Tài liệu NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ HOẠT ĐỘNG KIỂM TOÁN ppt

Chuyên đề 5
kiểm toán và dịch vụ có đảm bảo nâng
cao
I. NHNG VN CHUNG V HOT NG KIM TON
1. Khỏi nim, bn cht kim toỏn

!"#$%$&'( )*+
,-.)/01+23.45
6789/:;<=#$%$+88>?@
A@)5
B1C8/8,?+:AA@)
D:>#$%$D<)EFG*:A
D/:;<=#$%$0@85
$HH5HIJ8I:5KI!!II7L8L0
8C3M+8:NL872
C?)?)!OF+P3@@D
8CQ3O88,?!+8FC)R@)'
2ST8A0@?)L5
%I3MDK >"UVH$&L8
8 "%6&C?)87!2D87+#$%$L5
2. Phõn loi kim toỏn
2.1. Cn c vo mc ớch, kim toỏn cú 3 loi:
a) Kim toỏn hot ng:K8'
1CD8C!C)?2!C8CEF8CQ35
%'8FC828 0+5
%1@-S)!W-)-5
X>@D81C-<1=8C)Q
<8C<A8C278C7YZ$#8C1:
!38S1C2*2F=8CQ3[67
PPT8A1825X\/'
D71C-P@8C:S*

DA@)D#$%$5%2P,*2<AT8A8
Q:P38CC81C8C
8]D5
%81C8/@W)18
8 +MA581C):;<+
!))^_))*5#8
`
/!7?,a?+,-1
C5
b) Kiểm toán tuân thủ:K8,I8Q3@8P
*D))?23"<QPT82+Q3023&
2?+:A-)))?23DQ356<N
b8*D?Q3G
b8DQS>SZcccQ3P:;<)
cdcc+-):C+G
b8-)+D@)\<>SQ3
:;<>2D*5
c) Kiểm toán BCTC:K8,?+A@)D
:>#$%$DQ3)>@Pe:;
< #$%$DQ35
$8#$%$/<<)8"Zc%&A
)$)D*e/
!/85ZP8#$%$7FD2)E?)9
-/8fgbhgiDZc%5
2.2. Căn cứ vào hình thức tổ chức, kiểm toán có 3 loại:
a) Kiểm toán độc lập:
K8@A!%62 )C?)8
Zc%58C?)17<3 (@A
P2 e\)@)\5
B1C8C?)eeS7@D!*

<)DeS@DD:'>D
@@2 eDcS5c/:;<8)@8!
O'9@-)APC?2
8_F23]A88:D
875
X+jc33:>`gkljggmlcXb$n2ogloljggmD$)D23
L8C?)8,?D%6Zc%+A
@)D:>#$%$D<)EF"9
Q3@8&P2 eDQ32L5
b) Kiểm toán nhà nước:
K8@A!%68Q8
cSEF82 )C!C82SG
8I?38*DD2)8
8:DcS:;<c*:+:DcS5
X+`o`mK?8cS"K?:>ofljggklpB``<p>C
2`mlgqljggk&23r8SQ2 8+MA
8S<p>C?)1CC?)(*I
))?s5r8cSPF_8#$%$8*D
j
81C>SQEF:;<*:+:
cSs5
c) Kiểm toán nội bộ:
K8<%6DQ358C!CD
2+A))?2C!CG8'D
>8:C!CA555DQ35
n188D8C!C-1tC2 e
+D!01Q35#8C!CD2)D
<)P3))D2,28
AD>>8:C!Cu
-@A'8@5

3. Kiểm toán viên và kiểm toán viên hành nghề
$8C?)<8 "%6&A5c33
`gkljggmlcXb$n23v+%6%6+5
3.1. Tiêu chuẩn kiểm toán viên:"X+`oc33`gkljggmlcXb$n8`
)eH8UU%qmljggml%%b#%$&
1.1. Người Việt Nam và người nước ngoài được phép cư trú tại Việt Nam phải có
đủ các tiêu chuẩn sau:
&$P)T8-1F+)A 8PF-)
))?GC>@@_+8C?)2
31ofX+`kDc33`gkljggmlcXb$n5
!&$P!O;*2 b%bc*]2 
b8D6c8]S@#C%=?
/A+=k_8 ]/A
8@8Zc%=m_8 5
%/@)P!O;*2 S2 b
%bc*]2 b87)P!O;*
F+2  :o_8]:j_8>S@%6E
/A+)Dk_8]8@8
Zc%Dm_8 5
&$P_:;<8C_8F<NHcn)
%XF:;<182G
"<&X1t2%6<#C%EF@#C#C%
-)$F(%65
1.2. Người Việt Nam và người nước ngoài được phép cư trú tại Việt Nam có chứng
chỉ chuyên gia kế toán, chứng chỉ kế toán, kiểm toán do tổ chức nước ngoài hoặc tổ chức
quốc tế về kế toán, kiểm toán cấp, được Bộ Tài chính thừa nhận thì phải đạt kỳ thi sát
hạch về pháp luật kinh tế, tài chính, kế toán, kiểm toán Việt Nam do Bộ Tài chính tổ chức
thì được Bộ trưởng Bộ Tài chính cấp Chứng chỉ KTV.
3.2. Điều kiện của kiểm toán viên hành nghề: "X+`mc33`gkljggmlcXb
$n&

o
(1) Người Việt Nam có đủ các điều kiện sau đây thì được công nhận là KTV hành
nghề và được đăng ký hành nghề kiểm toán độc lập:
&$PD T%6231X+`oc33`gkljggmlcXb$n"
0 8o5`)eU&G
!&$P@)\C88CZc%@?)1C
I))?6c8=/@)))?6c823))<
@)\C5
(2) Người nước ngoài có đủ các điều kiện sau đây thì được công nhận là KTV
hành nghề và được đăng ký hành nghề kiểm toán độc lập ở Việt Nam:
&$PD T%6231X+`oc33`gkljggmlcXb$n"
0 8o5`)eU&G
!&X@)a).16c8=8C_8 G
&$P@)\C88CZc%@?)1C
I))?6c85
(3) Tại một thời điểm nhất định, KTV chỉ được đăng ký hành nghề ở một DNKT.
Trường hợp KTV đã đăng ký hành nghề kiểm toán nhưng trên thực tế không hành nghề
hoặc đồng thời hành nghề ở DNKT khác thì sẽ bị xóa tên trong danh sách đăng ký hành
nghề kiểm toán.
(4) Người đăng ký hành nghề kiểm toán từ lần thứ hai trở đi phải có thêm điều
kiện tham gia đầy đủ chương trình cập nhật kiến thức hàng năm theo quy định của Bộ Tài
chính.
3.3. Điều kiện hành nghề của KTV: "X+`mc33`gkljggmlcXb$n
X8j)eHwUU%qmljggml%%b#%$&
(1) Điều kiện hành nghề kiểm toán:
&%6(@_+8PD T%623
1X+`mc33`gkljggmlcXb$n"0 8o5j)eU&
!&%/@)%6=88C<))Zc%=
8Zc%R8C/7(@_+8
P:A\!O_!D/1<I))?D<)

)Zc%5
&%/@)%60_+8CZc%2:_
+Zc%7)P23-8<F@)\CZc%
S5
(2) KTV không có tên trong danh sách đăng ký hành nghề kiểm toán được Bộ Tài
chính (từ 01/01/2007 là Hội KTV hành nghề Việt Nam VACPA)) xác nhận thì không được
ký báo cáo kiểm toán.
(3) KTV hành nghề sẽ bị xóa tên trong danh sách đăng ký hành nghề kiểm toán
trong các trường hợp sau:
&6)188C'!3 8-8>S%6+"
0 8<8`5`)eUU&G
m
!&%A+8x>7_+8
G
&6)18))?])18y?1F+)8))?+
8 8-85
(4) KTV đã bị xóa tên trong danh sách đăng ký hành nghề kiểm toán thì không
được đăng ký hành nghề lại trong thời gian 3 năm kể từ ngày bị xóa tên.
(5) DNKT sử dụng KTV không có tên trong danh sách đăng ký hành nghề kiểm
toán để ký báo cáo kiểm toán thì cả DNKT và KTV đó sẽ bị xử phạt theo quy định của
pháp luật.
(6) Bộ Tài chính (từ 01/01/2007 là VACPA) không tiếp tục xác nhận danh sách
đăng ký hành nghề cho những KTV đã đăng ký hành nghề kiểm toán nhưng trên thực tế
không hành nghề kiểm toán.
4. Hình thức tổ chức, điều kiện thành lập và hoạt động DNKT "c33
`gkljggmlcXb$nGc33`ooljggklcXb$nG%qmljggml%%b#%$%
qgljggkl%%b#%$&5
4.1. Hình thức tổ chức
$8C?)<%6C?)A5%I>
%6P+I2]+*5%2 6c8?

)))a)+8*5%68>+)_
@-)?818CZc%@?)@)))5
B2c33`gkljggmlcXb$n2oglgoljggmc33`ooljggklcXb
$n2o`l`gljggkD$)D()a)?)Zc%I7FN
2%cBBP=j  2@)<<)*5Zc%)
7F27<3 1C5
4.2. Điều kiện thành lập và hoạt động của DNKT:
&X+?)Zc%N
b$PD+23D))?+?)1
CD1<)N$2%cBBP=j  2@)
<<)*G
b$P-o%6P-Pz8>"%E8>&)%65
wC/PF(%6(@8D:'8C<)*]
8C @)<D8C2@)<5z8>"%E8>&Zc%
)/PF(%6:o_885
!&X+-)<38DZc%N
b Zc%0  _ < : %6 + @ #C %"=
g`lg`ljggfBC%6+6c8"6H$nH&&,?5
b%71CZc%)/,2 8!P-o%6
+89/<)5%/@):q 
Zc%8!+27)=-)<385
k
&%/@)P%68S@-)F(%6]<2<8S7
Zc%)!#C%BC%6+6c8"6H$nH&
<:%6+!E:/1og2=2%6F
@?8]@-)$F(%65
<&%/@)Zc%P%6+2!W+]!3-2+
+7Zc%)!!O_!#C%BC%6
+6c8"6H$nH&{8I<:%6+8/1`k
2=2%6+2!W+]!3-2++5

I&%71CZc%)/,2 8!P-o%6
+89/<)5%/@):q Zc%
8!+27)=-)<385
&$/@)*@ DZc%N
b$*I23D))?@81C<G
b$*8<)P-)<385
B\:Q_<D2%cBB82@)<8
<)*8Nc\:QI23D))?)
P!:F$F(%60@-)o_8S2_
<Dz8>"]%Ez8>&!:F-$F(
%6D/5
4.3. Điều kiện thành lập và hoạt động của từng loại hình công ty kiểm toán
(Thông tư 60/2006/TT-BTC)
4.3.1. Công ty TNHH kiểm toán:
(1) Tiêu chuẩn, điều kiện thành lập và hoạt động đối với công ty TNHH kiểm toán:
b$2%cBB8?)1C)*I23+7
F+?)1CDZc%"0 18m5`8m5j
)eUG
b% D2%cBB8P*]EF5d>
@ <S@_88QG
b% *)PD T+I23"0
 18"j&8m5o5`)eU&G
b% EF);8C/81<5c/1<I))
?D EF)PD T+I23D))?
230 18"o&8m5o5`)eU5%EF<)
1C16c8P-)<38EFI23D))
?@81C<7@ D2
%cBB8G
b?)71C2%cBB8)P
-o/P$F(%6PPz8>"]%Ez8>&5

(2) Tiêu chuẩn, điều kiện đối với thành viên là cá nhân công ty TNHH kiểm toán:
q
b$P)T8-1F+)8I231T
8A1FGA 8PF-)))?G
b% @;8z8>"]%Ez8>&2)P$F
(%6)P/A+8=o_8 =
@-)$F(%6G)P)-`gi>+G@R.8
+]@)\CSEFQG
b% #z8>A))<38)P$F
(%65%/@)2%cBB8P_<<3
I23D))?)PF(+"<3<3
3:555&7 #z8>A))<3P)P
F(+)R@)I23D))?G
b$P8P)>2G
b% *C>@)PF(+I23
)A)8125
(3) Tiêu chuẩn, điều kiện đối với người đại diện theo pháp luật của thành viên là tổ
chức:
b$P)T8-1F+)8I231T
8A1FGA 8PF-)))?G
b$P-2y2+D EF28] A
2+MI23D))?G
b%/@)/1<@;8z8>"%Ez8>&27
)P$F(%6)P/A+8=o_8
 =@-)$F(%6G@R.8+
]@)\CSEFQ5%EF )P)
-`gi>+5
4.3.2. Công ty hợp danh kiểm toán:
(1) Tiêu chuẩn, điều kiện thành lập và hoạt động đối với công ty hợp danh kiểm
toán:

b$2@)<8?)1C)*I23+
7F+?)1CDZc%"0 18m5`m5j
)eU&G
b$2@)<8P @)< P)>5d>
@ @)<-/5% @)<)*5
% P)>PEF]*G
b% @)<)PD T+I23"0
 18"j&8m5o5j)eU&G
b?)71C2@)<8)P
-o/P$F(%6PP8C @)<z8>"]
%Ez8>&-8C @)<5
(2) Tiêu chuẩn, điều kiện đối với thành viên hợp danh Công ty hợp danh kiểm toán:
f
b$P)T8-1F+)8I231T
8A1FGA 8PF-)))?G
b% @)<@;8z8>"]%Ez8>&2)
P$F(%6)P/A+8=o_8 
=@-)$F(%6)P)-`gi>+G@R
.8+]@)\CSEFQG
b% @)<A))<38)P$F(
%65%/@)2@)<8P_<<3
I23D))?)PF(+"<3<3
3:555&7 @)<A))<3P)P
F(+)R@)I23D))?G
b$P8P)>2G
b% @)</C>@)PF(+I
23)A)8125
4.3.3. Doanh nghiệp tư nhân kiểm toán:
(1) Tiêu chuẩn, điều kiện thành lập và hoạt động đối với DN tư nhân kiểm toán:
bZ)*8?)1C)*I23

+7F+?)1CDZc%"0 18m5`8
m5j)eU&G
b?)71C<)*8)
P-o/P$F(%6PPz8>"]%Ez8>&G
b$D<)*8)8z8>"]%Ez8>&5
$D<)*8)P$F(%6)P/
A+8=o_8 =@-)$F(%65$D<
)*@R.8+]@)\
CSEFQ5
(2) Tiêu chuẩn, điều kiện đối với thành viên Ban Giám đốc DN tư nhân kiểm toán:
b$P)T8-1F+)8I231T
8A1FGA 8PF-)))?G
bX>S<)*8P_<<3
I23D))?)PF(+"<3<3
3:555&7 #z8>A))<3P)P
F(+)R@)I23D))?5
4.4. Điều kiện thành lập và hoạt động của Chi nhánh doanh nghiệp kiểm toán:
"c33`gkljggmlcXb$nG%qmljggml%%b#%$&5
&$<)8Q3)CD<)8
1CI:Ay2+D<)8)R@)SMA
+z-2_<D<)85
!&$<)8@?)1CI23
D))?+?))P-=j%6P$F(%6
h
 P/Fe)/P$F(%68S@)a)
-)<38)!85
&Z)8)38+1CD8
<87?)5
5. Đối tượng kiểm toán "c33`gkljggmlcXb$nG%qmljggml%%b
#%$&

#$%$_8D<)EF:!4!C)@Zc%
8N
"`&#$%$_8D<)EF<S*2!4!C)@
Zc%8N
bZ)EFP>eS@?)1C
I))?6c8<)S1C16
c8G
b%EFP1C<@?)1CIK?EF
<G*C)ep^@)G
b%EF<)<!8<)8S
!8G
b| >S2E)e28'1P8 82
< 3/F7A8I23D))
?+<FG
bX>S<)EFA2>*7@8
I23D))?+<5
"j&#$%$_8D<)EF<S*2!4!C)@
Zc%8I23Dc33:>`gkljggmlcXb$nN
bZ)S!\82S2E)eS
2%cBBS<)P>S kgiG
b#2<Ae=P8H 5
"o&$>@8K?n)c33p23D%D
S$)DP235
"m&Z)Sp^@)<Ae=P8H
 0P!18_8DQ8S7
#$%$_8P!4!C)@Zc%85
6. Quản lý hoạt động kiểm toán độc lập: c33`gkljggmlcXb$n23
C<S+1C8C?)\8N
bY*2<A(1A@211)+
)8C?)6c8G

b#)E!(1EFAT8A8
S<xAT8A8)Q))2 8)8
G
}
b#EFA21!\<~)8
?)?F_8G23F2-)F(%6G
?)BC\-)cSEF2-)F(%6G
bp>-<:%6Zc%+8C?)
S5X3tj_8#C%"%=g`lg`ljggf6H$nH&!
<:%6Zc%_+G
b%A8*D))?+8C?)T8A8
23 Zc%G
bX7(2 e:;E'2323DZc%
S23D))?+EFZc%+8G
b%A!))@)+)8C?)G
bp1C@)>+8G
bz21>,;)18))?+8C?)5
II. QUYỀN VÀ TRÁCH NHIỆM CỦA KIẾM TOÁN VIÊN VÀ DOANH NGHIỆP
KIỂM TOÁN
1. Tổng quan về quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm và các quy định khác liên
quan đến KTV hành nghề và DNKT
1.1. Đối với KTV hành nghề
a) Quyền của KTV hành nghề "X+`qc33`gkljggmlcXb$n&
bXC?)+2 8)5
bX@A8#$%$<3DZc%5
b• eQ3@8-)e2D3)/
P @)\<35
b8,?P Q3@
8Q35X+3Q3*PT82+83
+8]2 8]8-e5

b) Trách nhiệm của KTV hành nghề"X+`fc33`gkljggmlcXb$n&
b$-)2 41C8C?)G%7A
<3%6@)DQ3@85
b!838+1C+)D875
b%=>88,a-2D_A2 
8D+])1823D))?5
b%/,2 <\F2 88+)
AQ7?)?F_8I235
b%6+)18))?7tI-8FC)18:€!3
187(-8M•_+8])38I
23D))?5
b$8I23D))?5
`g
c) Các trường hợp mà KTV hành nghề không được thực hiện kiểm toán:
"X+  `h  c3 3  `gkljggmlcXb$n    8 k  )e H  8  U  %  
qmljggml%%b#%$&
bP !Z:_+8@#C
%,?_8P5
bXA]0A_8S++<3:*2
Q3@8Nz:EGK?)#$%$GK8G8C
!CGX3:G%-G%-G%-]<3
8C?)>SQ3@85
b%6A]0A_8S++<38
7u@-)_82<3Nz:EGK?)#$%$G
K8G8C!CGX3:G%-G%-G
%-]<38C?)>SQ3@
85
b$PbSQ3@8P)>8E
))G2>GP8!:]P<3
82 4C?)D1C85

b$P!>8‚@\3I8C #01
]DQ3@85
bYa-2D_A2 8]D+A8
5
bXQ3@8P'2 eS1F+)]
S2 e+2 8)8]S23D))?5
d) Các hành vi nghiêm cấm đối với kiểm toán viên hành nghề: "X+`}c33
`gkljggmlcXb$n8q)eH8U%qmljggml%%b#%$&
bzP)>22>]8!-t1E))*!
3:>@! DQ3@85
bw)]:DQ3@88
2 4C?)D1C85
bc?!-t8C+]@?-=Q3@8
)<3)0W?@)\]@<3%6
D87@=Q3@85
b$ 8@]! :;< $F(%6D
87A1C+)5
bK8=<)8 R8C/
5
b%C+Q3@8887!@
+=/@)Q3@8\]))?P235
``
b@)\<3y,-?)T?P1
 P18S]P<38
2 4C?)D1C85
bK@<82+1@\!I:)18D
Q3@85
b\/'D%6388'Dz8
>"]/@y2+& !85
- %A8))?+8 8-85

b\/'D%6388'Dz8
>"]/@y2+& !85
b%A8))?+8 8-85
1.2. Quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của DNKT
a) Quyền của DNKT "X+jmc33`gkljggmlcXb$n&
b%A<30@z-2F?e]z-2
F?_<G=>A<3,a-2D+
_A])182 41F+)5
b% 2 SSA@)\<3]
@)8SZc%5
b%?)]]Q:1CS5
b%8EF+)+8G8 DE
F8>5
b• eQ3@8-)e2D3)/
eP @)\<35
b8,?P Q3@
8Q35X+3Q3*PT82+83
+8]2 8]8-eA2+I2
35
b) Nghĩa vụ của DNKT "X+jkc33`gkljggmlcXb$n&
bB1CI.MA+z-2F?e]
z-2F?_<5
b%A.'C<I@)\0S5
b#\/1<8%6D87*2
A<38<3 5
bw!88+)%6]?)^<A)ƒD
+)1\!\/1<D<)*2
5
b%78)Q3@8P@
)18))?+7Zc%PM!SQ3@

8]?,a!85
`j
b$-)\:Q8I2 e!O_!DQ
SPT82+AMI23D))?5
c) Trách nhiệm của DNKT: "X+jqc33`gkljggmlcXb$nX8q)e
#8UU%qmljggml%%b#%$&
"`&Zc%38S))?SI@)\8
0388C)eS/:;<8
<30-)5Zc%(38S/:;<8
/:;<8N
b$P@ A)S<38DQ3@8
12!8G
b$P!8C@)+#$%$Q:?)#$%$T8A
C23))P G
bX0:;<8C?9 #$%$085
"j&wF1<Zc%*28<))38!\
/<! AW?]<QPT82+,3
I23D))?5B7F8F)1<! A?P\8N
b$-8<F@)\80G
b@)@)\8_8:G
b%=8F)80G
bn18F-`ge8F)8D@)\_8!3)15
X\/Zc%)38I3N
b%A)1C+)D%6_+1<
)5$38<*:A>S1C+)<%6A
 Zc%5
bw9<3-)+)?)@)\<3]_
!8I23Ae2D+@)\<3
05
b%AEF8:-@1C3:A8:-@1

C8D#C%"=_8jggf6H$nH&5
d) Các loại dịch vụ cung cấp mà DNKT được đăng ký thực hiện: "X+jjc3
3`gkljggmlcXb$n&
"`&Zc%@_A<38:N8#$%$G
8#$%$78<32G81CG
8*DG8C!CG8!2>e
"#$%$_8&G8!2<AG8
G8 Q:DW?S5
"j&Zc%@_A<3:N%-G%-
G%-\*AG%-F<G%-GZ3
GZ33:GZ3!\<~?)?F
`o
8G$<3 +I23D
))?GZ3:,a#$%$5
"o&Zc%@_<<+
 S<30  8"`&"j&P 5
2. Mục tiêu và nguyên tắc cơ bản chi phối kiểm toán toán BCTC (CM 200)
2.1. Mục tiêu của kiểm toán BCTC:K.)%6Zc%,
?O#$%$P@?) Q:T8AC"]
@-)?&P*D))? P)A@) 
19225w D8#$%$ƒ.)Q3
@8-2v'\1::P4)O8*-@
DQ35
2.2. Nguyên tắc cơ bản chi phối kiểm toán BCTC\8N
b%*D))?DcSG
b%*D2 41F+)G
b%*DT8A8G
b%6)PC8+)5
3. Hợp đồng kiểm toán (CM 210)
3.1. Khái niệm

Hợp đồng kiểm toán:K:A?!O_!'! 8
"Zc%&+++A8D
Zc%P,38 )1882+8D8
! 7F!8/A++)+,;
-)@)\5
3.2. Các yếu tố của hợp đồng kiểm toán
B@)\8)Pe2D+D@)\
I35c@)\8ƒP'C<:N
bw)18C<8]<3G
b%8Dz8>"]/Fe&Q3@8
?)7!2#$%$8D-)F=
' 8G
bn1887F!8]7F
8G
b$P8Pv AP'DPW<!-
'1>PD8G
$! P!E:@)\8C<Nc'+
 ?)18G%8D
-)!O_!:A8!+'0-) 8G
w7F1!8Zc%P;G$+
 8D%62 8C:>
78D%6C!C* DGc
`m
8ee'DeAS%6Zc%08_8
SS18DZc%%6,2D85
3.3. Hợp đồng kiểm toán nhiều năm
Zc%@)a)@)\8+_85
c@)\80@+_88_8Zc%
)*4,I8P'8e)2E!E:7)?!O
_!+'++2ED@)\_88

56_!2@)D@)\80SP5
3.4. Chấp nhận sửa đổi hợp đồng
bcP2 e:;E@)\88FC8!D8
87Zc%),I8,aP-)?2 e2D2
5Zc%:€-)?2E@)\PD<5
cZc%-)?:;E@)\@)a))A
@)\!e7Zc%)7(28)!
! I3D@)\3P /1<
@)\BC\3]E+'<<x-8<F
@)\85
4. Trách nhiệm của KTV và DNKT đối với gian lận, sai sót và các hành vi
không tuân thủ pháp luật (CM 240 và CM 250)
4.1. Trách nhiệm của KTV và DNKT đối với gian lận, sai sót (CM 240)
a) Khái niệm:
Gian lậnNK'>8:<8C
2+/BC\3#z8>* ]! F!
A8#$%$5
Sai sótNK'>P#$%$
b) Trách nhiệm đối với gian lận, sai sót:
Trách nhiệm của Giám đốc (hoặc người đứng đầu)
z8>"]/Fe&Q338A)_
=),;?::PQ3,*2<A
<27A/,2 >>8:C!C@)5
Trách nhiệm của KTV và DNKT
b?)1AD8!
AD8%6Zc%),I8,a,I8P:)18<
?]::P*2892#$%$„c?2
78%6Zc%P8.)Q3),;_=
?::P)38A)_=
?::PQ3898

- Đánh giá rủi ro:?)1A8%6Zc%
)D+'?::PPP892
#$%$)ESz8>Q3+89?]::P9)
@5
`k
- Phát hiện:% Q:D%6)?)D8
@)O88!?::PP92#$%$+
@)5%6)?)e2D!OF8@)F
8P?]::P892#$%$G]P
?::P70@)@:;']07!2#$%$
%6)(D?::P#$%$5%2P'1>
PD8%6)PC8+)7
?)1A8)FOP\1'7
>]:A<x'::P92#$%$5
- Những thủ tục cần được tiến hành khi có dấu hiệu gian lận hoặc sai sót
%78,a-2P<-+?]::P%6
Zc%),I8,a'D?::P#$%$5c%6
Zc%O?]::PP92#$%$7)A
:;E!E:'D8@)5cDD
:;E!E:,!W@/+?::P7%6Zc%
)?-+2S#z8>Q3@8)
DP#$%$#85
b%6Zc%)!+?::P0)z8>
"]/FeQ3@8&/:;<!8
QF_P 5
4.2. Trách nhiệm của KTV và DNKT đối với hành vi không tuân thủ pháp luật
và các quy định (CM 250)
a) Khái niệm:
Pháp luật và các quy địnhNK'_!2)18))?<Q
PT82+!"p>C…y!%/p>C$D3S$

)D%DS$)D#CQ#CQC$)DG_
! 3DQEFPT82+BC\c*<*…y!c*
<*-)QI23D))?&G_!<-) C
+)BC\3z8>23S))? 
1CdYZCMADQ35
b) Trách nhiệm:
- Đơn vị được kiểm toán:
z8>"]/Fe&Q3@8P88!
Q3*D.))?23G_=),;
'*D))?23Q35
- KTV và doanh nghiệp kiểm toán:
?)1AD8?)
!8%6Zc%).-+Q3@8
*D))?23P P92#$%$5
6,3*D))?23P
)8+)D%6Zc%5),3
*D))?23"94*D&8
`q
92#$%$7%6Zc%)8D2 
))?]QF_P 5
c) Xem xét về tính tuân thủ pháp luật và các quy định
?)1A8%6Zc%)PC?9
+)).*D))?<x::P
92#$%$5c?))3]8C@)\8P2 e
)!+*D'+-3D23))?
%6Zc%)?)18*DDQ3@8+
'+25
bX?)18%6)P:A!E+))?
23 1C+<DQ3@8G
)48@F!))A))?23DQ35%6

Zc%)De,3*D))
?23 7?)#$%$]!DN
†%ESz8>Q3@8+*D))?
23G
†%ESQF_P 5
b%6)?)e2D!OF8@)+*
D))?DQ3892#$%$5%6)P'
!e2D+))?23,I8,a*D))?
38Q:<x  #$%$5
b%6)?)@!7Dz8>DQ3
 *D))?A0,2]P,28
A@)D#$%$5
d) Các thủ tục phải thực hiện khi phát hiện hành vi không tuân thủ pháp luật và
các quy định
b)' *D))?
%6Zc%)78v-):'
 PP#$%$5
b,a-2*D))?23P
#$%$%6),I8,aN_,2?+?8<x
D!CQ3@8)=1CGdAe)7
?+)e%28#$%$GwFC
A@)D#$%$5
bP/]0)P*D))?
23%6)1\:Q8')P?S
z8>DQ3@85
c?)@e2D,!W/+
*D))?23%6Zc%),I8,aD
!OF)7!2+P!85
`f
b%6Zc%))*?D*D))? 

8->SC?2!7Dz8
>5
đ) Thông báo những hành vi không tuân thủ pháp luật cho Giám đốc đơn vị được
kiểm toán, cho người sử dụng báo cáo kiểm toán về BCTC và cho cơ quan chức năng có
liên quan.
5. Trao đổi các vấn đề quan trọng phát sinh khi kiểm toán với ban lãnh đạo
đơn vị được kiểm toán (CM 260)
5.1. Khái niệm
- Ban lãnh đạo:K'/A8(1+8:
8:23,*2<A)Q3@8'
/BC\3#z8>#8:/)3
=MA5
- Các vấn đề quan trọng về quản trị đơn vị:K'-+):
78#$%$8%6Zc%9P 
3D#01Q3@88:7?)
#$%$5
5.2. Trách nhiệm
%6Zc%)E-+9PP-++3
Q3):8#$%$S'/#01Q3@
85
%6P8))!S#01Q3-
-+9+3DQ3@85
5.3. KTV và doanh nghiệp kiểm toán phải thực hiện
b%6Zc%),3'/ #01'
/:€E-+9PP-++3Q3):
8Q3@85
b%6),I8,a'-+9PP-++3Q
3):=C8#$%$E'-+2S'/
#01Q3@85
b%6)3)/E!O/]!O_!'-+9

PP-++3Q3):78.)/
#01Q3@8P!))C3)/@)5
-+9+3@E!O/%6)?)_!
'-+0E)\5%R2-8FC12
8e89D-+eE%6Zc%)P,?!O_
!S'/#01Q3@85
b$5
6. Đạo đức nghề nghiệp của KTV (QĐ 87/2005/QĐ-BTC ngày 01/12/2005)
6.1. Quy định chung
`h
"`&%*D1F+)D8 O8N
bc*8D,0C>S>D8
G
b%1?):A?DD<)!  +
2 )D/+8G
bX8!+<38A1T8A-G
b%1+8'/:;<<38+_)>
DT8A1F>S-)<3P5
"j&$T8A1F+)8)<-89
/8/88\8"1go&N
bc/8"D^D&)G
bc/PF(%6]F(+8
Q3G
bc/PF(%6]F(++
<)<38G
bc/88 C!C]8SG
bc/P 85
XQ3?-)<38<)EFP:;
</8/88)P'!+T8A1
F+)A9:;</88)>@)

1C+)85
"o&c2 4+D$T8A1F+)8
\8"1oq&N
&XC?)")<D2%6+/+&G
!&$AG
&G
<&c_A2 8?9G
I&%!8?G
&B2 )G
&%*DT8A2 85
6.2. Chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp kế toán, kiểm toán áp dụng cho tất cả mọi
người làm kế toán và người làm kiểm toán, gồm:
(1) Tính chính trực và tính khách quan (46)
b%AƒW)N‡4APvG
b%ƒW)N!O9:A?G
"88/)3)A81 P
<x 3G ?![<x 3
]+)[&5
`}
(2) Xung đột về đạo đức (49), nảy sinh khiN
bˆ)A=Q-) /01]7
*G
b• e8'S$w2 8G
bY-8*x+ƒS$w2 85
(3) Năng lực chuyên môn (55)
c_A2 8!O-)88 ?)
?G@P'_8887P"kf&
(4) Tính bảo mật
bXƒW)!8?+<)(/
88:08G

b%!8?2 e@C@:;<
@G
bn!8* <S2+2 8/-u)!
82 4!8?G
b$(@-)2:;<+<)@
\]<2 eD+)D))?ƒW)!>5
(5) Tư vấn hoặc kê khai thuế (66)
b$P2+))+P@G
b%-] \MS,?+G
b@-]?)/,a-2P?
445
(6) Áp dụng CM đạo đức nghề nghiệp khi làm việc ở các nước khác (74)
c/8/88D6c8)A$w1
F+)8D6c858S))
< T1FD6c8]DS8 T1
FDS 84Q5
(7) Quảng cáo (77)
%1CD<)/8/8
8@:;<)Q8<
+)G@)P1'P8]<3P-)
!O-)]8PPG@P,-]:+Zc
]\)5
6.3. Chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp áp dụng cho KTV hành nghề và nhóm
kiểm toán độc lập
Tính độc lập (78)
"`&XC?)2 4+Q!D%65$T8A1F+
)82 e89%6+-)<38"<3
jg
8!&<)8"P&)C?)S
:;<<385

%C?)!\8N
bXC?)+NK1:2MC!-
F+7G
bXC?)+7FNKP]3
D! Fo5
%C?)!4!C)P+
25wC%6+ P88"!\8NKTV
hành nghề, các KTV và trợ lý kiểm toán; những người quyết định mức phí kiểm toán, Ban
Giám đốc và người tham gia tư vấn cho hợp đồng, người soát xét chất lượng dịch vụ
trước khi phát hành báo cáo kiểm toán. -)<38),a89
FP2QC?)!))!e)A
82QP8,>8FP-)?@5c2Q
C?)8,>8FP-)?@7!
))>-* P8C8]=>-)
<38P5
ne27>P12QC?)
!))!eA5
(2) Nguy cơ ảnh hưởng đến tính độc lập (105).
%C?)P2Q!3<NTư lợi, tự kiểm tra, sự bào chữa, quan
hệ ruột thịt, quan hệ khác và sự đe doạ.
"o&“Nguy cơ do tư lợi” (106):<•28] P8
8P@@],C@*S
8N
b$P@A)])92G
b62@2!0]?!<AG
bp)C8F)DPG
bd@8-G
b$P<]€"8! :)T8-)<3
[&G
b$P* DQG

bn*)<3]\[
"m&rNguy cơ tự kiểm tra” (107) diễn ra khi:
b$e1-@<3tSG
b% P88S*20] #01
D"&G
b% P88S*20/8:>D#
:€>@D<385
j`
"k&rNguy cơ về sự bào chữa” (108), xảy ra khi:
b% DP88P<x!3)C
G
b% P880]* <3!F
E)DG
b% P88'ƒ/!'
]-)5
(6) “Nguy cơ về quan hệ ruột thị và các quan hệ khác” (109), xảy ra khi:
b% P88PC3"!>8‚@\
3 I8C&S #z8> BXp%[D
G
b$P8C?)" #z8
>28S*20% #8>DG
bc+_8'ƒ%P88"8 !&D
8C&G
bc?<A 0]3:AD5
"f&rNguy cơ bị đe doạ” (109), xảy ra khi:
b#3I<1=#z8>FQG
bˆ)A!31+G
bˆ)A!38-‚)<3]8)5
(8) Các biện pháp bảo vệ (111):$28P88P
8'7C?)!O,I8,aAD2Q

C?))<!))!1!W]882
Q,>8FP-)?@5
$Po1!))!N
bZ))?T8A+)23" T+D
%62 e?)?F_8D:,a8=! [&G
b$!))!D/:;<<38"+D
D23A9%6:?)#$%$
>8:C!C[&G
b$!))!<2823"8+C
?)D278:,a-@<3G:8:8F
) !]C,-2/8:-@G2
+,-2E* [&5
Áp dụng nguyên tắc độc lập trong các trường hợp cụ thể:
(9) Lợi ích tài chính (125)N@):Pe+>e
!-C:FE)2@@]3:A8:
DEF*G@=?!@y
:D[
jj
(10) Nếu thành viên của nhóm kiểm toán (128) hoặc người có quan hệ ruột thịt"#>
8‚@\3I8C&D9P@A)])
8:€2:“nguy cơ tư lợi”5ZP))<
!))!N
b$2@!C@A)S8P88
G
b$2@!C2)eS@)S8P8
8G
b/PP88PG
bw/ 88C%6+8P88:,a1
!C]-@5
b%=>@)\85

(11) “Nguy cơ sinh lợi” (130) cũng nảy sinh và phải áp dụng các biện pháp bảo vệ
trên khi:
&$2828P@A)
]@)8]Q3P
E)e)>8G
!&% #z8>28"<R8P88
&P@A)])8&G
&c P8828RP@
8CQ35
(12) Vay và bảo lãnh (147)
&c28] P882+];+
8Cc*87P12Q<
@
!&$28] P888
)c*2+]!02+]@12]@
!0"=&5
(13) Quan hệ kinh doanh thân thiết với Khách hàng kiểm toán (152):
c282] P88P
<*"P)> <P2+8:P:)T8:,-
81S )*)>:)T8[&S8]#
01D:€aI@Q8112Q@]nguy
cơ bị đe doạ5
#))!N-8<F<G8,>8F
]=>@)\85
$28P88xP8:)T8D
8I+/D3/=<-8!
8P5
(14) Quan hệ cá nhân và gia đình (156):
jo
 #01D28] P88

P"#>8‚@\3I8C& #z8>D
87:€2:2QC?)(
P. WP88]=>@)\85
% #0128] P88P
*euS/ #z8>D8
u12QC?)5
(15) Làm việc tại khách hàng kiểm toán (163):
 #z8>80= #
z8>D$228]0=%6D2
8P]@1 #z8>28]%6
+S*20= 5#8>D8[
+P12QC?)5
(16) Vừa làm việc tại công ty kiểm toán, vừa làm việc tại khách hàng kiểm toán
(169)
 #z8>] P88\/
 BC\3] #z8>87:€1
nguy cơ tư lợitự kiểm tra 898F(P!)).W@)\
85
(17) KTV hành nghề và thành viên Ban Giám đốc có quan hệ lâu dài với khách
hàng kiểm toán (173)
wC%68C #z8>-)<38
+_8:€1nguy cơ từ sự quen thuộc)A!))!
*) %6 #z8>)8C>o
_8(P*) 1:j_85
"`fq&28(Pj #z8>7!))
*)  ƒ)_/ 8%6:1-@C
85
"`ff&28(P8Cz8>)87:o
_8)228]@)S28
R85

(18) Cung cấp dịch vụ tư vấn cho khách hàng kiểm toán (178)
$28@)a)-)+1<3-
8"<3':E?)!88
C!C3:---])e
8+8-))?2<* [&5$<32+P
C?)*2nguy cơ tư lợi]tự kiểm traS8FC5
$28))<!))!)R@)S=/@)
:*2N
(19) Cung cấp dịch vụ ghi sổ kế toán và lập báo cáo tài chính cho khách hàng
(186)
jm
$28@R8C_8=-)<3:E
?)!=88"]_8S8_8:8
8&8C5
"`}g&%/@)-)<3:E?)!
@?)F=>@?)3]2
3<3 82 3/F7P
@88S+))<!))!Nc/-)
<32\/ P88G/
) <2!.38>R+:>5
(20) Cung cấp dịch vụ định giá cho khách hàng (194)
$28@R8C_8=-)<33"3
:3<)&=88]_8S3_8:
88R8C5
%/@)3892!]
3I!0237P@8PS
+))<!))!N%_/ 88C%6:,a
-@C8/-)<33\/ 
P88/38+<%6
A5

(21) Cung cấp dịch vụ thuế cho khách hàng (200)
$28@-)<3",I8,a*D))
?+?)1@2-)+[&R8C
8=<328C?)8F)
-S82:2Q@5
(22) Cung cấp dịch vụ kiểm toán nội bộ (201)
Z38C!CP)18C@:A+(DT8A
8C?)5ZP28@=-)<38
C!C=-)<38C?)7:€2:nguy cơ tư lợi]tự kiểm
tra=)<!))!N)A38+8
C!CG)PA+>>8:C!CG])
!>/-)<38C!C\/ P88
C?)5
(23) Cung cấp dịch vụ tư vấn pháp luật (213)
%/@)28-)<3-))?"?:*
F8F!\/?) -)))<3
@)-<[&:€1nguy cơ tự kiểm tra=)<!))!
N/23G!>/-)<3
8P88G!E:`%68:-@C8
G=>-)<385
(24) Tuyển dụng nhân viên cao cấp cho khách hàng kiểm toán (223)
$282<* -)"&
8P12Q@:A*C:AI<15%/@)2))
jk