Tiểu luận môn học các lý thuyết quản trị
TRƯỜNG ………………….
KHOA……………………….
----------
TIỂU LUẬN
Các lý thuyết quản trị
SVTH: Nguyễn Thị Mỹ Ngọc 1
Tiểu luận môn học các lý thuyết quản trị
MỤC LỤC
TIỂU LUẬN...........................................................................................................................1
MỤC LỤC..............................................................................................................................2
LỜI MỞ ĐẦU.........................................................................................................................2
Phần I: LÝ THUYẾT QUẢN TRỊ CỔ ĐIỂN.........................................................................4
1.1.Lý thuyết quản trị khoa học..........................................................................................4
1.1.1. Đặc điểm...............................................................................................................4
1.1.2. Các nhà quản lý tiêu biểu......................................................................................4
1.1.3. Đóng góp và hạn chế............................................................................................6
1.2. Lý thuyết quản trị hành chính tổng quát......................................................................7
1.2.1. đặc điểm................................................................................................................7
1.2.2. Các nhà quản lý tiểu biểu......................................................................................7
1.2.3. Đóng góp và hạn chế..........................................................................................10
Phần II: TRƯỜNG PHÁI QUẢN TRỊ HÀNH VI................................................................11
2.1. Lý thuyết tâm lí – xã hội............................................................................................11
2.1.1.đặc điểm ..............................................................................................................11
2.1.2. Các nhà quản lý tiêu biểu....................................................................................11
2.1.3. Đóng góp và hạn chế..........................................................................................13
2.2. Các học thuyếtX, Y, Z...............................................................................................14
2.2.1. Thuyết X.............................................................................................................14
2.2.2.Thuyết Y..............................................................................................................15
2.2.3. Thuyết Z..............................................................................................................16
2.2.4. Tổng quan...........................................................................................................16
Phần III: LÝ THUYẾT ĐỊNH LƯỢNG...............................................................................17
3.1. Đặc diểm, nội dung....................................................................................................17
3.2. Ưu diểm và hạn chế...................................................................................................17
Phần IV: THỰC TIỄN CÁC LÝ THUYẾT QUẢN TRỊ TRONG TỔ CHỨC....................18
1.1. Thủ tục hành chính trong lĩnh vực nhà đất................................................................18
1.2. Công ty SONY VIETNAM quan tâm dến người lao dộng........................................18
1.3. Công ty cổ phần Traphaco.........................................................................................18
1.4. Công ty cổ phần hóa dầu petrolimex.........................................................................19
1.5. Công ty Cổ phần SPM...............................................................................................19
1.6. Kết luận......................................................................................................................19
KẾT LUẬN...........................................................................................................................19
TÀI LIỆU THAM KHẢO....................................................................................................20
LỜI MỞ ĐẦU
Hoạt động quản trị đã có từ lâu đời vai trò của nó thể hiện giản dị qua câu nói “Một
người biết lo bằng cả kho người biết làm”. Bắt đầu từ quản lý theo kinh nghiệm nhưng mãi
đến thế kỷ XX, đặc biệt là những năm 40, ở phương Tây mới bắt đầu nghiên cứu có hệ
SVTH: Nguyễn Thị Mỹ Ngọc 2
Tiểu luận môn học các lý thuyết quản trị
thống vấn đề quản lý với sự xuất hiện các hệ thống vấn đề quản lý với sự xuất hiện của
hàng loạt công trình. Từ đó lý thuyết quản lý từng bước được tách khỏi triết học để trở
thành một ngành khoa học độc lập. Kể từ khi các thuyết quản trị được ra đời hiệu quả quản
trị được cải thiện một cách rõ rệt. Nhưng mà thế giới ta đang sống sự thay đổi diễn ra một
cách nhanh chóng nên các lý thuyết quản trị cũng liên tục được ra đời.
Nhằm nghiên cứu sâu hơn về một số lý thuyết quản trị đã có trong giáo trình và một vài
lý thuyết khác ngoài giáo trình. Cũng như hiểu rõ hơn về nguồn gốc, cách thức, ưu nhược
điểm của các lý thuyết quản trị nên tôi đã chọn đề tài tiểu luận là “Các lý thuyết quản trị”.
Bài tiểu luận này đề cập đến các nội dung sau đây:
Phần 1: Trường phái quản trị cổ điển.
Phần 2: Trường phái quản trị hành vi và thuyết X, Y, Z
Phần 3: Lý thuyết định lượng
Phần 4: Thực tiễn các lý thuyết quản trị trong các tổ chức
Tiểu luận này đề cập đến các lý thuyết có trước khi các lý thuyết quản trị hiện đại ra
đời. Để biết trước khi lý thuyết hiện đại ra đời các doanh nhân thời đó quản trị doanh
nghiệp của mình bằng những lý thuyết này có đem lại hiệu quả không.
Trong quá trình thực hiện không tránh khỏi những hạn chế và thiếu sót. Mong được sự
đóng góp ý kiến của cô và các bạn để bài tiểu luận của tôi có thể hoàn thiện và hay hơn.
Xin chân thành cảm ơn!
Đà Nẵng, ngày 23 tháng 4 năm 2010
Sinh viên thực hiện
Nguyễn Thị Mỹ Ngọc
SVTH: Nguyễn Thị Mỹ Ngọc 3
Tiểu luận môn học các lý thuyết quản trị
Phần I: LÝ THUYẾT QUẢN TRỊ CỔ ĐIỂN
CÁC QUAN ĐIỂM QUẢN TRỊ CÓ TRƯỚC LÝ THUYẾT CỦA TAYLOR
Quản trị học trải qua 4 giai đoạn cơ bản sau:
• Trước công nguyên: quản trị gắn liền với tôn giáo và triết học
• Thế kỉ thứ 14: thương mại phát triển dẫn đến quản trị cũng phát triển
• Thế kỉ thứ 18: cách mạng công nghiệp là tiền đề xuất hiện của các lý thuyết quản trị
*Owen: tiến hành một tổ chức “xã hội chủ nghĩa” có trật tự và kỷ luật ở xí nghiệp.
*Ure: người sớm nhìn thấy vai trò của quản lý và đào tạo kiến thức cho nhà quản lý. Chủ
trương đào tạo Đại Học cho các nhà quản trị và ông cho là quản trị là một nghề.
*Charles Babbage: đề xuất phương pháp tiếp cận có khoa học trong quản lý.
1.1.Lý thuyết quản trị khoa học
1.1.1. Đặc điểm
Quản trị khoa học là thuật ngữ để chỉ ý kiến của một nhóm tác giả ở Hoa Kì vào những
năm đầu của thế kỷ XX. Sau đó được Taylor sử dụng cho tác phẩm của mình.
Lý thuyết này nghiên cứu quản trị trong phạm vi hệ thống doanh nghiệp ở góc độ tạo ra
một cơ cấu quản trị hợp lý, một chế độ điều hành khoa học và chặt chẽ để đem lại hiệu quả
cao cho quản trị trong hệ thống
Đây là một hệ thống lý thuyết quản trị tập trung nghiên cứu về các mối quan hệ giữa cá
nhân người công nhân với máy móc trong các nhà máy, đề cập đến công việc quản lý ở cấp
cơ sở với tầm vi mô
Mục tiêu là thông qua những quan sát thử nghiệm trực tiếp tại phân xưởng nhằm nâng
cao năng suất, hiệu quả và cắt giảm chi phí
1.1.2. Các nhà quản lý tiêu biểu
a) Frederick Winslow Taylor (1856-1915)
Được coi là “cha đẻ của thuyết quản lý khoa học”, ông phân tích thao tác của công nhân,
nghiên cứu quy trình lao động hợp lý để tăng năng suất.
Ông nhận thấy nhược điểm của cách quản lý cũ như: không lưu ý dến khả năng của công
nhân trước khi mướn, không có huấn luyện nhân viên trước khi làm việc, giao hết mọi trách
nhiệm làm việc cho công nhân và quản lý không chuyên nghiệp.
Ông đưa ra một quan điểm cốt lõi là mỗi loại công việc đều có một cách làm khoa học để
thực hiện nó
Từ đó ta có 4 tư tưởng chính trong lý thuyết của Taylor là: tối ưu hóa quá trình sản xuất,
tiêu chuẩn hóa phương pháp thao tác và điều kiện tác nghiệp, chuyên môn hóa đối với
SVTH: Nguyễn Thị Mỹ Ngọc 4
Tiểu luận môn học các lý thuyết quản trị
người lao động và nhà quản trị và “Con người kinh tế”- trả lương theo sản phẩm để kích
thích sản xuất
Ông đưa ra 4 nguyên tắc quản trị sau:
Lựa chọn công nhân thành từng việc. Các thao tác và điều kiện làm việc được tiêu chuẩn
hóa trong một môi trường làm việc thuận lợi. Mỗi công nhân được gắn vào một vị trí
theo nguyên tắc chuyên môn hóa. Các nhà quản trị phải thường kiểm tra công nhân.
Xác định khối lượng và thời gian cần thiết để thực hiện công việc hằng ngày của công
nhân, xây dựng định mức cho từng phần việc
Thực hiện chế độ trả lương theo sản phẩm đạt yêu cầu và chế độ thưởng vượt định mức
đối với công nhân
Phân chia công việc hợp lý, phân biệt từng cấp quản lý, quyền hạn và trách nhiệm giữa
nhà quản trị và công nhân. Nhờ đó tăng hiệu quả công việc
b) Henry Lawrence Gantt (1861-1919)
Ông tập trung vào mở rộng hệ thống khuyến khích vật chất cho người lao động với các
biện pháp như:
Khuyến khích công nhân sau một giờ làm việc nếu họ làm tốt
Khuyến khích đốc công quản đốc nếu dựa vào kết quả làm việc của công nhân dưới
sự giám sát trực tiếp của họ
Bổ sung chế độ trả lương có thưởng
Đưa ra sơ đồ Gantt, sơ đồ mang lưới
SVTH: Nguyễn Thị Mỹ Ngọc 5
Mỗi công
nhân
được gắn
vào một
vị trí
Công nhân
được trả
lương theo
sản phẩm
Thuyết này sau đó được Henry Ford ứng dụng
qua việc lập ra hệ thống sản xuất theo dây
chuyền dài 24km trong Nhà máy ôtô con đạt
công suất 7000 xe mỗi ngày (là kỷ lục thế giới
thời đó).
Tiểu luận môn học các lý thuyết quản trị
Chú trọng đến lợi ích của tổ chức nhiều hơn
c) The Gilbreths
Ông bà Gilreths cho rằng hoạt động quản trị do năng suất lao động quyết định. Để tăng
năng suất lao động phải giảm các động tác thừa của công nhân trong quá trình sản xuất nhờ
đó giảm sự mệt mỏi cho công nhân
Lý thuyết này đòi hỏi có một môi trường làm việc và trang thiết bị phục vụ cho công
nhân để họ có thể làm việc hiệu quả nhất
Ông bà là một trong những người đầu tiên quan tâm đến khía cạnh tâm lý con người
trong quản trị
1.1.3. Đóng góp và hạn chế
a) Đóng góp
Đây là lý thuyết quản trị đầu tiên, đánh dấu một bước ngoặc mới trong lĩnh vực
quản trị. Đồng thời mở đường cho các lý thuyết khác phát triển
Phát triển kĩ năng quản lý qua phân công và chuyên môn hóa lao động, thúc đẩy sự
tiến bộ trong quản lý doanh nghiệp
Nêu tầm quan trọng của tuyển chọn huấn luyện nhân viên, đãi ngộ lao động để tăng
năng suất lao động, nhấn giá thành để tăng hiệu quả
Coi quản lý như là một đối tượng để nghiên cứukhoa học.
SVTH: Nguyễn Thị Mỹ Ngọc 6
Sơ đồ mạng lưới
Sơ đồ Gantt
Ông bà đã khám phá ra rằng trong 12 thao tác của
người thợ xây dựng gạch lên tường có thể rút xuống
còn 4 động tác. Và nhờ đó mà mỗi ngày người thợ có
thể xây được 2700 viên thay vì 1000 viên trước đây
Tiểu luận môn học các lý thuyết quản trị
b) Hạn chế
Chỉ áp dụng tốt trong môi trường ổn định
Quá nhấn mạnh đến vai trò của quyền lực, kiểm soát và thưởng phạt mà xem nhẹ
yếu tố con người trong tổ chức. Lý thuyết này được gọi là thuyết cây gậy và củ
cà rốt
Chú trọng quá đến vai trò quản trị tác nghiệp ở cấp xí nghiệp mà làm giảm khía cạnh
tổng quát của quản trị
1.2. Lý thuyết quản trị hành chính tổng quát
1.2.1. đặc điểm
Được Henry Fayol đề xướng. Ông đã nghiên cứu, hoàn thiện và phát triển lý thuyết này
cùng thời với Taylor nhưng ông lại quan tâm tới hoạt động của nhà quản trị.
Nghiên cứu quản trị trong phạm vi hệ thống tổ chức ở góc độ của nhà quản trị, những
điểm chung của các loại công tác công tác tổ chức bằng những kinh nghiệm quản trị
Lý thuyết này tập trung nghiên cứu những nguyên tắc, tiến trình quản trị chung cho các
loại tổ chức, thông qua lý thuyết này các nhà quản trị có thể quản trị tốt bất cứ loại hình tổ
chức nào
Đây là lý thuyết có trình độ cao hơn các lý thuyết khác cùng thời
1.2.2. Các nhà quản lý tiểu biểu
a) Henry Fayol (1841-1925)
Ông là tổng giám đốc của một khu mỏ khai thác than của Pháp. Với những kinh nghiệm
của mình ông đã xuất bản cuốn sách “Quản trị công nghiệp và quản trị tổng quát” đưa ra lý
thuyết quản trị hành chính tổng quát
Ông cho rằng:
Hoạt động quản trị phải được tách khỏi các hoạt động nghiệp vụ trong kinh doanh và
ông chia công việc thành 6 loại trong đó có 5 loại hoạt động có tính chất chuyên môn cụ
thể là: sản xuất, thương mại, tài chính, kế toán và an ninh. Còn hoạt động quản trị gồm
những công việc có tính chất chung
Các nhà quản phải được huấn luyện, đào tạo để có những phẩm chất nhất định
Năng suất lao động của con người trong tập thể tuỳ thuộc vào sự sắp xếp, tổ chức của
nhà quản trị
SVTH: Nguyễn Thị Mỹ Ngọc 7
Tuyển
chọn nhân
viên cẩn
thận
Đây được
xem là
thuyết cây
gậy và củ cà
rốt
Tiểu luận môn học các lý thuyết quản trị
Hoạt động quản trị phải dựa vào 14 nguyên tắc sau:
♦ Phân công lao động: chuyên môn hoá công việc sẽ đem lại hiệu quả cao hơn
♦ Quyền hạn và trách nhiệm: quyền hành phải đi liền với trách nhiệm để nhà quản trị
cân nhắc kỹ về những quyết định mà mình đưa ra để tránh hậu quả xấu
♦ Kỷ luật: duy trì kỷ luật trong tổ chức sẽ tạo tính chuyên cần ở công nhân, đảm bảo
chất lượng sản phẩm và hiệu quả cao trong kinh doanh
♦ Thống nhất chỉ huy: mọi nhân viên chỉ nhận mệnh lệnh từ một thủ trưởng và chỉ có
người đó chịu trách nhiệm về hành vi của nhân viên của mình
♦ Thống nhất điều khiển: một nhóm hoạt động có mục tiêu phải có một người đứng đầu
và phải có một kế hoạch thống nhất, quyết định đưa ra phải rõ ràng dứt khoát
♦ Quyền lợi: cá nhân phải đặt quyền lợi của tập thể lên trên quyền lợi của mình
♦ Thù lao: được trả tương xứng với công việc, với hao phí lao động bỏ ra
♦ Nguyên tắc tập trung và phân quyền: tuỳ thuộc vào yêu cầu của tổ chức và làm sao
cho năng suất của tổ chức là cao nhất
♦ Chuỗi quyền hành: hình thành những mắt xích quyền lực từ thấp đến cao. Tuyến
quyền lực và truyền thông không được nằm ngoài hệ thống này
♦ Trật tự: tổ chức(nhân tài, vật lực) phải phù hợp với mục tiêu, lợi ích của tổ chức
♦ Công bằng với cấp dưới là điều kiện để tạo sự trung thành, tận tụy của nhân viên
♦ Ổn định nhiệm vụ cho nhân viên: phải bố trí công việc đủ thời gian, mục tiêu và điều
kiện để họ chuẩn bị chu đáo công việc
♦ Sáng kiến: khuyến khích sự sáng tạo và tinh thần trách nhiệm của nhân viên
♦ Đoàn kết: làm tăng thêm sức mạnh cho tập thể và tăng hiệu quả công việc
SVTH: Nguyễn Thị Mỹ Ngọc 8
Đoàn kết
tăng thêm
sức mạnh
của tập thể
Kích thích
sự năng
động sáng
tạo của nhân
viên
Kỷ
luật
kiểm
tra gắt
gao
Thống nhất
chỉ huy: chỉ
nhận lệnh
và báo cáo
cho 1 người