van 8 moi2015

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (895.57 KB, 155 trang )

(1)Bµi 1:. TiÕt: 1,2:. V¨n b¶n:. Ngµy so¹n:18/8/2014. Ngµy d¹y: /8/2014 . T«i ®i häc (Thanh TÞnh). A.Mức độ cần đạt: -Cảm nhận đợc tâm trạng hồi hộp, cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật “tôi” trong buổi tựu trờng ®Çu tiªn trong một đoạn trích truyện có sử dụng kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu cảm -Thấy đợc ngòi bút văn xuôi đầy chất thơ, gợi d vị trữ tình man mác của Thanh Tịnh. B. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng 1. Kiến thức: - Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích “Tôi đi học” - Nghệ thuật miêu tả tâm lí trẻ nhỏ ở tuổi đến trường trong một văn bản tự sự qua ngòi bút Thạch Lam 2. Kĩ năng: - Đọc hiểu đoạn trích tự sự có yếu tố miêu tả, biểu cảm - Trình bày những suy nghĩ, tình cảm về một sự việc trong cuộc sống của bản thân - Tích hợp giáo dục kĩ năng sống: kĩ năng suy nghĩ sáng tạo, kĩ năng xác định giá trị bản thân, kĩ năng giao tiếp… C.ChuÈn bÞ: - SGK, SGV, ảnh minh họa, bài hát “Ngày đầu tiên đi học” D. Tiến trình dạy học: 1.ổn định lớp, kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh 2.Bµi míi. Hoạt động của Gv và HS Kiến thức cần đạt I.T×m hiÓu chung. HĐ 1: GV hướng dẫn HS tìm hiểu chung về 1.T¸c gi¶. tác giả, tác phẩm -Thanh TÞnh(TrÇn V¨n Ninh) ?Tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c -Sinh n¨m:1911-1988 gi¶? -Quª : Thừa Thiên HuÕ -¤ng tõng d¹y häc,viÕt b¸o,lµm v¨n. -¤ng viÕt rÊt nhiÒu truyÖn ng¾n. 2.T¸c phÈm. a.XuÊt xø: ? Văn bản “Tôi đi học” đợc in trong tập truyÖn nµo? “T«i ®i häc” in trong tËp truyÖn ng¾n Quª mÑ, xuÊt b¶n n¨m 1941. ? V¨n b¶n nµy thuéc thÓ lo¹i g×? b.ThÓ lo¹i: TruyÖn ng¾n. - Giáo viên hớng dẫn đọc HS đọc và c.§äc,tãm t¾t. nhËn xÐt. -Sù viÖc chÝnh: t«i ®i häc ? Sự việc chính đợc kể lại trong văn bản này d. Phương thức biểu đạt: Tự sự kết hợp lµ g×? miêu tả, biểu cảm ? Sự việc ấy đợc kể nh thế nào? ? Phương thức biểu đạt của văn bản? ? Néi dung mçi ®o¹n? +HS t×m néi dung tõng ®o¹n ? Ngoµi ra cßn c¸ch chia nµo? +Chia 2 ®o¹n : §o¹n 1+2 §o¹n 3+4+5 HĐ2: Gv hướng dẫn học sinh phân tích văn. e.Bè côc. 5 ®o¹n -Từ đầu đến”rộn rã” -Tiếp đến “ngọn núi” -Tiếp đến”các lớp” -Tiếp đến”chút nào hết” -cßn l¹i II.Ph©n tÝch. -T«i,mÑ.

(2) bản ? Trong v¨n b¶n cã nh÷ng nh©n vËt nµo ? Ai lµ nh©n vËt chÝnh? V× sao em biÕt? ? Theo em “t«i” ë ®©y lµ ai? ? Cảm nhận của nhân vật “tôi” đợc kể theo tr×nh tù nh thÕ nµo?. -Ông đốc -Nh÷ng cËu häc trß -Nhân vật chính là tôi vì mọi sự việc đều b¾t ®Çu tõ c¶m nhËn cña t«i. -“t«i’ cã thÓ chÝnh lµ t¸c gi¶-lµ cËu häc trß nhá ngµy ®Çu tiªn tíi trêng. -Thêi gian:Tõ hiÖn t¹i vÒ kØ niÖm. -Kh«ng gian;Theo tr×nh tù: Trên đờng tới trờng Lóc ë s©n trêng Trong líp häc 1.T©m tr¹ng vµ c¶m gi¸c cña nh©n vËt T«i trong ngµy ®Çu tiªn ®i häc.. ? §äc VB, em thÊy ®iÒu quan träng nhÊt mµ t¸c gi¶ muèn nãi víi chóng ta lµ g×? - Học sinh đọc đoạn từ đầu “ Trªn ngän nói” ? Kỉ niệm về ngày đầu đợc đi học gợi nhớ qua thêi ®iÓm nµo? ? NhËn xÐt vÒ thêi ®iÓm nµy?. -Cuèi thu:l¸ rông nhiÒu thêi ®iÓm dÔ M©y bµng b¹c nhí,quen thuéc vì đó là ngày khai gi¶ng. -T«i:n¸o nøc M¬n man Tng bõng,rén r· ?Vào thời điểm đó thì tâm trạng của nhân -Tõ l¸y:diÔn t¶ t©m tr¹ng xao xuyÕn ,khã vËt T«i nh thÕ nµo? quªn. ?Em có nhận xét gì về cách dùng từ ngữ của a.Cảm nhận của nhân vật tôi trên đờng tíi trêng. t¸c gi¶? ?Vµ c¶m gi¸c khã quªn Êy b¾t ®Çu tõ chi tiÕt -Thêi gian:Buæi mai h«m Êy,mét buæi mai nµo? ®Çy s¬ng thu vµ giã l¹nh… ?Thêi gian cña ngµy ®Çu tíi trêng mµ cËu -Không gian:Trên con đờng làng dài và häc trß nhí nhÊt lµ g×? hÑp… ?Trong mét kh«ng gian nh thÕ nµo? *Bởi nó gần gũi quá đỗi thân thuộc,gắn liền ?V× sao thêi gian vµ kh«ng gian Êy l¹i trë víi tuæi th¬ cña t¸c gi¶. thµnh kØ niÖm khã quªn trong t©m trÝ cËu -C¶m gi¸c:tù nhiªn thÊy l¹ v× h«m häc trß? Mọi vật nh thay đổi nay tôi ?Trong c¶nh vËt Êy nh©n vËt T«i cã c¶m gi¸c ®i häc. g×?V× sao cã c¶m gi¸c Êy? *ý nghĩa:-Quan trọng,đánh dấu bớc ngoặt của tuổi thơ,báo hiệu sự đổi thay trong ?Sự kiện ấy có ý nghĩa gì đối với cậu học nhËn thøc,trong t×nh c¶m cña cËu bÐ. trß? -ý thức đợc sự nghiêm túc trong häc hµnh. +Muốn thử sức mình,xin mẹ đợc cầm bút nh các bạn,trang trọng và đứng đắn. [muốn tự mình đảm nhiệm việc học tËp,muèn ch÷ng ch¹c,kh«ng thua kÐm b¹n ?Khi cảm nhận đợc điều đó thì cậu bé đã bÌ…] lµm g×? +”ý nghÜ Êy……nh mét lµn m©y…” ?Chi tiÕt nµy nãi lªn ®iÒu g×? ?Suy nghĩ ấy của cậu học trò đợc thể hiện ở c©u v¨n nµo? ?Ph¸t hiÖn nghÖ thuËt cña c©u v¨n?T¸c dông? -HS đọc đoạn tiếp theo đến “các lớp”. ?§o¹n v¨n trªn kÓ l¹i sù viÖc g×? ?Khi đến sân trờng cậu học trò đã thấy gì?. -NT:so s¸nh-thÓ hiÖn sù trong s¸ng vµ kh¸t väng v¬n tíi cña mét t©m hån trÎ th¬. b.C¶m nhËn cña nh©n vËt T«i lóc ë s©n trêng. -Sân trờng dày đặc cả ngời Không khí -Ngời nào cũng sạch sẽ… đặc biệt của ngµy khai trêng.

(3) ?C¶nh tîng Êy gîi lªn ®iÒu g×? ?Trong con m¾t cña cËu häc trß nhá mäi vËt thay đổi nh thế nào? ?Trớc cảnh đó tâm trạng của nhân vật Tôi ntn? ?Tác giả đã dùng một hình ảnh rất đẹp,rất hay để diễn tả tâm trạng của những học trò míi. H·y ph¸t hiÖn? ?NT?T¸c dông? ?Tìm những từ ngữ đặc tả tâm trạng của nh©n vËt lóc nµy? -HS đọc đoạn cuối văn bản. ?§o¹n cuèi v¨n b¶n cho ta biÕt ®iÒu g×?. -Ng«i trêng:xinh x¾n,oai nghiªm -S©n trêng:réng h¬n,cao h¬n -Häc trß míi:bì ngì,ngËp ngõng,e sî… -Häc trß cò:quen th©n,m¹nh b¹o… *T©m tr¹ng:ngì ngµng,c¶m gi¸c hoµn toµn míi l¹. +Hä nh con chim con ….rôt rÌ trong c¶nh l¹. -NT:So sánh:diễn tả đúng tâm trạng,liên tởng đến tổ ấm mái trờng và khát vọng bay bæng cña tuæi th¬. +§éng tõ: ngËp ngõng, e sî, rôt rÌ, lóng tóng, dÒnh dµng, run,run…. c.C¶m nhËn cña nh©n vËt T«i khi vµo líp häc. *Khi ông đốc đọc danh sách HS mới. -T©m tr¹ng; giËt m×nh vµ lóng tóng ?H×nh ¶nh nµo cËu häc trß nhí nhÊt? -Hành động; dúi đầu vào lòng mẹ khóc nức ?Khi đó tâm trạng cậu nh thế nào? në. ?Lúc phải vào lớp nhân vật Tôi đã có hành *Khi s¾p ph¶i vµo líp. động gì? -Khóc vì:- Lo sợ phải xa ngời thân để bớc vµo mét m«i trêng míi l¹. ?Em cã suy nghÜ g× vÒ tiÕng khãc cña cËu - Sung síng. häc trß lóc nµy? §ã lµ giät níc m¾t b¸o hiÖu sù trëng thµnh chø kh«ng cßn lµ tiÕng khãc vßi vÜnh nh tríc n÷a. -T¸c gi¶: thÊu hiÓu tâm trạng trẻ thơ, «ng ®ang sèng l¹i víi tuæi th¬ cña chÝnh m×nh ?Qua c¸ch miªu t¶ t©m tr¹ng, em hiÓu g× vÒ b»ng nh÷ng kØ niÖm ch©n thùc vµ trong t¸c gi¶? s¸ng. *Khi đã ngồi vào lớp học. -Nghe: mét mïi h¬ng l¹ s«ng lªn. ?C¶m nhËn cña nh©n vËt T«i khi bíc vµo líp -ThÊy: lµ l¹ vµ hay hay. häc ntn? -Nh×n :l¹m nhËn, quyÕn luyÕn *C¶m gi¸c: l¹ vµ quen ®an xen nhau lµm cho t©m tr¹ng cËu bÐ xèn xang. ?§ã lµ thø c¶m gi¸c g×? +ý thức đợc đó là những cái sẽ gắn bó chặt chẽ mãi mãi với cuộc đời mình. ?T¹i sao nh×n bµn ghÕ,b¹n bÌ cha quen mµ cËu l¹i kh«ng thÊy xa l¹? -H×nh ¶nh”mét con chim”cã ý nghÜa:nhí tiếc tuổi thơ tự do,bắt đầu nhận thức đợc ?Kết thúc bài văn tác giả đã đa ra hình ảnh viÖc häc hµnh. §ã lµ h×nh ¶nh tîng trng. g×? H×nh ¶nh Êy cã ý nghÜa g×? -C©u kÕt VB:.KhÐp l¹i bµi v¨n, më ra thÕ gi (Đó cũng chính là chủ đề văn bản) 2.Tình cảm của mọi ngời xung quanh đối ?Em cã ý kiÕn g× vÒ c©u kÕt t¸c phÈm? víi nh©n vËt T«i. -Ông đốc: tơi cời nhẫn nại, cặp mắt hiền từ ?Ngày đầu tiên tới trờng , nhân vật Tôi đã đ- cảm động→ yêu thơng HS. îc sù u ¸i cña mäi ngêi xung quanh. Theo -Ngời mẹ: đa con đến trờng, âu yếm…→ em đó là tình cảm của những ai? sung síng, tù hµo khi thÊy con trëng thµnh. ?T×nh c¶m Êy thÓ hiÖn qua chi tiÕt nµo? * Nghệ thuật -PTB§.tù sù xen miªu t¶ vµ biÓu c¶m +PT biÓu c¶m:lµm cho truyÖn gÇn víi.

(4) ?PTB§ cña v¨n b¶n nµy lµ g×? ?PTB§ nµo næi bËt mang l¹i søc truyÒn c¶m cho bµi v¨n? ?NhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt bµi v¨n?. thơ,có sức truyền cảm đặc biệt nhẹ nhàng mµ thÊm thÝa. -Ngßi bót giµu chÊt th¬,bè côc thèng nhÊt víi c¸c cung bËc t©m tr¹ng nh©n vËt,c¸c sù viÖc,chi tiÕt,h×nh ¶nh vµ nh÷ng biÖn ph¸p tu từ chặt chẽ,hài hoà tập trung vào chủ đề t¸c phÈm. III.Tæng kÕt. 1.Néi dung. 2.NghÖ thuËt.. ?Chỉ ra nội dung chính và đặc sắc nghệ thuËt cña v¨n b¶n? GV có thể cho 1 hoặc 2 học sinh hát bài hát “ Ngày đầu tiên đi học” hoặc mở đài cho học sinh nghe. Bình ngắn về nội dung bài hát để chốt lại nội dung bài học 3.Hướng dẫn tự học: -§äc diÔn c¶m v¨n b¶n, học thuộc nội dung, nghệ thụât của văn bản - Tìm đọc các văn bản viết về chủ đề gia đình và trường đã học - Ghi lại những ấn tượng, cảm xúc của bản thân về một ngày tựu trường mà em nhớ nhất -Soạn “Cấp độ khái quát nghĩa của từ ngữ”. * §¸nh gi¸ ®iÒu chØnh:. Ngµy so¹n: 18/08/2012. Ngµy d¹y: /08/2012. Tiết 3: Tự học có hớng dẫn: Cấp độ kháI quát CỦA NGHĨA từ ngữ. A.Mức độ cần đạt: - Phân biệt được các cấp độ khái quát về nghĩa của từ ng - Biết vận dụng hiểu biết về cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ vào đọc- hiểu và tạo lập văn bản B. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng: 1. Kiến thức: Cấp độ khái quát về nghĩ của từ ngữ 2. Kĩ năng: - Thực hành, so sánh, phân tích các cấp độ khái quát về nghĩa của từ ngữ - Tích hợp các kĩ năng: Kĩ năng ra quyết định: nhận ra và biết sử dụng từ đúng nghĩa, trường nghĩa theo mục đích giao tiếp cụ thể C. ChuÈn bÞ: - SGK, SGV, tài liệu tham khảo - Bảng phụ D.Tiến trình dạy học: 1.ổn định lớp. 2. Bµi míi..

(5) Hoạt động của GV và HS -GV cho HS quan s¸t vd trong sgk. ?Nhận xét về nghĩa của từ ”động vật” so với nghÜa cña c¸c tõ: thó, chim, c¸? ?V× sao?. Kiến thức cần đạt I.NghÜa cña tõ ng÷. 1.VÝ dô. -Nghĩa “động vật” rộng hơn nghĩa của: chim, thó, c¸. Vì phạm vi nghĩa của “động vật”bao ?VËy nghÜa cña mçi tõ thó, chim, c¸ so víi hµm nghÜa cña c¶ 3 tõ: thó-chim-c¸. nghĩa của từ ”động vật’ ntn? NghÜa cña mçi tõ: chim, thó, c¸ hÑp h¬n so với nghĩa của từ “động vật”. ?Qua vd trªn em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÜa cña 2.Ghi nhí. tõ ng÷? *NghÜa cña mét tõ ng÷ cã thÓ réng h¬n(kh¸i qu¸t h¬n) hoÆc hÑp h¬n so víi nghÜa cña tõ -GV cho thªm mét sè tõ ng÷: voi, h¬u, tu ng÷ kh¸c. hó, s¸o, c¸ r«, c¸ thu… ?Tơng tự sơ đồ trên , bằng sự hiểu biết của Thó: h¬u,voi. em về nghĩa của từ ngữ hãy vẽ sơ đồ biểu HS nèi Chim: tu hó, s¸o. diÔn nghÜa cña c¸c tõ ng÷ nµy? C¸: c¸ r«, c¸ thu. ?NhËn xÐt vÒ ph¹m vi nghÜa cña c¸c tõ: NghÜa cña c¸c tõ: thó,chim,c¸ réng h¬n Thó, chim , c¸ so víi c¸c tõ míi cho? c¸c tõ míi cho. ? V× sao? Ph¹m vi nghÜa cña c¸c tõ: thó, chim, c¸ bao hµm nghÜa cña c¸c tõ t¬ng øng míi cho. ? Qua đó em thấy: Khi nào thì 1 từ ngữ đợc *Một từ ngữ đợc coi là có nghĩa rộng khi phạm vi nghĩa của từ ngữ đó bao hàm phạm coi lµ nghÜa réng? vi nghÜa cña mét sè tõ ng÷ kh¸c. ? LÊy vÝ dô? Nghĩa của các từ này hẹp hơn,đợc bao - HS tiếp tục quan sát sơ đồ hµm trong ph¹m vi nghÜa cña c¸c tõ ng÷ ? NghÜa cña c¸c tõ: H¬u, voi, tu hó, s¸o, c¸ trªn. r«, c¸ thu so víi nghÜa cña tõ: Thó, chim ,c¸? ? Nghĩa của thú, chim, cá so với “động vật”? *Một từ ngữ đợc coi là có nghĩa hẹp khi ? Từ ví dụ trên, theo em một từ ngữ đợc coi phạm vi nghĩa của từ ngữ đó đợc bao hàm trong ph¹m vi nghÜa cña mét tõ ng÷ kh¸c. lµ cã nghÜa hÑp khi nµo?. ? Từ sơ đồ trên em hãy nhận xét về nghĩa cña c¸c tõ: Thó, chim , c¸? ? VËy mét tõ ng÷ võa cã nghÜa réng, l¹i võa có nghĩa hẹp đợc không? ? Cã mÊy d¹ng bµi tËp? ChØ ra cô thÓ? ( 3 d¹ng) ? Nªu yªu cÇu? - GV hớng dẫn học sinh dựa vào sơ đồ VD để thực hiện bt 1. ? Muốn lập đợc sơ đồ thể hiện cấp độ khái qu¸t cña nh÷ng tõ ng÷ trong mçi nhãm tõ ng÷ nµy th× viÖc ®Çu tiªn ta ph¶i lµm g×? b, T¬ng tù a - Nªu yªu cÇu: T×m tõ ng÷ cã nghÜa réng.. Thó, chim, c¸:-Réng h¬n(voi, h¬u; tu hó, s¸o; c¸ thu, c¸ r«…) -HÑp h¬n:§éng vËt. *Lu ý:Một từ ngữ có nghĩa rộng đối với những từ ngữ này đồng thời có thể có nghĩa hẹp đối với một từ ngữ khác. HS đọc to ghi nhớ trong SGK. II.LuyÖn tËp. 1.Bµi tËp 1(BT nhËn diÖn). Lập sơ đồ. -Xác định:+Từ ngữ có nghĩa rộng nhất: y phôc +Tõ ng÷ cã nghÜa hÑp h¬n: quÇn,¸o. +Tõ ng÷ cã nghÜa hÑp nhÊt lµ: quần dài, quần đùi, áo dài, áo sơ mi. -Vẽ sơ đồ: Y phôc QuÇn ¸o Quần dài Quần đùi áo dài S¬ mi 2.BT 2,3,4(BT ph©n tÝch) -GV chia nhãm. *BT2.a.Chất đốt.

(6) - Nªu yªu cÇu: T×m tõ ng÷ cã nghÜa hÑp. - Nªu yªu cÇu: ChØ ra nh÷ng tõ ng÷ kh«ng thuéc ph¹m vi nghÜa cña mçi nhãm tõ. ? Làm thế nào để chỉ ra đợc? ? nªu yªu cÇu? - Tìm 3 động từ cùng thuộc một phạm vi nghÜa - T×m tõ cã nghÜa réng. b.NghÖ thuËt c.Thøc ¨n d.Nh×n e.§¸nh. *BT3. a.Xe cộ-xe đạp -xe m¸y… *BT4. -Xác định mqh ngữ nghĩa giữa các từ có nghÜa hÑp víi tõ ng÷ cã nghÜa réng.. 3.BT5(BT thùc hµnh) -Ch¹y:+ v©y + ®uæi.. *.Híng dÉn tự học: -Häc thuéc ghi nhí -Lµm BT trong SGK, SBT - Tìm các từ thuộc cùng một phạm vi nghĩa trong một bài trong SGK Sinh học ( hoặc vật kí, hóa học…). Lập sơ đồ thể hiện cấp độ khái quát về nghĩa của các từ ngữ đó. -Soạn: Tính thống nhất về chủ đề của văn bản. Ngµy so¹n:18/08/2012. Ngµy d¹y: TiÕt 4.. Tính thống nhất về chủ đề của văn bản.. A.Mức độ cần đạt: - Thấy được tính thống nhất về chủ đề của văn bản và xác định được chủ đề của một văn bản cụ thể - Biết viết một văn bản đảm bảo tính thống nhất về chủ đề B. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng: 1. Kiến thức: - Chủ đề văn bản - Những thể hiện của chủ đề trong một văn bản 2. Kĩ năng: - Đọc hiểu và có khả năng bao quát toàn bộ văn bản - Trình bày một văn bản thống nhất về chủ đề - Tích hợp các kĩ năng sống: Kĩ năng giao tiếp, phản hồi, lắng nghe tích cực, kĩ năng sáng tạo…… C. ChuÈn bÞ: - SGK. SGV, tài liệu tham khảo - Bảng phụ D. Tiến trình dạy học: 1.ổn định lớp. 2.Bµi míi..

(7) Hoạt động của GV và HS -GV yêu cầu hs đọc lại văn bản Tôi đi häc. ?Néi dung chÝnh cña v¨n b¶n lµ g×?. Kiến thức cần đạt I. Chủ đề của văn bản.. -Nh÷ng håi tëng cña t¸c gi¶ vÒ ngµy ®Çu tiªn ®i häc. ?Sù håi tëng Êy gîi lªn nh÷ng Ên tîng g× -T©m tr¹ng håi hép, c¶m gi¸c bì ngì khã quªn trong lßng t¸c gi¶? cña ngµy ®Çu tiªn tíi trêng. ?T¸c gi¶ viÕt v¨n b¶n nµy nh»m môc -Béc lé c¶m xóc cña m×nh vÒ mét kØ niÖm s©u đích gì? s¾c thuë thiÕu thêi. -GV: Nh÷ng håi tëng Êy víi nh÷ng c¶m xúc ấy của tác giả chính là chủ đề của v¨n b¶n T«i ®i häc. ?Vậy em hiểu chủ đề của văn bản là gì? *Chủ đề là đối tợng và vấn đề chính mà văn bản biểu đạt. II.Tính thống nhất về chủ đề của văn bản. ?C¨n cø vµo ®©u mµ em biÕt v¨n b¶n trªn -C¨n cø vµo: nãi lªn nh÷ng kØ niÖm cña t¸c gi¶ vÒ +Nhan đề:Tôi đi học. buæi tùu trêng? +các từ ngữ trong văn bản đều nói về việc đi häc. +các câu đều nhắc đến kỉ niệm của buổi tựu trờng. ?§Ó t« ®Ëm c¶m gi¸c trong s¸ng cña -Miêu tả diễn biến tâm trạng thay đổi của nhân nh©n vËt T«i trong ngµy ®Çu tiªn ®i häc, vËt: +Trên đờng đi học tác giả đã sử dụng các từ ngữ và chi tiết +Trªn s©n trêng nghÖ thuËt nµo? +Trong líp häc. ?Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸c chi tiÕt, c¸c tõ -c¸c chi tiÕt, c¸c ph¬ng tiÖn ng«n tõ trong v¨n ng÷ nµy trong v¨n b¶n? bản đều tập trung khắc hoạ, tô đậm cảm giác -GV: §ã chÝnh lµ sù thÓ hiÖn tÝnh thèng nµy cña nh©n vËt. nhất về chủ đề của văn bản. ?Vậy theo em,thế nào là tính thống nhất *Tính thống nhất về chủ đề của văn bản là sự về chủ đề của văn bản? nhất quán về ý đồ, ý kiến, cảm xúc của tác giả đợc thể hiện trong văn bản. ?Khi nµo th× nãi v¨n b¶n cã tÝnh thèng *Văn bản có tính thống nhất về chủ đề khi chỉ nhất về chủ đề? biểu đạt chủ đề đã xác định, không xa rời hay lạc sang chủ đề khác. ?TÝnh thèng nhÊt Êy thÓ hiÖn ë nh÷ng ThÓ hiÖn ë: ph¬ng diÖn nµo? +Hình thức:Nhan đề văn bản. +Néi dung: M¹ch l¹c, tõ ng÷, chi tiÕt tËp trung vào chủ đề. +§èi tîng: Xoay quanh nh©n vËt . *Để viết hoặc hiểu một văn bản cần xác định đợc chủ đề thể hiện ở nhan đề, đề mục.mqh giữa ?Vậy làm thế nào để đảm bảo tính thống các phần của văn bản, các từ ngữ then chốt thờng lặp đi lặp lại. nhất đó? III.LuyÖn tËp. *BT1(BT nhận diện) -§èi tîng: Rõng cä ?Nªu yªu cÇu.? -Vấn đề chính: Rừng cọ quê tôi. ?Pt tính thống nhất về chủ đề của văn -C¸c ®o¹n tr×nh bµy theo thø tù: Gt rõng cä- t¶ b¶n Rõng cä quª t«i. c©y cä- t¸c dông cña c©y cä- t×nh c¶m víi c©y cä. +Sắp xếp hợp lí, không nên thay đổi. ?Theo em có thể thay đổi trật tự sắp xếp +Tình cảm gắn bó giữa ngời dân sông thao với này đợc không?Vì sao? rõng cä. ?Nêu chủ đề của văn bản? -Nhan đề. ?Chủ đề ấy đợc thể hiện trong văn bản -Tr×nh tù miªu t¶. ntn? -Tõ ng÷..

(8) -C©u trong v¨n b¶n. *BT2(BT ph¸t hiÖn) -Yªu cÇu:ý b,d. *.Híng dÉn tự học: -Häc ghi nhí vµ lµm BT. - Viết một một đoạn văn đảm bảo tính thống nhất về chủ đề của văn bản theo chủ đề Ngôi trường của em -So¹n:Trong lßng mÑ. D.§¸nh gi¸ ®iÒu chØnh:. Ngµy so¹n:26/08/2012. Ngµy d¹y: TiÕt 5+6:. Trong lßng mÑ (TrÝch”Nh÷ng ngµy th¬ Êu”). Nguyªn Hång. A.Mức độ cần đạt: - Có đợc những kiến thức sơ giản về thể văn hồi kí - Thấy dợc đặc điểm của thể văn hồi kí qua ngòi bút Nguyên Hồng: thấm đợm chất trữ tình, lêi v¨n ch©n thµnh, d¹t dµo c¶m xóc B. Träng t©m kiÕn thøc, kÜ n¨ng: 1. KiÕn thøc: - Kh¸I niÖm thÓ lo¹i håi kÝ - Cèt truyÖn, nh©n vËt,sù kiÖn trong ®o¹n trÝch Trong lßng mÑ - Ng«n ng÷ thÓ hiÖn niÒm kh¸t khao t×nh c¶m ruét thÞt ch¸y báng cña nh©n vËt - ý nghĩa giáo dục: những thành kiến cổ hủ nhỏ nhen, độc ác không thể làm khô héo tình c¶m ruét thÞt s©u nÆng, thiªng liªng 2. KÜ n¨ng: - Biết đầu biết đọc- hiểu một văn bản hồi kí - Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phơng thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân tích t¸c phÈm truyÖn - Tích hợp kĩ năng suy nghĩ sáng tạo, kĩ năng giao tiếp, kĩ năng xác định giá trị bản thân… C. TiÕn tr×nh d¹y – häc: 1.KT Bµi cò: - Em h·y nªu néi dung vµ nh÷ng nÐt nghÖ thuËt tiªu biÓu c¶u truyÖn ng¾n T«I ®I häc 2.Bµi míi. Hoạt động của GV và HS ? Dùa vµo phÇn chó thÝch SGK, em h·y giíi thiÖu vµi nÐt vÒ t¸c gi¶?. ?Về tác phẩm có gì đáng lu ý? ?VÞ trÝ cña ®o¹n trÝch trong t¸c phÈm?. Nội dung cần đạt I.T×m hiÓu chung. 1.T¸c gi¶. -NguyÔn Nguyªn Hång(1918-1982) -Quª:Thµnh phè Nam §Þnh. -Tríc c¸ch m¹ng:¤ng thêng viÕt vÒ nh÷ng ngêi cïng khæ gÇn gòi mµ «ng yªu th¬ng. -Sau CM:¤ng viÕt tiÓu thuyÕt,kÝ,th¬. -Năn 1996 ông đợc nhà nớc truy tặng gi¶I thëng HCM vÒ v¨n häc nghÖ thuËt. 2.T¸c phÈm. -Là tập hồi kí về tuổi thơ cay đắng của t¸c gi¶. a.VÞ trÝ ®o¹n trÝch. -T¸c phÈm gåm 9 ch¬ng. §o¹n trÝch thuéc ch¬ng IV. b.ThÓ lo¹i. -Håi kÝ-tù truyÖn..

(9) *.Híng dÉn tù häc. -Lµm BT trong SGK - So¹n “Trêng tõ vùng Ngµy so¹n:26/08/2012. Ngµy d¹y: TiÕt 7. Trêng tõ vùng A.Mức độ cần đạt: -HiÓu thÕ nµo lµ trêng tõ vùng, biÕt x¸c lËp c¸c trêng tõ vùng gÇn gòi. - Biết cách sử dụng các từ cùng trờng từ vựng để nâng cao hiệu quả diễn đạt B. Träng t©m kiÕn thøc kÜ n¨ng : 1. KiÕn thøc : - Kh¸i niÖm trêng tõ vùng 2. KÜ n¨ng : - TËp hîp c¸c tõ cã chung mét nÐt nghÜa vµo cïng mét trêng tõ vùng - Vận dụng kiến thức về trờng từ vựng để đọc hiểu và tạo lập văn bản. - TÝch hîp b¶o vÖ m«i trêng.T×m c¸c trêng tõ vùng nãi vÒ m«i trêng. C. TiÕn tr×nh d¹y häc : . 1.Bµi cò. ? ThÕ nµo lµ tõ ng÷ nghÜa réng ? thÕ nµo lµ tõ ng÷ nghÜa hÑp ? LÊy vÝ dô ? 2.Bµi míi. Hoạt động của Gv và HS Kiến thức cần đạt I.ThÕ nµo lµ trêng tõ vùng. -GV treo b¶ng phô. HS quan s¸t vd 1, 1.Kh¸i niÖm. chú ý các từ ngữ đã đợc gạch chân. a.VÝ dô. ?Các từ gạch chân chỉ đối tợng nào? ?NÐt chung vÒ nghÜa cña nhãm tõ nµy lµ g×? -GV:Ngêi ta nãi c¸c tõ ng÷ thuéc nhãm tõ trªn thuéc trêng tõ vùng “ngêi”. ?Em cã biÕt v× sao ngêi ta l¹i nãi nh vËy kh«ng? ?Qua vd trªn em hiÓu thÕ nµo lµ trêng tõ vùng? -Gv cho vd. a.?T×m c¸c tõ thuéc trêng tõ vùng “c©y”? b.?Cho mét tËp hîp tõ sau: H·y cho biÕt chóng cã cïng mét trêng tõ vùng kh«ng? §ã lµ trêng tõ vùng g×? -L«ng mµy, l«ng mi, con ng¬I, mï, loµ, đờ đẫn, mờ… *GV cho HS quay trë l¹i vd 1.Yªu cÇu chó ý nh÷ng tõ g¹ch ch©n. ?Khi miªu t¶ vÒ ngêi th× ®o¹n v¨n trªn đã sử dụng những từ ngữ nào? ?Hãy tìm những từ ngữ có liên quan đến “mÆt”? ?Tìm tơng tự đối với các từ còn lại? ?Theo em mçi tõ nh: M¾t, mÆt, gß m¸ …. (ChØ ngêi) (Cïng chØ bé phËn cña c¬ thÓ con ngêi). (V× c¸c tõ ng÷ trªn cïng chØ vÒ c¸c bé phËn cña con ngêi-tøc lµ cïng cã chung mét nÐt nghÜa.) b.Ghi nhí. -Trêng tõ vùng lµ tËp hîp nh÷ng tõ cã Ýt nhÊt mét nÐt chung vÒ nghÜa. *HS đọc to ghi nhớ. [Bé phËn cña c ©y: rÔ, l¸, th©n, cñ, qu¶, h¹t…] [§Æc ®iÓm cña c©y: cao, thÊp, to, nhá…] [BÖnh tËt cña c©y: s©u, hÐo, …] [Trêng tõ vùng “m¾t”]. [GV liÖt kª: MÆt, m¾t. gß m¸…] [MÆt:Trßn, lìi cµy, tr¸I xoan…] [M¾t: to, nhá, 1 mÝ, 2 mÝ…].

(10) trên có thể là một trờng từ vựng đợc kh«ng? ?Gäi tªn cho mçi trêng tõ vùng trªn? ?H·y so s¸nh c¸c trêng tõ vùng nµy víi trêng tõ vùng “ngêi” trªn?. ?Qua đó em có nhận xét gì về trờng từ vùng?. [Lµ mét trêng tõ vùng] [Trêng tõ vùng “mÆt”, trêng tõ vùng “m¾t”] [Trêng tõ tõ vùng “ngêi” lín h¬n, c¸c trêng “MÆt, m¾t, gß m¸” nhá h¬n trêng “ngêi”] [Trêng tõ vùng “Ngêi” bao gåm c¸c trêng tõ vùng kia.] 2.Lu ý. a. Mét trêng tõ vùng cã thÓ bao gåm nhiÒu trêng tõ vùng nhá h¬n (trêng lín- trêng nhá) [HS dựa vào sgk để tìm]. -Gv cho HS quan s¸t vd 2a-sgk. ?T×m c¸c trêng tõ vùng nhá cña trêng tõ vùng “m¾t”? ?Khi nãi vÒ c¸c bé phËn cña m¾t,ngêi ta dïng tõ lo¹i nµo? ?Khi nói về hoạt động của mắt? ?Khi nãi vÒ c¶m gi¸c cña m¾t? ?Qua đó em có nhận xét gì về từ loại trong mét trêng tõ vùng?. [Danh tõ]. -GV lÊy vd.Cho tõ “ngät”. ?Theo em tõ “ngät” thuéc nh÷ng trêng tõ vùng nµo?. -Trêng ©m thanh(ngät ngµo,ªm dÞu) -Trêng thêi tiÕt (rÐt ngät,hanh, Êm)] [Tõ ngät lµ tõ nhiÒu nghÜa]. [§éng tõ] [TÝnh tõ] b.Mét trêng tõ vùng cã thÓ bao gåm nh÷ng tõ kh¸c biÖt nhau vÒ tõ lo¹i.. [Ngät:. -Trêng mïi vÞ (Cïng trêng víi cay, đắng). c.Mét tõ nhiÒu nghÜa cã thÓ thuéc nhiÒu trêng tõ vùng kh¸c nhau. ?T¹i sao tõ “ngät”l¹i cã thÓ thuéc nhiÒu trêng tõ vùng nh vËy? ?VËy mét tõ nhiÒu nghÜa cã liªn quan g× đến trờng từ vựng? -LÊy vd. -HS đọc đoạn trích “Lão Hạc” trong sgk, chó ý c¸c tõ in ®Ëm.. [T©m tr¹ng: tëng, ngì, nghÜ… Hành động: mừng, chực… Xng h«: cËu] [Cña con chã] [Cña con ngêi]. ?Nh÷ng tõ in ®Ëm trªn diÔn t¶ t©m trạng,hành động của ai? ?Những tâm trạng,hành động ấy phải là cña ai? ?Trong trờng hợp này đã xảy ra hiện tợng gì? ?VËy theo em hiÖn tîng chuyÓn trêng tõ vùng thêng dïng trong lÜnh vùc nµo? Cã t¸c dông g×? ?Khi chuyÓn trêng tõ vùng nh vËy th× ngêi ta sö dông biÖn ph¸p tu tõ g×? ?Trờng từ vựng khác cấp độ khái quát nghÜa cña tõ ng÷ ntn?. -HS lÊy vd.. [HiÖn tîng chuyÓn trêng tõ vùng: tõ trêng con ngời sang trờng động vật] d.C¸ch chuyÓn trêng tõ vùng trong th¬ v¨n cã t¸c dông lµm t¨ng søc gîi c¶m vµ kh¶ n¨ng diễn đạt. -Thêng sö dông biÖn ph¸p tu tõ nh©n ho¸, Èn dô, so s¸nh. e.Phân biệt trờng từ vựng với cấp độ khái quát nghÜa cña tõ ng÷. -Trêng tõ vùng:Lµ tËp hîp nh÷ng tõ cã nÐt chung vÒ nghÜa, c¸c tõ cã thÓ kh«ng cïng tõ lo¹i. -Cấp độ khái quát nghĩa của từ ngữ: Là tập hîp c¸c tõ cã quan hÖ so s¸nh vÒ ph¹m vi nghÜa (réng-hÑp), c¸c tõ ph¶i cïng tõ lo¹i. *HS nh¾c l¹i phÇn lu ý. II.LuyÖn tËp. 1.BT nhËn diÖn(1,4,6).

(11) 2.BT ph©n tÝch(2,3,5) 3.BT thùc hµnh(7) HS lµm bµi tËp, nhËn xÐt, GV chuÈn kiÕn thøc, cho ®iÓm. * TÝch hîp b¶o vÖ m«i trêng.T×m c¸c trêng tõ vùng nãi vÒ m«i trêng? C.Híng dÉn häc ë nhµ. -Lµm bt trong sgk. - LuyÖn TËp viÕt ®o¹n v¨n ng¾n cã sö dông Ýt nhÊt 5 tõ thuéc cïng mét trêng tõ vùng nhÊt định -So¹n: Bè côc cña v¨n b¶n.. Ngµy so¹n:26 /08/2012. Ngµyd¹y : /08/2012. TiÕt 8: Bè côc cña v¨n b¶n A.Mức độ cần đạt: -Nắm đợc yêu cầu của văn bản về bố cục -Biết xây dựng bố cục văn bản mạch lạc, phù hợp với đối tợng phản ánh, ý đồ giao tiếp của ngời viết và nhận thức của ngời đọc. B. Träng t©m kiÕn thøc, kÜ n¨ng : 1. KiÕn thøc : Bè côc cña v¨n b¶n, t¸c dông cña viÖc x©y dùng bè côc 2. KÜ n¨ng : - Sắp xếp các đoạn văn trong bài theo một bố cục nhất định - Vận dụng kiến thức về bố cục trong việc đọc hiểu văn bản. *Gi¸o dôc kÜ n¨ng sèng: kÜ n¨ng giao tiÕp. C. TiÕn tr×nh d¹y häc: . 1-Bµi cò: ? Nh thế nào là văn bản có tính thống nhất vầ chủ đề? 2-Bµi míi. Hoạt động của giáo viên và HS Kiến thức cần đạt -HS đọc văn bản mẫu trong sgk “Ngời I.Bè côc cña v¨n b¶n. thầy đạo cao đức trọng” 1.VÝ dô. ?V¨n b¶n trªn cã thÓ chia thµnh mÊy - 3 phÇn: P 1:C©u v¨n ®Çu phÇn? ChØ ra tõng phÇn? P 2:2 ®o¹n tiÕp P 3: §o¹n cuèi ?Mçi phÇn cã nhiÖm vô ntn? -NhiÖm vô: P 1:Giíi thiÖu «ng Chu V¨n An P 2:C«ng lao, uy tÝn, tÝnh c¸ch P 3:Tình cảm của mọi ngời đối với «ng. ?NhËn xÐt vÒ mèi quan hÖ gi÷a c¸c phÇn -C¸c phÇn trong v¨n b¶n lu«n g¾n bã chÆt chÏ trong v¨n b¶n? với nhau ,phần trớc là tiền đề cho phần sau, phÇn sau lµ sù tiÕp nèi cña phÇn tríc. ?Gäi tªn mçi phÇn? -Tªn c¸c phÇn: MB , TB , KB..

(12) ?Mỗi phần đợc trình bày ntn? ?Các đoạn,các phần đều nhằm mục đích g×?. -Mỗi phần đợc trình bày thành nhiều đoạn. -Mục đích: Tập trung làm rõ cho chủ đề của văn bản “Ngời thầy đạo cao đức trọng”.. 2.Ghi nhí. - Bè côc cña v¨n b¶n lµ sù tæ chøc c¸c ®o¹n văn để thể hiện chủ đề. - V¨n b¶n thêng cã bè côc 3 phÇn: MB, TB, KB. ?Bè côc v¨n b¶n thêng cã mÊy phÇn? (Phần TB phức tạp nhất, đợc tổ chức theo nhiÒu kiÓu) ?Trong 3 phÇn trªn th× phÇn nµo phøc t¹p II.C¸ch bè trÝ,s¾p xÕp néi dung phÇn th©n nhÊt? bµi cña v¨n b¶n. ?VËy c¸ch bè trÝ,s¾p xÕp phÇn th©n bµi 1.VÝ dô. ntn? (HS chØ ra) -MB: Nêu ra chủ đề của văn bản: Tôi đi học -Gv yªu cÇu hs nhí l¹i v¨n b¶n “T«i ®i -TB: Trình bày các khía cạnh của chủ đề bằng häc” c¸c ®o¹n v¨n nhá. ?ChØ râ c¸c phÇn cña v¨n b¶n trªn? -KB: Tổng kết chủ đề văn bản. ?PhÇn MB lµm nhiÖm vô g×? ?Phần TB đợc trình bày ntn và làm (Håi tëng nh÷ng kØ niÖm vÒ buæi tùu trêng nhiÖm vô g×? ®Çu tiªn cña t¸c gi¶) ?PhÇn KB? -S¾p xÕp theo thø tù thêi gian, kh«ng gian: ?Riªng phÇn TB kÓ vÒ nh÷ng sù kiÖn Trên đờng đến trờng-Trên sân trờng-Vào lớp nào?Các sự kiện ấy đợc sắp xếp theo thứ học. tù nµo? -GV:Sù s¾p xÕp,tæ chøc c¸c phÇn trong văn bản nhằm mục đích nh thế gọi là bố côc cña v¨n b¶n. ?VËy em hiÓu bè côc cña v¨n b¶n lµ g×?. -HS nhí l¹i v¨n b¶n “Trong lßng mÑ”. ?PhÇn TB chñ yÕu t¸c gi¶ tr×nh bµy vÒ vấn đề gì? ?Diễn biến tâm trạng ấy đợc trình bày ntn?. -DiÔn biÕn t©m tr¹ng cña bÐ Hång. -Trình bày theo mức độ tăng dần của cảm xúc: im lÆng cói ®Çu- khoÐ m¾t cay cay- níc m¾t rßng rßng- cæ nghÑn ø- khãc nøc në khi gÆp mÑ… -Sắp xếp theo sự phát triển của sự việc: cái tr?Trong văn bản “Ngời thầy đạo cao đức ớc- cái sau. träng”, phÇn TB s¾p xÕp ntn? -Miªu t¶ theo tr×nh tù kh«ng gian: xa- gÇn, ?Trong văn miêu tả,phần TB đợc bố trí trong- ngoµi hoÆc ngîc l¹i… ntn? ?Qua c¸c vd trªn em thÊy viÖc s¾p xÕp tæ 2.Ghi nhí. -Nội dung phần TB thờng đợc trình bày theo chøc néi dung phÇn TB trong v¨n b¶n mét thø tù,tuú thuéc vµo: phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè nµo? + KiÓu v¨n b¶n + Chủ đề + ý đồ giao tiếp của ngời viết. -Néi dung phần TB thờng đợc sắp xếp theo: ?Các ý trong phần TB thờng đợc sắp xếp + Tr×nh tù thêi gian,kh«ng gian theo nh÷ng tr×nh tù nµo? + Theo sù ph¸t triÓn cña sù viÖc + Theo m¹ch suy luËn -Mục đích : Sao cho phù hợp với sự triển khai chủ đề, sự tiếp nhận của ngời đọc. ?Nhằm mục đích gì? * HS đọc ghi nhớ trong sgk. III. LuyÖn tËp. 1.BT ph©n tÝch a.Theo không gian: Nhìn xa-gần-đến tận nơi?Nhóm dạng bt? xa dÇn. ?Ph©n tÝch c¸ch tr×nh bµy ý trong c¸c b.Theo thêi gian. ®o¹n trÝch ë bt 1?.

(13) C.Híng dÉn häc ë nhµ. -Lµm bt trong sgk -So¹n “Tøc níc vì bê”. D. §¸nh gi¸ ®iÒu chØnh:. Ngµy so¹n: 2 / 08/2012 Ngµy so¹n: / 08/2012 TiÕt 9:. Tøc níc vì bê ( Trích “Tắt đèn”). A. Mức độ cần đạt : - Biết đọc – hiểu một đoạn trích trong tác phẩm truyện hiện đại - Thấy đợc bút pháp hiện thực trong nghệ thuật viết truyện của nàh văn Ngô Tất Tố - Hiểu đợc cảnh ngộ cơ cực của ngời nông dân trong xã hội tàn ác bất nhân dới chế độ cũ ; thấy đợc sức phản kháng mãnh liệt, tiềm tàng trong những ngời nông dân hiền lành và quy luật của cuộc sống : có áp bức- có đấu tranh B. Träng t©m kiÕn thøc kÜ n¨ng : 1. KiÕn thøc : - Giá trị hiện thực và nhân đạo qua một đoạn trích trong tác phẩm Tắt đèn - Thµnh c«ng cña t¸c gi¶ trong viÖc t¹o t×nh huèng truyÖn, miªu t¶, kÓ truyÖn vµ x©y dùng nh©n vËt. 2. KÜ n¨ng: - Tãm t¾t v¨n b¶n. - Vận dụng kiến thức về tự sự kết hợp tự sự với các phơng thức biểu đạt. - TÝch hîp kÜ n¨ng sèng : kÜ n¨ng giao tiÕp, kÜ n¨ng suy nghÜ s¸ng t¹o. kÜ n¨ng tù nhËn thøc.. C. TiÕn tr×nh d¹y häc: 1.Bµi cò. - Tãm t¾t ®o¹n trÝch Trong lßng mÑ ? Em h·y nªu néi dung vµ nghÖ thuËt cña ®o¹n trÝch 2.Bµi míi. Hoạt động của GV và HS Nội dung cần đạt ? Tr×nh bµy vµi nÐt s¬ lîc vÒ t¸c gi¶. I.T×m hiÓu chung. 1.T¸c gi¶. -Ng« TÊt Tè (1893-1954) -Quª: B¾c Ninh (Ngo¹i thµnh HN ) -XuÊt th©n lµ mét nhµ nho gèc n«ng d©n. -¤ng lµ mét häc gi¶, mét nhµ b¸o, mét - Tham kh¶o SGK nhµ v¨n hiÖn thùc xuÊt s¾c . -Lµ nhµ v¨n cña n«ng d©n. ? Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c phÈm? 2.T¸c phÈm. -Tắt đèn- một thiên tiểu thuyết- một áng - §äc phÇn ch÷ in nhá tríc ®o¹n trÝch. v¨n kiÖt t¸c tßng lai cha tõng thÊy. -Tãm t¾t: ? Tóm tắt tác phẩm “ Tắt đèn”? -VÞ trÝ ®o¹n trÝch: trÝch trong ch¬ng XVIII ? Nªu vÞ trÝ cña v¨n b¶n “ Tøc níc vì bê” cña t¸c phÈm. -Bè côc: 2 phÇn - Học sinh đọc tóm tắt đoạn trích + P 1:Từ đầu đến “Ngon miệng hay ? §o¹n trÝch cã thÓ chia thµnh mÊy phÇn kh«ng” + P 2:Cßn l¹i. ?SV chính thức đợc kể ở những đoạn nh thế -(§ 1:ChÞ DËu ch¨m sãc ngêi chång èm.

(14) nµo?. yÕu gi÷a vô su thuÕ ) -(Đ 2:Cuộc đối mặt của chị Dậu với bọn tay sai phong kiÕn) ? Næi lªn mÊy nh©n vËt? -Nh©n vËt næi bËt: ChÞ DËu vµ cai lÖ. ? Ai lµ nh©n vËt chÝnh? -Nh©n vËt chÝnh:ChÞ DËu. - GV vËy chÞ DËu xuÊt hiÖn trong ®o¹n trÝch II.Ph©n tÝch. ntn?Ta chuyÓn sang phÇn II. 1.Nh©n vËt chÞ DËu. - HS đọc đoạn đầu a.ChÞ DËu ch¨m sãc chång. ? ChÞ DËu xuÊt hiÖn trong hoµn c¶nh nµo ë * Kh«ng khÝ. ®o¹n v¨n trªn? -Anh DËu bÊt tØnh ? Kh«ng khÝ G® chÞ DËu lóc nµy ra sao? -TiÕng trèng-tï vµ -chã sña… -Bµ l·o l¸ng giÒng lËt ®Ët giôc… Kh«ng khÝ c¨ng th¼ng, håi hép, lo sî ? Trong kh«ng khÝ Êy chÞ DËu xuÊt hiÖn nh đáng th¬ng. thÕ ntn? *ChÞ DËu: -Móc ch¸o la liÖt ? Qua lêi nãi cö chØ chi em thÊy chÞ DËu lµ -Qu¹t cho chãng nguéi ngêi ntn? -Ngåi chê chång ¨n §¶m ®ang, hÕt lßng yªu th¬ng ch¨m ? Trong ®o¹n v¨n cã nãi vÒ mét nghÜa cö cao sãc chång con, tÝnh nÕt dÞu dµng, t×nh c¶m. đẹp của con ngời. Đó là chi tiết nào? *[Bà lão láng giềng cho chị Dậu bát gạo để nấu cháo cứu đói cả gia đình rồi lại lật đật ch¹y sang lo l¾ng giôc chÞ ®a anh DËu ®I ?Nghĩa cử đó gợi cho em suy nghĩ gì? trốn. Điều đó nói lên cuộc sống nghèo khổ, khèn khã cña n«ng d©n tríc c¸ch m¹ng, ? Điều đó còn chứng tỏ chị Dậu là ngời ntn? đồng thời nói lên phẩm chất tốt đẹp , yêu thơng đùm bọc nhau của ngời nông dân VN.] ? Trong đoạn văn này tác giả đã sử dụng Sèng giµu t×nh nghÜa xãm lµng. biÖn ph¸p nghÖ thuËt g×? *NT:T¬ng ph¶n Kh«ng khÝ c¨ng th¼ng><T×nh c¶m Êm ¸p ®Çy ®e do¹. dÞu dµng,©n cÇn ? T¸c dông ®Çy t×nh nghÜa. Lµm næi bËt t×nh c¶nh cña ngêi n«ng ?Tình cảm của chị, phẩm chất của chị càng dân trớc cách mạng và phẩm chất tốt đẹp cña chÞ DËu. đợc khẳng định qua sự việc nào? b. Chị Dậu đơng đầu với bọn tay sai phong - HS đọc đoạn còn lại kiÕn. ?Tình thế gia đình chị Dậu lúc này ntn? *T×nh thÕ: - Mãn su cha cã c¸ch tr¶ - Anh Dậu ốm đau mà vẫn bị đánh trói - Chị Dậu cùng 2 đứa trẻ xác sơ. Thª th¶m , nguy cÊp, kh«ng cã lèi ? Gi÷a lóc Êy th× sù viÖc g× x¶y ra? tho¸t. - Bän tay sai phong kiÕn gåm Cai LÖ ( nhµ LÝ Trëng) “sÇm sËp tiÕn vµo” b¾t ?Và chị Dậu đã làm gì để cứu chồng trãi Anh DËu.  Chị Dậu đối phó với bon tay sai PK ? Hãy phân tích diễn biến, tâm lí, hành động Lóc ®Çu: cña chÞ DËu lóc nµy ntn? + Run run xin khÊt- Xng h«: ch¸u + ThiÕt tha “xin «ng tr«ng l¹i- gäi «ng” ? T¹i sao chÞ DËu l¹i ph¶i lµm nh vËy? + Van «ng… §©y lµ c¸ch øng xö tù nhiªn cña ngêi ? Thái độ của chị Dậu lúc này là gì? dân trớc ngời đại diện cho nhà nớc. Quen chịu đựng nhẫn nhục, mong đợc lßng th¬ng cña quan trªn. ? Nhng khi Cai Lệ định hành hung anh Dậu - Khi bọn tay sai định hành hung anh thì chị Dậu đã thay đổi ntn? DËu.

(15) ? Khi Cai LÖ t¸t vµo mÆt chÞ?. ? Qua c¸c tõ ng÷ chi tiÕt trªn em cã suy nghÜ g× vÒ nh©n vËt chÞ DËu? ? Hành động của chị Dậu khẳng định quy luËt g× cña x· héi? ? §èi lËp víi chÞ DËu lµ thÕ lùc nµo? ? Bọn chúng đợc khắc hoạ qua những chi tiÕt nµo? ? Khi đến nhà chị Dậu thái độ chúng ra sao? ? Hành động của chúng ntn?. ? NhËn xÐt vÒ ng«n ng÷ cña bän chóng? ?Qua nh÷ng chi tiÕt trªn hiÖn lªn bé mÆt cña nh÷ng kÎ tay sai ntn?. ? Bọn chúng đại diện cho ai? ? Kh¾c ho¹ nh©n vËt chÞ DËu vµ nh©n vËt Cai Lệ tác giả nhằm mục đích gì? ? Tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì khi kh¾c ho¹ hai nh©n vËt næi bËt nµy? ? Phân tích biểu đạt chính. + ChÞ x¸m mÆt lo sî cho chång + LiÒu m¹ng cù l¹i. + NghiÕn hai hµm r¨ng.. dïng lÝ lÏ. - Hành động: + Túm cổ cai lệ, ấn dúi ra cửa + Tóm tãc( nhµ lÝ trëng - Xng h«: - t«I Thay đổi đột - Mµy – Bµ ngét Chị là phụ nữ cứng cỏi, can đảm mềm máng trong øng sö, yªu th¬ng chång cã tinh thÇm ph¶n kh¸ng ¸p bøc cao Có áp bức thì phảI có đấu tranh. - Tøc níc vì bê - Con giun xÐo l¾m còng qu»n. - ThÕ lùc PK gåm mét lò tay sai trong đó có tên Cai Lệ là đại diện. 2. Tªn Cai LÖ vµ ngêi nhµ lý trëng. - NghÒ nghiÖp + Là lũ tay sai chuyên đánh trói bắt ngời. - Thái độ: +SÇm sËp tiÕn vµo Hèng h¸ch + Trîn ngîc 2 m¾t - Hành động: + Gõ đầu roi xuống đất. +ChØ vµo mÆt anh DËu. + GiËt phøt gi©y thõng… + BÞch vµo ngùc ChÞ DËu, t¸t vµo mÆt ChÞ + SÊn vµo, nh¶y vµo… Th« b¹o, vò phu, tµn nhÉn - Ng«n ng÷: + Qu¸t thÐt chöi m¾ng, hÇm hª ®e doạ ,bắt nạt, đểu cáng. Lµ mét lò bÊt nh©n, t¸ng tËn l¬ng t©m, hung dữ, độc ác, hống hách, thô bạo. Chúng lµ nh÷ng c«ng cô v« tri v« gi¸c cña x· héi phong kiÕn §¹i diÖn cho chÝnh quyÒn phong kiÕn, cho x· héi thùc d©n. V¹ch trÇn bé mÆt tµn nhÉn, bÊt c«ng kh«ng cã luËt lÖcña x· héi TD nöa PK ®Èy con ngời đến bớc đờng cùng. Phép tơng phản đối lập.. ? Em có nhận xét gì về kết quả của cuộc đối ®Çu gi÷a hai nh©n vËt nµy?. ? TháI đọ của tác giả thể hiện ntn?. . ? Néi dung chÝnh cña v¨n b¶n?. - Phơng thức biểu đạt: Tự sự kết hợp miªu t¶ vµ biÓu c¶m + Chị Dậu: Phụ nữ nông dân địa vị thấp hèn, biết vùng lên đấu tranh, chiến thắng. + Bän tay sai PK: Tµn ¸c v« l¬ng t©m mÊt c¶ nhân tính, đại diện cho quyền lực bất công, thất bại thảm hại, làm trò cời cho ngời đời. + Lªn ¸n x· héi PK + Th«ng c¶m, sÎ chia víi cuéc sèng cña ngêi n«ng d©n. + Cæ vò t tëng ph¶n kh¸ng cña ngêi L§..

(16) ? Nét đặc sắc về nghệ thuật?. *. Híng dÉn häc ë nhµ. - Lµm BT sgk - Tóm tắt văn bản, đọc diễm cảm. - TËp ph©n tÝch nh©n vËt chÞ DËu - So¹n “XD ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n”. D. §¸nh gi¸ ®iÒu chØnh: so¹n: 02/09/2012.. III. Tæng kÕt 1. Néi dung: - V¹ch trÇn bé mÆt tµn ¸c , bÊt nh©n cña XH TD nửa PK đơng thời đã đẩy ngời n«ng d©n vµo t×nh c¶nh v« cïng cùc khổ khiến họ phảI vùng dậy đấu tranh. - Ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn của ngời phụ n÷ n«ng d©n võa giµu t×nh c¶m mµ cã søc sèng tiÒm tµng m¹nh mÏ. 2. NghÖ thuËt. - Thµnh c«ng trong viÖc x©y dùng h×nh tîng nh©n vËt - Ngòi bút miêu tả linh hoạt sống động - Ngôn ngữ kể chuyện miêu tả đặc sắc.. Ngµy Ngµy so¹n:. /09/2012. TiÕt 10: x©y dùng ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n A. Mức độ cần đạt: - Nắm đợc các kháI niệm đoạn văn, từ ngữ chủ đề, câu chủ đề, quan hệ giữa các câu trong ®o¹n v¨n vµ c¸ch tr×nh bµy néi dung trong ®o¹n v¨n - Vận dụng kiến thức đã học để viết đợc đoạn văn theo yêu cầu B. Träng t©m kiÕn thøc kÜ n¨ng: 1. KiÕn thøc: - Khái niệm đoạn văn, từ ngữ chủ đề, câu chủ đề, quan hệ giữa các câu trong đoạn văn 2. KÜ n¨ng: - Nhận biết đợc từ ngữ chủ đề, câu chủ đề, quan hệ giữa các câu trong đoạn văn đã cho - Hình thành chủ đề, viết các từ ngữ và câu chủ đề, viết các câu liền mạch theo một chủ đề nhất định - Tr×nh bµy mét ®o¹n v¨n theo kiÓu quy n¹p diÔn dÞch, song hµnh, tæng hîp C. TiÕn tr×nh d¹y- häc: 1. Bµi cò 2. Bµi míi. Hoạt động của giáo viên và học sinh - HS đọc thầm văn bản: “NTT và tp tắt đèn”. ? V¨n b¶n trªn gåm mÊy ý? ? mỗi ý đợc viết thành mấy đoạn văn? ?VËy ®o¹n v¨n cã vai trß g× trong v¨n b¶n? ?VÒ h×nh thøc,dÊu hiÖu nµo gióp em nhËn biÕt ®o¹n v¨n? ?ý trong mỗi đoạn văn đợc em diễn đạt ntn?. Kiến thức cần đạt I .ThÕ nµo lµ ®o¹n v¨n? 1.VÝ dô. Hai ý , mçi ý viÕt thµnh mét ®o¹n v¨n. Đoạn văn là đơn vị trợc tiếp tạo nên văn b¶n, lµ mét phÇn cña v¨n b¶n. + H×nh thøc: B¾t ®Çu tõ ch÷ viÕt hoa lïi ®Çu dßng, kÕt thóc b»ng dÊu ch©m xuèng dßng. + Nội dung: Thờng biểu đạt một ý tơng đối hoµn chØnh..

(17) ?H·y so s¸nh ®o¹n v¨n víi c©u v¨n?. Đoạn văn là đơn vị trên câu. Đoạn văn thêng cã nhiÒu c©u. Cã khi ®o¹n v¨n chØ lµ mét c©u. ?Qua viÖc ph©n tÝch trªn,em hiÓu thÕ nµo 2.Ghi nhí. lµ ®o¹n v¨n? * Đoạn văn là đơn vị trực tiếp tạo nên văn bản - VÒ h×nh thøc: B¾t ®Çu b»ng ch÷ viÕt hoa lïi ®Çu dßng, kÕt thóc b»ng dÊu chÊm xuèng dßng. - Về nội dung: Thờng biểu đạt một ý tơng đối hoµn chØnh. + §o¹n v¨n thêng do nhiÒu c©u t¹o thµnh. 2. Tõ ng÷ vµ c©u trong ®o¹n v¨n. -HS tiÕp tôc quan s¸t 2 ®o¹n v¨n trong -[ §o¹n 1 viÕt vÒ t¸c gi¶ Ng« TÊt Tè.] sgk. -[NTT, «ng ,nhµ v¨n.] ?Đ 1 viết về vấn đề gì? ?Những từ ngữ nào trong đoạn văn cùng -[Đoạn 2 viết về tác phẩm “Tắt đèn”.] chØ vÒ NTT? -[Tắt đèn,tác phẩm.] ?§ 2 viÕt vÒ néi dung g×? -[Dùng làm nhan đề văn bản “Ngô Tất Tố và ?Tõ ng÷ nµo thÓ hiÖn? tác phẩm “Tắt đèn”.] ?Những từ ngữ này đợc dùng để làm gì? -GV:Những từ ngữ đợc dùng nh vậy *Đoạn văn thờng có từ ngữ chủ đề: trong đoạn văn gọi là từ ngữ chủ đề. -Từ ngữ chủ đề là các từ ngữ đợc dùng làm đề ?Vậy em hiểu gì về từ ngữ chủ đề trong mục hoặc các từ ngữ đợc lặp đI lặp lại nhiều ®o¹n v¨n? lần nhằm duy trì đối tợng đợc biểu đạt. -Các từ ngữ chủ đề thờng thuộc các từ loại:chỉ từ,đại từ hoặc từ đồng nghĩa. ?Các từ ngữ chủ đề thờng thuộc các từ lo¹i nµo? ?§äc ®o¹n 2 vµ cho biÕt:ý kh¸I qu¸t bao trïm c¶ ®o¹n v¨n lµ g×? ?ý kháI quát ấy đợc chứa đựng trong câu nµo cña ®o¹n v¨n? ?NhËn xÐt vÒ mÆt h×nh thøc c©u v¨n mang ý kh¸I qu¸t nµy? -GV:Những câu có đặc điểm nh thế trong đoạn văn gọi là câu chủ đề. ?Vậy câu chủ đề là gì?. ?Câu chủ đề còn gọi là câu gì? ?Trong § 2 c©u v¨n nµo trùc tiÕp bæ xung ý nghĩa cho câu chủ đề?Các câu cßn l¹i lµm nhiÖm vô g×? ?Qua đó em có nhận xét gì về mqh ý nghÜa gi÷a c¸c c©u trong ®o¹n v¨n? ?VËy c¸ch tr×nh bµy mét ®o¹n v¨n ntn? -HS đọc lại 2 đoạn văn. ?Đ 1 có câu chủ đề không? ?C¸c ý trong ®o¹n cã phô thuéc nhau kh«ng?Chóng ntn? ?Đ 2 câu chủ đề nằm ở vị trí nào?. -[Đoạn 2:đánh giá những thành công của Ngô TÊt Tè qua t¸c phÈm T¾t §Ìn] -[C©u ®Çu : T¾t §Ìn lµ …cña Ng« TÊt Tè] - [Lời lẽ ngắn gọn, đủ 2 thành phần chính, đứng ở đầu đoạn văn]. *Đoạn văn thờng có câu chủ đề. Câu chủ đề là c©u v¨n: - VÒ néi dung: Mang néi dung kh¸I qu¸t cña c¶ ®o¹n. - Về hình thức : Lời lẽ ngắn gọn, thờng đủ 2 thµnh phÇn chÝnh. - VÒ vÞ trÝ: §øng ®Çu hoÆc cuèi ®o¹n v¨n. - [Câu chủ đề còn gọi là câu chốt] - [C©u 2 vµ c©u 3]. - [ C¸c c©u cßn l¹i bæ sung ý nghÜa cho c©u 2, 3 nhằm làm sáng tỏ chủ đề cho cả đoạn]. *C¸c c©u trong ®o¹n v¨n cã nhiÖm vô triÓn khai và làm sáng tỏ chủ đề của đoạn. 3. C¸ch tr×nh bµy néi dung ®o¹n v¨n. - [Đoạn 1 không có câu chủ đề: Các ý đợc trình bày bằng các câu bình đẳng với nhau]. - [Đ2:Câu chủ đề nằm ở đầu đoạn văn]. - [ý chính nằm ở câu chủ đề] -[TriÓn khai cô thÓ ho¸ ý chÝnh].

(18) ?ý chÝnh cña ®o¹n v¨n n»m ë c©u nµo? ?C¸c c©u cßn l¹i lµm nhiÖm vô g×? -HS đọc đoạn văn b 2 sgk. ?Đoạn văn này có câu chủ đề không?Vị trí của câu chủ đề này? ?VËy ý chÝnh cña ®o¹n n»m ë ®©u? ?Vậy các câu phía trớc câu chủ đề có tác dông g×? -GV kÕt luËn:C¸ch tr×nh bµy ý trong 3 ®o¹n v¨n kh¸c nhau. +§ 1:Tr×nh bµy ý theo kiÓu song hµnh( ®v¨n song hµnh) +§ 2:Tr×nh bµy theo kiÓu diÔn dÞch. +§ 3:Tr×nh bµy theo kiÓu quy n¹p. ?VËy theo em cã mÊy c¸ch tr×nh bµy néi dung ®o¹n v¨n?. -Gv yªu cÇu Hs lµm bµi tËp trong sgk.. -[Có câu chủ đề, nằm ở cuối đoạn văn] -[ ý chính trong câu chủ đề nằm ở cuối đoạn] -[C¸c c©u phÝa tríc cô thÓ ho¸ cho ý chÝnh]. * Cã 3 c¸ch tr×nh bµy néi dung ®o¹n v¨n: - Song hµnh. - Quy n¹p. - DiÔn dÞch. II. LuyÖn tËp. *. Bµi tËp nhËn diÖn [1,2] 1. V¨n b¶n cã 2 ý, 2 ®o¹n v¨n. 2. C¸ch tr×nh bµy: a. DiÔn dÞch. b,c. Song hµnh. * Bµi tËp thùc hµnh: 3,4. 3. Häc sinh viÕt ®o¹n v¨n quy n¹p. 4. Häc sinh viÕt ®o¹n v¨n diÔn dÞch: ý 2. *. Híng dÉn häc ë nhµ. - Lµm c¸c BT cßn l¹i. - ¤n l¹i kiÓu v¨n b¶n tù sù , chuÈn bÞ cho bµi viÕt sè 1. D. §¸nh gi¸ ®iÒu chØnh:. Ngµy so¹n: 2 /09/2012 Ngµy d¹y : /09/2012. TiÕt 11 - 12:. ViÕt bµi TËp lµm v¨n sè 1. _ V¨n tù sù _ A. Mức độ cần đạt: - Ôn lại kiểu bài Tự sự đã học ở lớp 6 có kết hợp với kiểu bài biểu cảm đã học ở lớp 7. - LuyÖn tËp viÕt bµi v¨n vµ ®o¹n v¨n. *TÝch hîp vÒ m«i trêng. B. Tiến trình dạy – học: 1. ổn định lớp. 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ cña häc sinh. 3. Phỏt đề bài 4. GV theo dõi HS làm bài. Nhắc nhở những hiện tượng không nghiêm túc, không trung thực khi kiểm tra - HS làm bài nghiêm túc.

(19) 5. GV thu bài, chấm bài 6. Hướng dẫn học ở nhà: _ Soạn bài “ Lão Hạc”: Tìm đọc “ Tuyển tập truyện ngắn Nam Cao”.. C. MA TRẬN Tên chủ đề. Nhận biết TN TL. Thông hiểu TN TL. Vận dụng Cấp độ thấp. Cấp độ cao. Cộng.

(20) I.Tính thống nhất về chủ đề của văn bản. 1 2đ. IV. Văn tự sự Tổng số câu Tổng số điểm Tỉ lệ. 1 2đ 20%. 1 2đ. 1 8đ 1 8đ 80%. 1 8đ 2 10đ 100%. §Ò bµi: I. Trắc nghiệm: Câu 1(1đ): Trả lời các câu hỏi sau bằng cách khoanh tròn vào chữ cái đầu câu trả lời đúng: 1. Ý nào sau đây không phù hợp với chủ đề: “Con người cần làm gì để bảo vệ rừng?”? A.Cần khai thác rừng có kế hoạch B. Chống đốt phá rừng.

(21) C. Rừng là bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp D. Trồng cây gây rừng 2. Chủ đề của văn bản “ Tôi đi học” là gì? A. Kỉ niệm sâu sắc về tuổi thơ của tác giả Thanh Tịnh B. Vai trò của nhà trường trong cuộc đời mỗi con người C. Bài học đầu tiên trong đời của nhân vật “tôi” D. Dòng cảm nghĩ thiết tha của tác giả khi nhớ lại ngày đầu đi học. 3. Văn bản : “Người thầy đạo cao đức trọng” được trình bày thành mấy đoạn văn? A. 2 đoạn B. 3 đoạn C. 4 đoạn C. 5 đoạn 4.C¸c bíc lam mét bµi v¨n hoµn chØnh? A. 4 B. 5 C. 6 D. 7 Câu 2(1đ): Điền Đ (đúng) hoặc S (sai) vào ô trống đầu các ý sau: 1.Văn bản nhất thiết phải có bố cục ba phần 2. Mở bài, kết bài thường ngắn gọn 3. Mỗi phần mở bài, thân bài, kết bài phải được viết thành một đoạn văn 4. Phần thân bài phải được trình bày mạch lạc, phù hợp với kiểu bài Câu 3(1đ): Điền từ thích hợp vào chỗ trống để trả lời cho câu hỏi: Thế nào là đoạn văn? a.Về nội dung, đoạn văn………….diễn đạt…………ý…………………………………. b. Về hình thức: Chữ cái đầu đoạn văn được viết…………… và……………………. đầu dòng, kết thúc đoạn bằng ……………………… II. Tự luận: Câu 1(2đ): Viết một đoạn văn ngắnvÒ t×nh h×nh « nhiÓm m«i trêng hiÖn nay. Câu 2(5đ): Kể lại kỉ niệm ngày khai trường ấn tượng nhất của em. Đáp án: I. Trắc nghiệm: Câu 1: Mỗi ý đúng cho 0,25đ Câu 1 2 3 4 Đáp án C D B A Câu 2: Mỗi câu điền đúng cho 0,25đ Câu 1 2 3 4 Đáp án S Đ Đ S Câu 3: Điền đủ mỗi ý cho 0,5 đ a. thường, một, trọn vẹn b. hoa, lùi vào, dấu chấm xuống dòng II. Tự luận: Câu 1: - HS viết được đoạn văn có chủ đề, mạch lạc, liên kết cho 2đ Câu 2: 1. Yªu cÇu chung..

(22) - ThÓ lo¹i : v¨n b¶n tù sù. - Néi dung: KÓ l¹i kØ niÖm ngµy ®Çu ®i häc. - Bài viết có bó cục rõ ràng, mạch lạc, trình bày sạch đẹp. - Tập trung vào chủ đề chính không lan man, không viết dài dòng. - Bµi viÕt cã chiÒu s©u, ch©n thùc cã søc thuyÕt phôc 2. Yªu cÇu cô thÓ. *. Më bµi : - Nªu lÝ do nhí l¹i ngµy khai trêng ®Çu tiªn. - Ên tîng s©u ®Ëm vÒ buæi khai trêng. *. Th©n bµi : - Nh÷ng kØ niÖm cã thÓ kÓ l¹i( Nh÷ng c¶m xóc cña b¶n th©n khi chuÈn bÞ ®i; Khi ®i trên đờng đến trờng; Khi đứng trên sân trờng; Khi xếp hàng cùng các bạn; Khi nhận thày gi¸o chñ nhiÖm; Khi vµo líp; Khi ngåi vµo ghÕ trong líp häc bµi ®Çu tiªn.) - Những kỉ niệm có thể đợc kể theo trình tự: + Thêi gian, kh«ng gian. + DiÔn biÕn t©m tr¹ng. + Mỗi kỉ niệm để lại ấn tợng cảm xúc sâu đậm đợc trình bày thành một đoạn. *. KÕt bµi : - KÕt thóc nh÷ng kØ niÖm b»ng dßng c¶m xóc cña b¶n th©n vÒ ngµy ®Çu ®i häc. D. §¸nh gi¸ ®iÒu chØnh: Ngµy so¹n: 02/9/2013. Ngµy d¹y : /9/2013. TiÕt 13- 14: L·o H¹c (Nam Cao) I. Mức độ cần đạt: - Biết đọc hiểu một đoạn trích trong tác phẩm hiện thực tiêu biểu của nhà văn Nam cao - Thấy đợc tình cảnh khống cùng và nhân cách cao quí của nhân vật Lão Hạc, qua đó hiểu thêm về số phận đáng thơng và vẻ đẹp tâm hồn đáng trân trọng của ngời nông dân Việt Nam tríc C¸ch m¹ng th¸ng 8. - Thấy được nghệ thuật viết truyện bậc thầy của nhà văn Nam Cao qua truyện ngắn Lão Hạc II. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng: 1. Kiến thức: - Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong tác phẩm viết theo khuynh hướng hiện thực - Sự thể hiện tinh thần nhân đạo của nhà văn - Tài năng nghệ thuật xuất sắc của nhà văn Nam Cao trong việc xây dựng tình huống truyện, miêu tả, kể truyện, khắc họa hình tượng nhân vật 2. Kĩ năng; - Đọc diến cảm, hiểu, tóm tắtđược tác phẩm viết theo khuynh hướng hiện thực - Vận dụng kiến thức về các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân tích Tp * Tích hợp các kĩ năng sống: Kĩ năng giao tiếp, kĩ năng suy nghĩ sáng tạo, kĩ năng tự nhận thức III. Tiến trình dạy – học: 1. Bµi cò. 2. Bµi míi. Hoạt động của Gv và HS Nội dung cần đạt I. T×m hiÓu chung : GV hướng dẫn học sinh tìm hiểu 1. Tác giả: chung về tác giả, tác phẩm _ Nam Cao: TrÇn H÷u Tri. ? Dựa vào chú thích SGK và kiến +1915 – 1951..

(23) thức đã học, em hãy giới thiệu vµi nÐt vÒ t¸c gi¶?. + Quª: Phñ Lý Nh©n ( Nay thuéc Hµ Nam) + Lµ nhµ v¨n hiÖn thùc xuÊt s¾c. + Đề tài sáng tác: ngời nông dân nghèo đói, bị vùi dËp vµ ngêi trÝ thøc nghÌo sèng mßn mái, bÕ t¾c trong x· héi cò. + ThÓ lo¹i s¸ng t¸c: TruyÖn ng¾n, truyÖn dµi,bót kÝ.. _ Häc sinh tham kh¶o thªm SGK: ? HiÓu biÕt cña em vÒ t¸c phÈm?. 2. Tác phẩm : _ L·o H¹c lµ mét trong nh÷ng truyÖn ng¾n xuÊt s¾c viÕt vÒ ngêi n«ng d©n cña Nam Cao. a.ThÓ lo¹i: TruyÖn ng¾n. - Gv hướng dẫn học sinh đọc văn b..§äc_ Tãm t¾t _ T×m bè côc: bản  Yªu cÇu häc sinh tãm t¾t theo ba ý: +T×nh c¶nh cña L·o H¹c. _ Gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh +T×nh c¶m cña L·o H¹c víi con Vµng. tãm t¾t phÇn ®Çu truyÖn ng¾n +Sù tóng quÉn cña L·o H¹c trong nh÷ng toan tÝnh “L·o H¹c”: In ch÷ nhá. cña L·o. Tãm t¾t phÇn ®Çu?  §©y lµ ®o¹n cuèi cña truyÖn ng¾n gåm hai sù viÖc ? Tãm t¾t nh÷ng sù viÖc chÝnh chÝnh: trong phần văn bản đợc học? + Nh÷ng viÖc lµm cña L·o H¹c tríc khi chÕt. + C¸i chÕt cña L·o H¹c. ) Bè côc: 2 phÇn. ? Dựa vào đó em thấy đoạn trích có ( Tơng ứng 2 SV trên) thÓ chia thµnh mÊy phÇn? Häc sinh chia ®o¹n. ? Néi dung tõng phÇn? _ Nh©n vËt: + L·o H¹c: Nh©n vËt chÝnh. ? Cã nh÷ng nh©n vËt nµo? Nh©n vËt +¤ng gi¸o ( xng t«i ) nµo lµ nh©n vËt trung t©m? _ Ng«i kÓ thø nhÊt: ¤ng gi¸o kÓ truyÖn ? TruyÖn kÓ theo ng«i thø mÊy? Học sinh đọc phần đầu của đoạn trích ? L·o H¹c hiÖn ra qua nh÷ng sù viÖc nµo? ? Trớc khi chết Lão Hạc đã làm những g×? ? T¹i sao viÖc b¸n con chã víi L·o H¹c l¹i lµ c¶ mét sù kiÖn lín?. ? Khi b¸n con chã råi, T©m tr¹ng cña L·o H¹c ra sao? ? Lý do L·o b¸n con chã lµ g×? ? T×m nh÷ng tõ ng÷, chi tiÕt diÔn t¶ t©m tr¹ng cña L·o H¹c?. ? Tác giả sử dụng loại từ gì để miêu tả t©m tr¹ng?. II. Phân tích: 1. Nhân vật Lão Hạc a. Những việc làm của Lão hạc trước khi chết + B¸n cËu Vµng. + Gửi ông giáo mảnh vờn và 30 đồng bạc. ) B¸n con chã Vµng. + Con chó: Là kỷ vật của đứa con trai. Lµ b¹n th©n sím h«m cña L·o. Gäi th©n mËt cËu Vµng. ThÓ hiÖn sù g¾n bã th©n thiÕt víi L·o. + T©m tr¹ng L·o H¹c: _ lý do b¸n chã: + Sau khi èm cuéc sèng L·o H¹c cã nhiÒu khã kh¨n. + Sî ¨n hÕt tiÒn cña con.  B¾t buéc , miÔn cìng. _ T©m tr¹ng: Cè lµm ra vÎ vui vÎ. Cêi nh mÕu M¾t Çng Ëng níc. MÆt co róm l¹i. Nh÷ng nÕp nh¨n x« l¹i Ðp cho níc m¾t…..

(24) ? Qua cách miêu tả đó cho ta thấy tâm tr¹ng lóc nµy cña L·o H¹c nh thÕ nµo? ? Với những động từ miêu tả trên, gợi cho em h×nh ¶nh mét con ngêi nh thÕ nµo? ? Trong cuéc trß chuyÖn gi÷a L·o H¹c với ông giáo đã xuất hiện những câu nói đợm màu triết lý dân gian. Theo em đó là những câu nói nào? ? ThÓ hiÖn ®iÒu g×? ? ViÖc lµm thø hai cña L·o H¹c tríc khi chÕt lµ g×? ? M¶nh vên vµ mãn tiÒn göi «ng gi¸o có ý nghĩa gìđối với Lão Hạc?. ? T¹i sao L·o H¹c ph¶i lµm nh vËy? ? Qua đó bộc lộ phẩm chất gì của Lão H¹c? ? Sau khi đã thực hiện xong kế hoạch thì Lão Hạc đã làm gì? ? Tác giả đã miêu tả về cái chết của L·o H¹c nh thÕ nµo? ? NhËn xÐt vÒ c¸i chÕt nµy? ? C¸ch sö dông tõ ng÷ cña t¸c gi¶ nh thÕ nµo? ? T¹i sao L·o H¹c l¹i chän c¸i chÕt nµy?. ? C¸i chÕt cña L·o H¹c cã ý nghÜa g×?. ? Em cã suy nghÜ g× tríc c¸i chÕt cña L·o H¹c. §Çu nghÑo, miÖng mÕu m¸o. Hu hu khãc, tù coi lµ m×nh lõa con chã. Tõ l¸y: Çng Ëng, mãm mÐm, hu hu. Đau đớn, xót xa, thơng tiếc, hối hận của một con ngêi giµu t×nh th¬ng, giµu lßng nh©n hËu. Mét L·o H¹c giµ nua, kh« hÐo, mét t©m hån ®au khổ đến cạn kiệt cả nớc mắt, một hình hài đáng th¬ng…  L·o H¹c: “KiÕp cn chã lµ kiÕp khæ th× ta ho¸ kiÕm cho nã thµnh kiÕm ngêi”… ¤ng gi¸o: “ Kh«ng bao giê nªn ho·n sù sung síng” Suy nghÜ vÒ sè phËn con ngêi, thÓ hiÖn nçi buån, sự bất lực đồng thời pha chút lạc quan trớc cuộc sèng hiÖn t¹i. ) Gửi ông giáo mảnh vờn và 30 đồng bạc: + M¶nh vên lµ tµi s¶nduy nhÊt mµ L·o H¹c cã thÓ dµnh cho con  Nã g¾n víi bæn phËn cña con ngêi lµm cha. + Món tiền: Phòng làm ma chay khi Lão chết để khái phiÒnlµng xãm  Nã g¾n víi danh dù cña mét con ngêi.  L·o kh«ng muèn con L·o ph¶i khæ, ph¶i hËn L·o khi trë vÒ. L·o H¹c lµ ngêi sèng träng t×nh nghÜa, giµu lßng tù träng, coi träng bæn phËn lµm cha, danh dù lµm ngêi, nghÌo khæ ngng trong s¹ch. b. Cái chết của Lão hạc _ L·o h¹c vËt v·, ®Çu tãc rò rîi, m¾t long sßng säc, tru trÐo, sïi bät mÐp, chèc chèc l¹i giËt m¹nh…  D÷ déi, thª th¶m. C¸c tõ tîng h×nh, tîng thanh: VËt v·, rò rîi, xéc xÖch, long sßng säc…. Miêu tả sinh động cái chết, tạo cảm giác cho ngời đọc. häc sinh th¶o luËn. V×: +Để giải thoát cho bản thân, cho cuộc đời, cho số phËn. +Thanh th¶n cho t©m hån. +Để tạ lỗi vì đã trót lừa “ cậu Vàng”. ) ý nghÜa: _ Béc lé râ sè phËn vµ tÝnh c¸ch cña ngêi n«ng d©n nghÌo tríc C¸ch m¹ng Th¸ng 8: BÕ t¾c, cïng quÉn, khh«ng lèi tho¸t, muèn gi÷ b¶n chÊt l¬ng thiÖn. _ Tè c¸o x· héi hiÖn thùc dÉ ®Èy con ngêi vµo chç bÕ t¾c, kh«ng lèi tho¸t. Cảm động, xót xa, căm thù xã hội… < Häc sinh tù th¶o luËn>.

(25) ?Ngời đợc Lão Hạc sẻ chia, nhờ 2.Nh©n vËt ¤ng gi¸o: cậy, đợc chứng kiếncuộc sống của _ Một tri thức nghèo sống ở nông thôn. L·o H¹c lµ ai? _ Lµ ngêi giµu t×nh th¬ng, lßng tù träng. ? ¤ng gi¸o lµ ngêi nh thÕ nµo? _ Ngêi l¸ng giÒng th©n thiÕt cña L·o H¹c. _ Lu«n th«ng c¶m,xÎ chia, th¬ng xãt, an ñi L·o H¹c. ? Ông giáo luôn rút ra triết lý về nỗi + “Chao ôi! đối với những ngời ở quanh ta….” buồn trớc cuộc đời con ngời. Em hãy + “Không cuộc đời cha hẳn đã đáng buồn….” t×m nh÷ng ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n Là ngời hiểu đời, hiểu ngời, có lòng vị tha, có tâm thÓ hiÖn ®iÒu nµy? hồn đồng cảm, trọng nhân cách,không mất lòng ? Chøng tá «ng gi¸o lµ ngêi nh thÕ tin vào những điều tốt đẹp của con ngời. nµo?  Nam Cao thùc sù lµ nhµ v¨n cña nh÷ng ngêi lao ? Tõ nh©n vËt nµy, em hiÓu g× vÒ động nghèo khổ, lơng thiện. Ông giàu lòng thơng Nam Cao? ngêi, cã niÒm tin m·nh liÖt vµo phÈm chÊt tèt ®ep cña con ngêi. ? Ngoµi ra, trong t¸c phÈm cßn cã  C¸c nh©n vËt kh¸c nh: Vî «ng gi¸o, Binh T. mét sè nh©n vËt kh¸c? §ã lµ ai?  Còng nghÌo khæ. ? Hä lµ ngêi nh thÕ nµo?  Lu«n hiÓu lÇm vÒ L·o H¹c, hiÓu sai vÒ con ngêi. ? Điều đó có ảnh hởng gì đến suy nghÜ cña hä?  Häc sinh tù th¶o luËn. ? Họ có đáng trách không? ? Häc xong v¨n b¶n, em nhËn thøc ®- III) Tæng kÕt îc g×? 1) Néi dung. _Sè phËn ®au th¬ng, cïng khæ bÕ t¾c,kh«ng lèi thoát của ngời lao động nói chung và ngời n«ng d©n trong x· héi cò. _ PhÈm chÊt trong s¹ch, cao quý, ®Çy tù träng cña con ngêi. _ Tấm lòng yêu thơng, trân trọng đối với ngời n«ng d©n cña t¸c gi¶. 2) NghÖ thuËt. ? Nét đặc sắc trong nghệ thuật của _ Tù sù kÕt hîp miªu t¶ vµ biÓu c¶m. Nam Cao lµ g×? _ Chi tiết cụ thể,sống động. _ C¸ch kÓ chuyÖn tù nhiªn, ch©n thùc. _ Miêu tả tâm lý nhân vất đặc sắc. IV .Hướng dẫn học ở nhà: _N¾m v÷ng néi dung, nghÖ thuËt cña t¸c phÈm. _ So¹n “tõ tîng h×nh, tõ tîng thanh”. *§¸nh gi¸ ®iÒu chØnh:. Ngày soạn : 6 /09/2013 Ngàyd¹y / 9/2013 TiÕt 15: Tõ tîng h×nh, tõ tîng thanh I.Mức độ cần đạt: - Hiểu thế nào là từ tượng hình, từ tượng thanh..

(26) - Có ý thức sử dụng từ tượng hình, tượng thanh để tăng thêm tính hình tượng, tính biểu cảm trong giao tiếp. đọc hiểu và tạo lập văn bản II.Trọng tâm kiến thức, kĩ năng: 1. Kiến thức: - Đặc điểm của từ tượng hình, từ tượng thanh - Công dụng của từ tượng hình, tượng thanh 2. Kĩ năng: - Nhận biết từ tượng hình, tượng thanh và giá trị của chúng trong văn miêu tả - Lựa chọn, sử dụng từ tượng hình, tượng thanh phù hợp với hoàn cảnh nói và viết * Tích hợp các kĩ năng sống: Kĩ năng ra quyết định, kĩ năng suy nghĩ sáng tạo, … III. Tiến trình dạy – học: 1. Bµi cò. 2. Bµi míi. Hoạt động của Gv và HS ? T×m c¸c tõ m« pháng ©m thanh trong ba vÝ dô trªn? ? Nh÷ng tõ gîi lªn ©m thanh g×? ? Ngoµi nh÷ng tõ ng÷ m« pháng vÒ âm thanh của ngời, động vật nói trên th× cßn cã nhiÒu tõ ng÷ m« pháng ©m thanh cña tù nhiªn. Em h·y t×m? _ Gi¸o viªn kÕt luËn: _ Häc sinh tiÕp tôc quan s¸t vÝ dô ? T×m c¸c tõ ng÷ gîi t¶ h×nh d¸ng, tr¹ng th¸i cña sinh vËt trong ba vÝ dô trªn? ? Qua nh÷ng tõ ng÷ gîi t¶ trªn em thấy đợc gì? _ Gi¸o viªn kÕt luËn: ? VËy theo em thÕ nµo lµ tõ tîng thanh, thÕ nµo lµ tõ tîng h×nh? ? H·y thay c¸c tõ tîng thanh vµ tõ tîng h×nh trªn b»ng c¸c tõ ng÷ miªu t¶ vÒ h×nh d¸ng, tr¹ng th¸i. Vµ nhËn xÐt. ? Qua đó em thấy từ tợng thanh và từ tîng h×nh cã c«ng dông g×? ? Nó thờng đợc sử dụng trong loại v¨n b¶n nµo? Học sinh đọc ghi nhớ sách giáo khoa.. Nội dung cần đạt. 1§Æc ®iÓm: Hu hu: TiÕng khãc to kh«ng k×m nÐn ¦ ñ: TiÕng cho kªu µo µo, rãc r¸ch, b× bâm, åm ép, quang qu¸c. Những từ có đặc điểm nh trên gọi là từ tợng thanh. _H×nh d¸ng: Mãm mÐm, rò rîi, xéc xÖch. _Tr¹ng th¸i: VËt v·.. Mét L·o H¹c giµ nua kh¾c khæ vµ c¸i chÕt d÷ déi cña L·o. Những từ ngữ dùng để gợi tả về hình dáng, trạng th¸i nh trªn gäi lµ tõ tîng h×nh. _ Tõ tîng thanh: Lµ tõ m« pháng ©m thanh. _ Tõ tîng h×nh: Lµ tõ gîi t¶ h×nh d¸ng, tr¹ng th¸i cña sù vËt, hiÖn tîng. 2) C«ng dông: Khi thay bằng các từ ngữ miêu tả thì không gợi đợc âm thanh, hình ảnh cụ thể, không làm cho ngời đọc xúc động nh khi dùng từ tợng thanh, tợng h×nh. + Gợi đựơc hình ảnh, âm thanh, cụ thể, sinh động. + Cã gi¸ trÞ biÓu c¶m cao. + Thờng đợc dùng trong văn bản miêu tả và tự sự.. II) LuyÖn tËp. ? Nªu yªu cÇu bµi tËp. ? Ph©n nhãm bµi tËp?. 1) Bµi tËp nhËn diÖn: Bµi tËp 1  Yêu cầu học sinh thực hiện kẻ cột để tìm từ tợng thanh vµ tõ tîng h×nh trong c¸c ®o¹n v¨n. 2) Bµi tËp ph©n tÝch: Bµi tËp 3, 5. ) Bµi tËp 3: Häc sinh lµm vµo vë..

(27) ? Ph©n biÖt ý nghÜa cña c¸c tõ tîng ) Bµi tËp 5: Híng dÉn lµm ë nhµ thanh t¶ tiÕng cêi? 3) Bµi tËp thùc hµnh: _ Gi¸o viªn cho häc sinh t×m b»ng c¸ch yªu cÇu 2 häc sinh chia cét t×m: ) Bµi tËp 2: N¨m tõ tîng thanh t¶ d¸ng ®i nhanh:  Tho¨n th¾n,…. N¨m tõ tîng thanh t¶ d¸ng ®i chËm:  LÒ mÒ,….. IV.Dặn dò-híng dÉn tù häc: - Học thuộc ghi nhớ - Sưu tầm một bài thơ có sử dụng từ tượng hình, từ tượng thanh - Soạn bài “ Liên kết các đoạn văn trong văn bản”. V.§¸nh gi¸ ®iÒu chØnh: Ngµy so¹n: 12 /9/2013 Ngµy so¹n: /9/2013 TiÕt 16: Liªn kÕt c¸c ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n I.Mức độ cần đạt: - Biết cách sử dụng các phương tiện để liên kết các đoạn văn làm cho chúng liền ý, liền mạch II. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng: 1. Kiến thức: - Sự liên kết giữa các đoạn, các phương tiện liên kết đoạn( từ, câu nối) - T¸c dụng của việc liên kết các đoạn văn trong quá trình tạo lập văn bản 2. Kĩ năng: - Nhận biết, sử dụng các câu, các từ có chức năng, tác dụng liên kết các đoạn trong một văn bản. *Gi¸o dôc kÜ n¨ng sèng: kÜ n¨ng giao tiÕp. III. Tiến trình dạy học: 1. Bµi cò. 2. Bµi míi. Hoạt động của Gv và HS Nội dung cần đạt 1) T¸c dông cña viÖc liªn kÕt c¸c ®o¹n v¨n _ Giáo viên cho học sinh đọc hai đoạn trong văn bản. _ Ng«i trêng. v¨n trong s¸ch gi¸o khoa. ? Hai đoạn văn cùng viết về đối tơng Đoạn 1: Tả. §o¹n 2: BiÓu c¶m. nµo? ? Phơng thức biểu đạt ở mỗi đoạn có Đoạn 1: Hiện tại §o¹n 2: Qu¸ khø. gièng nhau kh«ng?  Rêi r¹c hôt hÉng, khã hiÓu. ? Thêi ®iÓm viÕt vÒ ng«i trêng ë hai ®o¹n nh thÕ nµo? ? Khi đọc hai đoạn văn lên em thấy nh thÕ nµo?  Nội dung: Không thay đổi. _ Giáo viên cho học sinh đọc lại hai Hình thức: Thêm cụm từ “ trớc đó mấy hôm”. ®o¹n v¨n ë vÝ dô 2.  Bæ xung ý nghÜa vÒ thêi gian cho ®o¹n v¨n 2. ? VÒ néi dung hai ®o¹n v¨n cã thay  Hai đoạn văn này liền mạch: Phân định rõ về thời đổi không? về hình thức? gian: Hiện tại và quá khứ giúp ngời đọc hiểu đợc ? Côm tõ nµy cã t¸c dông g×? dÔ dµng. ? Khi đọc lên, em thấy hai đoạn văn  Vì hai đoạn văn đã có sự liên kết với nhau về nội nµy cã g× kh¸c víi hai ®o¹n v¨n tríc? dung vµ h×nh thøc, nhê côm tõ liªn kÕt trªn: Gäi lµ ph¬ng tiÖn liªn kÕt ®o¹n..

(28) ? V× sao?. ) Khi chuyÓn tõ ®o¹n nµy sang ®o¹n v¨n kh¸c cÇn sử dụng các phơng tiện liên kết để thể hiện mối quan hÖ, ý nghÜa cña chóng. 2) C¸ch liªn kÕt c¸c ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n. ? Qua hai vÝ dô trªn, em thÊy khi chuyÓn tõ ®o¹n v¨n nµy sang ®o¹n v¨n  Quan hÖ liÖt kª: kh¸c cÇn ph¶i cã ®iÒu kiÖn g×? §o¹n 1: LiÖt kª _ Học sinh đọc hai đoạn văn trong ví Đoạn 2: Cảm thụ. ” Sau kh©u t×m hiÓu”. dô a (II.1). ? Xác định mối quan hệ về ý nghĩa gi÷a hai ®o¹n v¨n nµy?  ThÓ hiÖn ý liÖt kª.. ? Mối quan hệ ấy đợc duy trì nhờ từ  Liªn kÕt b»ng tõ “nhng”. ng÷ nµo? ? Côm tõ nµy cã t¸c dông g×?  Mối quan hệ tơng phản, đối lập. _ Học sinh đọc đoạn văn b. ? Hai đoạn văn có liên kết không? Ph Mối quan hệ thể hiện ý so sánh, đối lập. ¬ng tiÖn liªn kÕt lµ tõ ng÷ nµo? ? Hai ®o¹n v¨n nµy cã quan hÖ víi nhau b»ng mèi quan hÖ g×? ? Tõ “nhng” thuéc tõ lo¹i g×? cã t¸c dông g×?  §ã: ChØ tõ. _ Học sinh đọc cả đoạn văn ở ví dụ 1(I) s¸ch gi¸o khoa. ? Chú ý cụm từ “trớc đó”. Từ “đó” thuéc tõ lo¹i g×? _ Học sinh đọc hai đoạn văn d( sách  Mối quan hệ tổng kết,khái quát. gi¸o khoa). ? Hai ®o¹n v¨n trªn cã mèi qua hÖ víi  Nãi tãm l¹i. nhau nh thÕ nµo?  ThÓ hiÖn ý tæng kÕt, kh¸i qu¸t. ? B»ng tõ ng÷ nµo? ) Có thể dùng từ ngữ để liên kết các đoạn ? tõ ng÷ cã t¸c dông g×? v¨n. ? Qua bèn vÝ dô trªn em cã nhËn xÐt _ C¸c tõ ng÷ ph¶i cã t¸c dông liªn kÕt nh: Quan g×? hệ từ, đại từ, chỉ từ. _ Sö dông c¸c côm tõ thÓ hiÖn ý liªn kÕt (vÝ dô a) ? Các từ ngữ này phải có tác dụng gì? so sánh, đối lập (ví dụ b) tổng kết, khái quát (ví dụ ? Chóng thuéc c¸c tõ lo¹i nµo? 2). ? Ngoµi ra cßn sö dông c¸c côm tõ cã ý nghÜa g×? _ Học sinh đọc hai đoạnvăn trong mục 2(II) s¸ch gi¸o khoa. ? Hai ®o¹n v¨n nµy cã liªn kÕt víi nhau kh«ng? ? Ph¬ng tiÖn liªn kÕt ë ®©y cã ph¶i lµ tõ nh trªn kh«ng? ? T¹i sao gäi nã lµ cÇu nèi? ? Qua vÝ dô nµy em thÊy: Ngoµi sö dụng từ ngữ để liên kết các đoạn văn th× con ngêi ta cßn sö dông phương tiện g×? ? Nh vËy cã mÊy c¸ch liªn kÕt c¸c ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n?.  Hai ®o¹n v¨n liªn kÕt víi nhau vÒ néi dung.  Ph¬ng tiÖn liªn kÕt lµ mét c©u nèi :” ¸i dµ…”.  V× nã nèi tiÕp vµ ph¸t triÓn ý cña ®o¹n v¨n trªn. ) Dùng câu nối để liên kết các đoạn văn.  Hai c¸ch: _ Dïng tõ ng÷. _ Dïng c©u nèi.

(29) ) Học sinh đọc ghi nhớ trong sách giáo khoa. II) LuyÖn tËp: 1) _ Häc sinh lµm bµi tËp trong s¸ch gi¸o khoa. _ Yªu cÇu: tõ ng÷ liªn kÕt gi÷a c¸c ®o¹n v¨n. Xác định mối quan hệ giữa các đoạn. 2) Bài tập điền từ đã cho: Học sinh chọn rồi làm vào vở bài tập. IV. Dặn dò- hướng dẫn học ở nhà: - Học thuộc lí thuyết - Làm các bài tập còn lại - Tìm và chỉ ra tác dụng của từ ngữ và câu văn được dùng để liên kết các đoạn văn trong 1 văn bản nghị luận đã học ở lớp 7 - Soạn bài: Từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội. V. §¸nh gi¸ ®iÒu chØnh:. Ngày soạn :12/9/2013 Ngày dạy : TiÕt 17:. Từ ngữ địa phơng và biệt ngữ xã hội.. I.Mức độ cần đạt: - Hiểu thế nào là từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội - Nắm được hoàn cảnh sử dụng và giá trị của từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội trong văn bản II.Trọng tâm kiến thức kĩ năng: 1. Kiến thức: Khái niệm từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội - Tác dụng của từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội trowng văn bản 2/ Kĩ năng: - Nhận biết, hiểu một số từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội - Dùng từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội phù hợp với tình huống giao tiếp * Tích hợp các kĩ năng sống: kĩ năng giao tiếp, kĩ năng suy nghĩ sáng tạo… III. Tiến trình dạy học: 1. Bµi cò. - Thế nào là từ tượng hình? Từ tượng thanh? - Lấy ví dụ về 2 từ tượng hình, 2 từ tượng thanh và đặtk câu với các từ đó? 2. Bµi míi. Hoạt động của GV và HS Nội dung cần đạt GV hướng dẫn học sinh tìm hiểu khái niệm -[Ngêi Thanh Ho¸-MiÒn Trung] từ ngữ toàn dân _ Giáo viên đặt tình huống, yêu cầu học sinh -[Mi ®i m« røa?] ph¸t hiÖn. ? Em lµ ngêi tØnh nµo? Thuéc miÒn nµo? ? Khi muốn biết một ngời cùng quê với em đi -[Không hiểu đợc-phải hỏi “Mày đi đâu đấy”] đâu đó thì em sẽ hỏi nh thế nào? ? NÕu mét ngêi quª ë Hµ Néi vÒ ch¬i mµ em hỏi nh trên thì ngời ta có hiểu đợc không?.

(30) ? VËy em hái nh thÕ nµo? ? Tại sao hỏi nh vậy ngời ta mới hiểu đợc? _ Giáo viên kết luận: Những từ ngữ đợc sử dông réng r·i trong toµn d©n, dïng chung cho tÊt c¶ mäi vïng miÒn nh vËy gäi lµ tõ ng÷ toµn d©n. ? VËy em hiÓu tõ ng÷ toµn d©n lµ nh thÕ nµo? ? Những từ ngữ toàn dân ấy thờng đợc sử dông trong v¨n b¶n nh thÕ nµo? _ Gi¸o viªn lÊy vÝ dô chøng minh. -GV:Nh÷ng tõ ng÷ mµ khi nãi ra chØ cã ë mét địa phơng nào đó hiểu đợc ta gọi là từ ngữ địa ph¬ng. ?Vậy từ ngữ địa phơng là gì? -HS quan s¸t vÝ dô. ?Trong 2 vÝ dô trªn cã mét tõ ng÷ cïng chØ chung một đối tợng.Theo em đó là từ nào? Giải thích nghĩa của từ đó? ?Trong 3 từ trên từ nào là từ địa phơng?Từ nµo lµ tõ toµn d©n? ?D©n vïng nµo gäi ‘bÑ” lµ “ng«”? ?D©n vïng nµo gäi “B¾p” lµ “ng«”? ?ở địa phơng ta có gọi “ngô” là “bắp, bẹ” kh«ng? ?Qua ví dụ trên em hiểu từ ngữ địa phơng là g×? ?Lấy ví dụ về từ ngữ địa phơng mà em biết?. -[Vì những từ ngữ này đợc dùng trong cả níc,ë tÊt c¶ mäi vïng miÒn nªn ai còng cã thể hiểu đợc]. *Tõ ng÷ toµn d©n lµ líp tõ ng÷ v¨n hoá,chuẩn mực,đợc sử dụng rộng rãi trong toµn d©n,trong c¶ níc. -[Dïng trong t¸c phÈm v¨n häc,trong giÊy tê hµnh chÝnh]. I.Từ ngữ địa phơng. 1.VÝ dô. -[BÑ,b¾p = Ng«] -[Ng«:Tõ ng÷ toµn d©n Bắp, bẹ:Từ ngữ địa phơng] -[T©y B¾c] -[Nam bé] -HS tù th¶o luËn 2.Ghi nhí.. -HS quan s¸t 2 vÝ dô trong sgk. ?Trong ví dụ a những từ nào cùng chỉ một đối tîng? ?T¹i sao cã chç l¹i dïng “mÑ”,cã chç l¹i gäi II.BiÖt ng÷ x· héi. 1.VÝ dô “mî’? -[MÑ, mî] -[Hai từ đồng nghĩa: + Mợ là cách gọi mẹ cña tÇng líp trung lu trong x· héi cò. + MÑ lµ tõ ng÷ toµn d©n. -[Gäi “MÑ” khi t¸c gi¶ tù béc lé t×nh c¶m. ?Trong x· héi ngµy nay cã gäi “mî” kh«ng? Gọi ‘Mợ”khi đối thoại với cô- 2 ngời V× sao? cïng mét tÇng líp x· héiphï hîp víi hoµn ?Trong vÝ dô b nh÷ng tõ “ngçng.tróng tñ” cã c¶nh. nghÜa lµ ntn? -[GoÞ “MÑ”kh«ng ph©n biÖt giai cÊp,tÇng ?Nh÷ng tõ ng÷ nµy thêng dïng trong tÇng líp líp x· héi] x· héi nµo ngµy nay? -[Ngçng: ®iÓm 2.] ?Khi giao tiÕp víi tÇng líp x· héi kh¸c hay -[Trúng tủ: trúng phần kiến thức đã học] viÕt trong v¨n b¶n th× cã dïng nh÷ng tõ ng÷ -[Häc sinh] nµy kh«ng? T¹i sao? -GV:Những từ ngữ đợc dùng trong một tầng -[Kh«nh dïng trong nãi, viÕt cho ngêi líp x· héi riªng biÖt nh trªn gäi lµ biÖt ng÷ thuéc tÇng líp kh¸c v× hä sÏ kh«ng hiÓu] x· héi. ?VËy theo em BNXH lµ g×? ?Cã nªn sö dông TN§P vµ BNXH mét c¸ch tuú tiÖn kh«ng? ?ChØ nªn sö dông TN§P vµ BNXH khi nµo? ?Khi sö dông BNXH cÇn chó ý nh÷ng g×?. 2.Ghi nhí.(SGK).

(31) III.C¸ch sö dông ?Trong v¨n b¶n cã nªn sö dông TN§P vµ BNXH kh«ng? -GV cho hs quan sát ví dụ trong sgk để chứng minh. ?Qua đó em thấy nên sử dụng TNĐP và BNXH ntn?. -[Khi đối tợng là ngời cùng địa phơng, cïng tÇng líp x· héi] -[Chó ý vµo t×nh huèng giao tiÕp ( th©n mËt hay xa l¹, suång s· hay nghiªm tóc; Hơn nữa thời đại ngày nay khác thời đại ngµy xa…) -[Chỉ sử dụng khi cần thiết để tô đậm sắc thái địa phơng hoặc tính cách nhân vật]. *Sử dụng từ ngữ địa phơng và biệt ngữ xã héi ph¶i phï hîp víi t×nh huèng giao tiÕp,hoµn c¶nh giao tiÕp. *Trong thơ văn sử dụng từ ngữ địa phơng và biệt ngữ xã hội để tô đậm sắc thái địa -GV híng dÉn häc sinh lµm bµi tËp trong sgk. ph¬ng,mµu s¾c tÇng líp x· héi, tÝnh c¸ch Bµi 1 : nh©n vËt. a. NghÖ TÜnh : -HS đọc to ghi nhớ trong sgk. - ChÎo : mét lo¹i níc chÊm ; Ng¸i : xa ; IV.LuyÖn tËp Ché : thÊy . 1.Bµi tËp ph©n tÝch:bt 3 b. Nam Bé : 2.Bµi tËp thùc hµnh:bt 1,2,4,5. - Nãn : mò vµ nãn ; MËn : qña roi ; Th¬m : qu¶ døa ; C¸ lãc : c¸ qu¶ ...... c. Thõa Thiªn – HuÕ : - §µo : qu¶ doi ; MÌ : võng ; Bäc : c¸i tói ¸o ;T« : c¸i b¸t .... Bµi 2 : - Sao cËu hay häc g¹o thÕ ? ( häc g¹o : häc thuéc lßng 1 c¸ch m¸y mãc ) . - H«m qua, tí l¹i bÞ x¬i gËy ( ®iÓm 1 ) - Nãi lµm g× víi d©n phe phÈy ( mua b¸n bÊt hîp ph¸p ) . - Nã ®Èy con xe víi gi¸ kh¸ hêi . ( b¸n ) Bài 3 : Trờng hợp (a) , có thể trờng hợp (d) để tô đậm sắc thái địa phơng . IV. Dặn dò- híng dÉn häc ë nhµ. - Lµm c¸c bµi tËp cßn l¹i . - Sưu tầm một số câu ca dao, hò, vè, thơ văn có sử dụng từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội - Đọc và sửa lỗi lạm dụng từ địa phương trong các bài tập làm văn cảu bản thân và bạn -So¹n “ Tãm t¾t v¨n b¶n tù sù”. V. §¸nh gi¸ ®iÒu chØnh:. Ngµy so¹n :13 /9/2013 Ngày dạy : TiÕt 18 :. Tãm t¾t v¨n b¶n tù sù.

(32) I.Mức độ cần đạt: Biết cách tóm tắt một văn bản tự sự II. Trọng tâm kiến thức kĩ năng : 1. Kiến thức : - Các yêu cầu đối với việc tóm tắt văn bản tự sự 2. Kĩ năng : - Đọc hiểu, nắm bắt được toàn bộ cốt truyện của văn bản tự sự - Phân biệt sự khác nhau giữa tóm tắt khái quát và tóm tắt chi tiết - Tóm tắt một văn bản tự sự phù hợp với yêu cầu sử dụng * Các kĩ năng sống cơ bản được giáo dục : Kĩ năng tư duy sáng tạo, kĩ năng khái quát... III. Tiến trình dạy học : 1.Bµi cò: - Tác dụng của việc liên kết các đoạn văn trong văn bản ? - Nếu những phương tiện liên kết đoạn văn trong văn bản ? 2.Bµi míi. Hoạt động của GV và HS Nội dung cần đạt -[Häc sinh kÓ tªn] ?Hãy kể cho cả lớp nghe ở lớp 6,7,8 em đã học -[Cã ba c¸ch:KÓ tãm t¾t, kÓ chi tiÕt, kÓ nh÷ng v¨n b¶n tù sù nµo? s¸ng t¹o] ?Muèn kÓ cho ngêi kh¸c nghe vÒ c¸c v¨n b¶n -[Dïng lời văn của mình để kể lại các sự tù sù Êy th× em cã mÊy c¸ch kÓ? viÖc chÝnh, c¸c nh©n vËt chÝnh trong ?KÓ tãm t¾t lµ kÓ ntn? truyÖn] -[Giúp ngời nghe hiểu đợc nội dung ?Kể tóm tắt để làm gì? chÝnh cña v¨n b¶n] -GV kÕt luËn:C¸ch kÓ tãm t¾t nh trªn gäi lµ tãm t¾t v¨n b¶n tù sù. I.ThÕ nµo lµ tãm t¾t v¨n b¶n tù sù. ?VËy thÕ nµo lµ tãm t¾t v¨n b¶n tù sù? Lµ c¸ch dïng lêi v¨n cña m×nh tr×nh bµy mét c¸ch ng¾n gän néi dung chÝnh cña v¨n b¶n Êy. ?Néi dung chÝnh thêng thÓ hiÖn qua nh÷ng Néi dung chÝnh thêng thÓ hiÖn qua sù mÆt nµo? viÖc chÝnh vµ nh©n vËt chÝnh. -GV ®a vd 1-sgk. ?B»ng c¸ch hiÓu cña em h·y thùc hiÖn yªu cÇu -[HS lùa chän c©u b] trong bµi tËp trªn? ?Tãm t¾t ntn? II.C¸ch tãm t¾t v¨n b¶n tù sù. -HS đọc văn bản tóm tắt trong sgk. 1.Những yêu cầu đối với văn bản tóm ?V¨n b¶n tãm t¾t nµy kÓ l¹i néi dung cña v¨n t¾t. b¶n nµo? -S¬n Tinh, Thuû Tinh ?Dựa vào đâu để em nhận biết? ?Nội dung chính của văn bản “STTT” có đợc -Sù viÖc, nh©n vËt thể hiện đầy đủ qua văn bản tóm tắt này kh«ng? -Phản ánh đầy đủ nội dung ?So s¸nh v¨n b¶n tãm t¾t víi v¨n b¶n chÝnh vÒ độ dài, lời văn, số lợng nhân vật? -HS nhËn xÐt ?NhËn xÐt vÒ bè côc cña v¨n b¶n tãm t¾t? -Bố cục: đủ cả 3 phần: mở đầu, nội ?NÕu bá ®i mét trong ba phÇn Êy th× sÏ ntn? dung, kÕt thóc ?VËy v¨n b¶n tãm t¾t cÇn cã yªu cÇu g×? -Ngời nghe sẽ không hiểu đợc Yêu cầu:- Phản ánh đầy đủ nội dung -§¶m b¶o tÝnh hoµn chØnh -Các phần cần phải cân đối,.

(33) ?Ph¶i thùc hiÖn ntn? hîp lÝ.(Më ®Çu, kÕt thóc : ?Nếu không đọc văn bản thì có tóm tắt đợc ng¾n; KÓ néi dung: dµi h¬n) kh«ng? 2.C¸c bíc tãm t¾t. ?VËy bíc ®Çu tiªn ta ph¶i lµm g×? -Kh«ng ?§Ó lµm g×? ?Khi tãm t¾t cã nªn nhí g× viÕt nÊy kh«ng?Mµ -§äc kÜ v¨n b¶n ph¶i lµm g×? -Xác định nội dung chính cần tóm tắt. -S¾p xÕp néi dung theo thø tù hîp lÝ. ?Bíc cuèi cïng lµ g×? ?ë líp 8 ta häc v¨n b¶n nµo cã cèt truyÖn -ViÕt thµnh v¨n b¶n tãm t¾t. kh«ng râ rµng? -T«i ®i häc ?VËy ta sÏ tãm t¾t v¨n b¶n nµy ntn? ?Cã v¨n b¶n tù sù nµo lµ t¸c phÈm dµi? -Xác định sự việc chính xoay quanh sự ?Tãm t¾t thÕ nµo? viÖc Êy ?Qua đó em có nhận xét gì về cách tóm tắt văn -Tắt đèn b¶n tù sù? -Tãm t¾t theo phÇn,ch¬ng *Tãm t¾t tuú theo sè lîng t¸c phÈm, néi dung t¸c phÈm. *HS đọc ghi nhớ sgk. IV. Dặn dò- híng dÉn häc ë nhµ: -Lµm bµi tËp phÇn “luyÖn tËp tãm t¾t v¨n b¶n tù sù”. V.§¸nh gi¸ ®iÒu chØnh: Ngµy so¹n: 15 /9/2013 Ngµyd¹y: /9/2013 TiÕt 19: LuyÖn tËp tãm t¾t v¨n b¶n tù sù. I.Mức độ cần đạt: Biết cách tóm tắt một văn bản tự sự II. Trọng tâm kiến thức kĩ năng : 1. Kiến thức : - Các yêu cầu đối với việc tóm tắt văn bản tự sự 2. Kĩ năng : - Đọc hiểu, nắm bắt được toàn bộ cốt truyện của văn bản tự sự - Phân biệt sự khác nhau giữa tóm tắt khái quát và tóm tắt chi tiết - Tóm tắt một văn bản tự sự phù hợp với yêu cầu sử dụng * Các kĩ năng sống cơ bản được giáo dục : Kĩ năng tư duy sáng tạo, kĩ năng khái quát... III.Tiến trình dạy- học: 1. Bµi cò: - Thế nào là tóm tắt văn bản tự sự? Để tóm tắt được văn bản tự sự cần thực hiện những bước nào? 2.Bµi míi HS thùc hiÖn c¸c bµi tËp trong sgk. Hoạt động của GV và HS Nội dung cần đạt HS thùc hiÖn c¸c bµi tËp trong sgk 1.Bµi tËp 1. ?Nªu yªu cÇu bµi tËp 1? Híng dÉn häc sinh tãm t¾t truyÖn ng¾n L·o H¹c. -GV cho HS đọc lại các sự việc đợc nêu. -Dựa vào những sự việc tiêu biểu nhng đợc sắp ?Hãy cho biết các sự việc trên đã phản xÕp lén xén, thiÕu m¹ch l¹cyªu cÇu tãm t¾t l¹i ánh đầy đủ nội dung cha?Còn về hình để thành văn bản tóm tắt. thøc th× thÕ nµo? -Đầy đủ nội dung nhng lộn xộn về thứ tự các ?H·y s¾p xÕp cho hîp lÝ?.

(34) ?ViÕt thµnh v¨n b¶n tãm t¾t?. ?Nªu yªu cÇu:+Sù viÖc tiªu biÓu vµ nh©n vËt quan träng trong ®o¹n trÝch “Tøc níc vì bì”. +ViÕt thµnh v¨n b¶n tãm t¾t(10 dßng) ?ViÕt thµnh v¨n b¶n tãm t¾t? ?V× sao 2 v¨n b¶n “T«i ®i häc” vµ “Trong lßng mÑ” l¹i khã tãm t¾t?. ý. -badcgeihk. -[HS viết sau đó gv cho đọc trớc lớp,các hs kh¸c nhËn xÐt, söa ch÷a.] 2.Bµi tËp 2. -Sù viÖc tiªu biÓu: ChÞ DËu ch¨m sãc chång, chị Dậu đánh lại cai lệ và ngời nhà Lí trởng. -Nh©n vËt chÝnh:ChÞ DËu -[HS viết sau đó đọc để các bạn nhận xét.GV söa ch÷a cho ®iÓm.] 3.Bµi tËp 3. -Lµ 2 v¨n b¶n tù sù nhng l¹i khã tãm t¾t v× nã thiªn vÒ biÓu c¶m, giµu chÊt th¬.T¸c gi¶ chñ yÕu miªu t¶ vÒ c¶m gi¸c vµ néi t©m nh©n vËt. -Tãm t¾t theo sù viÖc. -[HS tóm tắt văn bản sau đó lớp nhận xét và söa ch÷a]. ?Nªn tãm t¾t b»ng c¸ch nµo? ?H·y tãm t¾t c¸c v¨n b¶n nµy, mçi v¨n b¶n kho¶ng 10 dßng? IV Dặn dò- híng dÉn häc ë nhµ. -Tập tóm tắt các văn bản đã học. - Tìm đọc phần tóm tắt một số tác phẩm tự sự đã học trong từ điển văn học -ChuÈn bÞ cho tiÕt tr¶ bµi. V. §¸nh gi¸ ®iÒu chØnh:. TiÕt 20. Tr¶ bµi viÕt sè 1. I.Mức độ cần đạt : -BiÕt nhËn ra nh÷ng lçi sai trong bµi viÕt cña m×nh. -BiÕt c¸ch söa lçi. II. Tiến trình dạy học 1. GV ổn định tổ chức lớp . 2.GV cho HS đọc lại đề bài. 3.T×m ý, lËp dµn ý. .4. GV nhËn xÐt u, nhîc ®iÓm trong bµi lµm cña häc sinh *Ưu ®iểm: - Kiểu bài: đa số biết xây dựng kiểu bài tự sự. - Biết trình bày chuỗi sự việc theo trình tự kết hợp yếu tố miêu tả, biểu cảm nhuần nhuyễn, có cảm xúc, thể hiện được chủ đề của bài viết . - Diễn đạt trôi chảy, xây dựng đoạn văn tốt. *Nhượcđ®iểm: - Một số bài viết chưa xác định được chủ đề, hiệu quả sử dụng yếu tố biểu cảm chưa cao, còn mang tính miễn cưỡng, gò ép. - Cách trình bày đoạn văn vẫn còn hạn chế: một số bài không biết cách trình bày đoạn vaên, yù chính. - Cấu trúc bài viết còn lỏng lẻo, thiếu tính thống nhất, tính liên kết trong câu đoạn văn. - Chưa trình bày, thể hiện cảm xúc một cách sâu sắc đối với nhân vật. - Lặp từ, dùng từ còn yếu, chính tả còn sai nhiều..

(35) * Trả bài và sửa bài - GV traû baøi - Yêu cầu học sinh đổi bài cho nhau, nhận xét bài của nhau. - HS: chữa bài làm ở phía dưới bài viết về các lỗi: chính tả, đăït câu, diễn đạt * Đọc bài viết tốt , rút kinh nghiệm. - GV dùng một vài đoạn văn, bài viết hay đọc mẫu. - HS nhaän xeùt, thaûo luaän ruùt ra kinh nghieäm cho baøi vieát sau, hoïc hoûi cách dùng từ, diễn đạt. - GV dùng một đoạn văn diễn đạt kém để học sinh tự chỉnh sửa. * .Tæng kÕt - dÆn dß. -GV nhËn xÐt giê häc. -Yêu cầu học sinh biết chữa những lỗi đã mắc. III.Híng dÉn häc ë nhµ. -HS lµm l¹i bµi v¨n. -So¹n “C« bÐ b¸n diªm”. IV. Rút kinh nghiệm. Ngµy so¹n: 23 /9/2013 Ngµyd¹y: /9/2013 TiÕt 21-22. C« bÐ b¸n diªm I.Mức dộ cần đạt:. - Biết đọc hiểu một đoạn trích trong tác phẩm truyện - Sự thể hiện tinh thần nhân đạo, tài năng nghệ thuật xuất sắc của nhà văn An- đéc-xen qua một tác phẩm tiêu biểu II. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng : 1. Kiến thức : - Những hiểu biết bước đầu về « người kể chuyện cổ tích » An-đéc-xen - Nghệ thuật kể chuyện, cách thể hiện các yếu tố hiện thực và mộng tưởng trong tác phẩm.

(36) - Lòng thương cảm của tác giả đối với em bé bất hạnh 2. Kĩ năng : - Đọc diến cảm, hiểu, tóm tắt được tác phẩm - Phân tích được một số hình ảnh tương phản( đối lập, đặt gần nhau, làm nổi bật lẫn nhau) - Phát biểu cảm nghĩ về một đoạn truyện * Các kĩ năng sống cơ bản được giáo dục : Kĩ năng giao tiếp, kĩ năng suy nghĩ sáng tạo, kĩ năng tự nhận thức III. Tiến trình lên lớp : 1. KT Bµi cò : - Trình bày nội dung cơ bản và nghệ thuật tiêu biểu của đoạn trích truyện ngắn Lão Hạc ? - Phát biểu cảm nghĩ của em về nhân vật Lão hạc ? 2.Bµi míi. HĐ của GV và HS Nội dung cần đạt I.T×m hiÓu chung. ?Tr×nh bµy hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c 1.T¸c gi¶. gi¶? -An-®Ðc-xen(1805-1875) -Lµ nhµ v¨n §an M¹ch quen thuéc cña trÎ em. -Phong c¸ch truyÖn:nhÑ nhµng,t¬i m¸t,to¸t lªn tình yêu con ngời-niềm tin vào cái tốt đẹp trên thế giíi. 2.T¸c phÈm. ?T¸c phÈm viết theo thể loại gì? a.ThÓ lo¹i: TruyÖn ng¾n b.Bè côc: 3 ®o¹n ?Văn bản đợc chia làm mấy đoạn? -Từ đầu đến “cứng đờ ra” -Tiếp đến “chầu thợng đế” ?Em thấy bố cục có gì đặc biệt? -Cßn l¹i. -[Theo mét tr×nh tù hîp lÝ] ?Nªu híng ph©n tÝch v¨n b¶n? II.Ph©n tÝch. -HS đọc đoạn đầu. Ph©n tÝch theo ®o¹ntheo sù viÖc chÝnh. ?Nh©n vËt chÝnh lµ ai? ?§o¹n ®Çu xuÊt hiÖn h×nh ¶nh g×? C« bÐ b¸n diªm. 1. Hình ảnh cô bé bán diêm trong đêm giao ?C« bÐ b¸n diªm sèng trong hoµn thõa. c¶nh ntn? Hoµn c¶nh sèng. -Mồ côi mẹ,ở với ngời bố độc ác trên gác xép. -Phải đi bán diêm để kiếm sống. ?Em có suy nghĩ gì về hoàn cảnh của Hoàn cảnh thật đáng thơng:cô đơn, đói rét. em bÐ? Hình ảnh cô bé bán diêm trong đêm giao ?C« bÐ b¸n diªm xuÊt hiÖn trong thêi thõa. điểm có gì đặc biệt ? -Ngoài trời:gió rét, tuyết rơi, lạnh thấu da thịt, đờng phố vắng vẻ không bóng ngời. -Em bé:đầu trần, chân đi đất, bụng đói dò dẫm đi ?Cô bé bán diêm trong đêm giao thừa trong đêm tối, không dám về nhà vì không bán đđợc tác giả khắc hoạ qua những chi îc bao diªm nµo. tiÕt nµo? -NT:Tơng phản,đối lập ?T¸c gi¶ sö dông nghÖ thuËt g×? -Thời điểm: đêm giao thừa là lúc con ngời ta th?Tại sao tác giả lại chọn thời điểm ấy ờng đợc sum họp đầm ấm,hạnh phúclàm nổi bật để cho em bé xuất hiện? Thời điểm lên hình ảnh em bé bán diêm cô độc,nhỏ nhoi. Êy cã ý nghĩa g×? Em bÐ: khèn khæ, téi nghiÖp. ?Em c¶m thÊy em bÐ b¸n diªm ntn? -GV yêu cầu HS liên hệ đến lứa tuổi cña c¸c em: §îc sèng trong h¹nh 2.Nh÷ng lÇn quÑt diªm vµ méng tëng cña c« bÐ phúc, đợc mọi quyền lợi..

(37) b¸n diªm. -[5 lÇn quÑt diªm] -[Mçi lÇn quÑt diªm lµ mçi méngtëng, mçi m¬ ?C« bÐ quÑt diªm mÊy lÇn? íc.] ?Mçi lÇn quÑt diªm th× méng tëng vµ LÇn quÑt diªm thø nhÊt. m¬ íc cã gièng nhau kh«ng? -ThÊy: lß sëi rùc hång sung síng, ?Lần thứ nhất quẹt diêm em bé đã kho¸i chÝ, c¶m gi¸c Êm ¸p dÞu dµng. thÊy g×? -M¬ íc: §îc sëi Êm trong m¸i nhµ th©n thuéchîp víi hoµn c¶nh cña em lóc nµy [V× ®iÒu ®Çu tiªn ?C¶m gi¸c cña em bÐ lóc Êy thÕ nµo? ?Điều đó chứng tỏ cô bé đang mơ ớc mà em cảm nhận đợc lúc ấy là cái rét lạnh cóng điều gì? Mơ ớc ấy có hợp với thực tế nên em mơ đợc sởi ấm] cña em bÐ lóc nµy kh«ng? LÇn quÑt diªm thø 2. ?QuÑt que diªm thø 2 em m¬ thÊy -ThÊy: Bµn ¨n sang träng, thøc ¨n to¶ mïi th¬m ®iÒu g×? ngào ngạtEm khao khát đợc ăn [Vì em đang đói] LÇn quÑt diªmthø 3. ?T¹i sao em l¹i m¬ nh vËy? -ThÊy: c©y th«ng N«-en; nh÷ng ng«i sao trªn trêi ớc mơ đợc đón Nô-en trong ngôi nhà của mình. LÇn quÑt diªm thø 4. ?LÇn quÑt diªm thø 3 em bÐ thÊy nh÷ng g×? -ThÊy: Bµ ®ang mØm cêi víi em em reo lªn, van ?Chøng tá em bÐ cã íc m¬ g×? xin để đợc theo bà[Vì trong tình cảm của em chỉ có bà là ngời thơng yêu em nhất]Mong ớc đợc che chë , yªu th¬ng cña nh÷ng ngêi ruét thÞt. ?Trong lÇn quÑt diªm thø 4 m¬ íc -[Vì em đang cô độc,lẻ loi] cña em bÐ cã g× kh¸c? ?Khi thấy bà em bé đã làm gì?Tại Đó là những mơ ớc chân thành,chính đáng,giản sao em bÐ l¹i lµm nh vËy? dị của mỗi con ngời, của mỗi đứa trẻ nói riêng. ?Điều đó chứng tỏ em bé ớc mơ gì? ?Vì sao em mong điều đó? ?Em cã nhËn xÐt g× vÒ nh÷ng m¬ íc LÇn quÑt diªm thø 5. cña c« bÐ qua 4 lÇn quÑt diªm? -Em bÐ: quÑt liªn tôc, hèi h¶, quÑt cho k× hÕt c¶ ?LiÖu nh÷ng m¬ íc nhá bÐ Êy cã thùc bao diªm- nh÷ng que diªm nèi nhau chiÕu s¸ng hiện đợc không? nh ban ngµy. ?LÇn nµy em bÐ quÑt diªm kh¸c víi -Thấy: Bà cao lớn và đẹp lão, cầm tay em bay vụt nh÷ng lÇn tríc ntn? lên cao về chầu thợng đế. ?Trong ánh sáng đó em thấy điều kì ý nghĩa: Đó là một lí giải đơn giản cho số phận l¹ g×? cña mét em bÐ: Cuéc sèng chØ lµ nh÷ng buån ®au, đói rét. Chỉ có cái chết mới giải thoát đợc bất ?Chi tiÕt nµy cã ý nghÜa g×? h¹nh, trÇn gian kh«ng cã h¹nh phóc -h¹nh phóc chỉ có ở nơi thợng đế. -[Em bé ra đi trong đói khát, giá lạnh,trong niềm hy väng, trong sù kh¸t khao t×nh yªu th¬ng cña mét em bÐ- mét con ngêi] C¸ch x©y dùng chi tiÕt truyÖn:Thùc tÕ xen ¶o ¶nh ?Em cã suy nghÜ g× vÒ sù ra ®i cña [Mét lÇn quÑt diªm lµ mét lÇn méng tëng vµ còng em bÐ b¸n diªm? lµ mét lÇn tuyÖt väng-em bÐ lu«n trë vÒ víi thùc tÕ đời thờng phũ phàng, bất hạnh] ?NhËn xÐt vÒ c¸ch x©y dùng chi tiÕt truyÖn cña t¸c gi¶? 3.C¸i chÕt th¬ng t©m cña c« bÐ b¸n diªm. -Thêi ®iÓm:Ngµy mång 1 ®Çu n¨m míi Khi mäi ngêi vui vÎ… -[Sự đối lập về cảnh tợng] -HS đọc đoạn cuối. -Mäi ngêi: Thê ¬, l¹nh lïng ,v« t×nh tríc c¸i chÕt ?Em bÐ chÕt trong thêi ®iÓm nµo? th¬ng t©m cña mét em bÐ. Sè phËn bÊt h¹nh cña nh÷ng con ngêi nghÌo khæ ?Thêi ®iÓm Êy gîi cho em suy nghÜ ?Trong đêm giao thừa rét mớt ấy em bé đã làm gì?.

(38) g×? ?Thái độ của mọi ngời đối với em bé ra sao? ?Điều đó giúp ta hiểu đợc gì? ?T¹i sao t¸c gi¶ l¹i ®a ra h×nh ¶nh vÒ c¸i chÕt cña em bÐ: “Mét em g¸i cã đôi má hồng và đôi môi đang mỉm cời…”? ?Qua đó tác giả muốn thể hiện điều g×? ?C¶m nghÜ cña em vÒ c« bÐ b¸n diªm? ?TruyÖn ph¶n ¸nh ®iÒu g×?. ?Nét đặc sắc trong nghệ thuật là gì?. cïng víi sù v« tr¸ch nhiÖm, sù v« t×nh cña x· héi đối với họ. -C¸i chÕt lªn ¸n x· héi :Mét c¸i chÕt ng©y th¬ v« tội, một cái chết không đáng có. -T¸c gi¶:ThÓ hiÖn c¸i nh×n th«ng c¶m, xÎ chia cïng tÊm lßng nh©n hËu, bao dung. -[HS th¶o luËn] III.Tæng kÕt. 1.Néi dung. -Sù bÊt h¹nh cña mét em bÐ nghÌo khæ. -NiÒm c¶m th«ng, xãt th¬ng, bªnh vùc cña t¸c gi¶ tríc nh÷ng con ngêi bÊt h¹nh. 2.NghÖ thuËt. -§an xen yÕu tè thËt vµ ¶o. -KÕt hîp tù sù –miªu t¶-biÓu c¶m. -Kết cấu theo lối tơng phản-đối lập. -TrÝ tëng tîng bay bæng. IV.LuyÖn tËp Híng dÉn tự học: - Đọc diễn cảm đoạn trÝch - Ghi lại cảm xúc của em về một vài chi tiết nghệ thuật tương phản trong đoạn trÝch -Lµm bµi tËp phÇn luyÖn tËp. -So¹n: Trî tõ, th¸n tõ. -HS lµm bµi tËp trong sgk.. *.Híng dÉn tự học: - Đọc diễn cảm đoạn trÝch - Ghi lại cảm xúc của em về một vài chi tiết nghệ thuật tương phản trong đoạn trÝch -Lµm bµi tËp phÇn luyÖn tËp. -So¹n: Trî tõ, th¸n tõ. IV.§¸nh gÝa ®iÒu chØnh:.

(39) Ngµy so¹n: 23 /9/2013 Ngµyd¹y: /9/2013 TiÕt 23:. Trî tõ, th¸n tõ.. I.Mức độ cần đạt: -Hiểu đợc thế nào là trợ từ, thán từ, các loại thán từ. - Nhận biết và hiểu t¸c dụng của trợ từ, th¸n từ trong văn bản - Biết dùng trợ từ, th¸n từ trong c¸c trường hợp giao tiếp cụ thể II. Trọng t©m kiến thức, kĩ năng; 1. Kiến thức: - Kh¸i niệm trợ từ, th¸n từ - Đặc điểm và c¸ch sử dụng trợ từ, th¸n từ 2. Kĩ năng: - Sử dụng trợ từ, th¸n từ phù hợp trong nãi và viết * c¸c kĩ năng sống cơ bản được gi¸o dục: - Kĩ năng ra quyết định sử dụng trợ từ, th¸n từ phï hợp với t×nh huống giao tiếp - Kĩ năng giao tiếp: trình bày suy nghĩ, ý tưởng, thảo luận chia sẻ kinh nghiệm nhỏ về sử dụng trợ từ, thán từ III. Tiến trình lên lớp: 1.Bµi cò. ? Thế nào là từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội? Lấy ví dụ? 2.Bµi míi. Hoạt động của GV và HS Nội dung cần đạt -GV cho HS quan s¸t vÝ dô . I. Trî tõ. ?So s¸nh nghÜa cña c¸c c©u sau: 1.VÝ dô. a-Nã ¨n hai b¸t c¬m. VÝ dô 1: b-Nã ¨n nh÷ng hai b¸t c¬m. -Vd a:Th«ng b¸o sù viÖc mang tÝnh chÊt c-Nã ¨n cã hai b¸t c¬m. b×nh thêng. -Vd b:Th«ng b¸o sù viÖc kÌm theo sù nhËn xét, đánh giá: Ăn nhiều. -Vd c: Th«ng b¸o sù viÖc kÌm theo sù nhËn ?Vì sao em biết điều đó? xét, đánh giá: Ăn ít. ?VËy nh÷ng tõ “nh÷ng”, “cã” trong c©u cã Qua c¸c tõ “cã”, “nh÷ng” trong c©u. t¸ dông g×? - Tác dụng: Dùng để biểu thị thái độ nhấn mạnh, đánh giá của ngời nói đối với sự -GV cho 3 vÝ dô sau: vËt, sù viÖc. a-Nãi dèi lµ tù lµm h¹i chÝnh m×nh. VÝ dô 2: b-Tôi gọi đích danh nó rồi. c-Anh kh«ng tin ngay c¶ t«i sao? -Vd a: ChÝnh m×nh ?Cho biết trong 3 ví dụ trên từ nào đợc -Vd b: §Ých nã dùng để biểu thị thái độ nhấn mạnh, đánh gi¸ cña ngêi nãi? -Vd c: Ngay t«i.

(40) ?NhÊn m¹nh vÒ c¸i g×? Nhấn mạnh đến đối tợng đợc nói đến(nh trên) ?Nhận xét về cáctừ: những, có, đích, chính -Vị trí: không đứng độc lập để tạo câu hay , ngay trong c©u? lµm thµnh phÇn c©u mµ ®i kÌm víi mét tõ ng÷ ?H·y chØ ra trong 5 c©u trªn? trong c©u. -GV kÕt luËn: Nh÷ng tõ cã vÞ trÝ vµ t¸c -[HS tù chØ ra] dông nh trªn gäi lµ trî tõ. 2.Ghi nhí. ?Em hiÓu trî tõ lµ g×? -Trî tõ lµ nh÷ng tõ chuyªn ®i kÌm víi mét tõ Bài tập tích hơp, củng cố , mở rộng: ngữ trong câu để nhấn mạnh hoặc biểu thị .Haừy xaực ủũnh caực trụù tửứ trong caực thái độ đánh giá sự vât, sự việc đợc nói đến ở caõu sau, phaõn bieọt caực tửứ: chớnh, từ ngữ đó. những trong các câu ấy? -[Vd: Nã kh«ng cã lÊy mét xu] a. Chính lúc này toàn thân các cậu cũng đang run run theo nhịp bước rộn ràng trong các lớp. b. Noù laø nhaân vaät chính cuûa buoåi hoïp maët toái nay. c. Nó đưa cho tôi những 100.000 đồng. d. Nó đưa cho tôi những đồng bạc cuối cuøng trong tuùi. HS xaùc ñònh: a.Chính -> trợ từ b. tính từ c. Những -> trợ từ d.lượng từ. GV: nhấn mạnh sự khác biệt này ?§Æt c©u cã sö dông trî tõ? II.Th¸n tõ. -HS quan s¸t vÝ dô a,b-sgk.Chó ý c¸c tõ in 1.VÝ dô. - NµyTiÕng thèt ra g©y sù chó ý cña ngêi ®Ëm. nghe. ?Nªu t¸c dông cña mçi tõ trong ®o¹n v¨n? - ABiểu thị thái độ vui mừng hoặc tức giận. -VângLời đáp biểu thị sự lễ phép. ?Vị trí của các từ trên trong mỗi đoạn văn? -Đoạn a:Này, AĐứng độc lập tạo thành câu riªng biÖt. -§o¹n b: Nµy,V©ng§øng ë ®Çu c©u,lµm thµnh phÇn biÖt lËp cña c©u. -GV kÕt luËn:Nh÷ng tõ cã t¸c dông vµ vÞ 2.Ghi nhí. trÝ nh trªn gäi lµ th¸n tõ. a.Kh¸i niÖm. ?VËy em hiÓu th¸n tõ lµ g×? -Thán từ là những từ dùng để bộc lộ tình cảm, cảm xúc của ngời nói hoặc dùng để gọi đáp. -VÞ trÝ ?VÞ trÝ cña th¸n tõ? :Thán từ thờng đứng ở đầu câu,có khi đợc tách ra thành một câu đặc biệt. ?Dùa vµo kh¸i niÖm em thÊy th¸n tõ cã b.Ph©n lo¹i: Cã 2 lo¹i chÝnh mÊy lo¹i? Gåm nh÷ng tõ nµo? -Th¸n tõ béc lé t×nh c¶m, c¶m xóc: a, ¸, ¬, «i, «, « hay, than «i, trêi ¬i… ?LÊy vÝ dô trong sgk? -Thán từ gọi đáp:Này, ơi, vâng, dạ… * HS đọc ghi nhớ trong sgk. III.LuyÖn tËp. ?Nhãm d¹ng bµi tËp? 1.BT nhËn diÖn(BT 3) ?Nªu yªu cÇu cña c¸c bµi tËp?.

(41) -HS lªn b¶ngHS kh¸c nhËn xÐtGV söa ch÷a. BT 1 - Hs xaùc ñònh yeâu caàu cuûa baøi taäp. - Thực hiện BT vào bảng con. - Nhaän xeùt vaø choát yù. BT 2 - Hs xaùc ñònh yeâu caàu cuûa baøi taäp. - Thực hiện BT tại chỗ. - HS Nhận xét – GV chỉnh sửa BT 3. - HS đọc yêu cầu BT. - Lên bảng thực hiện BT - Nhaän xeùt boå sung.. 2.BT ph©n tÝch(1,2,4,6) 3.BT thùc hµnh(BT 5) BT1 Các trợ từ: a, c, g, i. BT 2 a.Laáy: nhaán maïnh yù: maëc daàu meï khoâng gửi thư, quà, nhắn người hỏi thăm -> bé Hoàng vaãn moät loøng thöông yeâu meï. b. nguyên, đến: đánh giá, nhấn mạnh nhà gái thách cưới nặng. BT 3. Các thán từ: a. Naøy! AØ! d. Chao oâi! b. Aáy! c. hỡi ơi. c. Vaâng. *.Híng dÉn tự học. -HS lµm c¸c bµi tËp cßn l¹i. - Vận dụng kiến thức đã học để nhận biết trợ từ, thán từ trong văn bản tự chọn -So¹n “Miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong v¨n b¶n tù sù”. IV.§¸nh gÝa ®iÒu chØnh:. Ngµy so¹n:. /9/2014. Ngµyd¹y:. /10 /2014. Buổi 2 Miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong v¨n b¶n tù sù A.Mức độ cần đạt: - Nhận ra và hiểu vai trò của các yếu tố mêu tả, biểu cảm trong văn bản tự sự - Biết cách đưa các yếu tố miêu tả, biểu cảm vào bài văn tự sự B. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng: 1. Kiến thức: - Vai trò của yếu tố kể trong văn tự sự - Vai trò của các yếu tố miêu tả, biểu cảm trong văn bản tự sự - Sự kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu lộ tình cản trong văn bản tự sự 2. Kĩ năng:.

(42) - Nhận ra và phân tích được tác dụng cảu các yếu tố miêu tả và biểu cảm trong một văn bản tự sự - Sự dụng kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu cảm trong làm văn tự sự * Chuẩn bị: - Thầy: Gáo án, bảng phụ -Trò: Học bài, soạn bài. * Các kĩ năng cơ bản được giáo dục: - Kĩ năng ra quyết định - Kĩ năng giao tiếp C. Tiến trình lên lớp: 2. Bµi míi. Hoạt động của GV va HS Nội dung cần đạt I.Sù kÕt hîp c¸c yÕu tè kÓ,t¶ vµ béc lé t×nh -HS đọc đoạn văn trong sgk. c¶m trong v¨n b¶n tù sù. ?§o¹n v¨n trÝch trong v¨n b¶n nµo? 1.VÝ dô. ?PTB§ chñ yÕu trong ®o¹n v¨n trªn lµ -Trong lßng mÑ. g×? -KÓ ?§o¹n v¨n kÓ vÒ nh÷ng sù viÖc g×? -Đoạn văn kể lại cuộc gặp gỡ cảm động giữa nh©n vËt t«i víi ngêi mÑ l©u ngµy xa c¸ch. -MÑ cÇm nãn vÉy t«i. ?Sự việc ấy đợc kể chi tiết ntn? -T«i ch¹y theo xe. -MÑ kÐo t«i lªn xe. -T«i oµ khãcMÑ khãc theo. -T«i ngåi bªn mÑ, ng¶ ®Çu vµo c¸nh tay, quan s¸t g¬ng mÆt mÑ. -Miªu t¶:T«i thë hång héc, tr¸n ®Ém må h«i, ?Khi kÓ vÒ viÖc lóc gÆp mÑ ngåi trªn xe rÝu c¶ ch©n l¹i. kéo, để cho mọi ngời thấy đợc cử chỉ, -Không kể đợc mà phải miêu tả: Mẹ không hành động của mình lúc ấy thì tác giả đã còm cõi, gơng mặt tơi sáng, đôi mắt…nớc sö dông yÕu tè g×? Cô thÓ ntn? da…gß m¸… ?Khi quan s¸t g¬ng mÆt mÑ th× t¸c gi¶ -Bộc lộ tình cảm của mình đối với mẹ. có thể kể đợc không? ?Khi kÓ, t¶ vÒ mÑ nh vËy t¸c gi¶ nh»m mục đích gì? ?T×nh c¶m Êy, c¶m xóc Êy thÓ hiÖn qua nh÷ng tõ ng÷, c©u v¨n nµo? ?Qua viÖc t×m hiÓu trªn em rót ra nhËn xÐt g×?. ?Em h·y thö lîc bá yÕu tè MT,BC trong ®o¹n v¨n trªn vµ nhËn xÐt? ?Ngîc l¹i nÕu lîc bá yÕu tè kÓ th× néi dung ®o¹n v¨n sÏ ntn? ?Khi đọc đoạn văn trên em thấy thế nµo? ?V©y viÖc kÕt hîp 3 yÕu tè kÓ,t¶ vµ béc lé c¶m xóc trong mét v¨n b¶n tù sù cã t¸c dông g×?. +Hay t¹i sù sung síng… +T«i thÊy nh÷ng c¶m gi¸c… +Ph¶i bÐ l¹i… a. Kh¸i niÖm. Trong v¨n b¶n tù sù , rÊt Ýt khi c¸c t¸c gi¶ chØ thuÇn kÓ ngêi, kÓ viÖc mµ khi kÓ thêng ®an xen c¸c yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m. -[Đoạn văn khô khan,không gây xúc động cho ngời đọc] -[Kh«ng cã sù viÖc,nh©n vËt,kh«ng cßn lµ truyÖn vµ sÏ rÊt khã hiÓu] -[Đoạn văn rất hấp dẫn, sinh động, gây cảm xúc, xúc động mạnh,ngời đọc cảm nhận đợc t×nh mÉu tö thiªng liªng] b.T¸c dông cña sù kÕt hîp 3 yÕu tè: Tù sù, miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong v¨n b¶n tù sù. -T¹o nªn mét m¹ch v¨n nhÊt qu¸n. -Làm cho việc kể chuyện thêm sinh động, hÊp dÉn vµ s©u s¾c. II.LuyÖn tËp. 1.Bµi tËp 1. -Yªu cÇu:T×m ®o¹n v¨n.

(43) Bai 1: HS đọc đề bài Cho HS thao luan theo nhom Tim va phan tich cac gia tri cua chung Bai 2 : HS về nhà tự làm. Phân tích giá trị của các yếu tố đó. Bai 1:-Yeáu toá mieâu taû : Maët laõo… hu hu khoùc -> Mieâu taû boä daïng laõo Haïc -> Taâm traïng đau đớn, xót xa khi bán cậu vàng. - Yếu tố biểu cảm : Hỡi ơi!... đáng buồn -> Caûm xuùc cuûa oâng Giaùo khi nghe tin laõo Haïc xin baõ choù cuûa Binh Tö. Bài 2: Viết đoạn văn ngắn kể lại giây phút đầu tiên gặp lại người thân *.Híng dÉn tự học. -Lµm c¸c bµi tËp cßn l¹i. - Vận dụng kiến thức đã học để đọc hiểu, cảm thụ tác phẩm tự sự có sử dụng các yếu tố miêu tả và biểu cảm - Tập viết đoạn văn có sử dụng các yếu tố miêu tả và biểu cảm -So¹n v¨n b¶n “§¸nh nhau víi cèi xay giã”.. D. Rút kinh nghiệm: .................................................................................................................................... .................................................................................................................................... .................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... Kiểm tra 15 phút Đề bài: Tóm tắt văn bản Lão Hạc( Nam Cao). Yêu cầu: -Tóm tắt ngắn gọn - Đảm bảo nội dung chính, sự kiện chính - Các sự kiện được sắp xếp hợp lí - Sử dụng lời văn của bản thân để diễn đạt..

(44) Ngµy so¹n: 28 /9/2014 Ngµyd¹y: /10/2014 TiÕt 25-26:. §¸nh nhau víi cèi xay giã (TrÝch tiÓu thuyÕt “§«n ki-h«-tª”). A.Mức độ cần đạt: Cảm nhận đúng về các hình tượng và cách xây dựng các nhân vật này trong đoạn trích B. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng: 1. Kiến thức: - Đặc điểm thể loại truyện với nhân vật, sự kiện, diễn biến truyện qua một đoạn trích trong tác phẩm Đôn- ki – hô- tê - Ý nghĩa của cặp nhân vật bất hủ mà Xéc-van- téc dã góp vào văn học nhân loại: Đôn Kihô-tê và Xan-cho Pan – xa 2. Kĩ năng: - Nắm bắt diễn biến của các sự kiện trong đoạn trích. - Chỉ ra được những chi tiết tiêu biểu cho tính cách mỗi nhân vật( Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô Pan-xa) được miêu tả trong đoạn trích 3. Thái độ : - Chế giễu lí tưởng hiệp sĩ phiêu lưu, hoang tưởng, hão huyền, phê phán thói thực dụng thiển cận của con người trong đời sống xã hội. -Hướng tới nhân cách cao thượng,bênh vực kẻ yếu,dũng cảm,kiên trì,chung thủy 4. Các kĩ năng cơ bản được giáo dục: - Kĩ năng ra quyết định - Kĩ năng giao tiếp - Kĩ năng tự quản bản thân -Kĩ năng sáng tạo * Chuẩn bị: - Thầy: Gáo án, bảng phụ -Trò: Học bài, soạn bài. C. Tiến trình lên lớp: 1.KT bµi cò: - Tóm tắt lại truyện ngắn Cô bé bán diêm - Nêu nội dung ý nghĩa và đặc sắc nghệ thuật của truyện? 2.Bµi míi..

(45) Hoạt động của GV và HS ? Dựa vào chu thích SGK và hiểu biết của mình, em hãy giới thiệu về tác giả? < Häc sinh tham kh¶o sgk >.. ? HiÓu biÕt cña em vÒ t¸c phÈm? ? Tãm t¾t toµn bé t¸c phÈm? ? Tãm t¾t ®o¹n trÝch? _ Gi¸o viªn giíi thiÖu thªm vÒ nh©n vËt chÝnh trong truyÖn. _ Học sinh đọc tìm bố cục. ? §o¹n trÝch cã thÓ chia thµnh mÊy phÇn? ? Néi dung mçi phÇn? II) Ph©n tÝch. ? §o¹n trÝch cã mÊy nh©n vËt? ? Híng ph©n tÝch? _ Cho häc sinh quan s¸t h×nh ph¸c ho¹ vÒ nh©n vËt nµy. ? Qua bøc tranh em h×nh dung ra mét hiÖp sÜ §«n ki – h« - tª nh thÕ nµo? ? Nhân vật này đợc thể hiện qua sự việc nµo?. Nội dung cần đạt I.T×m hiÓu chung. 1.T¸c gi¶. -XÐc-van-tÐc (1547-1616) - Laø nhaø vaên noåi tieáng cuûa Taây Ban Nha vaø thế giới. -Taùc phaåm tieâu bieåu cuûa oâng laø boä tieåu thuyeát “ Ñoân ki – hoâ-teâ. 2.T¸c phÈm. -VÞ trÝ ®o¹n trÝch:Thuéc ch¬ng 8/ 126 ch¬ng cña tiÓu thuyÕt “§«n ki-h«-tª” [T¸c phÈm gåm 2 phÇn,viÕt tõ 1605-1615] -ThÓ lo¹i:TiÓu thuyÕt -Bè côc: 3 phÇn +Từ đầu đến “Không cân sức”Trớc trận chiến đấu. +Tiếp đến “Văng ra xa”Chiến đấu và thất b¹i. +Còn lạiTiếp tục lên đờng.. _ Hai nh©n vËt: + HiÖp sÜ §«n ki – h« - tª. + Gi¸m m· Xan – ch«-pan –xa.  Theo nh©n vËt. II.Ph©n tÝch. 1.HiÖp sÜ §«n ki-h«-tª. ? Vì sao Đôn ki – hô - tê đánh nhau với _ Học sinh thảo luận. cèi xay giã? ? Em thÊy suy nghÜ cña chµng hiÖp sÜ _ §¸nh nhau víi cèi xay giã. nµy thÕ nµo? ? Xuất phát từ suy nghĩ đó mà chàng + Tởng đó là kẻ khổng lồ. hiệp sĩ này đã hành động nh thế nào? + Thấy đây là vận may_ Là cuộc chiến đấu chính đáng để quét sạch cái giống xấu xa… “*) Suy nghÜ kh«ng b×nh thêng. ? Nhận xét về hành động này? ? Kêt quả của cuộc chiến đấu ấy nh thế *) Hành động: nµo? _ Thóc ngùa x«ng lªn phi th¼ng vµo cèi xay ? Nguyªn nh©n nµo lµm cho anh chµng giã. hiệp sĩ này có suy nghĩ và hành động _ §©m ngän gi¸o vµo C¸nh qu¹t…. nh vËy? ? Qua đó em có nhận xét gì về nhân vật  Điên rồ. -KÕt qu¶: §«n ki - h« - tª ng· v¨ng ra, n»m im nµy? ? Ngoài những điều đáng trách thì Đôn không cựa quậy.  Do đọc quá nhiều chuyện kiếm hiệp, mơ ớc ki – h« - tª còng cã nh÷ng biÓu hiÖn thµnh hiÖp sÜ giang hå. đáng trân trọng. Đó là gì? ? H·y kh¸i qu¸t l¹i vÒ con ngêi cña  Lµ ngêi kh«ng b×nh thêng, cã ®Çu ãc hoang tchµng hiÖp sÜ nµy? ởng, mê muội, hành động điên rồ. ? Cái gì đáng khinh, đáng chê? _ Mục đích, lý tởng: Quét sạch xấu xa.. _ Hành động: Dũng cảm _ Tinh thần chiến đấu: Dẻo dai, liên trì. ? T×m nh÷ng chi tiÕt ph¸c ho¹ vÒ nh©n _ B¶n lÜnh: §au kh«ng la, kh«ng rªn… vËt là người bạn đường của Đôn Ki-hô-.

(46) tê?. _ Cã t×nh yªu ch©n thµnh,…  §«n ki – h« - tª tuy hoang tëng, ®iªn rå, nhng dòng c¶m vµ cao thîng.. ? Trong cuộc chiến đấu với cối xay gió, nh©n vËt nµy thÓ hiÖn lµ ngêi nh thÕ nµo? ? NhËn xÐt vÒ hai nh©n vËt nµy? ? NghÖ thuËt trong ®o¹n trÝch? ? Em rút ra đợc bài học gì từ hai nhân vËt nµy?. ? Dông ý cña t¸c gi¶? ?Rút ra nghĩa của văn bản ? Chế giễu lí tưởng hiệp sĩ phiêu lưu, hoang tưởng, hão huyền, phê phán thói thực dụng thiển cận của con người trong đời sống xã hội ? Néi dung chÝnh. ?§Æc s¾c nghÖ thuËt ? D.Híng dÉn häc ở nhà: - Học thuộc kiến thức cơ bản trong bài - Nhớ được một số chi tiết nghệ thuật độc đáo trong văn bản -So¹n: T×nh th¸i tõ.. 2.Gi¸m m· Xan ch« pan xa  Häc sinh th¶o luËn. + H×nh d¸ng : BÐo, lïn. + Suy nghÜ: Thùc tÕ. + Hành động: Biết tự kiềm chế. + §Æc ®iÓm tÝnh c¸ch: Sî chÕt, thÝch ¨n uèng, biÕt c¸ch ¨n uèng.  HÌn nh¸t, Ých kØ, tÇm thêng.  Cả hai nhân vật đều đáng buồn cời, đối lập nhau vÒ mäi mÆt.  Nghệ thuật: Phép tơng phản, đối lập. *) NhËn xÐt: Con ngêi kh«ng nªn qu¸ hoang tëng vµ còng kh«ng nªn thùc dông, tÇm thêng mµ cÇn tØnh t¸o vµ cao thîng.  Dùng tiếng cời khôi hài để giếu cợt những kẻ hoang tëng, tÇm thêng trong x· héi. III.Tæng kÕt. 1) Nội dung: Xây dựng đợc hai nhân vật tơng ph¶n ®iÓm h×nh: Mét kÎ th× hoang tëng vµ cao thîng, mét kÎ tØnh t¸o vµ thùc dông, tÇm thêng.  Hai nh©n vËt nµy bæ sung cho nhau. 2) NghÖ thuËt. _ Nghệ thuật tơng phản đối lập. _ X©y dùng nh©n vËt hµi híc.). E. Rút kinh nghiệm: ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………….. Ngµy so¹n:01/10/2013 Ngày dạy : TiÕt 27:. t×nh th¸i tõ.

(47) A. Mức độ cần đạt: - Hiểu thế nào là tình thái từ - Nhận biết và hiểu tác dụng cảu tình thái từ trong văn bản - Biết sử dụng tình thái từ phù hợp với tình huống giao tiếp *Trọng tâm kiến thức, kĩ năng: 1. Kiến thức: - Khái niệm tình thái từ - Cách sử dụng tình thái từ 2. Kĩ năng: Dùng tình thái từ phù hợp với yêu cầu giao tiếp * Các kĩ năng sống cơ bản được giáo dục: - Kĩ năng ra quyết định sử dụng tình thái từ phù hợp với tình huống giao tiếp - Kĩ năng giao tiếp: trình bày suy nghĩ, ý tưởng, thảo luận chia sẻ kinh nghiệm cá nhân về sử dụng tình thái từ B.Chuẩn bị: 1. Thầy: giáo án + bảng phụ 2. Trò: học bài, soạn bài C. Tiến trình lên lớp: 1. Bµi cò: - Thế nào là trợ từ, thán từ? - Lấy ví dụ về trợ từ, thán từ? đặt câu với những từ đó? 2. Bµi míi. Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung cần đạt _ Häc sinh quan s¸t vÝ dô a . b. c _ sgk I. Chøc n¨ng cña t×nh th¸i tõ: a. C©u nghi v©n. trên bảng phụ b. C©u cÇu khiÕn. ? Xét về mục đích nói thì những câu trên c. C©u c¶m th¸n. thuéc lo¹i c©u g×? ? Căn cứ vào đâu để em nhận biết các loại  Căn cứ vào các từ: à, đi, thay…. c©u nµy? ? Nh÷ng c©u nµy cã tham ra vµo thµnh  Kh«ng tham gia thµnh phÇn c©u, kh«ng t¹o phÇn c©u kh«ng? câu độc lập mà chỉ đợc thêm vào trong câu. Vậy nó đợc dùng nh thế nào trong câu? ? NÕu bá c¸c tõ nµy ®i th× c©u sÏ nh thÕ  Sẽ thay đổi kiểu câu. nµo? ? VËy nh÷ng tõ trªn cã vai trß g× trong + µ: T¹o c©u nghi vÊn. c©u? + §i: T¹o c©u cÇu khiÕn. + Thay: T¹o c©u c¶m th¸n.  Biểu thị sự lễ phép của ngời nói đối với ngời _ Häc sinh quan s¸t vÝ dô d trong sgk. nghe. ?Cho biÕt vai trß cña tõ “¹” trong c©u?  Thªm vµo cuèi c©u. ? Từ “ạ” đứng ở ví trí nào? Những từ đợc thêm vào câu để tạo các lại câu * Gi¸o viªn kÕt luËn: nh trªn, ngêi ta gäi lµ t×nh th¸i tõ. * Ghi nhớ 1: Tình thái từ là những từ đợc thêm ? VËy em hiÓu t×nh th¸i tõ lµ g×? vào câu để: + T¹o c©u nghi vÊn. + T¹o c©u cÇu khiÕn. + T¹o c©u c¶m th¸n. + BiÓu thÞ s¾c th¸i cña ngêi nãi. II> Ph©n lo¹i: 4 lo¹i chÝnh. ? C¨n cø vµo chøc n¨ng cña t×nh th¸i tõ, em thÊy t×nh th¸i tõ cã thÓ ph©n thµnh mÊy lo¹i?.

(48) ? Gåm nh÷ng tõ nµo? ? LÊy vÝ dô? ? LÊy vÝ dô? ? LÊy vÝ dô? ? LÊy vÝ dô? ? Nªn sö dông t×nh th¸i tõ nh thÕ nµo? _ Häc sinh quan s¸t vÝ dô s¸ch gi¸o khoa. ? Xác định các tình thái từ có trong ví dụ trªn? ? Các tình thái từ này có đợc sử dụng gièng nhau kh«ng? ? Qua đó em có nhận xét gì về cách sử dông t×nh th¸i tõ?. * Học sinh đọc ghi nhớ sgk. _ Híng dÉn häc sinh lµm bµi tËp trong sgk.. a> T×nh th¸i tõ t¹o c©u nghi vÊn gäi lµ t×nh th¸i tõ nghi vÊn. Gåm: µ, , hö, h¶, chø, ch¨ng… b> T×nh th¸i tõ t¹o c©u cÇu khiÕn gäi lµ t×nh th¸i tõ cÇu khiÕn. Gåm: ®i, nµo, víi… c> T×nh th¸i tõ t¹o c©u c¶m th¸n gäi lµ t×nh th¸i tõ c¶m th¸n. Gåm: thay, sao… d> T×nh th¸i tõ t¹o s¾c th¸i t×nh c¶m. Gåm: a, nhÐ, c¬, mµ… III> C¸ch sö dông t×nh th¸i tõ. a_ µ? < hái th©n mËt, b»ng vai løa> b_ ¹? < Hái: lÔ phÐp, ngêi trªn tuæi> c_ nhÐ < CÇu khiÕn: th©n mËt, b»ng vai> d_ ¹ < Cầu khiÕn: lÔ phÐp, nhê v¶> a_ µ? < hái th©n mËt, b»ng vai løa> b_ ¹? < Hái: lÔ phÐp, ngêi trªn tuæi> c_ nhÐ < CÇu khiÕn: th©n mËt, b»ng vai> d_ ¹ < Cầu khiÕn: lÔ phÐp, nhê v¶> *khi nãi, viÕt cÇn sö dông t×nh th¸i tõ phï hîp víi hoµn c¶nh giao tiÕp. _ VÒ: + Quan hÖ tuæi t¸c. + Thø bËc x· héi. + T×nh c¶m. VI> LuyÖn tËp: + Bµi tËp ph©n tÝch: 1,2 + bµi tËp thùc hµnh: 3,4,5. *Híng dÉn học ở nhà: - Giải thích ý nghĩa của tình thái từ trong một văn bản tự chọn - Chuẩn bị ba đề văn cho bài sau: Luyện tập viết đoạn văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm D. Rút kinh nghiệm: .................................................................................................................................... .................................................................................................................................... .................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... Ngµy so¹n:01/10/2013 Ngày dạy : TiÕt 28:. luyÖn tËp viÕt ®o¹n v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m..

(49) A. Mức độ cần đạt: Vận dụng kiến thức về các yếu tố miêu tả, biểu cảm trong văn bản tự sự, thực hành viết đoạn văn tự sự có sử dụng các yếu tố miêu tả và biểu cảm *. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng: 1. Kiến thức: - Sự kết hợp các yếu tố kể, tả và biểu lộ tình cảm trong văn bản tự sự 2. Kĩ năng: - Thực hành sử dụng kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu cảm trong làm văn kể chuyện - Viết đoạn văn tự sự có sử dụng các yếu tố miêu tả và biểu cảm có độ dài khoảng 90 chữ _ Gióp häc sinh th«ng qua thùc hµnh biÕt c¸ch vËn dông sù kªt hîp c¸c yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m khi viªt mét ®o¹n v¨n tù sù. * Các kĩ năng cơ bản được giáo dục: - Kĩ năng ra quyết định - Kĩ năng giao tiếp B.Chuẩn bị: 1. Thầy: giáo án + bảng phụ 2. Trò: học bài, soạn bài C. Tiến trình lên lớp : 1. Bµi cò: - Nêu ai trò của yếu tố miêu tả và biểu cảm trong văn bản tự sự? 2. Bµi míi. HĐ của GV và HS _ Giáo viên cho học sinh đọc ba dữ liệu trong sgk. _ Giáo viên yêu cầu lớp chia ba nhóm để thực hiÖn yªu cÇu cña bµi tËp sgk. ? Những đoạn văn đều cho ta biết chung cái gì? ? Cô thể ë nh÷ng ®o¹n nµo? ? Nhân vật đóng vai trò gì trong đoạn văn?. Nội dung cần đạt I) Bµi häc: 1. Những yếu tố cần thiết để xây dùng ®o¹n v¨n tù sù.  Sù viÖc vµ nh©n vËt..  Häc sinh chØ ra. + Nhân vật: là chủ thể của hành động hoÆc lµ ngêi chøng kiÕn sù viÖc. + Sự việc: Hành động, hành vi xảy ra. ? Sù viÖc gåm nh÷ng g×?  §o¹n v¨n tù sù ph¶i cã: ? Qua ví dụ trên em thấy: để xây dựng đoạn văn _ Nhân vật tù sù th× cÇn cã nh÷ng yÕu tè nµo? _ Sù viÖc. + Lµm cho sù viÖc trë nªn dÔ hiÓu, ? T¹i sao khi x©y dùng ®o¹n v¨n tù sù l¹i cÇn kÕt nh©n vËt gÇn gòi. hîp yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m? + C¸c yÕu tè nµy bæ trî cho sù viÖc nh©n vËt trong ®o¹n. 2. Quy tr×nh x©y dùng ®o¹n v¨n tù sù xen miªu t¶ vµ biÓu c¶m. _ Học sinh đọc yêu cầu trong sgk + Bíc 1: Lùa chän sù viÖc chÝnh. ? Quy tr×nh x©y dùng ®o¹n v¨n tù sù gåm mÊy b- + Bíc 2: Lùa chän ng«n kÓ. íc? + Bớc 3: Xác định thứ tự kể. _ Gi¸o viªn híng dÉn tõng bíc cô thÓ. + Bớc 4: Xác định các yếu tố miêu tả và biểu cảm sẽ đợc viết trong đoạn v¨n. + Bíc 5: ViÕt thµnh ®o¹n v¨n. ? Chọn một trong ba đề bài trên để viết đoạn v¨n? _ Yêu cầu viết đúng qui trình. _ Häc sinh tù chän: Gi¸o viªn híng dÉn häc sinh chọn đề số ba..

(50) Chó ý c¸ch viÕt ®o¹n.. II) LuyÖn tËp:. *Bµi tËp 1_sgk. _ Yªu cÇu: Cho sù viÖc, nh©n vËt. ? Xác định nhân vật và sự việc? ? Lùa chän ng«i kÓ? ? KÓ theo thø tù nµo? ? ViÕt thµnh ®o¹n v¨n miªu t¶ biÓu c¶m vµ tù sù. * Bµi tËp 2: VÒ nhµ..  ViÕt ®o¹n v¨n.  Häc sinh nhËn xÐt  gi¸o viªn söa ch÷ *.Híng dÉn học ở nhà - Tự rút ra bài học trong việc viết đoạn văn tự sự có sử dụng các yếu tố kể, tả, biểu cảm - Viết một đoạn văn tự sự kể lại một sự việc trong một câu chuyện đã học, trong đoạn văn có sử dụng các yếu tố miêu tả và biểu cảm _ Lµm bµi tËp cßn l¹i. _ So¹n “ ChiÕc l¸ cuèi cïng”.. D. Rút kinh nghiệm:. Ngµy so¹n:05/10/2014 Ngay dạy : /10/2014 TiÕt 29 – 30:. chiÕc l¸ cuèi cïng < TrÝch>. A.Mức độ cần đạt: - Hiểu được tấm lòng yêu thương những người nghèo khổ của nhà văn được thể hiện trong truyện - Thấy được nghệ thuật kể chuyện đôc đáo, hấp dẫn của tác giả O. Hen-ri *. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng : 1. Kiến thức : - Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong một tác phẩm truyện ngắn hiện đại Mĩ - Lòng cảm thông, sự sẻ chia giữa những nghệ sĩ nghèo - Ý nghĩa của tác phẩm nghệ thuật vì cuộc sống của con người 2. Kĩ năng : - Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong tác phẩm tự sự để hiểu tác phẩm - Phát hiện, phân tích đặc điểm nổi bật về nghệ thuật kể chuyện của nhà văn - Cảm nhận được ý nghĩa nhân văn sâu sắc của chuyện . 3.Thái độ : sống có tình yêu thương và trách nhiệm với mọi người xung quanh 4.Các năng lực sống cơ bản được giáo dục : - Kĩ năng giao tiếp : phản hồi, lắng nghe tích cực, trình bày suy nghĩ, ý tưởng về tình huống truyện và cách ứng xử của các nhân vật trong truyện.

(51) - kĩ năng suy nghĩ sáng tạo : phân tích giá trị nội dung và nghệ thuật của văn bản,ý nghĩa của hình tượng chiếc lá cuối cùng - Kĩ năng xác định giá trị bản thân : sống có tình yêu thương và trách nhiệm với mọi người xung quanh B.Chuẩn bị: 1. Thầy: giáo án + bảng phụ 2. Trò: học bài, soạn bài C. Tiến trình lên lớp: 1. Bµi cò: - Nêu giá trị nội dung và nghệ thuật của văn bản “Đánh nhau với cối xay gió” ? 2. Bµi míi. HĐ của GV và HS Nội dung cần đạt I) T×m hiÓu chung: ? Giới thiệu vµi nÐt vÒ t¸c gi¶? 1. T¸c gi¶. _ O. Hen – ri <1862 - 1910> _ Lµ nhµ v¨n MÜ chuyªn viÕt truyÖn ng¾n. _ Gi¸o viªn giíi thiÖu thªm vÒ t¸c gi¶? _ Điểm nổi bật trong tác phẩm : Thêng nhÑ nhàng và toát lên tinh thần nhân đạo cao cả, ? HiÓu biÕt cña em vÒ t¸c phÈm? tình thơng yêu ngời nghèo khổ , rất cảm động. 2. T¸c phÈm. _ V¨n b¶n “ ChiÕc l¸ cuèi cïng” lµ ®o¹n trÝch phÇn cuèi truyÖn ng¾n cïng tªn. - Giáo viên hớng dẫn đọc. Học sinh đọc 3. thÓ lo¹i. ®o¹n trÝch. _ TruyÖn ng¾n. _ Gi¸o viªn giíi thiÖu vÒ truyÖn ng¾n 4. §äc – T×m bè côc: “chiÕc l¸ cuèi cïng”. * Bè côc: Ba phÇn ? Tãm t¾t ®o¹n trÝch? + Đầu  Tảng đá. ? Theo em cã thÓ chia ®o¹n trÝch thµnh + TiÕp  ThÕ th«i. mÊy ®o¹n? + Cßn l¹i. II) Ph©n tÝch. ? TruyÖn cã mÊy nh©n vËt? _ Ba nh©n vËt: Gi«n - xi, Xiu, Cô B¬ - men. ? Nh©n vËt chÝnh lµ ai? _ Nh©n vËt chÝnh: Gi«n – xi. ? Nªu híng ph©n tÝch? Ph©n tÝch theo nh©n vËt. ? Qua phÇn giíi thiÖu cña t¸c gi¶, em thÊy 1.Nh©n vËt Gi«n – xi: Gi«n – xi lµ ngêi nh thÕ nµo? + Gi«n - xi: _ Lµ c« gi¸o trÎ. Cã t¬ng lai ? Nhng trong ®o¹n trÝch Gi«n – xi l¹i _ Mét ho¹ sÜ trÎ ®ang lµm ®iÒu g×?  Giô - xi chờ đợi cái chết. ? V× sao? V×: + C« bÞ bÖnh viªm phæi. ?Lý do Êy khiÕn cho Gi«n – xi cã mét + NghÌo tóng. t©m r¹ng nh thÕ nµo? * T©m tr¹ng: ? Tr¹ng th¸i tinh thÇn cña Gi«n – xi lóc nµy nh thÕ nµo? ? Điều đó thể hiện qua chi tiết nào? ? Em hiÓu g× vÒ t©m tr¹ng cña Gi«n – xi lóc nµy? ? Học sinh đọc đoạn tiết theo. ? Nghị lực của Giôn – xi đợc hồi sinh khi nµo? ? Tâm trạng của Giôn – xi thay đổi nh. _ Thẫn thờ, mở to đôi mắt… Chán nản, _ ThÒu thµo, ra lÖnh… yÕu ít.  Kh«ng cßn tin vµo sù sèng, kh«ng cã nghÞ lùc.  Cô nằm nhìn ra cửa sổ đếm từng chiếc lá thờng xu©n r¬i vµ tin r»ng khi chiÕc l¸ cuèi cïng rông xuống thì cô cũng sẽ lìa đời.  Cô đơn, tuyệt vọng, chờ đợi cái chết, thờ ở với tÊt c¶. _ C« nh×n thÊy chiÕc l¸ cuèi cïng vÉn b¸m trªn.

(52) thÕ nµo?. têng.  nh×n chiÕc l¸ håi l©u §ßi ¨n. ? NhËn xÐt vÒ t©m tr¹ng cña Gi«n – xi?  Ng¹c nhiªn tríc sù v÷ng tr·i, dÎo dai cña chiÕc lá cuối cùng  cảm nhận đợc mình là một con bé h. ? Điều ấy chứng tỏ chiếc lá cuối cùng có  Thay đổi tâm trạng: Bắt đầu có niềm tin vào một ý nghĩa mh thế nào đối với Giôn – cuéc sèng _ Cã nhu cÇu vÒ cuéc sèng, t×nh b¹n, xi? tình yêu hội hoạ đã trở lại.  Sù sèng bÒn bØ dÎo dai cña chiÕc l¸ cuèi cïng ? Qua c¸c chi tiÕt trªn, em cã c¶m nhËn đã kích thích Giôn – xi vợt qua cái chết, tìm vÒ nh©n vËt Gi«n – xi? l¹i sù sèng.  Gi«n – xi lµ c« gi¸o cã t¬ng lai, tuy Ýt nghÞ lùc, kh«ng nhê sù mÇu nhiÖm cña chiÕc l¸ cuèi ? KÕt thóc c©u truyÖn nh thÕ nµo? cùng mà Giôn – xi đã tìm lại chính mình. ? Tại sao tác giả lại không để cho Giôn –  Giôn – xi biết đợc sự thật về chiếc lá cuối cïng qua lêi kÓ cña Xui. xi nãi g× hay biÓu hiÖn g×? ? Em có biết đó là nghệ thuật gì không?  T¸c gi¶ lµm cho c©u truyÖn hay h¬n, ©m vang ?Qua viÖc ph©n tÝch trªn, em h·y kh¸i hơn để cho mọi ngời nhớ tiếc… qu¸t nh÷ng nÐt c¬ b¶n vÒ nh©n vËt Gi«n  S¾p xÕp chi tiÕt hîp lý, khÐo lÐo. – xi?  Là cô giáo vừa đáng thơng, vừa đáng trách. ? Nhân vật để lai cho ngời đọc, góp phần Giôn – xi đã dũng cảm chiến thắng bệnh tật làm nên chủ đề tác phẩm là ai? b»ng søc m¹nh t×nh th¬ng. ? Cụ già Bơ - men đợc tác giả giới thiệu 2. Nh©n vËt B¬ - men: nh thÕ nµo? ? Những mơ ớc của cụ có thực hiện đợc _ Lµ ho¹ sÜ giµ, nghÌo. kh«ng? _ Lu«n m¬ íc cã mét kiÖt t¸c. ? Qua ®os em thÊy Cô B¬ - men lµ ngêi  Không thực hiện đơc. nh thÕ nµo? ? Khi đến thăm Giôn – xi cụ có tâm  ThÊt b¹i trong héi ho¹. tr¹ng nh thÕ nµo? H·y t×m nh÷ng tõ ng÷ thể hiện tâm trạng đó? _ Sî sÖt ngã ra cöa sæ. Lo l¾ng cho c« thÊu ? Em hiÓu g× vÒ t©m tr¹ng cô lóc nµy? _ Nh×n c©y thêng xu©n. hiÓu t©m tr¹ng cña Gi«n – xi. ? Em h·y dù ®o¸n xem lóc nµy trong ®Çu _ Ch¼ng nãi g×. cô cßn ý nghÜ g× kh¸c kh«ng?  Có thể cụ đã nãy ra ý định về chiếc lá cuối ? Cụ có thực hiện đợc không? cïng tõ lóc Êy. ? Mục đích của cụ khi vẽ chiếc lá là gì?  VÏ chiÕc lµ cuèi cïng. ? Mục đích ấy xuất phát từ đâu? + Cøu sèng Gi«n – xi. ? Qua đó bộc lộ phẩm chất gì của cụ? + §em l¹i niÒm tin cho c« ho¹ sÜ trÎ. ? T¸c gi¶ cã mªu t¶ cô thÓ c¶nh cô vÏ bøc XuÊt ph¸t tõ t×nh th¬ng yªu Gi«n – xi.  Cô B¬ - men lµ ngêi giµu t×nh yªu th¬ng. tranh kh«ng? V× sao?  T¸c gi¶ kh«ng trùc tiÕp miªu t¶ c¶nh cô B¬ ? Qua lêi kÓ cña Xui, em h·y h×nh dung men vÏ bøc trang mµ chØ qua lêi kÓ cña Xui. ra cái đêm cụ vẽ bức tranh ấy? + Vẽ trong một đêm ma tuyết dữ dội. + Kh«ng b¸o tríc cho hai c« ho¹ sÜ biÕt. + Ph¶i lùa chä gi÷a sù sèng vµ c¸i chÕt. ? Điều đó chứng tỏ cụ Bơ - men có tinh  Tù nguyÖn, ©m thÇm, lÆng lÏ, ph¶i tr¶i qua gian thÇn nh thÕ nµo? khæ vµ cã tinh thÇn dòng c¶m. ? KÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh s¸ng t¸c Êy lµ g×? * KÕt qu¶: + Chiếc lá cuối cùng ra đời  cứu sống Giôn – xi. ? Em cã suy nghÜ g× vÒ kÕt qu¶ Êy? + Cô B¬ - men chÕt v× sng phæi..

(53) ? Theo lêi kÓ cu¨ Xiu th× chiÕc l¸ cuèi cùng mà cụ Bơ - men vẽ đợc đánh giá nh thÕ nµo? ? Theo em v× sao chØ mét chiÕc l¸ mµ Xui lại cho đó là một kiệt tác? ? Qua đó em hiểu gì về nghệ thuật hội ho¹? ? H·y kh¸i qu¸t vµi nÐt vÒ nh©n vËt B¬ men? ? Ph¸t hiÖn nghÖ thuËt chÝnh khi t¸c gi¶ x©y dùng hai nh©n vËt trªn? ? Cã t¸c dông g×? ? Nh©n vËt gãp phÇn lµm nªn gi¸ trÞ nh©n đạo của tác phẩm nữa là ai? ? Xui hiÖn ra trong t¸c phÈm qua nh÷ng chi tiÕt nµo? ? Víi cô B¬ - men, Xiu cã t×nh c¶m g×? ? Qua đó em thấy Xiu có phẩm chất gì? ? Hãy tìm những chi tiết để chứng minh nh÷ng phÈm chÊt Êy Xiu ? Cả ba nhân vật trên đều có nét gì chung? ? Néi dung chÝnh cña v¨n b¶n lµ g×?. ? Nét độc đáo trong nghệ thuật? ? Em hiÓu g× vÒ t¸c gi¶? _ Tãm t¾t l¹i v¨n b¶n. _ Nªu nh÷ng nét c¬ b¶n vÒ nh÷ng nh©n vËt trong truyÖn. D.Híng dÉn học ở nhà: - Học thuộc nội dung bài học - Tóm tắt phần đầu của tác phẩm, nhớ một số chi tiết hay trong tác phẩm - Soạn bài mới: Chương trình địa phương Tiếng Việt.  Cái giá quá đắt: Nó cứu sống đợc một ngời nhng lại cớp đi một ngời_ Ngời đã sinh ra chính nã.  KiÖt t¸c v×: + Nó đợc vẽ rất đẹp, rất giống lá thật. + Nã cã gi¸ trÞ rÊt lín: Cøu sång mét con ngêi. + Nó đợc vẽ bằng cả một tấm lòng. + Nó đợc đổi bằng cả một mạng sống, một tình th¬ng, mét sù hy sinh thÇm lÆng mµ cao c¶.  Nghệ thuật phải phục vụ con ngời _ vì con ngời, vì cái đẹp.  Cụ già Bơ - men là ngời đáng kính trọng, bởi đức hy sinhcao cả, bởi tấm lòng nhân hậu bao la.  Nghệ thuật đảo ngợc tình huống hai lần: + LÇn mét: Gi«n – xi s¾p chÕt  sèng l¹i. + Lần hai: Bơ - men khoẻ mạnh chết đột ngột.  Tạo sự hấp dẫn, gợi trí tò mò cho ngời đọc. 3.Nh©n vËt Xiu. _ Chung sèng víi Gi«n – xi. _ HÕt lßng ch¨m sãc Gi«n – xi. _ ThÊu hiÓu nçi ®au cña ngêi b¹n. _ KÝnh träng ngêi ho¹ sÜ giµ.  Giµu t×nh th¬ng, ch©n thµnh víi b¹n bÌ, tr©n trọng con ngời, biết đánh giá đúng về nghệ thuËt.  Sống chân thành, nhân hậu, biết giúp đỡ nhau lóc ho¹n n¹n, khã kh¨n, say mª nghÖ thuËt, biÕt tr©n träng nghÖ thuËt. III) Tæng kÕt: 1. Néi dung. _ Khẳng định quan điểm “nghệ thuật vị nhân sinh”. _ Ca ngîi t×nh yªu th¬ng giữa con ngêi với con ngêi. _ Søc m¹nh cña tinh thÇn, cña nghÞ lùc, cña t×nh yªu cuéc sèng. 2. NghÖ thuËt. _ T¹o t×nh huèng hÊp dÉn. _ S¾p xÕp chi tiÕt khÐo lÐo, hîp lý. _ §¶o ngîc t×nh huèng. _ Tạo hình ảnh đối lập.  Tác giả là ngời thơng yêu, thấu hiểu và đồng c¶m. IV) LuyÖn tËp: SGKs. E. Rút kinh nghiệm: .................................................................................................................................... .................................................................................................................................... Tiết 31 CTĐP : A.Mục tiêu cần đạt. từ ngữ địa phơng Thanh Hoá.

(54) 1. Kiến thức: Các từ ngữ địa phương chỉ quan hệ ruột thịt, thân thích 2. Kĩ năng: Sử dụng từ ngữ địa phương chỉ quan hệ ruột thịt, thân thích. 3.Thái độ : Yêu tiếng mẹ đẻ,giữ gìn văn hóa truyền thông của quê hương. 4.Các năng lực sống cơ bản được giáo dục : - Kĩ năng giao tiếp . - kĩ năng suy nghĩ sáng tạo . - Kĩ năng xác định giá trị bản thân.. B.. ChuÈn bÞ:. - GV giao bài tập (trang 15) để HS chuẩn bị trớc ở nhà. - Bµi nµy lîng kiÕn thøc nhiÒu, GV cã thÓ ®iÒu chØnh thêi gian cho phï hîp.. C. tiÕn tr×nh lªn líp 1. Ổn định lớp - kiểm tra bài cũ - KiÓm tra: ChuÈn bÞ bµi cña HS ? Nhắc lại khái niệm từ ngữ toàn dân? Từ ngữ địa phương? 2. Tổ chức các hoạt động dạy - học Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: Tổ chức tìm hiểu những từ i. từ ngữ chỉ quan hệ ruột thịt, thân ngữ địa phơng chỉ quan hệ ruột thịt, thân thích. 1. Đợc dùng ở địa phơng. thÝch. GV cho HS ®iÒn vµo « trèng nh÷ng tõ ng÷ VÝ dô: - cha (bè, b¸c, cËu, ba...) chØ quan hÖ ruét thÞt th©n thÝch t¬ng øng víi - B¸c (chÞ g¸i cña cha) cã n¬i gäi lµ c«, b¸. - B¸c (chÞ g¸i cña mÑ) cã n¬i gäi lµ giµ, , b¸ nh÷ng tõ ng÷ toµn d©n. HS đứng tại chỗ trả lời. Lớp góp ý, bổ sung. 2. Tìm trong các ví dụ a. thÇy (bè, cha) b. hÜm (bÐ g¸i, cßn nhá) - GV cho HS rót ra Ghi nhí (trang 11) * Ghi nhí (trang 11) Trong líp tõ chØ quan hÖ th©n thiÕt ruét thÞt, ngoµi viÖc dïng T§P, ngêi Thanh Hãa cßn cã nh÷ng tõ dïng riªng trong giao tiÕp (bè, thÇy, cËu, mî, o, dîng...) Hoạt động 2: Tìm hiểu các từ ngữ xng hô ii. Từ ngữ xng hô a. Tõ o (chØ con g¸i, th©n mËt) ë Thanh Ho¸. GV cho HS đọc và tìm các từ ngữ xng hô b. Từ choa (số nhiều, ý tự tin trong các bài thơ, ca dao Thanh Hoá (trang c. Từ mống (chỉ ngời - giống đứa, có ý coi thêng). 11, 12) Học sinh đứng tại chỗ trả lời, lớp góp ý - GV d. Cô nhiêu (cô gái mới về nhà chồng, ý nghÜa th©n thiÕt). bæ sung. - GV cho HS rót ra Ghi nhí vÒ tõ ng÷ xng * Ghi nhí: (trang 13) h«. Tõ ng÷ xng h« trong T§P Thanh Ho¸ rÊt phong phú, đợc dùng nhiều trong giao tiếp hàng ngày, trong sáng tác văn học - đặc biÖt trong s¸ng t¸c VHDG. Hoạt động 3: Tìm hiểu những từ ngữ địa iii. Từ ngữ chỉ sự vật, hiện tợng, hoạt động. phơng chỉ sự vật, hiện tợng, hoạt động. 1.T×m trong c¸c vÝ dô sau (trang 13, 14). - GV cho HS đọc và tìm trong các ví dụ. a. tÐp riu (tÐp nhá, ý coi thêng).

(55) HS đứng tại chỗ trả lời. Lớp nhận xét, góp ý. GV bæ sung. - GV cho HS tìm các từ ngữ địa phơng chỉ sự vËt mµ c¸c em biÕt. - GV cho HS rút ra Ghi nhớ về từ ngữ địa phơng chỉ sự vật, hiện tợng, hoạt động.. TiÕt 32:. b. chè lam, bánh tro (đặc sản Thọ Xuân) c. Së (liÖu, ý coi thêng) 2. Tìm trong đời sống giao tiếp hàng ngày VÝ dô: Kha (con gµ) * Ghi nhí (trang 14) Từ ngữ chỉ sự vật, hiện tợng, hoạt động phản ánh đời sống văn hoá, kinh tế, xã hội... của địa phơng.. lËp dµn ý cho bµi v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m.. A. Mức độ cần đạt: Biết lập bố cục và cách thức xây dựng dàn bài cho bài văn tự sự có yếu tố miêu tả và biểu cảm B. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng: 1. Kiến thức: Cách lập dàn ý cho văn bản tự sự có sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm 2. Kĩ năng: - Xây dựng bố cục, sắp xếp các ý cho cho văn bản tự sự có sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm - Viết một bài văn tự sự có sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm độ dài khoảng 450 chữ 3.Thái độ : hăng say học tâp.Liên hệ lozic với các bài đã học. 4.Các năng lực sống cơ bản được giáo dục : - Kĩ năng giao tiếp . - kĩ năng suy nghĩ sáng tạo . - Kĩ năng xác định giá trị bản thân B. Tiến trình dạy- học: 1. Bµi cò. - Bố cục của bài văn tự sự ntn? - Nêu vai trò của các yếu tố miêu tả và biểu cảm trong bài văn tự sự? 2. Bµi míi. Hoạt động của GV và HS Nội dung cần đạt I) Dµn ý cña bµi v¨n tù sù: GV hướng dẫn HS đọc văn bản mẫu và.

(56) phân tích ? V¨n b¶n trªn thuéc kiÓu v¨n b¶n g×? ? Cã mÊy phÇn? ? H·y chØ ra cô thÓ? ? NhiÖm vô cña mçi phÇn nh thÕ nµo? ? Nhiªm vô?. ? Hãy đọc lại phần mở bài và cho biết? ?+ Sự việc đơcj giới thiệu qua phần này lµ g×? + Nh©n vËt? + C©u truyÖn x¶y ra trong thêi gian, kh«ng gian, trong hoµn c¶nh nh thÕ nµo? - Để cho ngời đọc thấy đợc quang cảnh buổi lễ sinh nhật vui nhộn, thì ngời viết đã phải dùng phơng tiện biểu c¶m g×? ? Qua vÝ dô trªn em thÊy phÇn më bµi cña bµi v¨n tù sù cÇn ph¶i lµm nh÷ng g×? _ §äc phÇn th©n bµi vµ tr¶ lêi c©u hái? ? C©u chuyÖn x¶y ra nh thÕ nµo? ? Mở đầu nêu vấn đề gì? ? DiÔn biÕn nh thÕ nµo? ? KÕt thóc? ? Em hãy chú ý lời văn, đơn thuần có ph¶i chØ lµ lêi v¨n kÓ chuyÖn kh«ng? ? Qua viÖc t×m hiÓu v¨n b¶n trªn em h·y h×nh thµnh dµn ý mét bµi v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m?  Gi¸o viªn h×nh thµnh dµn ý?. _ V¨n b¶n tù sù. _ Ba phÇn: + Më bµi: Tõ ®Çu Trªn bµn. + Th©n bµi: TiÕp Kh«ng nãi. + KÕt bµi: Cßn l¹i.  Më bµi: KÓ - t¶ quang c¶nh chung cña buæi sinh nhËt.  Thân bài: Kể về món quà sinh nhật độc đáo của ngêi b¹n.  KÕt bµi: Nªu c¶m nghÜ vÒ mãn quµ sinh nhËt. _ Sù viÖc: Buæi sinh nhËt.  Ngêi kÓ chuyÖn: T«i ( Trang)  Thêi gian: Buæi s¸ng.  Kh«ng gian: Trong nhµ Trang.  Hoµn c¶nh: Ngµy sinh nhËt cña Trang.  Tù sù kÕt híp víi miªu t¶.  Më bµi: _ Giíi thiÖu sù viÖc, nh©n vËt. _ T×nh huèng x¶y ra c©u truyÖn.  Th©n bµi: + Mở đầu: Buổi sinh nhật đã đến hồi kết thúc trong sốt ruột nhiều ngời bạn thân cha đến. + Diễn biết: Trinh đến _ Mang đến món quà độc đáo Đỉnh điểm câu truyện.  KÕt bµi: + KÕt thóc: C¶m nghÜ cña Trang vÒ mãn quµ. Lêi v¨n tù sù kÕt hîp miªu t¹ viÖc vµ thÓ hiÖn t×nh cảm, thái độ của ngời viết.. Dµn ý: + Më bµi: _ Giíi thiÖu sù viÖc, nh©n vËt, t×nh huèng x¶y ra c©u chuyÖn. + Th©n bµi: _ KÓ l¹i diÔn biÕn c©u chuyÖn. - Khi kÓ ph¶i kÕt hîp tù sù víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m.  Học sinh đọc ghi nhớ. + KÕt bµi: _ KÕt côc vµ c¶m nghÜ cña ngêi trong cuéc 1_ Gi¸o viªn híng hÉn hoc sinh lËp dµn II) LuyÖn tËp. ý cho v¨n b¶n “C« bÐ b¸n diªm” theo gîi ý: _ Gi¸o viªn ph©n nhãm Häc sinh tr×nh bµy NhËn xÐt Söa lçi. _ Gi¸o viªn söa lçi, bæ xung… 2_ Bµi tËp vÒ nhµ: Yªu cÇu hoc sinh lËp.

(57) dµn ý ë nhµ. D.Híng dÉn tù häc. - Xác đinh thứ tự các sự việc được kể trong một văn bản tự sự đã học - Lập dàn ý cho một đề văn tự sự tùy chọn, ở mỗi phần tìm các yếu tố miêu tả và biểu cảm có thể kết hợp _ Häc sinh lµm bµi tËp sè 2. _ So¹n “ Hai c©y phong”. E. Rút kinh nghiệm: .................................................................................................................................... ................................................................................................................................... Tieát 33 – 34 : Vaên baûn :. HAI CÂY PHONG ( Trích: Người thầy đầu tiên) ( Ai-ma-top). A.Mức độ cần đạt: 1. Kiến thức : - Vẻ đẹp và ý nghĩa hình ảnh hai cây phong trong đoạn trích - Sự gắn bó của người họa sĩ với quê hương, với quê hương và lòng biết ơn thầy Đuy- sen - Cách xây dựng mạch kể, cách miêu tả giàu hình ảnh và lời văn giàu cảm xúc 2. Kĩ năng : - Đọc hiểu một văn bản có giá trị văn chương, phát hiện, phân tích những đặc sắc về nghệ thuật miêu tả, biểu cảm trong một đoạn trích tự sự .- Cảm thụ vẻ đẹp sinh động, giàu sức biểu cảm của các hình ảnh trong trong đoạn trích 3.Thái độ : Trân trọng ,biết ơn những người gieo mầm ước mơ cho mình. 4.Các năng lực được giáo dục : - Kĩ năng giao tiếp : trình bày suy nghĩ, ý tưởng về tình yêu và quê hương và lòng biết ơn với thầy giáo Đuy- sen - kĩ năng suy nghĩ sáng tạo : phân tích giá trị nội dung và nghệ thuật của văn bản,ý nghĩa của hình tượng hai cây phong - kĩ năng xác định giá trị bản thân : biết ơn những người đã dưỡng dục mình, có trách nhiệm với quê hương B. Chuẩn bị - GV : N/cứu tài liệu,tư liệu có liên quan, tranh ảnh. - HS : Học bài – chuẩn bị bài theo câu hỏi phần đọc hiểu văn bản. C. Tiến trình dạy – học: 1. Oån định tổ chức 2. Kieåm tra baøi cuõ: 3. Bài mới: HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY – TRÒ. NOÄI DUNG. I/ Tìm hiểu chung : ? Trình bày những hiểu biết của em về tác giả? 1. Tác giá HS: Xác định, thâu tóm những ý chính. - Ai-ma-tốp (1928 – 2008) GV: choát yù, boå sung:. Là nhà văn Cư-rơ-gư-xtan , - Là nhà văn Cư-rơ-gư-xtan, xuất.

(58) ,thuộc Liên Xô trước đây.Oâng được dư luận đánh giá cao khi xuất bản tác phẩm đầu tay của mình vaøo naêm 1958.Nhieàu taùc phaåm cuûa Ai- ma-toáp được dịch sang Tviệt. ? Những nét chính về tác phẩm? GV: Tác phẩm trích trong tập “Núi đồi và thảo nguyên”, được giải thưởng Lê-nin. . ? Truyện « Người thầy đầu tiên » thuộc thể loại truyện gì ?. thân trong một gia đình viên chức. - Được giải thưởng Lê-nin ( 1961). - Viết văn bằng tiếng mẹ đẻ và tiếng Nga. 2. Taùc phaåm. ( sgk) a. Xuất xứ : - Tác phẩm rút từ tập “Núi đồi và thaûo nguyeân”. - Văn bản laø phaàn đầu cuûa truyện “Người thầy §ầu tiªn ". b. Thể loại : Truyện vừa Gv hướng dẫn HS đọc bài : c. Từ khó -Yêu cầu 1-2 học sinh đọc văn bản -> nhận xét. d_ Tãm t¾t , tìm bố cục: < Häc sinh tãm t¾t > - Đọc kết hợp kiểm tra từ khó của học sinh. * T×m bè côc:3 ®o¹n. ? Em hãy tóm tắt lại văn bản một cách ngắn gọn? + §Çu  ChiÕc g¬ng thÇn xanh. - Hs tóm tắt- nhận xét + TiÕp  Biªng biÕc kia. ? Văn bản có thể được chia thành mấy phần? nội + Cßn l¹i. dung của từng phần? e. Ngôi kể và mạch kể trong văn bản. ? Haõy quan saùt vaên baûn, nhaän xeùt veà ngoâi keå, - Phần 1: người kể xưng “tôi”. - Phần 2: người kể xưng “ chúng tôi” maïch keå trong vaên baûn? - Phần 3: người kể xưng “ tôi” GV mở rộng: _ §¹i tõ nh©n xng: T«i – Chóng t«i. -> ít nhiều phân biệt và lồng vào _ Lµ ngêi ho¹ sü trong truyÖn . nhau. _ Lµ ngêi kÓ chuyÖn cïng b¹n bÌ thêi qu¸ khø. => Cảm xúc chung và riêng về hai ? Cách lựa chọn ngôi kể trên, có ý nghĩa như cây phong theá  T¹o ra hai m¹ch kÓ ®an xen, ? Hướng phân tích văn bản? ? Hai cây phong được giới thiệu qua những chi II/ Phân tích: tieát naøo? 1. Hình ảnh hai cây phong. - Hai cây phong lớn ở giữa đồi, hiện HS: Tìm kiếm, trả lời ? Cách diễn đạt của tác giả? Và cách sử dụng ra trước mắt hệt như những ngọn hải đăng trên núi nghệ thuật của tác giả ở đây có gì đặc biệt? HS: Trả lời -> so sánh -> Tín hiệu dẫn đường về ? Caùch so saùnh aáy “ hai caây làng. phong………………..nuùi” coù yù nghóa gì? ? Chi tiết: “ nhưng cứ mỗi lần về quê …..thân => Khơng thể thiếu đối với những thuoäc aáy” coù yù nghóa gì saâu saéc? người đi xa về làng. - Yêu cầu học sinh theo dõi đoạn văn đặc tả hai - Chúng có tiếng nói riêng, tâm hồn caây phong trong phaàn tieáp theo cuûa vaên baûn vaø rieâng cho bieát: -> Caûm nhaän tinh teá. ? Coù gì ñaëc saéc trong caùch mieâu taû hai caây.

(59) phong ở đoạn văn này? HS: Trao đổi, trình bày ? Em coù nhaän xeùt gì veà caùch caûm nhaän cuûa taùc giaû? GD: Tình yêu quê hương, đất nước. GV chuyển ý sang mục 2: Đoạn văn tiếp theo coù noäi dung gì? ? Từ những cảm xúc riêng ấy, nhân vật “ tôi” trở về với những kí ức tuổi thơ êm đẹp, hãy tìm và đọc đoạn văn có nội dung trên? HS: Đọc đoạn văn tả cảnh bọn trẻ làng với những kỉ niệm về hai cây phong. ? Tìm những chi tiết cho thấy hai cây phong gắn với những kỉ niệm tuổi thơ? HS: Tìm kiếm, trả lời. GV: Từ trên cao thấy cả một thế giới rộng lớn, thế giới ấy, cảnh vật ấy hiện ra như thế nào qua con maét treû thô? HS: Trao đổi, trình bày ? Em coù nhaän xeùt gì veà yù nghóa cuûa hai caây phong với kí ức tuổi thơ? HS: Nhaän xeùt Chuyeån yù sang muïc 3 ? Trong maïch keå naøy, nguyeân nhaân naøo khieán hai caây phong chieám vò trí trung taâm vaø gaây xuùc động sâu sắc cho người đọc? HS: Trình baøy GV: Keå cho hoïc sinh nghe chi tieát: Thaày Ñuy-sen mang hai caây phong troàng. -> ? Em có nhận xét gì về cách sử dụng ngôi kể cuûa taùc giaû?. Hai c©y phong mang t©m hån, t×nh c¶m cña con ngêi th¶o nguyªn. _ Cã tiÕng nãi riªng, cã t©m hån riªng. _ Ban ngµy… thê thÉn, _ Ban đêm… thë dµi. _ Lóc d«ng b·o…reovï vï… _ Cã mµu s¾c, dêng nÐt, ©m thanh…  §Ëm chÊt héi ho¹.  Hình ảnh hai cây phong đẹp kì diệu, dÎo dai, kiªu hg, bÊt khuÊt mµ dÞu dµng th©n th¬ng.  Mang t©m hån nghÖ sÜ vµ cã t×nh yªu quª h¬ng tha thiÕt.  Liªn tëng, so s¸nh, nh©n ho¸. 2 Hai cây phong với kí ức tuổi thơ. - Boïn treû chaïy aøo leân phaù toå chim. - Từ trên cao thấy cả một thế giới với biết bao điều kì diệu của đất . trời, thảo nguyên. - Laø nôi hoäi tuï cuûa nieàm vui tuoåi thơ, nơi mở rộng chân trời hiểu biết. 3.Hai caây phong vaø thaày Ñuysen Hai cây phong là nhân chứng của một câu chuyện hết sức cảm động về người thầy đầu tiên Đuy-sen, người đã vun trồng ức mơ, hi vọng cho những học trò nhỏ của mình.. 4/ Ngheä thuaät: - Lựa chọn ngôi kể,người kể tạo nên 2 mạch lồng ghếp độc đáo. - Mtả bằng ngòi bút đậm chất hội hoạ,có nhiều liên tưởng,tưởng tượng hết sức phong phú. ? Caûm nhaän cuûa em veà caùch mieâu taû cuûa taùc IV. Toång keát : Ghi nhớ sgk T101 giaû? Hoạt động IV: HD tổng kết : ? Caûm nhaän cuûa em veà caùch mieâu taû cuûa taùc giaû vaø taâm hoàn cuûa taùc giaû Ai-ma-toâp, qua vaên baûn “ Hai caây phong”? - HS đọc ghi nhớ..

(60) D. Củng cố , hướng dẫn về nhà: -Học bài -Chuaån bò viết bài tập làm văn số 2. E.§¸nh gi¸ ®iÒu chØnh:. Tiết 35- 36 VIẾT BÀI TẬP LÀM VĂN SỐ 2 A. Mục tiêu đề kiểm tra: 1 .Kiến thức: Kiểm tra kiến thức về liên kết đoạn văn trong văn bản, tóm tắt văn bản tự sự, miêu tả và biểu cảm trong văn tự sự, lập dàn ý cho bài văn tự sự có yếu tố miêu tả, biểu cảm 2.Kĩ năng:- Hs vận dụng kiến thức đã học tạo lập một văn bản tự sự có yếu tố miêu tả và biểu cảm - Rèn kĩ năng làm bài trắc nghiệm- tự luận.. 3.Thái độ: Có ý thức tự giác trong lam bài kiểm tra. 4.Hình thành năng lực:- Giải quyết vấn đề. - Sáng tạo. -Tự quản bản thân. B. Ma trận đề kiểm tra: Các chủ đề 1.Yếu tố tự sự,yếu tố miêu tả 2. Viết bài có yếu tố tự sự yếu tố miêu tả Tổng số câu Tổng số điểm Tỉ lệ. Nhận biết TN TL. Thông hiểu TN TL 1câu 3 điểm. Vận dụng Cấp độ thấp. Cấp độ cao. 1 3đ 1 câu 7 điểm. 1 3đ 30%. Cộng. 1 7đ 70%. 1 7đ 2 10đ 100%. C. ĐỀ BÀI: Câu 1: (3điểm) Cho đoạn văn sau: “ Lão cố làm ra vui vẻ. Nhưng trông lão cười như mếu và đôi mắt lão ầng ậng nước, tôi muốn ôm choàng lấy lão mà òa lên khóc. Bây giờ thì tôi không xót xa năm quyển sách của tôi như trước nữa. Tôi chỉ ái ngại cho lão Hạc. Tôi hỏi cho có chuyện: - Thế nó cho bắt à? Mạt lão đột nhiên co rúm lại. Những nếp nhăn xô lại với nhau, ép cho nước mắt chảy ra. Cái đầu lão ngoẹo về một bên và cái miệng móm mém của lão mếu như con nít. Lão hu hu khóc....”.

(61) Em hãy chỉ ra yếu tố miêu tả và biểu cảm trong đoạn văn trên Câu 3: (7điểm) Hãy kể về một lần em mắc khuyết điểm khiến thầy, cô giáo buồn. D. Đáp án- biểu điểm: Câu 1: (3đ) HS xác định được yếu tố miêu tả và biểu cảm trong đoạn văn, đúng mỗi ý cho 1,5đ. Cụ thể: + Yếu tố miêu tả:1,5 điểm - Lão cười như mếu và đôi mắt lão ầng ậng nước - Mặt lão đột nhiên co rúm lại - Những nếp nhăn xô lại với nhau, ép cho nước mắt chảy ra - Cái đầu lão ngoẹo về một bên và cái miệng móm mém của lão mếu như con nít + Yếu tố biểu cảm: 1,5 điểm - Lão cố làm ra vui vẻ - Tôi muốn ôm choàng lấy lão mà òa lên khóc - Tôi không xót xa năm quyển sách của tôi như trước nữa - Tôi chỉ ái ngại cho lão Hạc Câu 2: (7đ) * Yêu cầu chung: - Đúng kiểu bài tự sự, có kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu cảm một cách hợp lí - Đảm bảo bố cục của một bài văn, ít sai phạm lỗi chính tả, lỗi dùng từ, đặt câu - Diễn đạt trôi chảy, mạch lạc, liên kết * Yêu cầu cụ thể: Mở bài: Giới thiệu sự việc, nhân vật và tình huống xảy ra câu chuyện (1đ) Thân bài: Kể về lần phạm lỗi với thầy, cô giáo: đó là khi nào, ở đâu, em phạm lỗi gì, chuyện xảy ra như thế nào....(2đ) - Miêu tả sự việc xảy ra, hình ảnh thấy cô giáo trong và sau khi em phạm lỗi (nét mặt, lời nói, cử chỉ,thái độ....) (2đ) - Những tình cảm và suy nghĩ của em khi sự việc xảy ra và sau đó(lo lắng, ân hận, buồn phiền...) (1đ) Kết bài: Cảm nghĩ của em về lần phạm lỗi của mình (1đ) E. Tiến trình dạy- học : 1. ổn định lớp. 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ cña häc sinh. 3. Phỏt đề bài 4. GV theo dõi HS làm bài. Nhắc nhở những hiện tượng không nghiêm túc, không trung thực khi kiểm tra - HS làm bài nghiêm túc 5. GV thu bài, chấm bài 6. Hướng dẫn học ở nhà: _ So¹n bµi Nói quá * E. Rút kinh nghiệm: .................................................................................................................................... ....................................................................................................................................

(62) Ngày soạn: 19/10/2014. ¹ TIEÁT 37 : Tieáng Vieät: NOÙI QUAÙ Ngày dạy : 10/2014 A. Mức độ cần đạt: 1. Kiến thức: - Khái niệm nói quá - Phạm vi sử dụng của biện pháp tu từ nói quá - Tác dụng của biện pháp tu từ nói quá 2, Kĩ năng: Vận dụng hiểu biết về biện pháp nói quá trong đọc hiểu văn bản 3. Thái độ: Phê phán những lời nói khoác, nói sai sự thật. 4.Hình thành năng lực: - Năng lực ra quyết định sử dụng biện pháp nói quá - Năng lực giao tiếp: trình bày suy nghĩ, ý tưởng, thảo luận và chia sẻ kinh nghiệm cá nhân về sử dụng biện pháp nói quá - Năng lực Sáng tạo. -Năng lực tự quản bản thân. B. Chuẩn bị: Giáo án, Bảng phụ C. Tiến trình dạy học: 1 . Oån định tổ chức 2/. Kieåm tra baøi cuõ 3. Bài mới: * GVgiới thiệu: ? Em hãy kể tên những phép tu từ đã học? Hoïc sinh keå  Giaùo vieân daãn vaøo baøi. * Nội dung bài mới. HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ KẾT QUẢ CẦN ĐẠT -GV yêu cầu HS đọc ví dụ ở bảng phụ I/ Noùi quaù vaø taùc duïng cuûa noùi TH: Câu tục ngữ trên thộc chủ đề nào? quaù. HS: Chủ đề về thiên nhiên và lao động sản xuất. 1/ Khaùi nieäm: ? Các câu ca dao - tục ngữ trên có nói quá sự thật Nói quá là biện pháp tu từ không? Những cụm từ nào cho em biết điều đó? phóng đại mức độ, quy mô, tính ? Thực chất những câu ca dao – tục ngữ này nhằm chất của sự vật, hiện tượng được miêu tả. noùi gì? VD: - Reû nhö beøo,ñen nhö coät ? Cách diễn đạt trên có tính chất gì? - Loã muõi thì taùm HS: Phóng đại mức độ quy mô, tính chất sự việc hiện nhà cháy. gaùnh loâng… tượng..

(63) ? Vaäy qua tìm hieåu caùc ví duï treân em hieåu noùi quaù laø 2. Taùc duïng gì? Nhấn mạnh, gây ấn tượng, tăng sức biểu cảm cho sự diễn đạt. ? Haõy thaûo luaän vaø ruùt ra taùc duïng cuûa noùi quaù? LH: Nói quá khác với nói khoắc như thế nào? GD: Không nói khoắc, không đúng sự thật. GV hướng dẫn học sinh làm bài tập BT1 - Hs xaùc ñònh yeâu caàu cuûa baøi taäp. - Thực hiện BT tại chỗ. - Nhaän xeùt vaø choát yù.. BT 2 - Hs xaùc ñònh yeâu caàu cuûa baøi taäp. - Thực hiện bài tập trên bảng. - HS Nhận xét – GV chỉnh sửa. BT 3.. - HS đọc yêu cầu BT. - Lên bảng thực hiện BT - Nhaän xeùt boå sung.. BT 4 - HS đọc yêu cầu BT. - Thực hiện BT bằng trò chơi tiếp sức ( chia hai đội và thi) - Nhận xét bổ sung – khen thưởng.. II/ Luyeän taäp. BT1: Caùc bieän phaùp noùi quaù vaø giaûi thích. a. sỏi đá cũng thành cơm  sức mạnh của lao động. b. Lên đến tận chân trời được  vẫn khoẻ và quyết taâm ñi. c. Thét ra lửa  tính nóng BT2: Điền thành ngữ. a. chó ăn đá, gà ăn sỏi. b. Baàm gan tím ruoät. c. Ruột để ngoài gia d. Nổ từng khúc ruột. e. Vaét chaân leân coå. BT3: Ñaët caâu - Thuyù Kieàu trong taùc phaåm Truyeän Kieàu cuûa Nguyeãn Du coù vẻ đẹp nghiêng nước nghiêng thaønh. - Tôi đã nghĩ nát óc mà vẫn chưa giải được bài toàn này. BT 4 Tìm năm thành ngữ so saùnh coù duøng bieän phaùp noùi quaù. - ñen nhö coät gaø chaùy - caâm nhö heán - nhanh nhö caét - trắng như trứng gà bóc - khoeû nhö voi. D. Hướng dẫn tự học: - Laøm baøi taäp 5,6 (sgk) - Sưu tầm thơ văn, thanh ngữ, tục ngữ, ca dao cã sử dụng biện ph¸p nãi qu¸..

(64) - Soạn bai: ¤n tập truyện kí Việt Nam. E.Rút kinh nghiệm: ……. ……………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………... Buổi 3 phep tu tø : NOÙI QUAÙ , NÓI GIẢM, NÓI TRÁNH. Ngày soạn: 19/10/2014 Ngày dạy : 10/2014 A. Mức độ cần đạt: 1. Kiến thức: - Khái niệm nói quá , khái niệm, tác dụng của biện pháp nói giảm nói tránh - Biết sử dụng biện pháp tu từ nói giảm nói tránh - Phạm vi sử dụng của biện pháp tu từ nói quá - Tác dụng của biện pháp tu từ nói quá 2, Kĩ năng: Vận dụng hiểu biết về biện pháp nói quá, nói giảm nói tránh trong đọc hiểu văn bản 3. Thái độ: Phê phán những lời nói khoác, nói sai sự thật. 4.Hình thành năng lực: - Năng lực ra quyết định sử dụng biện pháp nói quá - Năng lực giao tiếp: trình bày suy nghĩ, ý tưởng, thảo luận và chia sẻ kinh nghiệm cá nhân về sử dụng biện pháp nói quá - Năng lực Sáng tạo. -Năng lực tự quản bản thân. B. Chuẩn bị: Giáo án, Bảng phụ C. Tiến trình dạy học: 1 . Oån định tổ chức 2/. Kieåm tra baøi cuõ 3. Bài mới: * GVgiới thiệu: ? Em hãy kể tên những phép tu từ đã học? Hoïc sinh keå  Giaùo vieân daãn vaøo baøi. * Nội dung bài mới. HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ KẾT QUẢ CẦN ĐẠT -GV yêu cầu HS đọc ví dụ ở bảng phụ I/ Noùi quaù vaø taùc duïng cuûa noùi TH: Câu tục ngữ trên thộc chủ đề nào? quaù. HS: Chủ đề về thiên nhiên và lao động sản xuất. 1/ Khaùi nieäm: ? Các câu ca dao - tục ngữ trên có nói quá sự thật Nói quá là biện pháp tu từ không? Những cụm từ nào cho em biết điều đó? phóng đại mức độ, quy mô, tính ? Thực chất những câu ca dao – tục ngữ này nhằm chất của sự vật, hiện tượng được miêu tả. noùi gì? VD: - Reû nhö beøo,ñen nhö coät ? Cách diễn đạt trên có tính chất gì? - Loã muõi thì taùm HS: Phóng đại mức độ quy mô, tính chất sự việc hiện nhà cháy. gaùnh loâng… tượng..

(65) ? Vaäy qua tìm hieåu caùc ví duï treân em hieåu noùi quaù laø 2. Taùc duïng gì? Nhấn mạnh, gây ấn tượng, tăng sức biểu cảm cho sự diễn đạt. ? Haõy thaûo luaän vaø ruùt ra taùc duïng cuûa noùi quaù? LH: Nói quá khác với nói khoắc như thế nào? GD: Không nói khoắc, không đúng sự thật. GV hướng dẫn học sinh làm bài tập BT1 - Hs xaùc ñònh yeâu caàu cuûa baøi taäp. - Thực hiện BT tại chỗ. - Nhaän xeùt vaø choát yù.. Luyeän taäp. BT1: Caùc bieän phaùp noùi quaù vaø giaûi thích. d. sỏi đá cũng thành cơm  sức mạnh của lao động. e. Lên đến tận chân trời được  vẫn khoẻ và quyết taâm ñi. BT 2 - Hs xaùc ñònh yeâu caàu cuûa baøi taäp. f. Thét ra lửa  tính nóng - Thực hiện bài tập trên bảng. BT2: Điền thành ngữ. f. chó ăn đá, gà ăn sỏi. - HS Nhận xét – GV chỉnh sửa g. Baàm gan tím ruoät. h. Ruột để ngoài gia i. Nổ từng khúc ruột. BT 3. j. Vaét chaân leân coå. - HS đọc yêu cầu BT. BT3: Ñaët caâu - Lên bảng thực hiện BT - Thuyù Kieàu trong taùc phaåm - Nhaän xeùt boå sung. Truyeän Kieàu cuûa Nguyeãn Du coù vẻ đẹp nghiêng nước nghiêng thaønh. BT 4 - Tôi đã nghĩ nát óc mà vẫn - HS đọc yêu cầu BT. - Thực hiện BT bằng trò chơi tiếp sức chưa giải được bài toàn này. BT 4 Tìm năm thành ngữ so ( chia hai đội và thi) saùnh coù duøng bieän phaùp noùi - Nhận xét bổ sung – khen thưởng. quaù. - ñen nhö coät gaø chaùy - caâm nhö heán - nhanh nhö caét - trắng như trứng gà bóc Câu 1: Ý nào nói đúng nhất mục đích của nói giảm - khoẻ như voi II/ .Noùi giaûm noùi traùnh vaø taùc noùi traùnh? a.Để bộc lộ thái độ, tình cảm, cảm xúc của người nói. dụng của nói giảm nói tránh. 1/ Ví duï: b.Để tránh gây cảm giác đau buồn,ghê sợ, nặng.

(66) nề,tránh thô tục, thiếu lịch sự. 2/ Khaùi nieäm : c.Để người nghe thấm thía được vẻ đẹp hàm ẩn trong NoÙi giảm nói tránh là biện cách nói kín đáo giàu cảm xúc. pháp tu từ dùng cách diễn đạt d.Để nhấn mạnh,gây ấn tượng và tăng sức biểu cảm tế nhị, uyển chuyển. cho sự vật hiện tượng được nói đến trong câu - VD: -Cậu Vàng đi đời rồi, ông giaùo aï! 3/ Taùc duïng : Traùnh gaây caûm giaùc quaù ñau buồn, ghê sợ, nặng nề, tránh Caâu 2: Khi naøo khoâng neân noùi giaûm noùi traùnh? thô tục thiếu lịch sự. a. Khi cần phải nói năng lịch sự có văn hoá. b. Khi muốn làm cho người nghe bị thuyết phục. Bài tập củng cố: c. Khi muoán baøy toû tình caûm cuûa mình. . d. Khi cần phải nói thẳng nói đúng sự thật. ĐÁP ÁN: Câu 1:b Caâu 2:d D. Hướng dẫn tự học: - Sưu tầm thơ văn, thanh ngữ, tục ngữ, ca dao cã sử dụng biện ph¸p nãi qu¸, Noùi giaûm noùi traùnh. E.Rút kinh nghiệm: ……. ……………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………...

(67) TIEÁT 38: OÂN TAÄP TRUYEÄN KÍ VIEÄT NAM A. Mức độ cần đạt: Hệ thống húa và khắc sâu kiến thức cơ bản về các văn bản truyện kớ Việt Nam hiện đại đã học ở kỡ I 1. Kiến thức: - Sự giống và khác nhau cơ bản của các truyện kí đã học về phương diện thể loại, phương thức biểu đạt, nội dung, nghệ thuật - Những nét độc đáo về nội dung nghệ thuật của từng văn bản - Đặc điểm của nhân vật trong các tác phẩm truyện 2. Kĩ năng: - Khái quát, hệ thống hóa và nhận xét về tác phẩm văn học trên một số phương diện - Cảm thụ nét riêng độc đáo của tác phẩm đã học 3.Thái độ: Có ý thức tự giác trong lam bài ôn tập. 4.Hình thành năng lực:- Giải quyết vấn đề. - Sáng tạo. -Tự quản bản thân. - Giao tiếp. B. Chuẩn bị: GV: giaùo aùn, baûng phuï. C .Tiến trình dạy – học: 1. Oån định tổ chức 2. Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra sự chuẩn bị ở nhà của học sinh. HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY ,Ø TROØ. NOÄI DUNG CẦN ĐẠT. Gviên HD: HS hệ thống các I- Hệ thống các văn bản truyện kí VN đã học học kì I lớp 8 văn bản truyện kí đã học từ đầu năm lại nay Teân vb,tgiaû Thể loại PTBÑ NOÄI DUNG GV : Từ đầu năm lại nay các em đã được học bao nhiêu Toâi ñi hoïcTruyeän Những k/nieäm văn bản truyện kí? Đó là Thanh tònh ngaén TS+MT+BC trong saùng veà những văn bản nào? ngày đầu tiên đi HS: trả lời hoïc GV: Hướng dẫn HS lập bảng heä thoáng Trong loøng Vaên baûn : Toâi ñi hoïc cuûa taùc meï Hoài kí Tự sư ï(xen Noãi cay ñaéng ,tuûi giaû naøo? Nguyeân (trích) trữ tình) cực cùng tình Thuộc thể loại nào? Nêu Hoàng yeâu thg chaùy phương thức biểu đạt ?văn bỏng của tg thời bản đề cập đến vấn đề gì? thơ ấu đôùi với Nêu những nét đặc sắc về người mẹ bất ngheä thuaät cuûa vaên baûn? haïnh. HS:trình baøy.

(68) GV: Trong vaên baûn” toâi ñi Tắt đèn Tieåu Tự sự + Vaïch traàn boä maët học” tác giả đã sử dụng -Ngô Tất Tốthuyết Mtaû+ BC taøn aùc, baát nhaân những hình ảnh so sánh độc ( 1893-1954 cuûa TDPK. đáo. Em hãy tìm những chi - Ca ngợi vẻ đẹp tiết có sử dụng hình ảnh so tâm hồn, sức sánh đó? soáng tieàm taøng GV: Cho hs xem tranh cuûa người Bức tranh này minh hoạ cho PNNTVN luùc baáy vaên baûn naøo? Vaên baûn naøy giờ thể hiện điều gì? Để thể hiện Laõo Haïc Truyeän TS+MT+ BC Soá phaän ñau nội dung ấy tác giả đã sử ( 1943) ngaén thöông, bi thaûm dụng những biện pháp nghệ Nam Cao vaø phaåm chaát cao thuaät naøo?taùc giaû laø ai?Vaên (1915-1951) đẹp của người bản ấy thuộc thể loại, noâng daân cuøng phương thức biểu đạt nào? khoå trong XHVN HS: trình baøy trước CMT8 GV:Tình thöông yeâu meï maõnh lieät cuûa chuù beù Hoàng được thể hiện ntn trong văn baûn? Cho hoïc sinh xem tranh Bức tranh này minh hoạ cho II. So sánh nội dung và nghệ thuật của ba văn bản: trong văn bản nào? Văn bản này lòng mẹ, tức nước vỡ bờ, lão Hạc 1. Gioáng nhau: thuộc thể loại gì? Phương - Đều là văn tự sự, truyện kí hiện đại, sáng tác vào thời thức biểu đạt? Nêu nội dung kì 1930 -1945. cuûa vaên baûn? Ngheä thuaät ñaëc - Đều lấy đề tài về con người và cuộc sống xã hội đương saéc ? taùc giaû laø ai? thời, đi sâu vào miêu tả số phận cực khổ của con người bị HS : trả lời vuøi daäp. GV: Neâu caûm nhaän cuûa em - Thể hiện sự đ®ồng cảm, thương yªu, sự tr©n trọng, ngợi veà nhaân vaät chò Daäu? ca phẩm chất tốt đẹp của t¸c giả đối với những người nghÌo HS: Trình baøy. khổ, bất hạnh. Vaên baûn “ Laõo Haïc” cuûa taùc - Đều có lối viết chân thực, gần đời sống, sinh động giả nào?thuộc thể loại gì? Sử dụng phương thức biểu đạt ( bút pháp hiện thực) 2. Khac nhau: naøo? Em haõy neâu noäi dung PTBÑ Noäi dung Ngheä thuaät chính của văn bản? Em hãy Văn bản Thể loại Hoài Tự Noãi ñau Vaên hoài kí nêu những nét đặc sắc về Trong loøng meï kí( trích) sự(xen cuûa chuù chaân ngheä thuaät? trữ tình) bé mồ côi thưc,trữ tình HS: trình baøy vaø tình tha thieát. GV: nhaân vaät Laõo Haïc coù.

(69) những phẩm chất gì đáng yeâu quyù? thöông HS: Trả lời. meï cuûa GV chuyeån yù: chuù beù Caâu hoûi thaûo luaän:( 3 phuùt) Tức nước Tiểu Tự sự Phê phán Khắc hoạ Câu 1: Em hãy tìm những vỡ bờ thuyeát cheá độ nhân vật ñieåm gioáng nhau cuûa 3 vaên (trích) taøn aùc, vaø mieâu taû baûn treân? bất nhân hiện thực Gợi ý: Về thể loại văn bản, vaø ca moat caùch thời gian ra đời? Đề tài? Chủ ngợi vẻ chân thực, đề? Giá trị tư tưởng? Giá trị đẹp tâm sinh động. ngheä thuaät? hồn ,sức Câu 2: So sánh sự khác nhau soáng tieàm cuûa 3 vaên baûn treân? taøng cuûa Gợi ý: Thể loại ? phương người phụ thức biểu đạt? Nội dung? nữ nông Ñaëc saéc ngheä thuaät? thoân. HS: trình baøy Laõo Haïc Truyeän Tự sự Số phận Nhân vật GV chuyeån yù qua muïc III. ngaén (xen trữ bi thảm được đào ? Qua caùc vaên baûn truyeän kí (trích) tình) của người sâu tâm lí, đã học , em thích nhân vật noâng daân caùch keå nào nhất? Vì sao?( gợi ý: cùng khổ chuyện tự nhaân vaät trong vaên baûn naøo? vaø nhaân nhieân, linh Taùc giaû? Lí do yeâu thích?). phẩm cao hoạt, vừa D. Hướng dẫn tự học: đẹp của chân thực, - Soạn bài, lập bảng ôn tập ở hoï vừa đậm nhà theo hướng dẫn trong sách chaát trieát lí giáo khoa và trữ tình. - Phát biểu cảm nghĩ về một nhân vật trong một tác phẩm III. Suy nghó veà nhaân vaät yeâu thích: truyện kí đã học Câu 1:Chị Dậu đã thể hiện phẩm chất này khi quật ngã tên - So¹n bài: “Th«ng tin vÒ cai lệ và người nhà lí trưởng. ngày trái đất năm 2000”. Câu 2: “ Trong lòng mẹ” là đoạn trích trong tác phẩm này. E.Rút kinh nghiệm Câu 3: Truyện ngắn nói về cảm xúc lần đầu tiên đến trường. Caâu 4: Teân thaät cuûa nhaø vaên Nam Cao laø:.

(70) Ngày soạn: 19-10-2014 Ngày dạy : 10/ 2014 Tiết 39: THÔNG TIN VỀ NGÀY TRÁI ĐẤT NĂM 2000 A. Mức độ cần đạt: - Thấy được ý nghĩa to lớn của việc bảo vệ môi trường. Từ đó có những suy nghĩ và hành động tích cực về vấn đề xử lí rác thải sinh hoạt - Thấy được tính thuyết phục trong cách thuyết minh và những kiến nghị mà tác giả đề xuất trong văn bản. 1. Kiến thức: - Mối nguy hại đến môi trường sống và sức khỏe con người của thói quen sử dụng tíu ni lông Tính khả thi trong những đề xuất được tác giả trình bày - Việc sử dụng từ ngữ dễ hiểu, sự giải thích đơn giản mà sáng tỏ và bố cục chặt chẽ, hợp lí đã tạo nên tính thuyết phục của văn bản * Tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường: Trực tiếp khai thácđề tài môi trường: vấn đề bao bì ni lông và rác thải 2. Kĩ năng: - Tích hợp với phần tạp làm văn để viết bài văn thuyết minh - Đọc hiểu một văn bản nhật dụng đề cập đến một vấn đề xã hội bức thiết 3.Thái độ: Có ý thức tự giác trong bảo vệ môi trường sống xanh, sạch, đẹp. 4.Hình thành năng lực:- Giải quyết vấn đề. - Năng lực giao tiếp: trình bày suy nghĩ, phản hồi, lắng nghe tích cực về việc sử dụng tíu ni lông - NL Suy nghĩ sáng tạo: phân tích, bình luận về tính thuyết phục của văn bản.

(71) - NL Tự quản bản thân: kiên định việc hạn chế sử dụng túi ni lông và vận động mọi người cùng thực hiện C. Tiến trình dạy- học: 1. Oån định tổ chức 2. Kieåm tra baøi cuõ: Kiểm tra vở soạn của một số HS. 3. Bài mới: * GVgiới thiệu: Trái đất “ ngôi nhà chung của nhân loại đang ngày càng bị nhiều hiểm hoạ đe doạ. Một trong những hiểm hoạ khôn lường ấy lại chính do con người gây ra. Bài học hôm nay chúng ta tìm hiểu là Thông tin về ngày trái đất năm 2000,tác giả của bức thông điệp này muốn nhắc nhở chúng ta điều gì? Phân tích văn baûn naøy chuùng ta seõ roõ. HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY - TRÒ NOÄI DUNG ? Văn bản có xuất xứ từ đâu? I. Đọc – tìm hiểu chung 1) XuÊt xø v¨n b¶n: _ Văn bản đợc soạn thảo dựa trên bøc th«ng ®iÖp cña 13 c¬ quan nn ? Thuộc kiểu văn bản gì? Phương thức biểu đatk của vµ tæ chøc phi chÝnh phñ_ ph¸t ngµy 22/4/2000. văn bản? 2) KiÓu v¨n b¶n: V¨n b¶n NhËt dông. _ Phơng tiện biểu đạt: Thuyết GV HD đọc giọng : Rõ ràng, nhấn mạnh lời kêu minh. goïi. 3.Đọc và tìm bè côc: Ba phÇn. GV đọc mẫu -> gọi HS đọc + §Çu……ni l«ng. * Kiểm tra từ khó ở HS. +TiÕp môi trường GV nhấn mạnh : Nhựa + bao ni lông : Không tự + Cßn l¹i. phân huỷ, có thể tồn tại từ 20 – 5000 năm. Túi ni lông sử dụng từ hạt polietilen, poliprobilen và nhựa tái chế. GV: Coù theå chia vaên baûn thaønh maáy phaàn? Noäi dung của từng phần. HS : Boá cuïc 3 phaàn : P1 : Từ đầu -> “ni lông” : MB P2 : Tiếp theo -> “môi trường” : TB P3 : Coøn laïi : KB GV:Nêu nội dung chính của mỗi đoạn văn? Liên hệ giáo dục, tích hợp : Tính nhaät duïng cuûa VBTM này biểu hiện ở vấn đề XH nào mà nó muốn đề cập? HS: Vấn đề bảo vệ sự trong sạch của môi trường trái đất một vấn đề thời sự đang đặt ra ở xã hội hiện đại. II. Phân tích: Chuyeån yù vaøo muïc II ? Theo dõi phần mở bài, cho biết : Những sự kiện 1. Thơng báo về ngày trái đât..

(72) nào được thông báo? HS : ? Vậy, hãy nhận xét về cách trình bày các sự kiện đó? Thuyết trình: Đây là văn bản được soạn thảo dựa trên bức thông điệp của 13 cơ quan nhà nước và tổ chức phi chính phủ, phát đi ngày 22 -4 -2000, nhân ngày đầu tiên VN tham gia Ngày Trái Đất với một mục đích là bảo vệ môi trường trên toàn cầu GV:Từ đó, em thu nhận được những nội dung quan trọng nào trong phần mở đầu văn bản? HS : - Thế giới rất quan tâm đến vấn đề bảo vệ môi trường Trái Đất. - VN cùng hành động để tỏ rõ sự quan tâm naøy. GV chuyeån yù sang muïc 2 GV: Tình hình việc sử dụng bao ni lông ở VN hiện nay? Có gì đáng báo động về việc sử dụng và thu gom bao ni lon ở VN hiện nay? HS: - Mỗi ngày sử dụng hàng triệu bao nilon - Thu gom một phần nhỏ số lượng phần lớn là vứt bừa bãi khắp nơi coâng coäng, soâng ngoøi, ao hoà... GV:Theo các nhà khoa học,vì sao việc sử dụng bao ni lông lại gây hại đến môi trường? ) GV:Từ đó, những phương diện gây hại nào của bao bì ni lông được thuyết minh? Đối với môi trường thiên nhiên?. - Ngay 22/4 : Ngay trai đát và BVMT. - Có 141 nước về dự. - Naêm 2000, VN tham gia với chu đề “Mot ngay khong sû dung bao ni long” -> Thuyết minh: + Sè lîng cô thÓ. + Thông tin từ khái quát đến cụ thÓ. + Lêi th«ng b¸o ng¾n gän.  Làm cho ngời đọc dễ nhớ, dễ thuéc, dÔ hiÓu.  Vấn đề bảo vệ môi trờng đang dợc c¶ ThÕ Giíi quan t©m vµ ViÖt Nam đang tham gia với hành động cô thÓ. 2.Tác hại của việc sử dụng bao bì ni lông:.  Nguyên nhân dẫn đến tác hại: _ Do đặc tính không phân huỷ. _ Sö dông bõa b·i, v« ý thøc… * Tác hại: + Đối vơí môi trường: - Cản trở quá trình sinh trưởng của các loài thực vật, gây xói moøn. - Laøm taéc coáng raõnh gaây ngaäp uùng, phaùt sinh muoãi gaây dòch beänh. - Cheát sinh vaät bieån. * Đối với sức khoẻ con người - Ô nhiễm thực phẩm -> gây hại cho naõo, ung thö phoåi. Đối với con người? - Khí đốt gây ngộ độc, khó thở, HS : Có thể gây hại đến môi trường, sức khoẻ con nôn ra máu, ung thư... và gây dị người bởi đặc tính không phân huỷ của Plaxtic. taät cho treû sô sinh... GV:Tại sao người viết lại dùng các từ, cụm từ: “ -> Liệt kê, phân tích Ñaëc bieät”, nguy hieåm nhaát”? => Khoa hoïc, chính xaùc, thuyeát HS: gây ấn tượng mạnh -> sự nguy hiểm... phuïc. GV: Haõy xaùc ñònh roõ phöông phaùp thuyeát minh  Bao ni l«ng sö dông bõa b·i  g©y ô nhiễm môi trờng, đem đến nhiều của đoạn văn này? bÖnh tËt cho con ngêi. TH: Caùc phöông phaùp thuyeát minh. VÝ dô:.

(73) GV: Sử dụng phương pháp liệt kê, phân tích các tác hại của việc sử dụng bao ni lông có tác tác duïng gì? HS đọc các thông tin về ô nhiễm môi trường hiện nay. _ Hµng n¨m hµng tr¨m ngh×n con ngêi cha ph¶i chÕt v× nuèt ph¶i bao b× ni l«ng. _ ở ấn độ: 90 con thú trong vờn bách thú chết do thức ăn thừa đựng trong hép nhùa. * Biện pháp xử lí: + §èt. + Ch«n. + T¸i chÕ. ? Hiện nay chỳng ta thường dựng những biện phỏp nào  Xử lí cha triệt để, rộng khắp. để xử lí rác thải này? 3.Lời đề nghị, kêu gọi: * §Ò nghÞ vÒ viÖc sö dông bao ni l«ng: ? Em có nhận xét gì về các biện pháp này? _ Thay đổi thói quen sử dụng. _ GiÆt kh« dïng l¹i. _Sử dụng đúng lúc, đúng chỗ. Daón daột: ẹeồ khaộc phuùc ủửụùc tỡnh traùng aỏy ngửụứi _ Không dùng bao ni lông để gói thµnh phÈm. viết đã nêu ra vấn đề gì? _ Thông báo cho mọi ngời biết để GV: Có cách nào để tránh được những hiểm hoạ sư dơng. aáy? * Lêi kªu gäi: H·y: + Quan t©m tíi Tr¸i §Êt. + B¶o vÖ Tr¸i §Êt. Liên hệ GD : Không xả rác bừa bãi làm mất mĩ + Cùng nhau hành động. quan,gây ô nhiễm mơi trường.  §iÖp tõ ”H·y”  khÈn thiÕt, thiÕt Chuyeån yù sang muïc 3 thùc. GV: Người viết đã đưa ra những kiến nghị nào? - Nhiệm vụ : Bảo vệ trái đất - Nhieäm vuï chung laø gì? thoát khỏi ô nhiễm bằng hoạt - Hành động cụ thể là gì? Thuyết động cụ thể “Một ... lông” phuïc khoâng? -> Caâu caàu khieán : Keâu goïi tha ? Cuối văn bản tác giả sử dụng kiểu câu gì? Tác thiết, động viên duïng? => Thuyeát phuïc. ? Häc xong v¨n b¶n, em cã thªm hiÓu biÕt míi mÎ III. Tổng kết : Ghi nhớ SGK. nµo? III) Tæng kÕt. ? §Ó b¶o vÖ m«i trêng, con ngêi ta cßn ph¶i lµm g×? 1. Néi dung: _ Thấy đợc tác hại của bao ni lông. ? Nghệ thuật của văn bản? _ H¹n chÕ viÖc sö dông bao ni l«ng. _ Cã ý thøc b¶o vÖ m«i trêng. Häc sinh lµm bµi tËp trong sgk. 2. NghÖ thuËt: _ Bè côc chÆt chÏ. _ Sö dông nhiÒu ph¬ng ph¸p thuyÕt minh. IV) LuyÖn tËp. D. Hướng dẫn tự học: - Sưu tầm tranh ảnh, tư liệu về tác hại của việc dùng bao bì ni lông và những vấn đề khác của rác thải sinh hoạt làm ô nhiếm môi trường - Học thuộc nôi dung bài học.

(74) - Soạn bài: Nói giảm, nói tránh E.Rút kinh nghiệm.. ss Ngày soạn: 26/10/2014 Ngày dạy: 10/2014 Tiết 40: NÓI GIẢM, NÓI TRÁNH A.Mức độ cần đạt: - Hiểu được khái niệm, tác dụng của biện pháp nói giảm nói tránh - Biết sử dụng biện pháp tu từ nói giảm nói tránh B. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng: 1. Kiến thức: - Khái niệm nói giảm nói tránh - Tác dụng của biện pháp nói giảm nói tránh 2. Kĩ năng: - Phân biệt nói giảm nói tránh với nói không đúng sự thật - Sử dụng nói giảm nói tránh đúng lúc đúng chỗ để tạo lời nói trang nhã, lịch sự 3.Thái độ: Có ý thức trong sử dụng từ ngữ. 4.Hình thành năng lực: - Năng lực ra quyết định sử dụng biện pháp nói giảm nói tránh - Năng lực giao tiếp: trình bày suy nghĩ, ý tưởng, thảo luận và chia sẻ kinh nghiệm cá nhân về sử dụng biện pháp nói giảm nói tránh C. Chuẩn bị: Giáo án, bảng phụ D. Tiến trình lên lớp: 1. Oån định tổ chức: 2. Kieåm tra baøi cuõõ 3. Bài mới: * Giới thiệu bài. * Nội dung bài mới: HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ NOÄI DUNG CẦN ĐẠT GV yêu cầu HS đọc ví dụ ở bảng phụ a Bác đã đi rồi sao, Bác ơi! MuØa thu đang đẹp, nắng xanh trời. (Tố Hữu, Bác ơi!) b. Anh aáy bò thoå huyeát. c. Caäu ta ñi veä sinh. d. Con dạo này không được chăm chỉ lắm. ? Các từ in đậm có nghĩa là gì? ? Tại sao người nói, người viết lại dùng cách diễn đạt nhö vaäy?. I/ .Noùi giaûm noùi traùnh vaø taùc duïng cuûa noùi giaûm noùi traùnh. 1/ Ví duï: 2/ Khaùi nieäm : NoÙi giaûm noùi traùnh laø bieän pháp tu từ dùng cách diễn đạt teá nhò, uyeån chuyeån. - VD: -Cậu Vàng đi đời rồi,.

(75) HS: a. ñi -> cheát -> traùnh gaây caûm giaùc ñau buoàn b. thoå huyeát -> oùi ra maùu -> traùnh gaây caûm giaùc ghê sợ, nặng nề c .vệ sinh. -> đi tiểu.-> tránh thô tục thiếu lịch sự. d.không được chăm chỉ lắm -> lười lắm-> tế nhị. ? Qua tìm hieåu caùc VD treân, em hieåu theá naøo laø noùi giaûm, noùi traùnh? HS: Trình baøy ? Yeâu caàu HS laáy ví duï? HS: Laáy VD ? Việc sử dụng nói giảm nói tránh trong các trường hợp treân coù taùc duïng gì? GV:LH Noùi giaûm noùi traùnh trong giao tieáp, trong vaên thơ, trong các văn bản đã học. G DHS : Từ cách nói giảm nói tránh, em rút ra bài hoïc gì cho baûn thaân? * GV cho học sinh thảo luận nhóm:dựa vào ví dụ của nhóm mình, hãy cho biết người viết( nói) đã thực hiện pheùp noùi giaûm noùi traùnh baèng caùch naøo? Nhóm 1: Dùng các từ ngữ đồng nghĩa( từ Hán Việt) Nhóm 2: Dùng cách nói phủ định từ ngữ trái nghĩa Nhoùm 3: Caùch noùi voøng Nhóm 4: Cách nói tỉnh lược GV hướng dẫn học sinh làm BT phần luyện tập II/ Luyeän taäp. BT1 Ñieàn vaøo choã troáng a. ñi nghæ b. chia tay nhau c. khieám thò d. coù tuoåi e. đi bước nữa BT1 Hs xaùc ñònh yeâu caàu cuûa baøi taäp - HS: Trao đổi, trình bày - Nhaän xeùt vaø choát yù. BT 2 BT 2 Trường hợp nói giảm nói tránh: a2, b2, c1, d1, e2 - Hs xaùc ñònh yeâu caàu cuûa baøi taäp. - Thực hiện bài tập tại chỗ. HS Nhận xét – GV chỉnh sửa D. Hướng dẫn tự học: - Hoïc baøi - Laøm baøi taäp 3,4 (sgk T109) E. Rút kinh nghiệm: ................................................... oâng giaùo aï! 3/ Taùc duïng : Traùnh gaây caûm giaùc quaù ñau buồn, ghê sợ, nặng nề, tránh thô tục thiếu lịch sự. Bài tập củng cố: Khoanh tròn chữ cái đứng đầu câu trả lời đúng: Câu 1: Ý nào nói đúng nhất muïc ñích cuûa noùi giaûm noùi traùnh? a.Để bộc lộ thái độ, tình cảm, cảm xúc của người nói. b.Để tránh gây cảm giác đau buồn,ghê sợ, nặng nề,tránh thô tục, thiếu lịch sự. c.Để người nghe thấm thía được vẻ đẹp hàm ẩn trong cách nói kín đáo giàu cảm xuùc. d.Để nhấn mạnh,gây ấn tượng và tăng sức biểu cảm cho sự vật hiện tượng được nói đến trong câu. Caâu 2: Khi naøo khoâng neân noùi giaûm noùi traùnh? e. Khi caàn phaûi noùi naêng lịch sự có văn hoá. f. Khi muoán laøm cho người nghe bị thuyết phuïc. g. Khi muoán baøy toû tình caûm cuûa mình. h. Khi caàn phaûi noùi thaúng nói đúng sự thật. ĐÁP ÁN: Câu 1:b Caâu 2:d.

(76) ....................................................................................... ....................................................................................... - Sưu tầm những câu văn, câu thơ, câu ca dao có sử dụng biện pháp tu từ nói giảm nói traùnh - Ôn tập chuẩn bị kiểm tra 1 tiết văn học.

(77) Tiết 41: KIỂM TRA 1 TIẾT VĂN HỌC A. Mục tiêu cần đạt: 1.Kiến thức - Củng cố và kiểm tra kiến thức phân môn văn học đã học từ đầu năm học 2.Kĩ năng Tích hợp với phân môn tiếng việt, tập làm văn tạo lập văn bản - Rèn kĩ năng làm bài KT trắc nghiệm, tự luận 3.Thái độ: Có ý thức tự giác trong lam bài kiểm tra. 4.Hình thành năng lực:- Giải quyết vấn đề. - Sáng tạo. -Tự quản bản thân. B. Ma trận đề kiểm tra: Các chủ đề. Nhận biết TN TL 2 0, 5đ. Thông hiểu TN TL 5 0,75đ. Vận dụng Cấp độ thấp. Cộng. Cấp độ cao. 1.Văn bản 1 8 truyện kí Việt 2đ 3,25đ Nam 2. Văn bản 1 4 1 2 8 truyện kí nước 0,5đ 0,75đ 2đ 3đ 6,25đ ngoài Tổng số câu 3 9 1 2 1 16 Tổng số điểm 0,75đ 2,25đ 2đ 3đ 2đ 10đ Tỉ lệ 7,5% 22,5% 20% 30% 20% 100% C. Đề kiểm tra: I/ Trắc nghiệm( 3đ) Câu 1: (2đ) Khoanh tròn vào chữ cái đầu câu trả lời đúng cho những câu hỏi sau: 1. Tôi đi học được viết theo thể loại nào? A. Bút kí C. Tiểu thuyết B. Truyện ngắn trữ tình D. Tuỳ bút 2. Nhân vật chính trong văn bản Tôi đi học được thể hiện ở phương diện chủ yếu nào? A. Lời nói C. Tâm trạng.

(78) B. Ngoại hình D. Cử chỉ 3. Mở đầu văn bản Tức nước vỡ bờ là một không khí như thế nào? A. Vui vẻ B. Đầm ấm C. Căng thẳng D. Nhộn nhịp 4. Qua sự miêu tả của nhà văn Ngô Tất Tố, giữa tên Cai lệ và người nhà lí trưởng có điểm gì giống nhau nhất về mặt nhân cách? A. Cùng làm tay sai B. Cùng bất nhân tàn ác C. Cùng là nông dân D. Cùng ghét vợ chồng chị Dậu 5. Hãy cho biết tên khai sinh của tác giả Nam Cao? A. Trần Hữu Chi B. Trần văn Can C. Nguyễn Như Phương D. Phạm Văn Bách 6. Nhận định nào nói đúng nhất về tính chất của truyện Cô bé bán diêm? A. Cô bé bán diêm là một truyện ngắn có hậu. B. Cô bé bán diêm là một truyện cổ tích có hậu. C. Cô bé bán diêm là truyện cổ tích thần kì. D. Cô bé bán diêm là một truyện ngắn có tính bi kịch. 7. Nhân vật Đôn Ki - hô -tê được tác giả giới thiệu là người như thế nào? A. To béo B. Béo lùn C. Gầy gò D. Bụ bẫm 8. Đôn Ki - hô -tê nhìn những chiếc cối xay gió thành người nào? A. Lão pháp sư Phơ- re-xtôn C. Gã khổng lồ Bri-a-rê-ô B. Trên ba chục tên khổng lồ ghê gớm D. Những người lái buôn Câu 2 : (1đ) Nối tên văn bản ở cột A với đặc sắc nghệ thuật của văn bản ở cột B sao cho phù hợp : A Nối B 1. Trong lòng mẹ a. Cách kể chuyện tự nhiên, chân thực ; miêu tả tâm lí nhân vật đặc sắc ; chi tiết cụ thể, sống động ; giọng văn mang đậm tính triết lí 2. Lão Hạc b. Lựa chọn ngôi kể tạo nên hai mạch kể lồng ghép độc đáo ; miêu tả bằng ngòi bút đậm chất hội họa, có nhiều liên tưởng, tưởng tượng phong phú 3. Cô bé bán diêm c. Kết hợp nhuần nhuyễn giữa kể với bộc lộ cảm xúc. Khắc họa hình tượng nhân vật với lời nói, hành động, tâm trạng sinh động, chân thật. Giọng văn lúc gấp gáp, dồn dập, lúc dạt dào mơn man 4. Hai cây phong d. Tạo tình huống hấp dẫn ; sắp xếp chi tiết khéo léo, hợp lí ; kết cấu đảo ngược tình huống ; tạo hình ảnh đối lập, tương phản e. Kết cấu theo lối tương phản- đối lập ; đan xen yếu tố thực và ảo với trí tưởng tượng bay bổng ; kết hợp tự sự với miêu tả, biểu cảm II/ Tự luận( 7 điểm) Câu 1 : (1đ) Qua văn bản “ Đánh nhau với cối xay gió” của Xéc-van-tét, em rút ra cho mình bài học gì từ cặp nhân vật Đôn-ki-hô-tê và Xan-chô Pan-xa? Câu 2: (2đ) Hãy tóm tắt văn bản “Cô bé bán diêm” của An- đéc- xen. Câu 3 : (2đ) Qua văn bản " Chiếc lá cuối cùng", theo em vì sao có thể nói chiếc lá cuối cùng là kiệt tác của cụ Bơ-men ?.

(79) Câu 4 : (2đ) Em có suy nghĩ gì về số phận của người nông dân trước Cách mạng tháng Tám qua hai văn bản "Tức nước vỡ bờ"của Ngô Tất Tố và "Lão Hạc"của Nam Cao? Đáp án và hướng dẫn chấm : I. Trắc nghiệm : Câu 1 : HS khoanh tròn đúng mỗi ý cho 0,25đ Ý 1 2 3 4 5 6 7 Đáp án B C C B A D C Câu 2 : HS nối đúng mỗi ý cho 0,25đ A1 - Bc ; A2 - Ba ; A3 - Be ; A4 - Bb II/Tự luận : Câu 1 : (1đ)HS rút ra bài học cho bản thân theo nôi dung đã học theo 2 ý sau :. 8 B. Trong cuoäc soáng : - Cần sống có lí tưởng nhưng không nên quá hoang đường, mê muội. (0,5đ) - Cần tỉnh táo, thực tế nhưng không nên quá thực dụng. (0,5đ) Câu 2:(2đ) HS trả lời theo nội dung đã tìm hiểu, phân tích trong bài học, mỗi ý đúng cho 0,25đ - Chiếc lá được cụ Bơ- men vẽ đẹp, rất giống chiếc lá thật - Chiếc lá được vẽ bằng tấm lòng và tình thương yêu của cụ đối với Giôn- xi - Chiếc lá cuối cùng đã cứu được mạng sống của một con người - Để vẽ được chiếc lá ấy, cụ Bơ-men đã phải đánh đổi cả mạng sống của mình Câu 3: (2 điểm) HS tóm tắt ngắn ngọn, đầy đủ nội dung chính của văn bản “Cô bé bán diêm” của tác giả An-đéc-xen bằng một đoạn văn khoảng 7 đến 10 dòng ; diến đạt trôi chảy, liên kết - Hoàn cảnh của cô bé bán diêm.(0,5 điểm) - Diễn biến các lần quẹt diêm.(1 điểm) - Thái độ của mọi người trước cái chết của cô bé bán diêm.(0,5đ) Câu 4: (2đ) HS trả lời bằng một đoạn văn ngắn nêu cảm nhận của bản thân về số phận người nông dân trước cách mạng tháng Tám qua hai văn bản, diến đạt trôi chảy, mạch lạc, liến kết, thể hiện được các ý sau : - Số phận của người nông dân trước CM tháng Tám: Cuộc sống bần cùng, nghèo khổ, bế tắc.(1đ) - Luôn bị áp bức, bóc lột, coi thường (1đ) D. Tiến trình dạy- học : 1. ổn định lớp. 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ cña häc sinh. 3. Phỏt đề bài 4. GV theo dõi HS làm bài. Nhắc nhở những hiện tượng không nghiêm túc, không trung thực khi kiểm tra.

(80) - HS làm bài nghiêm túc 5. GV thu bài, nhận xét về thái độ làm bài của học sinh 6. Hướng dẫn học ở nhà: - Chuẩn bị bài : Luyện nói Kể chuyện theo ngôi kể kết hợp với miêu tả và biểu cảm. Tiết 42 :. LUYỆN NÓI : KỂ CHUYỆN THEO NGÔI KỂ KẾT HỢP VỚI MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM. A.Mức độ cần đạt: 1. Kiến thức: - Ngôi kể và tác dụng của việc thay đổi ngôi kể trong văn tự sự - Sự kết hợp các yếu tố miểu tả và biểu cảm trong văn tự sự - Những yêu cầu khi trình bày văn nói kể chuyện 2. Kĩ năng: - Kể một câu chuyện theo nhiều ngôi kể khác nhau, biết lựa chọn ngôi kể phù hợp với câu chuyện được kể - Lập dàn ý một bài văn tự sự có sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm - Diến đạt trôi chảy, gãy gon, biểu cảm, sinh động câu chuyện kết hợp sử dụng các yaaur tố phi ngôn ngữ 3.Thái độ: Có ý thức tự giác trong luyện nói. 4.Hình thành năng lực:- Giải quyết vấn đề. - Sáng tạo. -Tự quản bản thân. B. Chuẩn bị: - GV soạn bài - HS chuẩn bị bài theo yêu cầu của SGK C. Tiến trình dạy – học:.

(81) 1.Oån định tổ chức 2.Kiểm tra bài cũ : Kiểm tra sự chuẩn bị của HS. 3 Bài mới: * GVgiới thiệu: Kĩ năng nói là một khâu rất quan trọng trong môn Ngữ văn, nó giúp chúng ta có được khả năng diễn đạt khi làm bài tập làm văn, đồng thời giúp chúng ta mạnh dạn và tự tin khi đứng trước một tập thể… . * Nội dung bài mới. HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ NOÄI DUNG Gv hướng dẫn học sinh Ôn tập về ngôi kể I/ OÂn taäp ngoâi keå. TH: Thế nào là kể theo ngôi thứ nhất? 1 Ngôi thứ nhất: - Xöng “ toâi” - Người kể trực tiếp kể ra những gì mình nghe, mình thaáy, mình trải qua, nói ra những suy nghĩ, ? Kể theo ngôi thứ ba là kể như thế nào? tình caûm cuûa mình. HS: Trình baøy VD: Bài học đường đời đầu tiên, ? Tác dụng của từng ngôi kể? Hãy kể một số tác Trong loøng meï, Toâi ñi hoïc. phẩm đã học sử dụng hai ngôi kể này? HS: Trả lời 2. Ngôi thứ ba. ? Kể một số tác phẩm đã sử dụng các ngôi kể - Người kể dấu mình. naøy? - Kể linh hoạt, tự do những gì HS: Lieät keâ diễn ra với nhân vật. VD: Lão Hạc, Tức nước vỡ bờ. 3.Thay đổi ngôi kể. - Để soi chiếu sự việc, nhân vật ? Có văn bản nào được sử dụng cả hai ngôi kể bằng các điễm nhìn khác nhau, không? Vì sao có sự thay đổi ngôi kể? tăng tính sinh động, phong phú HS:Trình baøy khi miêu tả sự vật, sự việc và con người… Hoạt động 2: Thực hành luyện nói. GV yêu cầu học sinh đọc lại đoạn trích trong (sgk). II/ Luyện nói. Kể lại đoạn văn (trích Tức nước ? Kể theo ngôi thứ nhất cần thay đổi yếu tố nào? GV định hướng: - từ xưng hô? vỡ bờ) theo lời của chị Dậu ( ngôi - lời thoại? thứ nhất). - mieâu taû, bieåu caûm nhö theá naøo laø phù hợp? Lưu ý:ù cho học sinh trong khi kể có thể kết hợp với các động tác, cử chỉ, nét mặt… (yếu tố phi ngơn ngữ ) để miêu tả và thể hiện tình cảm. Hs tiến hành kể bằng miệng trước lớp. GV cho học sinh nhaän xeùt – Gv nhận xét – cho.

(82) ñieåm. D. Hướng dẫn về nhà: - Ôn lại kiến thức về ngôi kể - Kể chuyện, nghe kể chuyện và nhận xét trong các nhóm tự học - Viết thành bài văn hoàn chỉnh theo ngôi thứ nhất vào vở bài tập. E. §¸nh gi¸ ®iÒu chØnh:. Tiết 43 :. CAÂU GHEÙP. A. Mức độ cần đạt : 1 Kiến thức : - Đặc điểm của câu ghép - Cách nối các vế câu ghép 2. Kĩ năng : - Phân biệt câu ghép với câu đơn và câu mở rộng thành phần - Sử dụng câu ghép phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp - Nối được các vế của câu ghép theo yêu cầu 3.Thái độ: Có ý thức tự giác trong hoc tập môn Tiếng Việt. 4.Hình thành năng lực: - Năng lực ra quyết định : nhận ra và biết sử dụng câu ghép theo mục đích giao tiếp cụ thể - Năng lực giao tiếp : trình bày suy nghĩ, ý tưởng, trao đổi về đặc điểm, cách sử dụng câu ghép - NLSáng tạo. -NL Tự quản bản thân. C. Chuẩn bị : GV: giaùo aùn, baûng phuï HS: chuaån bò baøi. D. Tiến trình lên lớp : 1.Ổån định tổ chức 2 Kieåm tra baøi cuõ 3 Bài mới:.

(83) HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ - GV treo bảng phụ có chứa các ví dụ: - Yêu cầu HS đọc ví dụ ở bảng phụ d/. Lụt // tràn, núi //sạt, nhà //đổ. CN VN C V C V. ? Hãy xác định kết cấu chủ – vị ở các câu trên? HS: Xaùc ñònh ? Câu nào có một cụm CV, câu nào có hai cụm CV trở leân? HS: Trình baøy ? Dựa vào kết quả phân tích hãy điền các câu vào bảng theo maãu sau: HS: leân baûng ñieàn vaøo maãu: Kieåu cấâu taïo caâu Caâu cuï theå Caâu coù moät cuïm C- V b Caâu coù hai cuïm C-V nhoû naèm trong a hoặc nhiều cụm C-V lớn. cuïm C – V, Caùc cuïm C-V khoâng bao c, d chứa nhau. . ? Từ việc tìm hiểu các ví dụ trên hãy cho biết câu ghép có ñaëc ñieåm gì? Haõy laáy ví duï veà caâu gheùp. GV lấy VD để HS phân biệt câu ghép với câu mở rộng thaønh phaàn: VD: Rừng // bị phá khiến ai ai / cũng đau lòng. cn vn CN CN * GV Dùng bảng phụ có chứa các ví dụ sau , cho HS xác định kết câu C-V, các vế của những câu ghép này được nối với nhau bằng cách nào? a. Mọi người// đi hết cả còn tôi// ở lại. b. Vì em// khoâng hoïc baøi neân em// bò ñieåm keùm. c. Toâi//caøng noùi, noù //caøng khoùc. d. Nước sông// dâng lên bao nhiêu, đồi núi// dâng lên baáy nhieâu. ( Nó ở đấy, tôi ở đây.) e. Chồng tôi// đau ốm, ông// không được phép hành hạ. f. Baây giô,ø cuï// ngoài xuoáng phaûn naøy chôi, toâi// ñi luoäc. NOÄI DUNG I/ Ñaëc ñieåm cuûa caâu gheùp.. Câu ghép là những câu do hai hoặc nhiều cụm CV không bao chứa nhau taïo thaønh. - Mỗi cụm CV này được goïi laø moät veá caâu.. II. Caùc noái caùc veá caâu : - Dùng những từ có tác duïng noái : + Noái baèng 1 quan heä từ. + Noái baèng 1 caëp quan hệ từ. + Noái baèng 1 caëp phoù từ, đại từ hay chỉ từ thường đi đôi với nhau..

(84) mấy củ khoai, nấu một ấm nước chè tươi thật đặc; ông con mình// ăn khoai, uống nước chè,rồi hút thuoác laøo ... Tôi// im lặng cúi đầu xuống đất : lòng tôi// càng thắt lại, khoé mắt tôi //đã cay cay GV cho hs phân loại bài tập- Hs xaùc ñònh yeâu caàu cuûa baøi taäp - Đứng tại chỗ thực hiện bài tập. - GV nhaän xeùt vaø choát yù. D. Hướng dẫn tự học: E. Rút kinh nghiệm:………………………………………… ............................................................................................... ................................................................................ - Không dùng từ nối : Giữa các vế cần có dấu phaåy, daám chaám phaåy, daáu hai chaám. III. Luyeän taäp : _ Bµi tËp nhËn diÖn: Bµi tËp 1. _ Bµi tËp thùc hµnh: Bµi 2, 3, 4, 5. BT1: . d . Haén … thieän quaù noái bằng quan hệ từ :bởi vì.. - Laøm baøi taäp 1a, 4,5 (sgk - Tìm và phân tích cấu tạo ngữ pháp của câu ghép trong một đoạn văn tự chọn - Chuaån bò: Tìm hieåu chung veà vaên bản thuyeát minh..

(85) TIEÁT 44 :. TÌM HIEÅU CHUNG VEÀ VAÊN BAÛN THUYEÁT MINH. A. Mức độ cần đạt : - Nắm được đặc điểm, vai trò , tác dụng của văn bản thuyết minh. 1. Kiến thức : - Đặc điểm của văn bản thuyết minh - Ý nghĩa, phạm vi sử dụng của văn bản thuyết minh - Yêu cầu của bài văn thuyết minh( về nội dung, ngôn ngữ) 2. Kĩ năng : - Nhận biết văn bản thuyết minh, phân biệt văn bản thuyết minh và các kiểu văn bản đã học trước đó - Trình bày các tri thức có tính chất khách quan, khoa học thông qua những tri thức của môn Ngữ văn và của môn học khác 3.Thái độ: Có ý thức tự giác trong tìm hiểu kiểu văn bản mới. 4.Hình thành năng lực:- Giải quyết vấn đề. - Sáng tạo. -Tự quản bản thân. - Kĩ năng giao tiếp B. Chuẩn bị : GV: giáo án,nghiên cứu tài liệu. HS: chuaån bò baøi C. Tiến trình dạy- học : 1 .Oån định tổ chức 2. Kieåm tra baøi cuõ : 3. Bài mới: HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ. NOÄI DUNG. .GV : Gọi 3 HS đọc 3 văn bản (SGK) I / Vai troø vaø ñaëc ñieåm cuûa vaên ? Mỗi văn bản đang trình bày vấn đề gì? (vấn đề bản thuyết minh..

(86) chính) ? Các loại văn bản trên thường được sử dụng ở ñaâu? HS : ? Hãy kể tên các văn bản cùng loại khác mà em bieát? ? Các văn bản trên nêu lên những gì về đối tượng? Đối tượng ở đây là gì? HS : - Neâu leân ñaëc ñieåm, tính chaát, taùc duïng… - Đối tượng : Sự vật, hiện tượng… ? Các đặc điểm, tính chất, tác dụng ấy được trình bày bằng phương thức nào? GV Choát : Caùc vaên baûn treân goïi laø vaên baûn thuyeát minh. ? Vaäy theá naøo laø vaên baûn thuyeát minh? GV : Cho HS thaûo luaän moãi nhoùm – moãi caâu : C1-N1 : Caùc vaên baûn treân vì sao khoâng phaûi laø văn bản tự sự, miêu tả, biểu cảm, nghị luận? Chúng khác văn bản ấy ở điểm nào? HS : -Tự sự : Kể việc, người. - Miêu tả : Cảnh sắc, con người, cảm xúc. - Bieåu caûm : Theå hieän tình caûm, caûm xuùc. - Nghị luận : Lí lẽ, dẫn chứng làm sáng tỏ những những nhận định, quan điểm. * Chốt: Ở đây văn bản này chỉ là những tri thức về đặc điểm, tính chất tác dụng của sự vật, hiện tượng. C2-N2 : Các văn bản trên có tính chất gì? Để chúng trở thành 1 kiểu văn bản riêng? HS : Cung cấp thông tin giúp người đọc, nghe hiểu rõ về đối tượng là sự vật, hiện tượng. C2-N3 : Ngôn ngữ của các văn bản trên có đặc điểm gì? Các văn bản ấy giúp gì cho con người? HS : Ngôn ngữ : rõ ràng, chặt chẽ, cảm xúc. .Gv hướng dẫn học sinh làm bài tập ? Em hãy kể tên một số văn bản thuyết minh khác ã học? Phân loại bài tập: - BT 1: nhận diện - BT 2,3: phân tích HS đọc bài tập 1,2 - trang 25 SGK - đứng tại chỗ. 1. Đọc – tìm hiểu các văn bản (SGK). Các loại văn bản trên thường được sử dụng : Trong đời sống hàng ngày. - Phương thức trình bày, giới thieäu, giaûi thích 2 . Ñaëc dieåm cuûa vaên baûn thuyeát minh : a. Khaùi nieäm : Vaên baûn thuyeât minh : Laø kieåu vaên baûn thoâng duïng trong moïi lĩnh vực của đời sống -> cung cấp tri thức về đặc điểm, tính chaát, taùc duïng, nguyeân nhaân… của các hiện tượng , sự vật trong thieân nhieân, xaõ hoäi baèng phöông thức trình bày, giới thiệu, giải thích. b. Ñaëc ñieåm : - Cung cấp tri thức khách quan, chính xaùc, thuyeát phuïc. - Trình baøy chính xaùc, roõ raøng, chaët cheõ, thuyeát phuïc II. Luyeän taäp : BT1 a. Cung cấp kiến thức về lịch sử. b. Cung cấp kiến thức sinh hoïc. BT2 - Vaên baûn… laø 1 baøi vaên nghò luaän. - Sử dựng yếu tố thuyết minh : Noùi roõ taùc haïi cuûa bao bì ni lông -> sức thuyeát phuïc.  Bài tập 3: Các kiểu văn bản đã học đều cần yếu tố thuyết minh..

(87) thực hiện bài tập. BT 3: HS đọc bai tập, suy nghĩ cả lớp, trả lời câu hỏi D, Hướng dẫn tự học: - Tìm đọc thêm các văn bản thuyết minh - Học bài cũ: Thông tin về ngày Trái Đất năm 2 - Chuaån bò bài mới : OÂân dòch thuoác laù.. §ã chÝnh lµ phÇn giíi thiÖu: + VÒ nh©n vËt, sù viÖc. + Về đối tợng gây cảm xúc. + VÒ luËn ®iÓm, luËn cø. -. E.Rút kinh nghiệm. ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………….. Ngày soạn : 2/11 /2014. Ngµy d¹y: /11/2014. Tieát 45: Vaên baûn :. OÂN DÒCH, THUOÁC LAÙ. ( Nguyeãn Khaéc Vieän) A, Mức độ cần đạt: - Biết cách đọc hiểu, nắm bắt các vấn đề xã hội trong một văn bản nhật dụng - Có thái độ quyết tâm phòng- chống thuốc lá - Thấy được sức thuyết phục bởi sự kết hợp chặt chẽ phương thức lập luận và thuyết minh trong văn bản 1. Kiến thức : - Mối nguy hại ghê gớm toàn diện của tệ nghiện thuốc lá đối với sức khỏe con người và đạo đức xã hội - Tác dụng của việc kết hợp các phương thức biểu đạt lập luận và thuyết minh trong văn bản 2. Kĩ năng : - Đọc hiểu một văn bản nhật dụng đề cập đến một vấn đề xã hội bức thiết - Tích hợp với phần tập làm văn để tập viết bài văn thuyết minh một vấn đề của đời sống xã hội 3.Thái độ: Có ý thức tự giác trong lam bài kiểm tra. 4.Hình thành năng lực * Các năng lực sống cơ bản được giáo dục : - Năng lực giao tiếp : trình bày suy nghĩ, phản hồi lắng nghe tích cực về tác hại và tổn thất to lớn của nạn dịch thuốc lá - Năng lực suy nghĩ sáng tạo : phân tích, bình luận về tính thuyết phục, tính hợp lí trong lập luận của văn bản.

(88) - Năng lực ra quyết định : quyết tâm phòng chống tệ nạn thuốc lá * Tích hợp giáo dục môi trường : Trực tiếp khai thác đề tài môi trường : vấn đề hạn chế và bỏ thuốc lá B, Chuẩn bị : - GV : Soạn bài,các thông tin, tư liệu về ôn dịch thuốc lá. - HS : hoïc baøi - chuaån bò baøi C. Tiến trình lên lớp: 1 . Oån định tổ chức 2. Kieåm tra baøi cuõ: 3. Bài mới: HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY - TRÒ. Hoạt động 1 : HD đọc – tìm hiểuchung ? Coù theå chia vaên baûn thaønh maáy phaàn ? Noäi dung của từng phần? ? Em hiểu gì về tựa đề của văn bản? TH: Coù theå xeáp vaên baûn naøy vaøo kieåu vaên baûn TM khoâng? Vì sao? LHGD-TH : Tính nhaät duïng cuûa VBTM naøy biểu hiện ở vấn đề XH nào mà nó muốn đề cập? HS: Vấn đề xã hội có nhiều tác hại. ? Suy nghó cuûa em veà caùc teä naïn XH hieän nay? HS: Tự bộc lộ suy nghĩ. Chuyeån yù vaøo muïc II ? Theo dõi phần MB và cho biết những tin tức nào được thông báo trong phần này ? ? Trong đó thông tin nào được nêu thành chủ đề cuûa vaên baûn naøy? ? Em có nhận xét về đặc điểm lời văn thuyết minh trong caùc thoâng tin naøy?. NOÄI DUNG. I. Đọc – tìm hiểu chung 1. Đọc – hiểu từ khó 2. Boá cucï :3 phaàn 3/ Kieåu vaên baûn: VBND II/ Tìm hieåu vaên baûn: 1. Thoâng baùo veà naïn dòch thuoác laù: Thuoác laù laø 1 dòch beänh ñang ñe doạ sức khoẻ và tính mạng con người hơn cả AIDS. -> so sánh => lời thông báo ngắn goïn, chính xaùc, nhaán maïnh hieåm hoạ của nạn dịch này.. 2. Taùc haïi cuûa thuoác laù: GV chuyeån yù sang muïc 2: a. Sức khoẻ: ? Phần thân bài sử dụng PT gì để nói về tác hại - Khói thuốc lá có nhiều chất độc thấm vào trong cơ thể người hút. cuûa thuoác laù? ? Tác hại của thuốc lá được thuyết minh trên - Đầu độc mọi người xung quanh. những phương diện nào? ? Hãy xác định các đoạn văn thuyết minh cho -> Huỷ hoại nghiêm trọng sức từng phương diện đó? khoeû. HS: Tìm đoạn văn. => Là nguyên nhân của những cái ? Sự huỷ hoại của thuốc lá đến sức khoẻ của chết bệnh..

(89) con người được phân tích trên những chứng cớ naøo? HS: Trả lời ? Những tư liệu thuyết minh này cho thấy mức độ tác hại của thuốc lá đối với sức khoẻ con người như thế nào? ? Nhận xét của em về các chứng cớ mà tác giả dùng để thuyết minh đoạn này? GV:. LHGD: Em suy nghĩ gì về những tri thức mà văn bản đã cung cấp cho ta? ? Những thông tin về ảnh hưởng xấu của thuốc lá đến đạo đức của con người được thuyết minh nhö theá naøo? ? Tác giả đã sử dụng phương pháp so sánh như thế nào? Với dụng ý gì? .? Qua đó , ta thấy được tác hại to lớn của thuốc đối với đạo đức của con người? ? Từ toàn bộ những thông tin trên, em hiểu gì veà thuoác laù? .LH-GD: Tình hình tệ nạn hút thuốc lá ở lớp, trường và địa phương em? Chuyeån yù sang muïc 3 ? Phần cuối của văn bản thông tin vấn đề gì? ? Giải nghĩa từ chiến dịch?(? Từ đó em hiểu gì veà chieán dòch choáng thuoác laù? ? Để phòng chống thuốc lá chúng ta phải làm gì? ? Tác giả đã sử dụng phương pháp thuyết minh naøo? Chæ ra cuï theå vaø taùc duïng cuûa phöông phaùp thuyeát minh naøy? ? Cuối bài, thái độ của tác giả như thế nào? Hoạt động 3 Hướng dẫn tổng kết. ? NT laäp luaän cuûa vaên baûn? ? Em hieåu gì veà thuoác laù sau khi hoïc xong baøi naøy?. => Chứng cứ khoa học + số liệu thoáng keâ => thuyeát phuïc.. b. Lối sống đạo đức :. Huỷ hoại lối sống nhân cách người Việt Nam, dẫn đến cái xấu.. 3. Chieán dòch choáng thuoác laù : - Tuyên truyền, vận động hướng vào ý thức mỗi người. - Quy ñònh nôi huùt thuoác laù. III. Toång keát : NT : So saùnh, TM, laäp luaän. ND : Tác hại to lớn, nhiều mặt của thuốc lá đối với đời sống cá nhân và cộng đồng. Quyeát taâm phoøng choáng naïn oân dòch naøy.. D/ Cuûng coá : ? Văn bản TM được những vấn đề gì? Nó cấp thiết như thế nào đối với chúng ta? ? Hãy kể những phong trào bảo vệ môi trường mà em biết?.

(90) . Hướng dẫn học ở nhà: - Hoïc baøi - Sưu tầm tranh ảnh, tài liệu về tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe của con người và cộng đống - Chuaån bò : Caâu gheùp (tt) E.Rút kinh nghiệm TIEÁT 46 :TIEÁNG VIEÄT :. CAÂU GHEÙP ( tieáp theo). A.Mức độ cần đạt: - Nắm chắc mối quan hệ ý nghĩa giữa các vế của câu ghép 1. Kiến thức: - Mối quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu ghép - Cách thể hiện quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu ghép 2. Kĩ năng: - Xác định quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu ghép dựa vào văn cảnh hoặc hoàn cảnh giao tiếp - Tạo lập tương đối thành thạo câu ghép phù hợp với yêu cầu giao tiếp 3.Thái độ: Có ý thức tự giác trong lam bài kiểm tra. 4.Hình thành năng lực:- Giải quyết vấn đề. - Sáng tạo. -Tự quản bản thân. B. Chuẩn bị: -Giao tiếp. GV: giaùo aùn, baûng phuï HS: Hoïc baøi , chuaån bò baøi. C. Tiến trình dạy học: 1. Oån định tổ chức 2. Kieåm tra baøi cuõ ? Theá naøo laø caâu gheùp? Caùch noái caùc veá cuûa caâu gheùp ? 3. Bài mới: HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ. NOÄI DUNG. I/ Quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu: 1. Những quan hệ thường gặp: - GV treo bảng phụ có chứa các ví dụ VD1: Vì trời mưa nên đường ngập nước. - Yêu cầu HS đọc ví dụ ở bảng phụ.  Quan heä nguyeân nhaân. - Yêu cầu học sinh phân tích cấu tạo VD2: Nếu trời mưa to thì khu phố này chắc của từng ví dụ và chỉ ra quan hệ ý chắn sẽ bị ngập nước. nghĩa giữa các vế câu.  Quan heä ñieàu kieän ( giaû thieát) GV nhaän xeùt – cho ñieåm. VD3 : Noù hoïc gioûi coøn toâi hoïc keùm.  Quan heä töông phaûn VD4: Trời càng mưa to, đường càng ngập nước..

(91)  Quan heä taêng tieán VD5: Mình đọc hay tôi đọc?  Quan hệ lựa chọn VD6: Nó không những học giỏi mà nó còn hát hay.  Quan heä boå sung VD7: Toâi aên côm xong, roài toâi ñi hoïc.  Quan heä noái tieáp VD8: Trong khi chị nấu cơm thì em rửa bát.  Quan hệ đồng thời Yeâu caàu hoïc sinh laøm baøi taäp (sgk – VD9: Mọi người im lặng : chủ toạ bắt đầu phát I) để củng cố. GV:Từ những ví dụ trên, em rút ra biểu. được điều gì trong mối quan hệ của  Quan hệ giải thích 2. Löu yù: từng vế? - Mỗi quan hệ thường được đánh dấu bằng HS: Trình baøy những quan hệ từ, cặp quan hệ từ hoặc cặp từ hô ứng nhất định. - Để nhận biết chính xác quan hệ ý nghĩa giữa caùc veá caâu -> phải dựa vào văn cảnh, hoàn cảnh giao tiếp.. BT1 - HS xaùc ñònh yeâu caàu cuûa baøi taäp - Đứng tại chỗ thực hiện bài tập. - GV nhaän xeùt vaø choát yù. BT 2 - Hs xaùc ñònh yeâu caàu cuûa baøi taäp. - Lên bảng thực hiện bài tập . - HS Nhận xét – GV chỉnh sửa. II/ Luyeän taäp : BT1: . a. Quan heä nguyeân nhaân - keát quaû, giaûi thích. b. Quan heä ñieàu kieän (giaû thieát)– keát quaû. c. Quan heä taêng tieán. d. Quan heä töông phaûn. e. Quan heä nhaân – quaû. BT2 :øTìm caâu gheùp. - Trời xanh thẳm…chắc nịnh. - Trời rải mây…hơi sương. - Trời âm u…nặng nề. - Trời ầm ầm…giận dữ. - Buổi sớm…mới quang. - Buoåi chieàu…maët bieån.. D/ Hướng dẫn tự học: - Laøm baøi taäp:3, 4(sgk) - Tìm câu ghép và phân tích mối quan hệ giữa các vế câu trong một đoạn văn tự chọn trong chương trình.

(92) - Chuaån bò: Phöông phaùp thuyeát minh. - Hoïc baøi cuõ: Tìm hieåu chung veà vaên baûn thuyeát minh. E. Rút kinh nghiệm TIEÁT 47: PHÖÔNG PHAÙP THUYEÁT MINH A. Mức độ cần đạt: Nâng cao hiểu biết và vận dụng các phương pháp thuyết minh trong việc tạo lập văn bản 1. Kiến thức: - Kiến thức về văn bản thuyết minh - §ặc điểm, tác dụng của các phương pháp thuyết minh 2. Kĩ năng: - Nhận biết và vận dụng các phương pháp thuyết minh thông dụng - Rèn luyện khả năng quan sát để nắm được bản chất của sự vật - Tích lũy và nâng cao tri thức đời sống - Phối hợp sử dụng các phương pháp thuyết minh để tạo lập vawb bản thuyết minh theo yêu cầu - Lựa chọn phương pháp phù hợp như: định nghĩa, so sánh, phân tích, liệt kê để thuyết minh về nguồn gốc, đặc điểm, công dụng của đối tượng 3.Thái độ: Có ý thức tự giác trong lam bài kiểm tra. 4.Hình thành năng lực:- Giải quyết vấn đề. - Sáng tạo. -Tự quản bản thân. B. Tiến trình dạy – học: 1. Oån định tổ chức 2. Kieåm tra baøi cuõ : ? Vaên thuyeát minh laø gì? Ñaëc ñieåm cuûa vaên thuyeát minh? HS: Trả lời đầy đủ khái niệm và đặc điểm của văn thuyết minh: 10 đ 3. Bài mới HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ. NOÄI DUNG. GV : gọi HS đọc các văn bản ở bài Tìm hiểu chung veà vaên thuyeát minh (SGK) ? Mỗi văn bản đang trình bày vấn đề gì? (vấn đề chính) ? Các văn bản ấy đã sử dụng những loại tri thức gì? ? Để có những tri thức này, người viết cần phải có những kĩ năng nào? TH: Theá naøo laø: quan saùt, hoïc taäp, tích luyõ? ? Theo em, các tri thức thuyết minh cần phải đạt những yêu cầu gì? Tại sao?. I/ Tìm hieåu caùc phöông phaùp thuyeát minh. 1/ Quan saùt, hoïc taäp, tích luyõ tri thức để làm bài văn thuyết minh. * Muốn có tri thức để làm bài vaên thuyeát minh: - Phải quan sát, tìm hiểu sự vật hiện tượng cần thuyết minh. - Nắm bắt được bản chất, đặc trưng của sự vật, hiện tượng..

(93) ? Qua đó, ta có thể rút ra kết luận gì về những yêu cầu đối với một bài văn thuyết minh. GVChoát : Muoán laøm toát baøi vaên thuyeát minh phaûi có tri thức -> tri thức phải chính xác, khoa học…. Chuyeån yù: * Yêu cầu học sinh đọc VD 2a. ? Trong các câu trên, ta thường gặp từ gì? ? Sau từ là người ta thường cung cấp kiến thức về phương diện nào của đối tượng? ? Kiểu câu này giúp cho người đọc hiểu được điều gì trong vaên baûn thuyeát minh? Noù thuoäc kieåu caâu gì? ? Ở đoạn văn này đã dùng phương pháp để TM gì? ? Vị trí của câu định nghĩa thường được sử dụng ở vò trí naøo cuûa baøi vaên thuyeát minh? Taùc duïng? HS: Thường đứng đầu văn bản -> giới thiệu đối tượng. * yêu cầu học sinh đọc VD 2b (sgk) ? Đoạn văn này sử dụng phương pháp gì? HS: Trả lời ? Cho biết phương pháp liệt kê đã được sử dụng nhö theá naøo? Taùc duïng cuûa noù trong vaên thuyeát minh? HS: Kể ra lần lượt các đặc điểm tính chất của sự vật -> giúp người đọc hiểu sâu sắc, toàn diện và có ấn tượng về nội dung được thuyết minh. GV trình baøy VD 2c leân baûng phuï. ? Xác định trong đoạn văn ấy những chi tiết nào có tính chất thuyết phục người đọc, khiến người đọc tin điều người viết cung cấp? * Yêu cầu học sinh đọc ví dụ 2d ( sgk) ? Đoạn văn trên cung cấp những số liệu nào? Neáu khoâng coù soá lieäu, coù theå laøm saùng toû vai troø cuûa coû trong thaønh phoá khoâng? HS: dưỡng khí chiếm 20% thể tích…. -> làm sáng tỏ vai troø cuûa coû trong thaønh phoá. * Yêu cầu học sinh đọc VD 2e ( sgk ) ? Đoạn văn trên đã sử dụng phương pháp gì? HS: Trình baøy. 2/ Phöông phaùp thuyeát minh: a. Phöông phaùp neâu ñònh nghóa, giaûi thích : chæ ra baûn chaát cuûa ñt TM.. b. Phương pháp liệt kê:lần lượt chæ ra caùc ñaëc ñieåm,t/c cuûa ñt TM. c. Phöông phaùp neâu ví duï. d.Phöông phaùp duøng soá lieäu ( con soá): ñöa ra caùc con soá cuï thể để TM.. e. Phương pháp so sánh: Đối chiếu 2 hoặc hơn 2 sự vật để làm noåi bật t/c cuûa ñt TM.

(94) ? Chæ ra phöông phaùp aáy vaø cho bieát taùc duïng? HS: So sánh TBD với các ĐD khác -> dễ dàng hình dung được bề mặt trái đất. * Yêu cầu học sinh đọc VD 2g ( sgk ) ? Hãy cho biết Huế đã được trình bày các đặc g. Phương pháp phân loại, phân điểm theo những mặt nào? tích. HS: - Huế: kết hợp hài hoà núi, sông, bieån. - Hueá: coâng trình kieán truùc. - Hueá: sanû phaåm ñaëc bieät. - Huế: thành phố đấu tranh kiên cường. ? Caùch trình baøy treân coù taùc duïng gì? HS: Giúp người đọc hiểu biết về Huế tường tận hôn. ? Caùch trình baøy treân laø phöông phaùp gì? HS: Trả lời GV chốt : Để bài văn thuyết minh có sức thuyết phục, hấp dẫn, cung cấp chính xác kiến thức về đối tượng thì cần phải sự dụng những phương phaùp treân. HS đọc bài tập 1,2 – trang 25 SGK – đứng tại chỗ thực hiện bài tập.. II. Luyeän taäp : BT1 Phạm vi tìm hiểu vấn đề: - Kiến thức về y hoïc. - Kiến thức về đời soáng xaõ hoäi. BT2 Phöông phaùp thuyeát minh; - So sánh, đối chiếu - Phaân tích, neâu soá lieäu.. D/ Hướng dẫn tự học: - Sưu tầm, đọc thêm các văn bản thuyết minh sử dụng phong phú các phương pháp để học tập. Đọc kĩ các đoạn văn thuyết minh hay. - Hoïc baøi: OÂân dòch thuoác laù. E.Rút kinh nghiệm.

(95) TIEÁT 48 - TLV : A/ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:. TRAÛ BAØI TAÄP LAØM VAÊN SOÁ 2 BAØI KIEÅM TRA VAÊN. 1. Kiến thức: - HS Nắm vững hơn cách làm bài văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm. - Nắm chắc về nội dung và nhgệ thuật của các văn bản đã học. 2. Kĩ năng: - Cĩ kĩ năng nhận ra được những ưu và khuyết điểm trong bài làm của mình để có höíng khaéc phuïc. 3.Thái độ: Có ý thức tự giác trong kiểm tra lại bài làm của mình sau khi xem lời phê của cô giáo. 4.Hình thành năng lực:- Giải quyết vấn đề. - Sáng tạo. -Tự quản bản thân. B/ CHUAÅN BÒ. GV: Chaám baøi, moät soá yù kieán veà baøi vieát. Kết quả đạt được, tỉ lệ %. C/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:. 1. Oån định tổ chức 2. Kieåm tra baøi cuõ: 3..Bài mới:. (Thực hiện trong quá trình trả bài). TRAÛ BAØI TLV SOÁ 2:  Nhận xét, đánh giá chung. - Yêu cầu HS đọc lại đề, nêu mục đích yêu cầu của bài viết và các bước làm một bài tự sự. - HS: Tìm hiểu đề, tìm ý và lập dàn ý. - GV nhaän xeùt chung veà keát quaû cuûa baøi laøm: *Ưu ®iểm: - Kiểu bài: đa số biết xây dựng kiểu bài tự sự. - Biết trình bày chuỗi sự việc theo trình tự kết hợp yếu tố miêu tả, biểu cảm nhuần nhuyễn, có cảm xúc, thể hiện được chủ đề của bài viết . - Diễn đạt trôi chảy, xây dựng đoạn văn tốt. *Nhượcđ®iểm: - Một số bài viết chưa xác định được chủ đề, hiệu quả sử dụng yếu tố biểu cảm chưa cao, còn mang tính miễn cưỡng, gò ép. - Cách trình bày đoạn văn vẫn còn hạn chế: một số bài không biết cách trình bày đoạn vaên, yù chính. - Cấu trúc bài viết còn lỏng lẻo, thiếu tính thống nhất, tính liên kết trong câu đoạn văn. - Chưa trình bày, thể hiện cảm xúc một cách sâu sắc đối với nhân vật..

(96) - Lặp từ, dùng từ còn yếu, chính tả còn sai nhiều. * Trả bài và sửa bài - GV traû baøi - Yêu cầu học sinh đổi bài cho nhau, nhận xét bài của nhau. - HS: chữa bài làm ở phía dưới bài viết về các lỗi: chính tả, đăït câu, diễn đạt * Đọc bài viết tốt , rút kinh nghiệm. - GV dùng một vài đoạn văn, bài viết hay đọc mẫu. - HS nhaän xeùt, thaûo luaän ruùt ra kinh nghieäm cho baøi vieát sau, hoïc hoûi cách dùng từ, diễn đạt. - GV dùng một đoạn văn diễn đạt kém để học sinh tự chỉnh sửa. TRAÛ BAØI KIEÅM TRA VAÊN: * Nhận xét đánh giá chung: -Đa số HS học bài, làm đúng theo yêu cầu đề ra - Trình bày rõ ràng, sạch sẽ,chữ viết đẹp. - Moät soá em trình baøy chöa caån thaän, tẩy xoùa nhieàu, loãi chính taû, vieát hoa tuyø tieän * Trả bài và sửa bài - GV trả bài, sửa bài theo đáp án-biểu điểm. - Yêu cầu học sinh đổi bài cho nhau, nhận xét bài của nhau - HS: chữa bài làm ở phía dưới bài viết về các lỗi: chính tả, đạt câu, diễn đạt… * GV laáy ñieåm vaøo soå D. Củng cố: nhắc nhở những thiếu sót trong bài làm. . Hướng dẫn tự học: - Lam lại bài văn theo dàn bài đã chỉnh sửa - Soạn bài: Bài toán dân số E. Rút kinh nghiệm ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………..

(97) Ngày soạn: 09/11/2014. Ngµy d¹y: /11/2014 Tieát 49:. Vaên baûn:. BAØI TOÁN DÂN SỐ (Thaùi An). A – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Biết đọc – hiểu một văn bản nhật dụng. - Hiểu được việc hạn chế sự bùng nổ và gia tăng dân số là đòi hỏi tất yếu của sự phát triển loài người. - Thấy được sự kết hợp của phương thức tự sự với lập luận tạo nên sức thuyết phục của bài viết. - Thấy được cách trình bày một vấn đề của đời sống có tính chất toàn cầu trong văn bản 1. Kiến thức - Sự hạn chế gia tăng dân số là con đường “tồn tại hay không tồn tại” của loài người. - Sự chặt chẽ, khả năng thuyết phục của cách lập luận bắt đầu bằng một câu chuyện nhẹ nhàng mà hấp dẫn. 2. Kỹ năng: - Tích hợp với phần Tập làm văn, vận dụng kiến thức đã học ở bài Phương pháp thuyết minh để đọc – hiểu, nắm bắt được vấn đề có ý nghĩa thời sự trong văn bản. - Vận dụng vào việc viết bài văn thuyết minh 3.Thái độ: Có ý thức tự giác trong tuyên tryền thông điệp sinh đẻ có kế hoạch. 4.Hình thành năng lực - Năng lực giao tiếp: phản hồi, lắng nghe tích cực về vấn đề dân số - NL Suy nghĩ sáng tạo: phân tích, bình luận về tính thuyết phục, tính hợp lí trong lập luận của văn bản - NL Ra quyết định: động viên mọi người cùng thực hiện hạn chế gia tăng dân số và nâng cao chất lượng dân số * Tích hợp giáo dục môi trường: Gia tăng dân số không hợp lí gây ảnh hưởng xấu đến chất lượng cuộc sống, gây tác hại đến môi trường sống B/ CHUAÅN BÒ - GV : Soạn bài,ngiên cứu tài liệu ,nắm các thông tin, tư liệu về dân số - HS : Học bài - chuẩn bị bài theo câu hỏi đọc hiểu SGK. C/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: 1. Oån định tổ chức: 2. Kieåm tra baøi cuõ: 3. Bài mới: * GVgiới thiệu: Dân số là vấn đề bức thiết của thời đại, vì nó là yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến mọi vấn đề của một đất nước. Đầu thế kỉ XX, Tú Xương đã viết: Nó lại mừng nhau sự lắm con Sinh năm đẻ bảy được vuông tròn Phố phường chật hẹp người đông đúc Bồng bế nhau lên nó ở non…… * Nội dung bài mới : HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY - TRÒ. NOÄI DUNG.

(98) Hoạt động 1 : HD đọc – tìm hiểuchung I/ Đọc – tìm hiểu chung 1. Xuất xứ: ? Văn bản này có xuất xứ từ đâu? -Theo Th¸i An-B¸o GD-T§. ? Kiểu văn bản ? 2.KiÓu v¨n b¶n. * Yêu cầu HS chú ý từ khó “Cấp số nhân” -V¨n b¶n nhËt dông TH: Văn bản nêu lên vấn đề gì? Vấn đề này đối -PTB§:NghÞ luËn-thuyÕt minh-tù sù. với XH ngày nay như thế nào? Văn bản thuộc 3.Đọc- tìm bè cơc: loại văn bản gì? HS:Vấn đề dân số->hết sức cấp thiết đối với 3 phÇn -Từ đầu đến “sáng mắt ra” XH=> Thuộc loại văn bản nhật dụng. -Tiếp đến “ô thứ 31” ? Theo em văn bản này đã sử dụng phương thức -Cßn l¹i. 4.Tõ khã. biểu đạt nào? Vì sao em xác định như thế? -CÊp sè nh©n (sgk) ? phần thuyết minh sử dụng những phương pháp naøo thuyeát minh naøo ? Coù theå chia vaên baûn thaønh maáy phaàn? Noäi dung của từng phần? GV nhaán maïnh :Ñaây laø moät vaên baûn coù boá cuïc khaù chaët cheõ. Chuyeån yù vaøo muïc II * Gọi học sinh đọc lại phần mở bài. ?Vấn đề chính mà văn bản muốn thuyêt minh là g×? ?Chính vì thế mà phần đầu văn bản tác giả đã phải lµm g×? ?Vấn đề đợc đặt ra trong phần đầu là gì? ?Em hiÓu bµi to¸n d©n sè lµ g×? ?Vấn đề ấy đợc đặt ra từ thời đại nào? Khi nghe nói về vấn đề này thái độ của tác giả ntn? ?Nhng khi nghe c©u chuyÖn vÒ bµi to¸n d©n sè th× thái độ của tác giả ra sao? ?S¸ng m¾t ra cã nghÜa lµ ntn? ?Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch nãi cña t¸c gi¶? ?Từ đó hãy nhận xét về cách đặt vấn đề của tác gi¶? -HS đọc phần 2. ?PhÇn TB cho ta biÕt ®iÒu g×? ?PTB§ chñ yÕu trong phÇn nµy lµ g×? ?Tác giả chứng minh vấn đề bằng cách nào?Nội dung cña bµi to¸n lµ g×? ?Đa ra bài toán đó nhằm mục đích gì? ?NhËn xÐt vÒ c¸ch ®a dÉn chøng? ?Đa ra dẫn chứng nh thế để làm gì? ?Tiếp đó tác giả chứng minh vấn đề bằng cách nµo?. II. Phân tích: 1.Đặt vấn đề. -Bài toán dân số:Vấn đề dân số và kế hoạch hoá gia đình. [Thời cổ đại] [Không tin đợc-nghi ngờ] -S¸ng m¾t ra:chît hiÓu ra vÊn đề,nhận ra bản chất của vấn đề nên bõng tØnh l¹i. -C¸ch nãi cña t¸c gi¶ b»ng h×nh ¶nh Èn dô-tîng trng. Đặt vấn đề khéo léo,tạo sự bất ngờ,hấp dẫn,lôI cuốn ngời đọc. 2Sù gia t¨ng d©n sè. [Chøng minh,gi¶i thÝch ] -§a ra bµi to¸n cæ:C©u chuyÖn vÒ nhµ th«ng th¸I kÐn rÓ. +Mục đích:làm tiền đề cho việc so s¸nh víi sù gia t¨ng d©n sè. -DÉn chøng:cÊp sè nh©n,trªn bµn cê = con số tờng minh,chính xác,đáng tin cậy,làm cho ngời đọc phải sửng sèt,giËt m×nh. -LuËn ®iÓm chÝnh:D©n sè gia t¨ng theo cÊp sè nh©n. - [Cho ta thÊy sù gia t¨ng d©n sè].

(99) ?Sự gia tăng dân số đợc trình bày bằng những lập luËn ntn? ?NhËn xÐt vÒ sù ra t¨ng d©n sè? ?Để chứng minh sự khủng khiếp đó tác giả còn lµm g×? ?§o¹n nµy t¸c gi¶ dïng ph¬ng ph¸p thuyÕt minh nào?Nhằm mục đích gì? ? Víi sè liÖu trªn em cã nhËn xÐt g× vÒ mqh gi÷a DS vµ sù ph¸t triÓn x· héi ?. ? Ngoµi nh÷ng con sè chÝnh x¸c vÒ sù gia t¨ng DS đến năm 1990 thì tác giả còn đa ra những số liệu g×? ? Qua phÇn TB em thÊy râ ®iÒu g×?. -HS đọc đoạn cuối. ?Trớc thực trạng đó tác giả đã cho ngời đọc thấy ®iÒu g×? ?T¸c gi¶ ®a ra h×nh ¶nh nµo? ?Cách kết luận ấy có gì đặc biệt?. -LËp luËn: + Lóc ®Çu:[2 ngêi(chµng A®am vµ nàng Eva), đến 1995 dân số là 5,63 tØ ngêi] Mức độ gia tăng quá nhanh, quá khủng khiếp đến mức báo động. +Sau đó đa ra khả năng sinh con của phô n÷ Dïng ph¬ng ph¸p liÖt kª vµ ph¬ng ph¸p dïng sè liÖu cho thÊy kh¶ n¨ng sinh con cña phô n÷ rÊt cao nªn viÖc thùc hiÖn KHHG§ lµ rÊt khã kh¨n. [Cµng nh÷ng níc nghÌo, kÐm ph¸t triển thì mức độ gia tăng dân số càng cao trong đó có Việt Nam.] -[Vµi con sè dù b¸o t×nh h×nh gia t¨ng dân số đến năm 1995: Nhằm cảnh báo nguy c¬ bïng næ d©n sè lu«n x¶y ra trong nh©n lo¹i. C¶nh b¸o vÒ sù gia t¨ng d©n sè trªn toµn thÕ giíi: Sù gia t¨ng d©n sè theo cÊp sè nh©n mµ cña c¶i cña loµi ngêi lµm ra l¹i t¨ng theo cÊp sè céng và đắt đai lại chẳng sinh sôi. 3.Con đờng tồn tại và phát triển của nh©n lo¹i.. -H×nh ¶nh:mçi ngêi cã diÖn tÝch b»ng mét h¹t thãc chính xác,hợp lí đợc rót ra tõ bµi to¸n cæ. ?Cuối cùng thì tác giả kết khẳng định ntn? -Con đờng “Tồn tại hay không tồn t¹i” cña chÝnh loµi ngêi §ã chÝnh lµ lùa chän cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña chÝnh m×nh. ?Khẳng định nh thế để làm gì? -Mục đích: Giáo dục,tuyên truyền nh»m h¹n chÕ sù gia t¨ng d©n sè. III.Tæng kÕt. ?Néi dung cña v¨n b¶n lµ g×? 1. Néi dung .(sgk) ?Gi¸ trÞ nghÖ thuËt? 2. NghÖ thuËt. -LËp luËn chÆt chÏ,l« gic,hÊp dÉn. -LuËn ®iÓm tr×nh bµy nèi tiÕp nhau khoa học theo mức độ tăng dần. -So sánh hợp lí,độc đáo. - Sử dụng kết hợp các PPTM: so MR: Theo thống kê thực tế tốc độ tăng dân số sánh, dùng số liệu, phân tích. - Ngôn ngữ khoa học,giàu sức của trái đất và ở VN: thuyeát phuïc. - Trái đất: - Vieät Nam: + 1987: 5 tỉ người. + 1945: 25 III. Toång keát : Ghi nhớ ( sgkT132) trieäu. + 1995: 5,63 tæ. + 2003: 6,32 tæ. + 2007: hôn 7 tæ.. + 1965: 30 trieäu. + 1975: 40 trieäu + 1992: hôn 60 trieäu..

(100) + 2000: hôn 70 trieäu. + 2007: hôn 80 trieäu. GV: VN là một trong những nước đang phát triển, tỉ lệ gai tăng dân số đang ở mức cao trên thế giới, vì vậy nếu không hạn chế sự gia tăng dân số sẽ gây sức ép đến nền kinh tế, ảnh hưởng đến môi trường sống và chất lượng cuộc sống D Hướng dẫn tự học : - Chuẩn bị : Dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm. - Hoïc baøi cuõ :Caâu gheùp(tt). E. Rút kinh nghiệm ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………….. TIEÁT 50: TIEÁNG VIEÄT:. DẤU NGOẶC ĐƠN VAØ DẤU HAI CHẤM. A– MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Hiểu công dụng và biết các sử dụng dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm trong khi viết. Lưu ý: học sinh đã học hai dấu này ở Tiểu học. 1. Kiến thức Công dụng của dấu ngoặc đơn, dấu hai chấm. 2. Kỹ năng: - Sử dụng dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm. - Sửa lỗi về dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm. 3.Thái độ: Có ý thức tự giác trong khi sử dụng dấu câu cho chính xác. 4.Hình thành năng lực:- Giải quyết vấn đề. - Sáng tạo. -Tự quản bản thân. B. CHUAÅN BÒ GV: giaùo aùn, baûng phuï HS: chuaån bò baøi..

(101) C. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1. Oån định tổ chức: 2. Kieåm tra baøi cuõ: 3/ Bài mới: HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ. - GV treo bảng phụ có chứa các ví dụ ( sgk). - Yêu cầu học sinh đọc ví dụ. ? Dấu ngoặc đơn trong những đoạn trích trên được dùng để làm gì? ? Nếu bỏ phần trong dấu ngoặc đơn thì ý nghĩa cơ bản của những đoạn văn này có thay đổi không? Vì sao? ? Từ bài tập trên, em hãy cho biết dấu ngoặc đơn được dùng để làm gì? Lấy ví dụ? Laøm BT cuûng coá: BT1 ( sgk) TH: Thành phần phụ chú ( lớp 9) * Lưu ý HS: Trong trường hợp dấu ngoặc đơn còn được dùng với dấu chấm hỏi, dấu chấm than để tỏ ý hoài nghi và mỉa mai. GV treo bảng phụ có chứa các ví dụ ( sgk). - Yêu cầu học sinh đọc ví dụ. ? Trong các trường hợp trên dấu hai chấm được dùng để làm gì? HS: a. Đánh dấu lời đối thoại: DM -> DC, DC -> DM. b. Đánh dấu lời dẫn trực tiếp của nhà văn Thép Mới ( dẫn lại người xưa). c. Đánh dấu phần giải thích : giải thích vì sao con đường thấy lạ, cảnh vật thay đổi, lòng tôi thay đổi. ? Từ ví dụ trên, em hiểu dấu hai chấm dùng để làm gì? Lấy ví dụ minh hoạ? TH: Caâu gheùp. Laøm BT cuûng coá: BT2 ( sgk). BT4 - Hs xaùc ñònh yeâu caàu cuûa baøi taäp - Đứng tại chỗ thực hiện bài tập. - GV nhaän xeùt vaø choát yù.. NOÄI DUNG. I/ Dấu ngoặc đơn.. - Dùng để đánh dấu phần chú thích ( giaûi thích, thuyeát minh, boå sung theâm) - VD: Nam ( lớp trưởng lớp 8a) hoïc raát gioûi.. II Daáu hai chaám. - Đánh dấu phần giải thích, thuyết minh cho một phần trước đó. - Đánh dấu lời dẫn trực tiếp ( dùng với dấu ngoặc kép) hay lời đối thoại (dùng với dấu gạch ngang). VD: Baùc Hoà noùi:” Khoâng coù gì quí hơn độc lập tự do”.. III. Luyeän taäp : BT4. TH1: -Thay đổi được..

(102) - Thay -> yù nghóa caâu khoâng thay đổi , phần trong dấu ngoặc ñôn chæ coù taùc duïng keøm theo, khoâng thuoäc yù nghóa cô baûn. TH2: Không thể thay đổi -> vì hai vế động khô và động nước khoâng theå coi laø phaàn chuù thích. D Hướng dẫn tự học: - Laøm baøi taäp 3,5 (sgk) - Hoïc baøi cuõ: phöông phaùp thuyeát minh. - Chuẩn bị: Đề văn thuyết minh và cách làm bài văn thuyết minh. E.Rút kinh nghiệm ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………….. TIEÁT 51:. TLV ĐỀ VĂN THUYẾT MINH VAØ CÁCH LAØM BAØI VAÊN THUYEÁT MINH. A– MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Nhận dạng, hiểu được đề văn thuyết minh và cách làm bài văn thuyết minh. 1. Kiến thức - Đề văn thuyết minh. - Yêu cầu cần đạt khi làm một bài văn thuyết minh. - Cách quan sát, tích luỹ tri thức và vận dụng các phương pháp để làm bài văn thuyết minh. 2. Kỹ năng: - Xác định yêu cầu của một đề văn thuyết minh. - Quan sát nắm được đặc điểm, cấu tạo, nguyên lí vận hành, công dụng….của đối tượng cần thuyết minh. - Tìm ý, lập dàn ý, tạo lập một văn bản thuyết minh. 3.Thái độ: Có ý thức tự giác trong hoc tập và tìm hiểu bài. 4.Hình thành năng lực:- Giải quyết vấn đề. - Sáng tạo. -Tự quản bản thân. - Giao tiep. B/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1. Oån định tổ chức: 2. Kieåm tra baøi cuõ :.

(103) 3. Bài mới: HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ. NOÄI DUNG. GV : gọi HS đọc 12 đề văn thuyết minh ( sgk) ? Đề nêu lên những yêu cầu gì? HS: Nêu lên các đối tượng cần thuyết minh. ? Đối tượng cần thuyết minh gồm những loại nào? HS: a -> con người. i -> con vaät k -> thực vật l -> moùn aên. b, c,d,e,g,n -> đồ vật. n:§å ch¬i h -> di tích m:LÔ tÕt ? Dựa vào cơ sở nào để ta xác định đó là đề thuyết minh? ? Theo em, với mỗi đối tượng trên, ta cần thuyết minh trong những phạm vi tri thức nào? * Gợi ý: - Với đối tượng là con người, những phạm vi tri thức nào cần thuyết minh? - Đối với đối tượng là vật phạm vi tri thức cần để thuyết minh là những gì? - Đối tượng là món ăn tri thức để thuyết minh bao gồm những gì? - Thuyết minh cho thực vật thì cần những tri thức naøo? ? Qua tìm hiểu các đề văn trên ta thấy đề văn TM thường nêu ra điều gì?Nêu ra như vậy để làm gì? GV nhấn mạnh một vài tri thức cần thuyết minh cho đối tượng ở đề b,c,d ( sgk) Chuyeån yù: * Yêu cầu học sinh đọc bài văn xe đạp ( sgk) ? Nêu đối tượng cần thuyết minh? Phương pháp thuyeát minh? ? Xác định bố cục của văn bản?ND của từng phaàn? ? Để trình bày cấu tạo của chiếc xe đạp, bài viết đã chia cấu tạo của chiếc xe đạp ra làm mấy bộ phận. Các bộ phận đó là gì? Các bộ phận được giới thiệu theo trình tự nào? Có hợp lí không? Vì sao? HS : ? Qua tìm hiểu bài văn ta thấy để làm bài văn. I / Đề văn thuyết minh và cách laøm baøi vaên thuyeát minh. 1. Đề văn thuyết minh.. . Thường nêu ra đối tượng thuyết minh để người làm trình bày tri thức về chúng.. 2. Caùch laøm baøi vaên thuyeát minh. - Để làm bài văn TM cần tìm hiểu kĩ đối tượng TM, xác định phạm vi tri thức về đối tượng, sử dụng PPTM phù hợp, ngôn ngữ chính xaùc, deã hieåu. - Baøi vaên TM goàm coù 3 phaàn: + MB: Gíới thiệu đựơc đối tượng TM. + TB: Trình baøy chính xaùc ,deã hiểu những tri thức khách quan về đ/tượng như cấu tạo,đặc điểm,lợi ích … bằng các PPTM phù hợp. + KB: Bày tỏ thái độ đối với đối tượng. II/ Luyeän taäp BT1 + Mở bài : Nón là 1 vật dụng cần thiết đối với người Việt Nam. + Thaân baøi : ThuyÕt minh chi tiÕt vÒ chiÕc nãn l¸. +H×nh d¸ng +Nguyªn liÖu lµm nãn.

(104) thuyeát minh, em caàn phaûi laøm gì? HS: Trả lời ? Phöông phaùp thuyeát minh phaûi nhö theá naøo? ? Boá cuïc cuûa baøi vaên thuyeát minh? D/ Hướng dẫn tự học: - Hoïc thuộc lí thuyết - Làm bài tập còn lại. +C¸ch lµm nãn, maøu saéc. +N¬i s¶n xuÊt nãn, vuøng noåi tieáng veà ngheà laøm noùn +C«ng dông cña nãn +ý nghĩa của chiếc nón lá đối víi ngêi phô n÷ ViÖt Nam. .KB: C¶m nghÜ cña em vÒ chiÕc nãn l¸ VN. Vai troø, giaù trò cuûa noù trong đời sống người Việt Nam. . E.Rút kinh nghiệm ………………………………………………………. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ………………………………………………………..

(105) Ngày soạn: 1 /11/2013. Ngµy d¹y:. /11/2013. Tiết 52:CT§P: TIM HIỂU TÁC GIẢ TÁC PHẨM VĂN HỌC Ở THANH HOÁ VÀ VIẾT VỀ THANH HOÁ TRƯỚC NĂM 1975 A.– MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT . - Có ý thức tìm hiểu văn học ở Thanh Hoá ; các tác phẩm văn học nổi tiếng của tác giả địa phương khác viết về Thanh Hoá trước năm 1975. - Hiểu và cảm nhận được bài thơ "Bầu trời vuông".Nắm được tinh thần cơ bả của các bài thơ và truyện ngắn đọc thêm: Đáp Bắc nhân vấn An Nam phong tục,Đề gươm,Ngày gặp gỡ, Thuyền than lại đậu bến than. B– TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Đề văn thuyết minh. - Yêu cầu cần đạt khi làm một bài văn thuyết minh. - Cách quan sát, tích luỹ tri thức và vận dụng các phương pháp để làm bài văn thuyết minh. 2. Kỹ năng: - Xác định yêu cầu của một đề văn thuyết minh. - Quan sát nắm được đặc điểm, cấu tạo, nguyên lí vận hành, công dụng….của đối tượng cần thuyết minh. - Tìm ý, lập dàn ý, tạo lập một văn bản thuyết minh. 3.Thái độ: Có ý thức tự giác trong lam bài kiểm tra. 4.Hình thành năng lực:- Giải quyết vấn đề. - Sáng tạo..

(106) -Tự quản bản thân. C/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1. Oån định tổ chức: 2. Kieåm tra baøi cuõ : B.ChuÈn bÞ. - GV đọc thêm tài liệu, giao cho HS chuẩn bị trớc bài tập ở nhà. C.TiÕn tr×nh lªn líp. 1. Ổn định lớp, kiểm tra bài cũ - Giáo viên ổn định những nề nếp bình thờng - Kiểm tra + bài về từ ngữ địa phơng Thanh Hóa + ChuÈn bÞ bµi míi cña häc sinh Gi¸o viªn chuyÓn tiÕp giíi thiÖu bµi míi. 2.Bài mới :. Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1: Tìm hiểu tiến tr×nh VHT§ Thanh Ho¸. GV cho học sinh đọc các mục 1, 2, 3, 4 trong tµi liÖu (trang 16, 17, 18, 19, 20, 21, 23, 24, 25). ? Em hãy nêu những nét chính của văn học viết Thanh Hoá thời trung đại theo từng giai đoạn lịch sử? HS trả lời -> Gv giảng giải và khắc sâu kiến thức về tác giả, tác phẩm địa phương cña tõng giai ®o¹n ph¸t triÓn cña v¨n häc trung đại Thanh Hoá. Gi¸o viªn nhÊn m¹nh nh÷ng ý chính để học sinh ghi chép. Nội dung cần đạt i. tiÕn tr×nh vht® thanh ho¸.. 1. Thêi kú më ®Çu, sau sù nghiÖp dùng níc cña c¸c vua Hïng vµ An D¬ng V¬ng. - NÒn v¨n häc cña d©n téc chñ yÕu lµ VHDG. - ë Thanh Ho¸ cã tiÕn sÜ Kh¬ng C«ng Phô (quª Yªn §Þnh), cßn mét bµi th¬ ch÷ H¸n lµ B¹ch V©n chiÕu Xuân Hải (Trăng rọi biển xanh), làm quan đời Đờng §øc T«ng (780 - 804). 2. Từ thế kỷ X đến nửa đầu thế kỉ XIX (thời kì phong kiến độc lập tự chủ). Có một số tác giả mà cuộc đời và sự nghiệp sáng tác g¾n bã víi quª h¬ng lµm nªn diÖn m¹o v¨n häc Thanh Hoá, đồng thời cũng là những gơng mặt tiêu biểu của v¨n häc níc nhµ. §ã lµ: - Ng« Ch©n Lu (930 - 1011) ngêi huyÖn TÜnh Gia. T¸c phÈm cßn l¹i lµ bµi V¬ng Lang Quy. (Chµng V¬ng trë vÒ). - Lª Qu¸t (häc trß xuÊt s¾c cña Chu V¨n An, ngêi huyÖn §«ng S¬n). ¤ng cßn l¹i 7 bµi th¬ vµ 1 bµi v¨n bia. - Hå Quý Ly (1336- ?) ngêi huyÖn Hµ Trung + Mét «ng vua víi nhiÒu c«ng søc x©y dùng thµnh nhµ Hå. + Có nhiều cải cách tiến bộ, trong đó có chủ trơng dïng ch÷ N«m lµm ch÷ cña níc ta. + HiÖn cßn 5 bµi th¬, tiªu biÓu lµ bµi Tr¶ lêi ngêi ph¬ng B¾c vÒ phong tôc níc An Nam, thÓ hiÖn tinh thÇn tù hµo d©n téc. Phong tôc vèn thuÇn l¬ng.

(107) LÔ nh¹c nh TiÒn H¸n Y quan gièng ThÞnh §êng. - Hå Nguyªn Trõng (Con trai Hå Quý Ly). T¸c phÈm: Nam ¤ng méng l¹c (viÕt trong méng cña ông ngời nớc ngoài) khi ông bị bắt sang Trung Quốc Tác phẩm là nỗi lòng nhớ quê hơng đất nớc và ca ngợi nh÷ng bËc hiÒn tµi nh Lª Phông HiÓu (ngêi Ho»ng Ho¸). - Nguyễn Mộng Tuân (ngời huyện Đông Sơn cùng đỗ TiÕn sÜ víi NguyÔn Tr·i. ¤ng tham gia khëi nghÜa Lam S¬n cña Lª Lîi. HiÖn cßn 41 bµi phó, 143 bµi th¬. Nh÷ng bµi næi tiÕng nh: Lam S¬n giai khÝ phó, ChÝ Linh s¬n phó, Lam S¬n phó... - §µo Duy Tõ (1572 - 1634) ngêi huyÖn TÜnh Gia. ¤ng cã c«ng gióp chóa NguyÔn cñng cè vµ më mang bê câi phÝa §µng Trong. ¤ng cã nhiÒu tµi n¨ng vÒ qu©n sù, chÝnh trÞ. T¸c phÈm: Ngo¹ Long C¬ng v·n, T Dung v·n, Hæ tríng khu c¬ (bé binh th sau Binh th yÕu lîc cña TrÇn Quèc TuÊn). - Lª Th¸nh T«ng (1442 - 1497): Mét «ng vua anh minh, chủ soái của Hội Tao đàn (28 nhà thơ). Tác phÈm, tËp: Lam S¬n l¬ng thuû phó vµ mét sè bµi th¬ kh¸c. - Cßn cã NguyÔn H÷u Hµo, NguyÔn H÷u DËt, NguyÔn Cảnh... đã viết Song tinh bất dạ, TruyÖn Ph¬ng Hoa, TruyÖn Tõ Thøc... 3. Nửa sau thế kỷ XIX : Thực dân Pháp xâm lợc nớc ta, nhân dân ta đứng lên đánh Pháp. a. Từ giữa thế kỷ XIX đến trớc Cần Vơng (1885). Có Nhữ Bá Sỹ (1788 - 1867) quê Hoằng Hoá. Ông đã dâng kế sách "bình Tây" (đánh Tây) và còn lại hơn ba tr¨m bµi th¬ vÞnh (ViÖt sö tam b¸ch vÞnh). b. Thời kỳ 185 khi bắt đầu phong trào Cần Vơng đến gÇn hÕt thÕ kû (v¨n häc CÇn V¬ng). Các sỹ phu yêu nớc, đồng thời cũng là những ngời có t©m hån nghÖ sü: Ph¹m Bµnh (Hµ Trung), Tèng Duy T©n (VÜnh Léc), NguyÔn Xu©n (Ho»ng Ho¸), Hoµng BËt §¹t (ThiÖu Ho¸), NguyÔn §«n TiÕt... V¨n th¬ thêi kú nµy trµn ®Çy ©m hëng bi hïng víi sù në ré cña c¶m th¸n, thuËt hoµi, ký th¸c, khãc b¹n, viÕng b¹n. (Xem TL trang 22, 23). c. Sau phong rào Cần Vơng là phong trào tìm đờng cøu níc míi theo híng t s¶n. C¸c t¸c gi¶ xuÊt th©n Nho häc, cã quan hÖ th©n thuéc.

(108) víi thÕ hÖ tríc. §ã lµ Nh÷ KiÓm, Nh÷ Tham Hèi, NguyÔn §«n Dù... V× vËy, xuÊt hiÖn xu híng v¨n häc §«ng Du, Duy T©n cña c¸ch m¹ng t s¶n d©n quyÒn. Nhng rồi cuối cùng họ không gặp đợc hoạt động xuất d¬ng cña nhµ c¸ch m¹ng Phan Béi Ch©u khëi xíng, hä quay vÒ lµm nhµ Nho buæi m¹t kú chøa chÊt t©m sù yªu níc ngËm ngïi. 4. C¸c t¸c gi¶ tØnh ngoµi viÕt vÒ Thanh Ho¸ - Pháp Bảo (nhà s) viết văn bia ghi công đức của Lý Thờng Kiệt tại chùa Linh Xứng (Hà Trung). - NguyÔn Trung Ng¹n (1289 - 1370) viÕt vÒ cöa ThÇn Phï (Nga S¬n). - Ph¹m S M¹nh (?) lµm th¬ vÒ nói V©n Hoµn (Nga S¬n). - TrÇn Nguyªn §¸n (1325 - 1390) viÕt vÒ nhµ §inh, nhµ Lª. - NguyÔn Tr·i (1380 - 1442) viÕt nhiÒu vÒ ThÇn Phï, Hµm Rång, Lam S¬n, Lª Lîi, ChÝ Linh, Hå Quü Li.... ii. Mét sè nÐt chñ yÕu cña VHT§ Thanh Ho¸. Hoạt động 2: GV cho HS trao đổi về tình hình - VHTĐ Thanh Hoá đã có một diện mạo, một tiến trình với những đặc điểm khu biệt nhất định. Nổi bật là VHT§ Thanh Ho¸ 2 phong trµo v¨n häc lín: V¨n häc Lam S¬n vµ v¨n häc CÇn V¬ng. - Hai phong trào VH này cùng có chung đặc sắc dân gian vµ b¸c häc song hµnh trong c«ng cuéc chèng ngoại nên cũng cảm xúc xả thân vì độc lập dân tộc. Ca ngợi những con ngời có công trong nghiêp giành độc lËp chñ quyÒn quèc gia. Hoạt động 3: Tổ chức luyện tập. iii. luyện tập GV hớng dẫn HS trao đổi các bài 1. VHTĐ Thanh Hoá đợc hiểu là một nền VH vừa có nÐt riªng võa hoµ vµo dßng ch¶y chung cña VH d©n tËp. HS đứng tại chỗ trình bày. GV bổ tộc: Phản ánh cuộc đấu tranh chống xâm lợc và tự hào d©n téc (c¶ vÒ cÊu t¹o vµ tiÕn tr×nh). sung. 2. Những đặc điểm nổi bật của VHTĐ Thanh Hoá: - T¸c gi¶: Nhµ Nho, sÜ phu yªu níc... - ThÓ lo¹i: Chñ yÕu lµ th¬, v¨n bia, phó.... - Néi dung: c¶m høng thiªn nhiªn, yªu níc. 3.Híng dÉn TỰ HỌC. - Nắm vứng tiến trình và đặc điểm VHTĐ Thanh Hoá. - Tìm hiểu hai bài đọc thêm. - Soạn bài: Dấu ngoặc kép. D.Rút kinh nghiệm §¸nh gi¸ ®iÒu chØnh: ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………….

(109) ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………….. Ngày soạn: 16 /11/2014. Ngµy d¹y: TIEÁT 53: TIEÁNG VIEÄT:. DẤU NGOẶC KÉP. A – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Hiểu công dụng và biết các sử dụng dấu ngoặc kép trong khi viết. Lưu ý: học sinh đã học hai dấu ngoặc kép ở Tiểu học. 1. Kiến thức Công dụng của dấu ngoặc kép. 2. Kỹ năng: - Sử dụng dấu ngoặc kép. - Sử dụng phối hợp dấu ngoặc kép với các dấu khác. - Sửa lỗi về dấu ngoặc kép. 3.Thái độ: Có ý thức tự giác trong học tập. 4.Hình thành năng lực:- Giải quyết vấn đề. - Sáng tạo. -Tự quản bản thân. -Giao tiếp.. /11/2014.

(110) B. CHUAÅN BÒ: GV: giaùo aùn, baûng phuï HS: chuaån bò baøi. C. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1. Oån định tổ chức 2. Kieåm tra baøi cuõ 3 . Bài mới- giới thiệu: Từ phần kiểm tra bài cũ liên quan đến dấu ngoặc kép  giáo vieân daãn vaøo baøi. HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ. - GV bảng phụ có chứa các ví dụ ( sgk). - Yêu cầu học sinh đọc ví du. GV: Ở câu a: Những từ ngữ được để trong dấu ngoặc kép là phương châm của ai? GV:Vì sao nó được để trong dấu ngoặc kép? TH: Lời dẫn trực tiếp, dấu hai chấm. GV:Dấu ngoặc kép trong trường hợp này được dùng để làm gì? HS: Trả lời GV: Ở câu b, từ được để trong ngoặc kép chỉ gì? Noùi nhö vaäy coù yù nghóa gì? GV:Dấu ngoặc kép ở ví dụ này được dùng để làm gì? GV:Ở Ví dụ c, tại sao các từ “văn minh, khai hoá” lại được để trong dấu ngoặc kép? Nó có tác duïng gì? GV: Dấu ngoặc kép ở ví dụ d, được dùng để làm gì? HS: Trả lời GD: Sử dụng dấu ngoặc kép phù hợp BT1 - Hs xaùc ñònh yeâu caàu cuûa baøi taäp - Yêu cầu học sinh thảo luận và trả lời ý kiến. - GV nhaän xeùt vaø choát yù.. BT2 - Hs xaùc ñònh yeâu caàu cuûa baøi taäp - HS lên bảng thực hiện bài tập. - GV nhaän xeùt vaø choát yù.. NOÄI DUNG. I. Dấu ngoặc kép: * Được dùng để: - Đánh dấu từ ngữ, câu, đoạn dẫn trực tiếp.. - Đánh dấu từ ngữ được hiểu theo nghóa ñaëc bieät hay coù haøm yù mæa mai.. - Đánh dấu tên tác phẩm, tờ báo, tập san… được dẫn.. II. Luyeän taäp : BT1. a. Đánh dấu đoạn dẫn trực tiếp. b. Đánh dấu từ ngữ mang hàm yù mæa mai. c. Đánh dấu từ ngữ dẫn trực tieáp. d. Đánh dấu từ ngữ được dẫn trực tiếp và có hàm ý mỉa mai. e. Đánh dấu từ ngữ được dẫn.

(111) BT3 - Hs xaùc ñònh yeâu caàu cuûa baøi taäp - THực hiện bài tập tại chỗ. - GV nhaän xeùt vaø choát yù. D. Hướng dẫn tự học: - Laøm baøi taäp 4,5 (sgk) - Học bài cũ: Đề văn thuyết minh và cách làm baøi vaên thuyeát minh. - Chuaån bò: Luyện noùi: Thuyeát minh veà moät thứ đồ dùng – các phích nước.. trực tiếp . BT2. a. Ñaët daáu hai chaám sau “cười bảo”, dấu ngoặc kép ở “ cá töôi”, “töôi”. b. Ñaêt daáu hai chaám sau chuù Tieán Leâ, daáu ngoặc kép từ cháu hãy…với cháu. BT 3 a.Trích dẫn nguyên văn lời HCT -> lời dẫn trực tiếp. Caâu noùi khoâng daãn nguyeân vaên -> lời dẫn gián tiếp.. gày soạn: 17/11/2013. Ngµy d¹y: TIEÁT 54 : TLV:. /11/2013. LUYEÄN NOÙI:. THUYẾT MINH VỀ MỘT THỨ ĐỒ DÙNG A – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Củng cố, nâng cao kiến thức và kĩ năng làm bài văn thuyết minh về một thứ đồ dùng. - Biết trình bày thuyết minh một thứ đồ dùng bằng ngôn ngữ nói. 1. Kiến thức - Cách tìm hiểu, quan sát và nắm được đặc điểm cấu tạo, công dụng của những đồ vật dụng gần gũi với bản thân. - Cách xây dựng trình tự các nội dung cần trình bày bằng ngôn ngữ nói về một thứ đồ dùng trước lớp. 2. Kỹ năng: - Tạo lập văn bản thuyết minh. - Sử dụng ngôn ngữ dạng nói trình bày chủ động một thứ đồ dùng trước tập thể lớp. 3.Thái độ: Có ý thức tự giác trong luyện nói để tao phong cách cho mình. 4.Hình thành năng lực:- Giải quyết vấn đề. - Sáng tạo. -Tự quản bản thân. - Giao tiếp B.CHUAÅN BÒ GV: giáo án – cái phích nước..

(112) HS: chuaån bò baøi. C. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1. Oån định tổ chức: 2. Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh. 3. Bài mới: GVgiới thiệu vào bài: HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ. NOÄI DUNG. Hoạt động 1: Hướng dẫn chuẩn bị - Yêu cầu học sinh đọc đề và xác định kiểu bài? HS: - Đọc và xác định kiểu bài: Kiểu bài thuyết minh. GV:Yêu cầu của tiết học là gì? Đối tượng? HS: Giúp người nghe có những hiểu biết tương đối, đầy đủ và đúng về chiếc phích nước. GV: Nêu phạm vi tri thức để trình bày bài thuyết minh? HS: - Cấu tạo ngoài, trong. - Hiệu quả giữ nhiệt. - Cách sử dụng. - Caùch baûo quaûn. GV:Dựa vào phạm vi tri thức trên, hãy xây dựng daøn yù cho baøi vaên. HS: chia nhóm-thảo luận, xây dựng dàn ý cho đề baøi.. I. Chuaån bò 1. Đề: Thuyết minh về cái phích nước ( bình thuỷ). - Đối tượng: cái phích nước. - Yeâu caàu: thuyeát minh.. Hoạt động 2 Thực hành luyện nói. GV cho một HS đọc lại dàn ý. -GV cho HS thùc hiÖn bíc 2. -GV nªu yªu cÇu chung vÒ tiÕt luyÖn nãi:Ng«n ng÷,®iÖu bé,cö chØ… -Yêu cầu đại diện các nhóm trình bày phần bài nói cña m×nh.. 2. Daøn yù * Mở bài:Giới thiệu chung về các phích. * Thaân baøi: - Trình baøy caáu taïo: + Cấu tạo bên ngoài. + Caáu taïo beân trong. - Trình bày cách sử dụng. - Trình baøy caùch baûo quaûn. - Công dụng của phích nước. * Kết bài: Khẳng định: phích nước laø vaät duïng quen thuoäc vaø caàn thieát cho moïi nhaø. II. Luyeän noùi -GV ph©n nhãm,yªu cÇu HS luyÖn nãi theo tõng phÇn. + Nhãm 1: MB + Nhãm 2,3: TB.

(113) -HS nhËn xÐt,bæ xung.GV söa lçi cho HS . Qua việc trình bày bài của bạn,em rút ra đợc gì khi lµm bµi v¨n thuyÕt minh? -Yªu cÇu HS tr×nh bµy c¶ 3 phÇn cña bµi,Gv nhËn xÐt,bæ xung. ?Để làm đợc bài văn thuyết minh tốt thì bản thân ngêi viÕt ph¶I ntnV chæ ñònh hoïc sinh trình baøy trước lớp HS: trình bày bằng miệng trước lớp. GV nhaän xeùt, cho ñieåm. + Nhãm 4: KB  Lu ý: Khi lµm bµi v¨n thuyÕt minh cÇn kÕt hîp: miªu t¶, tù sù, biÓu c¶m. Ngêi viÕt ph¶i cã hiÓu biÕt vÒ vËt, vÒ v¨n b¶n …cÇn thu-yÕt minh.. D. Hướng dẫn tự học: - OÂn laïi caùch laøm baøi vaên thuyeát minh. - Ôn tập chuaån bò laøm baøi vieát soá 3. E. Rút kinh nghiệm. Ngày soạn: 23/11/2014. Ngµy d¹y: TIEÁT 55 – 56: TLV:. /11/2014. VIEÁT BAØI TAÄP LAØM VAÊN SOÁ 3 ( Vaên thuyết minh). A/ Mục tiêu cần đạt 1.Kiến thức: Kiểm tra toàn diện các kiến thức lí thuyết và thực hành đã học về văn thuyết minh. 2.Kĩ năng- Luyện kĩ năng diễn đạt, xây dựng đoạn, văn bản ï mạch lạc, tri thức về đối tượng phải khách quan, chính xác.. 3.Thái độ: -Có ý thức tự giác trong lam bài kiểm tra. -GD học sinh làm bài trung thực, trình bày đảm bảo nội dung và hình thức. 4.Hình thành năng lực:- Giải quyết vấn đề. - Sáng tạo. -Tự quản bản thân. B.Chuẩn bị: GV: giáo án , đề, đáp án, biểu điểm. HS: chuaån bò baøi Ma trận đề kiểm tra: Các chủ đề Nhận biết Thông hiểu Vận dụng Cộng Cấp độ thấp Cấp độ cao TN TL TN TL 1.Yếu tố trong 1câu 1 văn thuyết 1 điểm 1đ minh. 2. Lập dàn ý 1 câu 1 của bài văn 2 điểm 2đ thuyết minh..

(114) 3.Viết bài văn 1câu 1 thuyết minh. 6 điểm 6đ Tổng số câu 1 1câu 1 3 Tổng số điểm 2đ 2đ 6đ 10đ Tỉ lệ 20% 20% 60% 100% C/ Đề bài: Câu 1: (2đ) Điền từ còn thiếu để hoàn thành các câu sau: a. Tri thức trong văn bản thuyết minh đòi hỏi …………………., …………………, hữu ích cho con người b. Để làm bài văn thuyết minh, cần ……………………… đối tượng thuyết minh, xác định rõ phạm vi tri thức về đối tượng đó; sử dụng …………………………………….. thích hợp; ngôn từ chính xác, dễ hiểu. Câu 2: (2đ) Lập dàn ý cho đề bài sau: Thuyết minh về chiếc bút bi Câu 3: (6đ) Viết bài văn hoàn chỉnh cho đề bài ở câu 1 Đáp án: Câu 1: HS điền đúng các từ, cụm từ còn thiếu vào mỗi chỗ trống đúng cho 1đ Cụ thể: a. chính xác, khách quan b. tìm hiểu kĩ, phương pháp thuyết minh Câu 2: HS hình thành được dàn ý cho đề văn đã cho, trình bày ngắn gọn, dễ hiểu, khoa học, đảm bảo được các ý sau: Mở bài: Giới thiệu chung: Cây bút bi là vật dụng cần thiết, nhất là đối với học sinh, sinh viên. (0,5đ) Thân bài: Trình bày các tri thức về đối tượng.(1đ) - Nguồn gốc: do Laszlo Biro người Hunggari phát minh. - Các loại – các hãng bút bi. - Cấu tạo ngoài: vỏ, nắp ( bấm) - Caáu taïo trong: ruoät, ngoøi, loø xo. - Cách bảo quản, sử dụng, công dụng. Kết bài: Khẳng định vai trò của cây bút bi trong đời sống. Caûm nghó cuûa em veà caây buùt bi.(0,5đ) Câu 3: HS viết được bài văn hoàn chỉnh theo dàn bài đã lập, đúng kiểu bài thuyết minh, sử dụng các phương pháp thuyết minh phù hợp, diễn đạt rõ ràng, mạch lạc, dễ hiểu, mỗi ý được trình bày thành một đoạn văn, giữa các đoạn có liên kết, tránh sai phạm các lỗi cơ bản về dùng từ, đặt câu, lỗi chính tả. Cho điểm các ý như sau: Mở bài: 1đ Thân bài: - Nguồn gốc của cây bút bi (0,5đ) - các loại, các hãng bút bi(0,5đ) - Cấu tạo ngoài (1đ) - Cấu tạo trong(1đ) - Cách bảo quản, sự dụng, công dụng(1đ) Kết bài: 1đ.

(115) D. Tiến trình dạy- học : 1. ổn định lớp. 2. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ cña häc sinh. 3. Phỏt đề bài 4. GV theo dõi HS làm bài. Nhắc nhở những hiện tượng không nghiêm túc, không trung thực khi kiểm tra - HS làm bài nghiêm túc 5. GV thu bài, nhận xét về thái độ làm bài của học sinh 6. Hướng dẫn học ở nhà: - Chuẩn bị bài : Vaøo nhaø nguïc Quaûng Ñoâng caûm taùc. E. Rút kinh nghiệm ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… Ngày soạn: 2411/2013. Ngµy d¹y: /11/2013 Tiết 57: Văn học VÀO NHÀ NGỤC QUẢNG ĐÔNG CẢM TÁC ( Đọc thêm) A– MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Thấy được nét mới mẻ về nội dung trong một số tác phẩm thơ Nôm viết theo thể thất ngôn bát cú Đường luật của văn học yêu nước và cách mạng đầu thế kỉ XX qua một sáng tác tiêu biểu của Phan Bội Châu. - Cảm nhận được vẻ đẹp và tư thế của người chí sĩ yêu nước, nghệ thuật truyền cảm, lôi cuốn trong tác phẩm. 1. Kiến thức - Khí phách kiên cường, phong thái ung dung của nhà chí sĩ yêu nước Phan Bội Châu trong hoàn cảnh ngục tù. - Cảm hứng hào hùng, lãng mạn, giọng thơ mạnh mẽ, khoáng đạt được thể hiện trong bài thơ. 2. Kỹ năng: - Đọc – hiểu văn bản thơ thất ngôn bát cú Đường luật đầu thế kỷ XX. - Cảm nhận được giọng thơ, hình ảnh thơ ở các văn bản. 3.Thái độ: Có ý thức tự giác trong lam bài kiểm tra. 4.Hình thành năng lực:- Giải quyết vấn đề. - Sáng tạo. -Tự quản bản thân. * Tích hợp giáo dục Tư tưởng Hồ Chí Minh - chủ đề: bản lĩnh cách mạng ( liên hệ: bản lĩnh của người chiến sĩ cách mạng Hồ Chí Minh trong thời gian bị tù đày trong nhà ngục của Tưởng Giới Thạch) B. CHUẨN BỊ: - Giáo án, chân dung Phan Bội Châu C- TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:. 1. Ổn định lớp 2. Bài mới HĐ của Gv và HS GV nêu câu hỏi, hướng dẫn để Hs trả. Nội dung cần đạt I.Híng dÉn t×m hiÓu chung..

(116) 1.T¸c gi¶. -Phan Béi Ch©u (Phan V¨n San)- tªn hiÖu lµ Sµo Nam(1867-1940). -Quª: Nam §µn-NghÖ An. -Lµ nhµ yªu níc, nhµ c¸ch m¹ng lín nhÊt cña d©n téc ta trong vßng 25 n¨m ®Çu thÕ kØ XX. -Lµ nhµ v¨n, nhµ th¬ lín. -Sáng tác với một khối lợng khá đồ sộ. Néi dung chÝnh: Lßng yªu níc th¬ng d©n, kh¸t ?Kể tên một số sáng tác chính của ông? vọng độc lập, tự do, ý chí chiến đấu bền bỉ. ?Nh÷ng s¸ng t¸c cña «ng mang néi dung 2.T¸c phÈm. g×? - Hoàn cảnh ra đời:Sáng tác năm 1914 trong lóc t¸c gi¶ bÞ bän qu©n phiÖt tØnh Qu¶ng §«ng b¾t giam. ?HiÓu biÕt cña em vÒ t¸c phÈm? -XuÊt xø: Bµi th¬ n»m trong t¸c phÈm “Ngôc ?Bµi th¬ n»m trong t¸c phÈm nµo cña trung th”(ViÕt b»ng ch÷ H¸n), lµ tËp tù truyÖn PBC? ®Çu tiªn cña PBC –Lµ bøc th tuyÖt mÖnh. ?Bài thơ đợc dịch ra chữ gì? -[Ch÷ N«m] ?ThÓ th¬ cã quen thuéc kh«ng? -Thể thơ:thất ngôn bát cú đờng luật. -GV yªu cÇu HS nh¾c l¹i vÒ th¬ §L,vÒ thÓ th¬. -Bè côc:4 phÇn(§Ò-Thùc-LuËn-KÕt) ?Bài thơ đợc chia làm mấy phần? -PTB§:BiÓu c¶m-Th¬ tr÷ t×nh. ?PTB§ cña bµi th¬? II.Híng dÉn ph©n tÝch. -[Bè côc] ?Nªu híng ph©n tÝch? -[T¸c gi¶ PBC-nhµ yªu níc c¸ch m¹ng trong ?Nh©n vËt tr÷ t×nh trong bµi th¬ lµ ai? c¶nh ngôc tï] 1.Hai câu đề. -HS đọc 2 câu đầu. -Hµo kiÖt:chØ ngêi cã tµi n¨ng,chÝ khÝ. ?Trong 2 câu thơ trên,từ ngữ nào đáng -Phong lu:lÞch sù, trang nh·. chú ý nhất?Em hiểu 2 từ đó ntn? → Ngêi cã phong th¸I ung dung, l¹c quan, khÝ ?Qua 2 tõ trªn em h×nh dung ra mét con ph¸ch kiªn cêng,bÊt khuÊt. ngêi ntn? -NT: “Vẫn” -Điệp từ→ nhấn mạnh,khẳng định ?T¸c gi¶ sö dông NT g×?T¸c dông? phong th¸i ung dung cña con ngêi. ?Em cã suy nghÜ g× vÒ c©u th¬ thø 2? -C©u 2:Xem nhµ tï lµ nhµ trä, lµ n¬i nghØ t¹m thời.[Đó chính là quan niệm sống- đấu tranh cña PBC] -Giäng th¬: hãm hØnh, trµo léng, khÈu khÝ ?Nhận xét về giọng điệu của hai câu đề? ngang tàng→ khẳng định t thế, tinh thần, ý chí T¸c dông? cña ngêi tï:b×nh tÜnh, tù chñ ngay trong c¶ nguy nan. 2.Hai c©u thùc. -Giäng th¬: trÇm thèng, ®au xãt. ?Nhận xét về sự chuyển đổi trong giọng -T©m tr¹ng: suy ngÉm, cè nÐn. th¬?Giäng th¬ Êy thÓ hiÖn t©m tr¹ng g× cña t¸c gi¶? -Đã khách không nhà → NT đối→Hoàn ?T¸c gi¶ suy ngÉm vÒ b¶n th©n ntn? L¹i ngêi cã téi… c¶nh ngÆt nghÌo, ?Từ đó cho ta hiểu gì về PBC? Nguy hiÓm. lời, Gv chuẩn kiến thức, HS ghi bài ?Nªu vµi nÐt s¬ lîc vÒ t¸c gi¶?.

(117) ?T¸c gi¶ nhËn m×nh lµ ngêi cã téi.VËy “téi” ë ®©y cã nghÜa lµ g×? ?VËy c©u th¬ cßn thÓ hiÖn t©m tr¹ng g× cña t¸c gi¶? -HS đọc câu 5,6. ?Từ ngữ nào đáng chú ý nhất?Tác giả sử dông NT g×? ?Em hiÓu g× vÒ 2 c©u th¬ nµy? ?Từ đó em hiểu thêm gì về PBC? GV: liên hệ, tích hợp giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh. ?§äc vµ ph¸t hiÖn NT 2 c©u cuèi?T¸c dông? ?NhËn xÐt vÒ c©u kÕt bµi? ?Giäng th¬ ntn?ThÓ hiÖn ®iÒu g×?. ?Nªu gi¸ trÞ néi dung?. ?§Æc s¾c NT?. Tï nh©n bÞ truy lïng - Téi Téi víi d©n, víi níc →Nçi niÒm ®au xãt v× cha trän vÑn víi non sông đất nớc. 3.Hai c©u luËn. -Bña tay, më miÖng→NT nãi qu¸ →Dï trong hoµn c¶nh hiÓm nghÌo th× t¸c gi¶ vÉn mét lßng mét d¹ «m Êp hoµi b·o trÞ níc cøu ngêi; vÉn ng¹o nghÔ , ung dung. *ThÓ hiÖn tinh thÇn l¹c quan,vît lªn trªn hoµn c¶nh, thÓ hiÖn khÝ ph¸ch hiªn ngang, kh«ng khuÊt phôc cña ngêi chÝ sÜ yªu níc. 4.Hai c©u kÕt. -NT: Điệp từ “Còn” đứng giữa câu khẳng định niÒm tin vµo t¬ng lai, vµo sù nghiÖp c¸ch m¹ng cña d©n téc. -C©u kÕt bµi:C©u c¶m th¸n→chÊp nhËn, coi thêng nguy hiÓm. -Giäng th¬: dâng d¹c, døt kho¸t nh mét lêi th¸ch thøc thÓ hiÖn khÝ ph¸ch hiªn ngang,bÊt khuÊt, niÒm tin m·nh liÖt vµo sù nghiÖp c¸ch m¹ng cña d©n téc. III.Híng dÉn tæng kÕt. 1.Néi dung. -Bài thơ toát lên vẻ đẹp của ngời chí sĩ cách m¹ng- khÝ ph¸ch anh hïng,bÊt khuÊt,niÒm tin s©u s¾c cña t¸c gi¶ vµo sù nghiÖp c¸ch m¹ng cña d©n téc. 2.NghÖ thuËt. -Phép đối chặt chẽ. -§iÖp tõ. -Giäng th¬ hµo s¶ng, dÝ dám. -ThÓ th¬ TNBC§L. IV.LuyÖn tËp H·y thuyÕt minh vÒ thÓ th¬ cña bµi th¬ trªn.. D. Hướng dẫn tự học: - Làm bài tập phần luyện tập - Soạn bài : Đập đá ở Côn Lôn E.Rút kinh nghiệm §¸nh gi¸ ®iÒu chØnh: …………………………………………………………………………………………… Ngày soạn: 24/11/2013. Ngµy d¹y: /11/2013 Tiết 58: Văn học ĐẬP ĐÁ Ở CÔN LÔN.

(118) A – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Thấy được đóng góp của nhà chí sĩ cách mạng Phan Châu Trinh cho nền văn học Việt Nam đầu thế kỷ XX. - Cảm nhận được vẻ đẹp hình tượng người chí sĩ yêu nước được khắc hoạ bằng bút pháp nghệ thuật lãng mạn, giọng điệu hào hùng trong một tác phẩm tiêu biểu của Phan Chu Trinh. 1. Kiến thức - Sự mở rộng kiến thức về văn học cách mạng đầu thế kỷ XX. - Chí khí lẫm liệt, phong thái đàng hoàn của nhà chí sĩ yêu nước Phan Châu Trinh. - Cảm hứng hào hùng, lãng mạn được thể hiện trong bài thơ. 2. Kỹ năng: - Đọc – hiểu văn bản thơ yêu nước viết theo thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật. - Phân tích được vẻ đẹp hình tượng nhân vật trữ tình trong bài thơ. - Cảm nhận được giọng điệu, hình ảnh trong bài thơ. 3.Thái độ: Có ý thức tự hào biết ơn những anh hùng dân tộc. 4.Hình thành năng lực:- Giải quyết vấn đề. - Sáng tạo. -Tự quản bản thân. * Tích hợp giáo dục Tư tưởng Hồ Chí Minh - chủ đề: bản lĩnh cách mạng ( liên hệ: bản lĩnh của người chiến sĩ cách mạng Hồ Chí Minh trong thời gian bị tù đày trong nhà ngục của Tưởng Giới Thạch) B. CHUẨN BỊ: - Giáo án, chân dung Phan Châu Trinh C. TIẾN TRÌNH DẠY- HỌC: 1.Bµi cò. 2.Bµi míi. HĐ của giáo viên và học sinh Nội dung cần đạt I.T×m hiÓu chung. 1.T¸c gi¶. ?Vµi nÐt s¬ lîc vÒ t¸c gi¶? -Phan ch©u Trinh (1872-1926), hiÖu lµ T©y Hå, -HS đọc phần chú thích sgk, gv tóm tắt. biÖt hiÖu lµ Hi M·. -Quª: Tam K×- Qu¶ng Nam. -Lµ nhµ yªu níc, nhµ c¸ch m¹ng ®Çu thÕ kØ XX. -Lµ ngêi giái biÖn luËn, tµi v¨n ch¬ng. 2.T¸c phÈm. ?Bài thơ ra đời trong hoàn cảnh nào? -Hoµn c¶nh s¸ng t¸c: N¨m 1908-lóc t¸c gi¶ bÞ ?Bµi th¬ thuéc thÓ th¬ g×? ®Çy ra C«n §¶o. -ThÓ th¬: TNBC§L. ?Theo em bµi th¬ cã mÊy néi dung II. Ph©n tÝch. chÝnh? -[Hai néi dung chÝnh] ?Néi dung Êy thÓ hiÖn qua v¨n b¶n ntn? -[4 c©u ®Çu; 4 c©u cuèi] ?T×m híng ph©n tÝch? -[Ph©n tÝch theo néi dung] -HS đọc 4 câu thơ đầu..

(119) ?Bèn c©u th¬ ®Çu cho ta biÕt ®iÒu g×? ?Mở đầu bài thơ tác giả khẳng định với chóng ta ntn?. ?Ba c©u th¬ tiÕp nãi vÒ viÖc g×? ?Công việc ấy đợc tác giả miêu tả qua nh÷ng tõ ng÷ nµo? ?NhËn xÐt vÒ tõ lo¹i trong ba c©u th¬ trªn? T¸c dông?. 1. Công việc đập đá và t thế của ngời tù. * C©u 1. -“Làm trai”→ khẳng định mình, thể hiện lòng kiªu h·nh,tù hµo. -“ §øng gi÷a…C«n L«n”: T thÕ hiªn ngang, bÊt khuÊt cña ngêi tï gi÷a biÓn trêi. * Ba câu tiếp theo: Công việc đập đá - Lõng lÉy…lë nói non -Xách búa đánh tan… - Ra tay ®Ëp bÓ… → Dùng động từ mạnh để diễn tả công việc nÆng nhäc, vÊt v¶, gian khæ cña ngêi tï khæ sai. -NT Èn dô, c¸ch nãi khoa tr¬ng.. ?Bên cạnh đó tác giả còn sử dụng biện ph¸p NT g×? ?Qua công việc đập đá ấy,tác giả muốn bµy tá ®iÒu g×?. -Từ công việc đập đá tác giả muốn thể hiện khí phách hiên ngang của con ngời: dám đứng đầu, vît lªn vµ chiÕn th¾ng thö th¸ch, gian khæ. → Công việc đập đá giống nh công việc cứu nớc: gian khổ và quyết liệt. -Giäng th¬:hïng tr¸ng, s«i næi, khÈu khÝ ngang ?Từ đó em hiểu gì về tâm sự của tác giả? tàng. ?NhËn xÐt vÒ giäng th¬? -HS đọc 4 câu thơ cuối. ?Bèn c©u th¬ cuèi cho ta biÕt ®iÒu g×? ?NT nổi bật đợc tác giả sử dụng ở đây là g×? ?H·y chØ râ vµ nªu ý nghÜa cña mçi vÕ đối?. ?Sử dụng phép đối có tác dụng gì?. ?NhËn xÐt vÒ giäng th¬? ?Qua đó em thấy đợc phẩm chất gì của nhµ th¬, cña ngêi tï? ?Bµi th¬ cho em Ên tîng g×?. 2.C¶m xóc, suy nghÜ cña t¸c gi¶. -NT:Phép đối, hình ảnh tơng phản. * C©u 5,6. Th¸ng ngµy> <Th©n sµnh sái Ma n¾ng> <D¹ s¾t son (Mét bªn lµ thö th¸ch vµ mét bªn lµ sù chÞu đựng gian khổ, ý chí không đổi.) * C©u 7,8. KÎ v¸ trêi> <ViÖc con con (Một bên là mu đồ sự nghiệp lớn và một bên là viÖc khæ sai ë nhµ tï.) →Thể hiện thái độ tự hào, kiêu hãnh, coi thờng hiểm nguy, khẳng định chí lớn, sắt son một lßng. - Giäng th¬: Trµo léng → NiÒm tin m·nh liÖt vµo sù nghiÖp cøu níc, coi thêng gian khæ, hiÓm nguy. III. Tæng kÕt. 1.Néi dung. Bµi th¬ cho ta thÊy t thÕ hµo hïng, phong th¸i ung dung cña ngêi chiÕn sÜ c¸ch m¹ng, ngêi tï khæ sai. 2.NghÖ thuËt. -Giäng th¬ hµo s¶ng..

(120) -Lèi nãi khoa tr¬ng. -Phép đối.. ?NT có gì đặc sắc?. D.Híng dÉn häc ë nhµ. -Häc thuéc bµi th¬, ghi nhí. -So¹n: ¤n luyÖn vÒ dÊu c©u. E. Rút kinh nghiệm ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………….. Ngày soạn: 24/11/2013. Ngµy d¹y: Tiết 59:. /11/2013. ÔN LUYỆN VỀ DẤU CÂU. A– Mức độ cần đạt: - Hệ thống hoá kiến thức về dấu câu đã học. - Nhận ra và biết cách sửa lỗi thường gặp về dấu câu. B – Trọng tâm kiến thức, kĩ năng: 1. Kiến thức - Hệ thống các dấu câu và công dụng của chúng trong hoạt động giao tiếp. - Việc phối hợp sử dụng các dấu câu hợp lí tạo nên hiệu quả cho văn bản; ngược lại, sử dụng dấu câu sai có thể làm cho người đọc không hiểu hoặc hiểu sai ý người viết định diễn đạt. 2. Kỹ năng: - Vận dụng kiến thức về dấu câu trong quá trình đọc – hiểu và tạo lập văn bản..

(121) - Nhận biết và sửa chữa các lỗi về dấu câu. 3.Thái độ: Có ý thức tự giác trong lam bài kiểm tra. 4.Hình thành năng lực:- Giải quyết vấn đề. - Sáng tạo. -Tự quản bản thân. C/ Chuẩn bị - GV : Giaùo aùn – baûng phuï. - HS : Hoïc baøi - chuaån bò baøi D. Tiến trình lên lớp 1 Oån định tổ chức: 2 Kieåm tra baøi cuõ: Kieåm tra phaàn chuaån bò baøi cuûa hoïc sinh. 3.Bài mới: I. Hệ thống hoá các dấu câu đã học. GV : - Dùng bảng phụ có chứa các dữ liệu về tên của dấu câu. - Phát các tầm thẻ có chứa công dụng của dấu câu yêu cầu hs thảo luận và gắn vào chỗ thích hợp. - Yêu cầu học sinh gắn các ví dụ có sẵn ở tấm vào vị trí thích hợp vaø hoïc sinh laáy ví duï theâm. LỚP. stt. DAÁU CAÂU. 1. Daáu chaám Keát thuùc caâu traàn thuaät. Daáu chaám Keát thuùc caâu nghi vaán. hoûi Keát thuùc caâu caûm thaùn, caàu khieán. Daáu chaám than. 2 3 6. 4. 7. 1. COÂNG DUÏNG. Đánh dấu ranh giới giữa các bộ phận cuûa caâu: - Giữa các TPP của câu với TPC. - Giữa từ ngữ có cùng chức vụ trong Daáu phaåy caâu. - Giữa một từ ngữ với bộ phận chú thích cuûa noù. - Giữa các vế cuả một câu ghép. Dấu chấm - Tỏ ý còn nhiều sự việc, hiện tượng lửng chöa lieät keâ heát.. VÍ DUÏ. Ngaøy mai, toâi ñi Haø Noäi. Baïn ñi hoïc chöa? - Bông hoa đẹp quá ! - Giúp tôi một tay với naøo! - Ngaøy mai, toâi ñi Haø Noäi. - Caù cheùp, caù traém, caù mè là những loài cá sống ở nước ngọt. - Bạn Lan, lớp trưởng, ñang hoïc baøi. - Maây tan, möa taïnh. - Trong vườn nhà em có nhiều loại hoa như hoa hoàng, hoa cuùc, hoa lan… - Thöa coâ… em xin loãi coâ.. - Thể hiện lời nói bỏ dở, ngập ngừng, ngaét quaûng. - Laøm giaõn nhòp ñieäu caâu vaên, chuaån - Noù baän laém, baän laém, bị cho sự xuất hiện của một từ ngữ nó bận…ngủ. biểu thị nội dung bất ngờ, hài hước,.

(122) 2. chaâm bieám. - Đánh dấu ranh giới giữa các vế câu ghép có cấu tạo phức tạp. Daáu chaám - Đánh dấu ranh giới giữa các bộ phaåy. phận trong một phép liệt kê phức tạp. - Đánh dấu bộ phận chú thích trong caâu.. 3. 1. Daáu gaïch - Đánh dấu lời nói trực tiếp của nhân ngang vật hoặc để liệt kê. - Nối các từ nằm trong một liên danh Đánh dấu phần chú thích ( giải thích, Daáu thuyeát minh, boå sung ) ngoặc đơn. 2. Daáu hai chaám. 3. Daáu ngoặc keùp. 8. - Đánh dấu phần giải thích, thuyết minh cho một phần trước đó. - Đánh dấu lời dẫn trực tiếp hay lời đối thoại. - Đánh dấu từ ngữ, câu đoạn dẫn trực tieáp.. - Dưới ánh trăng, dòng thác nước sẽ đổ xuống laøm chaïy maùy phaùt ñieän; ở giữ a biển rộng cờ đỏ sao vàng bay phấp phới. - Đẹp quá đi, mùa xuân ôi – muøa xuaân cuûa Haø Noäi thaân yeâu. - Có người khẽ nói: - Bẩm có khi đê vỡ! - Taøu Haø Noäi – Hueá khởi hành lúc 7 giờ. Bạn Lan ( lớp trưởng lớp 7a) đang điều khiển chào cờ. - Nhà Bác ở: vườn mây vaùch gio.ù - Ơâng cha ta thường nói: “ Coù chí thì neân”. - Oâng cha ta thường nói: “ Coù chí thì neân”. - So với Na-va “ ranh tướng” Pháp… - “ Tắt đèn" là tác phẩm noåi tieáng cuûa NTT.. - Đánh dấu từ ngữ được hiểu theo nghóa ñaëc bieät hay coù haøm yù mæa mai. - Đánh dấu tên tác phẩm, tờ báo, tập san được trích dẫn. II. Các lỗi thường gặp về dấu câu. Dùng bảng phụ có chứa các ví dụ. Gọi học sinh đọc và lên bảng sửa chữa Giaùo vieân choát yù: Khi vieát caàn traùch caùc loãi veà daáu caâu: + Thiếu dấu ngắt câu khi câu đã kết thúc. + Duøng daáu ngaét caâu khi caâu chöa keát thuùc. + Thiếu dấu thích hợp để tách các bộ phận của câu khi cần thiết. + Laãn loän coâng duïng cuûa caùc daáu caâu. III. Luyeän taäp BT1 Ñieàn daáu caâu: (,), (.), (.), (,), (:), (:), (!), (!), (!), (!), (,), (,), (.), (,), (.), (,), (,), (,), (.), (,), (:), (-), (?), (?), (?), (!). Bµi tËp 2 : H/s lµm bµi tËp theo nhãm a, … míi vÒ?... MÑ dÆn lµ anh… chiÒu nay.

(123) b, … sản xuất, nhân dân… gian khổ. Vì vậy có câu thành ngữ “lá lành đùm lá rách” (Sau “xa” vµ “vËy” cã thÓ dïng dÊu phÈy) c, … n¨m th¸ng, nhng… häc sinh 4 : Híng dÉn häc ë nhµ - Học bài ôn tập kiến thức về tiếng việt - Chuaån bò: tieát sau kieåm tra moät tieát. *.Rút kinh nghiệm §¸nh gi¸ ®iÒu chØnh: ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………….. Ngày soạn: 24/11/2013. Ngµy d¹y:. /11/2013. TiÕt: 60 KiÓm tra tiÕng viÖt A.Mức độ cần đạt: - Đánh giá đúng kiến thức về phần Tiếng việt đã học từ đầu năm đến nay. - LuyÖn kü n¨ng nhËn biÕt, lµm bµi tËp tr¾c nghiÖm vµ kỹ n¨ng tr×nh bµy. 3.Thái độ: Có ý thức tự giác trong lam bài kiểm tra. 4.Hình thành năng lực:- Giải quyết vấn đề. - Sáng tạo. -Tự quản bản thân. B. ChuÈn bÞ: 1. Giáo viên: Phô tô đề kiểm tra. 2. Häc sinh: ¤n l¹i bµi. Ma trận đề kiểm tra: Mức độ Chủ đề. Nhận biết. TN TL 1. Trường Số câu: 2 từ vựng Số điểm: 1 2. Từ tượng. Thông hiểu TN. TL. Số câu: 1 Số câu: 1 Số điểm: Số điểm: 2. Vận dụng Thấp. Cao. Cộng Số câu:2 Số điểm:1 Số câu: 2 Số điểm:.

(124) thanh, từ tượng hình.. 0,5 Số câu: 1 Số điểm: 0,5. 3. Tình thái từ Số câu: 1 4. Các Số điểm: biện pháp 0,5 tu từ 5. câu. 2,5 Số câu: 1 Số điểm: 0,5 Số câu: 2 Số điểm: 2. Số câu: 1 Số điểm: 3. Số câu: 1 Dấu Số điểm: 0,5. Tổng số câu Tổng số điểm Tỉ lệ %. Số câu: 4 Số điểm: 2 Tỉ lệ: 20%. Số câu: 4 Số điểm: 5,5 Số câu: 1 Số điểm: 0,5. Số câu: 2 Số điểm: 1 Tỉ lệ: 10%. Số câu: 3 Số điểm: 4 Tỉ lệ: 40%. Số câu: 1 Số điểm: 3 Tỉ lệ: 30%. Số câu: 10 Số điểm: 10 Tỉ lệ: 100%. Đề bài: I. Trắc nghiệm:: (3,0 điểm) Khoanh tròn vào chữ cái đầu câu trả lời đúng nhất cho những câu hỏi sau: 1. Từ ngữ nào có nghĩa bao hàm phạm vi nghĩa của các từ: học sinh, sinh viên, giáo viên, bác sĩ, kỹ sư, nông dân, công nhân? A. Con người B. Nghề nghiệp C. Môn học D. Tính cách. 2. Những từ ngữ: gàn dở, ngu ngốc, bần tiện, xấu xa, bỉ ổi thuộc trường từ vựng nào? A. Trí tuệ con người B. Tình cảm con người C. Tính cách con người D. Năng lực con người. 3. Các từ tượng hình và từ tượng thanh thường được dùng trong các kiểu văn bản nào? A. Tự sự và miêu tả B. Tự sự và nghị luận C. Miêu tả và nghị luận D. Biểu cảm và nghị luận. 4. Nhận xét nào thể hiện đúng nhất tác dụng của biện pháp nói quá trong câu thơ sau: “Bác ơi tim Bác mênh mông thế. Ôm cả non sông mọi kiếp người”. (Tố Hữu) A. Nhấn mạnh tài trí tuyệt vời của Bác Hồ B. Nhấn mạnh sự dũng cảm của Bác Hồ C. Nhấn mạnh sự hiểu biết của Bác Hồ D. Nhấn mạnh tình yêu thương bao la của Bác Hồ. 5. Tình thái từ trong câu "Em thật là con bé hư, chị Xiu thân yêu ơi!", thuộc loại tình thái từ gì? A. Tình thái từ nghi vấn B. Tình thái từ cầu khiến C. Tình thái từ cảm thán D. Tình thái từ biểu thị sắc thái tình cảm..

(125) 6. Dấu ngoặc kép trong câu văn: "Em thật là con bé hư, chị Xiu thân yêu ơi!", Giôn-xi nói. dùng để: A. Dánh dấu từ ngữ được hiểu theo nghĩa đặc biệt B. Đánh dấu từ ngữ, câu trong đoạn dẫn trực tiếp C. Đánh dấu từ ngữ hàm ý mỉa mai D. Đánh dấu tên tác phẩm được dẫn. II. Tự luận: (7,0 điểm) Câu 1. (2,0 điểm) Tìm từ ngữ sử dụng biện pháp tu từ nói giảm, nói tránh trong câu văn dưới đây và cho biết tác dụng của biện pháp tu từ đó. P " hải bé lại và lăn vào lòng một người mẹ, áp mặt vào bầu sữa nóng của người mẹ, để người mẹ vuốt ve từ trán xuống cằm và gãi rôm ở sống lưng cho, mới thấy mẹ có một êm dịu vô cùng". ("Trong lòng mẹ"– Nguyên Hồng) Câu 2 . (5,0 điểm) Viết một đoạn văn ngắn (5 – 7 câu), chủ đề tự chọn có sử dụng biện pháp tu từ nói giảm, nói tránh. Gạch chân biện pháp tu từ nói giảm, nói tránh đó và cho biết tác dụng của nó. Đáp án I. Trắc nghiệm: (3,0 điểm) 6 câu, mỗi câu đúng được 0,5 điểm Câu 1 2 3. Đáp án B C A. Câu 4 5 6. Đáp án D D B. * Lưu ý: Nếu HS chọn 2 đáp án trong 1 câu thì không cho điểm. II. Tự luận: (7,0 điểm) Câu 2: (2,0 điểm) - Từ ngữ sử dụng biện pháp tu từ nói giảm, nói tránh trong câu văn trên là: bầu sữa. (0,5 điểm) - Tác dụng: Tránh gây cảm giác thô tục và thiếu lịch sự trong câu văn. (0,5 điểm) Câu 2: (5,0 điểm) - Yêu cầu về hình thức: + Bài viết sạch sẽ, rõ ràng, không sai lỗi chính tả, lỗi câu và lỗi dùng từ. + Viết đúng hình thức của một đoạn văn. - Yêu cầu về nội dung: (2,5 điểm) + Diễn đạt 1 nôi dung tương đối trọn vẹn, có ít nhất 5 câu và không quá 10 câu. (2,5 điểm) + Có sử dụng biện pháp tu từ nói giảm, nói tránh và gạch chân biện pháp tu từ đó. + Chỉ ra được tác dụng của biện pháp tu từ nói giảm, nói tránh trong câu văn đó..

(126) C.Tiến trình hoạt động dạy học: 1. ổn định lớp: 2. KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS 3. Giáo viên phát đề 4. GV giám sát học sinh làm bài, nhắc nhở thái độ làm bài của học sinh 5. Thu bài kiểm tra, nhận xét giờ học D.Híng dÉn học ở nhµ: - So¹n bµi ThuyÕt minh vÒ mét thÓ lo¹i v¨n häc Chú ý xem lại đặc điểm của thể thơ thất ngôn bát cú ở lớp 7,8 để học chú ý bố cục, cách gieo vÇn, luËt b»ng tr¾c. Xem lại đặc điểm của văn bản thuyết minh Chuẩn bị đề bài trong SGK dựa vào những kiến thức đã tìm hiểu trên. *Rút kinh nghiệm . §¸nh gi¸ ®iÒu chØnh: ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………….. Ngày soạn: 1/12/2013. Ngµy d¹y : /12/2013 Tiết 61: THUYẾT MINH VỀ MỘT THỂ LOẠI VĂN HỌC A– Mức độ cần đạt: -Nắm được các kĩ năng và vận dụng để làm bài văn thuyết minh về một thể loại văn học. 1. Kiến thức - Sự đa dạng của đối tượng được giới thiệu trong văn bản thuyết minh. - Việc vận dụng kết quả quan sát, tìm hiểu về một số tác phẩm cùng thể loại để làm bài văn thuyết minh về một thể loại văn học. 2. Kỹ năng: - Quan sát đặc điểm hình thức của một thể loại văn học. - Tìm ý, lập dàn ý cho bài văn thuyết minh về một thể loại văn học. - Hiểu và cảm thụ được giá trị nghệ thuật của thể loại văn học đó. - Tạo lập được một văn bản thuyết minh về một thể loại văn học có độ dài 300 chữ. 3.Thái độ: Có ý thức tự giác trong học tập. 4.Hình thành năng lực:- Giải quyết vấn đề. - Sáng tạo. -Tự quản bản thân..

(127) -Giao tiếp B/ Chuẩn bị:. GV: giaùo aùn – baûng phuï. HS: Hoïc baøi - Chuaån bò baøi. C. Tiến trình dạy học: 1. Oån định tổ chức 2. Kiểm tra bài cũ : Hãy kể tên một vài thể loại văn học mà em đã đựơc học? HS: Truyeän ngaén, tuyø buùt, kí, thô… 3.Bài mới HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ. NOÄI DUNG. Hoạt động 1: HD tìm hiểu, quan sát mô tả, thuyết minh một thể loại văn học. GV :yêu cầu HS đọc đề văn ( sgk). ? Xác định yêu cầu của đề? Đối tượng thuyết minh ở đây là gì? HS: - Yeâu caàu thuyeát minh. Đối tuợng: 1 thể loại văn học. GV treo bảng phụ – bài thơ: Đập đá ở Côn Lôn Yêu cầu học sinh đọc lại bài thơ (khuyến khích đọc thuoäc loøng). GV đặt câu hỏi gợi ý để HS trả lời. ? Baøi thô coù maáy doøng? Moãi doøng coù maáy tiếng( chữ)? Số dòng , số chữ có bắt buộc không? Có thể thay đổi được không? GV:Dựa vào cách hướng dẫn sgk, em hãy ghi kí hieäu baèng(B) - Traéc( T) cho baøi thô. GV: Dựa vào kí hiệu B – T em hãy tìm quy luật cuûa B-T - Phép đối : chỉ xem xét các tiếng 2,4,6 ở cặp câu: 3 -4; 5-6. - Niêm( dính nhau): Xét ở các tiếng 2,4,6 ở câu 1 -8; 2 -3; 4 -5; 6 -7.. I/ Từ quan sát đến mô tả, thuyết minh đặc điểm một thể loại văn hoïc. Đề bài: “Thuyết minh đặc điểm theå thô thaát ngoân baùt cuù.”. ? Phép đối thường được sử dụng ở những cặp câu nào của bài thơ? Hãy chỉ ra cách đối ở các cặp caâu aáy? GV: Lưu ý cách gieo vần, ở thể thơ này cách gieo vaàn coù ñaëc ñieåm gì? * Gợi ý: các tiếng ở vị trí cuối của các câu:. 1. Quan sát bài thơ “Đập đá ở Coân Loân”. a. Soá doøng, soá tieáng: - Baøi thô: 8 doøng. - Moãi doøng: 7 tieáng. b. Luaät baèng traéc: - Kí hieäu: + B: thanh ngang, thanh huyeàn. + T: Thanh hoûi, ngaõ, saéc, naëng. Đối: ở các tiếng 2,4,6 của các caâu ( neáu doøng treân tieáng baèng ứng với dòng dưới tiếng trắc ) Niêm ( dính nhau): ở các tieáng 2,4,6 cuûa caùc caëp caâu: 1-8; 2-3; 4-5; 6-7.( doøng treân B töông ứng dòng dưới B) c. Phép đối: - Đối: thanh, ý, từ ở các cặp caâu: 3 - 4; 5 - 6. d. Vần: Hiệp vần bằng ở các tieáng cuoái caâu 1,2,4,6,8..

(128) 1,2,4,6,8, coù hieäp vaàn gì? Nhấn mạnh: - Vần có thanh huyền hoặc thanh ngang -> vaàn baèng -> hieäp vaàn baèng. - Vaàn coù thanh hoûi, ngaõ, naëng, saéc -> vaàn traéc -> hieäp vaàn traéc. GV:Bài thơ 7 tiếng được ngắt nhịp như thế nào? -> Cách ngắt nhịp như vậy để tạo sự nhịp nhàng cho baøi thô. Hoạt động 2 Hướng dẫn lập dàn bài. GV: Dựa vào phần quan sát, tìm hiểu trên, hãy thảo luận và rút ra dàn bài của một đề văn thuyết minh về một thể loại văn học mà cụ thể là thể là thể thơ: Thất ngôn bát cú Đường luật? HS: Tieán haønh thaûo luaän vaø trình baøy. GV yêu cầu học sinh thuyết minh một đoạn về thể thô naøy: Mở bài Thaân baøi Keát baøi. Löu yù cho HS veà: - Ưu điểm là một thể thơ có vẻ đẹp hài hoà, cân đối , cổ điển, nhiều bài thơ hay được làm baèng theå thô naøy. - Nhược điểm: Gò bó vì có nhiều ràng buộc. TH: Em đã được học những bài thơ nào thuộc thể loại trên? HS: Qua đèo Ngang, Bạn đến chơi nhà. LG – TH: Nắm vững để thi làm thơ 7 chữ. GD: Yeâu meán theå thô hay. Gv: Từ nội dung đã học, rút ra kết luận về bài thuyết minh về thể loại văn học? ? Muốn thuyết minh đặc điểm về một thể loại văn học trước hết chúng ta cần phải làm gì? Hoạt động 3 : Hướng dẫn luyện tập - củng cố: Hướng dẫn học sinh thảo luận -> Lập dàn ý cho đề baøi(sgk) GV nhaän xeùt –cuûng coá.. g. Nhòp: 4/3, 2/2/3. 2. Laäp daøn yù. a. Mở bài: Neâu ñònh nghóa chung veà theå thô thaát ngoân baùt cuù. b. Thaân baøi: Neâu caùc ñaëc ñieåm cuûa theå thô: - số câu, số chữ trong mỗi bài. - quy luaät baèng traéc cuûa theå thô. - caùch gieo vaàn cuûa theå thô. - caùch ngaét nhòp phoå bieán cuûa moãi doøng thô. c. keát baøi: Cảm nhận của em về vẻ đẹp, nhaïc ñieäu cuûa theå thô.. 3. Ghi nhớ (sgk). III.. Luyeän taäp BT1 Mở bài: Nêu định nghĩa về truyện ngaén. Thaân baøi: neâu ñaëc ñieåm cuûa truyeän ngaén: - chủ đề..

(129) - cốt truyện, nhân vật, sự kiện. - keát caáu, ngheä thuaät. - không gian, thời gian. - các yếu tố tự sự, miêu tả, biểu caûm, nghò luaän. Keát luaän: Giaù trò cuûa truyeän ngaén noùi chung. GV gọi HS đọc lại ghi nhớ SGK D. Hướng dẫn tự học - Học bài: Đập đá ở Côn Lôn. - Chuaån bò baøi: Muoán laøm thaèng cuoäi. E.Rút kinh nghiệm ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………….. TiÕt 62:. §äc thªm:. Ngày soạn: 1/12/2013. Ngµy d¹y: MUỐN LÀM THẰNG CUỘI Tản Đà. /12/2013. A– Mức độ cần đạt: - Cảm nhận được tâm sự và khát vọng của hồn thơ lãng mạn Tản Đà. - Thấy được tính chất mới mẻ trong một sáng tác viết theo thể thơ truyền thống của Tản Đà 1. Kiến thức - Tâm sự buồn chán thực tại; ước muốn thoát li rất “ngông” và tấm lòng yêu nước của Tản Đà. - Sự đổi mới về ngôn ngữ, giọng điệu, ý tứ, cảm xúc trong bài thơ Muốn làm thằng cuối. 2. Kỹ năng: - Phân tích tác để thấy được tâm sự của nhà thơ Tản Đà. - Phát hiện, so sánh, thấy được sự đổi mới trong hình thức thể loại văn học truyền thống. 3.Thái độ: Có ý thức tự giác trong học tập. 4.Hình thành năng lực:- Giải quyết vấn đề. - Sáng tạo. -Tự quản bản thân. -Giao tiếp B/TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: I. Oån định tổ chức: II. Kieåm tra baøi cuõ:.

(130) * Nội dung bài mới: HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY - TRÒ GV hướng dẫn HS tìm hieåu taùc giaû – taùc phaåm. GV yêu cầu học sinh đọc phần chú thích *. ? Trình bày những hiểu biết của em veà taùc giaû ? Bài thơ đọc với giọng như thế nào? GV hướng dẫn học sinh đọc: Giai điệu nhẹ nhàng, thanh thoát, pha chút tình tứ, hóm hỉnh, coù neùt phoùng tuùng, ngoâng ngheânh cuûa moät hoàn thô laõng maïn. GV: gọi 3 – 4 học sinh đọc, nhận xét. GV cho học sinh tự kiểm tra từ khó lẫn nhau. ? Dựa vào kiến thức đã học xác định thể thơ cuûa vaên baûn? TH - Gợi ý: số câu, số chữ, hiệp vần, phép đối, boá cuïc? HS: - 8 câu, mỗi câu 7 chữ. hieäp vaàn tieáng cuoái caâu 1,2,4,6,8. Đối cặp câu: 3-4, 5-6. Bố cục: đề -thực –luận - kết. ? Theo em văn bản này đã sử dụng phương thức biểu đạt nào? Vì sao em xác định như thế? Chuyeån yù vaøo muïc III Hoạt động 3 : HD tìm hiểu chi tiết văn bản. * Gọi học sinh đọc lại 2 câu đầu. GV:Từ hai câu đầu hãy cho biết là lời thơ – nỗi buoàn cuûa ai? Cách xưng hô có gì đặc biệt? -> cuûa taùc giaû – nhaân danh “em”. GV:Vì sao taùc giaû laïi muoán leân cung traêng laøm bạn với chị Hằng? Vì sao nội tâm con người lại buồn, chán? GV: Em coù nhaän xeùt gì veà caùch boäc loä caûm xuùc và ngôn ngữ của tác giả? GV:Từ đó nhu cầu nội tâm nào của con người được bộc lộ? Bình: Caùi buoàn cuûa taùcgiả……….. GV:Tại sao con người ở đây gửi gắm nỗi buồn, chán tới chị Hằng mà không phải là đối tượng naøo khaùc? Bình: trăng thu soi sáng có thể thấy được sự. NOÄI DUNG I.Tìm hiểu chung: 1. Taùc giaû. - Tản Đà ( 1889 – 1939). - Queâ: Sôn Taây ( nay laø Haø Taây) - Xuaát thaân laø moät nhaø nho. - Là nghệ sĩ có tài, có cá tính độc đáo, nhân cách cao thượng. 2. Taùc phaåm. - Được trích từ “ Khối tình con I” ( 1917) a. Đọc b. Theå thô: Thaát ngoân baùt cuù Đường luật.. 3. PTBÑ: Bieåu caûm. II. Đọc- hieåu vaên baûn 1. Caâu 1 -2. - Muoán leân cung traêng -> vì buoàn chaùn. - Chị - em. -> buồn chán thế thời, trước sự tồn vong của đất nước.. -> Bộc lộ cảm xúc trực tiếp, ngôn ngữ thân mật đời thường. => Sự bất hoà với xã hội và muốn thoát li khỏi thực tại..

(131) tầm thường,mới cảm thông với con người, và trăng là cái đẹp, cái vĩnh cửu…. Chuyeån yù: * Gọi học sinh đọc lại 2 câu thực và hai câu luaän ? Một thế giới mở ra như thế nào cùng với cung queá vaø caønh ña? HS: Thế giới của bao la ánh sáng, yên ả, thanh bình. ? Có gì đặc biệt trong cách dùng từ và phép đối ở hai cặp câu này? Giọng điệu của bài thơ? ? Những câu thơ này diẫn tả khát vọng gì của con người? Bình: Giọng thơ nhẹ nhàng, hóm hỉnh, với một chút ngông rất “ Tản Đà” -> thật mơ mộng và tình tứ, địa điểm thoát li xa lánh cõi trần mà ông chaùn gheùt. * Gọi học sinh đọc lại 2 câu kết. ? Trong các hành động của tác gia ở hai câu cuốiû, hành động nào nhấn mạnh sự bộc lộ trực tiếp thái độ của tác giả? GV: “Cười” ở đây có ý nghĩa gì? GV: Qua baøi thô, em haõy cho bieát caùi ngoâng cuûa Tản Đà? HS: -Ngoâng: khi xöng hoâ thaân maät, hôi suoàng saõ với chị Hằng,… - Muốn thoát li cuộc sống tới một nơi lí tưởng “ cõi tiên” -> giấc mơ ngông. - Vui với người đẹp, sống với cuộc sống mà coõi traàn khoâng coù: khaùt voïng ngoâng. - Cười, ngắm, nhìn thế gian một cách thoả mãn: hành động ngông. .Hoạt động 4 Hướng dẫn tổng kết. ? Bài thơ hấp dẫn bởi nét nghệ thuật độc đáo ntn ? ? Qua bµi th¬ em hiÓu g× vÒ hån th¬ T¶n §µ ?. - Hs đọc ghi nhớ( sgk). 2. Caâu 3 -4, 5-6.. - Điệp ngữ ( cũng, có), từ ngữ thông duïng, gioïng vui veû, hoùm hænh. -> Khát vọng từ chối cuộc sống thực tại và được sống vui tươi tự do cho chính mình.. 3. Caâu 7 -8 .. - Cười -> Thoả mãn vì đạt được khát vọng thoát li mãnh liệt. => Cười mỉa mai, khinh bỉ cõi trần beù nhoû laém caùi xaáu xa bon chen, danh lợi.. III.Tæng kÕt 1. NghÖ thuËt: - Lêi th¬ gi¶n dÞ, trong s¸ng kh«ng gọt đẽo mà vẫn ngọt ngào ý nhị, giàu søc biÓu c¶m, ®a d¹ng trong lèi biÓu hiÖn ( khi than, khi nh¾n hái, khi cÇu xin). 2. Néi dung: - Lµ niÒm t©m sù s©u s¾c cña mét con ngêi bÊt hoµ s©u s¾c víi thùc. T¹i tÇm thêng xÊu xa, muèn tho¸t ly thùc tÕ.

(132) Luyện tập: So sánh ngôn ngữ và giọng điệu với bài “ Qua §èo Ngang” và “Đập đá ở Côn Lôn”. D. Hướng dẫn học ở nhà : - Học bài và đọc thuộc lòng bài thơ. - Chuaån bò: Ôn taäp Tieáng vieät. E.Rút kinh nghiệm. bằng mộng tởng" lên cung trăng để bÇu b¹n víi chÞ H»ng - T¶n §µ mét hån th¬ l·ng m·n pha chút " Ngông" đáng yêu và sự tìm tòi đổi mới thể thơ thất ngôn bát cú đờng luËt cæ ®iÓn.. ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………….. Ngày soạn: /12/2014. Ngµy d¹y: ÔN TẬP TIẾNG VIỆT. /12/2014. Tiết 63: A– Mức độ cần đạt: Hệ thống hoá kiến thức Tiếng Việt đã học ở học kì I. 1. Kiến thức Vận dụng thuận thục kiến thức Tiếng Việt đã học ở kì I để hiểu nội dung, ý nghĩa văn bản hoặc tạo lập văn bản. 2. Kỹ năng: - Từ vựng: cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ, trường ngữ, từ tượng thanh và từ tượng hình, từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội, các biện pháp tu từ từ vựng. 3.Thái độ: Có ý thức tự giác trong lam bài kiểm tra. 4.Hình thành năng lực:- Giải quyết vấn đề. - Sáng tạo. -Tự quản bản thân. B.Tiến trình lên lớp 1. Oån định tổ chức 2. Kiểm tra bài cũ : Kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh. 3.Bài mới: HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ. Hoạt động 1: HD củng cố kiến thức về phần từ vựng. GV :yêu cầu HS nhắc lại kiến thức về phần tự vựng tiếng việt đã học ở KH1, lớp 8. - HS: Nhớ – hệ thống lại và trả lời.. NOÄI DUNG. I.Từ vựng. 1. Lí thuyeát - Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ. - Trường từ vựng. - Từ tượng hình, từ tượng thanh. - Từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội..

(133) GV Yêu cầu học sinh nhắc lại kiến thức - Biệt pháp tu từ nói quá. ( khái niệm, tác dụng) của các bài trên. - Biệt pháp tu từ nói giảm, nói tránh. HS: Trả lời theo ý kiến cá nhân. 2. Thực hành. GV choát yù. a. Điền từ ngữ thích hợp vào ô trống. Truyeän daân gian HD hoïc sinh laøm baøi taäp a ( sgk). gian BT a: Duøng baûng phuï- Yeâu caàu hoïc sinh đọc bài tập. T. cười T.thuyết T. coå tích T.nguï Goïi hoïc sinh leân baûng ñieàn. ngôn ? Giải thích từ ngữ có nghĩa hẹp trong sơ đồ trên? Những câu giải thích ấy có từ ngữ nào chung? b. Biện pháp tu từ nói quá: HS: Dựa vào kiến thức lớp 6 để giải - Làm trai cho đáng nên trai thích. Khom lưng gắng sức gánh hai hạt vừng. BT b. Noùi giaûm, noùi traùnh: c. HS đọc yêu cầu BT. - Thaø aên baép hoät chaø voâi d. Lên bảng thực hiện bài Coøn hôn giaøu coù moà coâi moät mình taäp. c. Câu sử dụng từ tượng hình, từ tưọng thanh. - Trên mặt nước, những làn sóng lăn tăn BT c. như chạy dài đến vô tận. HS đọc yêu cầu bài tập. - Ngoài trời mưa rơi tí tách. Vieát vaøo baûng caù nhaân – trình baøy. II. Ngữ pháp 1. Lí thuyeát: Hoạt động 2 Hướng dẫn củng cố phần - Trợ từ ngữ pháp. - Thán từ HS nhắc lại những kiến thức về ngữ - Tình thái từ pháp đã được học. - Caâu gheùp Dùng hình thức bắt thăm – học sinh bắt thăm đúng vấn đề nào thì trả lời – nhắc 2. Thực hành lại kiến thức của vấn đề đó. a. Caâu gheùp: Phaùp chaïy, Nhaät haøng, vua GV nhaän xeùt, cuûng coá. Bảo Đại thoái vị. BT a. Duøng baûng phuï Yêu cầu học sinh đọc đề và lên xác ñònh caâu gheùp. ? Coù theå taùch 3 veá caâu gheùp thaønh 3 caâu b. Xaùc ñònh caâu gheùp – caùch noái caùc veá đơn được không? Nếu tách được có làm caâu. thay đổi ý cần diễn đạt hay không? - Chuùng ta…thieân nhieân -> noái: cuõng nhö. BT b..

(134) - HS đọc yêu cầu bài tập - Có lẽ… rất đẹp -> nối: bởi vì. - HS: Đứng tại chỗ hực hiện bài tập. c. Vieát caâu: - Dùng trợ từ và tình thái từ: Cuốn sách này BT c. - HS đọc yêu cầu bài tập mà những 20.000 đ à? - HS: Lên bảng thực hiện bài tập. - Dùng trợ từ và thán từ: Ồ, cái áo này đẹp GV nhaän xeùt, cho ñieåm. ơi là đẹp! -> GV khái quát lại toàn bộ nội dung kiến thức về tiếng Việt, yêu cầu học sinh nắm vững D. Hướng dẫn tự học : E.Rút kinh nghiệm ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… Tiết 64:. TRẢ BÀI TẬP LÀM VĂN SÔ 3. A.Mục tiêu cần đạt: 1.Kiến thức - Tự đánh giá bài làm của mình theo yêu cầu văn bản và nội dung của đề. 2.Kĩ năng- Nhận ra được những ưu và khuyết điểm trong bài làm của mình để có híng khaéc phuïc 3.Thái độ : Nghiêm túc trong giờ trả bài để nhận ra khuyết điểm và có hướng sửa chữa. 4.- Hình thành năng lực :tự đánh giá và sửa chữa bài văn của mình. .B. Chuẩn bị: GV: Chaám baøi, moät soá yù kieán veà baøi vieát. C. Tiến trình lên lớp: 1. Oån định tổ chức 2..Bài mới Hoạt động 1: Nhận xét, đánh giá chung. - Yêu cầu HS đọc lại đề, nêu mục đích yêu cầu của bài viết và các bước làm moät baøi vaên thuyeát minh. - HS: Tìm hiểu đề, tìm ý lập dàn ý. - GV nhaän xeùt chung veà keát quaû cuûa baøi laøm:  Kiểu bài: đa số học sinh nắm được phương pháp làm một bài văn thuyết minh.  Nắm vững các tri thức chính xác về đối tượng cần thuyết minh.  Diễn đạt trôi chảy, trình bày sạch đẹp, xây dựng đoạn và trình bày văn bản hợp lí.  Một số học sinh chưa nắm được phương pháp thuyết minh.Diễn đạt còn yếu, tri thức về đối tượng còn hạn chế, chưa khách quan.Cách trình bày đoạn văn vẫn còn hạn chế: một số bài không biết cách trình bày đoạn văn, ý chính.Cấu trúc bài viết còn lỏng lẻo, thiếu tính thống nhất, tính liên kết trong câu đoạn văn.Trình bày cẩu thả, chữ viết xấu. Hoạt động 2 Trả bài và sửa bài.

(135) - GV traû baøi - Yêu cầu học sinh đổi bài cho nhau, nhận xét bài của nhau - HS: chữa bài làm ở phía dưới bài viết về các lỗi: chính tả, đạt câu, diễn đạt… Hoạt động 3: Đọc bài viết, rút kinh nghiệm. - GV dùng một vài đoạn văn, bài viết hay đọc mẫu. - HS nhaän xeùt, thaûo luaän ruùt ra kinh nghieäm cho baøi vieát sau, hoïc hoûi caùch dùng từ, diễn ý. - GV dùng một đoạn văn kém để học sinh tự chỉnh sửa. - GV nhắc nhở những thiếu sót trong bài làm. D. Hướng dẫn tự học: - Hoïc baøi cuõ: Muoán laøm thaèng cuoäi. - Chuẩn bị: Ông đồ E. Rút kinh nghiệm Ngày soạn: /12/2014. Ngµy d¹y: TIEÁT 65:. /12/2014. ÔNG ĐỒ. ( Vuõ Ñình Lieân) A– MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT. .1. Kiến thức - Sự đổi thay trong đời sống xã hội và sự tiếc nuối của nhà thơ đối với những giá trị văn hoá cổ truyền của dân tộc đang dần bị mai một. - Lối viết bình dị mà gợi cảm của nhà thơ trong bài thơ. 2. Kỹ năng: - Nhận biết được tác phẩm thơ lãng mạn. - Đọc diễn cảm tác phẩm. - Phân tích được những chi tiết nghệ thuật tiêu biểu trong tác phẩm. 3. Thái độ- Hiểu được những xúc cảm của tác giả trong bài thơ. 4.Hình thành năng lực:- Giải quyết vấn đề. - Sáng tạo. -Tự quản bản thân. B.Chuẩn bị.: -Tranh vẽ Ông đồ C- TIẾN TRÌNH LÊN LỚP :. 1 ơån định tổ chức 2 Kiểm tra bài cũ : Đọc thuộc lòng bài thơ “ Muốn làm thằng Cuội”. Cảm nhận của em khi hoïc xong baøi thô naøy? - Hs đọc thuộc lòng bài thơ, cảm nhận hay về nội dung và nghệ thuật của bài.( 10 đ) 3.Bài mới giới thiệu: Em hãy giới thiệu một vài nét về tét cổ truyền của DTVN?  GV giới thiệu: câu đối: Thịt mỡ dưa hành câu đối đỏ Caây neâu trang phaùo baùnh chöng xanh….

(136) HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ. Hoạt động 1: HD tìm hiểu tác giả, tác phẩm HS: đọc phần chú thích. ? Nêu những nét chính về tác giả Vũ Đình Liên? HS toùm taét veà taùc giaû. GV choát yù.. NOÄI DUNG. I. Tìm hiểu chung. 1.Taùc giaû - Vuõ Ñình Lieân ( 1913 – 1996) - Quê: Hải Dương(sống ở Hà Nội) - Là nhà thơ lớp đầu tiên của phong trào thơ mới. - Nghiên cứu, dịch thuật, giảng daïy vaên hoïc. 2. Taùc phaåm. - “ Ông đồ” là bài thơ tiêu biểu ? Hieåu bieát cuûa em veà taùc phaåm naøy? nhaát cho hoàn thô giaøu thöông caûm cuûa VÑL. GV hướng cách đọc: đọc diễn cảm, thể hiện niềm a. Đọc – từ khó. thöông caûm… Yêu cầu học sinh kiểm tra từ khó của nhau. ? Bài thơ được viết theo thể thơ nào? Những bài b. Thể thơ. c. Boá cuïc : 3 phaàn. thơ nào đã học cùng thể thơ của bài này? ? Tìm boá cuïc cuûa baøi thô: - Ranh giới? II Đọc- hiểu văn bản. - Noäi dung chính? 1. Hình aûnh mùa xuân năm Hoạt động 3 HD đọc hiểu tác phẩm. ? Qua hai khổ thơ trên, em có nhân xét gì về khung xưa. cảnh mùa xuân năm xưa? -> khung cảnh mùa xuân tươi tắn, ? Trong khung cảnh ấy xuất hiện hình nảh của ai? sinh động với sắc hoa đào nở, không khí tưng bừng náo nhiệt HS: hình ảnh ông đồ. ? Hình ảnh ông đồ gắn liền với thời điểm “ mỗi năm hoa đào nở”.Điều đó có ý nghĩa như thế - “ Mỗi năm hoa đào nở Lại thấy ông đồ già” naøo? ? Chú ý ở hai câu thơ này: sự lặp lại thời gian và -> sự xuất hiện đều đặn và quen con người với hành động: “ Bày mực …. Người thuộc của ông đồ giữa cảnh sắc ngaøy teát. qua”, theå hieän ñieàøu gì? ? Một cảnh tượng được hiện lên như thế nào từ khổ thơ thứ nhất? Bình: Một cảnh tượng hài hoà giữa thiên nhiên và con người -> gợi niềm vui, hạnh phúc. ? Ý chính của khổ thơ thứ hai? - “ Bao nhieâu…..thueâ vieát HS:¤ng đồ viết chữ. ? Tài viết chữ của ông đồ được gợi tả qua những …. Như phượng múa, rồng bay” chi tieát naøo?.

(137) ? Hình dung của em về nét chữ của ông đồ? HS: nét chữ phóng khoáng, nhẹ nhàng thể hiện nét taøi hoa. ? Nét chữ ấy đã tạo cho ông đồ một địa vị như thế nào trong con mắt mọi người? Bình: ơng đồ sống có niềm vui và hạnh phúc, được sáng tạo, có ích với mọi người, được mọi người troïng voïng… ? Sự quý trọng ông đồ là sự quý trọng điều gì có ý nghóa saâu xa? Chuyeån yù: Yêu cầu học sinh đọc hai khổ thơ: 3 -4. ? Em có nhận xét gì về sự xuất hiện của ông đồ? -Thời gian? - Ñòa ñieåm? - Caûnh vaät? ? So với hai khổ đầu thì có gì thay đổi? TH: Ở khổ thơ này tác giả sử dụng nghệ thuật gì? NT aáy coù taùc duïng gì? Bình: Caâu thô laø moät caâu hoûi buoàn xa vaéng. Noãi buồn ấy như thấm vào những cảnh vật vô tri vô giaùc,… Chuù yù khoå thô 4. ? Hình dung của em về ông đồ từ lời thơ: “ ông đồ… ai hay”? GV:Ông vẫn ngồi đấy như xưa nhưng cuộc đời đã hoaøn toaøn khaùc xöa,ođng vaên ngoăi ñaẫy beđn phoâ ñođng người nhưng vô cùng lạc long,lẻ loi ? Một cảnh tượng được gợi lên như thế nào từ hai câu thơ, với các hình ảnh “ lá vàng rơi, mưa bụi bay”?. -> Được mọi người quý trọng, meán moä.. => Quyù troïng moät neáp soáng vaên hoá của dân tộc: mến mộ chữ nho, nhaø nho. 2. Hình aûnh mùa xuân hiện tại - “ Nhöng moãi …. vaéng …. Mực đọng trong nghiên sầu”. -> Nhân hoá => Noãi coâ ñôn, hiu haét cuûa oâng đồ.. - “ Ông đồ vẫn ngồi đấy. Qua đường ko ai hay” -> Ông đồ ngồi âm thầm, lặng lẽ, cô đơn, lạc lõng trong sự thờ ơ của mọi nguời.. - “ Laù vaøng rôi treân giaáy Ngoài trời mưa bụi bay” -> mượn cảnh ngụ tình -> cảnh Bình: đây là hai câu câu thơ hay nhất trong bài, “ tượng thê lương, tàn tạ. laù vaøng rôi”, “ möa buïi bay”, phaûi chaêng laø soá phận nhà nho, chữ nho đã tàn, trước mắt là cuộc đời mịt mù như mưa bụi… => Ông đồ hoàn toàn bị lãng ? Qua khổ thơ ấy cho biết bây giờ, thái độ của mọi quên. người đối với ông đồ như thế nào? ? Sự lãng quên ông đồ còn có một ý nghĩa nào => Lãng quên một nét văn hoá sâu xa hơn nữa đối với truyền thống của DT? truyeàn thoáng cuûa daân toäc..

(138) Chuyeån yù: 3. Noãi loøng cuûa taùc giaû. Đọc khổ thơ cuối, và cho biết có gì giống và khác nhau trong hai chi tiết hoa đào và ông đồ ở khổ thơ này so với khổ thơ đầu? HS: Giống: vẫn còn xuất hiện hoa đào. Khaùc: khoå thô cuoái khoâng coøn xuaát hieän oâng đồ. ? Sự giống và khác nhau ấy có ý nhĩa gì? ? Ở sau câu thơ cảm thán “ Những người… bây giờ?”, em đọc đựơc nỗi lòng gì của nhà thơ? ? Em hiểu “ hồn” ở đây là gì? HS: Là tâm hồn, tài hoa của ông đồ- con người có chữ nghĩa. - Thương cảm cho những nhà nho ? Từ đo,ù tác giả đã gieo vào lòng người đọc tình danh giá một thời, nay bị lãng caûm gì? quên do thời cuộc thay đổi. -> thương tiếc những giá trị tinh Bình: ở câu thơ này gieo vào lòng người đọc một thần tốt đẹp bị tàn tạ, lãng quên. niềm thương cảm sâu sắc, thương những cái đã cũ, thương những lớp người ( nhà nho) đã trở thành xưa cũ và thương tiếc cho những nét truyền thống tốt đẹp của dân tộc đã bị lãng quên. Đó cũng chính là noãi nieàm cuûa taùc giaû, noåi thöông caûm chaân thaønh IV. Toång keát với một lớp người đang tan tạ, nỗi nhớ thương cảnh 1. Nội dung: Khắc hoạ hình nảh cũ người xưa  nội dung nhân đạo và nỗi niềm hoài ơng đồ, nhà thơ thể hiện nỗi tiếc nuối cho những giá trị văn hoá cổ coå… truyền của dân tộc đang bị tàn phai Hoạt động 4 : Hướng dẫn tổng kết: 2. Nghệ thuật: ? Nêu ý nghĩa văn bản? - Viết theo thể ngũ ngôn hiện đại - Xây dựng hình ảnh đối lập - Kết hợp giữa biểu cảm với kể, tả ? Những nét nghệ thuật tiêu biểu của tác phẩm? - Lựa chọn lời thơ gợi cảm xúc D. Hướng dẫn tự học : - Học thuộc lòng bài thơ - Tìm đọc một số bài viết hoặc sưu tầm một số tranh ảnh về văn hoá truyền thống - Chuẩn bị: Hai chữ nước nhà. E.Rút kinh nghiệm ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………..

(139) Ngày soạn: /12/2014. Ngµy d¹y: TIEÁT 66:. /12/2014. Hướng dẫn đọc thêm: HAI CHỮ NƯỚC NHAØ (Trích). (Traàn Tuaán Khaûi) A – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT 1. Kiến thức - Nỗi đau mất nước và ý chức phục thù cứu nước được thể trong đoạn thơ. - Sức hấp dẫn của đoạn thơ qua cách khai thác đề tài lịch sử, lựa chọn thể thơ để diễn tả xúc động tâm trạng của nhân vật lịch sử với giọng thơ thống thiết. 2. Kỹ năng: - Đọc – hểu một đoạn thơ khai thác đề tài lịch sử. - Cảm thụ được cảm xúc mạnh liệt thể hiện bằng thể thơ song thất lục bát. 3.Thái độ: Có tinh thần yêu nước. * Tích hợp giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh: - Chủ đề: Yêu nước và độc lập dân tộc - Mức độ: liên hệ tinh thần yêu nước và độc lập dân tộc của Bác 4.Hình thành năng lực:- Giải quyết vấn đề. - Sáng tạo. -Tự quản bản thân. B. CHUẨN BỊ. C. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1 Ổn định tổ chức 2. Kieåm tra baøi cuõ : Đọc thuộc lòng bài thơ “Ông đồ”. Cảm nhận của em khi học xong bài thơ này? - > Hs đọc thuộc lòng bài thơ, cảm nhận hay về nội dung và nghệ thuật của bài.( 10 đ) 3.Bài mới: Giới thiệu: Mượn lời Nguyễn Phi Khanh nói với con khi bị quân minh xâm lược giải sang Trung Quốc, Trần Tuấn Khải đã thể hiện được tình yêu quê hương đất nước của mình… HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ. Hoạt động 1: HD tìm hiểu tác giả, tác phẩm HS: đọc phần chú thích.. NOÄI DUNG. I. Tìm hiểu chung 1.Taùc giaû.

(140) - Traàn Tuaán Khaûi( 1895 – 1983) - Hieäu laø AÙ Nam - Queâ: Nam Ñònh -Th¬ v¨n: Thờng mợn đề tài lịch sử, những biểu tợng bóng gió để kí thác tâm sù yªu níc; Th¬ ca cña «ng ®Ëm b¶n s¾c d©n téc . 2.T¸c phÈm -XuÊt xø:TrÝch tËp “Bót quan hoai” (1924) -Hoµn c¶nh s¸ng t¸c:Mîn lêi ngêi cha lµ TrÇn Phi Khanh dÆn dß con là Nguyễn TrãI để gửi gắm tâm sự ? Hieåu bieát cuûa em veà taùc phaåm naøy? yªu níc. -§Ò tµi:LÞch sö thêi qu©n Minh ?em có hiểu biết gì về hoàn cảnh ra đời của tác phẩm x©m lîc níc ta. -ThÓ th¬:Song thÊt lôc b¸t diÔn t¶ GV hướng cách đọc – yêu cầu từ 3 – 4 học sinh nçi sÇu chia li. -Bè côc: 3 phÇn đọc bài. 8 c©u ®Çu. Yêu cầu học sinh kiểm tra từ khó của nhau. 20 c©u tiÕp ? Bài thơ được viết theo thể thơ nào? Những bài 8 c©u cuèi. thơ nào đã học cùng thể thơ của bài này? -VÞ trÝ ®o¹n trÝch: Bµi th¬ dµi 101 ? Tìm boá cuïc cuûa baøi thô: c©u.§o¹n trÝch lµ 36 c©u ®Çu. - Ranh giới? II. Đọc - hiểu văn bản - Noäi dung chính? 1 Nỗi lòng của người cha trong cảnh ngộ phải rời xa đất nước. - “ Chốn ải Bắc mây sầu ảm đạm Hoạt động 2 HD đọc - hiểu văn bản. … Đoái nom phong cảnh như kheâu baát bình” ? Theo dõi đoạn đầu văn bản, cho biết: - Cảnh tượng cuộc ra đi được miêu tả qua những lời thơ nào? - Không gian chốn ải Bắc và cõi giời Nam được đặt ra trong thế tương phản đã phản ánh trạng thái tâm tư nào của con người? HS: Phản ánh tâm trạng phân đôi: vừa thân thiết -> Buồn bã, thê lương, đe doạ con ( cõi giời Nam) vừa xa lạ ( chốn ải Bắc). Đó là tâm người. trạng của người yêu nước buộc phải xa đất nước ? Caùc chi tieát maây saàu, gioù thoåi, hoå theùt, chim keâu gợi tính chất gì của khung cảnh cuộc ra đi? Bình: Khung cảnh ấy như khêu bất bình của người cha, đó là nỗi đau của người yêu nước buộc phải ? Nêu những nét chính về tác giả Trần Tuấn Khaûi? HS toùm taét veà taùc giaû. GV choát yù..

(141) rời xa đất nước, nỗi căm tức quân Minh xâm lược, là tình cảm vừa nhớ thương vừa căm tức nhưng bất lực. ? Giữa khung cảnh ấy, hình ảnh người cha hiện lên từ những lời thơ nào? ? Ở những câu thơ này tác giả đã sử dụng nghệ thuaät gì? Ngheä thuaät aáy mang yù nghóa gì? HS: Các hình ảnh ẩn dụ -> nhiệt huyết yêu nước của người cha và là người nặng lòng với đất nước, queâ höông. Chuyeån yù: Theo dõi đoạn thơ tiếp theo và cho biết: - Người cha nhắc đến lịch sử dân tộc trong những lời khuyên nào? - Qua lời khuyên ấy đặc điểm nào của dân tộc được nói đến? HS: truyeàn thoáng cuûa daân toäc: noøi gioáng cao quyù, lịch sử lâu đời, nhiều anh hùng hào kiệt. - Tại sao khi khuyên con trở về tìm cách cứu nước cứu nhà, người cha lại nhắc đến lịch sử anh hùng cuûa daân toäc? HS: vì dân tộc ta vốn có lịch sử hào hùng và muốn khích lệ dòng máu anh hùng dân tộc ở người con. ? Dieàu naøy cho thaáy tình caûm saâu naëng naøo trong tấm lòng người cha? ? Những câu thơ nào miêu tả hoạ mất nước? ? Các chi tiết ấy gợi tả về một đất nước như thế naøo? Bình: Hoạ mất nước gieo đau thương cho dân tộc và nỗi đau cho lòng người yêu nước. ? Những lời thơ nào diễn tả nỗi đau này? TH: Nhaän xeùt veà ngheä thuaät dieãn taû qua caùc chi tieát, hình aûnh aáy? YÙù nghóa cuûa caùc bieän phaùp ngheä thuaät naøy? HS: cực tả nỗi đau mất nước thấm đến cả đất trời, soâng nuùi Vieät Nam. ? Những lời nói về thảm vong quốc đã bộc lộ cảm xúc sâu sắc nào trong lòng người cha? Bình: Đó là biểu hiện sâu sắc của tình ảm yêu. - “ Haït maùu noùng thaám quanh hoàn nước … Troâng con taàm taõ chaâu rôi” -> Aån duï -> Cha con li bieät, tình nhà nghĩa nước sâu đậm.. 2. Nỗi lòng người cha trước cảnh nước mất nhà tan. - “Giống Hồng Lạc hoàng thiên đã định … Anh huøng hieäp só xöa nay keùm gì”. -> Niềm tự hào dân tộc – một biểu hiện của lòng yêu nước.. - “Bốn phương khói lửa bừng bừng … Chốn nhân gian bỏ vợ lìa con” -> Cảnh nước mất nhà tan.. - “ Thaûm vong quoác keå sao xieát keå … Sông Hồng Giang nhường vật côn saàu” -> So sánh, nhân hoá. => Niềm xót thương cho đất nước và căm phẫn vô hạn trước tội ác cuûa giaëc Minh. .-[Ngời đọc cảm nhận đợc đây.

(142) nước trong lòng nhà thơ….. chính là hình ảnh của đất nớc,quê h¬ng díi ¸ch thèng trÞ cña TD Ph¸p trong nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kØ XX nµy.] 3. Nỗi lòng của người cha dành cho con - “ Cha xót phận tuổi già sức yếu Chuyển ý: Đọc đoạn cuối đoạn trích: ? Những lời thơ nào diễn tả tình cảnh thực của … Thân lươn bao quản vũng lầy” -> Cảnh ngộ ngặt nghèo, bất lực. người cha? ? Các chi tiết: tuổi già sức yếu đành chịu bó tay, thân lươn bao quản cho thấy người cha đang trong - “ Giang sơn gánh vác sau này caäy con caûnh ngoä theá naøo? ? Tại sao khi khuyên con trở về tìm cách cứu nước … Ngọn cờ độc lập máu đào còn cứu nhà, người cha lại nói đến cảnh ngộ bất lực đây” -> Khích leä con coù yù chí gaùnh cuûa mình? HS: Để khích lệ con làm tiếp những điều cha chưa vác, nổi nghiệp vẻ vang của tổ làm được, giúp ích cho nước nhà. toâng. * tâm sự của tác giả: Lêi ngêi cha ? Những lời khuyên đó, em cảm nhận được nỗi chÝnh lµ nh÷ng kh¸t väng,niỊm tin cña thÕ hÖ ®i tríc,cña ¸ Nam TrÇn lòng nào của người cha? Tuấn Khải gửi gắm thế hệ đi sau trBỡnh: Baống lụứi khuyeõn chaõn thaứnh, thoỏng thieỏt, baứi ớc hiện tình đất nớc thơ có sức diễn tả tấm lòng yêu nước, thương con IV. Tổng kết 1. Ý nghĩa văn bản: Mượn lời của và có thái độ khích lệ lòng yêu nước … ? liên hệ với thực tế đất nước đầu thế kỉ XX, em hiểu Nguyễn Phi Khanh nói với con là được gì về tâm sự của Trần Tuấn Khải trong đoạn Nguyễn Trãi, tác giả bày tỏ và khơi gợi nhiệt huyết yêu nước của người thơ này? VN trong cảnh nước mất nhà tan 2. Nghệ thuật: Hoạt động 4 : Hướng dẫn tổng kết: - Kết hợp tự sự với biểu cảm ? Em hãy nêu ý nghĩa của văn bản? - Thể thưo truyền thống tương đối phong phú về nhịp điệu - Giọng điệu trữ tình thống thiết ? Những nết nghệ thuật chính của văn bản? D. Hướng dẫn tự học: - Học thuộc lòng đoạn thơ - Xem lại giá trị của thể thơ song thất lục bát - tìm hiểu những câu chuyện lịch sử - Chuẩn bị: Hoạt động ngữ văn: Tập làm thơ bảy chữ. E.Rút kinh nghiệm ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………….

(143) ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………….. Ngày soạn: /12/2014. Ngµy d¹y:. /12/2014. TiÕt 67: Tr¶ bµi kiÓm tra TiÕng viÖt A.Mức độ cần đạt:: 1.Kiến thức - Tự đánh giá bài làm của mình theo yêu cầu văn bản và nội dung của đề. 2.Kĩ năng- Nhận ra được những ưu và khuyết điểm trong bài làm của mình để có híng khaéc phuïc 3.Thái độ : Nghiêm túc trong giờ trả bài để nhận ra khuyết điểm và có hướng sửa chữa. 4.- Hình thành năng lực :tự đánh giá và sửa chữa bài văn của mình. Đánh giá kết quả học tập của HS về từ vựng và ngữ pháp tiếng việt đã học ở HK I. 4.Hình thành năng lực:- Giải quyết vấn đề. - Sáng tạo. -Tự quản bản thân. B.Lªn líp. 1.GV cho HS nªu yªu cÇu cña tõng bµi 2.NhËn xÐt chung bµi lµm cña HS. 3.Nªu lçi phæ biÕn 4.Híng dÉn c¸ch ch÷a lçi 5.Tr¶ bµi cho HS, HS tự ch÷a bµi làm của mình 6.GV lÊy ®iÓm vµo sæ. C.Hướng dẫn tự học - Ôn lại toàn bộ kiến thức về tiếng việt đã học ở học kì I. - Ôn tập tổng hợp kiến thức cả ba phân môn để chuẩn bị làm bài thi học kì. KiÓm tra tæng hîp häc k× I ( Thi theo đề của sở giáo dục và đào tạo ) - Thi vào ngày /12/2014). TiÕt 68-69:.

(144) Ngày soạn: /12/2014. Ngµy d¹y:. TIEÁT 70- 71:. /12/2014. HOẠT ĐỘNG NGỮ VĂN: LAØM THƠ BẢY CHỮ A– MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Nhận dạng và bước đầu biết cách làm thơ bảy chữ 1. Kiến thức Những yêu cầu tối thiểu khi làm thơ bảy chữ. 2. Kỹ năng: - Nhận biết thơ bày chữ. - Đặt câu thơ bảy chữ với các yêu cầu đối, nhịp, vần,…. 3.Thái độ: Yêu văn học,nỗ lực trong học tập. 4.Hình thành năng lực:- Giải quyết vấn đề. - Sáng tạo. -Tự quản bản thân. B/ CHUAÅN BÒ. GV: giaùo aùn HS: Chuẩn bị, nghiên cứu đặc điểm thể thơ 7 chữ, sáng tác thơ C/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: 1. Oån định tổ chức 2 Kieåm tra baøi cuõ : 3.Bài mới- giới thiệu: HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ. Hoạt động 1: Chuẩn bị ở nhà. GV kiểm tra phần chuẩn bị ở nhà của học sinh. Hoạt động 2 Hoạt động trên lớp. GV hướng dẫn học sinh củng cố kiến thức về thể thơ ? Đọc kĩ bài thơ trong sách giáo khoa sau đó gạch nhòp chæ ra caùc tieáng gieo vaàn cuõng nhö moái quan heä baèng traéc cuûa hai caâu thô keà nhau trong baøi thô “ Chieàu”. HS: Thực hiện các yêu cầu. GV: Choát yù, nhaán maïnh, toång keát veà luaät thô baûy chữ.? Đọc vàchỉ ra chỗ sai, nói lí do và thử tìm cách sửa lại cho đúng? HS: Sửa lỗi sai.. NOÄI DUNG. 1. Củng cố kiến thức a. Vò trí ngaét nhòp, vaàn vaø luaät baèng traéc. - Ngắt nhịp: 4/3 hoặc 3/4. - Vaàn coù theå traéc baèng, nhöng phaàn nhieàu laø vaàn baèng, gieo vaàn ở tiếng cuối các câu 1,2,4. - Luaät baèng traéc: b. chæ ra choã sai luaät. - Sau “ngọn đèn mờ” không có daáu phaåy. - Aùnh xanh xanh -> sửa: ánh xanh.

(145) leø. - GV yeâu caàu hoïc sinh laøm tieáp hai caâu cuoái theo yù 2. Taäp laøm thô. mình trong hai baøi thô ( sgk) - GV yeâu caàu hoïc sinh trình baøy caùc baøi thô do mình sáng tác để các học sinh khác bình. - GV nhaän xeùt, choát yù, cho ñieåm. D. Hướng dẫn tự học : - Sưu tầm một số bài thơ bảy chữ - Tập làm thơ bảy chữ không giới hạn số câu về trường lớp, bạn bè - Chuản bị tiết sau: Trả bài kiểm tra học kì E. Rút kinh nghiệm §¸nh gi¸ ®iÒu chØnh: ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………….. TiÕt 72:. Ngày soạn: /12/2014. Ngµy d¹y: /12/2014. Tr¶ bµi kiÓm tra häc k× I..

(146) A.Mức độ cần đạt. §¸nh gi¸ kiÕn thøc tæng hîp cña c¶ 3 ph©n m«n trong häc k× I. .Hình thành năng lực:- Giải quyết vấn đề. - Sáng tạo. -Tự quản bản thân. B.Lªn líp. 1.GV cho HS nêu lại đề bài 2.NhËn xÐt chung bµi lµm của học sinh - Ưu điểm: (về nội dung bài làm, về hình thức trình bày) - Nhược điểm: (về nội dung bài làm, về hình thức trình bày) 3.Nªu và nhấn mạnh những lçi phæ biÕn, yêu cầu học sinh ghi nhớ để tìm lỗi trong bài làm 4.Híng dÉn c¸ch ch÷a lçi 5.Chọn đọc bài làm tốt, bài làm còn nhiều lỗi để học sinh tham khảo, rút kinh nghiệm làm bài 6.Tr¶ bµi cho HS 7.HS ch÷a bµi b»ng bót ch× 8.GV lÊy ®iÓm vµo sæ. C.Híng dÉn häc ë nhµ. - Ôn tập lại toàn bộ kiến thức đã họ D.Rút kinh nghiệm. Häc k× II. TiÕt 73-74: Nhí rõng ( Lêi con hæ ë vên b¸ch thó) A.Môc tiªu:Gióp HS -Hiểu đợc ý nghĩa t tởng,nội dung và cảm xúc của bài thơ. -Cảm nhận đợc giá trị nghệ thuật đặc sắc đầy truyền cảm,bút pháp lãng mạn của tác phẩm. 4.Hình thành năng lực:- Giải quyết vấn đề. - Sáng tạo. -Tự quản bản thân..

(147) B.Lªn líp.. 1.Bµi cò 2.Bµi míi.. ?Vµi nÐt vÒ t¸c gi¶?. ?HiÓu biÕt cña em vÒ bµi th¬?. ?Theo em bµi th¬ chia lµm mÊy phÇn?. ?Nh©n vËt tr÷ t×nh trong bµi th¬ lµ ai? ?§oc khæ th¬ ®Çu vµ cho biÕt khæ th¬ đầu nói về vấn đề gì? ?Cảnh ngộ ấy đợc thể hiện qua những c©u th¬ nµo?Em hiÓu g× vÒ nh÷ng c©u th¬ Êy?. ?Trong cảnh tù hãm nhân vật trữ tình đã nh×n nhËn vÒ sù vËt ra sao? ?§ã lµ c¸ch nh×n ntn?. ?Qua khæ th¬ trªn cho ta biÕt vÒ th©n phËn cña con hæ ntn?. I.T×m hiÓu chung. 1.T¸c gi¶. -ThÕ L÷ (1907-1989),tªn thËt lµ NguyÔn Thø LÔ. -Quª: B¾c Ninh -Lµ nhµ th¬ tiªu biÓu,cã c«ng ®Çu trong phong trµo th¬ míi. -Hån th¬ l·ng m¹n,h×nh ¶nh th¬ giµu mµu s¾c,nh¹c ®iÖu,mang nÆng t©m sù thêi thÕ. -Ngoài ra ông còn viết truyện,hoạt động s©n khÊu. 2.T¸c phÈm. -Là bài thơ tiêu biểu,mở đờng cho sự th¾ng lîi cña th¬ míi. -XuÊt xø:trÝch tõ “ mÊy vÇn th¬”. -Hoàn cảnh ra đời:Bài thơ mợn lời con hổ ở vờn bách thú để thể hiện tâm sự nỗi lßng cña ngêi d©n mÊt níc,n« lÖ . -ThÓ th¬: 8 ch÷ -Bè côc: 3 phÇn Khæ ®Çu. Khæ 2,3. Khæ 4,5. II.Ph©n tÝch. -[Lµ con ngêi mîn lêi con hæ] 1.C¶nh ngé cña nh©n vËt tr÷ t×nh trong hiÖn t¹i. * Hai c©u ®Çu. -“GËm- khèi c¨m hên”→uÊt øc cao độ,mất tự do. -“N»m dµi tr«ng…”→ mÖt mái,bÊt lùc trong c¶nh tï h·m. * S¸u c©u tiÕp: -C¸ch nh×n: Khinh lò ngêi ng¹o m¹n NT: Èn dô, Ngang bÇy cïng bän gÊu nh©n ho¸→ Víi cÆp b¸o v« t lù c¸ch nh×n khinh bØ vµ c¨m ghÐt cao độ. →Lµ th©n phËn mÊt tù do,bÞ giam cÇm tï.

(148) ?Mợn thân phận con hổ để nói đến ai? -HS đọc 2 khổ thơ tiếp. ?Nçi niÒm hoµi niÖm Êy b¾t ®Çu tõ ®©u? ?Nhí nh÷ng g×? ?Phát hiện biện pháp NT đợc sử dụng ở nh÷ng c©u th¬ nµy?Nh÷ng biÖn ph¸p Êy đã làm táI hiện lên cảnh tợng gì?. h·m,tñi nhôc ®au xãt. -[Th©n phËn con ngêi] 2.Hoµi niÖm qu¸ khø. *Nçi nhí: C¶nh s¬n l©m,bãng c¶ NT liÖt kª→c¶nh C©y giµ,giã gµo ngµn nói rõng hoang vu ?Trong c¶nh tîng hoang vu Êy,ch©n dung Giäng nguån hÐt nói bÝ Èn n¬I vÞ con hæ hiÖn ra ntn? chóa ?Biện pháp NT nào đợc sử dụng?Diễn tả s¬n l©m cai trÞ. ®iÒu g×? *Ch©n dung: ThÐt,bíc §iÖp tõ “víi”,sö -HS đọc khổ thơ tiếp. dông ?Khæ th¬ cho ta thÊy g×? Lîn,vên động từ mạnh→t ?T×m nh÷ng tõ ng÷ miªu t¶ vÒ thiªn thÕ nhiªn? M¾t qu¾c oai phong ,lÉm liÖt, Chúa tể muôn loài đờng bệ của vị chóa tÓ nói rõng. *Bøc tranh thiªn nhiªn: -§ªm vµng,¸nh tr¨ng tan→ c¶nh tr¸ng lÖ,th¬ méng. ?NhËn xÐt vÒ bøc tranh thiªn nhiªn Êy? -Ngµy ma chuyÓn bèn ph¬ng ?Trong bøc tranh Êy xuÊt hiÖn h×nh ¶nh ngµn→kh«ng gian réng lín,d÷ déi. nµo? -B×nh minh c©y xanh n¾ng géi→c¶nh ?Ch©n dung hæ hiÖn lªn qua nh÷ng tõ yªn ¶,thanh b×nh,rén r·. ng÷ -ChiÒu lªnh l¸ng m¸u→ghª gím,rïng nµo? rîn. →Lµ bøc tranh léng lÉy,rùc rì;ng«n ng÷ th¬ giµu h×nh ¶nh,giµu chÊt héi ho¹. ?T¸c gi¶ sö dông mét lo¹t c©u g×?BPNT *Ch©n dung hæ: g×?T¸c dông? Say måi,uèng tr¨ng LÆng ng¾m -HS đọc khổ thơ 4. §îi chÕt. ?Khæ th¬ cho ta biÕt ®iÒu g×? →Ung dung,b¶n lÜnh,®Çy quyÒn lùc.kiªu hïng. ?Trớc cảnh đó con hổ thể hiện tháI độ -NT:Sö dông c©u hái tu tõ,®iÖp g×? ngữ→khẳng định nỗi nhớ tiếc khôn ngu«I vÒ qu¸ khø oai hïng→t©m tr¹ng xãt xa,uÊt hËn. 3.Hai khæ th¬ cuèi. -HS đọc khổ cuối. *C¶nh tîng vên b¸ch thó: ?§o¹n cuèi thÓ hiÖn ®iÒu g×? Hoa ch¨m,cá xÐn NT:LiÖt kª→thÓ hiÖn ?§Ó thÓ hiÖn nçi nhí tiÕc Êy t¸c gi¶ sö.

(149) dông lo¹i c©u g×?T¸c dông?. ?§Æc s¾c NT?. ?Bµi th¬ thÓ hiÖn néi dung g×?. D¶I níc ®en tháI độ coi thờng,chế D¨m võng l¸ giÔu,phñ nhËn thùc t¹i Học đòi,bắt chớc tầm thờng,nhỏ bÐ,gi¶ t¹o. *Tâm trạng,tháI độ nhân vật: -Nhí tiÕc:C¶nh níc non hïng vÜ Nh÷ng ngµy ®Çy quyÒn lùc. →Sö dông c©u c¶m th¸n→thÓ hiÖn t©m tr¹ng ngao ng¸n,tuyÖt väng. -Kh¸t väng tù do: giÊc méng ngµn to lín→v¬n tíi nh÷ng ®iÒu cao c¶,phi thêng. III.Tæng kÕt 1.NghÖ thuËt. -Lựa chọn biểu tợng để thể hiện chủ đề. -Sö dông ng«n ng÷ tiÕng viÖt linh hoạt,sống động,giàu màu sắc,hình ảnh. -C¶m xóc l·ng m¹n. 2.Néi dung. -T©m sù ch¸n ghÐt thùc t¹i. -Kh¸t väng tù do. -Lßng yªu níc thÇm kÝn.. C.Híng dÉn häc ë nhµ. -Häc thuéc lßng bµi th¬,n¾m v÷ng néi dung,nghÖ thuËt. -So¹n “ C©u nghi vÊn”. Rút kinh nghiệm. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: TiÕt 75: C©u nghi vÊn A.Môc tiªu:Gióp HS -Hiểu rõ đặc điểm hình thức của câu nghi vấn. -Phân biệt đợc câu nghi vấn,chức năng của câu nghi vấn. 4.Hình thành năng lực:- Giải quyết vấn đề. - Sáng tạo. -Tự quản bản thân. B.Lªn líp.. 1.Bµi cò 2.Bµi míi.

(150) -HS quan s¸t vd trong sgk. ?Bằng kiến thức đã học,em hãy chỉ ra c¸c c©u nghi vÊn trong ®o¹n trÝch trªn? ?Vì sao em biết đó là câu nghi vấn? -GV:Dấu hiệu về mặt hình thức để nhận diện các câu nghi vấn trên chính là đặc ®iÓm h×nh thøc cña c©u nghi vÊn. ?Vậy câu nghi vấn có đặc điểm gì về h×nh thøc?. ?§äc l¹i c¸c c©u nghi vÊn trªn vµ cho biÕt khi nµo ngêi ta dïng c©u nghi vÊn?. -GV híng dÉn HS lµm bµi tËp trong sgk.. I.§Æc ®iÓm h×nh thøc vµ chøc n¨ng chÝnh. 1.§Æc ®iÓm h×nh thøc. -[HS chØ ra c¸c c©u :2,5,6] -[V× c¨n cø vµo dÊu hiÖu h×nh thøc cña mỗi câu nh:có các từ dùng để hỏi;dấu c©u lµ dÊu chÊm hái] * Ghi nhí. Về hình thức câu nghi vấn có những đặc ®iÓm sau: -Cuèi c©u cã dÊu chÊm hái. -Có các từ dùng để hỏi nh: làm sao? ,kh«ng?,hay lµ?... * HS đọc ghi nhớ1-3 sgk 2Chøc n¨ng. -Dùng câu nghi vấn để hỏi. * HS đọc ghi nhớ 2 sgk. II.LuyÖn tËp. C.Híng dÉn häc ë nhµ. -Lµm c¸c bµi tËp cßn l¹i. -So¹n “ViÕt ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n thuyÕt minh”. Rút kinh nghiệm *. *. *. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: TiÕt 76: ViÕt ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n thuyÕt minh. A.Môc tiªu:Gióp HS -Cảm nhận đợc vẻ đẹp tơI sáng,giàu sức sống của một làng quê miền biển đợc miêu tả trong bài thơ và tình cảm quê hơng đằm thắm. -BiÕt c¸ch s¾p xÕp ý trong ®o¹n v¨n thuyÕt minh cho hîp lÝ. 4.Hình thành năng lực:- Giải quyết vấn đề. - Sáng tạo. -Tự quản bản thân. B.Lªn líp.. 1.Bµi cò 2.Bµi míi. -HS nhí l¹i v¨n b¶n “Bµi to¸n d©n sè”. ?Văn bản trình bày về vấn đề gì? ?Tác giả trình bày vấn đề ấy ntn? ?Mỗi ý đợc diễn đạt dới hình thức nào? ?VËy theo em khi lµm bµi v¨n TM cÇn tr×nh bµy ntn?. I.§o¹n v¨n trong v¨n b¶n thuyÕt minh. -[Sù gia t¨ng d©n sè] -[Tr×nh bµy thµnh nhiÒu ý] -[Mçi ý viÕt thµnh mét ®o¹n] 1.NhËn d¹ng ®o¹n v¨n thuyÕt minh. *Khi lµm bµi v¨n thuyÕt minh cÇn: +Xác định ý.

(151) +Mçi ý viÕt thµnh mét ®o¹n v¨n. -HS đọc đoạn văn a sgk. ?§o¹n v¨n gåm mÊy c©u? ?Từ nào đợc nhắc lại nhiều lần? ?T¹i sao? ?Chủ đề của đoạn đợc thể hiện ở câu nµo? ?C¸c c©u 2,3,4,5 cã t¸c dông g×?. ?NhËn xÐt vÒ mqh gi÷a c¸c c©u trong ®o¹n v¨n? -HS đọc đoạn văn b. ?§©y cã ph¶I ®o¹n v¨n TM kh«ng?V× sao? ?Có mấy câu?Chủ đề là gì? ?C¸c c©u cßn l¹i lµm nhiÖm vô g×? ?Qua 2 vÝ dô trªn em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch viÕt ®o¹n v¨n? -HS đọc đoạn văn a,b sgk. ?NhËn xÐt vÒ 2 ®o¹n v¨n nµy? ?Liệu có sửa đợc không?Sửa bằng cách nµo? ?Từ đó em rút ra điều gì khi viết đoạn v¨n TM?. -[5 c©u] -[Níc] -[Là từ quan trọng để thể hiện chủ đề] -[Câu 1:Câu chủ đề] -[C©u 2,3,4:Giíi thiÖu cô thÓ nh÷ng biÓu hiÖn cña sù thiÕu níc] -[C©u 5:Dù b¸o sù thiÕu níc trong t¬ng lai] -[C¸c c©u cã mqh chÆt chÏ,cïng lµm râ chủ đề đoạn văn] -[§©y lµ ®o¹n v¨n thuyÕt minh vÒ mét danh nhân:đồng chí Phạm Văn Đồng] -[3 câu;câu chủ đề là câu 1:PVĐ…] -[Giới thiệu về quá trình hoạt động cách m¹ng,vÒ quan hÖ cña PV§…] *Khi viÕt ®o¹n v¨n,cÇn tr×nh bµy râ ý chủ đề của đoạn. 2.Lu ý khi viÕt ®o¹n v¨n thuyÕt minh -[Đoạn a:thiếu câu chủ đề] -[§o¹n b:kh«ng liªn kÕt gi÷a c¸c c©u] *Khi viÕt ®o¹n v¨n thuyÕt minh th× c¸c ý trong ®o¹n ph¶I s¾p xÕp theo thø tù cÊu t¹o cña sù vËt,nhËn thøc,diÔn biÕn sù viÖc theo thêi gian tríc sau hoÆc thø tõ chÝnh phô.. II.LuyÖn tËp. ?Viết đoạn mở bài,kết bài cho đề bài trong sgk? -HS viết vào giấy nháp - đọc – GV sửa chữa – HS làm vào vở BT. C.Híng dÉn häc bµi ë nhµ. -Lµm bµi tËp 2,3 sgk. -So¹n “Quª h¬ng”. Rút kinh nghiệm * * * Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: TiÕt 113: KiÓm tra v¨n A.Môc tiªu:Gióp HS -Ôn tập và củng cố kiến thức về văn học đã học ở HK II lớp 8. -RÌn kÜ n¨ng hÖ thèng ho¸,ph©n tÝch,tæng hîp,so s¸nh…viÕt bµi v¨n ng¾n. 4.Hình thành năng lực:- Giải quyết vấn đề..

(152) - Sáng tạo. -Tự quản bản thân. B.ChuÈn bÞ: Thầy:Đề+ đáp án Trß:Néi dung «n tËp+ h×nh thøc kiÓm tra. C.Lªn líp. 1.KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ cña HS. 2.Ra đề bài. 3.Híng dÉn häc sinh lµm bµi. 4.GV thu bµi,chÊm. * §Ò bµi. C©u 1(0,5): Một trong những cảm hứng chung của bài thơ “Nhớ rừng” và “Ông đồ” là gì? A.Th¬ng ngêi vµ hoµi cæ B.Nhí tiÕc qu¸ khø. C.Coi thêng vµ khinh bØ cuéc sèng tÇm thêng hiÖn t¹i. D.§au xãt vµ bÊt lùc. C©u 2(0,5): Chọn các từ thích hợp trong dãy từ sau đây để điền vào chỗ trống:tự do,mùa hè,thiên nhiªn,cuéc sèng. “Khi con tu hú” đã giúp ngời đọc cảm nhận đợc tình yêu……………………và niềm khao kh¸t………………. m·nh liÖt cña ngêi chiÕn sÜ c¸ch m¹ng trÎ tuæi. C©u 3(0,5): §iÒn §/S vµo « trèng tríc c©u nªu chÝnh x¸c vÒ thÓ lo¹i hÞch? a. Hịch đợc viết bằng văn xuôi b.Hịch đợc viết bằng văn vần c.HÞch viÕt b»ng v¨n biÒn ngÉu d.C¶ a,b,c. C©u 4(0,5): Trong “Chiếu dời đô” Lí Công Uẩn muốn bày tỏ điều gì? A.Bày tỏ với muôn dân ý định dời đô. B.Bày tỏ việc chọn Đại La làm kinh đô. C.Bày tỏ với muôn dân lí do phảI dời đô. D.Bày tỏ với muôn dân ý định và những lí do phảI dời đô từ Hoa L ra thành Đại La. C©u 5(1 ®): Hai c©u th¬ sau sö dông biÖn ph¸p NT g×? “C¸nh buåm gi¬ng to nh m¶nh hån lµng Rín th©n tr¾ng bao la th©u gãp giã” a.So s¸nh b.Èn dô c.§iÖp ng÷ d.So s¸nh vµ Èn dô. C©u 6 (1 ®): Nhan đề “Thuế máu” gợi cho ta điều gì? A.Một thứ thuế đóng bằng xơng máu. B.T×nh c¶nh th¶m th¬ng cña ngêi d©n b¶n xø trong chiÕn tranh. C.Tội ác của CNTD Pháp đối với ngời dân thuộc địa..

(153) D.C¶ A,B,C. C©u 7(2 ®): Viết đoạn văn từ 5 đến 7 câu giới thiệu về nhà thơ Tế Hanh và bài thơ “Quê hơng”. C©u 8(4 ®): Chép lại bài thơ “Ngắm trăng” (NKTT- HCM) và viết đoạn văn ngắn về tâm trạng của Ngời trớc đêm trăng. * §¸p ¸n: C©u 1: B C©u 2:§iÒn tõ :Thiªn nhiªn,tù do. C©u 3:§iÒn § vµo c©u d. C©u 4: D C©u 5: D C©u 6: D Câu 7:Yêu cầu viết đúng đoạn văn 5-7 câu giới thiệu về Tế Hanh và Quê hơng. Câu 8:Chép đúng bài thơ: 1 đ Viết đoạn văn đạt yêu cầu: 3 đ. D.Híng dÉn häc ë nhµ. So¹n:Lùa chän trËt tù tõ trong c©u V.Rút kinh nghiệm: ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… …... Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: TiÕt 114: Lùa chän trËt tù tõ trong c©u A.Môc tiªu. -Trang bÞ cho HS mét sè hiÓu biÕt s¬ gi¶n vÒ trËt tù tõ trong c©u nh: +Khả năng thay đổi trật tự từ +Hiệu quả diễn đạt của những trật tự từ. -H×nh thµnh ý thøc lùa chän trËt tù tõ trong khi nãi vµ viÕt cho phï hîp. 4.Hình thành năng lực:- Giải quyết vấn đề. - Sáng tạo. -Tự quản bản thân. B.Lªn líp.. 1.Bµi cò 2.Bµi míi..

(154) -GV thuyÕt tr×nh:Khi nãi,viÕt th× c¸c kÝ hiÖu ng«n ng÷ bao giê còng xuÊt hiÖn tuÇn tù tríc sau theo mét tr×nh tù.C¸ch s¾p xÕp nh vËy gäi lµ trËt tù tõ. ?VËy thÕ nµo lµ trËt tù tõ? -GV chÐp vd lªn b¶ng phô.Yªu cÇu HS đọc to câu in đậm. ?NhËn xÐt vÒ trËt tù tõ trong c©u trªn?. ?Bằng nhiều cách hãy thay đổi trật tự từ trong c©u trªn sao cho nghÜa c¬ b¶n cña câu không thay đổi? -GV chia 4 nhãm,yªu cÇu mçi nhãm viÕt 2 câu có thay đổi trật tự từ. -GV ghi l¹i nh÷ng c©u mµ HS võa viÕt khi thay đổi trật tự từ. ?Qua vd trªn em rót ra nhËn xÐt g×?. ?Cách diễn đạt ở mỗi câu trên có giống nhau kh«ng? ?Em hãy rút ra kết luận về sự thay đổi trËt tù tõ trong c©u?. -GV cho HS quan s¸t nh÷ng c©u mµ HS đã viết trên cơ sở câu đã cho. ?H·y ph©n tÝch t¸c dông cña mçi c©u trªn?. -GV ®a vd 2 sgk ®o¹n v¨n cña ThÐp Míi: “Tre gi÷ lµng,gi÷ níc,gi÷ m¸I nhµ tranh…” ?Víi c¸ch s¾p xÕp trËt tù tõ Êy cã t¸c dông g×?. I.ThÕ nµo lµ “trËt tù tõ”. -[TôI đánh nó] -[Không thể đổi thành “Nó đánh tôI” vì ý nghĩa của câu sẽ thay đổi.] *TrËt tù tõ lµ tr×nh tù s¾p xÕp c¸c tõ trong chuçi lêi nãi. II.Sự thay đổi trật tự từ trong câu. -[HS đọc: “Gõ đầu roi xuống đất,cai lệ thÐt b»ng giäng khµn khµn cña ngêi hót nhiÒu x¸I cò”] -[Cả câu:chỉ hành động,ngôn ngữ của cai lệ lúc đến nhà chi Dậu] -[trật tự từ đợc sắp xếp là:hành động trớc rồi đến ngôn ngữ ] →HS hoạt động nhóm →thảo luận và tr×nh bµy ý kiÕn cña tæ.. -[Có thể thay đổi trật tự từ trong câu trên mµ néi dung ý nghÜa c¬ b¶n cña c©u không thay đổi] -[Khi thay đổi trật tự từ trong câu trên t¹o ra c¸c c©u míi- mçi c©u cã mét c¸ch diễn đạt khác nhau.] * Ghi nhí:. III.Mét sè t¸c dông cña sù s¾p xÕp trËt tù tõ. -HS nªu t¸c dông: a.→NhÊn m¹nh vÞ thÕ x· héi cña cai lÖ. b.→NhÊn m¹nh vÞ thÕ x· héi cña cai lÖ. c.→ThÓ hiÖn thø tù tríc sau cña hµnh động. d.→Dùng để liên kết với câu sau. e.→Nhấn mạnh tháI độ hung hăng của cai lÖ.. -[Thứ tự hành động.

(155) ?Qua viÖc ph©n tÝch vÝ dô trªn,em h·y cho biÕt t¸c dông cña sù s¾p xÕp trËt tù tõ trong c©u?. T¹o nhÞp ®iÖu cho c©u v¨n] *Ghi nhí: TrËt tù tõ trong c©u cã thÓ:. IV.LuyÖn tËp -HS lµm bµi tËp trong sgk.Nªu yªu cÇu bµi tËp:Gi¶I thÝch lÝ do s¾p xÕp trËt tù tõ. a.KÓ tªn:thø tù xuÊt hiÖn trong lÞch sö. b.Đẹp vô cùng…→Nhấn mạnh vẻ đẹp của tổ quốc. Hß «→b¾t vÇn víi “s«ng l«” c.LÆp côm tõ→t¹o liªn kÕt. C.Híng dÉn häc ë nhµ. So¹n:T×m hiÓu yÕu tè tù sù-miªu t¶ trong v¨n nghÞ luËn. Rút kinh nghiệm.

(156)

van 8 moi2015

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về