Một số giải pháp quản lí hoạt động đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh tiểu học quận gò vấp, thành phố hồ chí minh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH
___________________________________________________

NGUYỄN THỊ THANH HOA

MỘT SỐ GIẢI PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG
ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ
KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH TIỂU HỌC
QUẬN GỊ VẤP, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Nghệ An, 6/2016


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH
___________________________________________________

NGUYỄN THỊ THANH HOA

MỘT SỐ GIẢI PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG
ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ
KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH TIỂU HỌC
QUẬN GỊ VẤP, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 60.14.01.14

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. PHẠM MINH HÙNG

Nghệ An, 6/2016


i
LỜI CẢM ƠN
Với tình cảm chân thành và lịng biết ơn sâu sắc, cho phép tôi gửi lời cảm
ơn tới trường Đại học Vinh, phòng Đào tạo Sau Đại học, các giảng viên, các nhà
sư phạm đã tận tình giảng dạy và tạo mọi điều kiện giúp đỡ tôi trong q trình
học tập, nghiên cứu và hồn thành luận văn.
Đặc biệt tơi xin bày tỏ lịng biết ơn sâu sắc đến PGS. TS. Phạm Minh
Hùng, người thầy đã tận tình hướng dẫn, chỉ bảo và giúp đỡ, động viên tôi trong
suốt quá trình nghiên cứu và thực hiện luận văn.
Trong quá trình học tập và nghiên cứu, được sự ủng hộ giúp đỡ, nhiệt tình
của Q thầy cơ là lãnh đạo và chuyên viên Phòng Giáo dục và Đào tạo quận
Gị Vấp, q thầy cơ Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng, thầy cô giáo và các em học
sinh ở các trường tiểu học thuộc Phòng Giáo dục và Đào tạo quận Gị Vấp đã
động viên, khích lệ, hỗ trợ, cung cấp cho tơi nhiều tài liệu, thơng tin bổ ích, thiết
thực để tơi có thể hồn thành luận văn này, tơi xin chân thành cảm ơn tất cả.
Mặc dù đã có nhiều cố gắng trong quá trình thực hiện đề tài, nhưng chắc
rằng sẽ khơng thể tránh khỏi thiếu sót, tơi rất mong nhận được lời nhận xét, góp
ý, sự chia sẻ của Hội đồng khoa học, của quý thầy cô và các bạn đồng nghiệp để
luận văn của tôi được hoàn thiện hơn.
Xin chân thành cảm ơn.
Trân trọng.
Nghệ An, tháng 6 năm 2016
Người thực hiện

Nguyễn Thị Thanh Hoa


ii
MỤC LỤC

Trang
LỜI CẢM ƠN ................................................................................................. i
MỤC LỤC ..................................................................................................... ii
DANH MỤC CÁC BẢNG ............................................................................. v
MỞ ĐẦU ...................................................................................................... 1
CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG
ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP
CỦA HỌC SINH TIỂU HỌC ........................................................................ 7
1.1. Lịch sử vấn đề nghiên cứu ............................................................................................ 7
1.1.1. Các nghiên cứu ở nước ngoài .............................................................................. 7
1.1.2. Các nghiên cứu ở trong nước ............................................................................ 11
1.2. Các khái niệm cơ bản của đề tài ................................................................................. 14
1.2.1. Phương pháp và phương pháp kiểm tra, đánh giá ............................................. 14
1.2.2. Đổi mới và hoạt động đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả học tập
của học sinh Tiểu học .................................................................................................. 14
1.2.3. Quản lý và quản lý hoạt động đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả
học tập của học sinh Tiểu học ..................................................................................... 16
1.2.4. Giải pháp và giải pháp quản lý hoạt động đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh
giá kết quả học tập của học sinh Tiểu học................................................................... 19
1.3. Khái quát về hoạt động đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của
học sinh Tiểu học ............................................................................................................... 20
1.3.1. Mục đích đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh
Tiểu học ....................................................................................................................... 20
1.3.2. Yêu cầu về việc thực hiện đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả học

tập của học sinh Tiểu học ............................................................................................ 22
1.3.3. Nội dung đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh
Tiểu học ....................................................................................................................... 24
1.3.4. Định hướng đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học
sinh Tiểu học ............................................................................................................... 25
1.4. Một số vấn đề về quản lý hoạt động đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả
học tập của học sinh Tiểu học ............................................................................................ 27


iii
1.4.1. Ý nghĩa của việc quản lý hoạt động đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá
kết quả học tập của học sinh Tiểu học......................................................................... 27
1.4.2. Sự cần thiết phải quản lý hoạt động đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá
kết quả học tập của học sinh Tiểu học......................................................................... 30
1.4.3. Yêu cầu quản lý hoạt động đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả học
tập của học sinh Tiểu học ............................................................................................ 30
1.4.4. Nội dung quản lý hoạt động đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả
học tập của học sinh Tiểu học ..................................................................................... 31
1.4.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động đổi mới phương pháp kiểm tra,
đánh giá kết quả học tập của học sinh Tiểu học .......................................................... 34

CHƯƠNG 2. CƠ SỞ THỰC TIỄN CỦA VẤN ĐỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG
ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP
CỦA HỌC SINH TIỂU HỌC QUẬN GÒ VẤP, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ
MINH .......................................................................................................... 38
2.1. Khái quát về điều kiện tự nhiên, kinh tế-xã hội và giáo dục Tiểu học của quận Gị
Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh ........................................................................................... 38
2.1.1. Điều kiện tự nhiên ............................................................................................. 38
2.1.2. Tình hình kinh tế - xã hội .................................................................................. 38
2.1.3. Đặc điểm chung về tình hình giáo dục Tiểu học quận Gò Vấp ........................ 40

2.2. Thực trạng hoạt động đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học
sinh Tiểu học quận Gò Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh........................................................ 43
2.2.1. Thực trạng nhận thức về tầm quan trọng của hoạt động đổi mới phương pháp
kiểm tra-đánh giá kết quả học tập của học sinh Tiểu học quận Gị Vấp, Thành phố Hồ
Chí Minh ..................................................................................................................... 43
2.2.2. Thực trạng nội dung, hình thức, phương pháp, quy trình hoạt động đổi mới
phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh Tiểu học quận Gị Vấp,
Thành phố Hồ Chí Minh ............................................................................................. 44
2.3. Thực trạng quản lý hoạt động đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả học
tập của học sinh Tiểu học quận Gị Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh ................................... 46
2.3.1. Thực trạng lập kế hoạch hoạt động đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá kết
quả học tập của học sinh Tiểu học quận Gò Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh .............. 46
2.3.2. Thực trạng tổ chức thực hiện kế hoạch đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá
kết quả học tập học sinhTiểu học quận Gò Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh ................ 48
2.3.3. Thực trạng chỉ đạo thực hiện kế hoạch đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá
kết quả học tập của học sinh Tiểu học quận Gị Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh......... 51


iv
2.3.4. Thực trạng kiểm tra, đánh giá việc thực hiện kế hoạch đổi mới phương pháp
kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh quận Gò Vấp, Thành phố Hồ Chí
Minh ............................................................................................................................ 55
2.4. Đánh giá chung về thực trạng quản lý hoạt động đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh
giá kết quả học tập của học sinh Tiểu học quận Gị Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh ......... 57

CHƯƠNG 3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG ĐỔI MỚI
PHƯƠNG PHÁP KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC
SINH TIỂU HỌC QUẬN GÒ VẤP, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH ........... 61
3.1. Một số nguyên tắc đề xuất giải pháp .......................................................................... 61
3.2. Một số giải pháp quản lý hoạt động đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả

học tập của học sinh Tiểu học ............................................................................................ 62
3.2.1. Nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm cho đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên
và học sinh về sự cần thiết phải quản lý hoạt động đổi mới phương pháp kiểm tra,
đánh giá kết quả học tập của học sinh Tiểu học .......................................................... 62
3.2.2. Phát huy vai trò của các chủ thể đánh giá trong hoạt động đổi mới phương pháp
kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh Tiểu học........................................... 70
3.2.3. Đẩy mạnh bồi dưỡng kỹ năng xây dựng ngân hàng đề kiểm tra phục vụ cho
hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh Tiểu học .......................... 72
3.2.4. Thường xuyên kiểm tra, đánh giá hoạt động đổi mới phương pháp kiểm tra,
đánh giá kết quả học tập của học sinh Tiểu học .......................................................... 75
3.2.5. Tăng cường xây dựng cơ sở vật chất và các điều kiện phục vụ cho hoạt động
đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh Tiểu học ....... 76
3.2.6. Chỉ đạo việc ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý hoạt động đổi mới
phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh Tiểu học..................... 79
3.3. Thăm dị sự cần thiết và tính khả thi của các giải pháp đề xuất.................................. 83

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ...................................................................... 87
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ vii
PHỤ LỤC NGHIÊN CỨU ............................................................................. x


v
DANH MỤC CÁC BẢNG

Trang
Sơ đồ 1.1. Vai trị của cơng tác đánh giá trong nhà trường ........................... 11
Sơ đồ 1.2. Khái niệm quản lý ....................................................................... 17
Bảng 2.1: Thống kê số trường, số lớp, số phòng học cấp tiểu học quận Gị
Vấp ............................................................................................. 41
Bảng 2.2: Thống kê trình độ giáo viên tiểu học quận Gò Vấp ...................... 42

Bảng 2.3. Thống kê kết quả đánh giá học sinh tiểu học quận Gò Vấp cuối
năm học 2014-2015 ..................................................................... 43
Bảng 2.4. Nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên về tầm quan trọng của
hoạt động đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả học tập
của học sinh (%) ......................................................................... 43
Bảng 2.5: Đánh giá của cán bộ quản lý, giáo viên về mức độ phù hợp của việc
áp dụng hình thức, phương pháp đổi mới kiểm tra-đánh giá (%) . 45
Bảng 2.6: Đánh giá của giáo viên về thực trạng sử dụng các phương pháp
kiểm tra-đánh giá đối với các bài kiểm tra định kỳ ...................... 46
Bảng 2.7: Đánh giá của cán bộ quản lý, giáo viên về tổ chức thực hiện kế
hoạch đổi mới phương pháp kiểm tra-đánh giá kết quả học tập của
học sinh (%) ................................................................................ 49
Bảng 2.8: Đánh giá của học sinh về thái độ của giáo viên trong khi coi kiểm
tra................................................................................................ 51
Bảng 2.9: Đánh giá về mức độ nghiêm túc trong kiểm tra của giáo viên, học
sinh ............................................................................................. 52
Bảng 2.10: Đánh giá của cán bộ quản lý, học sinh về mức độ phản ánh chất
lượng học tập của học sinh qua kết quả kiểm tra ......................... 52
Bảng 2.11: Đánh giá của cán bộ quản lý, giáo viên về khâu chấm, trả bài
kiểm tra ....................................................................................... 53
Bảng 2.12: Đánh giá của học sinh về khâu trả bài kiểm tra .......................... 54


vi
Bảng 2.13: Đánh giá của cán bộ quản lý, giáo viên về khâu ghi và quản lý
điểm kiểm tra .............................................................................. 55
Bảng 2.14: Đánh giá của cán bộ quản lý, giáo viên về mức độ thực hiện kế
hoạch đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của
học sinh ....................................................................................... 55
Bảng 2.15: Đánh giá của cán bộ quản lý, giáo viên về hiệu quả quản lý công

tác tổ chức đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá (%) ............ 57
Bảng 3.1. Đánh giá của cán bộ quản lý, giáo viên về sự cần thiết của các giải
pháp ............................................................................................ 84
Bảng 3.2. Đánh giá của cán bộ quản lý, giáo viên về tính khả thi của các giải
pháp ............................................................................................ 85


1
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Nghị quyết 29-NQ/TW về “Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào
tạo, đáp ứng u cầu cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị
trường định hướng XHCN và hội nhập quốc tế” được Hội nghị Trung ương 8
khóa XI thông qua ngày 04/11/2013 trong phần nhiệm vụ và giải pháp đã chỉ rõ:
“Đổi mới căn bản hình thức và phương pháp thi, kiểm tra và đánh giá kết quả
giáo dục, đào tạo, bảo đảm trung thực, khách quan. Việc thi, kiểm tra và đánh
giá kết quả giáo dục, đào tạo cần từng bước theo các tiêu chí tiên tiến được xã
hội và cộng đồng giáo dục thế giới tin cậy và công nhận. Phối hợp sử dụng kết
quả đánh giá trong quá trình học với đánh giá cuối kỳ, cuối năm học; đánh giá
của người dạy với tự đánh giá của người học; đánh giá của nhà trường với đánh
giá của gia đình và xã hội”. Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện
Nghị quyết 29-NQ/TW đã nêu: “Đổi mới hình thức, phương pháp thi, kiểm tra
và đánh giá kết quả giáo dục theo hướng đánh giá năng lực người học; kết hợp
đánh giá cả quá trình với đánh giá cuối học kỳ, cuối năm học theo mơ hình của
các nước có nền giáo dục phát triển”[10].
Vì vậy, đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học
sinh và nâng cao chất lượng giáo dục được coi là việc làm quan trọng nhất hiện
nay để đánh giá chất lượng quản lý giáo dục và chất lượng dạy học của các
trường phổ thông.
Trường tiểu học là đơn vị cơ sở của hệ thống giáo dục quốc dân nước

Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, trực tiếp đảm nhiệm việc giáo dục từ lớp
1 đến lớp 5 cho tất cả trẻ em từ 6 đến 14 tuổi. Theo điều 27-Luật Giáo dục-2005
quy định: “1. Mục tiêu của giáo dục phổ thông là giúp học sinh phát triển tồn
diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản, phát triển


2
năng lực cá nhân, tính năng động và sáng tạo, hình thành nhân cách con người
Việt Nam xã hội chủ nghĩa, xây dựng tư cách và trách nhiệm công dân; chuẩn bị
cho học sinh tiếp tục học lên hoặc đi vào cuộc sống lao động, tham gia xây dựng
và bảo vệ Tổ quốc. 2. Giáo dục tiểu học nhằm giúp học sinh hình thành những
cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất,
thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản để học sinh tiếp tục học trung học cơ sở.” [16]
Những thay đổi quan trọng về nội dung và phương pháp dạy học nhằm đạt tới
mục tiêu của chương trình đây là vấn đề then chốt của giáo dục tiểu học. Vì vậy,
việc quản lý chất lượng giáo dục toàn diện, quản lý hoạt động đổi mới phương
pháp kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh Tiểu học cần được tổ chức
quản lý chặt chẽ, khoa học.
Đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả học tập theo định hướng
phát triển năng lực học sinh đang trở thành vấn đề cấp thiết ở trường Tiểu học;
nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo và vận dụng kiến thức, kỹ năng
của người học, khắc phục lối truyền thụ áp đặt một chiều, ghi nhớ máy móc.
Những năm gần đây, việc đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả
học tập của học sinh đã được triển khai trong trường Tiểu học. Tuy nhiên, việc
đổi mới chưa theo định hướng phát triển năng lực học sinh, q trình triển khai
cịn nhiều bất cập. Ngun nhân chính là do chưa làm tốt cơng tác quản lý hoạt
động đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh.
Từ những lý do trên, chúng tôi chọn đề tài: “Một số giải pháp quản lý
hoạt động đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học
sinh Tiểu học quận Gị Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh” để nghiên cứu.

2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn, đề xuất một số giải pháp nâng
cao hiệu quả quản lý hoạt động đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả
học tập của học sinh Tiểu học quận Gị Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh.


3
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Vấn đề quản lý hoạt động đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả
học tập của học sinh Tiểu học.
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Một số giải pháp quản lý hoạt động đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh
giá kết quả học tập của học sinh Tiểu học quận Gị Vấp, Thành phố Hồ Chí
Minh.
4. Giả thuyết khoa học
Có thể nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động đổi mới phương pháp kiểm
tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh Tiểu học quận Gò Vấp, Thành phố Hồ
Chí Minh nếu đề xuất và thực hiện các giải pháp có cơ sở khoa học, có tính khả
thi.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận của vấn đề quản lý hoạt động đổi mới kiểm
tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh Tiểu học
5.2. Nghiên cứu cơ sở thực tiễn của vấn đề quản lý hoạt động đổi mới
phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh Tiểu học quận Gị
Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh
5.3. Đề xuất một số giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động đổi
mới phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh Tiểu học quận
Gò Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh
6. Phương pháp nghiên cứu

6.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Sử dụng các phương pháp phân tích-tổng hợp lí thuyết, phân loại-hệ
thống hóa lí thuyết và cụ thể hóa các vấn đề lí luận có liên quan trong các văn
kiện của Đảng, của Nhà nước, các sách báo tài liệu, các cơng trình khoa học…
để xây dựng cơ sở lí luận cho đề tài.


4

6.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
Nhóm phương pháp này nhằm thu thập các thông tin thực tiễn để xây
dựng cơ sở thực tiễn của đề tài. Thuộc nhóm này có các phương pháp cụ thể sau
đây:
+) Phương pháp điều tra;
Thiết lập phiếu câu hỏi để điều tra Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng, giáo
viên trường tiểu học. Chúng tơi trò chuyện với giáo viên, học sinh tiểu học để
thấy được những thuận lợi và khó khăn trong việc đánh giá chất lượng học sinh
để khẳng định vấn đề thu được.
+) Phương pháp tổng kết kinh nghiệm quản lý giáo dục;
Trên cơ sở các báo cáo tổng kết năm học của các trường tiểu học quận Gò
Vấp, báo cáo tổng kết của phòng Giáo dục và Đào tạo quận Gò Vấp, chúng tôi
đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động đổi mới kiểm tra, đánh giá kết quả học
tập của học sinh Tiểu học tại quận Gò Vấp.
+) Phương pháp nghiên cứu các sản phẩm hoạt động;
Đưa ra biểu mẫu thống kê chất lượng sau kiểm tra, nghiên cứu số liệu
thống kê mà các trường tiểu học trong quận báo cáo đánh giá, rút ra kết luận
điều chỉnh.
+) Phương pháp lấy ý kiến chuyên gia;
Trong quá trình nghiên cứu, tơi có xin ý kiến của một số nhà sư phạm có
tên tuổi và một số thầy cơ giáo có kinh nghiệm trong việc xây dựng đề cương

nghiên cứu xử lý số liệu.
6.3. Phương pháp thống kê toán học
Sử dụng các phần mềm để xử lý số liệu thu được.


5
Tôi sử dụng các phương pháp này để xử lý và phân tích kết quả điều tra
sau khi khảo sát nhằm rút ra những kết luận cần thiết.
7. Đóng góp của luận văn
7.1. Về lý luận
Luận văn đã góp phần khái quát những vấn đề cơ bản về việc đổi mới
phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh Tiểu học hiện nay.
Đồng thời phân tích những vấn đề cơ bản của quản lí nhằm nâng cao chất lượng
trong đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh Tiểu
học.
7.2. Về thực tiễn
Trên cơ sở phân tích thực trạng cơng tác quản lý hoạt động đổi mới
phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh Tiểu học trong
quận Gị Vấp, thành phố Hồ Chí Minh, luận văn đã chỉ ra những vấn đề còn tồn
tại trong việc quản lý hoạt động đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả
học tập của học sinh Tiểu học. Từ đó, tác giả đã đề xuất một số giải pháp quản lí
có tính khả thi, hiệu quả về cơng tác quản lý hoạt động đổi mới phương pháp
kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh Tiểu học, đặc biệt phù hợp với
tình hình hiện nay và phù hợp với thực tiễn công tác quản lý hoạt động đổi mới
phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh Tiểu học ở quận
Gò Vấp, thành phố Hồ Chí Minh.
8. Cấu trúc của luận văn
Ngồi phần Mở đầu; Kết luận và kiến nghị; Tài liệu tham khảo; Phụ lục
nghiên cứu, luận văn có 3 chương:
- Chương 1: Cơ sở lý luận của vấn đề quản lý hoạt động đổi mới phương

pháp kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh Tiểu học.
- Chương 2: Cơ sở thực tiễn của vấn đề quản lý hoạt động đổi mới
phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh Tiểu học quận Gò
Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh.


6
- Chương 3: Một số giải pháp quản lý hoạt động đổi mới phương pháp
kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh Tiểu học quận Gò Vấp, Thành
phố Hồ Chí Minh.


7
CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG
ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ
HỌC TẬP CỦA HỌC SINH TIỂU HỌC
1.1. Lịch sử vấn đề nghiên cứu
1.1.1. Các nghiên cứu ở nước ngoài
Kiểm tra, đánh giá được hình thành khá sớm cùng với việc xuất hiện của
xã hội loài người. Trong các thời đại phong kiến ở Trung Quốc cũng như Việt
Nam, đã sử dụng các phép thử để chọn tướng, dùng người,… và được miêu tả cụ
thể trong các truyện dân gian qua việc kén chồng, kén vợ, chọn dâu hiền, tôi
trung xảy ra phổ biến, người ta còn tổng kết thành tục ngữ, ca dao, các câu thành
ngữ. Từ những năm 2000 trước Cơng ngun, người Trung Hoa đã dùng trắc
nghiệm trí tuệ để chọn thê thiếp hoặc người hầu. Việc kiểm tra, đánh giá thơng
thường có thể qua đối đáp, thi nấu ăn, dệt vải, thi đấu võ, thi viết. Trong các
trường học Việt Nam và Trung Quốc thời xưa, bài viết được đánh giá qua các
buổi bình văn, hoặc do quan trường chấm bài, một số kỳ thi quan trọng Vua
cũng tham gia chấm bài.

Sự cải tiến các chương trình kiểm tra, đánh giá xuất hiện từ những năm
70, 80 của thế kỷ trước. Ở giai đoạn này, kiểm tra, đánh giá đã có các tiêu chí,
cơng cụ, chương trình có sự hỗ trợ của kỹ thuật.
Tại Phần Lan, thành công trong giáo dục là kết quả của một quốc gia áp
dụng hiệu quả phương pháp đánh giá quá trình và đánh giá tổng kết (Katie A.
Hendrickson, Ohio University, 2012). Mục đích đánh giá là nhằm hướng dẫn và
thúc đẩy việc học cũng như những kĩ năng tự đánh giá cho người học. Phương
pháp đánh giá là sự kết hợp giữa quá trình giáo dục, kĩ năng làm việc cũng như
hành vi. Quy trình đánh giá lớp học tại Phần Lan cho phép giáo viên đánh giá và
điều chỉnh chương trình giảng dạy dựa trên nhu cầu của học sinh. Đối với Úc,


8
đánh giá lớp học được coi là thành tố cơ bản trong giáo dục và lợi ích của đánh
giá trong lớp học chính là chú trọng chiều sâu của quá trình học tập (J J
Cumming, Griffith University, Brisbane, QLD, Australia, 2010). Singapore với
những kinh nghiệm xây dựng lớp học/trường học tư duy và điểm mới trong hệ
thống thi cử chính là sử dụng bài tập Dự án. Trong khi Anh đang hướng tới hệ
thống đánh giá chú trọng vào hiệu quả (đánh giá trong lớp học) thì Scotland,
Wales và Bắc Ailen thậm chí đã có những bước tiến xa hơn trong những cách
tiếp cận trong đánh giá quá trình. Qua các nghiên cứu về kiểm tra đánh giá trong
lớp học và kĩ thuật kiểm tra đánh giá trong lớp học của các nước trên thế giới có
thể tổng hợp và phân chia thành 3 nhóm kĩ thuật đánh giá là: (i) Kĩ thuật đánh
giá kiến thức và kĩ năng; (ii) Kĩ thuật đánh giá thái độ, giá trị và sự tự nhận thức
của người học; (iii) Kĩ thuật đánh giá phản ứng của người học đối với giáo viên
hướng dẫn học.
Trong nhiều cơng trình nghiên cứu, các tác giả cũng đều khẳng định quản
lý hoạt động kiểm tra, đánh giá học sinh là một nội dung cơ bản của công tác
quản lý nhà trường. Có nhiều quan điểm khác nhau về quản lý hoạt động kiểm
tra, đánh giá học sinh như:

+ Quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá học sinh theo mục tiêu giáo dục,
theo tiêu chí hay hướng vào mục đích u cầu của chương trình giảng dạy là phổ
biến và giữ vai trò chủ đạo. Việc quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá học sinh
từng bước được cụ thể hóa theo các cấp: chung, bộ phận, cụ thể. Ngay từ thế kỷ
19, nhiều nhà giáo dục học cũng đã đưa ra các hình thức kiểm tra trong dạy học,
như O.W.Caldwell và S.A.Courtis đã có kế hoạch áp dụng hình thức kiểm tra
theo tinh thần đảm bảo tính khách quan và độ tin cậy như các bài trắc nghiệm
(test) hiện nay từ năm 1845; hay Truman Lee lại quan tâm đến các bộ thang đo
(scale book) mà một hiệu trưởng người Anh, Fischer, tạo ra vào năm 1864 để
đánh giá thành tích và chất lượng dạy học trong các mơn chính tả, số học, tập
đọc và ngữ pháp. Nhà giáo dục học Hoa Kỳ, Ralph Tyler, vào những năm 20-30


9
của thế kỷ trước đã chú ý nhấn mạnh hơn tầm quan trọng, cách tiến hành việc
đánh giá giáo dục và đưa ra định nghĩa về đánh giá giáo dục: "Quá trình đánh
giá chủ yếu là quá trình xác định mức độ thực hiện được của các mục tiêu trong
các chương trình giáo dục". Việc đánh giá học sinh cũng là quá trình xác định
mức độ thay đổi hành vi của học sinh vì mục tiêu giáo dục là nhằm tạo ra các
thay đổi trong hành vi của học sinh. Do vậy, theo các tác giả thì trong cơng tác
quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá học sinh cần lưu ý:
+ Quản lý hoạt động kiểm tra là để đo lường hiệu quả dạy học. Nhà bác
học Hoa Kỳ Rice đã đưa ra một luận điểm quan trọng mà ngày nay vẫn cịn có
giá trị thực tiễn là cần phải đo tính hiệu quả dạy học. Quản lý hoạt động kiểm
tra, đánh giá học sinh phải hướng đến hiệu quả đào tạo, chất lượng giáo dục.
Makarenco (1888-1939), nhà giáo dục học Xơ Viết cho rằng tính hiệu quả của
q trình giáo dục phụ thuộc vào sự quản lý quá trình kiểm tra, đánh giá học
sinh đã có hiệu quả đến đâu. Sự kiểm tra cần thiết cho việc tìm hiểu hiệu quả
quá trình giáo dục, chất lượng hoạt động của các giáo viên và trình độ của học
sinh. Hiệu quả kiểm tra phụ thuộc vào việc tổ chức rõ ràng, lập kế hoạch, phân

công đúng đắn trách nhiệm, sự thay thế lẫn nhau và lựa chọn thời gian thích hợp
dành cho việc kiểm tra.
+ Quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá học sinh là để điều chỉnh và cần
tiến hành theo quy trình. Tác giả Robert F.Mager người Pháp đã nhận định việc
quản lý kiểm tra, đánh giá là việc nhìn nhận tình hình học sinh và giáo viên để
có kế hoạch cho cơng việc tiếp theo và giúp cho học sinh tiến bộ. Tác giả
M.I.Kondakov trong bài "Cơ sở khoa học của quản lý giáo dục" đã cho rằng
quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá trong giáo dục khơng phải là q trình hời
hợt mà là q trình được nghiên cứu, sự phân tích cơng tác sâu sắc. Điều đó cho
thấy chính nhờ vậy, người lãnh đạo đi sâu vào bản chất của quá trình sư phạm,
hiểu rõ mọi kế hoạch, cách tổ chức, thực hiện kế hoạch đó đã đạt được hiệu quả
như thế nào, những bất cập, thiếu sót nào cần điều chỉnh... Cũng từ những yêu


10
cầu của cơng tác quản lý trường học nói chung và việc thực hiện quản lý hoạt
động kiểm tra, đánh giá học sinh nói riêng, mà M.I.Kondakov đã nêu ra phong
cách và phương pháp công tác của người lãnh đạo nhà trường, đồng thời nêu lên
những phẩm chất và năng lực cần thiết để tiến hành quản lý hoạt động kiểm tra,
đánh giá học sinh một cách hiệu quả.
+ Jacques Delors-Chủ tịch ủy ban quốc tế về giáo dục thế kỷ đã cho rằng
quản lý trong giáo dục không chỉ để quản lý hoạt động giảng dạy của giáo viên,
mà cịn để duy trì các cuộc đối thoại của giáo viên về phát triển tri thức, phương
pháp và các nguồn thơng tin. Từ đó ơng nhấn mạnh cần quản lý thật tốt quá trình
kiểm tra, đánh giá học sinh một cách cụ thể, có hệ thống và thường xun những
gì mà học sinh đã học được và quan tâm đến kết quả học tập, rèn luyện của học
sinh cũng như vai trò của giáo viên trong việc giúp học sinh đạt được những kết
quả đó.
+ Năm 1977, E. Beeby cho rằng việc quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá
giáo dục là q trình thu thập và lý giải có hệ thống có chứng cứ, như một phần

của q trình dẫn tới sự nhận xét về giá trị theo quan điểm hành động. Hiện nay,
các nhà khoa học giáo dục và quản lý giáo dục đã và đang đưa ra những cơng
trình nghiên cứu có nhấn mạnh vai trị hoạt động quản lý hoạt động kiểm tra,
đánh giá học sinh. Đồng thời các nước cũng đều quan tâm đến việc đào tạo và
bồi dưỡng cán bộ quản lý giáo dục và triệt để áp dụng các biện pháp giáo dục và
xã hội để đảm bảo sự khách quan, công bằng cùng hiệu quả của việc quản lý
hoạt động kiểm tra, đánh giá học sinh trong nhà trường.
Ta thấy rằng công tác đánh giá có vị trí rất quan trọng trong nhà trường,
nó giúp đánh giá cơng tác quản lý của lãnh đạo nhà trường, đánh giá giáo viên,
đánh giá học sinh và đánh giá tổng thể về nhà trường. Qua đó, những thơng tin
đánh giá được phản hồi ngược về cho các đối tượng cụ thể để qua đó nhằm kiểm
chứng thông tin đã thu thập được với mong muốn tìm ra cách thức quản lý, cách
thức giảng dạy hoặc cách thức học tập sao cho hiệu quả hơn.


11
Nhóm tác giả cũng đã chỉ rõ vị trí và vai trị của cơng tác đánh giá trong
nhà trường bằng sơ đồ 1.1 như sau:
Sơ đồ 1.1. Vai trò của công tác đánh giá trong nhà trường
ĐÁNH GIÁ
Hiệu trưởng

Giáo viên

Học sinh

Nhà trường

1.1.2. Các nghiên cứu ở trong nước
Lịch sử khoa cử ở Việt Nam được hình thành khá sớm, các cuộc thi chọn

người tài, người có học vấn được tổ chức định kỳ. Năm 1070 vua Lý Thái Tông
cho lập Văn Miếu và từ đó việc học có bài bản hơn. Người ta xem Văn Miếu
Quốc tử giám là trường Đại học đầu tiên của Việt Nam. Khoa thi đầu tiên được
tổ chức năm 1075, đời vua Lý Thái Tông. Chế độ khoa cử thời phong kiến bắt
buộc sĩ tử phải trải qua ba kỳ thi để đạt học vị cao nhất: thi Hương, thi Hội, thi
Đình. Thi cử thời phong kiến có luật khá nghiêm ngặt, thể lệ khắt khe và cũng
đào tạo được nhiều trí thức tài giỏi, góp phần xây dựng và bảo vệ đất nước.
Song, giáo dục Nho học không tạo điều kiện cho phát triển kinh tế.
Cách mạng tháng 8 năm 1945 thành công đã tạo ra bước ngoặt quan trọng
trong đời sống chính trị-kinh tế-xã hội của nhân dân. Cùng với sự phát triển của
đất nước, nền giáo dục xã hội chủ nghĩa cũng bắt đầu những bước đi đầu tiên và


12
phát triển. Vấn đề kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh đã có nhiều
biến đổi căn bản so với chế độ xã hội cũ.
Trong nhiều năm trở lại đây, được sự quan tâm của Đảng và Nhà nước
hoạt động nghiên cứu lý luận về vấn đề này ngày càng được nâng lên tầm cao
mới. Đã có nhiều nhà nghiên cứu đã chỉ ra những yêu cầu về chất lượng thi,
kiểm tra, đánh giá nhằm đáp ứng mục tiêu đào tạo con người trong thời kỳ phát
triển. Dưới đây là một số tài liệu nghiên cứu về kiểm tra, đánh giá của các
chuyên gia hàng đầu Việt Nam:
* Nguyễn Công Khanh, Đánh giá và đo lường trong giáo dục, Nxb Chính
trị Quốc gia, Hà Nội 2004 [14]
* Đặng Bá Lãm, Kiểm tra-đánh giá trong dạy-học đại học, Nxb Giáo dục,
Hà Nội 2003 [15]
* Lâm Quan Thiệp, Đo lường đánh giá trong giáo dục, 2003 [24]
* Dương Thiệu Tống, Trắc nghiệm và đo lường thành quả học tập, Nxb
Khoa học xã hội, 2005 [27]
* Lê Đức Phúc, Cơ sở lý luận của việc đánh giá trong quá trình dạy học ở

trường phổ thơng, 12/2005 [19]
* Nguyễn Thị Bích Yến, Hiệu trưởng quản lý hoạt động dạy học và giáo
dục trên lớp", Học viện quản lý giáo dục-2009 [31]
* Nhiều tác giả khác cũng đưa ra các nhận định về thực trạng quản lý việc
đổi mới kiểm tra, đánh giá trong giáo dục hiện nay và các nguyên tắc cơ bản của
kiểm tra, đánh giá là phải đảm bảo tính chính xác, tính hiệu quả, tính kịp thời,
tính thường xuyên, tính thuyết phục, tính khách quan. Đồng thời các tác giả
cũng bàn luận về các biện pháp quản lý của cán bộ quản lý, các ưu điểm, nhược
điểm của các hình thức kiểm tra cùng các nhận định và giải pháp như: "Đánh giá
và đo lường kết quả học tập" của Trần Thị Tuyết Oanh [18], “Đánh giá và kiểm
định chất lượng giáo dục” của Phó GS-TS Nguyễn Thị Tính [26], “Nhà trường-


13
gia đình-xã hội với việc nâng cao chất lượng dạy học bán trú ở trường tiểu học”
của Trần Văn Dàng [8], “Hiệu quả bước đầu việc không chấm điểm đối với học
sinh tiểu học” của Thúy Quỳnh và Anh Đào [20], “Để thực hiện tốt việc đổi mới
đánh giá kết quả giáo dục học sinh ở trường tiểu học” của Trần Văn Dàng [9]
Vấn đề quản lý công tác kiểm tra, đánh giá học sinh cịn có cơ sở pháp lý
là những điều lệ, qui chế, quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo:
- Thông tư số: 42/2012/TT-BGDĐT ngày 23/11/2012 thông tư Ban hành
quy định về tiêu chuẩn đánh giá chất lượng giáo dục và quy trình, chu kỳ kiểm
định chất lượng giáo dục cơ sở giáo dục phổ thông, cơ sở giáo dục thường
xuyên.[3]
- Thông tư số 30/2014/TT-BGDĐT ngày 28 tháng 8 năm 2014 Thông tư
Ban hành Quy định đánh giá học sinh tiểu học [4] trong đó có quy định về mục
đích đánh giá, ngun tắc đánh giá, nội dung và cách thức đánh giá…
Đảng và Nhà nước thể hiện rõ trong đường lối, quan điểm về Giáo dục và
Đào tạo là thực hiện chức năng quản lý nhà nước theo sự phân cơng của chính
phủ để làm tốt các nhiệm vụ xây dựng chiến lược, quy hoạch và kế hoạch phát

triển giáo dục; xây dựng cơ chế chính sách và cơ chế quản lý nội dung, chất
lượng đào tạo. Công tác quản lý kiểm tra, đánh giá học sinh để đảm bảo chất
lượng giáo dục là vấn đề rất được xem trọng. Trong Luật Giáo dục (số 38/2005
QH 11 ngày 14/6/2005) tại mục 4 về nội dung quản lý nhà nước về giáo dục và
cơ quan quản lý nhà nước về giáo dục, điều 99, khoản 4 qui định rằng: Nội dung
quản lý nhà nước về giáo dục gồm có..."tổ chức, quản lý việc bảo đảm chất
lượng giáo dục và kiểm định chất lượng giáo dục".[16]
Từ trước tới nay trên địa bàn của quận Gò Vấp chưa có những nghiên cứu
và tìm hiểu sâu về vấn đề quản lý hoạt động đổi mới phương pháp kiểm tra,
đánh giá kết quả học tập của học sinh Tiểu học.


14
1.2. Các khái niệm cơ bản của đề tài
1.2.1. Phương pháp và phương pháp kiểm tra, đánh giá
Thuật ngữ “phương pháp” có nguồn gốc từ tiếng Hy lạp “Methodos” có
nghĩa là con đường đi đến mục đích. Hay nói một cách khác phương pháp là hệ
thống các nguyên tắc, những yêu cầu mà con người phải thực hiện trong khi
vươn tới mục đích của mình. Vì vậy, theo từ điển Tiếng Việt phương pháp có
nghĩa là con đường, là cách thức để đạt được những mục tiêu nhất định. [30]
Như vậy, phương pháp kiểm tra đánh giá là cách làm, cách thực hiện công
tác kiểm tra-đánh giá nhằm đạt được mục tiêu đánh giá.
1.2.2. Đổi mới và hoạt động đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá
kết quả học tập của học sinh Tiểu học
Theo Từ điển Tiếng Việt: “Đổi mới là thay đổi cho khác hẳn với trước,
tiến bộ hơn, khắc phục tình trạng lạc hậu, trì trệ và đáp ứng yêu cầu của sự phát
triển” [30].
Hoạt động đổi mới là cải cách cái lỗi thời, cái cũ, thay vào đó là kế thừa
cái tốt và thêm cái mới hợp với thời đại mới. Đó là con đường tiến hóa của nền
văn minh. Hoạt động đổi mới khơng bao giờ là đủ cả, nó kéo dài theo chiều dài

của lịch sử. Đó là kết luận của chủ nghĩa Mác Lê-nin về tính biện chứng của q
trình phát triển, về tính phản tương thích giữa thượng tầng kiến trúc và hạ tầng
cơ sở xã hội cũng như sự đấu tranh thường xuyên giữa chúng để thúc đẩy tiến
trình lịch sử đi lên.
Như vậy: Hoạt động đổi mới là thay đổi, kế thừa cái cũ và tiếp thu những
cái mới một cách linh hoạt, phù hợp với điều kiện hoàn cảnh để đáp ứng yêu cầu
của xã hội trong giai đoạn hiện nay.
Hoạt động đổi mới phương pháp kiểm tra-đánh giá là q trình thu thập
và xử lý thơng tin về trình độ, khả năng thực hiện mục tiêu học tập của học sinh
về tác động và nguyên nhân của tình hình đó, nhằm tạo cơ sở cho những quyết
định của giáo viên và nhà trường, cho bản thân học sinh để học sinh học tập


15
ngày một tiến bộ hơn. Phương tiện và hình thức quan trọng của đánh giá là kiểm
tra.
Hoạt động đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá là hướng vào bám sát
mục tiêu từng bài, từng chương và mục tiêu giáo dục của môn học ở từng lớp,
từng cấp. Các câu hỏi, bài tập sẽ đo được mức độ thực hiện các mục tiêu đã
được xác định. Đổi mới nội dung, phương pháp theo hướng tích cực, chủ động,
sáng tạo, tạo niềm tin, năng lực tự học cho học sinh thì đánh giá phải đổi mới
theo hướng phát triển trí thơng minh, sáng tạo của học sinh, khuyến khích vận
dụng linh hoạt các kiến thức, kỹ năng đã học vào những tình huống thực tế, làm
bộc lộ những cảm xúc, thái độ của học sinh trước những vấn đề nóng hổi của đời
sống cá nhân, gia đình và cộng đồng. Chừng nào việc kiểm tra đánh giá chưa
thoát khỏi quỹ đạo học tập thụ động thì chưa thể phát triển dạy và học tích cực.
Hoạt động đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá bao gồm cả đổi mới
hình thức đánh giá, phương thức đánh giá, phương tiện đánh giá, tiêu chí đánh
giá, thiết kế đề kiểm tra để đánh giá học sinh. Đổi mới hình thức đánh giá là sử
dụng phối hợp các hình thức, phương pháp kiểm tra đánh giá khác nhau, kết hợp

giữa trắc nghiệm tự luận và trắc nghiệm khách quan. Đổi mới phương thức đánh
giá là tăng cường đánh giá trong giờ, ngồi giờ, chính thức và khơng chính thức.
Đánh giá qua quan sát, trao đổi-thảo luận, qua tự học, chuẩn bị, tìm thêm tư liệu,
sáng tạo, đồ dùng học tập. Tạo sự kết hợp linh hoạt giữa kiểm tra, lượng giá,
đánh giá định tính và định lượng. Chú trọng hướng dẫn học sinh phát triển khả
năng và thói quen tự đánh giá, đánh giá lẫn nhau. Kết hợp giữa đánh giá của
thầy với đánh giá của trị. Có được như vậy thì mới tự điều chỉnh được cách dạy
và cách học. Đổi mới phương tiện đánh giá là tăng cường sử dụng công nghệ
thông tin để giúp đánh giá khách quan, chính xác và kịp thời. Với sự giúp đỡ
này thì kiểm tra đánh giá sẽ khơng cịn là một cơng việc nặng nhọc đối với giáo
viên, mà lại cho nhiều thông tin kịp thời điều chỉnh hoạt động dạy, chỉ đạo hoạt
động học. Đổi mới các tiêu chí đánh giá là phải đánh giá được toàn diện các mặt


16
của giáo dục của học sinh; đảm bảo sự tin cậy, chính xác, cơng bằng, khách
quan, phản ánh chất lượng thực; đảm bảo khả thi, phù hợp với điều kiện của học
sinh, cơ sở giáo dục, mục tiêu từng môn học; đảm bảo yêu cầu phân hoá; đảm
bảo giá trị, hiệu quả cao. Đổi mới thiết kế đề kiểm tra để đánh giá học sinh là
vừa kết hợp giữa tự luận và trắc nghiệm khách quan. Thiết kế đề phải xác định
được mục đích, yêu cầu của đề; xác định mục tiêu dạy học; thiết lập ma trận hai
chiều; thiết kế đáp án, biểu điểm.
1.2.3. Quản lý và quản lý hoạt động đổi mới phương pháp kiểm tra,
đánh giá kết quả học tập của học sinh Tiểu học
Quản lý là một khái niệm đã được rất nhiều nhà nghiên cứu bàn luận.
Theo Frederick.W.Taylor tác giả của học thuyết quản lý theo khoa học
thì: “Quản lý là biết được chính xác điều bạn muốn người khác làm và sau đó
hiểu rằng họ đã hồn thành cơng việc một cách tốt nhất và rẻ nhất”[7]
Theo thuyết quản lý hành chính của Henry Fayol thì: “Quản lý hành chính
là dự báo và lập kế hoạch, tổ chức và điều khiển, phối hợp và kiểm tra” [7]

Tác giả Nguyễn Bá Sơn cho rằng: “Có nhiều cách tiếp cận khái niệm quản
lý. Thông thường, để đơn giản hóa người ta hiểu quản lý dưới nhiều dạng khác
nhau đó là: chỉ huy, lãnh đạo, tổ chức, chỉ đạo, điều khiển, cai quản, kiểm tra”.
[21] Theo ông có thể định nghĩa một cách khái quát: “Quản lý là sự tác động có
hướng đích của chủ thể quản lý đến đối tượng quản lý bằng một hệ thống các
giải pháp nhằm thay đổi trạng thái của đối tượng quản lý, đưa hệ thống tiếp cận
mục tiêu cuối cùng phục vụ cho lợi ích con người..” [21]
Theo tác giả Phan Văn Kha: “Quản lý là quá trình lập kế hoạch, tổ chức,
lãnh đạo và kiểm tra công việc của các thành viên thuộc một hệ thống đơn vị và
việc sử dụng các nguồn lực phù hợp để đạt được mục tiêu đã định.”[13]
Từ điển Tiếng Việt viết: “Quản lý là hoạt động của con người tác động
vào tập thể người khác để phối hợp điều chỉnh phân công thực hiện mục tiêu
chung” [30].


17
Nguyễn Minh Đạo lại định nghĩa như sau: “Quản lý là sự tác động liên
tục có tổ chức, có định hướng của chủ thể quản lý lên khách thể về các mặt
chính trị, văn hóa, xã hội, kinh tế…bằng một hệ thống các luật lệ, các chính
sách, các nguyên tắc, các phương pháp và các biện pháp cụ thể nhằm tạo ra
môi trường và điều kiện cho sự phát triển của đối tượng.” [11]
Sơ đồ 1.2. Khái niệm quản lý

Chủ thể quản lí
Mục tiêu
Đối tượng quản lí

Khách
thể quản
lí

Khái niệm quản lý, tùy theo cách tiếp cận của mỗi tác giả mà có nhiều
cách định nghĩa khác nhau, tuy nhiên ta có thể rút ra một số vấn đề cốt lõi của
quản lý như sau: chủ thể quản lý là con người hoặc tổ chức do con người lập
nên; khách thể quản lý là con người, sự vật hoặc sự việc.
Giữa chủ thể quản lý và khách thể quản lý có mối quan hệ tác động qua
lại, tương hỗ nhau, chủ thể quản lý làm nảy sinh các tác động quản lý, cịn khách
thể quản lý thì làm nảy sinh các giá trị vật chất và tinh thần có giá trị sử dụng
trực tiếp đáp ứng nhu cầu của con người, thỏa mãn mục đích của chủ thể quản
lý. Trong quản lý, chủ thể quản lý phải có tác động phù hợp và sắp xếp hợp lí
các tác động đó nhằm đạt mục tiêu quản lý. Do đó, quản lý phải kết hợp chặt chẽ
giữa tri thức và lao động. Xét dưới góc độ điều khiển học hành động thì quản lý
chính là q trình điều khiển sắp xếp tác động làm cho đối tượng quản lý thay
đổi trạng thái.
Muốn phát huy tiềm năng của đối tượng quản lý thì phải có cơ chế quản
lý đúng. Cơ chế quản lý là phương thức mà nhờ nó hoạt động quản lý được diễn
ra, quan hệ tương tác giữa chủ thể và khách thể quản lý được vận hành và phát