Mô hình hoạt động của hiệp hội tiết kiệm và cho vay (s&ls) trong lĩnh vự nhà ở kinh nghiệm của mỹ và khả năng hình thành tại việt nam

B GIÁO D
I H C NGO
---------o0o---------

O

Cơng trình tham d Cu c thi
Sinh viên nghiên c u khoa h
i h c Ngo

Tên cơng trình:

MƠ HÌNH HO
(S&Ls)

NG C A HI P H I TI T KI M VÀ CHO VAY
H V C NHÀ

: KINH NGHI M C A M VÀ KH
I VI T NAM

Nhóm ngành: Kinh doanh và Qu n lý 1 (KD1)

Hà N i, tháng 04

1

12


M cl c

M c l c....................................................................................................................................... 2
Danh m c t vi t t t ................................................................................................................. 5
Danh m c b ng ......................................................................................................................... 6
Danh m c hình, bi
L im

........................................................................................................... 7

u ................................................................................................................................ 8
ng v

lý lu

n v mơ hình ho

ng c a Hi p h i ti t ki m và

cho vay (S&Ls) ........................................................................................................................ 13
1.1 T ng quan v Hi p h i ti t ki m và cho vay (S&Ls) .............................................. 13
1.1.1 Khái ni m.............................................................................................................. 13
m ............................................................................................................... 14
................................................................................................. 14
................................................................................................... 15
............................................................................................. 15
1.1.2.4 Tính phi l i nhu n .......................................................................................... 15
1.1.2.5 Mong mu n s h u m

ng l c quan tr ng c a các thành viên

.................................................................................................................................... 16

1.1.3 Ch

............................................................................................................. 16

1.1.3.1 Ch

p h p, qu n lí, phân ph i các kho

......................... 16

1.1.3.2 Ch

................................................................... 17

1.1.3.3 Ch

ng ....................................................................... 17

1.1.4 Vai trị ................................................................................................................... 18
1.1.4.1 Giúp nh

ng có m t cu c s ng t

........................... 18

1.1.4.2 Kích thích s phát tri n c a th

ng nhà ................................................. 18

1.1.4.3 Khuy

t ki m trong nhân dân ........................... 19

1.1.4.4 T n d ng m i kho n v n nhàn r
h ho

i..................................... 19

ng .................................................................................................... 20
c, s d ng sau ............................................................................... 20

2


1.1.5.2 M

d ng v n gi m d n theo th i gian ....................................... 20

1.2 Mơ hình ho

ng c a Hi p h i ti t ki m và cho vay (S&Ls) ............................. 21

1.2.1 Mơ hình ho

ng m t l n (Terminating Plan) ................................................... 21

1.2.2 Mơ hình n i ti p (Serial Plan) .............................................................................. 22
n (Permanent Plan) .................................................................... 23
1.3 Các nhân t

n mơ hình ho

ng c a Hi p h i ti t ki m và cho vay

(S&Ls)............................................................................................................................... 25
1.3.1Các nhân t kinh t : ............................................................................................... 25
ng kinh t ........................................................................................ 25
1.3.1.2 Ho

ng c a th

ng b

ng s n: ......................................................... 28

1.3.1.3 Lãi su t ........................................................................................................... 29
1.3.2 Các nhân t khác: .................................................................................................. 30
nh c a pháp lu

i v i th

ng b

ng s

nh ch tài

chính ........................................................................................................................... 30
1.3.2.2 S c nh tranh gi

nh ch tài chính ...................................................... 31

i dân ........................................................................................... 31
c c a nhà qu n lý ............................................................................... 32
m v mơ hình ho
c nhà
2.1 H th
2.2 Mơ hình ho

ng c a Hi p h i ti t ki m và cho vay (S&Ls)

t i M ................................................................................................... 34
pháp lý c a M v S&Ls ................................................................ 34
ng m t l n c a S&Ls t i M ........................................................ 36

2.3 Mơ hình n i ti p......................................................................................................... 39
2.4 Mơ hình ho

n c a S&Ls .................................................................. 43
ho

ng c a các mơ hình S&Ls t i M ................................ 55
t l n .................................................................................... 55
i ti p .................................................................................... 56
n.................................................................................. 57
ng c a Hi p h i ti t ki m và cho vay

c nhà

t i VN ...................................................................................... 59

3


3.1 Khái quát v tình hình ho

ng c a th

ng tài chính và th

ng nhà

t i

Vi t Nam: ......................................................................................................................... 59
3.1.1 Khái quát v ho
3.1.1.1 Ho

ng c a th

ng c a th

ng tài chính t i VN ....................................... 59

ng tài chính trong nh

a qua ...................... 59

c a các NHTM trong vi c cung c p các kho n vay mua s m nhà

cho

khách hàng cá nhân .................................................................................................... 62
3.1.2 Khái quát v ho

ng c a th

ng nhà

t i VN ............................................ 64

u ki n cho s hình thành và phát tri n c a S&Ls t i VN ................................ 67
3.2.1 Nh ng thu n l i khi phát tri n S&Ls t i VN ........................................................ 67
th c tr ng dân s , nhà

và thu nh p c

i dân VN ............. 67

3.2.1.2 Nhu c u mua nhà ......................................................................................... 69
m c a các kho n vay mua nhà hi n nay ........................................ 70
3.2.2 Nh

n S&Ls t i VN ....................................................... 71

3.2.2.1 Y u t tâm lý: ................................................................................................. 71
3.2.2.2 L i th c a các NHTM................................................................................... 72
3.2.2.3 Giá nhà

VN quá cao so v i thu nh p .......................................................... 72

i hi u qu cao .................................... 73

3.2.2.5 Ho
3.3 Mô hình ho
3.3.1. Các gi thi

VN ................................................................................ 74
ng d ki n c

c nhà

t i Vi t Nam .......... 75

u ki n c a mơ hình ................................................................ 75
..................................................................................... 77

3.3.3 Mơ hình S&L ........................................................................................................ 78
3.3.3.1. Các thành viên không vay v n ...................................................................... 79
3.3.3.2. Các thành viên có vay v n ............................................................................ 81
K t lu n .................................................................................................................................... 91
Danh m c tài li u tham kh o ................................................................................................. 93
Ph l c ..................................................................................................................................... 96

4


Danh m c t vi t t t
Danh m c t vi t t t ti ng Anh
Ch vi t t t

Ti ng Anh

Ti ng Vi t

S&Ls

Savings and loan association

Hi p h i ti t ki m và cho vay

FSLIC

Federal

Savings

and

Loan T ch c b o hi m ti t ki m và

Insurance Corporation
FIRREA

Financial

cho vay liên bang

Institutions

Reform,

o lu t c

Recovery, and Enforcement Act

tài chính

GNP

Gross national product

T ng s n ph m qu c gia

GDP

Gross domestic product

T ng s n ph m qu c n i

CPI

Consumer price index

Ch s giá tiêu dung

Danh m c t vi t t t ti ng Vi t
Ch vi t t t

Ti ng Vi t

VN

Vi t Nam

HN

Hà N i

HCM

H Chí Minh

NHNN

c

NHTM

i

5

nh ch


Danh m c b ng
B ng 1: S li u v t ng tài s n c a S&Ls và GDP c a M t

n 1989 (tính theo

tri u USD) ................................................................................................................................. 25
B ng 2: S li u v s

ng và tài s n c

...................... 47

B ng 3: S li u v s l

ng và tài s n c

...................... 48

B ng 4: S li u v s

ng và tài s n c

...................... 48

B ng 5: S li u v s

ng và tài s n c

952, 1959 và 1965 ............ 49

B ng 6: S li u v s

ng và tài s n c

............ 50

B ng 7: S li u v s

ng và tài s n c a các S&Ls b phá s n so v i s li u chung c a ngành

trong nh

a th k XX........................................................................................... 52

B ng 8: S li u v GDP và t tr

a ngành xây d ng vào GDP c

2005, 2007, 2008, 2009, 2010 .................................................................................................. 65
B ng 9: S li u v t

ng GDP và ngành xây d

n 2005 - 2010... 65

B ng 10: K t qu

u tra kh o sát v th i gian d ki n mua nhà ........................................... 69

B ng 11: K t qu

u tra kh o sát v ngân sách d ki n mua nhà.......................................... 70

B ng 12: K t qu

u tra kh o sát v các ngu n v n s d

B ng 13: K t qu

u tra kh o sát v thu nh p/tháng ............................................................. 72

B

tài tr cho vi c mua nhà ... 70

cá nhân .......................................................................... 77

B ng 15: Trình bày các dòng ti

c trong m

........................................... 78

B

i v i các thành viên khơng vay v n ......................................... 80

B ng 17: Tóm t t qui tr

i v i mơ hình thành viên khơng vay v n .................................. 80

B ng 18: Trình bày kho n thu t
B ng 19: Tính lãi vay c

u tiên .................................... 82

i vay v

u tiên vào cu

B ng 20: Trình bày s lãi vay ph i tr c a nh
B ng 21: Trình bày s ti

nh t ........................... 84
u ....................... 85

c t lãi vay ........................................................................ 86

B ng 22: Trình bày vi c c p v n cho 14 thành viên cịn l i .................................................... 87
B ng 23: Trình bày vi c phân b l i nhu n còn l i cho các thành viên................................... 88
B ng 24: Tóm t t q trình c a mơ hình cho thành viên vay v n: .......................................... 90
B ng 2

i tham gia tr l i phi

u tra ................................................ 99

B ng 26: Mơ hình thành viên không vay v n ........................................................................ 106

6


B ng 27: Mơ hình thành viên vay v n (S ti

a các thành viên) ...................... 109

B ng 28: Mô hình thành viên vay v n (Cách tính lãi su

i v i các thành viên

vay v n) .................................................................................................................................. 114
B ng 29: Mơ hình thành viên vay v n (S ti n tr lãi) .......................................................... 116

Danh m c hình, bi
Hình 1: Minh h a mơ hình ho

ng m t l n c a S&Ls ......................................................... 22

Hình 2: Minh h a mơ hình ho

ng n i ti p c a S&Ls ......................................................... 23

Hình 3: K t qu ch y mơ hình Eviews v m i quan h gi a 2 bi n: Asset và GDP ................ 28
Bi

1: Thu nh

Bi

i

M

n 1700 - 1840 .................................. 37

2: GNP th c t

n 1869

7

1918 ...................................... 40


L im
1. Tính c p thi t c

u

tài

S phát tri n m nh m c a n n kinh t VN
khi n cho m c thu nh p c
t

l

c c i thi n m

; và thú

hóa di n ra m nh m . Nhu c u mua s

là HN và thành ph HCM
ng b

ng s n

c bi t

VN

i hi

cân x ng, nên nhà

i dân b

. Tuy nhiên, th
ng thông tin b t

i giá lên r t cao so v i giá tr th c. Cán b

công ch c ho c nhân viên v i m
tài tr cho vi

hai thành ph l n
1

y

y

trong th i gian ng n t
ng ph

n vay v n t i các NHTM. V i m c lãi

su t cho vay mua nhà còn khá cao, ph bi n trong kho ng 18i vay v n s ph i tr m t kho n ti

n1t

ch kho ng 1.5 t

y,

hi n nay,
ng, cho m t kho n vay

VN, nhu c u phát tri n thêm nh ng

hình th c trung gian tài chính m i có th h tr

c lãi su t h p lý

i mua nhà là r t cao.

Mơ hình S&Ls (Savings and Loan Asociation
M t nh
nh

ng t

t c a mình trong vi c h tr

ng có thu nh p trung bình mua ho c s a ch a nhà , thông qua vi c

t p trung các kho

c

an tồn có sinh l
su

c vay l i v n c a hi p h i v i m c lãi
a các trung gian tài chính kh

VN hi n nay, nhu c u mua nhà
mua nhà h
1

Theo b
hóa c a VN

S&Ls) xu t hi n khá ph bi n

c bi t là các NHTM.

còn khá l

n các NHTM

i có nhu c u

tìm ki m các d ch v

hóa VN
a Ngân hàng Th gi i (WB) t i VN ngày5/4/2012,t
t p trung trong và xung quanh TP.HCM và HN

8

ch v


cho vay và c p tín d ng mua nhà tr góp. Do v y, s phát tri n c a S&Ls
s mang l

c kì v ng

i dân thêm nhi u s h tr v thơng tin và tài chính. Tuy nhiên,
c ng d ng vào th

c

ng VN, c n ph i có m t nghiên

ng th v

u ki n phát tri n và các

các hi p h i này có th ho

ng hi u qu

VN. Xu t phát t th c t

kh

u ki n kinh t , xã h i
a ch n

Hi p h i ti t ki m và cho vay (S&Ls)

xu t

ng c a

c nhà : Kinh nghi m c a M và

i Vi

tài cho cơng trình nghiên c u khoa h c c a

mình.

2. T ng quan v tình hình nghiên c u
S&Ls

nt

nc

u th k XIX t

ng

c gi i thi u trong nhi u giáo trình tài chính hi
n Kinh t h c v Ti n t , Ngân hàng và Th

i, tiêu bi u

ng tài chính2c a tác gi
nh ch tài chính3c a tác gi

Frederic S. Mishkinhaycu n Th
Jeff Madura.

ng tích c c và tiêu c c c a
th

ng tài chính và th

ng nhà

iv i

(ch y u là t

nghiên c u, báo cáo. M t s ví d tiêu bi

ng c a nhi u
c t nh ng th t b i c a S&L:

Cái giá cho nh ng sai l m trong chính sách cơng4Nhu c u v tài s n có tính thanh
kho n c a các S&Ls: Lý thuy t, B ng ch ng và G i ý cho chính sách5

2

Frederic S. Mishkin (2007), The Economics of Money, Banking and Financial markets, 8 th edn, Pearson
Education, Inc, Hong Kong
3
Jeff Madura (2009), Financial Markets and Institutions, 9 th edn, South Western Cengage Learning, Hong Kong
4
Ely Bert & Vicki Vanderhoff (1991), Lessons Learned from the S&LS Debacle: The Price of Failed Public
Policy, báo cáo s 108. Lewisville, Tex.: Vi n nghiên c u chính sách
5
Maurice Weinrobe (2003), Savings and Loan Demand for Liquid Assets: Theory, Evidence and Implications for
Policy, nghiên c u do Federal Home Loan Bank Board tài tr

9


M c dù có l ch s phát tri
S&Ls v n hoàn toàn xa l
ch bi

i

nhi

c trên th gi i

VN. Ngay c

c

n hình th c trung gian tài chính này qua m t s

c, mà

tiêu bi u là"Giáo Trình Tài Chính-Ti n T Ngân Hàng", NXB Th ng Kê, 2009 c a
PGS.TS. Nguy

n, H c Vi n Ngân Hàng.

nghiên c u m t cách tồn di n v kh
hình th

ng nhà

ng

n c a mơ hình S&Ls trong tình

t i VN

cho phù h p v

VN hi

xu t các gi i pháp c i ti n mơ hình này

kinh t c

tài này hi v ng s cung

c p m t cái nhìn t ng quan v ti

a các S&Ls

c ta trong th i gian t i.

3. M c tiêu nghiên c u
nghiên c u lý lu n và kinh nghi m ho
và cho vay t i M , m c tiêu nghiên c u c
S&Ls d ki
ng nhà

tài là

ng c a Hi p h i ti t ki m
xu

u ki n c a Vi t Nam góp ph n

c mơ hình ho t

ng

y s phát tri n c a th

t i VN.

ng và ph m vi nghiên c u
ng và ph m vi nghiên c u c

ti t ki m và cho vay (S&Ls)
M u kh

tài là mơ hình ho
nh v c nhà

t i th

ng trong các doanh nghi

ng c a Hi p h i
ng M và Vi t Nam
a bàn HN

u
Phân tích tài li u: nghiên c u các ngu n thơng tin, d li

,

các bài báo, cơng trình khoa h
s cho lý lu n và ch ng minh các l p lu n.
u tra b ng câu h i: l p b ng câu h
thu nh p và nhu c u mua nhà

c

kh o sát th c tr ng m c s ng, m c
ng.

10

c ti n: t

m n n kinh t xã h i

VN và so sánh nh

6. K t qu nghiên c u c
K t qu nghiên c u c
ho

c khác trên th gi i.

tài
tài bao g m:

c các v

n v Hi p h i ti t ki m và cho vay, các mơ hình

ng c a Hi p h
- Ch

m c a t ng mơ hình

c nh ng nhân t

các mơ hình ho

ng lên ho

ng và s hình thành c a

ng c a Hi p h i.

- Nghiên c u kinh nghi m v mơ hình ho

ng c

c nhà

t iM .
- Ch
ho

c nh ng thu n l

ng c
-

c hình thành và phát tri n

c nhà
xu

c mơ hình ho

t i Vi t Nam
ng d ki n c

c nhà

t i

Vi t Nam.
Nh ng thơng tin v Hi p h i S&Ls cịn r
nh

c bi t t i

i h c v kinh t và tài chính. Vì v y, là m

VN, ngay c trong

tài nghiên c

y

v mơ hình S&Ls (S&Ls), nghiên c u khoa h c này hi v ng s tr thành m t tài
li u tham kh o h u ích cho quá trình h c t p và tìm hi u c a các sinh viên chun
ngành tài chính.

Ngồi ra, do ích l i r t l

i v i nh

(công ch
ho ch c i thi n phúc l i ch
các công ty và doanh nghi

ng có thu nh p trung bình
là m t d án ti

i v i các công ty và doanh nghi

c bi t là

c v n hành mô hình này th c ch t là khơng

t n kém chi phí nhi u, và các cơng ty có th t n d
chính trong vi c qu n tr hi p h i này.

11

toán và tài


7.K t c u c
Ngoài l i m

tài
u, k t lu n, n i dung chính c
ng v

lý lu

tài nghiên c u g m 3

n v mơ hình ho

:

ng c a Hi p h i ti t

ki m và cho vay (S&Ls)
: Kinh nghi m v mơ hình ho

ng c a Hi p h i ti t ki m và cho

vay t i M
Kh
cho vay S&Ls

hình thành mơ hình ho
c nhà

t i VN

12

ng c a Hi p h i ti t ki m và


1:
(S&Ls)
1.1

S&Ls là m

nh ch tài chính mang tính h

, ho

i

s cho phép c a chính quy
các thành viên cùn

tài chính.Hi p h i này

nh n các kho n ti n g i nh l t các thành viên và ch y u cung c p các kho n vay
b

ng s n và mua s m khác.6

u, ho

ng c a các S&Ls b gi i h n trong vi c cung c p các kho n vay

các thành viên mua (xây, ho c s a ch a) nhà
c

và chúng s t

ng gi i tán khi t t

cm

u ch p

nh n c các thành viên tham gia khơng vì nhu c u mua nhà, mà có nhu c u g i ti n ti t
ki

ng lãi.

S&Ls d n d

c phép có thêm nh ng ch

tài kho n rút ti n (t
cung c p các kho
này khi
c a chúng , mà ngày càng tr

nh ch tài chính
n giao d ch (t

n 10% giá tr t ng tài s n. Các ch
c nh
ng v

m và ch

y

nh ch tài chính nh n ti n g i

NHTM hay ngân hàng ti t ki m.

6

Theo Henry S. Rosenthal (1920), Toà
các Hi p h i xây d ng, ti t ki m và cho vay: Cách t ch c và v n
hành thành công (Cyclopedia of Building, Loan and Savings Associations: How to organize and successfully
conduct them), tái b n l n th
icago,
tr. 10

13


Vì m

a cơng trình là nghiên c u mơ hình các Hiêp h i ti t ki m
là m t ngu n tài tr cho vi c vay mua nhà, chúng tôi s ch t p

trung nghiên c

m và ch

yc

pv

nh ch tài chính này,

nh ch tài chính khác.

Ngày nay, S&Ls (Savings and Loan Association

c bi

n

i tên g i "Thrifts" (có th t m d ch là các "T ch c ti t ki m").Tuy nhiên, khi các
c thành l

u các tên g i g

nhau: "Hi p h i xây d ng" (Building Association), "Hi p h i xây d ng và cho vay"
(Building and Loan Association), "Ngân hàng h p tác" (Cooperative Bank), "Hi p h i
cho vay" (Mutual Loan Association).

c thu c Kh i th
ch

ng

n t i các t

v i tên g i "Liên hi p xây d ng" (Building Society) ho c "Ngân hàng

ti t ki m tin c y" (Trustee Saving Bank). 7

1.1.2
Các thành viên trong cùng m t hi p h

kho n ti n

ng l i nhu n cùng nhau; và th m chí h là nh ng công
nhân, nh

i làm công cùng làm vi c v

ng gi a các thành viên.H có quy n l i, ý ki

o ra s bình
c quy

i ngang nhau

trong hi p h i; có quy n v n hành, ki m sốt và qu n lý t ch

ng

lãi su
vì, v i

u các kho n n b ng nhau (n u có).
m này mà các S&Ls

ng h n ch ph

7

m này khá quan tr ng
a các thành viên

Theo

các Hi p h i xây d ng, ti t ki m và cho vay: Cách t ch c và v n
hành thành công (Cyclopedia of Building, Loan and Savings Associations: How to organize and successfully
conduct them), tái b n l n th
tr. 9

14


(không ch p nh n các kho

im

n vi c

m t s cá nhân thâu tóm quy n l i trong hi p h i, d

n vi c m

ng.

1.1.2
Ngu n v n c a các Hi p h i ch y

n t các kho

t ki m nh

l hàng tháng c a các thành viên. S thành công sau này c

c coi là m t

minh ch ng tuy t v i cho tác d ng c a các kho n ti t ki m có m
i ích c

nm

m tm

t ki

ra m

n, là vi

th ng, và
n thói quen
n ti

n sinh l i, thay vì ch c t gi các kho n ti n m t ch )

1.1.2
Ho

ng c a các S&Ls ch có th t p trung

thì ch trong ph m vi 1 bang). Th c t
vi ho

ph

th

ng mình r ng m i n l c m r ng ph m

ng c a các S&Ls ra ngồi bán kính khu v

bi t l

u quen

u t ra khơng an tồn ho c th t b i hồn tồn. K t qu này khơng có

gì là quá b t ng b

c xây d

, t c là s h

tr l n nhau c a các thành viên. Vi c m r ng ph m vi ho
m i liên h gi a các thành viên tr nên l ng l o, ho

ng c a S&LS s khi n

ng c a S&Ls vì th m

ính

m b o.

1.1.2

Các S&Ls h u h

u là các hi p h i ho

n ti n hàng tháng không ph
th

ng phi l i nhu n.Các thành viên
ng lãi, mà là m

mua nhà.M c tiêu c a S&Ls là h tr các thà

m

c, t c là m
ng gi

c nhà.Khi

c tr giúp mua nhà, hi p h i s t
m phân bi t S&Ls v

15

nh ch cho vay khác


NHTM

c v n hành và qu n lí b ng chính các thành

viên c a nó, vì v

mb

c tính kinh t và công b ng.

1.1.2
viên
Trên th c t

c coi là n n t ng c a vi c thành l p các S&Ls, b i vi c có

th s h u m t ngôi nhà là m t trong nh
các thành viên c a các S&Ls ph n l

nc am
u là nh ng công nhân, ho c nh

i làm

p th p; n u khơng có S&Ls h h
c m thành hi n th

có kh

c. M t ph n là do thu nh p c a h quá th p, m t

khác là do các ngân hàng th i b y gi không nh n các kho n ti n quá nh (ch vào
kho ng 1$/tu n hay 4$/tháng). Vì th , khi bi t nh ng kho n ti n nh

hàng tháng s

i l i m t ngôi nhà, các thành viên c a hi p h

ng l c r t l

tham gia.

1.1.3
1.1.3.
Ch
c
này s

u tiên c a các S&Ls là nh n các kho

l

ng ch vào kho ng 1$/tu n).Nh có S&Ls, các kho n ti n nh
c t p h p thành m t kho n ti n l

n tr c a hi p h i,

ch u trách nhi m khi n cho kho n ti n này sinh l i
b

n ti n m i này vào nh ng k

phi u, cơng trái c a chính quy n bang và liên bang ho c g i vào các ngân hàng l n
ho c cho chính các thành viên có nhu c u trong hi p h i vay (v i lãi su t th p) . Kho n

ti n g c và lãi, cùng v i các kho

n m c cam k

us

n c a hi p h i) vào ngày h t h n.

16

c


Nh có ch
h pl

n ti t ki m c c nh c

c s d ng m t cách an toàn và h

ti n có giá tr l
thi

ng là nh

ng th i c n

c m t kho n ti

cho vi

ho

cu i cùng tr l i cho h m t kho n

t kho ng th

m t mình h t ti t ki

ct p

giúp h tài tr

yc

c am i

ng c a S&Ls. Các ch

u là d a trên ch

nguyên th y này.

1.1.3.2
T nh ng

c phép m các tài kho n có
c phép m các tài kho n giao d ch8. V

th phát séc và t

i ch

n, ch c

a NHTM.

1.1.3.3
c coi là th c hi n ch

ng.

M c dù các hi p h i này có nh n ti n g i ti t ki m và cho vay l

n

cho vay l i ch y u là trong n i b các thành viên c a hi p h
v is

ic

o lu

u ti t các t ch c nh n ti n g i và ki m soát ti n t ,

c phép phát hành th tín d ng và c p các kho n tín d
tiêu dùng có giá tr
cb

c

n 20% t ng tài s n c a hi p h i, và các kho n tín d ng trong

ng s n, kinh doanh, nông nghi p không quá 10% t ng tài s n.9

8

Thông tin tham kh o trên website www.wikipedia.org, truy c p lúc 02h
/>9
Thông tin tham kh o trên website www.wikipedia.org, truy c p lúc 02h
/>
17

ng d n:
ng d n:


1.1.4 Vai trị
1.1.4.1 Giú
nh n th y nh t c
mình.V i m

i v i các thành viên c a

y c a mình, S&LS

có th s h u m t ngơi nhà cho riêng mình và gia
coi là m c tiêu c
s là kh
ho c b

i v i nhi

ic ah

ng

a, vi c s h u m t ngôi nhà

u h a h n cho m t cu c s ng t

nhân c a nó có th cho th

u cơng vi c kinh doanh c a riêng h ).
Ngay c khi các thành viên khơng có nhu c u mua nhà, thì vi c tham gia vào
c m t s v n trong m t th i gian ng n
ng th i gian mà h ph i t mình ti t ki m.

1.1.4
S

i c a các S&Ls khi n cho th

ng nhà

ng có thu nh p th

Vào nh

ph

i gi

u mua (xây d ng ) nhà .

t n a s nhà

Pensylv

tr

c a thành ph Philladenphia, bang

c xây d ng thông qua các S&Ls. S th
n nay v

này. Vì v

c cho là nh m t ph
c bi

ng c a thành

ng tích c c c a các hi p h i

n v i cái tên: "Thành ph c a nh ng ngôi

nhà" (City of homes).10

c l i, trong th i kì bùng n v phát tri

và nhà

cu i th k XIX,

ng c a cu c Cách m ng Công nghi p l n II, s
m

t bi

u này cho th y vai trò to l

10

i quan h ch t ch c a

Theo
các Hi p h i xây d ng, ti t ki m và cho vay: Cách t ch c và
v n hành thành công (Cyclopedia of Building, Loan and Savings Associations: How to organize and successfully
conduct them), tái b n l n th
tr. 35

18


các hi p h

i v i th

ng nhà

c bi t là

nh ng khu v

th hóa.

1.1.4
N n t ng c a S&Ls chính là s
th ng các kho n ti n nh

t cách an tồn, khơn ngoan và có h

t o thành nh ng kho n v n l

thành công c a

các mơ hình S&Ls chính là minh ch ng rõ ràng nh t cho hi u qu c a vi
h th ng này. Phát tri n các mơ hình S&Ls, vì th chính là m t trong nh ng cách h u
hi u nh

khuy n khích thói quen t

nh ch

c Qu c h i và C c D tr

phát tri n thơng qua nh

n khích

nh c

1.1.4
Vai trị này c a các S&Ls không th c s rõ nét trong th

u hình thành.

S&Ls t p trung nh ng kho n ti n nh l thành m t kho n ti n l
nh

u, công trái, ho c g i vào các ngân hàng

l n. B

u nói trên có th

khác trong nhân dân, mà n

c m t ngu n v n
ch c ch n s b qua; vì ngân

ng s khơng bao gi ti p nh n các kho n ti n quá nh

Vai trò là m t

ng v n c

c Qu c h i cho phép m r ng ho

nh ch

ng c p tín d ng c trong nh

khơng ph

ng s n, nông nghi p.

19

y.

c


1.1.5
1.1.5.1
M t trong nh

mc

không ph i s

n v n c a S&Ls

NHTM.Vì v y, các thành viên c a hi p h i ph

trong m t th i gian nh

nh m i có ngu n v

ti n hành cho vay.

Tuy nhiên, m i thành viên không nh t thi t ph
c n thi

cs d

c s d ng v

c toàn b s ti n

, S&Ls cho phép m t s thành viên

c khi vi

u ki n h

ng ý tr thêm

m t m c lãi su t (ho c ph n bù r i ro). M c lãi su
viên vay v

u tiên s d ng ph

các thành

a các thành viên khác.

1.1.5.2
này, các thành viên vay v
nh t.(Ti

u tiên s ph i tr m c lãi su t cao

i ti n g c). Càng v sau, m c lãi su t vay

v n càng gi m d n.Và nh ng thành viên nh n ti n cu
không ph i ch u b t kì m t m c lãi su
m

n s
i s d ng v

r i ro th p nh t, nên h ph i ch u m t m c lãi cao nh

u tiên có

bù l i l i th mà

i s d ng v n cu i cùng ch u s r i ro cao nh t, nên
không ph i tr lãi su t.

20


11

1.2

Trong mơ hình ho
ph

ng m t l n, v m t lý thuy t, hi p h i s phát hành các

tl

u tiên thành l p hi p h i và các thành viên

mu n tham gia s ph
giá, m

ph n vào ngày này. M i c ph
i nhu n b ng nhau t i m i th

t vào th

u có m nh

m. (Giá tr th i gian c a ti n

n). Vì v y, n u có thành viên tham gia vào sau
ph i tr s ti n b ng m

t

u tham gia.

Hàng tháng (có th là hang tu

nh c a t ng hi p h i), các thành

viên c a hi p h i s ph i n p s ti n theo m

nh b

u. M c

i v i t ng thành viên, và h không th g i ti t ki m
c m t t ch c tín d ng nào v i s v n nh
c a hi p h

y. Tuy nhiên, t t c m i thành viên

t o thành m t s v n l

t nhi u. S v

c dùng cho các thành viên c a hi p h i vay d
b

b t

nh giá c a c phi

mua nhà. M c vay s

u. Nh ng thành viên vay ti n

u tiên, ngoài vi

,

s ph i tr thêm m t kho n ti n lãi. S ti n lãi này, cùng v i ti n ph t n p ti
góp ch m, chính là l i nhu n chính c a hi p h i. Cịn n u khơng có thành viên nào c a
hi p h i có nhu c u vay ti n s

mua nhà thì kho n ti
n là g

11

u
ng lãi.

c trình bày l i d a trên các mô t c a Henry S. Rose
các
Hi p h i xây d ng, ti t ki m và cho vay: Cách t ch c và v n hành thành công (Cyclopedia of Building, Loan
and Savings Associations: How to organize and successfully conduct them), tái b n l n th
Building Association News Co., Chicago,
), Các
y u t c a Hi p h i xây d ngvà cho vay hi
i (Elements of the modern Building and Loan Associations), The
MacMillan Company , New York,

21


Khi hi p h

s ti

tr cho m i thành viên theo m nh giá quy

c c a c phi u, hi p h i s gi i tán. Ph n lãi cịn l i (n u có sau khi tính tốn
các chi phí khác) s

u cho các c phi u.

ng h p có thành viên mu n ng ng tham gia hi p h i, h s
hoàn tr l i toàn b s ti
nhiên th

c và m t ph n l i nhu n (tuy

i nhu n mà các thành viên

c a nh ng thành viên ng

c

l i s nh

c). Kho n l i nhu

c th i h

l i

là m t kho n thu nh p

c a hi p h i.

Hình 1: Minh h a mơ hình ho

V
ti
hi p h i tr

ng m t l n c a S&Ls

n, mô hình n i ti p chính là các mơ hình ho
u tiên di

c m t th
n tr s b

thành viên m i có nhu c u có th tham gia. Ho

22

ng m t l n di n ra liên
i dài thì chi phí tham gia

u ch y mơ hình th

các
c ti n sau


u mua nhà s ti p t c tham gia
vào mơ hình th

y c ti p t

ng

khơng cịn nhu c u g i ti n ho c mua nhà.

Hình 2: Minh h a mơ hình ho

ng n i ti p c a S&Ls

u b ng vi c phát hành các c ph n gi
hình ho

ng m t l n. Các c ph

nh m nh giá và m

Tuy nhiên, m t thành viên có th ch n mua nhi u c ph n tùy theo kh
c a mình, thay vì b gi i h n ch

c mua m t c ph n. Sau này, trong quá trình tham

in pm
hác v i mơ hình ho

a trên s c ph

ng m t l

nh kì b t bu c (và n

n s ph i n p ph t), các thành viên trong

n có th n p ph
ti

i gian thu n ti n nh t v i h và s

p tùy ý (mi n là l

v

i thi

n khơng có kho n ti n ph t cho vi c ch

Nh
trong mơ hình ho

i tr kho
ng m t l n.

23

u). Và vì


S

tính l i nhu n c

mơ hình ho

ng m t l n, l i nhu

ph i khi n cho các c ph
vi n, l i nhu n s

iv i
u trên s c ph n. Do v y, c n thi t

u có m

i v i mơ hình

c tính d a trên giá tr mà t

c. Thành

c càng nhi u thì s

ng l i nhu

cho vay c
ho
th

n khơng có gì khác bi t so v i mơ hình

ng m t l n. Các thành viên có nhu c u s

c vay v

mua nhà v i lãi su t

ng v n vay b ng v i m nh giá c a các c ph
i vi c n p m

n

s ph i n p thêm m t kho

c khơng có nhu c u mua

n s nh

c s ti n b ng m

Vì s c ph

u có th khác nhau, th

giá c a các kho

a t ng thà

n, khơng có m
khác m i thành viên s có m

n riêng c

c n thi t. L i nhuân s

i, n u có
n ti p t c g i ti

nh n lãi

ng.

Vi c rút ti n kh i hi p h
m t ph n ho c toàn b s ti

khác nhau nên

n cho m i thành viên (nói cách

thành viên m i tham gia ho
thì mơ hình này s còn ti p t c ho

m n p các kho n

ng. Các thành viên có th tùy ý rút
c và ph

ng v i s ti n rút ra khi

c tính d a trên s ti n cịn ti p t c g i tham gia t i hi p h i.

24

1.3

mơ hình

vay (S&Ls)
1.3.1
nh ch tài chính khác, ho
nên các mơ hình ho

ng c

ng c a S&Ls và s hình thành

t nh y c m v i nh ng bi

n n kinh t

xem xét

ng c a

ng c a m t s nhân t kinh t

n

S&Ls:

1.3.1

Theo Jeff Madura: Financial Markets and Institutions, 7e, Thomson SouthWestern, 2006, s

ng c a n n kinh t có th

nc a

S&Ls thơng qua vi

y nhu c u vay tiêu dùng và vay nhà

vì v y, nó giúp S&Ls có th cung c p nhi u kho
th i kì kinh t
ng n x

ng và

nh,ch

ên c

ch v b

ng

ng các kho

ng gi m. Khơng ch v y, nhu c

khác (ví d

c a các h

nên s

i v i nh ng d ch v tài chính

ng s n, b o hi m) c

ng
ti n nhàn r i

ch
nt

u này, ta có th dùng các s li u th c t c a n n kinh t M
-1989:

1:

1940
Total
asset 1

1941

1942

1943

1944

1945

1946

1947

5,672

6,011

6,109

6,604

7,458

8,747

10,202

11,687

101,400

126,700

161,900

198,600

219,800

223,000

222,200

244,100

GDP 2

25