Bài thu hoạch về Gốm Chu Đậu

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (899.5 KB, 10 trang )

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỸ THUẬT CƠNG NGHIỆP
--------------------------

BÀI THU HOẠCH THỰC TÊ

Ngành

1

: Thiết kế đờ họa

LỜI MỞ ĐẦU

Gốm Việt Nam có truyền thống từ lâu đời với cuộc sống của người Việt Nam, vi
nghệ thuật riêng đẹp của văn hóa đợc đáo của Việt Nam làm cho Gốm Việt Nam khơng chi
phổ biến và có giá trị trong đời sống người dân Việt Nam mà còn có danh tiếng tới nước
ngoài.
Các đất nước Chau Á đều có loại gốm riêng của minh nhưng loại gốm mà có gía trị
nhất ở Lào là gốm của Việt Nam. Trong mỗi nhà của người Lào mà thích giữ đờ cũ và đờ văn
hóa ít nhất phải có đờ gốm của Việt Nam là đồ dùng ăn uống và lọ hoa . . . để dùng, làm quà
tặng cho người minh tôn trọng và trang tri nhà.
Từ khi bé em đã dùng gốm của việt Nam như đồ dùng ăn uống đĩa và ly trè và bây
giờ ở nhà vẫn còn hai cái lọ hoa to mà có vẽ đẹp theo văn hóa của người Việt Nam trang tri
nhà. Vựt qua hai năm sang học ở Việt Nam em mới có cơ hợi được đi thực tế thăm quan nơi
sinh ra nét văn hóa đẹp đẽ mà là mợt phần của đồ trang tri nhà của nhà em là Gốm Chu Đậu.
Sau đây em xin trinh bày chung về Gốm Chu Đậu theo kiến thức và kinh nghiệm của em từ
việc đi thực tế thăm quan tận nơi làng Gốm Chu Đậu.

2

I.
I.1

Giới thiệu chung về gốm Chu Đậu
Làng gốm Chu đậu
Chu Đậu nằm ngay bên bờ sông Thái Binh, cách thị trấn Nam Sách khoảng 4km về

phía Đơng, cách thành phố Hải Dương khoảng 7km về phía Đông Nam, sông Thái Binh,
sông Kè, Bến Cũ đã tạo cho trung tâm gốm Chu Đậu một vị trí rất thuận lợi cho việc vận
chuyển hành hóa đi khắp nơi.
Theo tiếng Hán, Chu Đậu có nghĩa là bến thuyền đỡ. Thơn Chu Đậu tḥc xã Thái
Tân huyện Nam Sách. Thơn gờm 4 xóm: Xóm Đinh, xóm Bến, xóm Ngoài và xóm Văn.
Thơn Chu Đậu phía đông giáp cánh đồng sau chùa, phía Tây giáp Bến cũ, phía Bắc giáp sông
Kè Đá và Đồng Yến, phía Nam giáp thôn Mỹ Xá và sông Thái Binh.
II.

Vài nét về Gốm Chu Đậu
Gốm Chu Đậu là gốm sứ cổ truyền Việt Nam đã được sản xuất tại vùng làng Chu Đậu

và làng Mỹ Xá, thuộc các xã Minh Tân (làng Mỹ Xá) và Thái Tân (làng Chu Đậu), huyện
Nam Sách, tinh Hải Dương.
Gốm Chu Đậu được gọi là Gốm Chu đậu do lần đầu tiên người ta khai quật được các
di tích của dòng gốm này ở Chu Đậu và do gốm Chu Đậu là gốm đạo vi hoa văno của những
sản phẩm này đều mang giá trị nhân văn của Phật giáo và Nho giáo.
Chính những hoa văn đợc đáo đó đã khiến cho gốm Chu Đậu không thể lẫn với các
loại gốm khác. Sản phẩm gốm Chu Đậu kế thừa sự thanh thoát, uyển chuyển của gốm thời
Lý, vóc dáng khỏe khoắn của gốm thời nhà Trần. Thiên nhiên và cuộc sống của cư dân sông
Hồng được phản ánh thông qua các hinh vẽ nghệ thuật trên binh gốm rất phong phú.

Gốm Chu Đậu đã từng được xuất sang 32 nước trên thế giới, các hiện vật gốm Chu
Đậu hiện còn lưu ở 46 bảo tàng trong và ngoài nước. Điều đó cho thấy giá trị nghệ thuật văn
hóa của gốm Chu Đậu đã được người quan tâm đón nhận như thế nào.
Ngày nay, sau hơn 5 thế kỷ tưởng như đã chim vào quá vãng, làng gốm Chu Đậu
đang được hồi sinh. Cùng với việc khơi phục, tơn tạo làng nghề gốm cổ, có mợt điểm du lịch
mới với nhiều điều để bạn khám phá và tim hiểu, đặc biệt là câu chuyện kỳ thú về cả một quá
trinh phát triển, mất đi và trở lại của dòng gốm quý này.
Các nghệ nhân Chu Đậu đã khai sinh một dòng gốm quý với nước men sáng và vẻ
đẹp tinh tế, không chi kế thừa xuất sắc gốm Lý-Trần về men ngọc và hoa văn với kiểu dáng
3

thanh thoát, mà còn vượt trội các di tích về chất lượng gốm hoa lam. Năm 1992, di tích khảo
cổ học Chu Đậu đã được Bợ Văn hóa-Thơng tin (nay là Bợ Văn hóa, Thể thao và Du lịch)
xếp hạng di tích quốc gia. Đây cũng là di chi sản xuất gốm đầu tiên ở Việt Nam được xếp
hạng.

4

2.1

Gốm Chu Đậu - Hồi sinh một làng nghề
Người dân Hải Dương vẫn luôn tự hào quê hương minh là một những địa phương nổi

tiếng trong cả nước về gốm sứ.
Trải qua bao thăng trầm của lịch sử, sau hơn 500 năm thất truyền, đầu năm 2000, anh
Nguyễn Hữu Thắng, Giám đốc Công ty thương mại Hà Nội (HAPRO) – một người con của
quê hương Nam Sách đã về Chu Đậu để thực hiện một dự án đầu tư sản xuất mặt hàng gốm
xuất khẩu, nhằm khôi phục thương hiệu gốm nổi tiếng, kết hợp với hoạt động du lịch làng

nghề.
Với mong muốn làm hồi sinh, làm sống lại tầm cao của gốm Chu Đậu – “Một dòng
gốm đẹp của Việt Nam và quốc tế” anh đã được sự ủng hộ của chính quyền và nhân dân địa
phương. Tháng 10/2001, Xí nghiệp gốm Chu Đậu ra đời và đi vào hoạt động. Với cơ sở rộng
33.250m2 được xây dựng trên dòng sông cổ chảy qua làng với 20 nghệ nhân từ Hà Nội, Binh
Dương, Biên Hòa, Hải Dương cùng hợp tác vừa nghiên cứu những nét đặc sắc của gốm Chu
Đậu, vừa thiết kế những mẫu sản phẩm mới để đưa ra thị trường. 178 công nhân, chủ yếu là
người địa phương được xí nghiệp tuyển chọn. Qua thời gian đào tạo, đến nay những người
thợ trẻ đã khá thành thục với các thao tác làm gốm.
Kế thừa truyền thống của cha ông, con cháu làng Chu Đậu hôm nay đang đua nhau
học nghề để trở thành những thợ gốm giỏi. Đến tham quan làng gốm Chu Đậu, các di tích, di
chi khảo cổ học ngoài trời, nhà thờ tổ nghề... tạo ra một quần thể du lịch làng nghề thú vị đã
gây ấn tượng mạnh cho du khách.
Sau nhiều năm bị lãng quên, gốm sứ Chu Đậu đang từng ngày hồi sinh trên chính
mảnh đất Chu Đậu. Làng nghề truyền thống Chu Đậu ngày nay đã được hàng triệu du khách
trong và ngoài nước biết đến không chi là địa chi văn hóa, di chi khảo cổ mà còn là nơi sản
xuất ra các mặt hàng mang hồn cốt dân tộc "Trong như ngọc, trắng như ngà, sáng như gương,
kêu như chuông và mỏng như giấy".
Chính vi những sản phẩm đợc đáo mang đậm bản sắc văn hóa truyền thống, làng gốm
Chu Đậu được tinh Hải Dương lựa chọn là điểm đến và là nơi tổ chức sự kiện văn hóa lớn
thứ hai của Hải Dương - Hưởng ứng Năm Du lịch quốc gia Đồng bằng Sông Hồng 2013.

5

III.

Loại hình, kiểu dáng và hoa văn trang trí trên gốm Chu Đậu
Hinh dạng đồ gốm Chu Ðậu thật phong phú: Bát chân cao, bát chân thấp, tô, đĩa,

chén, tước, binh, ấm, âu, chậu, lu, hũ, bát hương, bát trầm, chân đèn, hợp, lọ, binh vơi,
nghiên mực, có cả nghiên mực hinh con trâu, con cua, rồi lại còn đồ chơi của trẻ em như các
hinh tượng con gà, con cóc, con lợn, người cưỡi ngựa…, từ các món đờ dùng trong nhà
người dân, trong đinh chùa, trong nhà giới trưởng giả, cho đến đồ xuất cảng…
Nhưng xem đồ gốm Chu Ðậu mà bỏ qua binh tỳ bà thi thật uổng. Ngoài các cuộc khai
quật ở các lò gốm cũ ở làng Chu Ðậu, loại binh này thường được tim thấy từ các tàu buôn
đắm ngoài khơi Hội An – Ðà Nẵng. Như tên gọi, binh tỳ bà có hinh dáng giống cây đàn tỳ bà
để dựng đứng. Minh thuôn tròn, cổ nhỏ, miệng loe, thân tròn phinh to, thường có bốn tầng
hoa văn, trong lòng miệng binh cũng có hinh vẽ hoa lá. Tầng thứ nhất ở chung quanh cổ binh
hoặc vẽ những tàu lá chuối hay hinh cây lúa; tầng thứ hai khi hinh hoa cúc, hoa mẫu đơn, khi
thi những chuỗi hinh xoắn ốc đứng; tầng thứ ba lớn nhất là hinh chim chích choè, chim sẻ
hay là những ơ vẽ đợt sóng biển, bên cạnh những ô vẽ hinh hoa lá; tầng dưới cùng là các ô
với những vòng tròn hinh bầu dục chồng lên nhau.

6

Tước (hay bôi) là ly uống rượu chân cao. Ngoài những tước men ngọc, màu xanh
trong, còn có những sáng kiến kỳ diệu như tước thần kim quy. Ẩn trong chân tước này là một
quả nổi để lộ hinh rùa thần kim quy ngời dưới đáy, khi rượu được rót vào, thi hinh thần kim
quy từ từ nổi lên theo mực rượu trong lòng tước.

Ðĩa Chu Ðậu rất đẹp, men trắng trong với hoa văn màu chàm. Có những đĩa tam thái
rất lớn, đường kính đến khoảng 50cm, nhưng thường thường thi vào khoảng hơn 25cm
đường kính. Hoa văn trong lòng đĩa thường gồm hai phần. Vành đĩa rộng 5cm, vẽ cành rau,
nhánh lá, tâm đĩa vẽ nhiều hinh rất đẹp: Hinh con công, con vạc, con nghê, cá chép vượt vũ
mơn, hươu chạy trên đờng cỏ, bên khóm trúc, bờ lúa, đôi chích chòe, đàn vịt bơi trên hồ sen,
trận thủy chiến, cành mai, đóa cúc, đóa mẫu đơn… đường kính độ 15cm. Vành ngoài thành
đĩa cũng vẽ những hinh hoa lá rất chi tiết, hoa văn màu xanh chàm, đĩa lớn thường là men ba
màu (Tam Thái). Cùng với binh tỳ bà và bát Chu Ðậu, đĩa Chu Ðậu là những món đẹp và nổi

tiếng, được rất nhiều viện bảo tàng và nhà sưu tập quốc tế ưa chuộng.

Bát Chu Ðậu cũng thường là men trắng chàm, đường kính ở miệng bát từ 14 đến
16cm, cao từ 8 đến 10cm, nhiều loại hoa văn khác nhau:khi thi chim sẻ đậu trên cành mai,
khi thi đóa cúc, đóa mẫu đơn, khi thi lại là khóm phong lan… trong lòng bát. Vành trong của
bát cũng vẽ những vòng tròn hoa lá. Hoa văn ở mặt ngoài bát thường gồm hai tầng, phía trên
là một vành hoa mai, hoa cúc cao khoảng hơn 3cm, tầng dưới, khoảng 4cm, là những ô có
hinh các vòng xoắn ốc tiêu biểu của gốm Chu Ðậu. Trên vành ngoài miệng bát cũng có
những vòng đờng tâm.
Ngoài ra còn có rất nhiều hờ rượu hoa văn trắng chàm và hoa văn tam thái. Lại có các
hờ rượu hinh chim vẹt hinh con gà, các chén uống trà có quai cầm là chim vẹt. Lư hương và
chân đèn thời Chu Ðậu lớn và đẹp vơ cùng. Có những chân đèn cao 70, 80cm, lư hương cao
35, 40cm. Mợt số lớn có ký tên người làm và đề rõ năm tháng, như vợ chồng Ðặng Huyền
Thông – Nguyễn Thị Ðinh, vợ chồng Ðỗ Xuân Vi – Lê Thị Ngọc, vợ chồng Bùi Duệ – Lê
Thị Cận, Ðặng Hữu, Ðặng Tính Không…

7

Đoàn sinh viên đi thực tế Gốm Chu Đậu
8

KÊT LUẬN

Sau một ngày đi thực tế ở vùng làng gốm Chu Đậu, em đã biết lịch sử của gốm nổi
tiếng nhất ở Việt Nam, đã biết và thấy cách làm gốm và thấy được vẻ đẹp dung dị của người
Việt Nam, một bản sắc thuần Việt biểu trưng của nền văn minh đồng bằng châu thổ sông
Hồng. Ngoài ra, em đã biết sản phẩm tiêu biểu và đặc sắc nhất của gốm Chu Đậu là chiếc
binh hoa lam và binh tỳ bà còn được gọi là binh cha, binh mẹ, tượng trưng cho tín ngưỡng

phồng thực âm dương – trời đất – vợ chồng.
Ở mỗi thời đại, mỗi gia đinh Việt Nam ln có mặt để phục vụ đắc lực cho cuộc
sống: từ đồ dùng ăn uống, chứa đựng đến những sản phẩm phục vụ đời sống tinh thần như
tượng trang trí, lọ hoa, phù điêu, tranh gốm; cho cả những chương trinh kiến trúc như gạch,
ngói, gạch thơng gió, gạch chạm nổi …
Với những giá trị về nghệ thuật, em khẳng định gốm Chu Đậu là một thương hiệu
mang đậm những phẩm chất của con người Việt Nam.

9

10

Bài thu hoạch về Gốm Chu Đậu

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về