Hành vi sử dụng đồ ăn nhanh của sinh viên trường đại học y hà nội năm 2020 2021 và một số yếu tố liên quan

BỌ giáo i>ục và đào tạo

bộ y tẽ

TRƯỜNG l)ẠI HỌC Y HÀNỌĩ

LẺ THỊ NGÂN

HÃNH VI sú DỤNG DO ĂN NHANH CỦA SINH VIÊN

TRƯỜNG đại

học Y ha nội năm 2020-2021

VÀ MỌT SỎ U TĨ LIÊN QUAN

Ngành đào tạo í Bác sí y học dự phơng

Mà ngành

: D720302

KHĨA LLẠN TỚT NGHIỆP BÁC si V KHOA
KHĨA 2015-2021

Người hưứng dàn khoa học:
TS. Phạm Bích Diệp

HÀ NỌ1 2021

«s> ■>

LỜI CÁM ƠN’

Tòi xin chân thành cam on inrửng Đại học Y Ha Nội vã Viện đao lạo Y
học dụ pbong và y té cõng cộng dà cho tói có một mõi trường hực tộpbỏ ich

nâng động và sang Tạo suổt chặng đương 6 nãm học vừa qua. Tôi xin chân
thành câm ơn tất cả các thây cô đà dạy' cho tỏi những ki en thức bơ ích. truyền
cho tịi lịng yẻu nghè sàn sẲc.

Đậc biột. tơi xin bây tơ lơng bicl vn sâu sằc tài TSPhụỉn Bích DĨỘP’

người thây đã het lịng day bao. giúp đờ tơi trong $u«‘< quá tnnh học tập va
trục tiep hướng dan tỏi hoàn Thành khóa luận nảy.
Tịi xin chân thành cam em cúc thằy cơ nong bộ món Giao dục sức khoe
vá HỘI đồng chầm khóa luận đã cho tơi nhiều ý kicn q báu dê hỗn thiện

khóa luận.

Tỏi xin chân tha nil cãm ơn các hạn sinh viên trường Dại học Y Hả Nội

d.ì tham gia nghiên cửu. giúp tịi hồn thành quã trinh thu thỹp sơ liệu phục vụ
cho khóa luận.

Cuoi cùng, tôi cũng xin dược bây to lõng biểl ơn chân thành tói gia
dính, bạn bè vã nhừng người thản u nhất đà dành cho tơi sự u thương,

châm sóc tận tính, dà dộng viên, giúp dờ và tạo mọi diều kiện thuận lợi cho
tòi trong suốt quá trinh học láp vá hcủn thảnh khỏa luận

Há Nội. ngày 13 í/iáng 03 nãm 2020

Sinh viên

Lẽ Thị Ngàn


I.ờl cam đoan
rỏi la Lẽ Illi Ngân, sinh xiên iớp Y6G. chuyên ngành Bãc sí Y hục dự
pbong. khoa học 2015’2021. Tnrờng Đại học Y Hã Nội xin cam đoan:

1. Đày lá khóa luận do bân thân TÕ3 Trực ticp thực hiện dưới sự hướng (tin cua
TS. Phạm Bích Diệp.
2. cỏng trình này khơng irÌDig lỉp với bẩĩ kỳ nghiên cưu nào khác đá dược

cong bó tai Việt Nam.
3. Cảc sổ liệu x-ả thịng tin trong nghiên cứu lã hỗn toàn chinh xác. trung

thực \ á khâch quan, dà được xác nhận và chầp nhận cua cư sơ nơi nghiên cửu
cho phep lấy sỗ liệu.

Tơi Xin hỗn tồn chịu trách nhiệm về nhùng cam kết nay.
Hà Nội. ngậy JJ tháng 05 nàm 2021
Người vlct cam điiiin

I.ẻ Thị Ngân

TWM*M«K>

*4:


DANH NlỤC CÁC CHỦ VIÉT TAT
BSYHDP

Bãc sf Y hvc du phong

CNDD

Cư nhân dinh dườug

CVSATTP

Cục vệ sinh an loàn thực phàm

NCD

Các bênh không lảy

THCS

Trung học Cữ sư

TPB

Lý thuyết hành vi dự định

TRA

Lý thuyết hanh động hợp lý

WHO

Tô chức y tề Thề giúi

-w .ã* CN ôG


MC LC
T VN Dẩ ãããôããããããããããããã ã ããããôãããããããããã( ããããããããã ãããããããããããããããã

ãôM

ãã

CHNG I: TÒNG QUAN........ .............................

1.1. MỘI sổ khái niệm cơ ban...... .............................
1.2. Hậu qua cua hành vi sứ dụng đổ ân nhanh.......

1.3. Thực trạng sử dụng đồ ản nhanh........................
I 3.1. Thực trạng sư dụng dỗ An nhanh trên thế giới....
I 3.2. Thực trang SŨ dụng đỏ ỉn nhanh cua sinh viên Y

••

I 4 MỘI Số yểu tổ anh hưởng đôn hành VI sứ dụng đị àn nhanh..........
1.5. Lý thuyết mơ hình hành V1 dụ đjnh Theory of planned behaviour
1.6. Tỏng quan các nghiên cứu sư dụng lý Ihuyct TPB..... .................

I 7. Khung lý thuyết nghiên cứu........................... ..............................
CHƯƠNG 2: DỐI TƯỢNG VẢ PHƯƠNG PHÁP NGIIƯ.N cửu.

2.1. Đối tượng nghiên cứu:......... ................................ ........................

2.3. Thời gian • ••••••

••••••• ■■ (MM*

....22

2.4 Thiết ke nghiên cứu: Nghiên cửu mỏ ta cal ngang..... .................

.... 22
.... 22

2.6. Chọn mau • •••»•••••••••••••«••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••«••••••••••••••••••••••••

....23

2.7. Bộ cóng cụ nghiên cứu..... .... ........................................................

.... 24

2.8. Th chp so liu.............................................................. ...*ãô........

.... 28

2.9. Phng phỏp quan lý vã phân lích sổ liệu................ _.................

....28

2.10. Sai sỗ vã hiợn pháp khác phục sai sổ................. ........................

...31

2.11. Dao due lighten ctru ãã.ãããã...ô.ããããã.... ......
CHNG 3: KẫT QU NGIN CU...........................................
3.1. c diờm di tượng nghiên cửu............................

........

3.2. Thực trụng sứ dụng đố ản nhanh của sinh viên........ ...................

nrdkn «s> ■>


3.3. Một số yếu tố liên quan đến ý định vả hành vi sử dụng dỗ ản nhanh 41

3.3.1. Mô la nhàn lỗ khám pha trong mô hỉnh TPB..... ............
3.3.2. Mối liên quan đền ý dinh sư dụng đồ ân nhanh...............
3.3.3. Mỗi liên quan dẻn hành vi sử dụng dồ án nhanh._..........

(HƯƠNG 4: BÀN LUẬN • • ••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••<
4.1. Dậc điem cùa đới lượng nghiên cứu......................... -...........

4.2. Thực trụng sứ dụng đồ ân nhanh cua sinh viên........ -...........
4.3. MỘI sỗ ycu tố liên quan đen ỷ đinh su dung đố ỉn nhanh.....
4.5. lỉạn che cua nghiên cứu..... .................................. ..................

Kỉỉ

H1

TÀI LIÊU tham khao

PHỤ LỰC

<0


ĐANH MỤC BẢNG
Bang 3.1: Đặc diêm đối tượng r^hièn cửu..............

33

Bang 32: Tỷ lệ sir dụng dồ ản nhanh cua sinh nén........... .............

35

Bang 3.3: số lượng lượt sứ dung đồ ăn nhanh cua sinh viên được khao sáĩ
trong nghiên cữu..... ...........
Bang 3.4: Hoan canh sư dụng đồ ân nhanh cua sinh viên

35

......................... 36

Bang 35: Loại đò An nhanh sinh Viên đà sư dụng.......... ............................... 37

Bang 3.6: Lý do sứ dụng dồ ân nhanh cua sinh viên ...........

38

Bâng 3.7: Noi sư dụng đồ án nhanh cùa sinh viên....... ................ .................39
Bang 3.8: số lương người án đỗ ủn nhanh cung sinh viên —......................... 39

Bang 3. 9: Giới tính va mơi quan hệ cua nhùng người di ãn đo ăn nhanh cũng
sinh viên

40

Bang 3.10: Ý định sư dựng dồ ãn nhanh (rong 2 tháng tói cua đồi tượng..... 41

Bxig 3. 11: Diem trung bình về thái độ hướng tới hãnh vi sư dụng đồ ân
nlỉanh cứa dối lưinig.......... ••••••••••••••••••••••• •••••••••••••••••••••••• •••••••••••••••••••••••••••••• 42

Bang 3. 12: Diêm trung bình về clrnán mực chu quan về hanh vi su dụng đò

án nlunh cua đồi tưựng

43

Bang 3.13: Dicm trung bình về nhận thức kicm soat hành vi sư dụng đổ àn

nhanh cùa dồi tượng........................

...................... 44

Bang 3.14: MÓi liên quan giữa thải độ sư dụng dồ ân nhanh chnẩn mực chữ quan

vũ nhân thức kiêm soát với ý đinh sư dụng đỗ ăn nhanh trong 2 thing lới.......... 45
Bang 3.15: Mồi liên quan giữa thai độ sư dụng dồ ãn nlianh. chuân chu quan,

nhận thưc kiêm soat. một Sơ yếu lố nhan khau hục và sĩ’ lương cưa hãng vói ý

định sư dụng đõ ản nhanh trong 2 tháng tới....................

46

Bang 3.16: Phân tích hồi quy logistic mối liên quan giừa ý định sư dung đồ ỉn

nhanh và vi ộc thực hiộn hành vi sứ dụng đồ ãn nhanh........ -.......................... 48


DANH MỤC Sơ DỠ
Sơ dồ 1.1! MÒ hinh lý thuyết hành vi dự định (TPB)..................................... .14

Sơ dồ 1.2: Khung lý thuyết nghiên cửu hành ũ sử dụng đồ ân nhanh cũa sinh
viên irường Dai học Y Hả Nội nảm 2020-2021.............. ............

21


TĨM TÁT KHĨA I.l ẠN

HÀNH VI SỨ dụng Đị An nhanh của sinh viên trưởng đại
HỌC Y HÃ NỘI NẴM 2020.2021 VẢ MỘT SƠ r TĨ LIÊN QƯAN

Tom tất: Dồ ản nhanh là loại thực phẩm giàu náng luọng nhung nghèo nàn

chãt dinh dưỡng. Tuy nhiên 'ì tinh thuận tiện mả đõ àn nhanh dược nhiêu

người ưa chuộng. Chinh vi vậy. chung Tòi thực hiên nghiên cứu mo ta cát
ngang nhâm mục tiêu mỏ la thục nựng sư dụng đồ àn nhanh của sinh viên
trường Dại hợc Y Ha Nội lùm 2020-2021 và phàn tich một sổ yếu lỗ liên

quan đến hãnh xi su dung đồ àn nhanh cua sinh viên dua uẽn mo ỉunh lý
thuyết Hành xi dự đinh (TPB). Nghiên cứu dưực thực hiên trên 315 siiứi viên
nâm Thứ nhải, năm thứ ba. nảm thư sáu thuộc các nganh Bác SI y học dự

pbòng vã Cừ nhân Dinh dường. KcT qua cho thấy 82.2% sinh xiên có sứ dụng

đồ ân nhanh và hiện vân đang sư dụng. 17,5% sinh viên cỏ sữ đụng dồ ân
nhanh nhưng hiện lụi khơng su dụng nửa. 0,3% sinh xiên chưa hao giị sư
dựng dó án nhanh. Phán lích hỏi quy tuyến tính đa biến chi ra các thành phân
cua TPB giai thích được 10,52% ý định sư dụng đỗ ỉn nhanh trong 2 thang

tới. Phân tích hồi quy tuyến tinh da hiên cua các thanh phần TPB. một sổ yếu
tổ nhân khâu học lả tuổi, giới tính, nơi ơ vá số lượng cửa hàng đồ án nhanh

quanh nơi ờ đù giái thích dược 17.29% ý định sư dụng dồ ản nhanh trong 2
thăng lới (cao hưn mị hình có 3 biền dộc lập). Phàn tích hồi quy logistic cho
thấy sinh xiên cảng có mức độ dồng ý vồ ý dịnh sư dụng dồ ãn nhanh tin cõ

kha nâng thực biện hành xi sư dụng đu án nhanh tảng 1,79 lân (pcO.OS) so với

những ngirửỉ cỏ ỳ dịnh sư đụng đồ in nhanh tháp Ixm Như vộy, TPB giái

thích dược yếu tổ cã nhản anh huởng đến hành vi sư dụng dồ ãn nhanh cua

dồi lương nghiên cứu. Ngoải ra, có mội só yểu lổ bên ngối cùng liên quan
địn hanh vi su dụng đơ án nhanh cua họ.

Tứ khóa: dồ ỉn nhanh, Lỹ thuyct hành vỉ (lự định (TPBg sinh vỉẽnY

«s> ■>


1

DẠT VÁN DẺ
o hầu hết các nước tiên the giói, việc SŨ dụng đổ ân nhanh chiếm ti lộ

khá cao. và tập trung chu yểu ơ người tre mối, Quy mõ thi trướng đồ ản nhanh
đạt giã tri 647.7 tý đõ la vào nám 2019 và ước tính dạt 931.*’ tỷ dô la vào năm
2027, dự báo tàng với tốc dụ tàng trvống gộp hẩng nảm lã 4.6%. Phân khúc
do ân nhanh tai châu A/Mỷ-La linh ước lính lâng trương nlunh chóng, đạt tổc

độ ling Inrơng gộp háng nãin la 3.4%’. Theo Kirsten I. Ihinn. có đền 75% số

người tham gia nghiên cưu tại D1ỘI trường dại học ớ úc đã từng một làn ùn dồ
án nhanh2 Nghiên cứu o Michigan cho thầy có khoang 80% người trương

thành đèn nhà hàng đồ ân nhanh ít nhát 1 lằn tháng. 28°ó người trưởng thảnh
đền nha hàng dỗ ủn nhanh thưởng xuyên (hơn 2 lần tuan)\ Tuy nhiên, đồ in

nhanh la loại thức ân giàu nâng lượng nhưng nghèo chất dinh dường'. Đô ân

nhanh chưa nhiêu caiori vã cholesterol nên kha năng gây bẽo phí cho những

ai cị xu hướng lạm dụng đõ in nhanh la rất cao. Không chi cung cap nhiêu
chất bẽo và cholesterol, nhiều loại đồ An nhanh cỏn cỏ hãm lượng đường cao

ví dụ khoai lảy chiên, cảc loụi nước ngụt cỏ ga (là những thành phần có trong
khâu phin cua fastfood). Chinh vi vây. việc tiêu diu thương xuyên dờ ân

nhanh sè anh hương den sức khoe, độc biệt dàn đèn thửa cân. béo phi và có
nguy cơ bi đai tháo dưỡng type 25.
Trcng những nám gần dây. ty lệ người dãn Việt Nam mắc cảc bệnh

không lảy nhiêm (NCDs) có xu huỡog lảng lên. Theo thống kẽ cua WHO. số

ca tư vong do NCDs tai Việt Nam đả táng tứ 288.000 vào nãm 2000 len
379.000

nâm 2010, ước tính đến nâm 2014, sồ ca tư vong do NCDí sè

chỉcm 73% sổ ca tư vong ở Vi
choi, trong dó chết do N’CDs chiếm 77%. Mặt khác, nền kinh tề Việt N’am liên

lục lảng tntờng dã dưa nước la lừ mội trong những quuc gia xếp vảo hàng

nghèo nhấi thế giới sang mội nưó? cỏ thu nhập trung binh. Theo Tổng cue


2

thồng kẽ. bão cảo tinh hinh kinh tế xà hợi quý IV/2020. thu nhập bình quân

dầu người lảng 2.91%. Bên canh đó. lừ năm 2001 đền nay. nirác ta đang trong
thời ki hội nháp quồc tể. do do hoại động kinh tề dối ngoai phàr hiến toan
diỹn và sâu rộng đà đưa nước ta hội nhập ngày câng đầy đu vói kinh tể khu

vực và the giới. Đị thị hóa, kinh tề phát triẽn. dần dển sự thay dời nhanh
chong trong lơi sổng và chẽ độ ăn uổng cùa ngưừỉ dan ’. Nbừng thay đói bao

gồm sự chuyên đối từ thực phàm truyền thống sang thực phẩm che biền nhiều
chát béo. muối. đường vá tù lao dõng the lực sang không hoạt động thè chẫf.
Một cuộc khao sat qụốc gia STEPS nám 2015 cho thầy ty lè người dãn Việt

Nam co các yếu tô nguy co cua bỹnh klk>ng lây nhiêm lá cao như thiếu tiẽu
thụ rau'qua ơ người truáng Thành (57.2%), tiêu thụ muồi (gán gầp dôi so với

khuyên nghị cúa WHO) và không hoạt động rhe chãt (2S. l%y:,n.
Sứ dụng dó ân nhanh dang lả một troug những xu hương âm thực được

giói tre ưa chuộng. Thậm chỉ. dối vói nhiều người nó con trơ thành món in

thay the cho những bữa com truycn thống vi tinh tiện lọi. tièt kiệm thvả sự ngon miệng. Các thương hiệu dó ăn nhanh lớn trẽn the giới cùng dà có
mãt 1« Việi Nam như Me Donal. KFC. Pizza Hut vổỉ pbong each phục vụ và

kbóng gian cưa hàng hiện dại. Chinh VI vậy. nhiều bạn tre cho rang sư dụng

dồ ãn nhanh la phong cách ãn sành diêu, biêu hiên cua loi sống hiện đại. Việc
sư dụng đổ ản nhanh thường xun ờ lira ti tre có the anh hương đền sức

khoe. Tbeo CVSATTP tinh Ha Giang, sư dụng dỡ án nhanh din đến thưa cân.

héo phí. tâng nguy cơ inăc cốc bộnh về tim mạch. các vần đẽ về bệnh thận

ficin ân. nguy cơ ung thư. trảm cám ơ lira tuổi vị thành niên, đái thảo dường

typ 2....
Sinh viên Y. lá cán bộ V tề trong tương lai. là những người dược trang
b| kiến thức dê châm sóc sức khoe cua ban thân, gia dinh và cộng đống. Tuy

nhiên, sinh viên y cùng có lích học và thơi gian biêu dày dộc cho hợc tập. mói


3

trướng họe tập bộn rộn vói vi ộc học lý thuyct và lâm sàng liên rục có thê anh
hường đen thỏi quen ân uổng cua họ. Vi vậy. đế giúp tiết kiệm thòi gian. sinh

vién đà sư dung đồ ản nhanh bới tinh tiện lợi vá nhanh chõng cùa loại đồ àn
náy. Sinh viên Y. nhùng nhãn viên y tế lương lai. cần được dam bao về sức
khoe VC ca thê chất lỏn tinh than dè phục vụ cho việc học táp và lãm việc,

cùng như hình thành nhùng thoi quen tot đẹp đè cõ thê lam tấm gưưng cho
bỷnli nhân.

Chinh vị vậy, nghiên cứu VC lianh vi sư dụng đó ân nhanh cùa sinh vi én
trường Dai học Y Há Nộỉ nhằm mục đích cung cẩp những bÃng chủng khoa

học đe giúp de xuất nhùng can tin ộp kịp thời trong sinh viên. Mục tiêu cua đê
tài là:
/. Vfò tu thục trụng sư dụng dồ ùn nhunh của sinh viên írưừng ỉ)ụỉ hục Y

Hà yội túm 2020-2021.
2. Phàn lích một sồ yều tẳ tỉcn quan dển hành ư sư tiling dồ ùn nhanh cua

sinh liên trưởng ỉ)ụì hực >■ Há Nại nủtn 2020-2021.

TWM*M«K>

*4:


4

CHƯƠNG I: TƠNG QI AN

1.1. MỘI sỗ khái niệm c- Đồ ản nhanh (fastfood): Từ kết qua bài bão Tồng quan hệ thống "Is the
consumption of fast foods associated with asthma or other allergic diseases”

tống qnan (lịnh nghfa về dồ án nhanh đưục sứ dụng trong các nghi én cửu trén
thể giói như sau12:
Nghiên cứu

Dịnh nghía về đồ ân nhanh

Kim vả rơng sự

Đồ ân nhanh như bánh mí kụp điit

Cantpeda và cộng sự Đủ ân nhanh thường bao gôm bánh mi kcp thịt và

thục phàm giau đường đon

Wickens và cộng sự

Dó ân nhanh (bánh nù kẹp thít. bánh nú mang đi va
do uồng có ga), món àn mang (li bao gồm bất kỳ thực

phiìxn ché biên sàn nao dược ha trước khi ùn, I.it có

thè là bánh nii kẹp thịt (khoai tây chiên). Rãnh
hamburger dùng đê chi miếng thit hơ bám nho An
trarg bánh nu. có the có hoảc không dược bán tử cưa

hảng nung di
Takaoka va Noiback Đõ án nhanh bao gờm bánh nu kcp Ihit \à nước ngọt

có ga.

Awasthi vá cộng sự

Bánh mi kẹp Thịt hoậc thức án nhanh

Elhvood vá cộng sự

Dồ ản nhanh giàu chảt béo thực vật dưụe hydro hỏa

còng nghiêp như bơ thực vật là nguồn cung cấp axit

beo chun hóa trong che dơ ản uốQg

Nagel '3 cộtig sự

Dô ỉn nhanh giàu chài beo thực vụt đưục hydro hóa

cong ngỉũvp nhu bo thực vật vã thụ lú động vật nhai

lại. lã những nguồn cung cấp axit bẽo chun hóa
trong chề độ ân.

«“ *4:


5
Như vậy. hiện nay vần chưa có định nghía rị ràng về sứ dụng đồ ăn
nhanh. Tử các dinh nghía được tông hop ờ trài. nghiên cứu cùa chúng tỏi sư
dụng dinh nghía: *’ĐỒ án nhanh la loai thức ãn dược chế biến vã phục vụ một

cách nhanh chóng, loại th^rc phàm nãy được bán tại một nha hare; hoặc cưa

hang vói các thanh phàn làm nóng truỏc hoặc được nâu sần. và phục vụ cho
khách hồng trong hình thức đóng gói dê mang di hoặc ngoi ản tại dó".

Bang dưới đây lá một số đả ân nhanh đư<,c khao sat trong nghiên cứu này:
STT

l én dồ án nhanh

SIT Tên dll án nhanh

1

Banh my kẹp truyền thống

5

Sandwich

2

Xúc xích

ó

Gá rán

3

Hamburger

7

Thịt nguội

4

Pizza

8

Khoai tây chiên

ỉ.2. Hậu <|UU cua hanh vỉ su dựng dỏ ỉn nhanh

Đồ an nhanh mang nghiên cứu cùa Jamil Ahmed, cỏ 51 % dõi tượng tham gia nghiên cứu sư dụng
do in nhanh lã do thiếu thời giann. Mặt khác, dồ ăn nhanh có nhiều loại, mầu

mà đa dạng, mùi vị de chịu, thu hút người tiêu đủng.
Tuy nhiên, đò àn nhanh lã loại thức án giàu nàng lượng nhưng lại

nghèo chít dinh dưìíig so với thức ân thơng thường được chuãn bị tại nhà4.
Háu het dồ An nhanh chứa nhiều carbohydrat với it hoủc khơng có chất xơ, khi

hộ thống tiêu hóa phá vị nhùng thực phàm này. carbohydrai dưực giúi phóng

dưới dang glucose vảo mâu. dần đền lượng dường trong máu làng lén. Vice

thường xuyên ản nhiều earbohvdiai cờ thê dan dén lượng dường trong máu
tàng vọt liêu tục. theo then gian, những đvt tâng đột biền insulin này có thê


6
khiển phân ứng insulin hình thường cua cơ thẻ giam xuồng. Diêu này lâm

lủng nguy cư kháng insulin, tiểu đường type 2 vả làng cân.
Bẽn cạnh đó. đỗ ản nhanh lã loai thức ỉn có nhiều chầt béo. muỗi vã
dường 4. Sự kết họp cua chất béo. đường và nhiêu muój có the làm cho thức

an nhanh trơ nên ngon hơn đã với một số người. Tuy nhiên, các chất beo
cõng nghiệp trong dỏ iin nãy cỏ liên quan đen nguy cơ lửng cân ơ người sứ

dựng’. Ngoải ra. đồ ân nhanh thưởng được phục vu theo khấu phần lún. vi

vậy. ngưáì sư dung cờ khả nâng sê tiêu thụ dư thửa nâng lượng so với nhu câu
dinh dường hàng ngay 5. L>icu nay dan den tinh trạng thưa can. bẽo pin ứ

người sữ đụng đổ ồn nhanh. Theo nghiên cứu cũa Jamil Ahmed, tinh trạng
thửa cãn hoặc bẽo phi ỡ nam giới khi ãn đồ án nhanh chiêm hơn 50% lj. Theo

Nguyền Till Thanh Binh và cộng sụ. tỷ lộ học sinh thừa càn béo phi ờ hai
trường THCS tại Ngõ Qun. Hai Phịng có liên quan đèn việc sư dụng dỗ ỉn

nhanh thương xuyên (OR=2,42; 95% CI: 1.01 • 5.S3)’4. Nghiên cúu cat ngang
dược thực hiện vái 9236 hợc anh Tai 6(1trường tiều học trên dụi bản thanh

pbồ Há Nội. từ thảng 10 đen thống 12 nâm 2013 dè tim lú cu cốc yếu tổ liên

quan dền tinh trạng thửa càn. bẻo pỉú ờ hoc sinh tiểu hục thu dưục kết qua lả
học sinh ân dồ ân nhanh cữ nguy cơ thừa càn. béo phi cao gấp 1.75 lằn so vứi
những học sinh không ân đồ ủn nhanh (với p<0.001)‘ . Mục nghiên cứu khac
Iren đối tuợng lã học sinh dung hw cơ sớ tại Lẽ Chân. Hai Phong cũng cho

rang * lẻc thừa cân, béo phi có liên quan đen việc thường xun sư dưng dơ ãn
nhanh11.
Ngối ra. một số loại đồ ân nhanh nhu xúc xích, lạp xương. lh|t xông
kboi. gá rân.... thường chưa hàm lượng muỗi cao và chất bao quan. Hãin

lượng muối lá một lý đo khiên dồ ản nhanh cỏ hại cho site khơe. Một che độ
án nhiêu muỗi co thê phá vờ sự cân bang của nairi và kali, gia tâng gánh nặng
cho thận. Chát phụ gia và các chài khảc trong dồ ủn nhanh cùng cỏ the dần

7

đền giam chức nâng thận. Khi sử dụng quá nhiều dồ àn nhanh, cơ thê sè phái
dung nap một lượng muối và chất bao quàn cao dan dén có hai cho lim. thân

gãy nguy co tàng huyết ap. Ben cạnh đỏ. chất béo bào hõa triglyceride trong
dồ ãn nhanh có thê lảm lãng cholesterol trong máu gãy xơ vừa dộng mạch,
tàng huyết áp và một số bệnh về tim mạch khác.
Tóm lại. sư dụng đố án nhanh thường xuyên vã lảu ngay sè làm lâng

nguy cơ thừa càn. béo phí cho ngưởỉ sư dung. dan đài cac hộ lụy về bộnh tim

mach. bõ hãp. ung thư. đai tháo dường type 2. viêm xương khớp, tràm cam.
cac bênh thận mạn tinh519Diều này đóng nghía vói việc tư ngán tũi thọ
cua con người.
13. Thực trạng sư (lụng dò ân nhanh

13.1. Thực n ạng sư dụng (lô án nhanh trên the giới
Do An nhanh là loại thực phàm phó bicn tren the giới. Trong thời đụi

phát triéĩi lnèn nay. khi con người dẩn trờ nên bún rộn. dư in nhanh là loụi

thực phắm nhận được nhiều sự lựa chon cua con nguôi. Mật khác, thức ăn.
giò ãn thay dối và sự phat triền cua ngành cịng nghiệp đó án nhanh díì tạo
điều kiện cho con người sư dụng nhùng bừa ân rẽ. tiện lợi nhằm gỏp phần
thóa mân nhu cầu cua con người5. Chinh vi vậy. việc sư dung dồ ân nhanh

hiỹn nay rắt phô biến, dặc biệt là ơ giới trè. Theo nghiên cữu cua tại một

trưởng Dili học tại ức cua Kirsten I. Dunn, có den 75% sổ người tham gia

nghiên cứu đă từng một làn ản thúc án nhanlr. bbru Onurlubas và Nesiihan
Yilmaz dã tiền hanh khao sai trẽn 265 sinh xiên tại một trướng dại học ó Thơ

Nhí Kỳ, có dền 97.4% sinh xiên có sư dụng dồ án nhanh. Trong só sinh viên

su dung đồ ân nhanh. 672% sinh viên án dồ An nhanh vào buôi trưa. 1.1%
vão bi sảng vã 31,7% váo bũĩ tối. Họ chu ycu sư dụng các san phàm dồ ân
nhanh hamburger 82.3%. sandwich nướng 78.9%. pizza 67,5%, bánh cuộn
49,8%, bảnh mi kợp 41.9% vã thực phẩm dịng lạnh 36.6® r*. Trong nghiên


8
cini về xu hướng sư dụng dồ ăn nhanh cùa những người ờ độ tuồi vị thành
niên và trường thánh lã nữ giói ớ Saudi cua Nora A.ALFaris. chi ra rằng.

95.4% trong tịng sơ 196 ngươi cớ àn thức ân nhanh tại nha harẹ trong 24 giờ

khi tham gia nghiên cửu và 794% tông sổ người đủ ăn thức àn nhanh ít nhắt 1
lẩn-tuằn22. Một nghiên cửu khac ơ Michigan cho thấy có khoang 80% số
lưựng người trương thanh đon nhả hang sư dụng đồ in nhanh it nhắt 1

lầntàảng, 28% số lượng người trưcmg thành đền nhã hang sư dụng đồ in

nhanh lởn hon 2 lần/tuản. Lý do đổi tượng nghiên cứu lựa chw sư dưng đồ ăn

nhanh la VJ tinh tiện lựi23. Trong cuộc sóng hiện đai ngày nay. việc cập nhật
xu hướng dồ An nhanh chu yêu là ở giời trc. Anderson vá cộng sự cùng dà chI

ra việc sư dụng đồ An nhanh thướng xuyên cao hơn ỡ những người tre tuồi

(chu you la nam giới)23. Da so cãc nghiên cứu về hành vi su dụng đô àn nhanh
trên đổi lưựng lá nhùng người trô tuổi, dặc biệt là sinh Vlẽn đại học. Ty lệ sinh
viên sứ dụng dồ An nhanh cùng dược nhiều người quan tảm. Trong nghiên

cưu trên 194 sinh viên dai hục tại Han Quốc. K-Kini dã dựa trẽn tằn suất SƯ

dựng dồ ản nhanh, các đỏi lượng được phan lỡựi thanh người không dùng đỏ
án nhanh (27,9%), người dùng đổ An nhanh (<2 lần tuần. 42.0%). người đủng
dỗ ản nhanh thưởng xuyên (>2 lần.'tuần. 30.1%) vã nil ừng người tham gia

nghiên cưu nay sư dụng dơ ăn nhanh trung binh 7,5 kin mỏi tháng24. Việc SƯ
dụng đồ ãn nhanh cũng phố biến ờ sinh viên các nước cháu Ãu. Walid El

Ansari vã cộng sư dà tiểu hanh nghiên cứu kha nâng tiêu su dựng đỗ ãn nhanh

trẽn tông sồ 2402 sinh xiên thuộc 4 nước châu Ảu (Đưc. Dun Mạch. Ba Lan.
Bulgaria). Nghiên cứu này da chi ra sinh viên tai Bulgaria cỏ ti lộ An đồ In

nhanh cao nhất (52% trong tồng sổ 701 sinh xiên tham gia nghiên cửu)25.
Ngoài ra. sinh viên trường dại bọc ơ Ankara cùng có ty lè su dưng đỗ àn

nhanh rắt cao. chiếm 98.0% trong tông sổ 401 đồi tượng tham gia nghiên
cứu26 Theo nghiên cữu cua Farzana Quoquab Habib trên dổi lượng lả si nil

xiên tại Malaysia, có đén 84.5% smh xiên cõ sư dụng đồ ản nhanh".

nrdkn «s> ■>

9

Trong thời ki hội nhập, câc thương hiệu dó án nhanh lỏn trãi thế giới

đù du nhập vào nuởc ta tợo nên sụ da dang đồ án nhanh. giúp chư con người

co nhiều lựa chọn Một nghiên cứu tai Việt Nam của Trằn Thi Thư Đang về
phàn Itch nhu cẩu sư dụng đõ ản nhanh tgỉ quận Ninh Kiều, cằn Thơ cho rang

tỹ lệ người sư dụng dư án nhanh 1-2 lần tuần chiếm 42H I -2 lãn tháng chiếm
27%r l-21ần'3 thảng chiếm 15% 1-2 lần/6 tháng chicm 16%?*.

1.3.2. Thục trạng sư dụng dồ ỉn nhanh cua sinh vlỉa Y

Do nganh Y lã một ngauh nghe dặc thu. nên chương trinh dào tạo cua
khôi ngành nay cũng khác biệt so vói cãc khối nganh khac. Vice hục lý thuyct

va thực hanh lãm sang liên tục kluẽn cac sinh viên y bi hạn chc về then gian.

Do đá, đồ ỉn nhanh cớ thê là món ản tiện lợi cho đỗi tượng nãy. Theo nghiên

cứu cua Jamil Ahmed trẽn sinh viên y khoa thuộc HỘI dồng hop tác vũng
vịnh, cõ 56,2% sinh viên sư dụng đổ ân nhanh1’. Michael CtoutdakJS nglúẽn

cữu trẽn dối tượng la sinh viên y khoa ơ mien Bae Hy Lạp đã chi ra rang ty lộ
sư đụng đỏ ân nhanh ơ sinh viên nam cao hơn sinh viên nừ ( p <0.001). trong

dó ty lê sư dụng dồ ản nhanh hơn 3 làn một tuân ơ nam giới chiếm 36,9%

nhưng ờ nữ giói chi chiếm 19.2%r?. Nghiên cứu về hanh vi sứ dụng dồ in

nhanh cưa sinh viên y khoa cua IGIMS tại Patna cho thây có 75.6% sinh viên
sư dụng đố ỉn nhanh 1-2 lần mỗi tuân. 13.3% sinh nên sử dụng dô ân nhanh

3-4 lẩn một tuần trong khi 8.35% sinh viên dà sư dụng dồ án nhanh hon hoặc
bâng 5 lần mằn’0. Dồ An nhanh dược ưa thích nhất cua nhừng sinh viên y
khoa tại đáy là pizza (45%). liếp theo lả bảnh mi kq) thụ (30%) va ga ran

(3l.6
sinh. SBKS Ml vá RC. Sumandeep Vidyapeeth. cõ tông số 138 sinh Viên (hơn

90%) dà lung ân đổ àn nhanh, trong sổ đố có 58.4% sinh viên địng ỹ ràng hụ
thích dồ ân nhanh. 34% sinh viên sư dụng dô án nhanh do không cỏ sần thức


10
.ìn tự nâu. trong khi số sinh vién cịn lại sứ dụng đồ án dở phong cách sống
cua họn.

1.4. MỘI sốvéu tố anh hưởng đền hành vi sư dụng đồ ân nhanh

MỘI số yếu lổ nhãn khâu học:
Giói linh: Một sồ nghiên cứu chí ta răng, giới linh khác nhau ơ mỏi
khu vực sống khác nhau sè cò mức tiêu thụ dó ăn nhanh khác nhau. Theo
K.Kim, nữ sinh viên tai mơt trường Đai hục ó Hãn Quốc sư dung dỗ án nhanh

nhỉcu hơn ờ nam sinh viên. chiếm 62®ị24. Con nén nghiên cừu cua Jamil

Ahmed, till nam sinh viên sư dưng đỗ án nhanh nhiều hơn nữ sinh viên13. Mưc

tiêu thụ dó àn nhanh thường xuycn cao hơn 0 nhùng người tre tuõi lã nam
giỏi tại một nghiên cưu ỡ Michigan23. Một nghiên cưu kha? tai Hoa Kỳ cùng

chi ra tý lệ sư dụng đà àn nhanh ờ nam giới (44.4%) cao hon nừ giới (40,2%X
vôi sư khác biệt có ý nghía thống kẽ p<0.001‘2.

Tỉ: Mối hên hé được tim thầy giùa ty lẽ su dụng đả ân nhanh và

tuồi. Nghiền cứu cùa Kirsten I. Dunn cho thấy ràng nhừng người tham gia ơ
nhỏm trc tuồi hơn sứ dụng đồ ân nhanh thường xun so vơi nhóm lớn tuổi

hơn2. MỘI sổ nghiên cứu khác cùng chi ra rang ty lệ sử dụng đồ ản nhanh có

xu hướng giâm dân ớ dó tuồi 4O-45J,Jí.

Yen tố cá nhâu:
Thái dộ cả nhân có anh hướng dễn việc sứ dụng dị ản nhanh. Theo

Ghobnueza Shallíiiad, 25.7% phương sai cua ý đinh su dựng dồ ân nhanh
VỚI thái dộ tích cực đổi VỚI dồ ân nhanh là mụnh nhải (P = 0.31. p <0.001) va
chuãn mực chu quan lá yểu uh.il (P "• 0.29. I* <0.001). IXtig thói, ý đinh

chiếm 6% phương sai đồi với việc sư dụng đổ ản nhanh55. Ý đ|nh sứ dụng đồ

ân nhanh cua những ngươi tham gia dược dự đoán dựa vảo thai độ nhận thưc


11

VC anh hương cua bạn bõ vã gia đính*1. Khá nhiều người cơ niềm tin tich cực

hốc cán bảng được ưu nhược điểm cữa một bừa ân nhanh vả niềm tin chú

yểu liên quan đến sự thuán tiện cua nó:. Theo nghiên cứu cua Nooshin
Rouhani-Tonekaboni trẽn đỗi tượng lã nừ sinh trường trung hợc ơ Tonekanon.
phía Bãc Iran, thái độ, chuân chu quan, nhận thức kiêm soát hanh vi cua dổi

lượng giai thích 37.8% ỷ định sư dưng dó án nhanh vã ý dinh sư dụng đồ Ún
nhanh giai Illicit được đến 63.8% hành vi sử dụng dồ ăn nhanh cưa học sinh’ .

Ben cạnh đõ, một nghiên cưu lại ức cho thầy ý d|nh ỉn đỗ ân nhanh, kiêm
soat hanh vi thực tế vã nhãn thức kiêm soát hành VI dà giai thích 50% phương
sai hanh vi sư dụng đổ án nhanh56. Một nghiên cứu khac ỡ Iran cùng chi ra

răng thai độ cua dổi tượng, chnãn mực chu quan hay nhận thức kiêm soát
hành vi cùng đà giái thích dược 25.7% V định thục hiện việc sử dụng đồ àn
nhanh”.
* Một $6 V CU tổ bcu ngoải:
\
su dụng đồ ân nhanh. Sinh viên sổng xa nhà cỏ thè phát then thói quen ăn
uỗng khỗng lánh mạnh so với nhùng sinh viên sổng ư nhả VỚI gia dinlr'5. Điều
nay khuyển khích sinh viên sư dụng đồ ân nhanh. Việc thay dổi môi trường

sõng la mộl tiong những thay dôi cua người trê tuôi tư thời đi hvc trung học

lèn đạj học. Nhiều sinh viên len học dại học. không sinh song cúng VỚI gja
dỉnh mà song tạt ki túc xá. thuê nhãphỏng trọ một minh hoặc cung vói bạn
bẽ. Chinh vi vậy. dổi tượng này cỏ thê hĩnh thánh nhùng thơi quen khơng tót

lác dộng lèn sức khóc, dạc biệt là thoi quen àn ng. Mức liêu thụ thực phàm

co thê thay đôi. đậc biẽt đối với sinh viên sổng xa nhi'5. Trong một nghiên

cứu khác tại Ankara, có 26.2% sinh viên cho ràng cuộc song dại học làm họ
cơ thói quen sứ dụng dồ án nhanh”.


12

MỘI tố VCU tố bẽn ngoềl khác: Ngoải ra. sự lựa chọn đỗ án nhanh có
liên quan dến câc vắn dề ve giả cá. tinh sần cỏ cua cãc cứa háng đồ àn nhanh.

Theo Akbay và cộng sự. tần suẵt sư dung đổ ản nhanh b| anh hương bởi giá

ca cua dỗ ản nhanh3*. Kha năng tiếp cận đồ àn nhanh cua sinh viên tại một
trường dại học tại Thô Nhì Ký cùng anh hương đến thói quen sư dụng đổ ản

nhanh cua họ vá giai thích 11.195% phương sá hanh vi sư dựng dị ản

nhanh5*. Bẽn cạnh dó, các yểu tổ nhu trang trí. bầu khơng khi. chẳi lượng thực
phẩm. kha nâng liếp cân. d|ch vụ nhanh chóng, sự da dang cua thực dơn va sự

sẫn cỏ cua các san phàm co vai tro quan ttơng trong việc lua chọn sư dụng đổ
ãn nhanh những người trc. Cac sinh viên chi ra rang ho thích cac san phàm
thức ản nhanh, ví chúng phù hựp vởí khâu vị cua họ. lanh mạnh. các dịch vụ

rầt dè chịu- . Một nghiên cửu khác cũa Hulya Yardimci tại trường dại học
Ankara chi ra ráng các yêu tổ hiệu ứng thương hiệu, độ sụch sê vã vệ sinh,

chài lượng san phàm tác động đón thái dộ sư dung đồ ân nhanh cua sinh
vién:*. Bơ) cạnh dó. Bell) Anderson dà nghiên cửu vẽ sư dung dồ an nhanh

trên ngươi trương thánh tai Michigan, cho thầy ring. dơi tượng nghiẻn cửu

dền nhả hảng thức ủn nhanh ử nhát một lần mỏi thang vi nhanh chóng và
thuận tiện (64%). hương vị món án (16%), sự hịa dong vã chi phi hợp lý*3.

Nhu vậy, hanh vi su dụng dỗ in nhanh khơng chì chiu anh hương tử
các yếu tố nội tại cua cá nhân như giói. tuồi, thái dộ. nhãn thưc ma còn từ yếu

tớ bẽn ngoai la gia ca, sự sần cõ. Trong phạm vi cua nghitm cứu nay. tôi quan
tảm dồt các yếu tổ cá nhãn anh hương dẻn hanh vi SƯ dụng dò án nhanh cua

sinh viên trường Dụi hoc Y Hả Nội, nr dớ giúp cung cấp bang chimg dê xây

đựng chương trinh can thièp trong sinh viên cua trương.

Trcng các mơ hình thay dơi hành vi sửc khoe. mị hình Lý thuyết hành
vi dự định (TPB) có liên quan dền quá trinh nhận thức bẽn trong vã giai thích
cách thức người thực hiện hành vi phan ứng với các yếu tờ bên ngồi dựa vảo

nrdkn «s> ■>


13

nhẠn thữc niêm tin và sự đảnh giá các kích thích từ bên ngôi. Mỏ hinh TPB

đảnh giã chủ yểu các yểu tổ cá Iihàn tác dộng đền hành vi. cùng như giãi thích

hành ù xả hội cua cá nhân thòng qua chuấn mực chu quan. Bẽn cạnh do. việc
phát triền TPB tứ mõ hình Lý thuyết hãnh động có lỷ do (TRA) dà khắc phuc

được han chề cua TRA báng cách thêm yểu tổ nil ân thúc kiêm soát hanh vi là

yểu tổ mà ca nhàn tự cán nhic dền các yếu tố xác dinh kha năng có thê thực
hiện hành vi. Qua đó. so vơi các mỏ hình khác, TPB có giã tri dự đốn VC các

hanh si sue khoe khá tót. Chính vì vậy, nghiên cứu nảy su dung mơ hình Lý
thuyềt hãnh vi dư dinh dê phan tích một SO yẻu tố liên quan dền hanh si sư

dưng dỏ in nhanh cua sinh viên trướng Dại hc Y Ha Ni.

-w .ã* CN ôG


14

1.5. Lý thuyết mô binh hành vi dự định - Theory oĩ planned behaviour

(TPB):
Từ tưng quan tài liêu về cãc yểu tồ cá nhản anh hương đền hãnh vi sư
dụng đồ án nhanh, nghiên cứu nãy ưng dụng khung lỹ thuyết hanh vi dự định
(TPB) dê nghiên cứu hành vi sư dụng đó án nhanh cua sinh viên. Đây lả mô

hỉnh TPB dược tốc gia Ajzen phai Hiên40.

Scr dồ 1.1: Mo binh lý thuyết hanh vi dự dịnh (TPB)

Lý thuyết hãnh vi dự đ|nh (Ajzcn. 1991) được phát triẽn tữ lý thuyết

hành động hụp lý. Thuyết hành động hợp lý TRA (Theory of Reasoned
Action) dược Ajzen vả Fishbein xây dựng từ nảin 1975 vã dược xem lả học


15

thuyết tiên phong trong lính vực nghiên cứu tâm ly XA hội. Mỏ hinh TRA cho

thầy hành vi dược quyết dinh bin ỷ dinh thục hiện hành VI dỏ. Mổi quan hê
giùa ỹ đinh vá hanh vi dà được đưa ra. kiềm chứng thưc nghiêm trong rất
nhiều nghiên cúu ỡ nhiều linh vục. Thái độ hướng đến hãnh vi vá chuân chu

quan lã lun yếu tố chinh trong mó luuh TRA ánh hương dển ý định. Tuy
nhen. han chế cua mo hình nay la nhiêu lianh VI khơng chi chhi anh hường
bôi thỏi dộ

chuản mực chủ quan má cỏn ảnh hưởng bởi yấi tố bên ngoái cá

nhàn. Do vậy. năm 1991. Ajzen đà mơ rộng mờ hình TRA thành thuyết hanh
vi dư đinh TPB (Theory of Planned Behavior), trong dó dưa thêm nhân lổ thứ
ba co anh hương đen ỹ dịnh vã thục hiện hanh vi cua ca nhan: yếu tố Nhận

thửc kiêm soát hành ũ (Perceived Behavioral Control) với gja định là các cá

nhãn tự cân nhấc cảc yểu tồ đê xảc định khá nàng có thè thực hiện hành vi.

Các yểu tơ trong mơ hình TPB được giai thích cụ the như sau:

Thủi dộ htrứng tới /rành ừ; Thải độ là sự đánh giá cua một người vé

binh vi mục tieu. la mức độ ma mội ca nhản danh giá tích cực hay tieu cực

khi thực hiện hành vi. Trong mị hình nay. thái độ được xic định từ những
niềm tin cư ban vè hành vi. Người ta cho ràng một ngưìri cổ thế cỏ một số

lượng láo niềm tin về một hành vi cụ thê. Tuy nlìiéíi chi một số trong sổ nảy
co thê lá nôi bụt tại bất ký thòi diêm nào.
Chuán mực ch ũ quan: Cluãn mực chu quan la nhận thức ve ap lục xã

hội khi cố thực hiện hoặc không Ihưc hièn một hành vi. Gia định răng chuẩn
chu quan được xác dinh bÀng tơng só cac niêm tm chn mực liên quan đến
mong đợi của những người xưng quanh VC việc chư thè có nên thực hiện hay

kbõng thực bộn hành vi. Niềm tin chuân mực lại dược cán nhác với dộng cơ
tuản thú các quy dinh hành vi dược đe cáp. Chuẩn mực chu quan dược mô ta
theo cách khác la "con người** nhân thức ring hâu hêt những người quan

trụng đỗi với họ nghi' ràng hụ nen hoặc không nên thực hiện hành VI dược đẽ


16
cập gọi là •’niềm rin chuân mực" và nhận thúc cua cổ nhàn về áp lực xâ hội
buộc họ phai thực hiện hoác Hiêng thưc hiện hành vi được đề câp la “động cơ
tuân thu**. Trong đó. niềm tui chuân mực (Normative beliefs) lả nhận thức cua
một cá nhàn về nhùng người quan trọng với cá nhãn đó nhìn nhận cá nhãn dó

có hay khơng thực hiện hãnh vi. Tất ca các niềm lin chuãn mực được tông
hợp lại dê tao ra cầu true nhâu thuc vã được su dụng dê du đoán các chuản

mục chu quan. Động cơ tuân thu lể động lực dê tuân thu được thực hiện khi

người đỏ sẵn sảng tuân thu câc kỷ vọng cua những người quan trọng với họ.
ytiận thức kưm ĩoâỉ hanh vi; Nhận thức kiêm soát hânh vi đe cập den
nhận thức cùa cả nhãn ve kha nàng cua họ đe thực hiện mợt hãnh vi cụ thê.

Nhàn thức kiêm soảĩ hành vi phan ảnh việc cá nhân đó càn nhác thực hiên
hanh M dẻ dàng hay khó khản vá vi
hay hạn chè gi khịng. Nhận thưc kiểm sốt hanh vi đề cập đen các hành vi
kiêm sốt có thè liếp cặn được đổi với các yếu tố có thè tạo diều kièn hoik­

can tro việc thực biện hãnh vi. Tiền dê cưa nhàn thức ỉaẽm soát hanh vi la
niêm tin kiêm soát. Niem tin kiêm soat liên quan den sự hiện diện được nhàn
thúc cua các yếu tổ có the tựu điều kiện hoặc căn trư vice thực hiên một hành

vi vá mỗi yếu tố kiêm sốt có mộr sức mạnh nhân thúc gắn lien với yếu tố đó.

Do vậy. vói phần nhận thức kiêm soat hành ũ. mồi ca nhan cần biểt được các

yểu rố và dicu kiộĩi khiên việc ĩlụrc hiện hành vi mục tiêu trá nên de dâng
hoặc khó khản với cac mức dữ thường xuyên thực hiên.

I dịnlt: Theo Ajzen. ý đinh la “các ycu tố động cơ có anh hương dền
hanh vi cưa moi cá nhản, các yếu tổ náy cho tháy mức d<> sần sáng hoặc nò

lực cua mòi cá nlian dè thưc hiệu hanh vi".
1.6. Tóng quan các nghiên cíni sư dụng lý thuyết TPB
TPB hên quan đen quá tnnh nhộn thức bẽn trong vả giai thích cách

thức người thục hiên hanh vi phan ưng vén các you 10 bẽn ngoài dựa trẽn các