứ đánh giá khách hàng và dự án đầu t có hợp lý hay
không. Nếu thủ tục rờm rà, các điều kiện, tiêu chuẩn đặt ra quá khắt khe, không phù
hợp với thực tế thì sẽ làm nản lòng các doanh nghiệp hoặc có rất ít các doanh nghiệp
bảo đảm thoả mãn đợc các yêu cầu của ngân hàng. Điều đó gây cản trở cho ngân hàng
trong việc thu hút thêm khách hàng, mở rộng tín dụng. Ngợc lại, nếu quy trình, điều
kiện đặt ra không chặt chẽ có thể sẽ khiến cho ngân hàng sai lầm trong việc ra quyết
định cho vay dẫn đến rủi ro tín dụng. Chính vì vậy trong quá trình hoạt động các
ngân hàng phải chú ý không ngừng cải tiến, hoàn thiện công tác thẩm định của mình.
Làm đợc nh vậy sẽ giúp ngân hàng lựa chọn đợc chính xác những khách hàng thật sự
tin cậy, những dự án thật sự khả thi và đó là tiền đề để nâng cao chất lợng tín dụng
của ngân hàng.
c. Năng lực giám sát và xứ lý các tình huống tín dụng của ngân hàng.

Cho dù công tác thẩm định dự án, thẩm định khách hàng đợc tiến hành tốt, giúp
cho ngân hàng lựa chọn đợc những khách hàng tốt, những dự án khả thi có khả năng
sinh lời cao. Song đó cha phải là sự đảm bảo chắc chắn để có đợc chất lợng tín dụng
cao. Bởi lẽ hoạt động kinh doanh luôn chứa đựng những rủi ro tiềm ẩn không thể lờng
trớc đợc, bản thân dự án trong suốt quá trình thực hiện cũng làm nảy sinh những tình
huống ngoài dự kiến. Chính vì vậy mà công tác giám sát và xử lý tình huống tín dụng
sau khi cho vay có ý nghĩa rất quan trọng. Hoạt động giám sát chủ yếu tập trung vào
các vấn đề nh: sự tuân thủ đúng mục đích sử dụng vốn của doanh nghiệp, tình hình
hoạt động thực tế của dự án, tiến độ trả nợ, quá trình sử dụng, bảo quản và biến động
tài sản của doanh nghiệp, những vấn đề mới nảy sinh trong quá trình thực hiện dự án.
Làm tốt công tác này sẽ giúp ngân hàng phát hiện và ngăn chặn kịp thời những biểu
hiện tiêu cực nh: sử dụng vốn sai mục đích, âm mu tẩu tán tài sản, lừa đảo ngân hàng.
Đồng thời qua việc luôn giám sát hoạt động của doanh nghiệp ngân hàng có thể có
biện pháp giúp đỡ doanh nghiệp thông qua việc cung cấp những lời khuyên, những
thông tin bổ ích, kịp thời hoặc trực tiếp giúp đỡ các doanh nghiệp khi gặp khó khăn
bằng cách gia hạn nợ, điều chỉnh kỳ hạn nợ, cho vay thêm nhằm giúp cho việc thực
hiện dự án của doanh nghiệp đạt hiệu quả cao nhất, qua đó góp phần nâng cao chất l-
ợng tín dụng.
d. Chính sách tín dụng của ngân hàng.
Chính sách tín dụng của ngân hàng thơng mại là một hệ thống các biện pháp
liên quan đến việc khuyếch trơng hoặc hạn chế tín dụng nhằm đạt đợc các mục tiêu
của ngân hàng đó trong từng thời kỳ.
Với ý nghĩa nh vậy rõ ràng chính sách tín dụng có tác động rất lớn đến chất l-
ợng tín dụng của ngân hàng. Trớc hết là về mặt quy mô tín dụng, nếu chính sách tín
18
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
dụng của ngân hàng trong một thời kỳ nào đó là hạn chế tín dụng ngắn hạn thì có
nghĩa là quy mô tín dụng ngắn hạn của ngân hàng đó sẽ bị thu hẹp. Đó có thể là dấu
hiệu cho thấy chất lợng tín dụng ngắn hạn của ngân hàng đang có vấn đề hay ít ra thì
xét về mặt quy mô không thể nói chất lợng tín dụng ngắn hạn của ngân hàng trong

giai đoạn đó là tốt. Ngoài ra chính sách tín dụng của ngân hàng còn bao gồm một loạt
các vấn đề nh: quy định về điều kiện, tiêu chuẩn tín dụng đối với khách hàng, lĩnh vực
tài trợ, biện pháp bảo đảm tiền vay, quy trình quản lý tín dụng, lãi suất có tác động
trực tiếp hay gián tiếp đến chất lợng tín dụng của ngân hàng. Nếu các vấn đề đó đợc
xây dựng và thực hiện một cách khoa học và chặt chẽ, kết hợp đợc hài hoà lợi ích của
ngân hàng, của khách hàng và của xã hội thì sẽ hứa hẹn một chất lợng tín dụng tốt.
Còn ngợc lại nếu việc xây dựng và thực hiện chính sách tín dụng không hợp lý, không
khoa học thì chắc chắn chất lợng tín dụng sẽ không cao, thậm chí là rất thấp.
e. Thông tin tín dụng.
Thông tin luôn là yếu tố cơ bản cần thiết cho công tác quản lý dù ở bất kỳ lĩnh
vực nào. Trong hoạt động tín dụng ngân hàng cũng vậy, để thẩm định dự án, thẩm
định khách hàng trớc hết cần phải có thông tin về dự án, về khách hàng đó, để làm tốt
công tác giám sát sau khi cho vay cũng cần có thông tin. Thông tin càng chính xác,
càng kịp thời thì càng có lợi cho ngân hàng trong việc đa ra quyết định cho vay, theo
dõi việc sử dụng vốn vay và tiến độ trả nợ. Thông tin chính xác, kịp thời, đầy đủ còn
giúp ngân hàng xây dựng hoặc điều chỉnh kế hoạch kinh doanh, chính sách tín dụng
một cách linh hoạt cho phù hợp với tình hình thực tế. Tất cả những điều đó góp phần
nâng cao chất lợng tín dụng của ngân hàng.
f. Công nghệ ngân hàng, trang thiết bị kỹ thuật.
Cũng là một nhân tố tác động tới chất lợng tín dụng ngân hàng nhất là trong
thời đại khoa học kỹ thuật phát triển nh vũ bão hiện nay. Một ngân hàng sử dụng công
nghệ hiện đại, trang bị các phơng tiện kỹ thuật chất lợng cao sẽ tạo điều kiện đơn giản
hoá các thủ tục, rút ngắn thời gian giao dịch, đem lại sự tiện lợi cho khách hàng vay
vốn. Đó là tiền đề để ngân hàng thu hút thêm khách hàng, mở rộng tín dụng.
g. Chất lợng nhân sự và quản lý nhân sự của ngân hàng.
Cho dù khoa học hiện đại đã mở ra cơ hội tự động hoá trong nhiều lĩnh vực song
nhân tố con ngời vẫn luôn giữ vai trò quyết định. Đặc biệt trong hoạt động ngân hàng
là hoạt động rất phức tạp, có liên quan đến nhiều vấn đề của đời sống xã hội thì vai trò
của con ngời lại càng quan trọng. Các phơng tiện kỹ thuật hiện đại chỉ có thể trợ giúp
chứ không thay thế đợc sự nhạy cảm hay kinh nghiệm của ngời cán bộ tín

dụng. Do đó vấn đề nhân sự là vấn đề cực kỳ quan trọng đối với mỗi ngân hàng, trong
đó nổi bật lên hai vấn đề: chất lợng nhân sự và quản lý nhân sự . Chất lợng nhân sự ở
19
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
đây không chỉ đơn thuần đề cập đến trình độ chuyên môn mà còn bao gồm cả lơng
tâm, đạo đức, tác phong, kỷ luật lao động của ngời cán bộ ngân hàng nói chung và cán
bộ tín dụng nói riêng. Chất lợng nhân sự tốt, biểu hiện ở sự năng động sáng tạo trong
công việc, tinh thần trách nhiệm và ý thức tổ chức kỷ luật cao của các cán bộ, trong
một chừng mực nhất định có thể giúp ngân hàng bù đắp lại những hạn chế về công
nghệ, kỹ thuật, nhờ đó ngân hàng vẫn có thể tồn tại và phát triển đợc cho dù phải cạnh
tranh với những đối thủ có tiềm lực mạnh hơn về công nghệ, trang thiết bị kỹ thuật.
Bên cạnh chất lợng nhân sự thì công tác quản lý nhân sự cũng cần đặc biệt chú ý, bởi
lẽ không phải cứ có cán bộ tín dụng giỏi là có chất lợng tín dụng cao. Mỗi cán bộ tín
dụng đều có những điểm mạnh và điểm yếu riêng, điều quan trọng là phải bố trí, sắp
xếp công việc của họ sao cho phát huy hết thế mạnh và hạn chế điểm yếu của từng ng-
ời, đồng thời có chế độ đãi ngộ hợp lý nhằm nâng cao tinh thần trách nhiệm, tạo sự
phối hợp nhịp nhàng hoạt động của từng thành viên trong một guồng máy thống nhất
cùng hớng tới một mục tiêu chung là nâng cao chất lợng tín dụng ngân hàng.
1 1.2.3.3. Nhóm nhân tố thuộc môi trờng
a. Môi trờng tự nhiên .
Nói chung môi trờng tự nhiên không tác động trực tiếp tới hoạt động tín dụng
của ngân hàng mà vai trò của nó thể hiện qua sự tác động đến hoạt động sản xuất kinh
doanh của doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp mà hoạt động của chúng phụ
thuộc nhiều vào điều kiện tự nhiên nh các doanh nghiệp hoạt động trong các ngành
nông nghiệp, ng nghiệp. Điều kiện tự nhiên diễn biến thuận lợi hay bất lợi sẽ ảnh h-
ởng đến hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, do đó ảnh hởng tới khả năng
trả nợ cho ngân hàng.
b. Môi trờng kinh tế.
Là một tế bào trong nền kinh tế, sự tồn tại và phát triển của ngân hàng cũng nh
doanh nghiệp chịu ảnh hởng rất nhiều của môi trờng này. Sự biến động của nền kinh

tế theo chiều hớng tốt hay xấu sẽ làm cho hiệu quả hoạt động của ngân hàng và doanh
nghiệp biến động theo chiều hớng tơng tự. Đặc biệt, trong điều kiện quốc tế hóa mạnh
mẽ nh hiện nay, hoạt động của các ngân hàng và doanh nghiệp không chỉ chịu ảnh h-
ởng của môi trờng kinh tế trong nớc mà cả môi trờng kinh tế quốc tế. Những tác động
do môi trờng kinh tế gây ra có thể là trực tiếp đối với ngân hàng (Ví dụ: những rủi ro
do thay đổi tỷ giá, lãi suất, lạm phát làm cho ngân hàng bị thiệt hại về thu nhập) hoặc
ảnh hởng đến hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp, qua đó gián tiếp ảnh hởng tới
chất lợng tín dụng ngân hàng.
c. Môi trờng chính trị, xã hội.
20
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Sự ổn định của môi trờng chính trị, xã hội là một tiêu chí quan trọng để ra
quyết định của các nhà đầu t. Nếu môi trờng này ổn định thì các doanh nghiệp sẽ yên
tâm thực hiện việc mở rộng đầu t và do đó nhu cầu vốn tín dụng ngân hàng tăng lên.
Ngợc lại, nếu môi trờng bất ổn thì các doanh nghiệp sẽ tìm cách thu hẹp sản suất để
bảo toàn vốn, hạn chế rủi ro, khi đó nhu cầu vốn tín dụng ngân hàng cũng giảm sút
theo.
d. Môi trờng pháp lý.
Môi trờng pháp lý không chặt chẽ, nhiều khe hở và bất cập sẽ tạo cơ hội cho
các doanh nghiệp yếu kém làm ăn bất chính, lừa đảo lẫn nhau và lừa đảo ngân hàng.
Môi trờng pháp lý không chặt chẽ, không ổn định cũng khiến các nhà đầu t trung thực
e dè, không dám mạnh dạn đầu t phát triển sản xuất kinh doanh, do đó hạn chế nhu
cầu về vốn tín dụng ngân hàng.
e. Sự quản lý vĩ mô của Nhà nớc và các cơ quan chức năng.
Sự ổn định và hợp lý của các đờng lối, chính sách, các quy định, thể lệ của Nhà
nớc và các cơ quan chức năng sẽ tạo hành lang thuận lợi cho hoạt động của ngân hàng
cũng nh doanh nghiệp, đó là tiền đề rất quan trọng để ngân hàng nâng cao chất lợng
tín dụng của mình.
Tóm lại: Với t cách là một trung gian tài chính trong nền kinh tế, hoạt động tín
dụng của các ngân hàng có liên quan đến nhiều đối tợng trong nhiều lĩnh vực khác

nhau. Do đó chất lợng tín dụng ngân hàng sẽ phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố. Có
những nhân tố thuộc bản thân ngân hàng, có những nhân tố thuộc về phía khách hàng,
cũng có những nhân tố nằm ngoài sự kiểm soát của cả hai. Việc nghiên cứu nắm rõ
vai trò và cơ chế tác động của từng nhân tố sẽ giúp các ngân hàng có biện pháp thích
hợp để nâng cao hơn nữa chất lợng tín dụng, phát huy tối đa vai trò đòn bẩy phát triển
kinh tế của mình.
1.2.4. Sự cần thiết phải nâng cao chất lợng tín dụng.
Hoạt động tín dụng phải đảm bảo hiệu quả, tuân thủ pháp lý thì mới đảm bảo
an toàn về vốn. Nâng cao chất lợng tín dụng là yếu tố quyết định sự thành công hay
thất bại của NHTM trong nền kinh tế thị trờng.
1.2.4.1. Đối với ngân hàng.
Nâng cao chất lợng tín dụng giúp ngân hàng tạo ra đợc thế mạnh cho ngân
hàng trong quá trình cạnh tranh, thu hút đợc nhiều khách hàng, tránh đợc rủi ro,
những tổn thất lớn có thể xảy ra. Chất lợng tín dụng quyết định cho sự tồn tại và phát
triển của ngân hàng.
1.2.4.2. Đối với kinh tế, xã hội.
21
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Nâng cao chất tín dụng góp phần thúc đẩy lực lợng sản xuất xã hội phát triển.
Trong nền kinh tế thị trờng sự phát triển của sản xuất, lu thông hàng hoá ngày càng
tăng chính vì thế hoạt động tín dụng luôn đợc coi trọng. Chất lợng tín dụng đợc nâng
cao sẽ giúp ngân hàng thực hiện tốt vai trò trung gian, cầu nối giữa tiết kiệm và đầu t,
tập trung vốn tránh đợc sự lãng phí vốn, giải quyết tốt cung cầu về vốn.
Tín dụng ngân hàng là một công cụ quan trọng để Nhà nớc điều tiết vĩ mô nền
kinh tế. Là công cụ để thực hiện các chủ trơng chính sách về phát triển kinh tế, khơi
dậy tiềm năng thế mạnh của tất cả các thành phần kinh tế vào phục vụ công cuộc phát
triển kinh tế nớc nhà.
1.2.4.3. Đối với khách hàng.
Trong nền kinh tế mở với sự cạnh tranh gay gắt của các tổ chức tín dụng trên
thị trờng, khi ngân hàng thực hiện tốt việc nâng cao chất lợng tín dụng thì sẽ thu hút

đợc nhiều khách hàng về phía mình. Chất lợng tín dụng đợc nâng cao sẽ giúp ngân
hàng cung ứng vốn nhanh, kịp thời đáp ứng yêu cầu của khách hàng. Ngân hàng cũng
tiến hành kiểm tra việc sử dụng vốn của khách hàng để sớm có những điều chỉnh với
những thiếu sót trong hoạt động kinh doanh của khách hàng.
Vấn đề nâng cao chất lợng tín dụng là thực sự cần thiết cho mỗi khách hàng và
cho toàn bộ nền kinh tế nói chung. Chất lợng tín dụng đợc nâng cao sẽ trở thành công
cụ đòn bẩy kích thích nền kinh tế phát triển, tạo điều kiện cho ngân hàng thực hiện tốt
vai trò trung tâm tiền tệ tín dụng.
1.3. Kinh nghiệm của một số ngân hàng trên thế giới và bài
học kinh nghiệm cho Việt Nam.
1.3.1. Kinh nghiệm của một số ngân hàng trên thế giới.
1.3.1.1. Kinh nghiệm của Mỹ.
Không phải tất cả các khoản nợ tín dụng đều đợc xếp loại, chỉ buộc phải xếp
loại khi các nguồn thu để trả nợ không hội đủ và khi thanh lý nợ có nhiều rắc rối. Các
khoản nợ tín dụng đợc xếp thành bốn loại: Những khoản tín dụng chú ý; Những khoản
nợ kém tiêu chuẩn; Các khoản tín dụng có nghi ngờ; Các khoản tín dụng bị mất trắng.
Quỹ dự phòng tổn thất cho vay đợc trích từ thu nhập và đợc duy trì ở mức vừa
đủ để trang trải các khoản tổn thất đã biết trong cơ cấu tín dụng.
Để tránh rủi ro ở Mỹ quản lý tiền cho vay theo nguyên tắc sàng lọc, giám sát
thiết lập những mối quan hệ khách hàng lâu dài và các mức tín dụng, yêu cầu thế chấp
và những yêu cầu về số d bù và hạn chế tín dụng. Ngân hàng sàng lọc ngời vay vốn có
triển vọng tốt trên cơ sở phân tích các thông tin thu thập đợc.
Thực hiện đa dạng hoá đối tợng cho vay, không tập trung vốn cho một số khách
hàng hoặc một số ngành nh vậy sẽ giảm bớt đợc khả năng rủi ro. Thực hiện tốt chính
22
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
sách đối với khách hàng: Với khách hàng có mối quan hệ thờng xuyên có thể đợc vay
mợn nhanh chóng, lãi suất thấp.
Vật thế chấp và số d bù: Vật thế chấp là tài sản mà khách hàng đem ra để làm
vật bảo đảm xin vay. Một dạng khác của vật thế chấp là số d bù đó là khi khách hàng

nhận đợc tiền vay bắt buộc phải để lại một số tiền nhất định trong một tài khoản ở
ngân hàng. Nếu ngời xin vay không trả đợc nợ ngân hàng có thể lấy số tiền đó bù vào
tổn thất.
Hạn chế tín dụng: Ngân hàng xem xét cho vay rất thận trọng, không mở rộng
tín dụng một cách ồ ạt để tránh rủi ro có thể xẩy ra.
1.3.1.2. Kinh nghiệm của Malayxia.
Các NHTM đều có quỹ dự phòng chung ít nhất là 1%/tổng d nợ, ngoài ra còn
có quỹ dự phòng đặc biệt cho các khoản nợ tổn thất và có nghi ngờ.
Nợ tổn thất: Là nợ không có khả năng thu hồi, số tiền này cần đợc xoá sổ hoặc
bù đắp bằng quỹ dự phòng.
Nợ nghi ngờ: Là nợ đợc coi là không có khả năng thu hồi vì khó đánh giá số
tiền mất nên đặt một tỷ lệ là 50%.
Nợ kém tiêu chuẩn: Ngân hàng phải chú ý thu hồi bớt nợ, bổ sung thế chấp
nắm thông tin thờng xuyên để có giải pháp thích hợp.
1.3.1.3. Kinh nghiệm của Thái Lan.
Xếp loại tài nợ thành 3 loại : Tổn thất, có nghi ngờ, kém tiêu chuẩn. Quỹ dự
phòng đợc lập cho các khoản tín dụng bị xếp loại có nghi ngờ ở mức tỷ lệ 50% và mất
trắng tỷ lệ ở mức 100%. Nợ kém tiêu chuẩn ngân hàng đợc quyền sử lý. Ngoài ra chú
ý tới các khoản nợ cần lu ý ( những khoản nợ tốt hơn khoản nợ kém tiêu chuẩn ) để
sớm đa ra giải pháp sử lý, đa các khoản nợ này trở thành những khoản nợ bình thờng.
1.3.1.4. Kinh nghiệm của Nga.
Chia các khoản cho vay thành năm nhóm rủi ro là: Đạt tiêu chuẩn, cha đạt tiêu
chuẩn, nghi ngờ, nguy hiểm, khó đòi. Quỹ bù đắp rủi ro đợc tính từ chi phí và đợc ghi
vào Các chi phí khác . Quỹ này đợc điều chỉnh ít nhất một lần căn cứ vào số d nợ
thực tế và nhóm rủi ro của các khoản cho vay.
1.3.2. Bài học kinh nghiệm cho Việt Nam.
Vấn đề an toàn trong hoạt động tín dụng là vấn đề quan trọng hàng đầu đối với
NHTM. Các NHTM trong hoạt động tín dụng cần phải chú trọng tăng cờng công tác
thu thập thông tin, sàng lọc những thông tin tin cậy để có những quyết định cho vay
đúng đắn, tránh rủi ro đáng tiếc có thể xẩy ra.

Trích lập quỹ dự phòng rủi ro theo đúng quy định.
23
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Nâng cao trình độ chuyên môn cũng nh kiến thức xã hội cho cán bộ công nhân
viên.
Thờng xuyên áp dụng khoa học công nghệ kỹ thuật hiện đại vào dịch vụ ngân
hàng. Tăng cờng công tác kiểm tra, giám sát một cách chặt chẽ.
Tóm lại: Tín dụng ngân hàng có vai trò hết sức to lớn đối với sự phát triển của
nền kinh tế, chính trị và xã hội. Việc củng cố và nâng cao chất lợng tín dụng là điều
thực sự cần thiết và vô cùng quan trọng vì sự tồn tại và phát triển lâu dài của mỗi
NHTM. Nhng thực tế cho thấy chất lợng tín dụng ngân hàng còn nhiều vấn đề cần
giải quyết, tháo gỡ.
Trong điều kiện hiện nay để có thể hội nhập với nền kinh tế thế giới thì việc
tham khảo kinh nghiệm của các ngân hàng trên thế giới là sự cần thiết để nâng cao
chất lợng tín dụng cho các NHTM Việt Nam.
Chơng hai
Thực trạng chất lợng tín dụng tại ngân hàng nông
nghiệp và phát triển nông thôn bắc hà nội
2.1. Khái quát chung về NHNo& ptnt bắc hà nội .
2.1.1. Giới thiệu về NHNo&PTNT Bắc Hà Nội.
2.1.1.1. Sự ra đời của NHNo&PTNT Bắc Hà Nội.
NHNo&PTNT Việt Nam thành lập ngày 26/3/1988, hoạt động theo luật các Tổ
chức tín dụng Việt Nam, đến nay NHNo&PTNT Việt Nam (AGRIBANK) là Ngân
Hàng Thơng mại hàng đầu giữ vai trò chủ đạo và chủ lực trong đầu t phát triển vốn
kinh tế nông nghiệp, nông thôn cũng nh đối với các lĩnh vực khác của nền kinh tế Việt
Nam. Hội sở chính đặt tại Hà Nội, có 2 văn phòng đại diện tại miền nam ( TP HCM )
và miền trung ( TP Đà Nẵng ). Đến 31/12/2005 toàn hệ thống đã có 1840 chi nhánh
24
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
và phòng giao dịch trực thuộc, trong đó có 107 chi nhánh cấp I, 02 sở giao dịch, 08

công ty, 03 đơn vị sự nghiệp, hơn 600 chi nhánh cấp IIvà gần 900 chi nhánh cấp III.
Hiện nay NHNo&PTNT VN đã có quan hệ đại lý với trên 800 NH đại lý tại 110 quốc
gia và vùng lãnh thổ. Là thành viên Hiệp hội Tín dụng Nông nghiệp Nông thôn Châu
á Thái Bình Dơng (APRACA); Hiệp hội Tín dụng Nông nghiệp Quốc tế (CICA) và
Hiệp hội Ngân hàng Châu á; đã đăng cai tổ chức nhiều hội nghị quốc tế lớn nh: Hội
nghị FAO, Hội nghị APRACA...
Chi nhánh NHNo&PTNT Bắc Hà Nội là một chi nhánh trực thuộc
NHNo&PTNT Việt Nam, đợc thành lập theo quyết định số 342/QĐ của Thống Đốc
Ngân Hàng Nhà Nớc Việt Nam, với ngày giao dịch đầu tiên là ngày 1/11/2001 và
ngày khai trơng chính thức là ngày 6/11/2001.
2.1.1.2. Cơ cấu tổ chức bộ máy.
Hiện nay Chi nhánh có 7 phòng tại hội sở chính( bao gồm Phòng tín dụng,
Phòng nguồn vốn và kế hoạch thực hiện, Phòng kế toán ngân quỹ, Phòng hành chính
nhân sự, Phòng thanh toán quốc tế, Phòng kế toán kiểm toán nội bộ và Phòng Thẩm
định ), 03 chi nhánh và 04 phòng giao dịch và 1 phòng giao dịch thuộc chi nhánh.
Tính đến thời điểm 31/12/2005 tổng số lao động của chi nhánh là 111 lao động.
* Về trình độ chuyên môn nghiệp vụ:
+ Trên đại học: 09 ngời (trong đó có 02 tiến sĩ, 07 thạc sĩ).
+ Đại học: 76 ngời.
* Về ngoại ngữ:
+ 05 ngời có trình độ Đại học.
+ 20 ngời có trình độ C.
+ 10 ngời có trình độ B.
* Về tin học: 100% cán bộ tác nghiệp đã có trình độ tin học cơ bản, trong đó có
08 cán bộ có trình độ Đại học tin học.
25