Tài liệu dẫn truyền xung thần kinh trong cung phản xạ pdf

Bài giảng











Trong 1 sợi trục thần kinh, nếu kích thích
ở một điểm bất kì trên sợi trục thì xung
xuất hiện sẽ lan truyền theo cả hai chiều.
Vì cả hai bên của nơi (điểm) bị kích
thích, màng vẫn ở trạng thái nghỉ nên
dòng điện động xuất hiện sẽ kích thích
màng ở cả hai bên, làm thay đổi tính
thấm và nơi này sẽ xuất hiện kích thích
màng ở cả hai bên, làm thay đổi tính
thấm và nơi này sẽ xuất hiện điện động.
Cứ như vậy xung thần kinh được lan
truyền theo cả hai chiều.
Kết luận trên đây có thể được chứng
minh bằng các thí nghiệm sau :
Thí nghiệm 1 : babukhin A.I (1876)
nghiên cứu sự dẫn truyền hưng phấn trên
sợi thần kinh đi tới cơ quan phát điện của

một loài cá đuối.
Ông cắt rời sợi thần kinh khỏi thân
nơron, Sợi thần kinh gồm nhiều nhánh
phân bố tới các tấm điện trong cột điện
bên thân cá. Sau đó ông tiếp tục cắt bỏ
phần giữa của cột điện, các tấm điện ở
phần trên và dưới của cột điện chỉ còn
liên hệ với nhau nhờ các nhánh của sợi
thần kinh.
Khi kích thích đầu trung ương của bất kì
một nhánh nào thì cũng thấy cả 2 phần
trên, dưới của cột điện, đã bị cách li, đều
phóng điện.
Thí nghiệm 2 : Cơ thẳng của đùi ếch
gồm 2 nữa được chi phối bởi hai nhánh
của cùng một sợi thần kinh vận động.
Người ta cắt đôi nhánh 1, kích thích đầu
ngoài cho thấy nửa thứ nhất của cơ thẳng
trong co, nhưng nếu bị kích thích đầu
trong của nhánh 1 thì nửa thứ 2 của cơ
thẳng trong co.
* Trong 1 cung phản xạ thì xung thần
kinh chỉ truyền theo 1 chiều từ cơ quan
thụ cảm (khi bị kích thích) theo nơron
cảm giác về trung ương, qua nơron trung
gian chuyển sang nơron vận động đến cơ
quan đáp ứng, vì khi qua xinap xung
thần kinh chỉ truyền theo một chiều nhất
định nhờ chất môi giới trung gian hóa
học được giải phóng từ chùy xinap của

nơron trước sẽ được các thụ thể ở màng
sau xinap (trên nơron tiếp sau hoặc cơ
quan đáp ứng) tiếp nhận và xung thần
kinh tiếp tục truyền đi.
Ngoài xinap trên là xinap hóa học còn có
loại xinap điện. Ở xinap điện thông tin từ
tế bào hay nơron trước được chuyển giao
trực tiếp sang tế bào tiếp theo (hay nơron
sau) qua 1 khe hẹp khoảng 2nm dưới
dạng xung điện cực nhanh. Loại xinap
này không phổ biến như xinap hóa học
và chỉ có ở các cơ tim, một số cơ trơn
(trên thành ống tiêu hóa, khí quản) cùng
một vài vùng ở não. Loại xinap này cho
phép thông tin dẫn truyền hai chiều
(khác xinap hóa học chỉ dẫn truyền 1
chiều từ màng trước sang màng sau
xinap).