Vì sao trẻ bị viêm phổi trong mùa hè?
Nước đá, kem, trái cây trong tủ lạnh là một trong những nguyên nhân
gây viêm đường hô hấp.
Nhiều người nghĩ rằng chỉ trong mùa đông thời tiết lạnh mới là nguy cơ gây
viêm phổi ở trẻ em. Nhận thức sai lầm và chủ quan đó của người lớn đã ít chú ý
đến biểu hiện bệnh của trẻ, khiến nhiều trường hợp đến viện trong tình trạng nguy
kịch. Vậy những yếu tố nào trong mùa hè khiến trẻ bị viêm phổi?
Nguyên nhân gây viêm phổi trong mùa hè
Thói quen trong ăn uống và vệ sinh mùa hè: Do thời tiết nóng nực nên các
đồ ăn lạnh được sử dụng nhiều như nước đá, kem, trái cây trong tủ lạnh... Đây là
những đồ ăn đặc biệt hấp dẫn với trẻ em, nhất là những trẻ lớn, đã hình thành được
thói quen ăn uống. Nếu dùng nhiều và liên tục sẽ gây ra viêm họng, tình trạng này
không được điều trị tốt sẽ làm cho viêm đường hô hấp ngày một nặng hơn và cuối
cùng sẽ dẫn tới viêm phổi. Bên cạnh đó thì mùa hè làm cho trẻ ra nhiều mồ hôi
hơn, ở trẻ nhỏ nếu không chú ý thì mồ hôi là một nguyên nhân gây nhiễm lạnh,
nhất là khi trẻ mặc quần áo không thoáng mát, thấm mồ hôi. Đối với trẻ lớn nếu
đang nhiều mồ hôi mà trẻ đi tắm ngay cũng dễ gây ra cảm lạnh và dẫn đến viêm
phổi.
Mặt trái của điều hòa nhiệt độ: Nhu cầu dùng điều hòa nhiệt độ trong những
ngày hè nóng bức được nhiều gia đình sử dụng đến mức tối đa cả ngày lẫn đêm.
Không ai phủ nhận được sự dễ chịu nếu được ở trong phòng có điều hòa nhiệt độ
những ngày nắng nóng, nhưng chính sự lạm dụng đó cũng đã dẫn đến những tác
hại nghiêm trọng đến sức khỏe trẻ em. Nhiều người thường để chênh lệch nhiệt độ
giữa phòng lạnh và ngoài trời khá nhiều (thậm chí 10oC), nhất là khi nhiệt độ
ngoài trời từ 35oC trở lên, chính điều này làm cho cơ thể trẻ em khó thích nghi.
Những trẻ nhỏ ở trong phòng điều hòa quá 4 giờ liên tục thường làm da trẻ khô,
họng khô, mặt khác, nếu cho trẻ ra, vào phòng lạnh đột ngột cũng làm trẻ không
kịp thích nghi với sự chênh lệch nhiệt độ đó nên làm cho trẻ dễ bị viêm đường hô
hấp trên. Nếu không được chăm sóc tốt cũng có thể làm trẻ bị viêm phổi vì biến
chứng.
Hậu quả của những kỳ nghỉ: Mùa hè đến gắn liền với những chuyến du lịch
biển, trẻ em thường được cha mẹ cho đi cùng. Nhiều giờ đồng hồ ngâm mình
trong nước biển làm sảng khoái người lớn nhưng đối với trẻ em, đặc biệt là trẻ
dưới 5 tuổi là một nguy cơ lớn với các bệnh đường hô hấp. Hơn nữa đặc điểm
nắng, gió trên những bãi biển là điều kiện không mấy thích hợp nếu để trẻ chơi
nhiều giờ. Thời gian ăn uống, ngủ nghỉ của trẻ cũng thay đổi trong những ngày
nghỉ. Những yếu tố trên khiến nhiều trẻ bị viêm họng, sốt nóng, ho, chảy nước mũi
và có thể dẫn đến viêm phổi. Chính vì vậy khi cho trẻ đi nghỉ cùng, các bậc cha
mẹ nên chú ý đến những yếu tố bất lợi cho sức khỏe của trẻ.
Thận trọng với những dấu hiệu của bệnh
Viêm phổi ở trẻ có thể do virut hoặc vi khuẩn, như phế cầu khuẩn hay virut
cúm, virut hợp bào... Khi các tác nhân mới xâm nhập vào cơ thể, các biểu hiện ban
đầu là trẻ có sốt nhẹ hoặc sốt cao liên tục, đau họng, ho húng hắng, chảy nước mắt,
mũi, khò khè, ăn kém, bỏ bú, quấy khóc.... Nếu không được phát hiện sớm và hỗ
trợ điều trị kịp thời thì bệnh sẽ diễn biến nặng hơn, trẻ sốt cao, li bì, ho tăng lên, có
đờm, xuất hiện khó thở, thở nhanh, rút lõm lồng ngực, bỏ bú hoặc bú kém, tím
môi, tím đầu chi. Ngoài ra có thể bị tiêu chảy, nôn, đau bụng. Nghe phổi có nhiều
ran ẩm nhỏ hạt. Có thể có rối loạn tuần hoàn như sốc, trụy tim mạch... Nếu tình
trạng này kéo dài sẽ gây thiếu ôxy não, trẻ sẽ li bì hoặc kích thích, co giật.
Đối với trẻ lớn, các dấu hiệu bệnh dễ kiểm soát hơn vì trẻ biết kể tình trạng
sức khỏe cho cha mẹ và thầy thuốc, còn ở trẻ nhỏ dưới 1 tuổi chỉ là quấy khóc,
khó chịu nên dễ nhầm lẫn với tình trạng mọc răng, hay sự nhõng nhẽo. Vì thế khi
thấy trẻ có những dấu hiệu của viêm họng, ho, sổ mũi, quấy khóc, kém vui chơi
phải cần chú ý chăm sóc trẻ tốt hơn, nếu các dấu hiệu bệnh qua một ngày mà
không thuyên giảm cần phải đưa trẻ đến ngay các cơ sở y tế, tránh những diễn
biến nặng của bệnh.
Chăm sóc và phòng bệnh cho trẻ như thế nào?
Trong trường hợp nhẹ có thể nhỏ mũi bằng dung dịch sát khuẩn (natriclorit
0,9%), súc miệng bằng dung dịch súc họng hoặc nước muối loãng ấm hằng ngày.
Có thể dùng một số loại kháng sinh, tốt nhất nên dùng đường uống, dạng sirô. Khi
tình trạng bệnh không cải thiện thì nên chuyển lên tuyến trên, không nên tự cho trẻ
uống thuốc đặc biệt là các loại thuốc giảm ho, hạ sốt, kháng sinh vì sẽ gây lu mờ
triệu chứng của bệnh và rất khó khăn cho chẩn đoán và điều trị.
Nếu trẻ mắc bệnh nặng phải nhanh chóng đưa đến cơ sở y tế, bác sĩ sẽ chỉ
định các thuốc kháng sinh đặc hiệu và thuốc kháng virut (cho những trường hợp