Chương 10: Thất nghiệp
Harvey B. King
1)Lực lượng Lao động và Thất nghiệp Tự nhiên
Trong phần trước chúng ta đã nói về việc cân bằng được xác định như thế nào
trong thị trường lao động, nhưng chưa thực sự thảo luận về vị trí của thất nghiệp
trong bức tranh này.
● Chúng ta sẽ bắt đầu bằng phân tích tại điểm
cân bằng đầy đủ.
● Hãy nhớ lại rằng lực lượng lao động (LF) = số người có việc làm + số người
không có việc làm.
● Lực lượng lao động bao gồm những người đang làm việc và những người đang
kiếm việc làm, và chúng ta có thể giả định rằng con số này tăng lên khi mức lương
thực tế tăng - chúng ta có thể xây dựng một đường lực lượng lao động (LF) dốc đi
lên như trong Hình 1 dưới đây.
● Số lượng người có việc làm được xác định bởi điểm mà ở đó LD = LS.
● Số lượng người không có việc làm được xác định bằng sự chênh lệch giữ lực
lượng lao động và điểm cắt nhau giữa LD và LS, như được chỉ ra trong Hình 1.
Như hình trên chỉ ra, thậm chí tại mức việc làm đầy đủ chúng ta vẫn có một số
người thất nghiệp, chúng ta gọi đó là thất nghiệp tự nhiên.
● Điều quan trọng là cần nhận thức được rằng khi cầu về lao động = cung về lao
động, vẫn có một mức thất nghiệp tự nhiên phát sinh từ luân chuyển thị trường lao
động tự nhiên.
● Trong thị trường lao động luôn có một dòng người lao động có/mất việc làm, gia
nhập/thoát ra khỏi lực lượng lao động.
● Ngày nay ở Regina, tỷ lệ thất nghiệp khoảng 6%, nhưng nếu bạn đi vòng quanh
thành phố bạn sẽ thấy rất nhiều doanh nghiệp đăng quảng cáo tìm người - vẫn
chưa có sự phù hợp hoàn hảo về công việc của những người lao động.
● Hình 2 dưới đây cho chúng ta thấy những luồng cơ bản chảy ra và chảy vào thị
trường lao động.
Những dòng lao động này luôn tồn tại, thậm chí là trong thời kỳ kinh tế bùng nổ.
● Phần chính của dòng lao động trên là
những người thay đổi công việc, những
người không bị thất nghiệp trong bất kỳ một khoảng thời gian nào.
● Tuy nhiên, cũng có những người đi ra và gia nhập lực lượng lao động, những
người đôi khi mất việc làm.
● Những người này tạo ra mức thất nghiệp tự nhiên.
● Hình 3 dưới đây chỉ ra những dòng lao động này trong khoảng thời gian từ
1975-1994.
● Như chúng ta có thể thấy, thậm chí trong giai đoạn việc làm đầy đủ như 1980 và
1989, có một dòng lớn những người đi ra và gia nhập thị trường lao động và tạo
nên mức thất nghiệp tự nhiên.
● Chúng ta thường tập trung vào ba nhóm cơ bản của thất nghiệp tự nhiên - thất
nghiệp do thay đổi nghề, thất nghiệp theo mùa và thất nghiệp do cơ cấu.
● Chúng ta hãy xem xét từng nhóm một.
Hình 3[1]
2. Thất nghiệp do Thay đổi Công việc và Thất nghiệp do Mùa
Thất nghiệp vì thay đổi công việc xảy ra khi có sự luân chuyển thị trường lao
động
thông thường, dòng lao động đi ra và vào thị trường lao động như chỉ ra
trong Hình 2 ở trên.
● Những người thay đổi công việc thường có xu hướng thất nghiệp tạm thời, và
thường kiếm được công việc trong cùng một lĩnh vực.
● Ví dụ, bạn rời bỏ Hãng Sear bởi vì bạn ghét thời giờ làm việc, và cuối cùng bạn
có được một công việc tương tự tại hãng Bay, nhưng với thời giờ làm việc như
bạn mong muốn.
● Nhóm này bao gồm những người tốt nghiệp đại học, người làm việc gia đình,
những người rời bỏ/mất công việc.
● Đây là một phần thông thường của nền kinh tế, như Hình 3 trên đây chỉ ra.
Thất nghiệp theo mùa cũng là một phần của nền kinh tế, và thường do thực tế là
một số công việc chỉ thực hiện được theo mùa nhất định - đánh cá, làm nông
nghiệp, xây dựng..
Giải pháp của thị trường để giải quyết thất nghiệp theo mùa và thất nghiệp do thay
đổi công việc bao gồm việc tìm việc tư nhân, quảng cáo của các doanh nghiệp
cũng như người tìm việc, và các trung tâm tìm việc tư nhân.
Các biện pháp của chính phủ bao gồm: trung tâm dịch vụ việc làm của chính phủ,
và cố gắng giảm việc tăng thêm những khoản Bảo hiểm Thất nghiệp.
● Bảo hiểm thất nghiệp ở Canada rộng rãi hơn so với ở Hoa Kỳ từ năm 1971, đặc
biệt là trong việc đối đãi với những người thất nghiệp theo mùa.