TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
KHOA CHĂN NUÔI THÚ Y
LỚP:DH07TA
Giảng viên hướng dẫn : Lưu Thủ Nghị
Sinh viên thực hiện :Nguyễn Thị Tường Vi
Sinh viên thực hiện :Nguyễn Thị Tường Vi
MSSV : 07111278
MSSV : 07111278
II.1 Sinh học ong
II.1 Sinh học ong
Đời sống của đàn ong : Ong sống thành đàn, trong đàn gồm có
Đời sống của đàn ong : Ong sống thành đàn, trong đàn gồm có
Ong chúa, Ong đực và Ong thợ
Ong chúa, Ong đực và Ong thợ
Ong chúa
Ong chúa
Bình thường mỗi đàn
Bình thường mỗi đàn
ong chỉ có một con ong
ong chỉ có một con ong
chúa. Ong chúa của giống
chúa. Ong chúa của giống
ong nội đẻ trung bình 400 -
ong nội đẻ trung bình 400 -
600 trứng/ngày đêm.
600 trứng/ngày đêm.
Ong chúa có hình dạng lớn
Ong chúa có hình dạng lớn
nhất trong đàn : dáng cân
nhất trong đàn : dáng cân
đối, bụng thon dài, chúa
đối, bụng thon dài, chúa
mới đẻ có lớp lông tơ
mới đẻ có lớp lông tơ
nhiều, mịn, bò nhanh nhẹn.
nhiều, mịn, bò nhanh nhẹn.
Ong chúa là cá thể duy
Ong chúa là cá thể duy
nhất có khả năng sinh sản
nhất có khả năng sinh sản
để duy trì bầy đàn và điều
để duy trì bầy đàn và điều
tiết của hoạt động của đàn
tiết của hoạt động của đàn
ong.
ong.
Ong đực
Ong đực
Có màu đen và làm nhiệm
Có màu đen và làm nhiệm
vụ duy nhất là giao
vụ duy nhất là giao
phối với ong chúa. Ong
phối với ong chúa. Ong
đực có thể sống trong
đực có thể sống trong
50 - 60 ngày. Sau khi
50 - 60 ngày. Sau khi
giao phối, ong đực bị
giao phối, ong đực bị
chết hoặc khi thiếu ăn
chết hoặc khi thiếu ăn
chúng sẽ bị ong thợ
chúng sẽ bị ong thợ
đuổi ra ngoài và bị chết
đuổi ra ngoài và bị chết
đói
đói
Ong thợ
Ong thợ
Có số lượng đông nhất
Có số lượng đông nhất
trong đàn và có bộ phận
trong đàn và có bộ phận
sinh sản phát triển không
sinh sản phát triển không
đầy đủ. Ong thợ có cấu tạo
đầy đủ. Ong thợ có cấu tạo
cơ thể thích hợp với việc
cơ thể thích hợp với việc
nuôi ấu trùng, thu mật và
nuôi ấu trùng, thu mật và
phấn hoa...
phấn hoa...
Tuổi thọ của ong thợ chỉ
Tuổi thọ của ong thợ chỉ
kéo dài từ 5 - 8 tuần. Khi
kéo dài từ 5 - 8 tuần. Khi
phải nuôi nhiều ấu trùng,
phải nuôi nhiều ấu trùng,
lấy mật nhiều thì tuổi thọ
lấy mật nhiều thì tuổi thọ
giảm và ngược lại. Một số
giảm và ngược lại. Một số
ong thợ làm nhiệm vụ trinh
ong thợ làm nhiệm vụ trinh
sát, bay đi tìm nguồn mật,
sát, bay đi tìm nguồn mật,
phấn hoa và thông báo cho
phấn hoa và thông báo cho
các ong thu hoạch biết đến
các ong thu hoạch biết đến
hút mật chuyển cho ong
hút mật chuyển cho ong
tiếp nhận.
tiếp nhận.
giai đoạn
giai đoạn
Loại ong
Loại ong
Trứng
Trứng
(ngày)
(ngày)
ấu trùng
ấu trùng
( ngày)
( ngày)
Nhộng
Nhộng
( ngày)
( ngày)
Tổng số
Tổng số
(ngày)
(ngày)
Ong chúa
Ong chúa
3
3
5
5
7-8
7-8
15-16
15-16
Ong thợ
Ong thợ
3
3
5
5
11
11
19
19
Ong đực
Ong đực
3
3
6
6
14
14
23
23
Các giai đoạn phát triển của ong A.cerana
II.1.2 Chia đàn tự nhiên
II.1.2 Chia đàn tự nhiên
Một bộ phận ong thợ cùng với ong chúa tách ra, bay đi để thành lập một số
Một bộ phận ong thợ cùng với ong chúa tách ra, bay đi để thành lập một số
ong mới. Chia đàn ong tự nhiên thường làm giảm năng suất mật.
ong mới. Chia đàn ong tự nhiên thường làm giảm năng suất mật.
Khi nào đàn ong chia đàn tự nhiên
Khi nào đàn ong chia đàn tự nhiên
Điều kiện bên ngoài :
Điều kiện bên ngoài :
Nguồn thức ăn (mật, phấn) nhiều.
Nguồn thức ăn (mật, phấn) nhiều.
Khí hậu thời tiết tốt (không nắng, nóng, lạnh qúa)
Khí hậu thời tiết tốt (không nắng, nóng, lạnh qúa)
Điều kiện bên trong đàn ong :
Điều kiện bên trong đàn ong :
Mật độ ong đông, ong chúa đẻ mạnh, cầu con nhiều, thức ăn dự trữ
Mật độ ong đông, ong chúa đẻ mạnh, cầu con nhiều, thức ăn dự trữ
thừa và ong sống trong thùng qúa chật trội
thừa và ong sống trong thùng qúa chật trội
b . Hiện tượng của đàn ong trước khi chia đàn tự nhiên
b . Hiện tượng của đàn ong trước khi chia đàn tự nhiên
Trước khi chia đàn vài tuần, ong xây nhiều lỗ tổ ong đực và xây từ 3 - 10 mũ
Trước khi chia đàn vài tuần, ong xây nhiều lỗ tổ ong đực và xây từ 3 - 10 mũ
chúa ở hai góc và phía dưới bánh tổ.
chúa ở hai góc và phía dưới bánh tổ.
Ong chia đàn từ 8 - 11 giờ sáng và 14 - 16 giờ chiều vào những ngày đẹp
Ong chia đàn từ 8 - 11 giờ sáng và 14 - 16 giờ chiều vào những ngày đẹp
trời.
trời.
Khi chia đàn tự nhiên, ong không ồn ào và náo động như khi bốc bay
Khi chia đàn tự nhiên, ong không ồn ào và náo động như khi bốc bay
c. Thời gian chia đàn tự nhiên
c. Thời gian chia đàn tự nhiên
ở miền Bắc : ong thường chia đàn vào tháng 3 - 4, một số ít chia vào tháng
ở miền Bắc : ong thường chia đàn vào tháng 3 - 4, một số ít chia vào tháng
10 - 11.
10 - 11.
ở miền Nam : ong thường chia đàn vào tháng 10 - 11 và tháng 2 - 4(đầu và
ở miền Nam : ong thường chia đàn vào tháng 10 - 11 và tháng 2 - 4(đầu và
giữa vụ mật).
giữa vụ mật).
d. Xử lý ong chia đàn tự nhiên
d. Xử lý ong chia đàn tự nhiên
Trong trường hợp đàn ong ít quân : Thay ong chúa cũ bằng ong
Trong trường hợp đàn ong ít quân : Thay ong chúa cũ bằng ong
chúa mới vào lúc nguồn hoa phong phú, cho thêm tầng chân, quay
chúa mới vào lúc nguồn hoa phong phú, cho thêm tầng chân, quay
mật hoặc chuyển cầu mật cho đàn khác.
mật hoặc chuyển cầu mật cho đàn khác.
Trong trường hợp đàn ong mạnh thì chủ động chia đàn : cần cho
Trong trường hợp đàn ong mạnh thì chủ động chia đàn : cần cho
ăn đủ, chọn những mũ chúa thẳng dài ở vị trí trống như ở 2 góc và
ăn đủ, chọn những mũ chúa thẳng dài ở vị trí trống như ở 2 góc và
dưới bánh tổ.
dưới bánh tổ.
Đàn ong chia đàn tự nhiên thường ăn no mật và phần đông ong thợ
Đàn ong chia đàn tự nhiên thường ăn no mật và phần đông ong thợ
trẻ đang độ tuổi tiết sáp, xây tầng nhanh.
trẻ đang độ tuổi tiết sáp, xây tầng nhanh.
Ong bốc bay
Ong bốc bay
a. Nguyên nhân và biểu hiện ong bốc bay
a. Nguyên nhân và biểu hiện ong bốc bay
Nguyên nhân bên ngoài : ong rừng, kiến hoặc hại khác quấy phá, trời nắng,
Nguyên nhân bên ngoài : ong rừng, kiến hoặc hại khác quấy phá, trời nắng,
nóng, khô hanh ; thùng ong bị đồ, bị chấn động mạnh sau khi di truyền...
nóng, khô hanh ; thùng ong bị đồ, bị chấn động mạnh sau khi di truyền...
Nguyên nhân bên trong : do đàn ong thiếu thức ăn, ong chúa ngừng đẻ
Nguyên nhân bên trong : do đàn ong thiếu thức ăn, ong chúa ngừng đẻ
không có cầu con. Đặc biệt khi đàn ong bị bệnh và bị sâu phá bánh tổ.
không có cầu con. Đặc biệt khi đàn ong bị bệnh và bị sâu phá bánh tổ.
Hoặc do chuyển nơi ở theo mùa vì ong còn mang tính dã sinh.
Hoặc do chuyển nơi ở theo mùa vì ong còn mang tính dã sinh.
Trước khi bốc bay ong chúa giảm đẻ sau đó ngừng hẳn, đàn ong đi làm uể
Trước khi bốc bay ong chúa giảm đẻ sau đó ngừng hẳn, đàn ong đi làm uể
oải. Khi sắp bốc bay cả đàn đàn ong ồn ào, náo động, chúng ăn no mật và
oải. Khi sắp bốc bay cả đàn đàn ong ồn ào, náo động, chúng ăn no mật và
ùn ùn kéo ra khỏi tổ
ùn ùn kéo ra khỏi tổ