Vai trò công tác tuyên truyền đối với sự phát triển kinh tế xã hội ở tỉnh nghệ an trong giai đoạn hiện nay

- 1-

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC VINH

PHAN THỊ MINH LÝ

VAI TRỊ CƠNG TÁC TUN TRUYỀN
ĐỐI VỚI SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI Ở TỈNH
NGHỆ AN TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY

Chuyên ngành: LL & PPDH Bộ mơn Chính trị
Mã số: 60.14.01.11

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Văn Thiện

NGHỆ AN - 2015


- 2-

LỜI CẢM ƠN
Tôi xin chân thành cảm ơn Trường Đại học V n

t c

c

o tạo Thạc

sĩ K oa ọc giáo dục, chuyên ngành Lý luận v P ương p áp dạy học Bộ mơn
Chính trị khóa 21 (2013 - 2015).
Tôi chân thành cảm ơn Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Nghệ An
kiện thuận lợ

tạo mọ

ều

ể bản thân tham gia tốt khóa học.

Thực hiện ề tài “Vai trị cơng tác tun truyền đối với sự phát triển kinh
tế - xã hội ở tỉnh Nghệ An trong giai đoạn hiện nay” , tơi xin bày tỏ lịng biết ơn
c ân t n

ến q thầy cơ giáo Khoa Giáo dục Chính trị của Trường Đại học

Vinh và sự g úp ỡ của thầy giáo - Tiến sĩ Nguyễn Văn T ện, ngườ

ướng

dẫn tôi thực hiện ề tài khoa học này.
Cuối cùng tôi xin cảm ơn g a ìn , bạn bè v

ồng nghiệp

ln ộng

v ên g úp ỡ tơi trong suốt q trình học tập và nghiên c u khoa học.

Mặc dù

rất cố gắng trong quá trình nghiên c u v

o nt n

ề tài

khoa học n y n ưng k ông t ể tránh khỏi những hạn chế, thiếu sót. Tác giả rất
mong nhận ược sự nhận xét, góp ý của quý thầy cô và các bạn ồng nghiệp.
Trân trọng cảm ơn!
N

n t n 10 năm 2015
Tác giả

Phan Thị Minh Lý


- 3-

MỤC LỤC
Trang
Trang phụ bìa ................................................................................................ 1
Lời cảm ơn ..................................................................................................... 2
Mục lục ........................................................................................................... 3
MỞ ĐẦU ………………………………………………………………

4

NỘI DUNG ……………………………………………………………

10

Chƣơng 1. Cơ sở lý luận của công tác tuyên truyền và vai trị của nó
đối với sự phát triển kinh tế - xã hội .....................................................

10

1.1. Khái niệm tuyên truyền và công tác tun truyền ………………….

10

1.2. Vai trị cơng tác tun truyền ối với sự phát triển kinh tế - xã hội....

33

Kết luận c ương 1 ……………………………………………………..

49

Chƣơng 2. Thực trạng công tác tuyên truyền phục vụ phát triển
kinh tế - xã hội ở Nghệ An trong giai đoạn hiện nay

50

2.1. Một số ặc ểm tỉnh Nghệ An ản

50

ưởng tới công tác tuyên truyền…..

2.2. Việc phát huy vai trị cơng tác tun truyền ối với sự phát triển
kinh tế - xã hội ở Nghệ An trong g a oạn hiện nay …………………

64

Kết luận c ương 2 …………………………………………………….

88

Chƣơng 3. Quan điểm và những giải pháp cơ bản nhằm phát huy
vai trị cơng tác tun truyền đối với sự phát triển kinh tế - xã hội
tỉnh Nghệ An trong giai đoạn hiện nay ………………………………

89

3.1. Quan ểm cơ bản nhằm phát huy vai trị cơng tác tun truyền ối
với sự phát triển kinh tế - xã hội ...............................................................

89

3.2. Những giả p áp cơ bản nhằm phát huy vai trị cơng tác tun
truyền ối với sự phát triển kinh tế - xã hội ở Nghệ An trong g a oạn
hiện nay ...................................................................................................
Kết luận c ương 3 …………………………………………………….

109

KẾT LUẬN ……………………………………………………………..

110

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO …………………………….

112

97


- 4-

A. MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Cơng tác tư tưởng là một trong ba mặt trận của cuộc ấu tranh giai cấp, bao
gồm: ấu tranh kinh tế, ấu tranh chính trị v

ấu tran tư tưởng, trong ó, ấu

tran tư tưởng luôn là cuộc ấu tranh mở m n, l m cơ sở, tiền ề c o ấu tranh
kinh tế v

ấu tranh chính trị. Bất kỳ giai cấp nào muốn g n

ược thắng lợi

trong cuộc ấu tranh giai cấp, t ì trước hết, giai cấp ó p ải làm cho hệ tư tưởng
của mình trở thành hệ tư tưởng thống trị xã hội. Trong cách mạng xã hội chủ
ng ĩa, công tác tư tưởng ược coi là một bộ phận cấu t n

ặc biệt quan trọng,

bở vì, ể thực hiện một cuộc cách mạng trong hiện thực, t ì trước hết, phải thực
hiện một cuộc cách mạng trên lĩn vực tư tưởng.
Trong suốt hành trình l n

ạo cách mạng Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh

ã dành nhiều cơng s c, trí tuệ và sự quan tâm ến cơng tác tun truyền cách
mạng. Ngườ xem ó l cơng cụ quan trọng ể tạo ra lực lượng mới hùng mạnh
cho cách mạng. Người luôn c ăm lo ến công tác tư tưởng và là một mẫu mực
trong hoạt ộng công tác tư tưởng, tuyên truyền. Người căn dặn: “Lãn đạo quan
trọng nhất là lãn đạo tư tưởng, phải hiểu tư tưởng của mỗi cán bộ để iúp đỡ
thiết thực tron cơn t c; vì tư tưởng thơng suốt thì làm tốt tư tưởng nhùng
nhằn t ì k ơn làm được vi c” [17, tr.466].
Hiện nay, ở nước ta, trên mặt trận tư tưởng lý luận

xuất hiện những thế lực

chống ối quyết liệt chủ ng ĩa Mác - Lên n, tư tưởng Hồ Chí Minh. Những t n dư
tư tưởng phong kiến v tư tưởng tiểu tư sản, hệ tư tưởng tư sản, chủ ng ĩa c ống
cộng công khai và chủ ng ĩa cơ ội, hữu khuynh, xét lạ

ang tấn cơng tồn diện

và mạnh mẽ vào hệ tư tưởng Mác - Lên n v tư tưởng Hồ Chí Minh, nhân tố chủ
yếu tạo nên bản chất cách mạng và khoa học của Đảng v N

nước ta. Đặc biệt

nguy hiểm, chiến lược "Diễn biến ịa bìn " trên lĩn vực chính trị tư tưởng ược
chủ ng ĩa ế quốc và các lực lượng t ù ịc t úc ẩy ang c uyển biến thành quá


- 5-

trình "tự diễn biến" về tư tưởng từ bên trong nội bộ ta, nếu chúng ta suy giảm khả
năng ề k áng, lơ l , mất cản g ác trên lĩn vực công tác tư tưởng.
Trong công cuộc

i mới hiện nay, ể ảm bảo c o ường lối, chính sách,

ướng, thì cơng tác tun truyền óng va trị quyết ịnh. Bởi

khơng bị chệc

ều ó mới tạo ược sự ồng thuận xã hội, góp phần biến chủ trương, ường lối
của Đảng thành s c mạnh vật chất của quần c úng ể thực hiện thành công các
mục tiêu của công cuộc

i mới.

Công tác tuyên truyền ở tỉnh Nghệ An trong những năm qua
nhiều t n tíc

ạt ược

áng kể, tuy nhiên, vẫn c ưa t ực sự trở thành ộng lực cho

sự phát triển, mà còn bộc lộ một số bất cập cả về nộ dung v p ương p áp,

c ưa áp ng ược yêu cầu của thời kỳ ẩy mạnh cơng nghiệp hóa - hiện ại
hóa, phát triển kinh tế thị trường ịn

ướng xã hội chủ ng ĩa, c ưa chuyển tải

ược hiệu quả các chủ trương, ường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của
N

nước v o ời sống. Vì vậy, việc phát huy vai trị của cơng tác tuyên truyền

của Đảng vừa là yêu cầu b c thiết trước mắt, vừa có tín cơ bản và lâu dài,
nhằm góp phần phục vụ ắc lực cho việc phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh
trong thời kỳ mới.
Công tác tuyên truyền là một ề tài lớn, ược nhiều cơ quan ng ên c u,
nhiều nhà khoa học, nhiều l n

ạo ảng v n

nước quan tâm, c o nên,

có

rất nhiều cơng trình nghiên c u về ề tài này. Trong ó, có những bài viết của
các n

l n

ạo Đảng v N

nước về công tác tuyên truyền, vận ộng cách

mạng, về công tác tư tưởng, công tác tuyên giáo, những cơng trình của các nhà
khoa học về cơng tác tuyên truyền với tính chất là một chuyên ngành riêng
cũng n ư ặt chung trong chỉnh thể công tác tư tưởng của Đảng. Các cơng
trìn n y

cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn công tác tư tưởng trong từng thời

kỳ cách mạng;
l n

k á quát v p ân tíc về vai trị cơng tác tun truyền ối với sự

ạo của Đảng. Nhiều cơng trìn trong ó có g á trị n ư n ững tài liệu ướng

dẫn nghiệp vụ cho cơng tác tun truyền. Nhiều cơng trình là sự t ng kết và ịnh


- 6-

ướng nhiệm vụ cho công tác tuyên truyền trong từng thời kỳ cách mạng. Có thể
kể ra một số cơng trình tiêu biểu n ư:
Đề tài nghiên c u khoa học cấp n

nước "Đổi mới và phát triển ở Vi t

Nam - một số vấn đề lý luận và thực tiễn" (2003), mã số ĐTĐL-2003/18, do
Giáo sư - Tiến sĩ Nguyễn Phú Trọng làm chủ nhiệm
lĩn vực chủ yếu qua 20 năm
triển ường lố

t ng kết thực tiễn một số

i mới, góp phần làm sáng tỏ ơn v b sung phát

i mới ở Việt Nam. Về vấn ề nâng cao năng lực và s c chiến

ấu của Đảng, ề tài khẳng ịnh: Chủ ng ĩa Mác - Lê-n n, tư tưởng Hồ Chí
Minh là nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam c o

n

ộng của Đảng.

Nghiên c u những cơ sở lý luận của công tác tư tưởng, công tác tuyên
truyền, nêu ra những ịn

ướng lớn của công tác tư tưởng trong từng thời kỳ

cách mạng có các tác phẩm: "Một số vấn đề về côn t c tư tưởng của Đảng
Cộng sản Vi t Nam" (2010) do PGS. TS Đ o Duy Quát c ủ biên, Nxb. Chính trị
quốc gia, Hà Nội xuất bản; cuốn "Đổi mới côn t c tư tưởng, lý luận phục vụ sự
nghi p xây dựng và bảo v Tổ quốc" (2010), do TS Phạm Tất Thắng chủ biên,
Nxb. Chính trị Quốc gia - Sự thật xuất bản; cuốn “Côn t c tư tưởng trong thời
kỳ mới” (2015) do Đ o Duy Tùng b ên soạn, Nxb Chính trị quốc gia xuất bản.
Những cơng trình, tác phẩm trên

ệ thống hóa những vấn ề lý luận và thực

tiễn của cơng tác tư tưởng nó c ung, trong ó có cơng tác tun truyền, ồng

thờ

ịn

ướng cho cơng tác tun truyền trong g a

N ều cơng trìn ng ên c u

oạn

i mới hiện nay.

sâu phân tích về n ững vấn ề ng ệp

vụ công tác tuyên truyền, trong ó, giới thiệu những vấn ề cụ thể n ư ối
tượng, bản chất, hình thái, mục íc , c

c năng, n ệm vụ, nộ dung, p ương

p áp… của công tác tư tưởng, n ư: "Học tập p ươn p p tuyên truyền c c
mạn Hồ C í Min " (2006), của TS. Ho ng Quốc Bảo, Nxb. C ín trị quốc g a
xuất bản; "Nhữn n uyên lý côn t c tư tưởng” (2008), do Học viện Báo chí và
Tuyên truyền biên soạn, PGS-TS. Lương K ắc Hiếu chủ biên, Nxb.Chính trị
Quốc gia xuất bản; "Nân cao cơn t c tư tưởng ở cơ sở" (2010), do TS Ngô


- 7-

Huy Tiếp viết, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội xuất bản; “Nghiên cứu lý luận
phục vụ công tác tuyên giáo” (2012), do TS Đỗ Khánh Tặng viết, Nxb. Chính trị

Quốc gia - Sự thật xuất bản. Những tác phẩm trên

sâu p ân tíc , ướng

dẫn những vấn ề cụ thể về nộ dung, p ương p áp của cơng tác tun truyền, là
tài liệu rất b ích cho những người làm công tác tuyên truyền hiện nay.
Ở cấp tỉnh có cơng trình "Đổi mới p ươn t ức quán tri t và tổ chức
thực hi n nghị quyết của Đảng ở xã p ường, thị trấn qua thực tiễn tỉnh Ngh
An" (2007), do Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Nghệ An biên soạn, Nxb. Chính trị
quốc gia xuất bản. Cơng trìn n y ược thực hiện trên cơ sở thực tiễn công
tác tuyên truyền nghị quyết ở tỉnh Nghệ An, nhằm giải quyết những hạn chế
công tác tuyên truyền, quán triệt nghị quyết ở Nghệ An.
T áng 10 năm 2008, Ban Tuyên g áo Trung ương t ch c hội thảo khoa
học - thực tiễn về chủ ề: “Nâng cao chất lượng, hi u quả côn t c tư tưởng
tron

iai đoạn hi n nay” v xuất bản kỷ yếu tập hợp 49 bài tham luận của các

nhà khoa học, nhà quản lý l n

ạo. Các tác giả

ề cập ến nhiều khía cạnh

của cơng tác tư tưởng cả về lý luận và thực tiễn, chỉ ra những kết quả, hạn chế
v

ề xuất những giải pháp sắc sảo, khả thi ể ưa cơng tác tư tưởng, trong ó

có cơng tác tun truyền hiệu quả ơn trong g a

Những cơng trình khoa học trên

oạn hiện nay.

ề cập, phân tích sâu về cơng tác tư

tưởng, công tác tuyên truyền, về cơ sở lý luận của công tác tuyên truyền, các
kỹ năng công tác tuyên truyền; về cách vận dụng công tác tuyên truyền ể ạt
ược những mục íc về chính trị cũng n ư k n tế, xã hộ , ối ngoại... Tuy
nhiên, nghiên c u về vị trí, vai trị của cơng tác tuyên truyền trong mối quan hệ
với sự phát triển kinh tế - xã hội tại một ịa p ương có tín

ặc t ù n ư Ng ệ

An t ì c ưa ược tác giả nào thực hiện. Những công trình khoa học trên tạo
ều kiện thuận lợi cho tác giả thực hiện nghiên c u của mình.


- 8-

Từ những lý do trên, tác giả lựa chọn vấn ề: “Vai trị cơng tác tun
truyền đối với sự phát triển kinh tế - xã hội ở tỉnh Nghệ An trong giai đoạn hiện
nay” l m ề tài luận văn t ạc sĩ.
2. Mục đích nghiên cứu
Nghiên c u cơ sở lý luận và thực tiễn công tác tuyên truyền ối với sự phát
triển kinh tế - xã hộ , ề xuất các giải pháp nhằm phát huy hiệu quả vai trị của cơng
tác tun truyền ối với sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Nghệ An.
3. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn của công tác tuyên truyền ối với sự
phát triển kinh tế - xã hội.

- Tìm hiểu thực trạng công tác tuyên truyền ối với sự phát triển kinh tế xã hội của tỉnh Nghệ An.
- Đề xuất những giải pháp phát huy một cách hiệu quả vai trị của cơng tác
tun truyền ối với sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Nghệ An.
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu đề t i
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Đố tượng nghiên c u của ề tài là thực trạng công tác tuyên truyền ối
với sự phát triển kinh tế - xã hội trong thời kỳ

i mới hiện nay, cụ thể tạ

ịa

bàn tỉnh Nghệ An.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
Cơng tác tun truyền có phạm vi nghiên c u rất rộng, trong khuôn kh
ề tài luận văn t ạc sỹ này, tác giả chỉ tập trung nghiên c u về vai trị của cơng
tác tun truyền ối với sự phát triển kinh tế - xã hội ở tỉnh Nghệ An và những
giải pháp nhằm p át uy va trị ó trong g a

oạn hiện nay. Phạm vi thời gian

nghiên c u là từ 2011 ến 2015.
5. Phƣơng pháp nghiên cứu
Trên cơ sở p ương p áp luận chung của chủ ng ĩa duy vật biện ch ng và
chủ ng ĩa duy vật lịch sử, tư tưởng Hồ C í M n v quan

ểm ường lối, chính


- 9-

sách của Đảng Cộng sản Việt Nam về công tác tư tưởng, cơng tác tun truyền,
luận văn cịn sử dụng các p ương p áp nghiên c u n ư: p ân tích và t ng hợp;
quy nạp - diễn dịch, lịch sử và lơgíc, thống kê, nghiên c u tài liệu v.v...
6. Giả thuyết khoa học
Trong công cuộc

i mới toàn diện ất nước và xây dựng Nghệ An thành

một tỉnh khá trong tồn miền Bắc, thì nhiệm vụ trọng tâm là phát triển kinh tế xã hội. Việc p át uy ược vai trị của cơng tác tun truyền sẽ góp phần phát
triển kinh tế - xã hội một cách bền vững. Ở một m c ộ nhất ịnh, luận văn ưa
ra những luận ch ng khoa học cho việc phát huy vai trị cơng tác tun truyền
ối với sự phát triển kinh tế - xã hội ở Nghệ An trong g a

oạn hiện nay. Vì

vậy, nếu những giả p áp cơ bản trong luận văn n y ược áp dụng trong thực
tiễn thì sẽ góp phần hiệu quả vào việc tạo ra mô trường tư tưởng n ịnh, sự
ồng thuận xã hội cho việc thực hiện các nhiệm vụ và mục tiêu trên.
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở ầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, luận văn gồm
3 c ương, 6 tiết.


- 10-

B. NỘI DUNG
CHƢƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA CÔNG TÁC TUN TRUYỀN
VÀ VAI TRỊ CỦA NĨ ĐỐI VỚI SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI

1.1. Công tác tuyên truyền
1.1.1. Khái niệm tuyên truyền và công tác tuyên truyền
1.1.1.1. K i ni m tuyên truyền
Tuyên truyền l k á n ệm có n ều ịn ng ĩa k ác n au, n ưng p ần
lớn các ịn ng ĩa ều có n ững
Theo Từ

ểm c ung n ất ịn .

ển T ếng V ệt, “tuyên truyền” là “g ả t íc rộng r

ể t uyết

p ục mọ ngườ tán t n , ủng ộ, l m t eo” [40, tr.1068].
T eo t ếng La t n , tuyên truyền (propaganda) l truyền bá, truyền ạt
một quan

ểm n o ó.

C ủ tịc Hồ C í M n
l

ịn ng ĩa về tuyên truyền n ư sau: “Tuyên truyền

em một v ệc gì nó c o dân

ểu, dân n ớ, dân t eo, dân l m. Nếu k ông dạt

mục t êu ó t ì tuyên truyền t ất bạ ” [ 21, tr.162-163].
T eo TS P ạm Tất T ắng trong cuốn “Đ

mớ công tác tư tưởng, lý luận

p ục vụ sự ng ệp xây dựng v bảo vệ T quốc”, k á n ệm Tuyên truyền ược
ịn ng ĩa n ư sau: “Tuyên truyền l các oạt ộng n ằm tác ộng ến suy
ng ĩ, tư tưởng của ngườ k ác v
k uyn

ịn

ướng

n

ộng của ọ t eo một

ướng n ất ịn . Tuyên truyền l một oạt ộng x

ộ

ặc b ệt, nó bao

gồm các t n tố: c ủ t ể v k ác t ể ( ay ố tượng), mục íc , nộ dung,
p ương p áp, p ương t ện, ìn t

cv

ệu quả tuyên truyền... Tất cả các yếu

tố trên tác ộng qua lạ lẫn n au, quy ịn lẫn n au v t ống n ất b ện c

vớ n au trong một c ỉn t ể v

ng

ìn t n nên ệ t ống oạt ộng tuyên

truyền. Hệ t ống n y vớ tư các một c ỉn t ể, cũng n ư các yếu tố cấu t n


- 11-

nó c ịu sự tác ộng v quy ịn của các n ân tố k n tế, c ín trị, văn óa, ệ tư
tưởng... của một c ế ộ x

ộ n ất ịn ” [32, tr.30- 31].

Từ các ịn ng ĩa trên, có t ể k á quát n ững ặc

ểm c ung sau ây về

k á n ệm tuyên truyền:
(1) - Tuyên truyền l một oạt ộng x
gồm các oạt ộng p

ộ

ặc b ệt. Tuyên truyền bao

b ến, g ả t íc một tư tưởng, một c ủ trương, một vấn

ề n o ó của c ủ t ể tuyên truyền vớ

ố tượng tuyên truyền.

(2) - Tuyên truyền n ằm tác ộng v o n ận t
cảm của ố tượng tuyên truyền ể củng cố, ịn
c, tư tưởng, tìn cảm

t

c, suy ng ĩ, tư tưởng, tình

ướng oặc l m t ay

n ận

ện có của ố tượng tuyên truyền, qua ó, xây dựng

t ế g ớ quan n ất ịn ở ố tượng tuyên truyền p ù ợp vớ lợ íc của c ủ t ể
tuyên truyền.
(3) - Tuyên tuyền p ả
tượng

n

ạt tớ

ệu quả l

ịn

ướng, kíc t íc , c vũ ố

ộng t eo quan ểm, ường lố , mục íc của c ủ t ể tuyên truyền.

1.1.1.2. K i ni m côn t c tuyên truyền
Trong các t l ệu ng ên c u về công tác tuyên truyền, các tác g ả t ường
ịn ng ĩa dướ

a góc ộ: cơng tác tun truyền nó c ung v công tác tuyên

truyền của Đảng Cộng sản V ệt Nam. T êu b ểu l

a các

ịn ng ĩa n ư sau:

Về cơng tác tun truyền nó c ung, TS. P ạm Tất T ắng trong cuốn
“Đ

mớ công tác tư tưởng, lý luận p ục vụ sự ng ệp xây dựng v bảo vệ T

quốc” ịn ng ĩa: Công tác tuyên truyền l k oa ọc v ng ệ t uật tác ộng của
c ủ t ể ệ tư tưởng ến các yếu tố v
t ay

n ận t

c, t á

ộv

k ểu t ế g ớ quan, một k ểu ý t

oạt ộng của ệ t ống tuyên truyền n ằm

n v của ố tượng, ìn t n ở ố tượng một
cx

ộ , k ơ dậy, c vũ tín tíc cực x

ộ

của con ngườ [32, tr.32].
Dướ góc ộ l cơng tác tun truyền của Đảng Cộng sản V ệt Nam, khái
n ệm công tác tuyên truyền ược ịn ng ĩa n ư sau: Cơng tác tun truyền là
một ìn t á , một bộ p ận cấu t n của công tác tư tưởng, n ằm truyền bá ệ


- 12-

tư tưởng v

ường lố c ến lược, sác lược trong quần c úng, xây dựng c o

quần c úng t ế g ớ quan p ù ợp vớ lợ íc c ủ t ể ệ tư tưởng, ìn t n v
củng cố n ềm t n, tập ợp v c vũ quần c úng

n

ộng t eo t ế g ớ quan và

n ềm t n ó [32, tr.31].
Trong ề t

n y, công tác tuyên truyền ược quan n ệm dướ góc ộ vừa

l một k oa ọc về c ín trị, vừa l một ìn t á của cơng tác tư tưởng, do c ủ
t ể t ực

ện l Đảng Cộng sản V ệt Nam. Vớ các n ìn n ận n ư vậy, khi xem

xét công tác tuyên truyền, cần p ả

ặt nó trong mố quan ệ vớ các k á n ệm

liên quan khác, là “tư tưởng”, “ ệ tư tưởng” v “công tác tư tưởng”.
Tư tưởn l một
t ực t ễn lịc sử, x
của ý t

cx

ộ

ện tượng x

ộ , sự ìn t n v p át tr ển của nó do

ộ quyết ịn . T eo ng ĩa rộng, tư tưởng l một ìn t á

ược ìn t n một các bền vững, sâu sắc trong tâm trí con

ngườ , có tác dụng lơ cuốn mạn mẽ, ướng dẫn
trong một t ờ g an tương ố d . Tư tưởng ướng

n

ộng của con ngườ

n

ộng ến íc

ra. T eo ng ĩa ẹp, tư tưởng l một ìn t á cụ t ể của ý t
n ân, p ản án tín c ất p ong p ú, a dạng trong ý t
ộng của con ngườ . Nó

cx

cv

ịn

vạc

ộ,ýt
ướng

c cá
n

ến tư tưởng, có t ể l tư tưởng c ung của cộng ồng,

của một g a cấp ay của một bộ p ận n ỏ của g a cấp. Tư tưởng cũng có t ể l
tư tưởng của cá n ân.
T eo quan
t á ý t

c x

ngườ , l b ểu

ểm của c ủ ng ĩa Mác - Lênin, tư tưởn t uộc p ạm trù ìn
ộ , l sự p ản án

ện về măt ý t

ện t ực trong ý t

c, n ận t

c của con ngườ

quan . Bất c tư tưởng n o cũng ều do c ế ộ x

ộ,

c, trong ầu óc con
ố vớ t ế g ớ xung
ều k ện s n

oạt vật

c ất của con ngườ quyết ịn . K ơng t ể tìm bản c ất v nguồn gốc của tư
tưởng trong bản c ất tư tưởng, m p ả tìm trong

ều k ện s n

oạt vật c ất

của x

ộ , trong tồn tạ x

ộ m tư tưởng p ản án . V.I. Lên n co tư tưởng l

ìn t

c cao của n ận t

c, l n ững mục t êu, c ương trìn , kế oạc n ằm

t ếp tục quá trìn n ận t

c v cả tạo t ế g ớ khách quan.


- 13-

Tư tưởng còn ược

con ngườ

ểu l sự suy ng ĩ, l quan

ố vớ t ế g ớ tự n ên v x

ộ . Tư tưởng t ến bộ, tư tưởng các

mạng có tác ộng tíc cực, t úc ẩy x
ộng sẽ có tác ộng t êu cực, kìm

ểm v ý ng ĩ c ung của

ộ p át tr ển. Tư tưởng lạc ậu, p ản

m sự p át tr ển của x

H tư tưởn l một bộ p ận của ý t

cx

ộ.

ộ , p ản án x

g án t ếp, tự g ác, qua ó, k á qt ố t n n ững quan
luận, lý t uyết, ọc t uyết. Hệ tư tưởng p ản án
cấp dướ
K

ộ một các

ểm, tư tưởng, lý

lợ íc v lập trường của giai

ìn t á lý luận.
x

ộ lo

ngườ p ân c a t n g a cấp, g ữa các g a cấp ố

k áng n au về lợ íc căn bản cũng nảy s n n u cầu sản xuất ra ệ tư tưởng
r êng ể p ản án , luận c

ng c o ịa vị v bảo vệ lợ íc g a cấp, c ống lạ

g a cấp ố k áng, do ó, lịc sử cũng bắt ầu quá trìn
ýt

ấu tran trên lĩn vực

c ệ, từ ó ề ra n u cầu sản xuất v truyền bá các ệ tư tưởng. Công tác tư

tưởng ra ờ n ằm áp ng n u cầu p át tr ển, truyền bá ệ tư tưởng của g a
cấp t ống trị, b ến ệ tư tưởng của g a cấp t ống trị t n
trong ờ sống t n t ần của x

ệ tư tưởng c ủ ạo

ộ.

Côn t c tư tưởn là oạt ộng tác ộng trực t ếp ến ờ sống t n t ần
của con ngườ , l m tăng cường v
sáng tạo tíc cực của ý t
tạ x

cx

ướng năng lực p ản án v năng lực

ộ , ể t ông qua ó tác ộng trở lạ

ộ . Bản c ất c ân t ực của tư tưởng, của ý t

c ỉ có t ể p ản án tồn tạ x

ộ k

các c ủ ộng, tíc cực, có ịn
c

ịn

cx

có của x
t íc

ộ c ín l ở c ỗ, nó

ồng t ờ cả tạo tồn tạ x

ướng, có mục íc . Lịc sử

ng tỏ rằng, tư tưởng, n ất l tư tưởng c ín trị, có t ể

ố vớ tồn
ộ

ó một

n ều lần

trước trạng t á

ộ v t ậm c í t ơng qua oạt ộng của con ngườ

ện

ể cả tạo nó c o

ợp vớ mục t êu của mìn .
Hệ tư tưởng mang bản c ất g a cấp, do ó, quá trìn truyền bá ệ tư

tưởng ln ln bị c

p ố bở quan

ểm v lợ íc của g a cấp t ống trị. Các

quá trìn tư tưởng do g a cấp t ống trị t ực

ện t ường c

p ố tất cả các lĩn


- 14-

vực oạt ộng l ên quan ến to n bộ ý t
g áo dục ạ

cx

ộ : từ g áo dục p

t ông ến

ọc, từ cung cấp t ông t n ến g áo dục lý luận, từ sáng tác văn ọc

- ng ệ t uật ến bồ dưỡng p ẩm c ất ạo

c, ịn

ướng g á trị tư tưởng; lố

sống v n ân các . Tất cả các lĩn vực ó ều l ên quan ến oạt ộng tư tưởng
của g a cấp t ống trị, song, c ỉ có bộ p ận n o gắn l ền trực t ếp vớ

oạt ộng

ấy trên cơ sở ệ tư tưởng, p ản án lợ íc g a cấp t ống trị c ủ ạo mớ t uộc
về công tác tư tưởng... Mọ c ín
tưởng, co

ól

ảng, n

nước ều t ến

n cơng tác tư

oạt ộng quan trọng v o bậc n ất; sử dụng mọ t n quả trí

tuệ, văn óa, mọ p át m n k oa ọc mớ n ất, kể cả n ững t n tựu công
ng ệ t ên t ến n ất ể p ục vụ công tác tư tưởng.
Các t uật ngữ “công tác tư tưởng, lý luận”, “công tác tư tưởng”, “công tác
lý luận” ầu n ư c ưa ược C. Mác v P . Ăngg en ề cập ến. Tuy n ên, các
ông

ưa ra n ững luận

ểm n

tưởng, lý luận, ến nộ dung v

t ếng l ên quan trực t ếp ến công tác tư

ặc b ệt l va trò, ý ng ĩa của nó, n ất l trong

v ệc g ác ngộ, truyền bá tư tưởng, lý tưởng x

ộ c ủ ng ĩa v cộng sản c ủ

ng ĩa c o g a cấp công n ân. C. Mác k ẳng ịn : Lý luận cũng sẽ trở t n lực
lượng vật c ất một k

nó t âm n ập v o quần c úng. P . Ăngghen còn cho

rằng: “C ủ ng ĩa cộng sản k ông p ả l một ọc t uyết, m l một cuộc vận
độn ” [26, tr.399]. N ư vậy, t eo các ông, ể nộ dung, ý ng ĩa của sự tác ộng
tư tưởng, lý luận ó ược t âm n ập v o quần c úng, n ững ngườ l m các
mạng p ả t ến

n công tác tuyên truyền, g áo dục, vận ộng, ng ĩa l p ả có

ủ cả c ủ t ể v k ác t ể của sự tuyên truyền, g áo dục, vận ộng.
P át tr ển ọc t uyết Mác trong t ực tế p ong tr o các mạng nước Nga,
V.I. Lên n

ưa ra quan

một các các
“N ững n

ểm về nộ dung, ý ng ĩa công tác tư tưởng, lý luận

ầy ủ, to n d ện ơn. Trong tác p ẩm Làm gì?, V.I. Lên n v ết:

lý luận t ảo n ững bản ng ên c u về c ín sác t uế, trong ó, ọ

“kêu gọ ”, c ẳng ạn, ấu tran

ò ký các

ệp ước bn bán v

ị tự do bn

bán; ngườ tun truyền cũng v ết n ư t ế trên tạp c í, v ngườ c

ộng cũng


- 15-

nó n ư t ế trong các cuộc d ễn t uyết trước công c úng” [25, tr.85]. Dựa t eo
các v ết n y của Lên n, n ều ngườ c o rằng, công tác tư tưởng bao gồm các
bộ p ận ợp t n l : công tác lý luận, công tác tuyên truyền v công tác c
ộng. Công tác c

ộng v công tác tuyên truyền l

dung k ác n au v có các t

c t ến

a mảng cơng tác có nộ

n k ác n au. V.I. Lê n n v ết: “... ngườ

tuyên truyền, nếu b n về vấn ề t ất ng ệp c ẳng ạn t ì p ả g ả t íc bản
c ất tư bản củ ng ĩa của các cuộc k ủng oảng, vạc rõ n ững cá gì l m c o
các cuộc k ủng oảng l k ông t ể trán k ỏ trong x
cần t ết p ả cả b ến x

ộ ấy t n x

ộ x

ộ

ện t ực, vạc rõ sự

ộ c ủ ng ĩa, v.v... Nó tóm lạ ,

ngườ tuyên truyền p ả nó “n ều ý”... Cũng nó một vấn ề ấy, ngườ c
t ì sẽ lấy một t í dụ n o n

bật n ất v

ộng

ược t ín g ả b ết rõ n ất, ví dụ n ư

một g a ìn t ất ng ệp bị c ết ó , nạn ăn m y tăng lên, v.v... rồ dựa v o sự
v ệc m tất cả mọ ngườ

ều b ết ấy, ngườ c

ộng sẽ em ết s c ra l m c o

“quần c úng” có một ý ni m duy n ất: ý n ệm về sự mâu t uẫn p
tăng t êm của cả v sự tăng t êm ng èo k ; ngườ c

lý g ữa sự

ộng sẽ ra s c k êu ợi

sự bất bìn , sự p ẫn nộ của quần c úng ố vớ sự bất công rõ rệt ấy...” [24,
tr.84-85]. T eo luận

ểm n y, công tác tun truyền có c ều sâu ơn v

cơng tác tuyên truyền, ngườ

tuyên truyền p ả am

ểl m

ểu vấn ề, nắm vững cơ

sở lý luận của vấn ề, có k ả năng g ả t íc , t uyết m n , tran luận v t uyết
p ục. Trong k

ó, ngườ l m công tác c

ộng lạ p ả l ngườ nắm rõ t ực tế,

có k n ng ệm v có k ả năng trìn b y ấp dẫn, lô cuốn ngườ ng e. Tuy
n ên, ể công tác tuyên truyền v c
tảng lý luận úng ắn v

ộng ược t ực

ện tốt cần dựa trên nền

ược t ực t ễn k ẳng ịn tín

úng ắn ấy, ồng t ờ ,

g ữa a cơng tác n y cũng có sự kết ợp lẫn n au, trong tuyên truyền có c
ộng, trong c

ộng có tuyên truyền, mớ có t ể p át uy cao n ất lợ t ế của

từng ìn t á .
Từ n ững p ân tíc trên, có t ể
Công tác tư tưởng l

ểu nộ dung công tác tư tưởng n ư sau:

oạt ộng có mục íc của một g a cấp, một c ín

ảng

- 16-

n ằm xây dựng, xác lập, p át tr ển v

o n t ện ệ tư tưởng, l quá trìn p

b ến, truyền bá ệ tư tưởng trong quần c úng, ịn
t n ể t úc ẩy quần c úng

n

ướng các g á trị, tạo n ềm

ộng vì lợ íc của c ủ t ể ệ tư tưởng.

Mục t êu của cơng tác tư tưởng l

ìn t n v p át tr ển ệ tư tưởng,

l m c o ệ tư tưởng ó c ếm vị trí t ống trị trong x

ộ . Đố vớ một ảng

cộng sản, mục t êu của công tác tư tưởng l xác lập ệ tư tưởng x
ng ĩa, ìn t n n ềm t n, ịn
có

n

ướng g á trị x

ộng tíc cực, sáng tạo, t ực

Công tác tư tưởng l

ộ mớ

ể ướng mọ ngườ

ện t ắng lợ lý tưởng x

oạt ộng quan trọng

ộ c ủ

ộ c ủ ng ĩa.

ng ầu của ảng cộng sản ể ìn

t n v p át tr ển ệ tư tưởng, ìn t n v p át tr ển cương lĩn , ường lố ,
c ín sác trong từng g a

oạn, truyền bá ệ tư tưởng, cương lĩn , ường lố ,

chính sác n ằm xây dựng t ế g ớ quan k oa ọc, n ân s n quan cộng sản, xây
dựng n ềm t n, tạo nên sự t ống n ất trong Đảng v sự ủng ộ của x

ộ.

Ba bộ p ận của công tác tư tưởng l công tác lý luận, công tác tuyên

truyền v cơng tác c

ộng vừa có quan ệ c ặt c ẽ vớ n au, vừa có tín

ộc

lập tương ố do yêu cầu, n ệm vụ cụ t ể của công tác tư tưởng ặt ra. Đề t
n y sẽ

sâu ng ên c u về một trong ba bộ p ận của cơng tác tư tưởng, ó l

cơng tác tun truyền.
1.1.2. Đặc điểm của công tác tuyên truyền
Công tác tuyên truyền l một oạt độn đặc t ù của côn t c tư tưởn ,
ố tượng tác ộng l tư tưởng con ngườ , c o nên nó mang bản c ất của cơng
tác tư tưởng, ồng t ờ , có n ững ặc

ểm riêng. T eo quan

ểm của c ủ ng ĩa

Mác - Lênin, tư tưởng v công tác tư tưởng có n ững ặc
n ất, tư tưởng v cơng tác tư tưởng t ường lạc ậu so vớ
ộ , t ực t ễn x

ộ.T

ểm n ư sau: T
ờ sống vật c ất x

a , tư tưởng v công tác tư tưởng có t ể vượt trước sự

vận ộng, p át tr ển của ờ sống x

ộ , t ực t ễn x

cơng tác tư tưởng có tín kế t ừa trong sự p át tr ển. T

ộ.T

ba, tư tưởng v

tư, tư tưởng v cơng

tác tư tưởng có sự tác ộng qua lạ vớ các lĩn vực oạt ộng t n t ần k ác của


- 17-

x

ộ n ư g áo dục, báo c í, văn óa, văn ng ệ, tơn g áo... Trong sự tác ộng

qua lạ n y, tư tưởng v công tác tư tưởng của g a cấp t ống trị t ường c ếm
ưu t ế v c

p ố các lĩn vực oạt ộng t n t ần k ác của x

tưởng v cơng tác tư tưởng có sự t ác ộng trở lạ tồn tạ x

ộ.T

năm, tư

ộ , ờ sống vật

c ất - k n tế. T eo P . Ăngg en: “Sự p át tr ển của c ín trị, p áp luật, tr ết
ọc, tôn g áo, văn ọc, ng ệ t uật... ều dựa trên cơ sở sự p át tr ển k n tế.
N ưng tất cả c úng cũng có ản

ưởng lẫn n au v ản

ưởng ến cơ sở k n

tế. Vấn ề o n to n k ơng p ả l c ỉ có o n cản k n tế mớ l nguyên n ân,
c ỉ có nó l tíc cực, cịn tất cả n ững cá còn lạ

ều c ỉ l

ậu quả t ụ ộng”

[28, tr.271].
N ững ặc

ểm nó trên l có tín quy luật v do ó, c úng ln ln tồn

tạ v vận ộng trong tất cả các ìn t á
t

cx

ộ nó c ung của lịc sử lo

ến nay. V ệc n ận t

ệ tư tưởng cũng n ư các ìn t á ý

ngườ , kể từ k

c ầy ủ n ững ặc

có sự p ân c a g a cấp

ểm có tín quy luật ó v vận dụng

n uần n uyễn, sáng tạo v o t ực t ễn công tác, oạt ộng, n ất l công tác tuyên
truyền luôn l yêu cầu bắt buộc ố vớ n ững ngườ l m công tác tư tưởng.
Ngo

n ững ặc

ểm c ung bản c ất của công tác tư tưởng, công tác

tuyên truyền của Đảng Cộng sản V ệt Nam

ện nay mang n ững ặc

ểm r êng

công tác tuyên truyền của Đảng l

oạt ộng

như sau:
Xét về nội dun
p

oạt độn

b ến, g ả t íc một tư tưởng, một c ủ trương, một quan

ểm, c ín sác ,

luật p áp... c o ố tượng tuyên truyền, n ằm tác ộng v o n ận t

c của ố

tượng tuyên truyền, ìn t n t ế g ớ quan, qua ó, kíc t íc , c vũ ố tượng
n

ộng t eo quan

ểm của c ủ t ể tuyên truyền.

Đối tượn tác ộng của công tác tuyên truyền l ý t
n ận t
x

c, t á

ộv

n

cv

n v, l

ộng của cá n ân, tập t ể, tầng lớp, g a cấp... trong

ộ . K ác t ể của cơng tác tun truyền có t ể l một cá n ân, một n óm

n ỏ ay n óm lớn x

ộ . Họ có ặc

ểm k ác n au về tư c ất, t ó quen,


- 18-

p ong tục, tập quán, nên sẽ có t á

ộ k ác n au trước n ững nộ dung tuyên

truyền. Vì vậy, tác ộng của tuyên truyền cũng n ư
k ác t ể sẽ k ác n au t eo sự c
có tín

ệu quả của nó trước mỗ

p ố của n ững quy luật tâm lý. K ác t ể

ộc lập tương ố vớ tác ộng của tuyên truyền. Họ có t ể c ấp n ận

oặc k ơng c ấp n ận yêu cầu tuyên truyền. Đ ều n y ò
truyền p ả nắm c ắc ặc

ểm của từng k ác t ể trước k

ỏ c ủ t ể tuyên
lựa c ọn ìn t

c

v p ương p áp tác ộng.
Cơng tác tun truyền l
ị

oạt độn có tín mục đíc rõ r t. Đặc

ỏ cơng tác tun truyền bao g ờ cũng p ả trả lờ

ểm n y

ược các câu ỏ : Tuyên

truyền c o a ? Để l m gì? P ục vụ g a cấp n o? H ệu quả ến âu? Tín mục
íc cịn quy ịn v ệc lựa c ọn nộ dung, ìn t

c v p ương p áp của oạt

ộng tuyên truyền, sao c o k ác t ể tuyên truyền

ểu v l m t eo yêu cầu

tuyên truyền.
Về c ủ t ể côn t c tun truyền, ó l các c ín

ảng, n

nước, t c

c

c ín trị. Ở V ệt Nam, Đảng Cộng sản V ệt Nam l c ủ t ể của cơng tác tun
truyền nó c ung trong x

ộ V ệt Nam. Đảng Cộng sản V ệt Nam lấy c ủ

ng ĩa Mác - Lên n v tư tưởng Hồ C í M n l m nền tảng tư tưởng của Đảng,
c o nên, c ủ ng ĩa Mác - Lê n n v tư tưởng Hồ C í M n c ín l
t ống trị của x

ộ V ệt Nam. Một trong n ững n ệm vụ l n

n ất của Đảng c ín l l n
t n
nó

ộ,c

ạo quan trọng

ạo về tư tưởng, l l m c o ệ tư tưởng Mác-xít trở

ệ tư tưởng t ống trị x

to n x

ệ tư tưởng

ộ , ược t ấm n uần v t ực t

p ố mọ lĩn vực oạt ộng của x

ến cơng tác tư tưởng l nó

trong p ạm v

ộ V ệt Nam. N ư vậy, k

ến công tác tư tưởng của Đảng Cộng sản V ệt

Nam vớ n ững cấu trúc ặc t ù của nó.
N ư vậy, cơng tác tuyên truyền m Đề t
tác tuyên truyền ược t ến

n bở c ủ t ể l n

ề cập v ng ên c u là công
ạo l Đảng Cộng sản V ệt

Nam, nó l một ìn t á , một bộ p ận cấu t n trong cấu trúc của công tác tư
tưởng của Đảng.


- 19-

Dướ sự l n

ạo của c ủ t ể tuyên truyền l Đảng Cộng sản V ệt Nam,

công tác tuyên truyền ược t ến

n bở n ều lực lượng k ác n au trong ệ

t ống c ín trị. Các lực lượng ó gồm: Hệ t ống ban tuyên g áo cấp ủy các cấp
và của Ủy ban Mặt trận T quốc v các o n t ể c ín trị - x
t ống các cơ quan t ông t n ạ c úng (báo,

ộ các cấp; ệ

...), ệ t ống các trung tâm văn

hóa – t ơng t n các cấp, lực lượng văn ng ệ sĩ... Trong ó, lực lượng c ủ c ốt l
ban tuyên giáo của cấp ủy các cấp vớ ộ ngũ ông ảo các cán bộ tuyên g áo, báo
cáo v ên của Đảng v tuyên truyền v ên cơ sở. Các lực lượng n y p ố
ộng vớ n au v t ống n ất dướ sự l n

ợp oạt

ạo to n d ện v n ất quán của Đảng.

1.1.3. Chức năng của công tác tuyên truyền
C
bở

c năng công tác tuyên truyền mang tín k ác quan v

ược quy ịn

ệ tư tưởng v mục íc cơng tác tun truyền. Cơng tác tun truyền của

Đảng có các c

c năng sau:

C ức năn t ôn tin: Đây l c

c năng cơ bản, ầu t ên của công tác

tuyên truyền. Tuyên truyền em lạ t ông t n mớ c o ố tượng n ằm t ực
mục íc l nâng cao n ận t
T ực

ện c

ện

c của ố tượng.

c năng n y, tuyên truyền mang ến c o ố tượng n ững

t ông t n c ủ yếu về c ủ ng ĩa Mác - Lê n n, tư tưởng Hồ C í M n , ường lố ,
c ín sác của Đảng, p áp luật của N
C ức năn

nước, t ơng t n tìn

i o dục tư tưởn : Đây l c

công tác tuyên truyền. Tuyên truyền t ực

c năng ết s c quan trọng của

ện n ệm vụ truyền bá, g áo dục ệ

tư tưởng, ường lố , c ín sác của Đảng v p áp luật của N
c ín trị của ất nước v
t uận v quyết tâm t ực
C

ịa p ương, l m c o mọ ngườ
ện t ắng lợ

ìn t n t á

ểu sâu sắc, ồng

ện qua v ệc g áo dục lý luận v

ìn t n tư duy lý luận; g áo dục c ín trị tư tưởng v
lao ộng v

nước; n ệm vụ

ường lố , c ủ trương, c ín sác .

c năng g áo dục tư tưởng ược t ực

c ín trị; g áo dục t ế g ớ quan v

ìn t ờ sự...

ìn t n văn óa

ìn t n t ế g ớ quan k oa ọc; g áo dục

ộ lao ộng mớ ; g áo dục k n tế, ìn t n văn


- 20-

hóa kin tế; g áo dục ạo
mạng v

c v lố sống mớ ; g áo dục t n t ần cản g ác các

ìn t n ở ố tượng tuyên truyền k ả năng “ ề k áng” trước các ệ

tư tưởng t ù ịc v âm mưu “d ễn b ến ịa bìn ” của c ủ ng ĩa ế quốc.
Tuyên truyền góp p ần g ả quyết vấn ề tư tưởng p át s n trong nộ bộ
Đảng, quần c úng n ân dân, ồng t ờ , ịn

ướng t á

ộ, tư tưởng v tạo sự

t ống n ất về tư tưởng trong Đảng, trong n ân dân.
C ức năn tổ c ức cổ vũ àn độn : Công tác tuyên truyền từ c ỗ trang
bị n ận t
c

c úng ắn, góp p ần vận ộng, t uyết p ục quần c úng, tập ợp, t

c ọ t am g a v o xây dựng v bảo vệ c ế ộ.
C

c năng t c

c, c vũ

n

ộng t ể

ện t ông qua v ệc ướng dẫn

tập ợp quần c úng t am g a v o các quá trìn tư tưởng, t am g a v o g ả quyết

n ệm vụ c ín trị, t am g a ủng ộ cá mớ , cá t ến bộ, p ê p án cá t êu cực,
lạc ậu trong ờ sống x

ộ . C vũ k íc lệ quần c úng sáng tạo, tíc cực, c ủ

ộng t am g a các p ong tr o t

ua, t am g a các cuộc vận ộng các mạng

rộng lớn oặc t am g a một ìn t

c tập ợp n o ó n ằm t ực

ện n ững

n ệm vụ c ín trị ặt ra.
C ức năn p ê p n: Quá trìn truyền bá ệ tư tưởng Mác - Lê nin,
ường lố , c ín sác của Đảng p ả t ến
các quan

n

ồng t ờ vớ

ấu tran c ống

ểm, tư tưởng ố lập, t ù ịc , n ững t n dư tư tưởng lạc ậu, lỗ

t ờ của quá k

, vớ cả n ững quan

ểm lệc lạc v

ố lập vớ

ệ tư tưởng

Mác - Lênin.
T ực

ện c

ể, sâu sắc vớ t á

c năng n y, công tác tuyên truyền tập trung p ê p án tr ệt
ộ k ác quan trước mọ b ểu

ng ĩa xét lạ v mọ tr o lưu tư tưởng ố lập vớ

ện của c ủ ng ĩa cơ ộ , c ủ
ệ tư tưởng Mác-xít. Đấu tran

k ơng k oan n ượng vớ các ọc t uyết tư sản, ca ngợ một c ều c ủ ng ĩa tư
bản ay bảo vệ c ế ộ tư bản c ủ ng ĩa, bô n ọ, xuyên tạc c ủ ng ĩa Mác - Lê
n n, tư tưởng Hồ C í M n , p ủ n ận C ủ ng ĩa x
l n

ạo của Đảng Cộng sản V ệt Nam ố vớ x

ộ
ộ.

ện t ực v p ủ n ận sự


- 21-

P ê p án n ững t n dư, ản
ậu còn rơ rớt trong x

n v lỗ t ờ , lạc

ộ , k ơng cịn p ù ợp vớ t ực t ễn

Đấu tran vớ n ững b ểu
lạc, xa lạ, trá vớ quan

ưởng của tư tưởng v
ện t êu cực trong x

ện nay.

ộ , n ững b ểu

ện lệc

ểm, ường lố của Đảng, c ín sác , p áp luật của N

nước, trá vớ các g á trị ạo

c, văn óa của dân tộc.

Đấu tran c ống mọ t ủ oạn, âm mưu “d ễn b ến òa bìn ”, âm mưu lật
c ế ộx
Các c
c

ộ c ủ ng ĩa m Đảng ang l n

ạo n ân dân xây dựng.

c năng của công tác tuyên truyền ều quan trọng n ư n au, mỗ

c năng g ữ một va trị r êng, k ơng t ể t ay t ế ược trong quá trình tuyên

truyền. Bở vậy, ể ạt ược

ệu quả tuyên truyền cao n ất, trong quá trìn l m

cơng tác tun truyền, k ơng ược xem n ẹ bất c c
vận dụng ồng bộ, n uần n uyễn các c

c năng n o v p ả b ết

c năng ể ạt

ệu quả tuyên truyền

cao nhất.

1.1.4. Nhiệm vụ của công tác tuyên truyền
N ệm vụ của công tác tuyên truyền do n ệm vụ c ín trị của các mạng
x

ộ c ủ ng ĩa v mục íc tuyên truyền quy ịn . Trong g a
ện nay, n ệm vụ c ín trị trọng tâm ặt ra l t ực

nước, trong ó, lấy cơng ng ệp óa,

ện ạ

oạn các mạng

ện cơng cuộc

mớ

ất

óa l trọng tâm, xây dựng Đảng

l t en c ốt, t ì cơng tác tun truyền có n ững n ệm vụ c ủ yếu n ư sau:
Giải t íc và nâng cao n ận t ức của c c tần lớp n ân dân về quan
điểm đườn lối của Đản , chính sách, p p luật của N à nước. Trong g a
ện nay, công tác tuyên truyền p ả l m c o các tầng lớp n ân dân
nộ dung của công cuộc

mớ , của con ường cơng ng ệp óa,

oạn

ểu sâu sắc
ện ạ

óa

ất nước, của v ệc tá cơ cấu nền k n tế ể ưa nước ta trở t n nước công
ng ệp t eo ướng

ện ạ , của v ệc xây dựng v c ỉn

ốn Đảng...

Truyền b sâu rộn c ủ n ĩa M c - Lênin tư tưởn Hồ C í Min và
n ững t n

oa văn óa của dân tộc v n ân loạ , n ằm nâng cao n ận t

cv

góp p ần ìn t n n ân s n quan, t ế g ớ quan Mác - Lênin trong toàn xã


- 22-

ộ . Lên n nêu rõ, n ệm vụ của công tác tuyên truyền v c
tưởng x

ộ c ủ ng ĩa v ý t

Gi o dục truyền t ốn

ộng l l m c o tư

c c ín trị t ấm sâu v o quần c úng vô sản.
p ẩm c ất đạo đức c c mạn

xây dựn đời sốn

văn óa mới và con n ười mới xã ội c ủ n ĩa. Tuyên truyền góp p ần v o
nâng cao k ến t

c về k oa ọc, công ng ệ mớ , tr t

n ân dân ể ọ t am g a tốt v o quá trìn

c mớ của t ờ

ạ c o

mớ , cơng ng ệp óa,

ện ạ

óa ất nước. Đẩy mạn t ông t n ố ngoạ p ục vụ t ến trìn mở rộng v

ợp

tác v g ao lưu quốc tế.
Hướn dẫn cổ vũ quần c ún tíc cực t ực

của Đảng v p áp luật của N

nước x

ộ c ủ ng ĩa. P át

ển ìn t ên t ến v cản báo trước dư luận x
ướng lạc ậu từ k

ện ường lố , c ín sác

ộ n ững

ện, c vũ n ững
ện tượng, k uyn

c úng cịn p ơ t a .

Đấu tran c ốn c c quan điểm tư tưởn sai tr i vớ c ủ c ủ ng ĩa Mác
- Lên n, ường lố , c ín sác của Đảng; các luận

ệu p ản tuyên truyền của

các t ế lực t ù ịc . Đồng t ờ , ấu tran k ông k oan n ượng vớ các
tượng t êu cực x

ộ ; c ống lạ âm mưu “d ễn b ến òa bìn ” của các t ế lực

t ù ịc trên tất cả các lĩn vực của ờ sống x
g áo

ộ . Đấu tran xóa bỏ c ủ ng ĩa

ều, c ủ ng ĩa k n v ện, ấu tran c ống c ủ ng ĩa xét lạ

sự ng ệp các mạng của nước ta
tran c ống n ững ản
cực x

ện

c ệc

ịn

ướng x

ang muốn lá

ộ c ủ ng ĩa. Đấu

ưởng t êu cực từ mặt trá cơ c ế t ị trường v các t êu

ộ k ác.
Trên cơ sở n ững n ệm vụ c ung, tùy t eo từng ịa p ương, ơn vị,

trong từng g a

oạn n ất ịn

ể xác ịn n ững n ệm vụ cụ t ể của công tác

tuyên truyền.
1.1.5. Nguyên tắc của công tác tuyên truyền
1.1.5.1. Tín đản tín
Tín

iai cấp

ảng l nguyên tắc cơ bản n ất của cơng tác tư tưởng nó c ung v

cơng tác tun truyền nó r êng. T ực c ất tín

ảng xuất p át từ bản c ất tín


- 23-

g a cấp của ệ tư tưởng; l b ểu
tín

ện tập trung của tín g a cấp, có ng ĩa l :

ảng l tín g a cấp, n ưng tín g a cấp ở trìn

ộ tr ệt ể n ất, sâu sắc

n ất, tự g ác n ất.
Tuân t ủ v

ảm bảo nguyên tắc tín

ảng l yêu cầu tất yếu trong bố

cản cuộc ấu tran tư tưởng trong nước v quốc tế vẫn ang d ễn ra gay gắt v
p

c tạp. Đồng t ờ , ngun tắc tín

ảng cịn l b

ọc k n ng ệm rút ra từ

t ực t ễn ấu tran các mạng của dân tộc v g a cấp vô sản trên t ế g ớ . C ỉ
k

g ữ vững nguyên tắc tín
Nguyên tắc tín
ện ở n ững
T

ảng, t ì các mạng mớ có t ể t n cơng.

ảng v tín g a cấp trong công tác tuyên truyền b ểu

ểm sau:

n ất, p ả

ng vững trên lập trường của g a cấp công n ân, luôn

xuất p át từ t ế g ớ quan Mác - Lên n, tư tưởng Hồ C í M n , từ quan

ểm của

Đảng Cộng sản V ệt Nam ể p ân tíc , án g á, g ả t íc n ững vấn ề tư
tưởng, c ín trị d ễn ra trong nước v trên t ế g ớ . Lên n yêu cầu ngườ tuyên
truyền “mỗ k

án g á một sự b ến p ả trực t ếp v công k a

ểm của một tập o n x

ng trên quan

ộ n ất ịn ”, có ng ĩa l p ả công k a

ng trên

lập trường của một g a cấp n ất ịn .
T

ai, luôn quán tr ệt n ững nguyên lý cơ bản của c ủ ng ĩa Mác -

Lên n, tư tưởng Hồ C í M n , ường lố , quan

ểm, c ín sác của Đảng, co

ó l cơ sở k oa ọc, l nộ dung cốt lõ của công tác tuyên truyền. Cùng vớ
công tác lý luận, công tác c

ộng, công tác tuyên truyền p ả

ướng v o v ệc

p át tr ển sáng tạo c ủ ng ĩa Mác - Lên n, tư tưởng Hồ C í M n , tuyên truyền
n ệt t n c o sự t ắng lợ của tư tưởng x
sác của Đảng. Mỗ

ộ c ủ ng ĩa, ường lố , c ín

oạt ộng tuyên truyền p ả

mc

a nộ dung tư tưởng

c ín trị của Đảng, t ấm n uần sâu sắc t ế g ớ quan Mác - Lên n, tư tưởng Hồ
Chí Minh.
Tín

ảng, tín g a cấp k ơng c ỉ b ểu

tun truyền, m cịn trong cả mặt t c

ện trong mục íc v nộ dung

c. Đ ều n y ị

ỏ cơng tác tun truyền

- 24-

phả trở t n một bộ p ận k ăng k ít trong cơng tác tư tưởng v trong to n bộ sự
ng ệp các mạng của Đảng v do ó, p ả ặt dướ sự l n
Đảng l n

ạo c ặt c ẽ các t c

ạo của Đảng.

c l m công tác tuyên truyền v các k âu

trong oạt ộng tuyên truyền. Tất cả n ững ngườ công tác trong lĩn vực tuyên
truyền dù l

ảng v ên ay c ưa ảng v ên ều p ả có “t n t ần p ụ trác vô

ều k ện trước Đảng” n ư Lên n

từng c ỉ ra. Bồ dưỡng lập trường tín

ảng, nâng cao bản lĩn c ín trị v sự n ạy bén về tư tưởng cần trở t n một
nộ dung quan trọng xuyên suốt to n bộ q trìn
ộ ngũ cán bộ, cơng c

c, v ên c

o tạo rèn luyện, xây dựng

c l m công tác tuyên truyền.

1.1.5.2. Tín c iến đấu
Cùng vớ tín

ảng v tín g a cấp, tín c ến ấu l nguyên tắc cơ bản

n ất của công tác tuyên truyền, l s c sống của cơng tác tun truyền. Tính
c ến ấu gắn bó mật t ết vớ tín tư tưởng. Do ó, to n bộ oạt ộng tuyên
truyền p ả

ướng v o v ệc truyền bá, c vũ c o t ắng lợ của ệ tư tưởng x

ộ

c ủ ng ĩa, ường lố , c ín sác của Đảng.
Nguyên tắc tín c ến ấu ị

ỏ cơng tác tun truyền p ả

k ông k oan n ượng vớ các tr o lưu tư tưởng t ù ịc ,
của g a cấp, của dân tộc, dướ mọ b ểu
n ững b ểu

ấu tran

ngược lạ vớ lợ íc

ện của c ủ ng ĩa cơ ộ , g áo

ều,

ện lệc lạc p át s n trong quá trìn t ếp t u, vận dụng quan

ểm,

ường lố của Đảng. Cơng tác tun truyền p ả góp p ần ắc lực ấu tran
c ống lạ n ững t êu cực x
v ệc lên án, b

ộ , ìn t n v

ịn

ướng dư luận x

ộ v o

trừ n ững tệ nạn t am n ũng, l ng p í, cửa quyền, v p ạm

quyền l m c ủ của n ân dân.
Tín c ến ấu ược b ểu
T
Mn v
T

ện ở n ững k ía cạn sau:

n ất, tíc cực truyền bá c ủ ng ĩa Mác - Lê n n, tư tưởng Hồ C í

ường lố , c ín sác của Đảng.
a , p ả công k a bảo vệ c ủ ng ĩa Mác - Lên n, tư tưởng Hồ C í

M n v quan

ểm, ường lố của Đảng và k ên quyết ấu tran vớ các quan


- 25-

ểm sa trá , t ù ịc vớ c ủ ng ĩa Mác - Lên n, tư tưởng Hồ C í M n v
quan

ểm, ường lố của Đảng.
T

ba, p ả phê p án có cơ sở k oa ọc n ững b ểu

tư tưởng lạc ậu, p ản t ến bộ cản trở sự p át tr ển của x
ện ường lố , c ín sác của Đảng, p áp luật của N

ện t êu cực, n ững
ộ , cản trở v ệc t ực

nước.

1.1.5.3. Tín p ổ t ôn đại c ún
Các mạng x

ộ c ủ ng ĩa l sự ng ệp của n ân dân, do n ân dân t ực

ện vì lợ íc của n ân dân, ố tượng công tác tuyên truyền ướng tớ p ả l
ông ảo quần c úng n ân dân. C ín vì vậy, cơng tác tun truyền p ả mang
tín p

t ơng, ạ c úng.
Ngun tắc tín p

từ các quan

t ông, ạ c úng của công tác tuyên truyền bắt nguồn

ểm của C ủ ng ĩa Mác - Lên n, tư tưởng Hồ C í M n về va trị

của quần c úng n ân dân trong các mạng x

ộ c ủ ng ĩa v về công tác

tuyên truyền n ư một bộ p ận của sự ng ệp ó.

vụ, c

Ngun tắc tín p

t ơng, ạ c úng có n ững b ểu

T

ố tượng tuyên truyền, mục íc tuyên truyền, n ệm

n ất, xác ịn

c năng của công tác tuyên truyền p ả

ện n ư sau:

ướng ến ạ c úng, gắn vớ lợ

íc của quần c úng n ân dân.
T

a , nội dung tuyên truyền p ả

áp ng v xuất p át từ n u cầu lợ

íc , nguyện vọng của n ân dân; p ả kết ợp c ặt c ẽ g ữa yêu cầu c ủ quan của
n ệm vụ tuyên truyền ặt ra vớ lợ íc , nguyện vọng của ngườ

ược tuyên

truyền. C ủ ề trung tâm, cốt lõ của công tác tuyên truyền các mạng l
dân tộc v c ủ ng ĩa x

ộ - n u cầu, lợ íc cơ bản của n ân dân lao ộng. Hồ

C í M n trong tác p ẩm “Sửa
rằng: “P ả

ộc lập

lố l m v ệc”

căn dặn cán bộ, ảng v ên

ọc các nó của quần c úng. C ớ nó n ư các g ảng sác . Mỗ tư

tưởng, mỗ câu nó , mỗ c ữ v ết, p ả tỏ rõ cá tư tưởng v lòng ước ao của
quần c úng” [21, tr.306].