Thực trạng kỳ thị và mối liên quan đến sử dụng dịch vụ y tế ở nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới hiv âm tính tại hà nội

Bộ Y TÉ

BO GIÁO DỤC VẢ ĐÁO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC' Y HÀ NỘI

NGl > ÈN HOÀNG ANH

THỤC trạng

Kỳ thị và mói liên Ọl AN ĐÈN sử DỤNG

DỊCH VỤ Y TÉ Ở NHĨM NAM QUAN HỆ TÌNH DỤC
DƠNG GIỚI HIN'ÂM TÍNH TẠI HÀ NỘI

Ngành đao lao ;
Mâ ngAnh

Bác sỹ Y học dư phong

D72O3O2

:

KHÓA LUẬN TÓT NGHIỆP BÁC SỸ Y KHOA
KHÓA 2015-2021

Người hướng dân khoa Ik<
ỉ II.S PIIẠM PHƯƠNG MAI

HÀ NỘI-2021

«s> ■>


iXncẮMơN
Dề hốn thảnh được khóa ln rót nghièp này. tịi xin chân thanh cam

ơn các thảy, cỏ giao Viện đáo tạo Y học Dư Phóng và Y ré Cơng Cộng -

Trướng Dại học Y I là Nòi đđ tân tinh giáng day. hướng dần tịi trong SI q
trình học tập

Với lẳt cả 5ự kinh trọng vá long biết ƠI1 sâu sãc. tơi xin bày tỏ lịng cam

ơn lởi I h.s Phạm Phương Mai dà tận tỉnh chi báo. hướng dẩn vá giúp dở tỏi
ràt nhiều trong tưng birưc đi trong suốt quá trinh ihục hiện va hoan thành

khoa luân

TÒI Xin trân trọng câm ơn toan thế các ban lớp Y Ik*c dự phong khỏa
201 s - 2021, nhưng người luôn sái cánh với tôi trong quá trinh học tàp và

nghiên cứu, đà ln động viỗn. chia sẻ vá góp ý cho luận vùn tốt nghiệp này

dược hoàn thiện
Tỏi cũng xin chán thành câm ơn gia dinh, han bc da luôn bẻn canh
dong viện và giúp đờ TÓI trong suốt thời gian liọc tỉp. nghiên CÚI

Sinh viên

Ngun Hồng Anh

TWM*M«K> «“ *4:


CỘNG HỜA NÃ HỘI CHỪ NGHlA vệt Nam

Độc lậ|> - Tự du - Hạnh phúc
ỂIO

l.ớl CAM ĐOAN

K,tfh grn:

Phòng Đùớ lực đụi học trường Đụt học Y Hủ \'ỘI

Viện Dừo lụu

r học

dự phịng và Y te cịng cộng

Phịng DÌ*J lọc. Sghừn cihi khoa học. Hợp lác quồc tẽ. Viện

dào lọo >■ học dự phông và Y tế cởitg cộng
Hộ* dỏng chắm tuộn vỗtì hít nghiệp.

Tên tời lá;
Ngưyỉn I lống Anh

Sinh viên tó 24. lớp Y6G - Y hoe dự phịng, tnrớng Dai học Y Ha Nội

Tôi xin cam đoan dâ thục hiên quá trinh làm khóa luận một cách khoa học.
chinh xóc tà ìrung Ilnrc Nguổn số liíu díl dược chú nhiàn đẻ lài cho phép sử
dang vao khóa kứn

Hà .\ội, ngày 2d filling 05 nờnt 2021
Sinh viên

Nguyên Hoang Anh

TWM*M«K>

*4:


MỤ<’ LỤC

ĐẶT VÁN ĐẺ__________________ ___________ __________________ ___ I

CHƯƠNG I: TỎNG QUAN TẢI LIỆU_______ ________________ _____ 3

3

I ì Một sơ khai niệm cơ bân sừ dụng trong đê tài.. ...................................

3

11.1 Khái niệm kỳ !h| vả phin brêt đổi xử.... ..................................
I 1.2 Câc khai màn cơ bàn được di cáp trong đè lải nghiỗn cứu___

.. .5

ỉ. 1.2. Khai niệm nam quan hệ linh dục đồng giới...................

7

1.1.3. Dinh nghía H1V.................

8

1.1.4 Dinh nghĩa STIs......................................................................................... 9
1 2. Tinh hình nhiễm H1V và STIs trong nhóm MSM.........................

10

1.2.1. Tinh hình nhiễm HI V Trong nhõm MSM trèn thẻ giói vả Việt Nam 10
1.2.2. Tinh hình nhiêm STls Irong nhom MSM trên the giới vả Viột Nam 11

1.3. Tinh hĩnh kỹ tiu ở nhom MSM..................................................................... 12

1.3.1. Trên (hẽ giới...................................................... ....................................... 12
1.3.2. Tai Via Nam............................................................................................. 13

I 4 Khung lý ihuyét về ànli Inrởng của VIỈC bi kỷ till đèn thực trang sử dụng
dich vu y lẻ ử nhom MSM Hl V im tinh.............................................................. 14
1-5. Anh hưõng cùa vice bl kỷ Thi đến thưc trang SŨ dung dtch vụ y tế ỏ nhóm
MSM HJV ảm tinh......................................................... ........................................ 14

1.5.1. Trên thégíỡi..................................................... ........................................ 14

1.12 Tai Vici Nam

............................................................ 15

1.5.3. Khoáng trống trong nghiên cứu mối lien quan giừa vice bl kỳ thi và
Ihuc Trang sir dung dull vu y tể ở nhỏm MSM HIV âm tinh..................... 16
1.6. Một sị thơng Tin về quần the MSM trong nghiên cữu.......................

16

1.6.1. Sò lượng nam quan hộ tinh đục đống giới tai 1 là Nội......................... 16
1.6.2. Dặc điềm của nhom MSM tại lỉã Nội................................................... 17


16.3. Tỷ u hiín nhiêm HIV trong nhóm MSM ờ Hà Nội ............

17

1.6.4. Tý 1â hiên nhiềtn STI nong nhóm MSM ở Hà NÓI............................ 18
1.6.5. Thirc trang kỳ thi trong nhỏm MSM õ Ha Nịi ................................ 18
1.6.6. Thơng tin vè hoat dõng can thiệp sức klwe cho nhóm MSM ớ Ha Nội 19

CHƯƠNG 2: ĐÓI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIẾN cứt......... 20
2 I. rx»i tuợng nghiàn cưu....................................................................

20

2.1.1. Tiêu chuẩn lụa chọn................................................................................ 20

2.1.2. IICU chuan loai iru ...>•■•>»■.IM

..................................... 20

2 2. Đ|a điểm vả thời gian nghiên cứu..................................................

2.2.2 Thín gian..............
2 3. Thiết kố nghiờn cu.

20

... 20

ãô

ãã ãô

ãã

2 4 C mu v cỏch chon máu ciia nghiên cứu HIM .....

...21

...21

2.4.1 Cờ mẫu

2 4.2. Cỏch chon mau................. .........................

ã ằ >ãôãããã

ãããããã

a....ôI'. 21

2 5. Cỏc biờn $ó vA chi sơ
2 6. Cịng cụ. quy trinh vá kỳ thuAt thu tháp, xừ lý $6 h^u...................

27

2.6.1. Kỹ thuõt vá cịng cu thu thảp só liỉu ............................................... 27

2.6.2 Quy trinh thu tháp sổ liêu.....................................

28

2.6.3. Quàn lý. xử lý và |>hãn tích so lieu....................................................... 29

2.7. Sai sơ lá each khác pin e................................................................................ 29
2 8. Đao dire trong nghiên cứu.......................................-..................................... 29

CHƯƠNG 3: KẺT ƠƯẢ NGlllẾ.N cừư________ ___________ ______ 30

3 I. Đăc điềm chung cùa dối tượng nghiên cửu................................................. 30
3 2. Thực trang bi kệ thi ở nhom MSM HI V âm tinh lai Ha Nội.................. 34
3 3. Thực trjng sir dung dich I u y té ở nhóm MSM co HIV âm tinh tai Hả NÒI


3 4 MẲi liên quan giữa thire trang bi kỳ thi va thực trang sử dựng dich vụ y t£
ở nhỏm MSM có HIV ảm linh tai Hà Nơi...........................................................40

CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN________ __________ _________________________ 47

4 I. Ban luân VC die điềm chung cũadói lượng nghiên cửu.......................... 47

4 1.1. Bán luân ' C dặc diem nhân khâu hộc cùa đòi lượng nghicn cứu ... 47
4 1.2. Ban luận vè xu hương tinh due va bàn (tang giợi cùa đói tượng

nghiên cáu........................................................................................................... 49
4 2. Ban luân vé thực trang hi kỳ thi cùa đôi lương ngluớn cừu.................... 50
4 3. Ban luận về thực trang sứ đung dich vu y tề cùa đói tương nghiên CÚU 51

4.3.1. Bân về thực trạng sù dung dich vụ xet nghicm HI V ỡ nhóm MSM có
IIIV ảm tính tại I là Nội.................................................................................... .51
4 3.2. Ban luận vé thtrc trạng sử dựng d|ch vu xẻr nghiêm STIs ở nhóm

MSM có H1V âm linh lai Há NỘI... ................

53

4 4 Bán lu án vỉ liên quan của kỳ ihi đốn sử dung dich vu > tề ờ nhóm MSM

KÍT LUẬN
Khuyển NGH

TÀI I.IẸU THAM KHAO

PHỤ LỤC

60

danh

MỤC CẢC CHC VIẾT TẮT

AIDS

Hội chimg suy giám mien dich mac phái ở Iigưõi

CSSK

Châm soc sue khỏe

ĐH CĐ-TC

Dai hoc Cao đẳng-Tỉung câp

HIV

Virus gây suy giảm miền diclì mắc phai á người

Nghiên cứu tỷ lè nhiêm mới HIV và dộng lực thay đồi
hành vi ở nhom nam quan hè tinh due đòng giởi tai Ha

Nội, Việt Nam Nghiên cứu thuần táp ở nhám MSM

HIM
(HIV incidence and the dynamics of behavioral change

among men who have sex with men in Hanoi, Vietnam:

the Hanoi MSM cohort study)
HSS+

Chirơng Trinh giam sát trọng điểm lông ghép hanh vi

Chương ninh giam sát két hợp hãnh Vi vâ cãc chi số sinh
IBBS
học Hiv/sn

Su dung Internet dc giới Ilnởu nghiên cưu va thu hút sự
IBS

tham gia cùa dõi tuợng
iliộp hội đồng lính, song tinh, chuyên giới và lưỡng linh
ILGA

LQĐTD

Quốc tề

Lây qua đường tinh due
Nam quan lie tinh due đồng giời (Men having sex with

MSM
men)

SHP

Phong khám Song hỉinh phúc - tnróng Đai Ik* Y Ha NỘI

Cha me, ngươi ihản V a ban be cùa ngưưi đống tính nữ và
PI-LAG

đống lính nam (Parents, Families. and Friends of

Lesbians and Gays)
QHTD

Quan hè tinh due

QHTDĐG

Quan he tilth due đóng giời


RDS

Chộn mỉu dảy chun có kiẻm sối

STls

Các Iihiềm tiling lây truyền qua đường linh due

STD

Bênh lày truyền qua đường lỉnh due

THPT

Trung hoe phố thõng

TP. IICM

Thành pl»ò Hồ Chi Minh

UNA1DS

XN

Chtrợng Trinh phoi bợp cua l-ien hợp quốc vê HI V-AIDS
Xét nghiệm

.'•£> ir.- < s • * 'Ế:


DANH MỤC CÁC BANG

Bang 3 1 Đác điềm nhân khẩu hoc cùa đói tượng nghiên cứu........................ 30

Bang 3.2. Đác điềm xu hương tinli due cùa đổi tượng nghiên cưu ............... 32
Bâng 3.3. Thực nang kỳ (hi ớ nhom MSM có i 11V ãm tỉnh tai lỉà NỘI....... .34
Bang 3.4. Thực trang Sừ dung dich vụ xét nghiệm HIV ợ nhom MSM có HIV
ảm linh lai Ha Nội................................................................................. 36

Bang 3.5. MỜI liên quan giừa cac biếu lnên I)| kỳ thi va Iliực trang sử dụng
diclì vu xét nghiệm HI V ử MSM cá HIV ảm tinh tai Hà NÓI...... .40

Bang 3.6. MÔI liên quan giừa cac biểu hiện bi kỳ thi va thực trang SŨ dụng
đích vu xét nghiệm STlsàMSM có III V âm linh tai Ha Nội...... 42

TWM*M«K> «“ *4:


DANH MỤC CẢC Blt.ụ ĐÒ

Biếu đồ 1: Thực trang chung vể bi kỳ thi ở nhóm MSM có IIIV âm tính tại
Há NỘI.........................

34

Biêu đồ 2: Lý do chưa lừng xét nghiêm HIV cùa đòi tượng nghiên cứu. ...37
Biêu đồ 3: Đia diổm xét nghiệm HIV lãn gần idiầt cua đổi tưưng NC........... 38

Biêu đõ 4 Thục trạng sữ dụng dịch vụ xét nghiệm STIs ở nhóm MSM có
HlVám tinh tại Hà Nội..................................................................... 39

TWM*M«K> «“ *4:


THỰC trạng Kỳ thị và mối LIỀNQVaN DÊN sứ dụng dịch vụ:

VTẺ Ỡ NHỎM NAM Ọl’AN HỆ TÌNH DỤC ĐƠNG GIỚI HIV ÂM TÍNH
TẠI HẢ NỘI

Tóm tát: Kỳ thị la yêu lồ quan trong ánh hưởng đèn khá nâng tiếp cân
'4 Sừ dựng các dich vu y tè liên quan đẻn HIV và càc bệnh lảy truyền qua

dường tỉnh due (STIs) trong nhom nam quan hẻ dỏng giới (MSM). Nghiên
cứu này dược thục ln VĨI mực tiêu cung cảp các báng chửng khoa học, lảm

co sờ đế đê xuàt các biên phap can thiệp nhâm cái thiện tinh trang bi kỹ thi vã

kha nâng tiẽp cân dtch vu y tế của nhóm MSM.
1 Mục tiêu nghiên cứu: Mỏ lả thực trang kỷ thi vá mỏ tã mối liên quan
dén sir dựng dtch vụ y tẻ ơ nhom MSM co HI V àm tính tai Ha Nội

2. Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cưu cât ngang time hiện trên 1044
MSM có Hl V âm tinh tai Ha Nội. Ngluên cứu sứ dung phương pháp chọn

mầu dãy chuyên cá kiếm soát (RDS) vá chọn mẫu trục tuyến (IBS); phương
phap thòng kê mỏ tố vả hồi quy Logistic.

3. Ket quá Hơn 90% MS.M đầ trải qua ít nhẩt mót biếu hiện của sư kỳ

thi Biếu hiện kỳ thi tứ gia dinh chiếm tý lẽ cao Iiliất (85.73%). cỏ 60% MSM
dâ sử dung xét nghiệm (XN) HIV vá 100% MSM đà sir dụng lì nhất một xét

ngỉuèni SI Is Biêu hièn ký thi "gia dinh khống chàp nhãn do ỌHTDĐG" lam
giâm một nữa kha nâng sữ diuig xét nghiêm HPV/SÚI mão ga. Bi đanh đâp do

QHTDDG làm giảm khả nâng sử dung XN viêm gan B vả viẻm gan c xuổng
còn 0,71 lẩn và 0,56 lần Màt cơ hội việc lồm. mât ban be. b| từ chối cung cấp
dich vu y tê. bi đuối hoe do ỌHTDDG lảm giàm khá nâng sử dung dich vụ

XN vièni gan c xuống con lần lươi la 0.67.0.65.0.65; 0.63 lần.


4 KÍI liiộn Tỳ lộ MSM bị kỳ ihi cao Những biếu hi4n kỳ thi tóm giảm
kỉtó nang Sũ dọng dich vụ Xhỉ STB la: gia đinh không chấp nhân, bi đánh đẬp.

niàt Cữ hôi việc lảm. mât ban be. bi tư chổi cung cáp dicli vu y le va bi đuối

hoe do có QHTDDG
5. Từ líhóa: MSM, kỳ thi, HIV âm tinh, xét nghiệm H1V, xét nghiệm
ST1

-w .•* CN «G


I

DẬT VÁN DỀ

Kỳ thi tinh due đirực chưng minh là một trong những yêu tồ anh hưởng

đến kha nâng tham gia cãc chương trình phịng chóng HIVAIDS của nhóm

nam quan hộ tinh dục đồng giới (MSM)1 Quán lire MSM chiếm 1.9% số nam
giới tọản cảu2 Tại Việt Nam, quân the nhom nam quan hệ linh due đóng giói

chiêm lới 0,5-3% đàn sơ, láp trung nhiêu nhắt ở các thành phó lớn như Hà

Nội (35 436 người). Thảnh phố lỉó Chi Minh (64 247 ngươi I va đồng bủng
sóng Cửu I.ong (60.698 người) 5 Hiện nay chưa cổ con sổ chinh xác về thực
trạng kỳ Ihi với MSM Iren toan thè giới. Tuy nhiên. theo bao cao của tô chức

llièp bộĩ Đơng tinh, Song linh. Chun giới và Lường linh Qc tẻ (ILGA),
nám 2010 thê giới có 76 quốc gia (39% trong só 193 <|C gia thanh vièn của

I.iẽn Hợp Quốc) hình sự hoa hành vi linh due địng giới. nong đó bao gơm

các hành vi tình due dóng giói nam
Các bảng chứng khoa hoe đà chi ra mối liên quan giừa Méc ky till linh

due Va hình sư hóa hanh vi tình due dơng giới với Việc tiềp cân dich vu y tề
hèn quan dén IIIV/STls. Cụ thé. sự gia tang ky Ihi linh đực cị mối liên quan
có ỷ nghĩa thống kè tới việc giảm khá nang ticp cán bao cao su. xét nghiêm

HIV vả điểu tri ARV. số điểm giảm lần lưut là 0.36. 0.46 va 0.32

Kết quả

nghiên cưu cho thà) chưa tới mõl nứa sô MSM liếp cân bao cao su (47%)

liôc xét nghiêm HiV (48%) mịi each de đang 1 Vice tiếp cân các thông tin
hèn quan đèn các dich vụ phỏng ngừa, chần đoán vã điều tri HIV'STIs chiu

tac dõng bởi dinh kiên xa hới \è quan 1^ tinh due đòng giới, ngay cà trong
lĩnh vục y tế và cliflm sốc sức khóe Tử dó, àidi hường tiêu cưc đến kliâ nang
nếp cận các dich vụ phỏng ngửa. kiếm tra vá điêu tri HI V/STls.4

Tai Việt Nam. theo két quả nghiên cứu Chi số ky thị (Stigma Index)

lìàm 2014. cho thầy mặc dù MSM có trinh đó hoe vản va thu nhãp cao hơn so


2

vái những dối tượng khác, nhưng hợ phải chiu mirc độ ky thi vA phân biột đỏi
xử cao hơn * Cu the. theo bão cão có 15.7% MSM bi ký thi lừ txjn linh và

14,1% MSM bi các tliành viên trong gia đinh kỵ thi. 7,9% khung được bi gia
đinh bỏ trơ vả 5.3% không được xã hội quan tâm

Một nghiên cưu kliac cùng

chi ra tý lộ MSM bi kỵ thi tu gia đinh và nhản viên y ũ Cụ thế có 17.8%

ngưtn tham gia bao cao ln ln bi gia đinh ky th| va 9,1% dối tượng bao

cao thường xuyên bi nhân viên y té ky thi.'’
Các nghiên cứu tai Viột Nam thương làp trung vào ván dê kỳ thi liên
quan đen HIV va mo tá cac hãnh VI tính due nguy cơ cao liên quan đển HI V

Tuy nhiên rất ít nghiên cứu tiin hiẽu về thưc trang kỹ thi đổi với tinh trang
đòng giời MSM được \ac dinh la nhôm thiêu sổ cỏ nguy cơ nhiêm HIV cao

thứ hai (sau nhom nghiên chích ma túy)7, do đ6 ky thị với nhóm MSM rrở

thánh rào cân đối với các nỗ lục dày lủi dịch HIV/AIDS rại Việt Nam Việc
tim hiểu ihực trang bi kỳ thi ở nhom MSM có HIV ÍÌ1I1 linh sẻ góp phần cung
câp các bẳng Chứng klioa hoc. la cơ sờ dé xảy dưng cac đe xuất can Ihiép ở
cãp ca nhàn và cộng đòng nhàm cái thiện khA nâng ti-êp cẠn dich vu y té. lữ đó
nâng cao sue khịc cho nhom MSM Chính VI v4y. IÔ1 tiên hanh nghiên cứu dê

tái "Thực trạng kỳ thị và mối lien quan đen sứ dụng dịch vụ y te ờ nhóm

nam quan hệ tinh (lục dồng giúi HIV âm tính tại Hà Nội” với hai mực tiêu
ngỉíi cứu sau:

1. Mị ta there trang ký thi ớ nhóm nam quan hê tinh due đồng giới 111V
âm tinh tai Hà Nôi.

2. Mô tà môi liên quan giiT.1 thực trạng kỳ th| va V ICC sir dụng đích vụ y té

ở nhốm nam quan hộ tinh due dồng giởi IỈIV Am tinh tai I là NÓI


3

CHƯƠNG I: TÔNG QUAN TÀI I.IẸU

1.1. Một số khái niệm cơ bản sử dụng trong đề tàl
1.1. ỉ. Khái niệm kỳ thỉ là phán biệt đái xử
Khai niệm kỳ thi được Golĩman nhác đền lần đầu lién VỂO nảm 1986
như inôt trong những nguyên nhãn cơ bán cũa sư kliac biCt giừa những người
đồng tinh nam, nhom nam quan hệ tinh dục đông giới va dãn Sô noi chung'

Kỷ thi được đinh nghía lả ' Một đẠc điếm hoộc mơi thuộc tinh gáy mất uy tin
và lia thấp người h| kỳ thị tư một cá nhản loan diên, binh thưởng trở thành

mót ngưửi gây hai và khơng cơ giả tn Điều này khiên cho ntói cá nhân hoặc
một nhóm ca nhãn cảm thảy xẳu hổ trong mẩt người khác".* Phàn biệt đối xứ
lá kẻt quã cũa sự kỹ thi. phãiề biột đồi xứ bao gổm các liãỉứi dộng bãi nguòn lư
sư kỹ thi và hướng tơi người bi kỳ thi •

Ở Viêt Nam. cách phán loai vá các thang đo ky ihi đA được điều chinh
dề phù hợp vởi dặc linh quân thể MSN Cu Ilìề. ký thi dược phản chia tlứnh 3

hình thai cơ ban. bao gồm 1

I. Bi người khác kỳ thi: Hình thưc nay đè càp đèn trai nghkm thirc tổ VC
dinh kiến vả phân biệt đổi xú đối VỚI ngươi đòng tinh luyến ai do các hoạt
dộng tinh dục đống giơi 1 Đã> la hĩnh thức ky thi dươc biổu hién ra ngoai

thông qua các hành động khac nhau như lâng tránh, tứ clxSi. đành gtã đạo
đữc. bao hành, phân biér đòi xử. đổi với nhùng ngươi đồng linh nam va các

MSM .*
Cỉc biểu hiện cua việc bi ngươi khác ky thi, bao gộur1
-

Mât việc, mát cơ hỏi nghé nghiệp do có quan hệ tinh dưc đồng giới

-

Bi gia đinh khơng chap nhân do có quan hộ linh dục dồng giới.

-

Mất ban bé do co quan hộ lình due dồng giới

-

Bị tiêu chọc hoặc bl chin nứng do có quan hè linh due đồng giói.


4

-

Bi đánh dẠp do có quan hộ tinh dục đỏng giới

-

Bi đuối hoc do cỏ quan hê linli due đống giới

-

Dổi nơi ở do co quan hê linh due đồng giới

-

Bi từ cl»i cung cắp dich vu y té do có quan hệ linh due đồng giới

-

Sợ tun kiếm dich vụ y lè do co quan he tình due dóng giới,

2. Nhyn thưc vê ky thi đóng gioi: Hình Ihitc nay đè càp dén nhận thức cũa

mội người đán ùng vé eách người khác phàn img nếu ho bièi vè nhưng hãnh
VI dịng giới cùa anh ta

Hình ilnrc kỳ Ihi này có thổ ảnh hưởng lới Iigươi bi

ky Ihi mả khơng Cĩin thịng qua hành VI kỳ thi.’* Nhản thúc vẽ kỹ till địng giói

cùa nhom MSM lả ngun nhân khiên nhưng người đơng tĩnh nam va những
ngươi thuộc nhóm MSM phâi sữa đối hanh vi của ho hăng cAch cổ gàng "to ra
nam tinh*' hoíc che giâu các hành vi linh dục cùa họ dế tránh bi người khác

kỳ thi ■
Các nhân thức vẻ kỳ thì đồng giởi. bao gơm 1

-

Nhiều lìguời khơng ùn sáng chip nlứn ngươi đơng tinh.

•

Ngttịi dồng rinh có thề mâr bạn tinh di tinh nêu hộ bĩêt vê mói quan hệ

đồng linh.

-

Nhiều người chữ co the đãnh giá Ihốp mót nam giori dỏng linh bát ke

anh la cỏ phù hựp như thể náo vôi cịng vièc đỏ

•

Nhicu ngươi co the đơi xứ VƠI nam dồng tinh kliac VỚI nhũng ngươi

khac
-

Nhiều ngươi co thai đõ liêu cực đói VỘI nam dồng tilth

-

Nhiêu ngươi khổng cho ráng nam đông tinh là nam giới binh thường

-

Nam đồng linh không dưoc đon chao tại nhưng nơi cồng công lâp irung

đơng ngưưi như liêc, càu lạc bị đèm. hội hop ...

•

Nhiều gia đình cỏ thề thắt vong khi có con trai la dõng tinh nam .


5

-

Nhiêu người nghĩ ràng Mu hét nam dóng linh bi JIIV và sỗ chét vi

AIDS
-

Nhiều ngirời nghi rủng hau het nam đồng tinh quan hê linh due bưa tói.

-

Nhiêu nhân vièn y tề thẻ hiên sư khơng thối mải Ixức có thai độ nêu

cực khi ũèp xúc với nam đồng tinh.

3. Tự ký th| Ii4n quan đèn đồng rinh Hinh thức nay. cọn được gọi IA ký

thi đổng rinh tuyên ai nội tại** hay 'lự kỳ thi'*, đè cập đên nhãn thức và niềm
tin IIỂU cực cùa mủi người đủ 11 ồng liên quan đèn các Irành vi dông giới cùa
anh ta.

Tu kỳ thi la kèt quà cùa việc lự cảm thây xấu hó va sợ hãi bản thân

VI đồng linh hoăc hành VI đồng tinh 11
Các biêu hiộn cua tự ký thị. bao gôm:’4

-

Ước ràng minh không phài la gay

-

Nghi răng nèu khửng phải là ngirời đỏng tinh thi sè hanh phúc hơn

*

Cổ gâiìg lừ chỏi su hấp dần cua nliừng người dân ờng khác để trủnli

ngươi khac bict và tinh trang đỏng linh cùa minh
-

Muốn minh thích phu nù hựn

-

Cam thẮy đồng tinh là một khuyết diêm của bán thân.

-

Cám thẨy xảu hò khi nghi về xu hưởng tinh dục dồng giới của bàn thán

-

Lư sự gia đình xá ban bẻ phat hiên ra xu hướng linh due cùa bân thân

*

Cồ găng trông nam tinh đế khống bi người khác ghét bỏ.

/. J.Z Các khái niệm cu bũỉi Jưọv dề cịìp triị! (fè tài nghiên cứu
MỘI số khái niệm cơ ban bnu gỏm:

-

Giói tinh (sex): ỉ a nhan diện dựa rrèn cảc đậc điềm sinh học cùa cơ thẻ

nam và nừ Ví dụ: Phu nữ có âm hộ. âm đao. buồng trúng: nam cỏ dương vât.

tinh hoan, tinh trúng...15

*

Giới (Gender): Là quan niêm xà hòi vè vai trư. hãnh VI. boat động. đ3c

điềm dtrọc COI la phu hợp VỚI nam vả Iiừ. Vi du: Nam giới thi phải manh mỉ.

TWM*M«K> «“ *4:


6

giử vai trò trụ CỘI kinh tổ. két hòn-qunn hộ tình due xới nữ Ngược lai. phụ nữ

thi pìiãi diu dáng, cham chi, kêt hònquan hê linh due với nam ”
-

Ban dang giới (sexual identity I Lả việc nk>t ngirơi tự nhìn nhãn vè đđc

diễm tinh dục cua ban thân thõng qua việc họ cảm tháy bi liáp dẫn bới người

cung gioi hay khác giới trên co sở (rái nghiêm. cùm giác, suy nghĩ cúa chinh
họ chu khùng dua trẽn cơ sờ giới rinh hay giai tinh cũa ban tinh 1

-

Khuynh hướng linh dực hay xu hướng linh due (sexual orientation I I.à

nhừng khái niỉin được sù dung đố nối vổ mơi người bi liđp dẫn về mật lình

due bói người khác.15 Từ đo. đâ phản ra 3 loai xu hưong linh due thương gâp
là:

+ Xu hướng tinh dục khác giơi I heterosexual straight) hay con gội la di
tinh lux én ái: Bl hãp dẳn bời người khác giới tinh với mình, chicm đa số trong
xđ hội hiên nay, bãt nguồn tữ tiêng Hl Lap. "hctcros" có nghía lã "khác”.

* Xu hướng tmh due dong gioi (homosexual) liay con gọi la đổng linh
luyến ai Bi hãp dản bời ngươi cung giời tính với minh, bái nguồn từ tiếng Hi

Lap "homos" có nghía lả "cùng**.
* Xu hương tinh due lưỡng gun (bisexual) hay con gọi la lường tinh luyến

ai: Bi hấp dẫn bởi cả người kliac giới lỉnh và cùng giới tinh với minh

* Ngồi ra cịn có một xu hũng tinh dục nừa tuy hiềm gap lả vỏ dục
(asexual) hay cồn gội la vô tinh: Không bi hấp dẫn tinh due bơi bát kỳ người

nao khác.
Theo khoa hoe. con người không the tư lua chọn xu hướng tinh due. ma nó

chiu tík động phức tạp bởi các yếu tỏ hám sinh vả mỏi trương. Rát khổ đề

thay đồi dược xu hirơng tinh due. kề cá khi ngươi dơ muon dung V chí.15
-

I lanh VI tinh due: La những lianh địng lúiư âu ycm vuốt ve. hôn. giao

hơp... nhâm thế hiên lả thỏa mún tinh due.1


7

-

Quan hộ tinh due (scxuaVintercourse) còn gội 1.1 giao họp hay giao CẨU

Thường chi hành VI dira bộ phàn sinh dục nam vào trong bó phản $inh dục na
Quan hé linh due (QHTD) cùng có thê la giừa người kliac lioộc cung giơi tinh
hoâc lường linh. Những năm gằn đây. vice tliirc hiên QIỈTD VỚI nhưng bó

phân khóng phải lá bộ phận sinh due (quan hè đương miệng, đương hậu môn,

hoic dũng ngôn lav) cùng được bao gõni trong đinh nghía nay ‘‘

-

Quan hẻ linh due an lồn Là QHTD khơng dàn den mang thai ngối ý

muốn và hofle lảy nhiễm các bênh lảy truyền qua dtrưng tinh due (STIs) như

IIIV. lâu. giang mai . Cac biỉn phap dam bào QI ITD an toAn như sử dụn bao

cao su IL3CS) bất kỳ khi nao co QU I D, sổng chung thủy va kiém tra sức khỏe
đinh kỳ.

-

Quan hộ tinh dục không an toan (QỈỈTD không bão vệ): Lả không dùng

IxMk đũng khơng thường xun BCS khi ỌHTD.15

•

Quan hê tình due đống giưi (QHTĐIXì); I.a quan hè tinh due giữa hai

người cỏ cùng giởi tinh nam hoac cúng giới tinh nừ (nam ỌIỈTD với nam. nừ
QHTDvới nừ)15
/././. Khái niệm nam quan hệ tinh dục đúng giớỉ

Khung hường dẫn Hảnh đông cứa UNAIDS về nếp cân phổ cáp VỚI
nhóm nam quan hê tinh due dồng giới đà dinh nghía: Nam quan hê tình dục

đồng gioi là nhửng người nam giởi có QHTD VỚI những người nam giới khác,

bát kè bộ co QHTD VỚI phụ nừ hay khơng hoặc có nhũng nhãn dang cá nhàn

hay nhân dang xa lìội liên quan lời hanh VI đổ. như gay" lioac ‘lường tính’’.*
MSM là viổt tai của cum lừ Men having sex with mctr (Nam quan he
tinh due với nam). Thuỳl ngừ náy plún anh lianli VI tinh due hon lá thẻ hiện
nhãn dang tinh due cua nhom nay. Trên thực lè. nhom MSM khá đa dang VC

mật nhân dạng tính due.1*


8

ơ ViẠt Nam Cở rắt nhiêu cac từ ngữ/khái niêm được sứ dựng đe mỏ lA

bân dang giới cúa nhóm MSM
-

Gay Nam có xu hưởng Iinh dực đồng giới

-

Đồng cơ: Thường chi người chuyển giới va đóng tính nam1

-

Bong kin: Am chi nhừng người MSM có vệ ngoai 'à cách ản mặc nam

tinh, họ che giàu cốc hoai dỏng đồng giới của I1Ọ Nhiêu ngirọi có thể két hón

xá co con VỚI phụ nữ.14

-

Bong lộ Được sứ dụng dừ mô lá Iiliửng người dàn ông tư giời thiệu

minh la phu nữ. cớ cu chi nừ tinh, nức quàn ao nù. thè liièn minh như mở

người phu nừ. cở mờ. không cô gảng che giấu cãc mồi quan hè đồng giới cùa

minh.1’
-

Hai phai, lường tinh ĩ.á người hấp dẫn vé mặt tinh dực với cả nam giới

xã phu nù

*

Đông tinh: Chi nhưng người cảm tháy háp dần vé Iiủc lỉnh due VỚI

người Cung giói tinh (nam hâpdản nam. nữ liÁp dẫn nừ)20

-

Người chuyển giới Chi bàt những người cố bén dang giời khơng phú

bợp VĨI giời tinh khi sinh va đang sống như một thanh viên cùa giới tính khac

XỚI giới tinh khi sinh cùa ho?1
1.1.3. Định nghĩa ///!•’
Theo quy đinh tui Diêu 2 cùa Phãp lệnh phong chóng nhiễm xirus
gây ra hịi chững suy giám miền dich nức phái ó người
ngừ HIV được hiều nhu sau: HIV la loai virus gãy ra hôi chúng suy giám
miễn d|ch mác phối ớ ngươi HIV CÓ thề láy truyền qua dirờng tinh dục,
qua dường máu hoặc truyền tir me sang con trong thơi ký mang thai, sinh

dé x á cho con bu:

Hièn nay. dirưi sư tiên bò của khoa hục kỳ thuár. HIV được hiéu sâu
sâc hơn như sau: 1IIV la virus gày ra hội chúng suy giám mien dich mẩc phai


9

ớ người 111V gảy lón thương hộ thống tnién dich cùa cơ ilìí vả làm cho cơ thổ

khơng cỏn khả nang chống lai câc lác nhân gảy bênh dằn dền dìểt người.1
/ J.ự. JƠ/WA rỉgiỉíỉ STls
Cac nhiềin trung lây tni)èn qua đương tmh due
cac bênh lây truyẻn qua đirờng linh due (LQĐTD) hoặc SIDs Nhiễm trùng

lây tniyẻn qua đường rinh due đtrợc dinh nghĩa la Nhiêm trùng ma tác nhàn

gáy bénh truyền từ người này sang người khác trong qua trinh giao hợp (quan
hè linh due). '

Theo Tổ chức Y lẽ thê giúi Các STI được tru\én lir ngươi nay sang

người khac chủ yèu thòng qua các hoai đòng quan lx linh due bảng đương

miẻng, ảm đao hoặc hầu mởn “ Chung củng có thể dược iniyổn lừ người sang
người qua dường da

niồm inạc liking qua tiếp xúc với dich cơ the của người

bênh, vỉ du nhtr dịch tiết àm đao. d|ch tièt dương vỳf. máu. các che phầm cúa
máu

Các nhiỉni trùng LQĐW không chi là> iruyẻn qua quan hỉ linh due

mà còn Inn en lử me sang COII trong quá trinh mang thai, sinh đe. chơ cơn

bu2 Ngoái ra. các nhiẻm trung l.ỌĐTD Cơn cá thế lầy qua cầc dụng cư bi

thỏi nhiỉm?'
Các nhiềm irùng LQĐTD phó biên hiện nay là

-

H1V.AIDS

-

Giang mai

-

Làu

-

Chlamydia

-

Trichonomas

-

Viêm gan B

-

Viêm gan c

ã

Herpes sinh due

-

Nhictn trng õm ao

TWM*MôK> ô *4:


10

-

Mâm ám đạo

-

Virus gây u như ở người (HPV ỉ

-

SÙI mào gà

Trong số cac sn uèn, các nhiêm trung đirợc chửng minh la có thề chừa
khơi, bao gồm:2,M
-

Giang mai

-

Lậu

-

Chlamydia

-

Tnclionomas
Biểu hiện lâm sàng cùa cac nhiễm trung LỌĐTD ràt đa dang, phong

phú vâ Có thê Cồ nhiẻu biên chímg tiếu khống được xử lý kip thói ’’ Người

nhiễm STIs có thè không co triệu chứng hoộc cỏ cãc trièu chứng không điển

hĩnh '* Diều này khiên cho một sô bệnh nhAn khỏng nhân biết được tinh trạng
nhiẻni STIs của bân thân Vì vảy chân đoản chinh xác Cík: cán nguyẻn gây
bệnh LQĐTl) chu yếu dựa sảo cac xét nghiệm*'

1.2. l ình hĩnh nhiêm ỈI1V và STB trong nhỏm MSN
Ì.2.Ỉ. Tình hinh nhiỉm Hfl' trọng nhớnt 1/5 V trài ỉhc giới rà lift

Nam
Chua có mót con sổ chinh xảc nao vé sổ lượng nhiễm HIV trong nhóm
MSM trơn tồn thề giới, vi nhiều lý do khiến cho việc thõng kè vá nghiên cứu
nhóm này tai một sờ quồc gia la rất khỏ thưc I1ICIL Tuy nhiên, con số có thề

cac khác nhau giũa các khư wc. nhưng ít nhất 5 - 10% các ca nhiễm HIV
trên roổn thẻ giới là do quan hệ tinh dục đồng giới nam " Theo ước lính cùn
Tố chúc Y tổ thể giới (WHO) nam 2019. ty lộ hiên mác HIV trung binh ờ

Đông Nam à la 5%. lả 12.6% ở phía đơng va nam châu Phi.25 Năm 2019

MSM chiêm 44% sô ca nhiễm HIV mới ờ Châu A - Thai Binh Dương (dừ

TWM*M«K> «“ *4:


LI

liộu nam 2010, UNAIDS 2O2O).;v Trên toàn cầu. nguy co nhiíin HIV ở nam
quan hê tinh due đồng giởi cao hơn 26 lân so với dân sổ chung.•’

Hièn nay. IBBS là nghiên ctni lớn nhắt đnực thvc hiên hen nhom MSM

tai Vièt Nam. Báo cáo IBBS năm 2000 cho biCt tỷ lệ nhiễm 1 II V ở nhóm

MSM đát trịn 10% ớ ba trong bôn linh dược khào sát (Hà Nòi. TP lỉC.M.Cần
Thợ). Con số nồy lên tới nwc 20% ộ nhớm MSM không ban dám tại HA NỘI
Tỳ lê nhiễm H1V ở tát cả cAc tinh giâm trong giai đoan 2009 - 2013, my

nhiên tai TP HCM tỳ lộ này lai có xu hưởng gia tâng.16 Theo kèt qua bao cáo

1BBS dược nên hành gần đà) nhắt vào nảni 2013. cho brêl lý lè hiên nhiễm
HIV trong nhóm MSM tai TP HCM la cao nhài, chiêm tới 12%.* Sau đó lá
llài Phổng, llà Nội vá Cản Thơ với tỷ lộ nhiễm HIV lân lượi la 5%. 4%,

1.2.2. Tinh hình nhiễm STỈĨ trong nhỏm MSM trên thể giởi và Việt
Xum

Theo thống kè cùa Tổ chưc y te the giới về các nlìicm trung lảy qua

đường tinh due cho bièt. giang mai 1A một nhiẻm trúng pltổ biền ở nhám

MSM rrèn toan càu*■ Trong só 25 quóc gia bao cáo vé bênh giang mai vào
lứm 2019, tỷ lộ nhióm giang mai trung binh là 11.8% (tử 5,2% đen 19.6%)

MSM ■' Trong đó. tỳ' lè MSM dươc chần đoan mác giang mai ở mức trên 5%
MSM till 11 quốc gia vá trẽn 10% MSM tai 7 quốc gia.: Nhiều quốc gia đà

báo cao xu hường Iilnẻm giang mai tâng dần ó nlróiu qưãn thề nay.25 Một

nghiên cưu đưục thvc hiên trên nhóm MSM till Trung Khanh. Trung Quóc

cho biẻi, tý’ lè hiện nhiễm giang mai noi chung lủ 5.8ÔO. tang tu 3.2% (Vốo
nam 2013) lên 6,7% (vào nđm 2017) *
lai Việt Nam. báo cao IBBS vong 2 cho biết. nảiti 2009 ty lè nhiồm

STk trong nhóm MSM vẫn ở múc cao ở ba trong bốn tinh đuục khao sát.2*
Cư nám MSM ờ TP. HCM thi co mộc người nhiẻm ít nliãt Iiìột STI vá tỷ lê

TWM*M«K> «“ *4:


12

này gần dột 15 ờ Cản Thơ vả Hà Nội2* Nâm 2013, mức độ nlìiém Chlamydia
trưc trảng cao hơn Chlamydia sinh due ở Cản Tliơ (6% so với 4%J và Hà NÔI

I10% so vơi 4%), nhưng thãp hơn Chlamydia sinh due ớ Hai Phông (2% so

VỚI 5%x tý lẽ hiện nhiêm lâu ở cac tinh kliác la dưới 3%."
1.3. Tỉnh hĩnh kỳ thị ờ nhóm MSM

u.ỉ. ĩ rén rhe giới
Theo bão cao của ló chúc Hiệp h
lường linh Quỏc tỏ (ỈLGA). nảm 2010 thể giói có 76 quốc gia (39% trong sỏ
193 quốc gia thành V lèn cua Liên Hụp Quốc) hỉnh sư 1X53 ỉianli vi linh dục
đóng giới, trong đo bao gốm cac hãnh VI tinh dục đong gỉõi nam 1

Nghiên cứu dược thực hiờn ở nhơm MS.M tai New York chơ biêt, hon
một nữa (53,2%) số MSM tham gia nghiên cửu hão cáo dâ trải qua ít nhắi một

trâi nghiêm phân biẻi đỏi xử liên quan đèn tinh irụng linh dyc.1* Cu thề.
45.0% d.ì bi xúc pham danh du. 23.6% nlứn đưọc chát lượng dịch vu kém
hơn nhửng người khác trong các nhá hảng, cửa hàng, doanh nghiệp lK>Ạc co

quan; 22.0% bi phần biệt đối xứ lai IIƠI lim việc hơAc trường học. 6.7% I>| tứ
chịi hoặc phAi trái qua đích vu châm sơc sức khỏe chát lượng kdm: va 15.1%
bi tán còng hoặc bi thương29
MỜI nghiên cửu khác lim hiều vể kỳ thi ờ nhôm MSM tai Nam Phi đa

nghiên cửu riêng kỳ thi tinh due và ký thi liên quan đến HIV.” Cu thể.
kỉxxrng 1A3 trong số nhùng người tham gia (33.7%) cho biết đâ trải qua ký 1111

do linh trang đông giới, trong do tỹ lệ bi ky thi tử ngươi khâc lu 29.0%/' Ba
biểu hiên phố biên nhãt của việc bi kỳ th| IA "bi nới xáu“ chiếm 20.6%, “b|
phản biêt đối xư cliiếm 15.1% và "bi chửi máng" chiêm 10.6% b

Kél quà nghiên cửu về ảnh Inrơng cùa kỷ ihi den Vlèc sử dung d|ch V u y
tẽ ỡ nhóm MSM da đen, 15% địi tượng tham gia bao cáo dâ bi các nha cung
càp dich vụ châm soc sức khoe ngưoc dâi VI khuMili hường linh due. 1 Bên

«“ *4:


13

canh đỏ, kết quà nghiên cini cho tháy sự thiéu tin tường của MSM dói vơi nhà
cung câp dich vu chain soc MTC líhỏc của Im' Cu thế. 40% người tham gia

bao cao ràng hv đâ bi cac nhà cung càp dich vụ chăm sóc súc khóe lưa dổi.
47% MSM bảo cao rủng các nhá cung cáp dịch vu châm sóc sức khỏe che đây

nhừng sai lầm và 48% bao cáo ráng đa bi các lìlia cưng cầp dich vụ chim sóc

Stic khỏe líim hai/
1.3.2. ỈỊti i'ift Xam

Tại Viội Nam. các nghiên cưu về tliưc trang ky thi ở nhóm MSM không
nhiều, đăc biêt la cac nghiên cưu vè ihực trang kỳ thi liên quan đen tinh due

Nghiên cưu Chi sò kỳ thi là nghiên cứu lớn nhất vê thực trang kỳ thi ở các
nhỏm đồi tượng nguy cơ cao tai Việt Nam. bao gồm nhổm phu nữ bân đảm

(PNTBD), nghiên chích ma tin (NCMT>, nam quan hê linh due đóng giới
(MSM) Tuy nhiên, nghiên cứu nảy được thtrc hiện trẽn các đối tượng đang

sảng chung XỞI IIIV. vi vậy khơng ilìổ đánh giá dộc Iỉp Ihưc trang bi kỹ thi do
tinh trang đỏng giới. I heo kèt q nglìiín cứu Chi số ky thi ở nhỏm MSM cho
biết, mặc dứ MSM co trinh đõ hục vần va thu nháp cao hơn $0 vơi nhong đối

tượng ỈIIV dương tinh kltóc. nhưng hộ phái chiu mức độ kỳ thi và phân biột

đổi xử cao hơn/ Cu the. theo bao cảo cơ 15.7% MSM bi ky thi từ bạn tình và
14,1% MSM bi kỳ thi lừ các thành viên trong gia đinh: 7.9*0 MSM bi cô lâp

bời gia đinh vá 5.3% MSM bi cơ làp bới xâ hịi/ Các dấu hiệu của tư ký thi
cùng dược chi rồ. gần 80% MSM cho biết lx» cám thấy xấu hờ và gân 30%
từng có ý đinh tư lữ ? Nhom MSM cùng bao cáo các ván đề ky thi liên quan

đẽn châm sốc sue khóe, bao gỏm viộc khơng được tiếp cận các d|ch vụ y té

Cu thế, tý lộ MSM noi chuyện với nhân viên y lê rát tliắp. chỉ 16.6%; và

28,3% MSM cho biẽt tư kỳ rin la nguyên nhân khiến Ik> tranh đèn các phịng

kham đia phương khi có nhu câu. Nghiên cúu con cho thày sự tin tưởng váo
tinh báo mài kết qua xét nghiêm HỈV/STIs cùa nlknn MS.M li hơn so VỚI

«“ *4: