skkn

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>BIỆN PHÁP RÈN KỸ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH TIỂU HỌC ĐỂ</b>
<b>THỰC HIỆN TỐT PHONG TRÀO THI ĐUA “XÂY DỰNG TRƯỜNG HỌC</b>
<b>THÂN THIỆN, HỌC SINH TÍCH CỰC”</b>

<b> </b> <b>I .ĐẶT VẤN ĐỀ:</b>
1. Lí do chọn đề tài:

“Mục tiêu của giáo dục là đào tạo con người Việt Nam phát triển tồn diện
có đạo đức, tri thức, sức khoẻ, thẩm mỹ và nghề nghiệp, trung thành với lý tưởng
độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; hình thành và bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất
năng lực của công dân, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ
quốc” (Luật Giáo dục - 2005). Việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh là rất cần
thiết phù hợp với mục tiêu giáo dục, nhằm góp phần đào tạo “con người mới” với
đầy đủ các mặt “đức, trí, thể, mỹ” để học sinh được phát triển toàn diện đáp ứng
những yêu cầu mới của xã hội. Bậc học tiểu học là bậc học nền tảng tạo cơ sở cho
HS phát triển học tiếp các bậc học tiếp theo, vì vậy bên cạnh việc trang bị cho học
sinh những vốn kiến thức kỹ năng cơ bản trong học tập, lao động còn cần phải chú
ý đến việc rèn kỹ năng sống cho học sinh, dạy học sinh cách “làm người”, để học
sinh có thêm vốn kinh nghiệm thích ứng với môi trường mới, yêu cầu mới. Năm
học 2014 -2015 là năm học tiếp tục thực hiện phong trào thi đua “Xây dựng trường
học thân thiện, học sinh tích cực”. Rèn kỹ năng sống cho học sinh chính là một
trong năm nội dung của phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học
sinh tích cực”, vì vậy các trường học cần quan tâm chú trọng đến nội dung này.
Rèn kỹ năng sống cho học sinh giúp cho học sinh thích ứng được với mơi trường
xã hội, tự giải quyết được một số vấn đề thiết thực trong cuộc sống như vấn đề sức
khoẻ, môi trường, tệ nạn xã hội,...để các em có thể tự tin, chủ động khơng bị quá
phụ thuộc vào người lớn mà vẫn có thể tự bảo vệ mình, tự đem lại lợi ích chính
đáng, điều kiện thuận lợi cho bản thân mình rèn luyện, học tập phấn đấu vươn lên.
Trong thực tế hiện nay việc rèn kỹ năng sống cho học sinh trong nhà trường đã
được chú ý đến, song nhiều trường nhất là các trường tiểu học còn lúng túng trong
việc tổ chức, thực hiện các chương trình hoạt động rèn kỹ năng sống cho học sinh.

Với ý nghĩa và tầm quan trọng của việc rèn kỹ năng sống cho học sinh, tôi đã chọn
nghiên cứu đề tài: “Rèn kỹ năng sống cho học sinh tiểu học” .

2. Giới hạn nghiên cứu đề tài: Nghiên cứu để nhằm tìm hiểu tình hình thực
tế thực hiện phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích
cực”, đặc biệt tìm hiểu thực tế rèn kỹ năng sống cho học sinh trong trường Tiểu
học.

<b>II.CƠ SỞ LÝ LUẬN :</b>
1. Đặc điểm tâm sinh lý trẻ:

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

trong gia đình những việc làm tự phục vụ mà lẽ ra chính trẻ phải tự làm tự lập dần:
rửa chân tay, mặc quần áo,...

- Một yếu tố nữa ảnh hưởng đến việc tự lập của HS là hệ thần kinh của trẻ.
Hệ thần kinh của trẻ tiểu học đang trong thời kì phát triển mạnh. Bộ óc của các em
phát triển về khối lượng, trọng lượng và cấu tạo. Đến 9, 10 tuổi hệ thần kinh của
trẻ căn bản được hoàn thiện và chất lượng của nó sẽ được giữ lại trong suốt cuộc
đời. Khả năng kìm hãm(khả năng ức chế) của hệ thần kinh cịn yếu. Trong khi đó
bộ óc và hệ thần kinh của các em đang phát triển đi dần đến hồn thiện nên các em
dễ bị kích thích. Thầy cô giáo và cha mẹ, người thân của các em cần chú ý đến đặc
điểm này để giúp trẻ hình thành tính tự chủ, lịng kiên trì, sự kìm hãm của bản thân
trước những kích thích của hồn cảnh xung quanh, biết giữ gìn trật tự nơi cơng
cộng và trong lớp học. Mặt khác không được mắng, doạ dẫm, nạt nộ các em vì làm
như thế khơng những bị tổn thương đến tình cảm mà cịn gây tác hại đến sự phát
triển thần kinh và bộ óc của các em.

- Khi trẻ bắt đầu gia nhập cuộc sống nhà trường - đi học tiểu học, các em
được học thêm những điều chưa hề có trong 6 năm đầu đời; khi gia nhập cuộc sống
nhà trường các em phải tiến hành hoạt động học – hoạt động nghiêm chỉnh có kỉ

cương, nề nếp với những yêu cầu nghiêm ngặt. Chuyển từ hoạt động chủ đạo là vui
chơi sang hoạt động chủ đạo là học tập; chắc chắn trẻ không tránh khỏi sự bỡ ngỡ
vì thế phải chuẩn bị cho các em tâm lí chuẩn bị sẵn sàng đi học.Việc rèn kĩ năng
sống cho HS tiểu học cũng được bắt đầu ngay từ những buổi đầu các em đến
trường. Nếu khơng chuẩn bị chu đáo về mặt tâm lí cho trẻ trước khi đi học sẽ dẫn
đến những tình huống như: địi theo bố mẹ về nhà, khơng dám nói chuyện với bạn
bè, không dám chào hỏi thầy cô, không dám xin phép cơ khi ra vào lớp,... khơng ít
những tình huống dở cười dở mếu vì trẻ lớp 1 không dám xin đi vệ sinh rồi bậy ra
quần ngay tại trong lớp, hoặc có trẻ xin ra ngồi đi vệ sinh nhưng lại tranh thủ đi
chơi để GV phải đi tìm, ....

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

sắc đến thái độ và cách ứng xử của các em trong quan hệ với người khác và với xã
hội. Các em thường tin tưởng tuyệt đối ở nơi thầy cô giáo nên chúng thường bắt
chước những cử chỉ tác phong của thầy cô giáo mình. ở trường các em cịn được
tiếp xúc với bạn bè, với tập thể nhóm bạn, tổ, lớp; những hoạt động tập thể cũng
ảnh hưởng khơng ít đến việc hình thành, phát triển nhân cách, rèn luyện kĩ năng
sống cho trẻ.

* Đặc điểm sinh lý trẻ: Trong quá trình giáo dục học sinh, rèn kĩ năng sống
cho học sinh, người giáo viên không những cần am hiểu về tâm lý trẻ em mà cịn
phải có kiến thức về sinh lý trẻ em. Các nhà khoa học đã nghiên cứu và phân loại
hoạt động thần kinh ở trẻ em làm 4 loại: · Loại hình thần kinh mạnh, cân bằng,
hưng phấn tối ưu, nhanh: đặc điểm của loại hình thần kinh này là các phản xạ có
điều kiện được hình thành bền vững; ngôn ngữ trẻ phát triển rất tốt với khối lượng
từ lớn. · Loại hình thần kinh mạnh, không cần bằng, hưng phấn tăng, kém kiềm
chế: Đặc điểm của trẻ em thuộc nhóm này là q trình hưng phấn mạnh, ức chế
yếu. Các em rất dễ bị xúc động. Cũng do hưng phấn mạnh nên chúng nóng nảy hay
cáu gắt. Trẻ em thuộc nhóm này thường hay nói nhanh và hét trong khi nói. · Loại
hình thần kinh mạnh, cân bằng, chậm: Đặc điểm trẻ em thuộc nhóm này là chậm
chạp. Chúng nhanh biết nói nhưng thường hay nói chậm. Đây là những đứa trẻ tích

cực và kiên trì khi thực hiện bất kì một nhiệm vụ khó khăn nào.

Loại hình thần kinh yếu với quá trình hưng phấn giảm: Quá trình hình
thành phản xạ có điều kiện ở trẻ em thuộc nhóm này rất khó khăn. Trẻ chóng bị
mệt mỏi, khơng chịu được tác động của các kích thích mạnh và kéo dài. Việc xác
định loại hình thần kinh có tầm quan trong đặc biệt đối với giáo dục, việc tạo ra
môi trường giáo dục cho học sinh sẽ giúp cho việc cải tạo, làm xuát hiện những
tính chất mới trong hoạt động thần kinh. Trên cơ sở những hiểu biết về tâm sinh lý
trẻ, người giáo viên có thể phân loại nhóm học sinh và tìm các biện pháp phù hợp
với các đối tượng học sinh để giáo dục rèn luyện, rèn kỹ năng sống cho học sinh.

<b>III. CƠ SỞ THỰC TIỄN:</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

trường. Cũng có những gia đình có điều kiện kinh tế, q chiều chuộng con dẫn
đến trẻ thiếu sự sáng tạo, luôn ỷ lại, phụ thuộc vào người lớn; mỗi khi gặp các tình
huống trong thực tế lúng túng không biết xử lý thế nào, hạn chế trong việc tự bảo
vệ bản thân mình; hoặc có trẻ được chiều chỉ làm theo ý của mình chứ không làm
theo ý người khác. Bên cạnh việc học các mơn văn hố nếu trẻ được chú ý giáo
dục đạo đức, được rèn kỹ năng sống biết phân biệt cái tốt, cái xấu, biết từ chối cám
dỗ, biết ứng xử, biết tự quyết định đúng trong một số tình huống thì chính trẻ sẽ là
người tác động tốt đến gia đình, xã hội.

- Trong các nhà trường ít nhiều vẫn cịn có hiện tượng học sinh cãi nhau, chửi
nhau, đánh nhau, chưa lễ phép, gây mất đoàn kết trong tập thể lớp, trốn học đi
chơi,... Trong thực tế hiện nay việc nhận thức tầm quan trọng, cần thiết rèn kỹ
năng sống cho học sinh ở một số giáo viên còn hạn chế. Qua dùng phiếu thăm dò,
khảo sát thực tế cho thấy một số giáo viên lúng túng cả về nội dung, biện pháp rèn
kỹ năng sống cho học sinh. Nhận thức của nhiều giáo viên còn mơ hồ, chưa rõ,
chưa đầy đủ rèn kỹ năng sống cho học sinh là rèn những kỹ năng gì; vì nhận thức
chưa đủ, chưa rõ nên khơng thể tìm ra được biện pháp, hình thức tổ chức hữu hiệu

để rèn kỹ năng sống cho học sinh.Qua khảo sát cho thấy:

Khảo sát lớp 1B:

Lớp TSHS Tự mặc
quần áo

Cần bố mẹ
giúp đỡ

Tự giác ngồi
học

Nhắc nhở
nhiều

1B 32 8 25% 24 75% 10 31,3% 22 68,7%
Khảo sát lớp 3C:

Nội dung khảo sát: Thảo luận nhóm . Khảo sát qua quan sát HS thực hành thảo
luận nhóm trong một số tiết TNXH.

Lớp TSHS Chưa biết lắng
nghe

Biết cách lắng
nghe

3C 31 15 48,4% 16 51,6%
Khảo sát lớp 5A:

Nội dung khảo sát: ứng xử với bạn khi chơi các trò chơi dân gian tập thể. Khảo sát
qua quan sát thực tế, kết hợp với GVCN, TPTĐ đánh giá HS:

Lớp TSHS Biết cách ứng xử hài
hòa

Hay cãi nhau xô đẩy
bạn

5A 30 16 53,3% 14 46,7%
<b>IV. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU : </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

- Kỹ năng sống là những kỹ năng tâm lý xã hội cơ bản giúp cho cá nhân tồn
tại và thích ứng trong cuộc sống, giúp cho mỗi người vững vàng trước cuộc sống
có nhiều thách thức nhưng cũng nhiều cơ hội trong thực tại. Kỹ năng sống đơn
giản là tất cả những điều cần thiết chúng ta phải biết để có được khả năng thích
ứng với những thay đổi diễn ra hàng ngày trong cuộc sống.

- “Năng lực tâm lý xã hội là khả năng ứng phó một cách có hiệu quả với
những yêu cầu thách thức của cuộc sống. Đó cũng là khả năng của một cá nhân để
duy trì một trạng thái khoẻ mạnh về mặt tinh thần, biểu hiện qua những hành vi
phù hợp và tích cực khi tương tác với người khác, với nền văn hoá và mơi trường
xung quanh. Năng lực tâm lý xã hội có vai trò quan trọng trong việc phát huy sức
khoẻ theo nghĩa rộng về thể chất, tinh thần và xã hội. Kỹ năng sống là khả năng thể
hiện thực thi năng lực tâm lý xã hội này”(WHO-1993).

- “Giáo dục dựa trên kỹ năng sống cơ bản là sự thay đổi hành vi hay một sự
phát triển hành vi nhằm tạo sự cân bằng giữa kiến thức, thái độ, hành vi. Ngắn gọn
nhất đó là khả năng chuyển đổi kiến thức (phải làm gì) và thái độ (ta đang nghĩ gì,

cảm xúc như thế nào, tin tưởng vào giá trị nào) thành hành động (làm gì và làm
như thế nào)”(UNICEF).

- Kỹ năng sống được thể hiện trong kỹ năng đánh giá, quyết định, hành
động, ứng xử,... trong các mối quan hệ đa dạng:

+ Mối quan hệ với bản thân (sức khoẻ, thật thà, trung thực, kiên nhẫn, tự
kiềm chế,...)

+ Mối quan hệ của các em với những người xung quanh (ông, bà, cha, mẹ,
anh chị em, thầy cô giáo, những người lớn tuổi, bạn bè,...)

+ Mối quan hệ của các em với công việc(học tập, hoạt động của lớp, của
trường, cơng việc giúp đỡ gia đình, hoạt động xã hội,...)

+ Mối quan hệ của các em với thiên nhiên (môi trường, động vật, thực
vật,....)

+ Mối quan hệ của các em với tài sản riêng, tài sản chung(tài sản riêng: đồ
dùng học tập, sách vở, quần áo,....; tài sản chung: bàn ghế, đồ vật trong lớp, trong
trường, các di sản văn hố, di tích lịch sử,...)

+ Mối quan hệ của các em với xã hội (quê hương, Tổ quốc, Bác Hồ, bộ đội,
thương binh, gia đình liệt sĩ,...)

2. Những kĩ năng sống cần rèn cho học sinh tiểu học:

a) Có thể phân loại kỹ năng sống rèn cho học sinh tiểu học theo nội dung
hoạt động:

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

+ Kĩ năng lao động, lao động tự phục vụ: kỹ năng thao tác những hoạt động
tự phục vụ như: tự lấy nước uống, tự xúc cơm ăn, tự mặc quần áo, tự đi giầy, tất
(lớp 1, 2); tắm gội (lớp 3, 4, 5),..., kỹ năng sử dụng có hiệu quả một số dụng cụ
chăm sóc cây xanh, chăm sóc vật ni trong gia đình, lao động vệ sinh trường
lớp,...

+ Kĩ năng vệ sinh, giữ gìn sức khoẻ: trẻ tự thực hiện được một số hoạt động
như: chải đầu, đánh răng rửa mặt, tắm giặt,..., chơi trò chơi lành mạnh, ăn uống
sạch sẽ hợp vệ sinh, thực hiện giờ giấc vui chơi, học tập lao động vừa sức hợp lý
tránh được sự căng thẳng,....

+ Kĩ năng về hành vi, ứng xử: kỹ năng giao tiếp ( nói lời cảm ơn, xin lỗi phù
hợp tình huống, biết cách chào thầy cơ giáo, cách xưng hơ nói năng đúng mực với
những người lớn tuổi,... ), kỹ năng từ chối, kỹ năng ra quyết định, kỹ năng hợp tác,
kỹ năng làm việc theo nhóm, kỹ năng vận động, kỹ năng kiềm chế sự tức giận, kỹ
năng biểu lộ cảm xúc,...

b) Trong lĩnh vực tâm lý có thể phân loại kỹ năng sống cần rèn cho học sinh
tiểu học như sau:

+ Nhóm kỹ năng nhận thức: Kỹ năng nhận thức bản thân, tự xác định được
điểm mạnh, điểm yêú của bản thân, kỹ năng đặt ra mục tiêu, kỹ năng xây dựng kế
hoạch, thời gian biểu, kỹ năng khắc phục khó khăn để đạt mục tiêu, kỹ năng phân
tích tổng hợp, tư duy sáng tạo.

+ Nhóm kỹ năng xã hội: Kỹ năng giao tiếp bằng ngôn ngữ, kỹ năng giao tiép
khơng lời, kỹ năng thuyết trình trước tập thể, kỹ năng từ chối, kỹ năng hợp tác, kỹ
năng làm việc theo nhóm, kỹ năng biểu lộ, diến đạt cảm xúc, kỹ năng ra quyết
định, kỹ năng vận động và gây ảnh hưởng.

+ Nhóm kỹ năng quản lý bản thân: Kỹ năng làm chủ cảm xúc, vượt qua lo
lắng, sợ hãi, khắc phục sự tức giận, kỹ năng thực hiện tốt thời gian biểu, kỹ năng
bảo vệ sức khoẻ.

2. Một số hình thức và biện pháp rèn kỹ năng sống cho học sinh:

a)Thường xuyên tổ chức cho học sinh chơi các trò chơi tập thể lành mạnh,
chơi các trò chơi dân gian, tổ chức các hoạt động văn nghệ thể thao, qua các hoạt
động rèn cho học sinh kĩ năng ứng xử với bạn bè, xây dựng tinh thần đoàn kết tốt,
kỹ năng lắng nghe, kỹ năng hợp tác, kỹ năng quyết định, biết kiềm chế bản thân
trong khi xử lí các tình huống với bạn bè.

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

trường,...v...v...; tuỳ từng bài, tuỳ từng nội dung giáo viên có thể lồng ghép rèn kỹ
năng sống cho học sinh cho hợp lý.

c)Tổ chức hoạt động ngoại khoá chuyên đề “Rèn kỹ năng sống cho HS”, tạo
cho HS một sân chơi để HS được thực hành kỹ năng sống, được giao lưu, được tư
vấn về kỹ năng sống để hiệu quả rèn kỹ năng sống cho học sinh được nâng lên gắn
liền với thực tế cuộc sống.(VD: Hoạt động ngoại khoá rèn kỹ năng sống cho học
sinh – tr 14)

d) Giáo viên khơng chỉ nhằm hình thành những khái niệm khoa học, cách
làm việc trí óc mà cịn hướng dẫn tới sự tạo dựng phát triển các nhân cách của học
sinh. Đặc biệt trẻ tiểu học thường hay bắt chước người lớn và rất tin tưởng ở các
thầy giáo, cô giáo. Vì vậy, mỗi giáo viên cũng phải ln thường xun tự rèn kỹ
năng sống, luôn thể hiện là tấm gương trong sáng, mẫu mực cho học sinh noi theo.
. đ) Giáo viên cần thực hiện tốt đổi mới phương pháp dạy học để phát huy
tính tích cực chủ động sáng tạo của học sinh (VD: sử dụng phương pháp thảo luận
nhóm, phương pháp gợi mở, nêu vấn đề, phương pháp đóng vai,...; biết lựa chọn
phối kết hợp linh hoạt các phương pháp và hình thức tổ chức dạy học.); qua các

hoạt động học tập học sinh được rèn các kỹ năng phân tích, tổng hợp, tư duy sáng
tạo, hợp tác theo nhóm, kỹ năng đánh giá, kỹ năng hợp tác trong hóm, kỹ năng xử
lý tình huống,...

e) Rèn kỹ năng cho học sinh kết hợp với rèn học sinh thực hiện các nề nếp
hàng ngày: VD: Yêu cầu đi học đúng giờ: buộc học sinh phải có thói quen dậy
sớm, có tác phong nhanh nhẹn ( rèn kỹ năng khắc phục khó khăn để đạt mục tiêu);
Yêu cầu xếp hàng ra vào lớp thẳng hàng, ngay ngắn, không xô đẩy nhau trong
hàng (rèn cho học sinh kỹ năng kiềm chế bản thân, kỹ năng vận động, gây ảnh
hưởng); Yêu cầu học sinh đến lớp phải có đầy đủ sách vở, đồ dùng học tập ( rèn
cho học sinh kỹ năng tự kiểm tra, xây dựng kế hoạch).

g) Tổ chức các hoạt động lao động vừa sức với học sinh: vệ sinh sân trường,
lớp học, trồng chăm sóc cây trên sân trường, bồn hoa, vườn trường, ; học sinh
được rèn một số kỹ năng như: cầm chổi quét, hót rác, tưới cây, tỉa lá,...; thơng qua
đó HS biết sử dụng có hiệu quả đồ dùng lao động.

h) Xây dựng các nhóm bạn cùng tiến: nhóm bạn giúp nhau học tập, nhóm
bạn ATGT, nhóm phịng chống ma t, ... trong qua trình hoạt động của các nhóm,
học sinh được rèn kỹ năng hợp tác, chia sẻ, biết đối xử, ứng xử với bạn hài hoà phù
hợp,...

i) Tổ tư vấn của nhà trường cần có kiến thức hiểu biết về tâm sinh lý trẻ,
nhận thức sâu sắc về tầm quan trọng của rèn kỹ năng sống cho học sinh, có kế
hoạch cụ thể, biết cách và thường xuyên quan sát, gần gũi, thân thiện với trẻ, phát
hiện khó khăn, giúp đỡ tư vấn giúp học sinh biết cách tự giải quyết đúng được
những vấn đề khúc mắc trong cuộc sống đa dạng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

trẻ em,..v.v...), học sinh sẽ hiểu rõ nhiệm vụ quyền hạn của mình để học tập, rèn
luyện tốt hơn, biết ra những quyết định đúng đắn, biết tự kiềm chế mình khơng

mắc sai lầm, biết xử lý tình huống đúng hướng, biết tự bảo vệ mình,...

l) Nhà trường phối kết hợp các tổ chức, đoàn thể để thực hiện rèn kỹ năng
sống cho học sinh: Phối kết hợp với gia đình học sinh, Hội cha mẹ học sinh: liên
lạc trao đổi thông tin về sự tiến bộ của học sinh, có thể được tư vấn thêm về cách
rèn luyện, giáo dục trẻ, tạo sự thống nhất giữa gia đình - nhà trường trong cách
giáo dục trẻ. Cơng đoàn tham gia trong tổ tư vấn của nhà trường giúp trẻ biết tháo
gỡ vướng mắc, xử lý một số tình huống mà trẻ khó tự mình giải quyết đúng đắn.
Đoàn thanh niên thường xuyên tổ chức các hoạt động tập thể vui chơi lành mạnh,
bổ ích để trẻ được thực hành rèn kỹ năng sống. Các GV thường xuyên lồng ghép
rèn kỹ năng sống cho HS trong các giờ học. Các đồn thể của xã, thơn cũng phải
tìm hiểu và tham gia tư vấn cho các gia đình về kiến thức pháp luật, kiến thức khoa
học, kinh nghiệm thực tế “nuôi con khoẻ, dạy con ngoan”, tạo cho trẻ một mơi
trường lành mạnh, an tồn; cách dạy cho trẻ một số kiến thức để trẻ biết tự bảo vệ
mình (Ví dụ: cách từ chối, tránh xa các tệ nạn xã hội,...)

3. Hoạt động ngoại khóa “Rèn kỹ năng sống cho học sinh”
- Thời gian: 1 buổi

- Địa điểm: Sân trường

Chuẩn bị: - Tăng âm, loa đài - Phơng chữ: (có thể làm chương trình nhân dịp Hội
vui rằm tháng 8, nhân dịp kỷ niệm ngày lễ 22/12 hoặc 26/3,..., hoặc rút ngắn
chương trình, lồng ghép trong giờ chào cờ,...)

- Bàn ghế cho Tổ tư vấn, ghế cho GV, HS

- Chuẩn bị cho HS một số tình huống đóng vai. - Cây hoa để hái hoa dân chủ
(Hoặc các hộp nhiều màu: tình huống ở nhà, tình huống ở gia đình, tình huống trên
đường đi, tình huống với bạn bè,....) - Chuẩn bị đồ dùng cho trò chơi ở phần thi

năng khiếu và phần thưởng.( Nếu thi vẽ tranh thì chuẩn bị giấy vẽ, màu, vị trí cho
nhóm vẽ,....Nếu thi xếp mâm hoa quả thi cần chuẩn bị mâm, một số hoa quả, vị trí
đặt mâm cho nhóm thi thể hiện,...)

Nội dung: - Người dẫn chương trình giới thiệu về chương trình, giới thiệu tổ tư
vấn

I.Chương trình:

A.Hái hoa dân chủ: - HS xung phong lên hái hoa dân chủ:
+ Tự giới thiệu về mình ( họ và tên, lớp, sở thích,...)

+ Hái hoa, thực hiện theo nội dung yêu cầu xử lý tình huống. Tuỳ lượng thời
gian có thể đưa ra số lượng câu hỏi. Hệ thống câu hỏi hoặc yêu cầu:

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

2. Trong khi xếp hàng tập thể dục, Hùng cứ giật đuôi áo của Hải. Hải liền
quay lại kéo áo Hùng rồi quay lên xếp hàng. Nếu em là Hải, em có làm như Hải
không?

3. Ở nhà, cả ngày em giúp mẹ dỡ lạc, buổi tối em đang ngồi học bài để
chuẩn bị cho ngày hôm sau đi học, mẹ bảo em ra ngồi vặt lạc cùng mẹ cho nhanh.
Khi đó em sẽ làm gì?

4. Cơ giáo dặn về nhà sưu tầm cơn trùng để làm đồ dùng học tập, em ra
ngồi ruộng bắt châu chấu, bắt dế; vậy mà em bị bố mắng bắt đi về nhà. Khi đó em
sẽ làm thế nào?

5. Một lần, không may do tính kết quả nhầm, Hà bị điểm 4 trong vở. Mẹ
kiểm tra thấy điểm kém liền giận dữ xé tan quyển vở và mắng Hà một trận. Nếu
em là Hà khi đó em làm thế nào?

6. Giờ ra chơi, Hưng cứ phá trò chơi nhảy dây chun của nhóm bạn gái, thế là
các bạn gái đuổi theo, mỗi người đánh cho Hưng một cái. trong thực tế em có thấy
tình huống này xảy ra khơng. Em có nhận xét gì khơng?

7. Khi ở lớp Nga mách cơ giáo là bạn Nam lấy đồ của bạn khác, thế là Nam
bị cơ giáo khiển trách, phê bình. Trên đường đi học về Nga bị Nam chặn lại đánh.
Nếu em là Nga em sẽ làm như thế nào, nếu em là người chứng kiến việc đó em sẽ
làm như thế nào?

8. Ở trường Ngọc bị Hoài giật đi tóc đau q, Ngọc phô với anh là
Nguyên đang học lớp 5 bảo anh Nguyên lúc về đánh cho Hoài một trận. Em có
nhận xét gì về Ngọc, Hồi, anh Ngun ? Nếu em là Hồi, khi biết Ngọc phơ với
anh Ngun thì em làm thế nào?

9. Trong giờ ra chơi, em đang đứng trên sân, liền bị bạn Dũng đấm cho một
quả vào vai. Em chọn cách xử lý như thế nào:

a. Quay lại đấm trả lại bạn một quả
b. Quay lại du cho bạn một cái.
c. Chửi bạn mấy câu cho bõ tức.

d. Không chọn các cách trên ( nếu chọn phương án này thì tự nêu cách xử lý
của mình)

10. Trên đường đi học về, qua quán điện tử, Hoà rủ Quân vào xem, Quân
chần chừ chưa vào, Hoà bảo chỉ vào xem thơi như mình xem ti vi ở nhà chứ mình
có chơi đâu có nhiều trị hay lắm. Nếu em là Quân em sẽ làm gì?

11. Trong dịp tết, Liên được các bác mừng tuổi hơn hai trăm ngàn. Liên đưa

cho mẹ cất đi một nửa, còn một nửa Liên giữ lại khơng cho mẹ biết. Em thử đốn
xem Liên giữ tiền lại để làm gì. Em có làm như Liên không?

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

13. Trên đường đi học về, Hùng và Cường gặp một nhóm 3-4 thanh niên
đang gây gổ cãi nhau, thế là Hùng và Cường đứng lại xem một lúc, Hùng còn can
các anh đừng cãi nhau nữa. Hùng và Cường làm thế có đúng khơng? Vì sao?

14. Trên đường đi học về, Nguyệt gặt một chị lạ mặt bế con nhỏ nhờ cầm hộ
chiếc túi chị bảo một lúc nữa nhìn thấy cơ mặc áo xanh, quần trắng là em gái chị sẽ
đến lấy chiếc túi và sẽ cho Nguyệt tiền, chị phải đi ngay vì có việc bận. Nếu em là
Nguyệt, em có giúp chị đó khơng? Vì sao?

15. Ở cạnh nhà Hà có một quán làm tóc, chị Uyên làm thuê ở đó. Thỉnh
thoảng chị cho Hà kẹo, lúc rỗi rãi thường rủ Hà sang chơi. Một hơm nhà Hà khơng
có ai ở nhà, chị Uyên rủ Hà đi xuống thành phố chơi với chị. Nếu em là Hà em có
đi chơi cùng chị Un khơng ? Vì sao?

16. Anh Sinh rủ An đi chơi bi-a, anh nói anh sẽ trả tiền cho An chơi cùng.
Nếu em là An em có đi chơi cùng anh Sinh khơng? Vì sao?

17. Mọi người nói anh Hoạt hay đi chơi cùng với đám thanh niên hư, nhưng
Hùng thấy anh Hoạt lại rất tốt với Hùng vì anh hay cho Hùng quà, bánh kẹo. Nếu
em là Hùng em có nhận quà, bánh kẹo của anh Hoạt khơng? Vì sao?

18. Trong lớp Huyền và Anh đều học giỏi, nhưng cứ hôm nào bạn này được
điểm cao hơn bạn kia thì hai bạn lại lườm ngt nhau. Có cách nào để cho hai bạn
ln hồ thuận vui vẻ cùng nhau không nhỉ?

19. Bé năm nay học lớp 2, từ nhà Bé đến trường phải đi qua đoạn đường
quốc lộ nhiều xe qua lại. Mỗi lần qua đường Bé phải làm thế nào nhỉ?

20. Nghe lời cô giáo, giờ ra chơi các bạn chơi trị chơi tập thể, Huy đang mệt
khơng muốn chơi nhưng các bạn cứ kéo Huy vào cùng chơi, thế là Huy cãi nhau
với bạn. Nếu em cũng là người trong nhóm chơi em sẽ làm thế nào? Nếu em là
Huy, khi bị mệt không muốn chơi cùng các bạn em sẽ làm thế nào? ... (Tuỳ
theo từng địa phương có thể thiết kế lựa chọn câu hỏi, tình huống có nội dung phù
hợp. Trong quá trình HS xử lý tình huống, tổ tư vấn có thể giúp HS tìm thêm
những cách giải quyết phù hợp thực tế)

B. Đóng vai xử lý tình huống: Nhóm HS đóng vai (có chuẩn bị trước) xử lý
tình huống có liên quan đến rèn kỹ năng sống. VD: Trong giờ ra chơi Minh và
Khánh chơi trị chơi đuổi bắt, Minh đang chạy khơng may va phải Tuấn, có xảy ra
du nhau, cãi nhau,...(HS tự diễn tiếp và giải quyết tình huống) ...

C. Phần thi tài năng:(Phần thi này yêu cầu có sự kết hợp hài hồ của các
thành viên trong nhóm, vì thế HS cần biết cách phân công nhau cùng làm, biết lắng
nghe, biết lựa nhau cùng hợp tác trong công viêc chung ) VD: 3 nhóm thi, mỗi
nhóm vẽ chung một bức tranh. VD: 3-4 nhóm thi, mỗi nhóm xếp một mâm cỗ hoa
quả. VD: Đơi dép kỷ lục, mỗi nhóm đi trên một đơi dép có nhiều quai, thi đi nhanh
về đích. ... - Tổ tư vấn là giám khảo chấm phần thi này.

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

- Trong thời gian cơng tác tại trường TH Trương Hồnh tơi đã điều tra nghiên cứu
và thử áp dụng thực tế đã được các động nghiệp trong trường đồng tình ủng hộ.
Kết quả cho thấy HS ngoan hơn, tự giác chủ động, mạnh dạn hơn, đã thể hiện được
cách xử lý trong ứng xử khá phù hợp.

- Khảo sát: HS lớp 1B :
Lớp TSHS Tự mặc

quần áo

Cần người
lớn giúp

Tự ngồi học ở
nhà

Cần nhắc nhở
nhiều

1B 32 28 87,5% 4 12,5% 26 81,3% 6 18,7%
- Khảo sát lớp 3C:

Nội dung khảo sát: Thảo luận nhóm . Khảo sát qua quan sát HS thực hành tthảo
luận nhóm trong một số tiết TNXH.

Lớp TSHS Chưa biết lắng
nghe

Biết cách lắng
nghe

3C 31 26 83,9% 5 16,1%
- Khảo sát lớp 5A:

Nội dung khảo sát: ứng xử với bạn khi chơi các trò chơi dân gian tập thể. Khảo
sát qua quan sát thực tế, kết hợp với GVCN, TPTĐ đánh giá HS

Lớp TSHS Biết cách ứng xử hài
hòa

Hay cãi nhau, xô đẩy
bạn

5A 30 26 86,7% 4 13,3%
<b>VI. KẾT LUẬN: </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

các ban ngành đoàn thể để giúp đỡ, tư vấn, tạo điều kiện cho học sinh tích luỹ có
thêm nhiều kỹ năng sống và rèn kỹ năng sống được tốt hơn. Là một giáo viên trong
nhà trường, tôi luôn cố gắng và mong muốn đóng góp cơng sức và trí tuệ cho giáo
dục với phương châm “Tất cả vì học sinh thân yêu”. Đề tài “Rèn kỹ năng sống cho
học sinh tiểu học” được viết với mong muốn thực hiện tốt nhiệm vụ rèn kỹ năng
sống cho học sinh góp phần thực hiện tốt phong trào thi đua “Xây dựng trường học
thân thiện, học sinh tích cực”, góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả giáo dục
toàn diện. Tuy nhiên, do năng lực có hạn nên chắc chắn đề tài khơng tránh khỏi sơ
xuất, kính mong được các thầy cơ giáo và các bạn giúp đỡ, góp ý để đề tài được
hồn thiện hơn. Tơi xin chân thành cảm ơn!

Người viết

</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

<b>VII. TÀI LIỆU THAM KHẢO: </b>

1. Nghiên cứu lý luận: - Tìm đọc tài liệu về tâm sinh lý trẻ lứa tuổi tiểu học.
- Tìm đọc tài liệu có liên quan đến việc rèn kỹ năng sống cho học sinh.
2. Nghiên cứu thực tế: - Khảo sát thực tế GV, HS.

- Thực hiện phương pháp phỏng vấn, hỏi đáp, điều tra
- Sử dụng phương pháp phân tích, tổng hợp

</div>

<!--links-->