Luận văn thạc sĩ thực thi chính sách xây dựng khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu trên địa bàn huyện tây giang, tỉnh quảng nam

BỘ KẾ HOẠCH VÀ ĐẦU TƢ
HỌC VIỆN CHÍNH SÁCH VÀ PHÁT TRIỂN

NGUYỄN XUÂN TIẾN

THỰC THI CHÍNH SÁCH XÂY DỰNG KHU DÂN CƢ
NÔNG THÔN MỚI KIỂU MẪU TRÊN ĐỊA BÀN
HUYỆN TÂY GIANG TỈNH QUẢNG NAM

LUẬN VĂN THẠC SĨ CHUYÊN NGÀNH CHÍNH SÁCH CÔNG

Hà Nội, năm 2020


BỘ KẾ HOẠCH VÀ ĐẦU TƢ
HỌC VIỆN CHÍNH SÁCH VÀ PHÁT TRIỂN

NGUYỄN XUÂN TIẾN

THỰC THI CHÍNH SÁCH XÂY DỰNG KHU DÂN CƢ
NÔNG THÔN MỚI KIỂU MẪU TRÊN ĐỊA BÀN
HUYỆN TÂY GIANG TỈNH QUẢNG NAM

LUẬN VĂN THẠC SĨ CHUYÊN NGÀNH CHÍNH SÁCH CÔNG
MÃ SỐ: 8340402

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS. TS ĐÀO VĂN HÙNG

Hà Nội, năm 2020

i

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận văn “Thực thi chính sách xây dựng Khu dân cư nơng
thơn mới kiểu mẫu trên địa bàn huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam” là cơng trình
nghiên c u c a riêng tơi. C c s liẹu trong đ t i n

đu c thu thập từ c c xã đăng

ký thực hiện, Văn phòng đi u ph i Nông thôn mới huyện v đư c s d ng mọt c ch
trung thực.
c a

t quả nghiên c u đu c tr nh

t c luận văn n o v chua đu c tr nh

trong luận văn n
ha công

không sao ch p
t c công tr nh

nghiên c u n o kh c truớc đâ .
Đà Nẵng, ngày

tháng

T c iả uạn văn

Nguyễn Xuân Tiến

năm 2020


ii

LỜI CẢM ƠN
Tôi xin chân thành cám on c c th
d

cơ Học viẹn Chính sách và Phát triển, đã

d v tru n đ t cho tôi nh ng ki n th c qu

u l m n n tảng cho viẹc thực

hiẹn luận văn n .
Tôi đ c biẹt cám on th

gi o PGS.TS. Đ o Văn Hùng đã tận tình huớng

dẫn, chỉ ảo để tôi c thể ho n t t luận văn cao học này.
Tôi c ng xin chân th nh c m on t t cả

n

, đ ng nghiẹp v nh ng ngu i

đã gi p tôi trả l i ảng câu h i khảo s t l m ngu n d liẹu cho viẹc phân tích và

cho ra k t quả nghiên c u c a luận văn cao học này.
Cu i cùng, tơi h t lịng i t on đ n nh ng ngu i thân trong gia đ nh đã đọng
viên v t o đọng lực để tôi ho n th nh luận văn n

mọt c ch t t đẹp.

Đà Nẵng, ngày

tháng

năm 2020

T c iả uạn văn

Nguyễn Xuân Tiến


iii

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
BCĐ

: Ban chỉ đ o

BCH

: Ban ch p h nh

HĐND

: Họi đ ng nhân dân

NN & PTNT

: Nông nghiẹp v Ph t triển nông thôn

NTM

: Nông thôn mới

UBND

: Ủy ban nhân dân

UVBTV

: Ủy viên ban thu ng v


iv

DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU VÀ HÌNH
Trang
Bản
Bảng 1.1. C c đơn vị h nh chính trực thuộc hu ện Tâ Giang ................................25
Bảng 2.1. C c thôn c a c c xã đăng k thực hiện

hu dân cư NTM kiểu mẫu t i

hu ện Tâ Giang, Quảng Nam..................................................................................41

Bảng 2.2. Nh ng tiêu chí đ t v chưa đ t đư c c a c c thôn thực hiện

hu dân cư

NTM kiểu mẫu t i hu ện Tâ Giang, tỉnh Quảng Nam............................................41
Biểu đồ
Biểu đ 2.1. Nh ng tiêu chí đã đ t đư c c a c c thôn .............................................42
Biểu đ 2.2. Nh ng tiêu chí chưa đ t đư c c a c c thơn .........................................42

Hình
H nh 2.1. Nh

đ t chuẩn.........................................................................................43

H nh 2.2. H ng r o lưới th p gai ...............................................................................43
H nh 2.3. Đư ng ngõ x m thôn ................................................................................44
H nh 2.4. Đư ng tr c chính thơn đ t chuẩn ..............................................................44
H nh 2.5. Nh Gươl (nh văn h a thôn) ....................................................................45
H nh 2.6. L m việc t i Gươl .....................................................................................45


v

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc ập – Tự do – Hạnh phúc
Hà Nội, ngày

tháng

năm 2020

BÁO CÁO GIẢI TRÌNH
BỔ SUNG, GIẢI TRÌNH LUẬN VĂN CAO HỌC
ính g i:
- Ch tịch Hội đ ng ch m luận văn Th c sĩ
- Ban Quản l Chương tr nh sau Đ i học
- Phòng quản l Đ o t o
- Khoa Chính sách cơng
Tên tơi l : Ngu ễn Xn Ti n
Học viên lớp cao học Chính s ch cơng kh a 5 (niên kh a 2018 - 2020)
Giảng viên hướng dẫn khoa học: PGS,TS Đ o Văn Hùng
Căn c Qu t định giao đ t i c a Gi m đ c Học viên Chính s ch v ph t
triển, tơi thực hiện đ t i “Thực thi chính sách xây dựng khu dân cư nông thôn mới
kiểu mẫu trên địa bàn huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam”.
Ng

22/02/2020, tôi đã ho n th nh ảo vệ Luận văn th c sĩ chu ên ng nh

Chính s ch cơng với s điểm 8,5 t i Hội đ ng ch m luận văn th c sĩ theo Qu t
định s : 928/QĐ-HVCSPT c a Gi m đ c Học viện Chính s ch v Ph t triển.
Căn c

iên ản họp c a Hội đ ng ch m luận văn Th c sĩ, sau khi tham khảo

ki n c a ngư i hướng dẫn khoa học, học viên đã ti p thu êu c u s a ch a luận
văn c a Hội đ ng ch m Luận văn th c sĩ, c thể.
1. Phần mở đầu:
- Bổ sung thêm m c t nh h nh nghiên c u liên quan đ n đ t i.

vi

- Đi u chỉnh l i m c tiêu nghiên c u đ t i; r so t, đi u chỉnh l i Đ i tư ng
v ph m vi nghiên c u c a đ t i cho phù h p với luận văn.
* Giải tr nh: Học viên đã chỉnh s a nội dung n

trong luận văn.

2. Chƣơn I:
- Đi u chỉnh l i tên chương 1 th nh “Cơ s l luận v thực thi chính s ch xâ
dựng khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu”.
- Bổ sung thêm m c “Nội dung chính s ch xâ dựng khu dân cư nông thôn
mới kiểu mẫu”
- M c 1.3: Thực thi chính s ch xâ dựng khu dân cư nông thôn mới kiểu
mẫu trên địa

n hu ện Tâ Giang, tỉnh Quảng Nam,

c m từ trên địa

n hu ện

Tâ Giang, tỉnh Quảng Nam.
- Thêm v o m c 1.3: 1.3.1

h i niệm thực thi chính s ch xâ dựng khu dân

cư nông thôn mới kiểu mẫu. 1.3.2 Nội dung v qu tr nh thực thi chính s ch xâ
dựng khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu, trong đ

ổ sung thêm ph n Thanh tra,

kiểm tra chính s ch
* Giải tr nh: Học viên đã chỉnh s a nội dung n

trong luận văn.

3. Chƣơn II :
- Tha đổi c u tr c, đi u chỉnh m c 2.2 th nh 2.1, m c 2.1 th nh 2.2
- C u tr c l i m c 2.3. 2.3.1 Phân tích thực tr ng thực thi chính s ch
- Thêm m c 2.4:

t quả đ t đư c trong thực thi chính s ch xâ dựng khu

dân cư nơng thơn mới kiểu mẫu trên địa

n hu ện Tâ Giang, tỉnh Quảng Nam

- Thêm m c 2.5: Đ nh gi chung v thực tr ng thực thi chính s ch xâ dựng
khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu trên địa

n hu ện Tâ Giang, tỉnh Quảng

Nam
* Giải tr nh: Học viên đã chỉnh s a c c nội dung n

trong luận văn.

4. Chƣơn III:
-

t c u l i c c giải ph p, tập trung v o qu tr nh thực thi chính s ch.

- Bổ sung thêm tổ ch c thực hiện c c giải ph p
* Giải tr nh: Học viên đã chỉnh s a c c nội dung n

trong luận văn


vii

5. Sửa chữa kh c:
Ho n thiện v

ổ sung danh m c t i liệu tham khảo, sắp x p theo qu định,

trích dẫn ngu n theo qu định, r so t l i chính tả, ch

ản.

Trên đâ l to n ộ giải tr nh c a Học viên, xin đư c

o c o tới Ch tịch

Hội đ ng ch m luận văn v Ban quản l chương tr nh sau Đ i học, phòng quản l
đ o t o v khoa Chính s ch cơng, Học viên chính s ch v ph t triển.
Tôi xin trân trọng cảm ơn.
NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC

HỌC VIÊN

PGS,TS. Đào Văn Hùn

N uyễn Xuân Tiến

CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG CHẤM LUẬN VĂN XÁC NHẬN

TS. N uyễn Thạc Ho t


viii

MỤC LỤC
Trang
LỜI CAM ĐOAN ....................................................................................................... i
LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................ii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT..................................................................... iii
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU VÀ HÌNH .......................................................... iv
TĨM TẮT LUẬN VĂN ........................................................................................... xi
MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1
CHƢƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ THỰC THI CHÍNH SÁCH XÂY DỰNG
KHU DÂN CƢ NÔNG THÔN MỚI KIỂU MẪU .................................................. 9
1.1. N n th n mới ....................................................................................................9
1.1.1. Khái niệm nông thôn mới..................................................................................9
1.1.2. Xây dựng nông thôn mới ................................................................................10
1.1.3. Đặc trưng c a nông thôn mới ..........................................................................10
1.2. Khu dân cƣ n n th n mới kiểu mẫu .............................................................11
1.2.1. Khái niệm hu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu ............................................11
1.2.2. Vai trị,

nghĩa xâ dựng khu dân cư nơng thơn mới kiểu mẫu.....................11

1.2.3. Nội dung chính sách xây dựng khu dân cư Nơng thơn mới kiểu mẫu ............12
1.3. Thực thi chính sách xây dựn Khu dân cƣ n n th n mới kiểu mẫu .........14
1.3.1.

h i niệm v thực thi chính s ch xâ dựng

hu dân cư nông thôn mới kiểu

mẫu ............................................................................................................................14
1.3.2.Nội dung v qu tr nh thực thi chính sách xâ dựng

hu dân cư nông thôn

mới kiểu mẫu .............................................................................................................14
Tiểu kết Chƣơn 1 ................................................................................................... 24
CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG THỰC THI CHÍNH SÁCH XÂY DỰNG KHU
DÂN CƢ NÔNG THÔN MỚI KIỂU MẪU TẠI HUYỆN TÂY GIANG, TỈNH
QUẢNG NAM ......................................................................................................... 25
2.1. Điều kiện tự nhiên và kinh tế x hội của huyện Tây Gian , tỉnh Quảng
Nam trong xây dựn Khu dân cƣ n n th n mới kiểu mẫu ...............................25


ix

2.1.1. Đi u kiện tự nhiên ...........................................................................................25
2.1.2. Đi u kiện inh t - xã hội ...............................................................................28
2.2. Tổn quan về Văn phòn điều phối N n th n mới huyện Tây Gian , tỉnh
Quản Nam ..............................................................................................................30

2.2.1. Địa vị pháp lý ..................................................................................................30
2.2.2. Nhiệm v quy n h n .......................................................................................31
2.2.3. Cơ s vật ch t kỹ thuật ....................................................................................32
2.3. Thực trạng thực thi chính sách xây dựng khu dân cƣ n n th n mới kiểu
mẫu tại huyện Tây Giang, tỉnh Quản Nam ........................................................32
2.3.1. Xây dựng k ho ch triển khai thực hiện chính sách .......................................32
2.3.2. Phổ i n, tu ên tru n chính s ch ..................................................................33
2.3.3. Phân công, ph i h p thực hiện chính sách ......................................................35
2.3.4. Đơn đ c thực hiện chính s ch .........................................................................37
2.3.5. Thanh tra, kiểm tra và tổng k t thực thi chính sách ........................................38
2.4. Nhữn kết quả đạt đƣợc tron thực thi chính s ch xây dựn khu dân cƣ
n n th n mới kiểu mẫu tại huyện Tây Gian , Quản Nam ..............................40
2.4.1. Công t c chỉ đ o thực thi chính s ch cho c c xã đăng k ...............................40
2.4.2. Nh ng tiêu chí đ t đư c c a c c thôn đăng k thực hiện ...............................41
2.4.3. Đ nh gi chung v nh ng k t quả đ t đư c trong thực thi chính s ch xâ
dựng hu dân cư Nông thôn mới kiểu mẫu t i hu ện Tâ Giang, Quảng Nam ......43
2.4.4. Nh ng k t quả chưa đ t đư c c a c c thôn đăng k thực hiện

hu dân cư

Nông thôn mới kiểu mẫu t i hu ện Tâ Giang, Quảng Nam ...................................46
2.4.5. T n t i, h n ch ...............................................................................................52
2.4.6. Ngu ên nhân c a nh ng t n t i, h n ch ........................................................54
Tiểu kết Chƣơn 2 ................................................................................................... 56
CHƢƠNG 3. GIẢI PHÁP TĂNG CƢỜNG THỰC THI CHÍNH SÁCH XÂY
DỰNG KHU DÂN CƢ NÔNG THÔN MỚI KIỂU MẪU TẠI HUYỆN TÂY
GIANG, TỈNH QUẢNG NAM............................................................................... 57


x

3.1. Quan điểm và phƣơn hƣớng về xây dựn khu dân cƣ n n th n mới kiểu
mẫu ...........................................................................................................................57
3.1.1. Quan điểm .......................................................................................................57
3.1.2. Phương hướng .................................................................................................58
3.2. Một số iải ph p và kiến nghị, đề xuất ...........................................................60
3.2.1. Một s giải pháp ..............................................................................................60
3.2.2. Một s ki n nghị đ xu t .................................................................................68
Tiểu kết Chƣơn 3 ................................................................................................... 70
KẾT LUẬN .............................................................................................................. 71
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................... 72
PHỤ LỤC ................................................................................................................. 77


xi

TĨM TẮT LUẬN VĂN
Xâ dựng nơng thơn mới l cuọc c ch m ng v cuọc vận đọng lớn để cọng
đ ng dân cu nơng thơn đ ng lịng xâ dựng thôn, xã khang trang, s ch đẹp; ph t
triển sản xu t nông nghiẹp, công nghiẹp, dịch v mọt cách toàn diẹn; c n p s ng
văn ho , môi tru ng v an ninh nông thôn đu c đảm ảo; thu nhập, đ i s ng vật
ch t, tinh th n c a ngu i dân đu c nâng cao. Đâ ch truong đ ng đắn, kịp th i c a
Đảng, h p lòng dân. C c c p

, chính qu n v cả hẹ th ng chính trị đã tích cực,

ch đọng, s ng t o trong triển khai thực hiẹn; bọ m

chỉ đ o thực hiẹn Chuong

tr nh đu c h nh th nh kh đ ng ọ; nhi u co ch chính s ch đu c an h nh c t c
d ng thi t thực v tr th nh đọng lực th c đả ti n đọ triển khai Chuong trình.
Do thu nhập c a ngư i dân còn th p, s lư ng c c doanh nghiệp đ u tư v o
nông nghiệp nơng thơn cịn ít, sự liên k t gi a nh ng ngư i sản xu t

nông thôn v

c c th nh ph n kinh t kh c

inh t hộ gia

khu vực nông thôn chưa chặt chẽ.

đ nh, gia tr i, trang tr i, h p t c xã còn nhi u

u k m. Tỷ lệ lao động trong nông

nghiệp còn cao nên tỷ lệ c việc l m mới t i địa phương không nhi u, tỷ lệ hộ
ngh o cao, lao động qua đ o t o th p.
Đ i s ng tinh th n trong nhân dân còn h n ch , văn h a tru n th ng
địa phương đang c ngu cơ ị mai một, nh
chưa kiên c . Mặt kh c hiện na kinh t - xã hội

c c

nơng thơn vẫn cịn nhi u nh t p,
nông thôn chưa theo qu ho ch.

Do vậ , ch ng ta c n c chính s ch v một mô h nh ph t triển c a nơng
nghiệp v nơng thơn, vừa mang tính tổng h p, ao qu t nhi u lĩnh vực, vừa đi sâu

giải qu t nhi u v n đ c thể, đ ng th i phải giải qu t c c m i quan hệ với c c
chính s ch kh c, c c lĩnh vực kh c trong sự tính to n, cân đ i mang tính tổng thể,
khắc ph c đư c t nh tr ng tuỳ tiện, r i r c, ngẫu h ng hoặc du
chính s ch n i chung v chính s ch ph t triển nơng nghiệp nơng thơn

chí trong c c
nước ta n i

riêng từ trước đ n na .
Sau khi UBND tỉnh an h nh Bộ tiêu chí khu dân cư NTM kiểu mẫu, với 10
tiêu chí, g m nhi u nội dung, nhiệm v c n thực hiện nhằm xâ dựng c c khu dân


xii

cư c kinh t hộ ph t triển, đ i s ng ngư i dân đư c nâng cao; h t ng nông thôn
đư c đ u tư xâ dựng đ ng ộ, phù h p; cảnh quan, môi trư ng s ng – xanh - s ch
- đẹp; an ninh trật tự đư c ảo đảm; gi g n v ph t hu c c gi trị văn h a, n t đặc
trưng c a từng l ng quê; t o diện m o nông thôn thật sự đổi mới; g p ph n nâng
cao ch t lư ng Chương tr nh m c tiêu qu c gia xâ dựng nông thôn mới trên địa
n hu ện.
Để xâ dựng khu dân cư NTM kiểu mẫu theo chỉ đ o c a tỉnh, UBND hu ện
đã an h nh k ho ch triển khai thực hiện xâ dựng khu dân cư NTM kiểu mẫu giai
đo n 2017-2020, định hướng đ n năm 2023; c c xã th nh lập Ban chỉ đ o, ổ sung
nhiệm v xâ dựng khu dân cư NTM kiểu mẫu cho Ban quản l , Ban ph t triển thôn
để triển khai thực hiện.
Chương 1: Xâ dựng Nông thôn mới n i chung v khu dân cu nơng thơn mới
kiểu mẫu nói riêng là mọt trong nh ng ch truong, đu ng l i c a Đảng v Nh
nuớc, nhằm để tha đổi bọ m t c a nông thôn Viẹt Nam. Giúp cho Nông thôn Viẹt
Nam thay đổi từ trong ra ngoài. Từ đu ng s , nh

, đ i s ng sinh ho t đ n ph t

triển kinh t . Để l m đu c nh ng đi u đ , Đảng v Nh nuớc ta đã hu đọng mọi
ngu n lực để xâ dựng nông thôn mới. Đ c biẹt đ i với Tỉnh Quảng Nam n i riêng,
tỉnh đã sang t o đu c tiêu chí th 20, đ l khu dân cu nông thôn mới kiểu mẫu,
s ng t o n

đã giúp cho viẹc xâ dựng Nông thôn mới t i Quảng Nam đã c nhi u

ý tu ng để gi p cho nông thôn

đâ c đu c diẹn m o mới l , nhi u s c s ng hon

qua các mơ hình kinh t , gi p ngu i dân noi đâ tận d ng đu c th m nh c a địa
phuong đ l nông nghiẹp, l đ i n i để ph t triển kinh t , tha đổi đ i s ng.
Chương 2: Xâ dựng khu dân cu nông thôn mới kiểu mẫu l mọt trong
nh ng s ng t o c a Quảng Nam, trong qu tr nh xâ dựng đã đ t đu c nh ng k t
quả nh t định. Tu nhiên do đi u kiẹn tự nhiên c ng nhu đi u kiẹn kinh t viẹc xâ
dựng khu dân cu nông thơn mới kiểu mẫu cịn g p nhi u kh khăn, đ c biẹt l đ i
với c c xã nhu: Axan, Tr’h . Do c ch xa trung tâm, đi l i kh khăn v đ c biẹt l
nh ng địa bàn thuong xuyên bị ảnh hu ng

i ão v thiên tai. Tuy nhiên không

phải v nh ng v n đ đ m Hu ẹn Tây Giang không qu t tâm xâ dựng th nh


xiii

công khu dân cu nông thôn mới kiểu mẫu. Ban chỉ đ o đã qu t liẹt chỉ đ o, ra s c
xâ dựng để tha đổi nh ng vùng đ t n , nh n v o nh ng điểm m nh c a vùng để
chọn ra mơ hình sản xu t phù h p với từng xã để ph t triển kinh t . V vậ m đã có
đu c nh ng k t quả nh t định.
Chương 3: Chỉ trình bày phuong huớng v mọt s giải ph p nâng cao hiẹu
quả ho t đọng xâ dựng khu dân cu nông thôn mới kiểu mẫu

huyẹn Tây Giang,

tỉnh Quảng Nam. C thể hẹ th ng c c giải ph p g m:Tăng cu ng v đổi mới
phuong pháp lãnh đ o, chỉ đ o đi u h nh, tổ ch c thực hiẹn xâ dựng nông thôn
mới; Công t c tu ên tru n, tập hu n, đ o t o; Tập trung chỉ đ o qu t liẹt, t o
chu ển i n rõ n t, đ t m c tiêu theo từng nh m xã; Xâ dựng, r so t, ổ sung qu
ho ch; Triển khai thực hiẹn có hiẹu quả co c u l i kinh t nông thôn theo huớng
nâng cao ch t lu ng sản phẩm h ng h a ch lực gắn với h nh th c tổ ch c sản xu t
phù h p, nâng cao gi trị gia tăng; Xâ dựng k t c u h t ng kinh t - xã họi; V
văn ho - xã họi - môi tru ng; Hẹ th ng chính trị, an ninh trật tự xã họi; Xâ dựng
khu dân cu nông thôn mới kiểu mẫu, vu n mẫu; C p

đảng, chính qu n c c c p

tập trung lãnh đ o, chỉ đ o đẩy m nh Chuong tr nh xâ dựng nông thôn mới.


1

MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Xâ dựng nơng thôn mới (NTM) l một Chương tr nh chi n lư c, đặc iệt
quan trọng c a Đảng v Nh nước ta, nhằm c thể h a việc thực hiện Nghị qu t

l n th 7 Ban ch p h nh Trung ương Đảng (kh a X) v nông nghiệp, nông dân,
nông thôn. Xâ dựng NTM c m c tiêu to n diện, nhằm xâ dựng k t c u h t ng
kinh t xã hội nông thôn từng ước hiện đ i, xâ dựng nông thôn c cơ c u kinh t
v c c h nh th c tổ ch c sản xu t h p l , gắn công nghiệp với ph t triển dịch v ,
gắn ph t triển nông thôn với đô thị theo qu ho ch. Xâ dựng xã hội nông thôn mới
dân ch , ổn định, gi u ản sắc văn h a dân tộc, môi trư ng sinh th i đư c quản l ,
ảo vệ; gi v ng an ninh trật tự, tăng cư ng hệ th ng chính trị

nơng thơn dưới sự

lãnh đ o c a Đảng, nâng cao đ i s ng vật ch t v tinh th n c a nhân dân. Đ ng th i
xâ dựng NTM l ch trương mang tính nhân văn sâu sắc, vừa l m c tiêu, êu c u
ph t triển

n v ng, vừa l nhiệm v c p

ch, lâu d i đòi h i cả hệ th ng chính trị

phải thực hiện v ti n h nh đ ng qu tr nh, đ ng ộ v hiệu quả.
hi nước ta gia nhập WTO, tham gia v o c c diễn đ n h p t c kinh t lớn
c a khu vực v th giới, s c p c a hội nhập v ph t triển ng

một lớn, đặt ra êu

c u r t cao đ i với n n kinh t nước ta, trong đ lĩnh vực nông nghiệp l lĩnh vực
phải đ i mặt với nhi u th ch th c nh t. Trước êu c u ph t triển v hội nhập hiện
na , thực hiện m c tiêu đẩ nhanh công nghiệp ho , hiện đ i ho đ t nước, đã đ n
l c đòi h i phải c nhi u chính s ch đột ph v đ ng ộ nhằm giải qu t to n diện
c c v n đ kinh t , xã hội, văn ho nông thôn. Giải qu t t t v n đ nông dân, nông
nghiệp v nông thôn c

nghĩa chi n lư c đ i với sự ổn định v ph t triển đ t

nước.
Do vậ , ch ng ta c n c chính s ch v một mơ h nh ph t triển c a nông
nghiệp v nông thôn, vừa mang tính tổng h p, ao qu t nhi u lĩnh vực, vừa đi sâu
giải qu t nhi u v n đ c thể, đ ng th i phải giải qu t c c m i quan hệ với c c


2

chính s ch kh c, c c lĩnh vực kh c trong sự tính to n, cân đ i mang tính tổng thể,
khắc ph c đư c t nh tr ng tuỳ tiện, r i r c, ngẫu h ng hoặc du
chính s ch n i chung v chính s ch ph t triển nơng nghiệp nơng thơn

chí trong c c
nước ta n i

riêng từ trước đ n na .
Do thu nhập c a ngư i dân còn th p, s lư ng c c doanh nghiệp đ u tư v o
nơng nghiệp nơng thơn cịn ít, sự liên k t gi a nh ng ngư i sản xu t

nông thôn v

c c th nh ph n kinh t kh c

inh t hộ gia

khu vực nông thôn chưa chặt chẽ.

đ nh, gia tr i, trang tr i, h p t c xã còn nhi u

u k m. Tỷ lệ lao động trong nơng

nghiệp cịn cao nên tỷ lệ c việc l m mới t i địa phương không nhi u, tỷ lệ hộ
ngh o cao, lao động qua đ o t o th p.
Đ i s ng tinh th n trong nhân dân còn h n ch , văn h a tru n th ng
địa phương đang c ngu cơ ị mai một, nh
chưa kiên c . Mặt kh c hiện na kinh t - xã hội

c c

nông thôn vẫn cịn nhi u nh t p,
nơng thơn chưa theo qu ho ch.

Trong 7 năm qua, đư c sự quan tâm chỉ đ o c a tỉnh, sự v o cuộc c a cả hệ
th ng chính trị từ hu ện đ n xã, thơn v sự tham gia tích cực c a ngư i dân,
Chương tr nh xâ dựng NTM trên địa

n hu ện đ t đư c nh ng k t quả đ ng kể,

t o đi u kiện thuận l i cho việc xâ dựng NTM trong nh ng năm ti p theo. Để gi
v ng v nâng cao ch t lư ng c c tiêu chí đ t đư c, việc xâ dựng khu dân cư NTM
kiểu mẫu l một nội dung r t quan trọng c n đư c tập trung chỉ đ o, triển khai thực
hiện.
Sau khi UBND tỉnh an h nh Bộ tiêu chí khu dân cư NTM kiểu mẫu, với 10
tiêu chí, g m nhi u nội dung, nhiệm v c n thực hiện nhằm xâ dựng c c khu dân
cư c kinh t hộ ph t triển, đ i s ng ngư i dân đư c nâng cao; h t ng nông thôn
đư c đ u tư xâ dựng đ ng ộ, phù h p; cảnh quan, môi trư ng s ng – xanh - s ch
- đẹp; an ninh trật tự đư c ảo đảm; gi g n v ph t hu c c gi trị văn h a, n t đặc

trưng c a từng l ng quê; t o diện m o nông thôn thật sự đổi mới; g p ph n nâng
cao ch t lư ng Chương tr nh m c tiêu qu c gia xâ dựng nông thôn mới trên địa
n hu ện.


3

Để xâ dựng khu dân cư NTM kiểu mẫu theo chỉ đ o c a tỉnh, UBND hu ện
đã an h nh k ho ch triển khai thực hiện xâ dựng khu dân cư NTM kiểu mẫu giai
đo n 2017-2020, định hướng đ n năm 2023; c c xã th nh lập Ban chỉ đ o, ổ sung
nhiệm v xâ dựng khu dân cư NTM kiểu mẫu cho Ban quản l , Ban ph t triển thôn
để triển khai thực hiện.
Hu ện Tâ Giang l một hu ện mi n n i, c đư ng iên giới gi p với nước
n L o, c nhi u ti m năng, l i th c ng như khơng ít kh khăn th th ch, kinh t
dựa v o nông nghiệp l ch

u, v vậ c n c nh ng chương tr nh, dự n để ph t

tri n kinh t vùng, chương tr nh nông thôn mới l một trong nh ng chương tr nh
như vậ .
Từ nh ng cơ s trên tơi chọn Luận văn: “Thực thi chính s ch xâ dựng: hu
dân cư nông thôn mới kiểu mẫu trên địa
với tiểu luận n

n hu ệnTâ Giang tỉnh Quảng Nam”,

tôi h vọng sẽ đ ng g p ph n nh

c a m nh v o qu tr nh xâ

dựng nông thôn mới c a hu ện nh v l m luận văn Th c sỹ chu ên ng nh Chính
sách cơng.
2. Tình hình n hiên cứu iên quan đến đề tài
Xâ dựng nông thôn mới l v n đ , Chương tr nh chi n lư c đặc iệt quan
trọng c a Đảng v Nh nước ta, nhằm c thể h a việc thực hiện Nghị qu t l n th
7 Ban ch p h nh Trung ương Đảng (kh a X) v nông nghiệp, nông dân, nông thôn,
đư c Đảng, Nh nước quan tâm. Trong đ , xâ dựng

hu dân cư nông thôn mới

kiểu mẫu cung l một trong nh ng tiêu chí quan trọng, g p ph n ho n th nh m c
tiêu Xâ dựng nông thôn mới trên địa

n hu ện Tâ Giang, tỉnh Quảng Nam. L

v n đ c p thi t hiện na v đã đư c nhi u c nhân nghiên c u nhằm giải qu t các
v n đ vướng mắc, kh khăn trong qu tr nh xâ dựng Nông thôn mới. Sau đâ l
một s công tr nh nghiên c u đ ng ch

:

Cơng tr nh nghiên c u: “Chính s ch nông nghiệp, nông thôn sau Nghị qu t
X c a Bộ Chính Trị” do PGS.TS H. Lê Đ nh Thắng ch

iên, NXB Chính trị qu c

gia n h nh năm 1998, đã đ cập nhi u nội dung quan trọng liên quan đ n ch đ


4

nghiên c u như: Phân tích qu tr nh ph t triển nông nghiệp, nông thôn c a Việt
Nam dưới sự t c động c a hệ th ng Chính s ch. Phân tích một s chính s ch c thể
như chính s ch đ t đai, chính s ch phân ph i trong ph t triển nông nghiệp, nông
thôn

nước ta.
Công tr nh nghiên c u: “Bảo hộ h p l nông nghiệp Việt Nam trong qu

tr nh hội nhập kinh t qu c t ” do GS. TS Bùi Xuân Lưu ch

iên. NXB Th ng kê

n h nh năm 2004. Trong công tr nh n , t c giả đã phân tích nh ng đặc trưng cơ
ản c a hội nhập kinh t qu c t trong nông nghiệp, phân tích kh i qu t nh ng
th nh tựu c ng như h n ch c a nông nghiệp nước ta trong hội nhập kinh t qu c t ,
đ ng th i khu n nghị việc s a đổi c c chính s ch v ho n thiện vai trị c a Nh
nước để ngơng nghiệp, nơng thơn nước ta hội nhập kinh t qu c t th nh công.
Công tr nh nghiên c u: “Nông nghiệp, nông thôn Việt Nam th i kỳ đổi mới”
c a PGS.TS. Ngu ễn Sinh C c, NXB Th ng kê, năm 2003. Đâ l công tr nh
nghiên c u r t công phu c a t c giả

i ngo i nh ng phân tích c tính thu t ph c

v qu tr nh đổi mới nông nghiẹp Viẹt Nam sau g n 20 năm, cơng tr nh cịn cung
c p hẹ th ng tu liẹu v ph t triển nông nghiẹp, nông thôn nuớc ta nhu là mọt Niên 4
gi m th ng kê nông nghiẹp thu nh . Công tr nh đã luận giải rõ qu tr nh đổi mới,
hoàn thiẹn chính sách nơng nghiẹp, nơng thơn nuớc ta trong nh ng năm đổi mới,
nh ng th nh tựu v nh ng v n đ đ t ra trong quá tr nh ph t triển nông nghiẹp,
nông thôn Viẹt Nam. Nh ng g i m v nh ng v n đ c n giải qu t c a ph t triển

nông nghiẹp, nông thôn nuớc ta nhu v n đ đ u tu, v n đ phân ho gi u ngh o,
nâng cao khả năng c nh tranh, xu t khẩu nông sản
Sách: “Xâ dựng nông thôn mới, nh ng v n đ lý luận và thực tiễn”, c a t c
giả V Văn Ph c, NXB Chính trị Qu c gia-Sự thật, Hà Nọi, năm 2012. Nọi dung
cu n s ch

n đ n nh ng khía c nh đa d ng c a viẹc xâ dựng NTM: v n đ qu

ho ch, an sinh xã họi, chính s ch đ t đai, ảo vẹ môi tru ng...
Công tr nh nghiên c u do PGS.TS. V Trọng

hải ch tr đu c NXB Nông

nghiẹp n h nh năm 2004 l mọt công tr nh nghiên c u công phu v mô h nh phát


5

triển c a nông thôn

Viẹt Nam. Công tr nh nghiên c u n

đu c xu t ản trên co

s đ t i c p Nh nuớc do t c giả l m ch nhiẹm với tiêu đ : “Tổng k t và xây dựng
mơ hình phát triển kinh t - xã hội NTM, k t h p truy n th ng làng xã với văn minh
th i đ i”.
Đ t i: “Cơng nghiệp hóa, hiện đ i hóa nơng nghiệp và nông thôn
Nam - con đư ng v

Việt

ước đi”, NXB Chính trị Qu c gia, H Nọi, năm 2006 do

GS.TS. Nguyễn

Tu n l m ch nhiẹm đã đ cập đ n nọi dung ph t triển nông

nghiẹp, nông thôn

n v ng gắn với qu tr nh cơng nghiẹp hóa, hiẹn đ i h a

nuớc

ta th i gian qua; đ ng th i đ xu t phuong huớng thực hiẹn công nghiẹp hóa, hiẹn
đ i h a nơng nghiẹp, nơng thơn Viẹt Nam trong th i gian tới.
B o Nhân dân điẹn t ng

18/12/2018 với

i vi t Xây dựng xã nông thôn

mới kiểu mẫu với nọi dung: Chuong tr nh m c tiêu qu c gia xâ dựng nông thôn
mới, đã c nhi u địa phuong khi Chính ph chua an h nh tiêu chí xã nơng thơn
mới kiểu mẫu, đã ch đọng xâ dựng c c mô h nh xã nông thôn mới kiểu mẫu, nông
thôn mới nâng cao: Ngôi l n kiểu mẫu, khu dân cu nông thôn mới kiểu mẫu.
Cổng Thông tin điẹn t Họi Nông dân Viẹt Nam ng
với

24 th ng 02 năm 2019

i vi t Xây dựng khu dân cư NTM kiểu mẫu, l y vai trị c a cộng đ ng dân cư

là chính với nọi dung: Xâ dựng NTM l nhiẹm v , giải ph p ch

u, quan trọng

v c tính chi n lu c để thực hiẹn thành công Nghị qu t 26-NQ/TW c a Họi nghị
l n th 7 BCHT

Đảng kh a X v ph t triển nông nghiẹp, nông dân, nông thơn.

Đâ l ch truong đ ng đắn, h p lịng dân c a Đảng, Nh nuớc, đã đu c nhân dân
đ ng t nh v hu ng ng tích cực. Khu n khích c c địa phuong ch đọng, s ng t o
xâ dựng mô h nh xã NTM kiểu mẫu, khu dân cu NTM kiểu mẫu. Thực hiẹn ch
truong đ , nhi u tỉnh, Th nh ph đã tích cực, ch đọng trong tổ ch c nâng cao ch t
lu ng tiêu chí NTM, xâ dựng khu dân cu NTM v

an h nh tiêu chí xã NTM kiểu

mẫu.
Phuong Nhi, Xây dựng khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu, vư n mẫu,
Chinhphu.vn (11/5/2018). B i

o đã phân tích c c nọi dung trong

t luận s


6

173/TB-VPCP c a Ph Th tuớng Chính ph Vuong Đ nh Huẹ t i Họi nghị to n
qu c triển khai xâ dựng mô h nh khu dân cu nông thôn mới kiểu mẫu, vu n mẫu
năm 2018: Viẹc xâ dựng khu dân cu nông thôn mới kiểu mẫu, vu n mẫu sẽ t o
n n tảng quan trọng để huớng tới xâ dựng xã nông thôn mới kiểu mẫu v hu ẹn
nông thôn mới kiểu mẫu, trong đ , c t lõi l nâng cao vu t ậc đ i s ng vật ch t v
tinh th n cho ngu i dân nông thôn. Xâ dựng v

an h nh tiêu chí, chỉ tiêu c thể

xâ dựng khu dân cu nông thôn mới kiểu mẫu, vu n mẫu, l m căn c để chỉ đ o,
thực hiẹn, xét công nhận m c đ t chuẩn phù h p với đi u kiẹn thực tiễn v ph t hu
t i đa l i th c a địa phuong.
kiểu mẫu phải l
tự

n

hi triển khai xâ dựng khu dân cu nông thôn mới

vai trị c a cọng đ ng dân cu l chính, phải để cọng đ ng dân cu

c, th ng nh t lựa chọn lĩnh vực phù h p, l điểm m nh c a cọng đ ng để

ph n đ u tr th nh kiểu mẫu; Nh nuớc chỉ l ngu i huớng dẫn, h tr , đua ra c c
tiêu chí phù h p để x t, cơng nhận v công

.

Ngu ễn Văn Hùng: Xâ dựng nông thôn mới trong ph t triển kinh t - xã hội

tỉnh Bắc Ninh. Luận n ti n sỹ (2015)
Ngu ễn Mậu Th i: Nghiên c u xâ dựng nông thôn mới c c hu ện phía Tâ
th nh ph H Nội. Luận n ti n sỹ (2015)
Lưu Văn Hi n: Đ nh gi k t quả xâ dựng nông thôn mới t i xã Trực Đ i,
hu ện Trực Ninh, tỉnh Nam Định. h a luận t t nghiệp (2015)
Nh ng luận văn, đ t i nghiên c u khoa học nêu trên cùng nghiên c u v
Chương tr nh xâ dựng Nông thôn mới l c c t i liệu qu gi để gi p em nghiên
c u. Tu nhiên, chưa c đ t i n o nghiên c u v

hu dân cư nông thôn mới kiểu

mẫu trong xâ dựng NTM. hu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu l một s ng t o c a
tỉnh Quảng Nam trong qu tr nh xâ dựng Nông thôn mới. V vậ đ t i c sự tha
đổi v : Ch đ nghiên c u, ph m vi nghiên c u, phương ph p nghiên c u v m c
tiêu nghiên c u. Đ t i n

nghiên c u cơ s l luận xâ dựng

hu dân cư nông

thôn mới kiểu mẫu, v thực thi để từ đ đưa ra một s giải ph p g p ph n v o việc


7

nâng cao hiệu quả trong qu tr nh xâ dựng khu dân cư kiểu mẫu n i riêng v xâ
dựng NTM n i chung trên địa

n hu ện Tâ Giang, tỉnh Quảng Nam.

3. Mục tiêu
Trên cơ s thực thi Chính sách xâ dựng
mẫu trên địa

hu dân cư nông thôn mới kiểu

n hu ện Tâ Giang, tỉnh Quảng Nam, từ đ đưa ra nh ng ki n nghị,

đ xu t, giải ph p g p ph n nâng cao hiệu quả hơn n a trong xâ dựng NTM n i
chung v

hu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu n i riêng trong th i gian tới.

4. Nhiệm vụ n hiên cứu
T m hiểu t nh h nh xâ dựng

hu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu trên địa

n hu ện Tâ Giang, tỉnh Quảng Nam.
Khái quát cơ s lý luận v xâ dựng NTM v xâ dựng khu dân cư nông
thôn mới kiểu mẫu.
Phân tích thực tr ng xâ dựng

hu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu trên địa

bàn huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam.
T m hiểu nh ng v n đ chung trong xâ dựng Nông thôn mới v xâ dựng
Khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu.
Đ xu t giải ph p g p ph n nâng cao hiệu quả chương tr nh xâ dựng NTM
n i chung v xâ dựng

hu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu n i riêng trên địa bàn

huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam.
5. Đối tƣợn và phạm vi n hiên cứu
Đ i tư ng: Thực thi chính s ch xâ dựng Khu dân cư nông thôn mới kiểu
mẫu.
Ph m vi: Trên địa

n hu ện Tâ Giang, tỉnh Quảng Nam

Th i gian: S liệu v t nh h nh xâ dựng

hu dân cư nông thôn mới kiểu

mẫu trên địa bàn hu ện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam đư c t c giả nghiên c u trong


8

giai đo n 2017 - 2018 v c c đ xu t ra c c giải ph p nhằm xâ dựng khu dân cư
nông thôn mới kiểu mẫu trong th i gian tới.
6. Phƣơn ph p n hiên cứu
Phương ph p thực tiễn: Đi u tra, khảo s t thực t , thu thập thông tin tổng
h p v phân tích s liệu, quan s t, so s nh.
Phương ph p luận: Luận văn dựa trên quan điểm c a Đảng, ch trương,
chính s ch c a Nh nước chương tr nh xâ dựng NTM nói chung và

hu dân cư

nơng thơn mới kiểu mẫu nói riêng.

7. Đón

óp của đề tài

Đ nh gi đư c thực tr ng thực thi xâ dựng NTM n i chung v xâ dựng
hu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu n i riêng. Từ đ đưa ra một s giải ph p, đ
xu t g p ph n nâng cao ch t lư ng thực thi xâ dựng NTM trên địa

n hu ện Tâ

Giang, tỉnh Quảng Nam.
Góp ph n c thể hóa Nghị quy t Trung ương kh a X v nông nghiệp, nông
dân, nông thôn (Nghị quy t s 26-NQ/TW ngày 5-8-2008); Chương tr nh m c tiêu
qu c gia v xây dựng nông thôn mới giai đo n 2010 - 2020 đư c Th tướng Chính
ph Việt Nam phê duyệt ng
ng

4 th ng 6 năm 2010; Quy t định s 691/QĐ-TTg

05 th ng 6 năm 2018 v tiêu chí xã nơng thơn mới kiểu mẫu giai đo n 2018-

2020; Nghị quy t s 08-NQ/TU ng

19 th ng 5 năm 2009 c a BCH Đảng bộ tỉnh

v nông nghiệp, nông dân, nông thôn Quảng Nam giai đo n 2009-2015 v định
hướng đ n năm 2020; Quy t định s : 2663 /QĐ-UBND ngày 26 /7/2016 c a UBND
tỉnh Quảng Nam v 10 tiêu chí xây dựng khu dân cư nông thôn kiểu mẫu.

8. Kết cấu đề tài
Ngo i ph n m đ u, k t luận th nội dung chính c a đ t i g m 3 Chương:
Chuong 1: Chính s ch xâ dựng khu dân cu nông thôn kiểu mẫu


9

Chuong 2: Thực tr ng thực thi chính s ch xâ dựng khu dân cu nông thôn
mới kiểu mẫu trong xâ dựng Nông thôn mới t i t i hu ẹn Tâ Giang, tỉnh Quảng
Nam.
Chuong 3: Phuong huớng v mọt s Giải ph p tăng cư ng thực thi chính
s ch xâ dựng

hu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu trên địa bàn hu ện Tâ Giang,

tỉnh Quảng Nam.

CHƢƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ THỰC THI CHÍNH SÁCH XÂY
DỰNG KHU DÂN CƢ NÔNG THÔN MỚI KIỂU MẪU
1.1. N n th n mới
1.1.1. Khái niệm nông thôn mới
L nông thôn m trong đ i s ng vật ch t, văn ho , tinh th n c a ngu i dân
không ngừng đu c nâng cao, giảm d n sự c ch iẹt gi a nông thôn v th nh thị.
Nông dân đu c đ o t o, ti p thu c c ti n ọ kỹ thuật tiên ti n, c
v ng v ng, đ ng vai trò l m ch nơng thơn mới.

ản lĩnh chính trị

10

Nông thôn mới c kinh t ph t triển to n diẹn,

n v ng, co s h t ng đu c

xâ dựng đ ng ọ, hiẹn đ i, ph t triển theo qu ho ch, gắn k t h p l gi a nông
nghiẹp với công nghiẹp, dịch v v đô thị. Nông thôn ổn định, gi u ản sắc văn ho
dân tọc, môi tru ng sinh th i đu c ảo vẹ. S c m nh c a hẹ th ng chính trị đu c
nâng cao, đảm ảo gi v ng an ninh chính trị và trật tự xã họi.

t

1.1.2. Xây dự

ớ

Xâ dựng nông thôn mới l cuọc c ch m ng v cuọc vận đọng lớn để cọng
đ ng dân cu

nơng thơn đ ng lịng xâ dựng thơn, xã, gia đ nh c a m nh khang

trang, s ch đẹp; ph t triển sản xu t to n diẹn (nông nghiẹp, công nghiẹp, dịch v );
c n p s ng văn ho , môi tru ng v an ninh nông thôn đu c đảm ảo; thu nhập, đ i
s ng vật ch t, tinh th n c a ngu i dân đu c nâng cao.
Xâ dựng nông thôn mới l sự nghiẹp c ch m ng c a to n Đảng, to n dân,
c a cả hẹ th ng chính trị. Nơng thơn mới khơng chỉ l v n đ kinh t - xã họi, m l
v n đ kinh t - chính trị tổng h p.
Xâ dựng nông thôn mới gi p cho nông dân c ni m tin, tr nên tích cực,
chăm chỉ, đo n k t gi p đỡ nhau xâ dựng nông thôn ph t triển gi u đẹp, dân

ch , văn minh.

1.1.3. Đặc trư

củ

t

ớ

inh t ph t triển, đ i s ng vật ch t v tinh th n c a cư dân nông thôn đư c
nâng cao;
Nông thôn ph t triển theo qu ho ch, c k t c u h t ng kinh t , xã hội hiện
đ i, môi trư ng sinh th i đư c ảo vệ;
Dân trí đư c nâng cao, ản sắc văn h a dân tộc đư c gi g n v ph t hu ;
An ninh t t, quản l dân ch .
Ch t lư ng hệ th ng chính trị đư c nâng cao...