Biện pháp quản lý nguồn nhân lực hiệu quả

Đề bài: Theo Anh (chị), giáo viên hiện nay đang đứng trước những thời cơ và
thách thức nào trong công tác giáo dục? Từ đó, hãy đề xuất các biện pháp để
quản lí hiệu quả nguồn nhân lực của nhà trường.
Bài làm:
Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI đã xác định “Đổi mới căn bản, toàn
diện nền giáo dục theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa, dân chủ hóa
và hội nhập quốc tế” và “Phát triển nhanh nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân
lực chất lượng cao, tập trung vào việc đổi mới căn bản và toàn diện nền giáo dục
quốc dân”, trong việc đổi mới quản lý giáo dục quản lý nguồn nhân lực hiệu quả
là một trong những giải pháp quan quan trọng hàng đầu.
Với những kiến thức được học qua chuyên đề “Quản lý nguồn lực trong nhà
trường” cùng với chút ít kinh nghiệm của bản thân trong q trình cơng tác, tơi
xin phép trình bày những thời cơ và thách thức mà giáo viên hiện nay đang phải
đứng trước và giải pháp để quản lý hiệu quả nguồn nhân lực của nhà trường.
Trước hết, để thấy được những vấn đề hiện nay giáo viên đang gặp phải
trong công tác giáo dục, chúng ta cần hiểu một số khái niệm liên quan như
nguồn lực, nguồn nhân lực.
Nguồn lực là tất cả những yếu tố và phương tiện mà hệ thống sử dụng để
thực hiện mục tiêu của mình. Đó là các yếu tố nằm bên trong hệ thống và người
trong hệ thống có quyền chi phối, điều khiển nó cho mục đích của mình. Ở góc
độ trường mầm non, nguồn lực của trường mầm non là tập hợp các yếu tố mà
trường sử dụng để thực hiện mục tiêu của mình.
Nguồn lực gồm có tài lực, vật lực, tin lực, thời lực và nhân lực. Vậy
nguồn nhân lực là nguồn lực chính của nhà trường, đó là lực lượng giáo viên,
cán bộ, nhân viên với năng lực chuyên môn của từng người tham gia vào hoạt
động của nhà trường, đây là nguồn lực quan trọng nhất của nhà trường.
Trong thời kỳ hội nhập, nhiều cơ hội mở ra với công tác giáo dục tạo điều
kiện cho giáo viên có nhiều cơ hội tiếp cận, hoàn thiện, phát triển bản thân và
nghề nghiệp. Những cơ hội đó có thể kể đến là:
1. Đất nước ta ổn định về chính trị, đạt nhiều thành tựu về phát triển kinh
tế - xã hội, mở ra chiến lược và quy hoạch phát triển nhân lực. Đây là thuận lợi

để chúng ta thực hiện đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục Việt Nam.
2. Nhà nước và toàn xã hội đặc biệt quan tâm, chăm lo phát triển giáo dục,
đào tạo; xác định mục tiêu phải đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục. Đây là
cơ hội để giáo viên tiếp cận với các hình thức dạy học mới, cơ hội để thay đổi
chính mình, để nâng cao kỹ năng giảng dạy tiếp cận với sự hiện đại của khoa
học công nghệ.
3. Cùng với xu hướng hội nhập quốc tế, công tác giáo dục ở nước ta có
nhiều sự thay đổi theo hướng xây dựng xã hội học tập cùng với các điều kiện


bảo đảm học tập suốt đời; đa dạng hóa, tồn cầu hóa, hội nhập và hợp tác cùng
với cạnh tranh quốc tế về giáo dục. Mạng lưới cơ sở giáo dục thường xuyên tiếp
tục được củng cố, phát triển.
Hội nhập sẽ góp phần từng bước thực hiện chuẩn hóa, hiện đại hóa chương trình
giáo dục theo trình độ khu vực và thế giới về các phương diện: nội dung đào tạo,
phương pháp đào tạo, phương tiện giáo dục, quản lý giáo dục, xây dựng đội ngũ
giáo viên, đội ngũ những người quản lý giáo dục... hướng tới xây dựng hệ thống
giáo dục học tập suốt đời trong một xã hội học tập.
4. Cơ sở hạ tầng cho giáo dục được đầu tư thích đáng. Các trường lớp
phục vụ cơng tác giáo dục đã và đang phấn đấu đạt chuẩn quốc gia, tiêu chuẩn
về hạ tầng cơ sở đảm bảo cho việc dạy và học có chất lượng tương đương với
các nước khác trong khu vực.
Bên cạnh những cơ hội thì giáo viên đang đứng trước nhiều khó khăn,
thách thức, cụ thể như:
1. Trình độ, năng lực ở một bộ phận giáo viên còn hạn chế
Mặc dù nhà trường đã tạo điều kiện để bồi dưỡng, đào tạo nâng cao trình
độ của đội ngũ giáo viên, tuy nhiên vẫn còn một số ít hạn chế về năng lực nên dễ
có tâm trạng lo lắng, thiếu tự tin khi tiếp cận những điểm mới của chương trình
giáo dục mầm non vì để thích nghi, nắm được những điểm mới nổi bật của
chương trình địi hỏi người giáo viên phải được trang bị kiến thức, kỹ năng,

phương pháp, lẫn kinh nghiệm trong tổ chức hoạt động dạy học.
Năng lực chuyên môn nghiệp vụ, tay nghề của giáo viên không đồng đều.
Nhiều giáo viên mới ra trường trình độ tay nghề cịn thiếu kinh nghiệm nên cũng
ảnh hưởng đến việc nâng cao chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ trong nhà
trường.
Đội ngũ giáo viên dù đã được bồi dưỡng về nghiệp vụ nhưng còn hạn chế
trong việc tiếp cận công nghệ để thực hiện Chương trình giáo dục mầm non.
Giáo viên vừa đi học, vừa đi làm có mặt tốt là tự nâng cao trình độ, cung
cấp thêm kiến thức phục vụ cơng tác giảng dạy nhưng một số giáo viên sắp xếp
chưa khoa học nên ảnh đến chất lượng lên lớp và hiệu quả công tác.
2. Cơ sở vật chất, trang thiết bị chưa đáp ứng được hết yêu cầu ngày càng
cao của phụ huynh, học sinh .
Cơ sở vật chất, trang thiết bị được đầu tư nhưng nhu cầu của phụ huynh
ngày càng cao; đồng thời chưa đầu tư được một số trang thiết bị hiện đại cũng
phần nào ảnh hưởng đến việc chuyển đổi phương pháp giáo dục, cụ thể như hiện
nay máy tính, phần mềm, chưa có nguồn tài liệu số…
3. Khó khăn về nguồn kinh phí
2


Nguồn kinh phí để chi trả cho đội ngũ và các chi phí khác để duy trì hoạt động
của trường còn hạn chế. Việc vận động các nguồn hỗ trợ từ mạnh thường qn
cũng khó khăn. Nếu cân đối khơng hợp lý, đầu tư quá nhiều cho cơ sở vật chất
thì sẽ thiếu hụt ở những mục chi khác. Nếu khơng đầu tư cải tạo cơ sở vật chất
thì khó thu hút được phụ huynh, học sinh vì yếu tố đầu tiên để phụ huynh cho
con đến trường là điều kiện cơ sở học tập của trẻ.
4. Một số phụ huynh chưa thực sự phối hợp với giáo viên cùng ni
dưỡng chăm sóc và giáo dục trẻ theo chương trình phù hợp với độ tuổi trẻ.
Chẳng hạn như Quận Bình Tân là quận có nhiều khu chế xuất, khu cơng
nghiệp nên đa số phụ huynh là công nhân, thường xuyên phải tăng ca. Điều kiện

để phối hợp cùng nhà trường chăm sóc, ni dạy trẻ hạn chế. Khi nhà trường tổ
chức các hoạt động ngoại khóa, các chương trình sự kiện các ngày lễ lớn, phần
lớn phụ huynh không thể sắp xếp để tham gia cùng con cũng như các cuộc họp
trao đổi thông tin giữa giáo viên và phụ huynh.
5. Xu thế hội nhập của ngành giáo dục, sự cạnh tranh khi xuất hiện các
trường Quốc tế. Bên cạnh những khó khăn, trường cịn đối mặt với những thách
thức về q trình hội nhập, phát triển.
Ví dụ như hiện nay trên địa bàn Quận có khoảng 05 trường mầm non Quốc tế và
15 trường tư thục đầu tư hiện đại. Sự ra đời hàng loạt các trường Quốc tế có
nguồn lực, có thương hiệu đặt ra nhiệm vụ nặng nề và thách thức lớn đối với sự
phát triển lâu dài của trường còn lại.
6. Nhận thức về vai trò, chất lượng của giáo dục của cơ sở giáo dục
Nhận thức về vai trò giáo dục chưa thực sự thống nhất, đồng thuận trong
các cấp quản lý; thiếu sự quan tâm như đối với mầm non tư thục. Nhiều phụ
huynh vẫn mong muốn cho con học ở các trường công lập vì có nhiều chính
sách hỗ trợ về học phí, cơ sở vật chất; chưa thật sự tin tưởng vào chất lượng của
các trường mầm non tư thục. Một số phụ huynh thì có tâm lý độ tuổi trẻ mầm
non không cần nặng nề về giáo dục, chủ yếu là giữ trẻ để phụ huynh có thời gian
tập trung cơng việc nên ít chú trọng phối hợp cùng nhà trường giáo dục, chăm
sóc trẻ dù giai đoạn này hết sức quan trọng trong quá trình hình thành nhân cách
trẻ.
7. Hệ lụy của sự tiến bộ xã hội
Sự phát triển của xã hội góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần
của người dân. Song bên cạnh mặt tích cực thì vẫn có những tiêu cực ảnh hưởng
khơng nhỏ đến trẻ em. Nhiều phụ huynh lao vào kiếm tiền, không còn thời gian
cho con, trẻ bị nghiềm điện thoại, game, tỷ lệ trẻ tự kỷ ngày càng tăng. Đời sống
nâng lên, điều kiện cho trẻ về dinh dưỡng tốt hơn, nhưng đồng thời kéo theo trẻ
béo phì nhiều. Tất cả những yếu tố này làm ảnh hưởng đến chất lượng nuôi dạy
giáo dục trẻ, là một áp lực, thách thức đối với giáo viên.
3

8. Ảnh hưởng nặng nề do dịch bệnh Covid -19 kéo dài
Tình hình dịch bệnh kéo dài ảnh hưởng rất nặng nề đến hoạt động của
trường học nhất là mầm non. Hoạt động tại trường phải tạm ngưng, thường
xuyên gián đoạn trong thời gian dài. Trong thời gian này để giải quyết khó khăn
trước mắt, nhiều trường khơng cịn lựa chọn nào khác là phải cắt giảm 30% nhân
sự, cân đối lại việc chi trả lương cho giáo viên trong những tháng học sinh nghỉ
học tránh dịch. Trường phải chịu áp lực khi phải gồng chi trả tiền mặt bằng, chi
trả lương để giữ chân một bộ phận nhân viên, giáo viên trong khi khơng có
nguồn thu. Thách thức lớn của trường là khi trở về tình trạng “bình thường
mới”, hoạt động trở lại, việc tuyển dụng giáo viên là vơ cùng khó khăn vì nguồn
kinh phí phục vụ chính sách ưu đãi tuyển dụng khơng cịn nhiều do cầm cự thời
gian quá dài, nguồn giáo viên mầm non thiếu hụt do rất nhiều giáo viên phải
chuyển đổi nghề trong thời gian dịch bệnh. Còn đối với giáo viên, nhiều giáo
viên buộc phải đổi nghề, bỏ nghề để có thể đảm bảo đời sống trong thời gian
dịch bệnh.
Từ thực trạng được nhận định như trên, tôi xin đề xuất một số biện pháp
để quản lý nguồn nhân lực hiệu quả trong thời gian tới như sau:
Một là, Tăng cường công tác bồi dưỡng, tập huấn, đào tạo nâng cao trình
độ cho đội ngũ quản lý và giáo viên.
Thường xuyên tạo điều kiện để đội ngũ quản lý, giáo viên được tham gia
các lớp bồi dưỡng, tập huấn về chuyên môn nghiệp vụ, khuyến khích học trực
tuyến, bồi dưỡng tại chỗ, phát huy năng lực tự nghiên cứu, sáng tạo, ứng dụng
công nghệ thông tin vào giảng dạy; đa dạng các hình thức tập huấn, quan tâm
đến giao lưu học tập kinh nghiệm, tổ chức hội thảo chuyên đề, mời chuyên gia
để truyền đạt ý tưởng, tạo động lực để giáo viên thổi hồn vào bài giảng một cách
thiết thực và hiệu quả hơn.
Động viên giáo viên tận dụng thời gian giãn cách xã hội vì dịch bệnh Covid
– 19 tự học online bổ sung kiến thức, tránh để tâm trạng hoang mang, suy sụp,

bỏ nghề.
Hai là, Xây dựng, triển khai thực hiện kế hoạch hoạt động dạy học ở
trường một cách nghiêm túc
Xây dựng kế hoạch hoạt động dạy học ở trường mầm non theo hướng đổi
mới phương pháp dạy học, lấy trẻ làm trung tâm của quá trình dạy học. Hiệu
trưởng nhà trường chỉ đạo giáo viên lên kế hoạch cho cả năm học cụ thể, dạy
đúng theo chương trình, chế độ sinh hoạt của trẻ.
Chỉ đạo giáo viên khai thác trò chơi, tự thiết kế đồ dùng học tập và soạn giáo án
giảng dạy phù hợp với trẻ mầm non; tăng cường công tác kiểm tra, dự giờ các
hoạt động của từng bộ phận, đồng thời biểu dương khen thưởng kịp thời các cá
nhân có cố gắng nâng cao tay nghề, tích cực hồn thành nhiệm vụ được giao.
4


Ba là, Cân đối, bố trí kinh phí một cách hợp lý, tranh thủ các nguồn lực
hỗ trợ từ mạnh thường qn, xã hội hóa. Duy trì nguồn kinh phí thực hiện ưu đãi
khi tuyển dụng sau kiểm soát được dịch bệnh. Về lâu dài cần duy trì nguồn kinh
phí dự phịng để xử lý khi có vấn đề đột xuất, bất ngờ.
Tích cực vận động, tranh thủ sự hỗ trợ từ các mạnh thường quân, hội cha
mẹ các trẻ, các khoản thu khác để mua mới và nâng cấp trang thiết bị, đồ dùng,
đồ chơi trong dạy học ở các trường, giảm tải các khoản chi từ kinh phí ngân
sách.
Phối hợp chặt chẽ với các lực lượng trong và ngoài nhà trường đảm bảo
chất lượng của hoạt động dạy học cho trẻ, xây dựng kế hoạch cụ thể trong việc
thực hiện tạo mối liên hệ, hợp tác với các đơn vị, tổ chức ngoài nhà trường; khảo
sát nhu cầu, nguồn lực bao gồm vật lực và tài lực của nhà trường để dự báo, cân
đối nguồn lực và xây dựng kế hoạch hợp tác với các lực lượng tổ chức liên quan
phù hợp.
Bốn là, Xây dựng môi trường làm việc thân thiện, văn hóa của nhà
trường, quan tâm phát huy dân chủ trong nhà trường. Ban lãnh đạo cần quan tâm

thực hiện đầy đủ, công khai, minh bạch các vấn đề nhân sự, khen thưởng, tài
chính. Đồng thời lắng nghe, tạo điều kiện để cấp dưới đề xuất ý kiến tham gia
đóng góp xây dựng nhà trường như Kế hoạch phát triển nhà trường; Xây dựng
nội quy quy chế; Các biện pháp tổ chức thi đua khen thưởng hàng năm; Kế
hoạch xây dựng cơ sở vật chất của nhà trường. Phát động các phong trào thi đua
sáng tạo, tạo động lực để giáo viên tham gia đóng góp tích cực cho nhà trường.
Năm là, Tăng cường mối liên hệ giữa phụ huynh và nhà trường thông qua
công tác truyền thơng, các hoạt động thơng tin về q trình dạy và học, kết quả
học tập của trẻ…; lắng nghe và kịp thời rút kinh nghiệm để nâng cao chất lượng
dạy và học hơn nữa.
Chỉ đạo đội ngũ giáo viên thường xuyên phổ biến đến hội cha mẹ các trẻ
về chương trình hoạt động dạy học của nhà trường, nhằm tạo thuận lợi trong
việc chuẩn bị tham gia hỗ trợ; thường xun thơng tin tình hình học tập, sức
khỏe, phát triển tâm sinh lý của bé nhất là các trường hợp bé có dấu hiệu tự kỷ,
bé thừa cân béo phì…để phối hợp cùng nhà trường chăm sóc trẻ tốt hơn.
Thu thập thông tin phản hồi từ các bên liên quan để kịp thời rút kinh
nghiệm, hồn thiện chương trình hoạt động dạy học cho trẻ, qua đó tạo niềm tin
cho phụ huynh về chất lượng dạy học ở trường tư thục.
Sáu là, Tiếp tục phát huy vai trò của người đứng đầu nhà trường, nâng
cao năng lực Hiệu trưởng, đổi mới quan điểm, tư duy theo kịp xu hướng phát
triển

5


Hiệu trưởng của nhà trường phải là người lãnh đạo có năng lực lãnh đạo, năng
lực chun mơn và uy tín. Ngồi việc thiết kế, tổ chức hoạt động ni dưỡng,
chăm sóc, giáo dục trẻ một cách khoa học, hợp lý còn quản lý, điều hành các
hoạt động của nhà trường chuyên nghiệp và hiệu quả; chỉ đạo, phân công, phân
cấp, phân quyền cho các tổ chuyên môn, tổ văn phòng và các thành viên của

trường thực hiện nhiệm vụ một cách cụ thể, rõ ràng; xây dựng môi trường làm
việc thân thiện, dân chủ; đảm bảo 18 tiêu chuẩn của Bộ Giáo dục và đào tạo quy
định.
Bảy là, Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác lãnh
đạo, quản lý.
Sử dụng các ứng dụng trong quản lý như sổ sách, tài chính, nhân sự thay
cho cách làm thủ công để tiết kiệm thời gian, nâng cao chất lượng hiệu quả,
năng suất làm việc. Giáo viên có cơ hội làm quen, tiếp cận và phát huy khả năng
công nghệ thơng tin của mình, giúp nội dung bài giảng thêm sinh động, hấp dẫn,
trực quan. Từ đó kích thích sự yêu nghề nơi giáo viên và tinh thần ham học hỏi
của trẻ ngay từ những năm đầu đời. Đồng thời, tăng cường ứng dụng công nghệ
thông tin trong trao đổi, cung cấp thông tin giữa nhà trường và phụ huynh,
khuyến khích áp dụng các giải pháp trao đổi thơng tin miễn phí như tin nhắn
OTT; email, ứng dụng trên thiết bị di động và website.
Tám là, Đổi mới công tác kiểm tra, giám sát hoạt động dạy va học của
giáo viên tại trường.
Tập trung bồi dưỡng cho giáo viên, cán bộ quản lý các phương pháp, kỹ
thuật, hình thức kiểm tra đánh giá hoạt động dạy học cho trẻ mầm non, từng
bước thay đổi thói quen của giáo viên cách thức tổ chức kiểm tra đánh giá.
Hiệu trưởng cần phân cơng phó hiệu trưởng phụ trách hoạt động dạy học
cho trẻ trong nhà trường, tổ chức ghi nhận những thông tin, ý kiến phản hồi từ
giáo viên, sự hứng thú trong học tập của trẻ, kết hợp với các lực lượng, tổ
chuyên môn xây dựng kế hoạch dự giờ, kiểm tra đánh giá trong giờ lên lớp.
Phổ biến công khai kế hoạch, tiêu chí kiểm tra đánh giá hoạt động dạy học
thông qua tiết dạy của giáo viên từ đầu năm học. Hiệu trưởng cần chỉ rõ những
mặt mạnh, những hạn chế thiếu sót trong q trình thực hiện hoạt động dạy học
cho giáo viên và các bộ phận quản lý đề tìm biện pháp khắc phục phù hợp; kiến
nghị với các cấp, chính quyền địa phương và phối hợp với cha mẹ các trẻ để
trang bị, bổ sung cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học ngay từ đầu năm học.
Chín là, Chăm lo đời sống vật chất và tinh thần cho đội ngũ cán bộ giáo

viên.
Không ngừng chăm lo đời sống và tinh thần cho cán bộ, giáo viên, nhân
viên. 100% cán bộ, giáo viên, nhân viên được hưởng lương theo bằng cấp và
6


hưởng phụ cấp ưu đãi của ngành đảm bảo đúng, đủ, kip thời mọi quyền lợi chính
đáng của giáo viên; giúp cán bộ giáo viên yên tâm công tác, gắn bó với trường,
với lớp, coi tập thể sư phạm như là gia đình, là tổ ấm của mình; đây cũng là 1
trong các yếu tố để giữ chân giáo viên, thu hút người tài.
Có thể thấy, Quản lý nguồn nhân lực là một bài tốn khơng hề đơn giản
địi hỏi người quản lý phải có chiến lược, kế hoạch lâu dài nhằm đào tạo, bồi
dưỡng, phát huy sức mạnh của từng cá nhân trong tập thể dựa trên các nguyên
tắc: phát huy được sức lực, trí tuệ của tập thể; đãi ngộ theo nguyên tắc, thưởng
phạt theo quy định; đánh giá phân cơng, bố trí phải phù hợp với năng lực từng
người. Quản lý nguồn nhân lực hiệu quả sẽ nâng cao chất lượng dạy và học,
đảm bảo chất lượng đầu ra và đảm bảo thực hiện đạt mục tiêu của công tác giáo
dục.
Tuy nhiên, xã hội ngày càng phát triển, đặt ra nhiều thách thức, đòi hỏi
mỗi tổ chức, cá nhân phải luôn vận động, đổi mới theo xu hướng chung, công
tác quản lý nguồn nhân lực cũng phải điều chỉnh, thay đổi theo từng giai đoạn để
phù hợp, phát huy hiệu quả hơn nữa.

7