Tài liệu Thuốc gây nhiễm mỡ cho gan pptx

Thuốc gây nhiễm mỡ cho gan


Hình ảnh gan nhiễm mỡ dưới kính hiển vi.
Gan nhiễm mỡ là khi lượng mỡ trong gan lớn hơn 5% trọng lượng của
gan và trong các tế bào gan chứa các không bào mỡ.
Nguyên nhân
Có 4 cơ chế chính gây ra sự tích tụ mỡ trong tế bào gan, đó là do chế độ ăn
uống quá nhiều dầu mỡ hoặc các acid béo đặc biệt là mỡ động vật quá bão hòa
hoặc tăng sự phân phối mỡ đến tế bào gan; do tăng sự tổng hợp acid béo ở ty lạp
thể hoặc giảm quá trình ôxy hóa mỡ trong tế bào gan; do giảm sự bài xuất tế bào
mỡ ra khỏi tế bào gan và do sự tăng vận chuyển carbonhydrat đến gan quá nhiều.
Do đó các nguyên nhân chính gây ra gan nhiễm mỡ trước hết phải kể đến là
do rượu, 90% đàn ông uống rượu nhiều đều gây ra gan nhiễm mỡ và lâu dài dẫn
đến xơ gan; nhóm nguyên nhân thứ hai là béo phì, đây là nguyên nhân gan nhiễm
mỡ thường gặp ở các nước phương Tây nhưng hiện tại cũng đang có chiều hướng
gia tăng ở Việt Nam. Ngoài ra còn một số nguyên nhân khác như đái tháo đường
týp 2, do thuốc hoặc sử dụng quá nhiều đường...
Triệu chứng lâm sàng nghèo nàn, phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh,
chẩn đoán thường dựa vào siêu âm và để chẩn đoán chính xác phải dựa vào sinh
thiết gan. Trên siêu âm, thường chia gan nhiễm mỡ làm 3 độ:
Gan nhiễm mỡ độ 1: gia tăng nhẹ độ hồi âm lan tỏa của nhu mô, mức độ
hút âm chưa đáng kể, vẫn còn xác định được cơ hoành và đường bờ các tĩnh mạch
trong gan.
Gan nhiễm mỡ độ 2: gia tăng độ hồi âm lan tỏa của nhu mô, khả năng xác
định được cơ hoành và đường bờ các tĩnh mạch trong gan bị giảm nhiều.
Gan nhiễm mỡ độ 3: gia tăng rõ rệt độ hồi âm lan tỏa của nhu mô, mức độ
hút âm tăng mạnh đến mức khó xác định được cơ hoành và đường bờ các tĩnh
mạch trong gan.
Các thuốc gây nhiễm mỡ cho gan
Có rất nhiều thuốc có thể gây nhiễm mỡ cho gan nếu không được sử dụng

đúng chỉ định, hoặc sử dụng liều cao kéo dài, sau đây là một số thuốc chủ yếu gây
nên bệnh lý này:
Nhóm glucocorticoid (prednisolon, dexamethason..): tác động này phần lớn
xuất hiện ở trẻ em, nguyên nhân chính gây ra gan nhiễm mỡ có thể là do tăng giải
phóng acid béo từ các mô mỡ, tác dụng này có thể hồi phục nếu ngưng sử dụng
thuốc.
Amiodarone: là một thuốc chữa loạn nhịp, việc dùng thuốc này thường gây
ra tăng men gan, dùng thuốc kéo dài có thể gây ra gan nhiễm mỡ giọt lớn và
những biến đổi bệnh lý gần giống như viêm gan do rượu. Khi có dấu hiệu tổn
thương gan tốt nhất nên dừng thuốc.
Acid valproic: là một thuốc chống co giật, ít khi gây ra gan nhiễm mỡ dạng
giọt nhỏ, thường là kết hợp với hoại tử gan đặc biệt là ở trẻ em. Những bất thường
ở gan thường xảy ra từ vài tháng sau khi sử dụng thuốc.
Ngoài ra còn rất nhiều thuốc khác có thể gây nhiễm mỡ ở gan như
methotrexat (thuốc ức chế miễn dịch dùng trong điều trị ung thư), estrogen
(thường dùng trong ngừa thai), perhexilin (thuốc trị cơn đau thắt ngực), và tất cả
các thuốc gây độc cho tế bào gan như thuốc kháng virut, thuốc chống lao, thuốc
giảm đau hạ sốt, thuốc kháng giáp tổng hợp...
Điều trị như thế nào?
Nói chung về điều trị gan nhiễm mỡ chủ yếu là dự phòng và làm giảm nguy
cơ gây ra gan nhiễm mỡ, dựa vào yếu tố thường gặp ở Việt Nam là do rượu và do
tăng lipid máu; vì vậy trước hết cần tránh uống rượu bia nhiều, hạn chế ăn nhiều
đường và mỡ, tập thể dục thường xuyên, tránh các thuốc gây độc cho gan và điều
trị theo nguyên nhân gây ra bệnh gan nhiễm mỡ. Điều trị viêm gan virut nếu có.
Nếu có bệnh lý rối loạn lipid máu thì sử dụng các thuốc chống tăng mỡ máu
như nhóm fibrat (lypanthyl, lipavlon), nhóm lovastatin hoặc simvastatin, vitamin
E liều cao, cũng có tác dụng góp phần làm giảm tình trạng gan nhiễm mỡ.
Nếu có bệnh lý đái tháo đường, cần tuân thủ chặt chẽ chế độ ăn, chế độ sinh
hoạt, làm việc và uống thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ.
Tùy theo tình trạng nhiễm mỡ, tùy theo điều kiện kinh tế của bệnh nhân, mà

có thể cân nhắc sử dụng các loại thuốc chống thoái hóa mỡ ở gan như livolin H,
methionin, hay silimarin.
Và điều cuối cùng, trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào, nhất là các
thuốc có khả năng gây độc cho gan nói chung và khả năng gây nên bệnh lý gan
nhiễm mỡ nói riêng, như đã trình bày ở trên; người bệnh cần có ý kiến của bác sĩ,
để tránh xảy ra các hậu quả đáng tiếc.