Bai 28 Phuong phap nghien cuu di truyen nguoi

<span class='text_page_counter'>(1)</span>GIÁO VIÊN: Dương Thanh XuânPTDT bán trú THCS Chiềng Nơi.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Di truyÒn häc lµ g× ? Vai trß cña di truyÒn häc ?. - Di truyÒn häc nghiªn cøu c¬ së vËt chÊt, c¬ chÕ, tÝnh quy luËt cña hiÖn tîng di truyÒn vµ biÕn dÞ. - Di truyÒn häc cã vai trß quan träng kh«ng chØ vÒ lý thuyÕt mµ cßn cã gi¸ trÞ thùc tiÔn cho khoa häc chän gièng vµ y häc, đặc biệt trong Công nghệ sinh học hiện đại..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> ChươngưV:ưưdiưtruyềnưhọcưngười.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Nh÷ng ph¬ng ph¸p nghiªn cøu di truyÒn ë ngêi. ? ViÖc nghiªn cøu di truyÒn ngêi gÆp nh÷ng khã kh¨n nµo. Tõ nh÷ng nh÷ng khã khã kh¨n kh¨n trªn, trªn, viÖc viÖc Tõ nghiªn cøu cøu di di truyÒn truyÒn ng ngêi êi ph¶i ph¶i cã cã nghiªn ¬ng ph¸p ph¸p đặc trch ng, thÝch hîp đó ¬ng ng, thÝch hîp -ph Người sinhđặc sảntr ch ậm m và đẻ đẻ -ph Người sinh sản ậ và ớtớt đó lµ nh÷ng nh÷ng ph ph¬ng ¬ng ph¸p ph¸p nµo nµo ?? lµ con con Vì lý lý do do xã xã hội hội không không thể thể áp áp -- Vì dụng các các phương phương pháp pháp lai lai và và gây gây dụng đột biến biến đột. 1. Nghiªn cøu ph¶ hÖ. 2. Nghiªn cøu trÎ đồng sinh. 3. Nghiªn cøu tÕ bµo. 4. C¸c ph¬ng ph¸p kh¸c.

<span class='text_page_counter'>(5)</span>

<span class='text_page_counter'>(6)</span> I – Nghiªn cøu ph¶ hÖ VÝ dô 1. sgk trang 78 :. Khi theo dâi sù di truyÒn tÝnh tr¹ng mµu m¾t (n©u: hoÆc ®en: hoÆc ) qua 3 đời của hai gia đình khác nhau, ngời ta lập đợc hai sơ đồ phả hệ nh sau: §êi «ng bµ (P) §êi con (F1) §êi ch¸u (F2) a. b. Sơ đồ phả hệ của hai gia đình a( Cã bµ ngo¹i m¾t n©u) vµ b (cã «ng néi m¾t n©u) ChØ nam. KÕt h«n cïng tr¹ng th¸i. ChØ n÷ Hai trạng thái đối lập. Kết hôn 2 trạng thái đối lập.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> I – Nghiªn cøu ph¶ Em hãy đọc ví dụ 1 sgk (78) : hÖ Khi theo dâi sù di truyÒn tÝnh tr¹ng mµu m¾t (n©u: hoÆc ®en: hoÆc ) qua 3 đời của hai gia đình khác nhau, ngời ta lập đợc hai sơ đồ phả hệ nh sau: §êi «ng bµ (P) §êi con (F1) §êi ch¸u (F2) a. b. Sơ đồ phả hệ của hai gia đình a( Cã bµ ngo¹i m¾t n©u) vµ b (cã «ng néi m¾t n©u). - M¾t n©u, m¾t ®en tÝnh tr¹ng nµo lµ tréi? V× sao? + M¾t n©u lµ tÝnh tr¹ng tréi v×: F1 cã 100% m¾t n©u, F2 cã 3m¾t n©u 1m¾t ®en - Sự di truyền màu mắt có liên quan đến giới tính không?Tại sao? + Không liên quan đến giới tính vì: Tính trạng mắt nâu vµ m¾t ®en cã ë c¶ hai giíi.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> I – Nghiªn cøu ph¶ hÖ  Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu ph¶ hÖ lµ ph Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu ¬ng ph¸p nghiªn cøu sù di truyÒn cña ph¶ hÖ lµ g× ? T¹i sao ngêi một tính trạng nhất định, trên những ta dùng phơng pháp đó để ngêi thuéc cïng dßng hä, qua nhiÒu thÕ nghiªn cøu ? hệ, để xác định đặc điểm di truyền của tính trạng đó..

<span class='text_page_counter'>(9)</span> I – Nghiªn cøu ph¶ hÖPh¬ng ph¸p nghiªn cøu ph¶ hÖ lµ ph¬ng ph¸p nghiªn cøu sù di truyÒn cña mét tÝnh tr¹ng nhÊt định, trên những ngời thuộc cùng dòng họ, qua nhiều thế hệ, để xác định đặc điểm di truyền của tính trạng đó.. - Sơ đồ phả hệ. P F1. Ví duï 2 : Beänh maùu khoù ñoâng do một gen quy định . Người vợ khoâng maéc beänh ( ) laáy choàng khoâng maéc beänh ( ), sinh ra con maéc beänh chæ laø con trai ( ).  Em hãy vẽ sơ đồ phả hệ của trường hợp trên và trả lời các caâu hoûi sau : 1.Beänh maùu khoù ñoâng do gen troäi hay gen laën quy ñònh? vì sao ? 2. Beänh do moät gen hay nhieàu gen quy ñònh ? 3. Sự di truyền máu khó đông có liên quan đến giới tính.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> I – Nghiªn cøu ph¶ hÖ  Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu ph¶ hÖ lµ ph¬ng ph¸p nghiªn cøu sù di truyÒn cña mét tÝnh trạng nhất định, trên những ngời thuộc cùng dòng họ, qua nhiều thế hệ, để xác định đặc điểm di truyền của tính trạng đó -Gen quy định tính trạng là gen trội hay lặn -Gen đó nằm trên NST thờng hay giới tính - TÝnh tr¹ng do mét gen hay nhiªu gen quy định. Mục đích của việc nghiên cøu ph¶ hÖ ?.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Chươngưv:ưdiưtruyềnưhọcưngười TiẾTư29ư:ưphươngưphápưnghiênưcứuưdiưtruyềnưngười. I – Nghiªn cøu ph¶ hÖ - Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu ph¶ hÖ lµ ph¬ng ph¸p nghiªn cøu sù di truyÒn cña mét tÝnh tr¹ng nhÊt định, trên những ngời thuộc cùng dòng họ, qua nhiều thế hệ, để xác định đặc điểm di truyền của tính trạng đó -Gen quy định tính trạng là gen trội hay lặn -Gen đó nằm trên NST thờng hay giới tính - Tính trạng do một gen hay nhiêu gen quy định. 1. Sinh đôi. II – Nghiên cứu trẻ đồng sinh. 3. Sinh 3.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> I – Nghiªn cøu ph¶ hÖ  Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu ph¶ hÖ lµ ph¬ng ph¸p nghiªn cøu sù di truyÒn cña mét tÝnh tr¹ng nhÊt định, trên những ngời thuộc cùng dòng họ, qua nhiều thế hệ, để xác định đặc điểm di truyền của tính trạng đó -Gen quy định tính trạng là gen trội hay lặn -Gen đó nằm trên NST thờng hay giới tính - Tính trạng do một gen hay nhiêu gen quy định. II – Nghiên cứu trẻ đồng sinh. Sinh Sinh đôi đôi.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Chươngưv:ưdiưtruyềnưhọcưngười TiẾTư29ư:ưphươngưphápưnghiênưcứuưdiưtruyềnưngười. I – Nghiªn cøu ph¶ hÖ  Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu ph¶ hÖ lµ ph¬ng ph¸p nghiên cứu sự di truyền của một tính trạng nhất định, trªn nh÷ng ngêi thuéc cïng dßng hä, qua nhiÒu thÕ hÖ, để xác định đặc điểm di truyền của tính trạng đó II – Nghiên cứu trẻ đồng sinh. 1- Trẻ đồng sinh cùng trứng và khác trứng Thụ tinh. Hợp tử phân bào Phôi bào tách nhau. PHÔI. a. b.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Chươngưv:ưdiưtruyềnưhọcưngười TiẾTư29ư:ưphươngưphápưnghiênưcứuưdiưtruyềnưngười Thô tinh. I – Nghiªn cøu ph¶ hÖ  Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu ph¶ hÖ lµ ph¬ng ph¸p nghiªn cøu sù di truyÒn cña mét tÝnh tr¹ng nhÊt định, trên những ngời thuộc cùng dòng họ, qua nhiều thế hệ, để xác định đặc điểm di truyền của tính trạng đó -Gen quy định tính trạng là gen trội hay lặn -Gen đó nằm trên NST thờng hay giới tính - Tính trạng do một gen hay nhiêu gen quy định. II – Nghiên cứu trẻ đồng sinh 1- Trẻ đồng sinh cùng trứng và khác trứng. Hîp tö ph©n bµo Ph«i bµo t¸ch nhau. a. Ph«i. b. Hình 28.2. Sơ đồ hình thành trẻ đồng sinh a) Sinh đôi cùng trứng b) Sinh đôi khác trứng. -Sơ đồ 28.2 a và 28.2b khác nhau ở điểm nào?. Sơ đồ 28.2a. Sơ đồ28.2 b. 1 trứng kết hợp 1 tinh trùng tạo 1 hợp tử. 2 trứng kết hợp 2 tinh trùng tạo 2 hợp tử. 1 hợp tử nguyên phân -> 2 phôi bào -> 2 cơ thể giống nhau. 2 hợp tử nguyên phân 2 phôi bào ->2 cơ thể khác nhau. Cïng kiÓu gen. Kh¸c kiÓu gen.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> I – Nghiªn cøu ph¶ hÖ.  Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu ph¶ hÖ lµ ph¬ng ph¸p nghiªn cøu sù di truyÒn cña mét tÝnh trạng nhất định, trên những ngời thuộc cùng dòng họ, qua nhiều thế hệ, để xác định đặc điểm di truyền của tính trạng đó II – Nghiên cứu trẻ đồng sinh 1- Trẻ đồng sinh cùng trứng và khác trứng. Thô tinh. Hîp tö ph©n bµo. a. Ph«i. b. Hình 28.2. Sơ đồ hình thành trẻ đồng sinh a) Sinh đôi cùng trứng b) Sinh đôi khác trứng. -Mét trøng + mét tinh trïng – cïng kiÓu gen. -Tại sao trẻ sinh đôi cùng trứng đều là nam hoặc đều là nữ?. - 2 trøng + 2 tinh trïng 2 hîp tö - Kh¸c nhau kiÓu gen – cïng giíi hoÆc kh¸c giíi. - Đồng sinh khác trứng là gì? Những đứa trẻ đồng sinh khác trứng có thể khác nhau về giới tính hay không?Tại sao?.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Chươngưv:ưdiưtruyềnưhọcưngười TiẾTư29ư:ưphươngưphápưnghiênưcứuưdiưtruyềnưngười. I. Nghiªn cøu ph¶ hÖ  Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu ph¶ hÖ lµ ph ¬ng ph¸p nghiªn cøu sù di truyÒn cña mét tính trạng nhất định, trên những ngời thuộc cùng dòng họ, qua nhiều thế hệ, để xác định đặc điểm di truyền của tính trạng đó II – Nghiên cứu trẻ đồng sinh. 1- Trẻ đồng sinh cùng trứng và khác trøng. Em h·y hoµn thiÖn b¶ng ph©n biÖt trÎ đông sinh cùng trứng và khác trứng §Æc ®iÓm Sè trøng tham gia thô tinh KiÓu gen KiÓu h×nh Giíi tÝnh. Trẻ đồng sinh cïng trøng. Trẻ đồng sinh kh¸c trøng. 2 hoÆc nhiÒu trøng Cïng Kh¸c kiÓu kiÓugen gen Gièng nhau Gièng nhau Ýt nhiÒu Cïng hoÆc Cïng giíi kh¸c giíi 1 trøng.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Chươngưv:ưdiưtruyềnưhọcưngười TiẾTư29ư:ưphươngưphápưnghiênưcứuưdiưtruyềnưngười. I. Nghiªn cøu ph¶ hÖ  Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu ph¶ hÖ lµ ph¬ng ph¸p nghiªn cøu sù di truyÒn cña mét tÝnh tr¹ng nhÊt định, trên những ngời thuộc cùng dòng họ, qua nhiều thế hệ, để xác định đặc điểm di truyền của tính trạng đó II – Nghiên cứu trẻ đồng sinh. 1- Trẻ đồng sinh cùng trứng và khác trứng.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> I – Nghiªn cøu ph¶ hÖ  Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu ph¶ hÖ lµ ph¬ng ph¸p nghiªn cøu sù di truyÒn cña mét tÝnh tr¹ng nhÊt định, trên những ngời thuộc cùng dòng họ, qua nhiều thế hệ, để xác định đặc điểm di truyền của tính trạng đó. II – Nghiên cứu trẻ đồng sinh 1- Trẻ đồng sinh cùng trứng và khác trứng. 2- ý nghĩa của việc nghiên cứu trẻ đồng sinh lµ g× ? -Nghiên cứu trẻ đồng sinh cho ta biết : + TÝnh tr¹ng nµo phô thuéc chñ yÕu vµo kiÓu gen + Tính trạng nào dễ bị biến đổi do tác động của môi trờng tự nhiên và xã hội..

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Chươngưv:ưdiưtruyềnưhọcưngười TiẾTư29ư:ưphươngưphápưnghiênưcứuưdiưtruyềnưngười.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> * Đối với bài học ở tiết học này: - Häc, hiÓu bµi -Tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK vµ lµm bµi tËp trong vë bµi tËp *Đối với bài học ở tiết học tiếp theo: •-Xem bài “Bệnh và tật di truyền ở người” •+ Sưu tầm tranh ảnh về bệnh và tật di truyền ở người..

<span class='text_page_counter'>(21)</span> Ngêi b×nh thêng Ngêi m¾c bÖnh. BÖnh b¹ch t¹ng Sơ đồ phả hệ bệnh bạch tạng - Bệnh bạch tạng do gen trội hay gen lặn qui định? - Gen n»m trªn NST thêng hay NST giíi tÝnh? - ViÕt kiÓu gen cña tõng ngêi trong ph¶ hÖ ? ( VÒ nhµ ).

<span class='text_page_counter'>(22)</span> 15. 10.

<span class='text_page_counter'>(23)</span>