Báo cáo thực tập: Xử lý kỷ luật sa thải trong luật lao động Việt Nam

VIỆN ĐẠI HỌC MỞ HÀ NỘI
KHOA LUẬT
…………***…………

CHUYÊN ĐỀ
THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

TÌNH HÌNH KỶ LUẬT VÀ SA THẢI NGƯỜI LAO
ĐỘNG TẠI ĐỊA PHƯƠNG

Họ và tên sinh viên: ................................................
Lớp: .........................................................................
Mã số SV: …………………..…………………….

Cơ quan thực tập: ..........................

1

Năm 2020


LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình kiến tập cũng như thực hiện đề tài Em đã nhận được rất nhiều
sự giúp đỡ của tập thể lãnh đạo, cán bộ, tập thể các phịng ban tạo điều kiện cho em
hồn thành bài một cách tốt nhất.
Em xin cảm ơn Ban giám hiệu và tồn thể Thầy, Cơ khoa Luật đã hỗ trợ giúp
đỡ chúng em trong suốt quá trình học tập và truyền đạt những kiến thức quý báo cũng
như tạo điều kiện giúp đỡ và giải quyết vướng mắc khó khăn về vấn đề học tập trong
suốt quá trình học của em.
Em xin cảm ơn Thầy …………………………………………….. đã tận tình
hướng dẫn cũng như giúp đỡ em hoàn thành chuyên đề tốt nghiệp này.

Em xin chân thành cảm ơn các Anh, Chị của phịng cơng chứng, cán bộ nghiệp
vụ và các phịng ban khác đã giúp đỡ, hướng dẫn, cung cấp tài liệu và giúp em chỉnh
sửa bài. Bên cạnh đó, cịn tạo điều kiện thuận lợi cho em trong quá trình thực tập.
Vì thời gian cịn hạn chế và kinh nghiệm của bản thân cịn thiếu nên khơng
tránh khỏi những thiếu sót. Rất mong có ý kiến đóng góp của Thầy Cô

2


NHẬN XÉT CỦA ĐƠN VỊ THỰC TẬP
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................

3

NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................

4


5


MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................................2

NHẬN XÉT CỦA ĐƠN VỊ THỰC TẬP.....................................................................................3
NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN .......................................................................4
MỤC LỤC.....................................................................................................................................6
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ..............................................................................................................8
PHẦN 1: MỞ ĐẦU ...................................................................................................................... 10
1. Tính cấp thiết của đề tài...................................................................................................... 10
2. Mục đích, ý nghĩa khoa học của chuyên đề........................................................................... 11
3. Phạm vi, đối tượng nghiên cứu............................................................................................ 12
4. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu........................................................................... 12
5. Kết cục, bố cục của chuyên đề ............................................................................................. 13
PHẦN NỘI DUNG........................................................................................................................ 14
CHƯƠNG 1 ................................................................................................................................ 14
KHÁI QUÁT CHUNG VỀ XỬ LÝ KỶ LUẬT LAO ĐỘNG BẰNG HÌNH THỨC SA THẢI............................... 14
1.1.

MỘT SỐ KHÁI NIỆM VỀ HÌNH THỨC XỬ LÝ KỶ LUẬT LAO ĐỘNG BẰNG HÌNH THỨC SA THẢI
14

1.3. Ý NGHĨA CỦA HÌNH THỨC XỬ LÝ KỶ LUẬT LAO ĐỘNG SA THẢI ............................................ 16
CHƯƠNG 2 ...................................................................................... Error! Bookmark not defined.
NHỮNG QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT VIỆT NAM VỀ XỬ LÝ KỶ LUẬT LAO ĐỘNG BẰNG HÌNH THỨC SA
THẢI................................................................................................ Error! Bookmark not defined.
2.1. ĐIỀU KIỆN ÁP DỤNG HÌNH THỨC KỶ LUẬT LAO ĐỘNG SA THẢI . Error! Bookmark not defined.
2.1.1. ĐIỀU KIỆN VỀ NỘI DUNG ..................................................... Error! Bookmark not defined.
2.1.2. ĐIỀU KIỆN VỀ HÌNH THỨC.................................................... Error! Bookmark not defined.
2.2. HỆ QUẢ CỦA XỬ LÝ KỶ LUẬT LAO ĐỘNG BẰNG HÌNH THỨC SA THẢI ....... Error! Bookmark not
defined.
2.2.1. ĐỐI VỚI NGƯỜI LAO ĐỘNG ................................................. Error! Bookmark not defined.
2.2.2. ĐỐI VỚI XÃ HỘI................................................................... Error! Bookmark not defined.
3.2. QUAN ĐIỂM VÀ ĐỀ XUẤT CÁ NHÂN......................................... Error! Bookmark not defined.

3.2.1. Đối với người lao động........................................................ Error! Bookmark not defined.
3.2.1. Đối với người sử dụng lao động ........................................... Error! Bookmark not defined.
3.2.3. Đối với xã hội...................................................................... Error! Bookmark not defined.

6


KẾT LUẬN ........................................................................................ Error! Bookmark not defined.
Sa thải là hình thức kỷ luật lao động nặng nhất nhưng rất cần thiết để bảo đảm trật tự, kỷ cương
của doanh nghiệp. Đây là quyền của người sử dụng lao độngnhưng quyền này phải đặt trong một
giới hạn nhất định.Hình thức kỷ luật lao động sa thải là một trong những hình thức xử lý kỷ luật lao
độngđóng vai trị quan trọng đối với hoạt động sản xuất kinh doanh của đơn vị sử dụng lao động và
xã hội. Đây là hình thức kỷ luật lao độngnghiêm khắc nhất, không chỉ đem lại nhiều hậu quả bất lợi
cho người lao độngmà còn có thể ảnh hưởng tới gia đình của người lao độngnếu người lao độngđó
là người làm nên thu nhập chính của gia đình. Chính vì thế, pháp luật lao động quy định rất cụ thể
nguyên tắc, căn cứ xử lý kỷ luật sa thải người lao động. Khi người sử dụng lao độngmuốn xử lý kỷ
luật sa thải thì phải tuân thủ đầy đủ các quy định của pháp luật về nguyên tắc, căn cứ, trình tự thủ
tục… xử lý kỷ luật sa thải. Nếu người sử dụng lao động vi phạm một trong những quy định này thì
quyết định xử lý kỷ luật sẽtrái pháp luật và phải gánh chịu những hậu quả pháp lý nhất định.Thời
gian qua, quy định của pháp luật về xử lý kỷ luật sa thải nhìn chung được các doanh nghiệp thực
hiện nghiêm chỉnh. Bên cạnh đó, vẫn cịn nhiều doanh nghiệp chưa thực hiện đúng các quy định của
pháp luật như: Xử lý kỷ luật sa thải người lao độngtùy tiện không dựa trên bất kì một căn cứ nào, xử
lý kỷ luật sa thải nhưng lại khơng có mặt của người lao độngcó hành vi vi phạm hay Tổ chức đại diện
tập thể người lao động… các vi phạm này xảy ra thường xuyên làm ảnh hưởng tới quyền và lợi ích
hợp pháp của người lao động, làm nảy sinh nhiều vụ tranh chấp lao động trên thực tế. Để hạn chế
được tối đa các trường hợp sa thải trái pháp luật, tơi đã đưa ra một số kiến nghị nhằm hồn thiện
chế định sa thải trong pháp luật lao động hiện hành và nâng cao hiệu quả áp dụng pháp luật trên
thực tế. ........................................................................................... Error! Bookmark not defined.
Pháp luật về kỷ luật sa thải cần được hoàn thiện cụ thể các căn cứ sa thải, đơn giản hóa các thủ tục,
có sự phân biệt cụ thể về hậu quả pháp lý của từng trường hợp sa thải trái luật. Đảm bảo quyền

quản lý của người sử dụng lao động và người lao động được bảo vệ khi tham gia vào QHLĐ. Có
được các quy định kỷ luật lao động phù hợp sẽ giữ vững nề nếp trongdoanh nghiệp, tạo cho người
lao động có ý thức kỷ luật tốt và rèn luyện tác phong công nghiệp. Tạo điều kiện thuận lợi cho sản
xuất kinh doanh phát triển, thúc đẩy nhanh công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước và hội nhập kinh
tế quốc tế trong giai đoạn hiện nay.Ngồi ra, cịn một số vấn đề tơichưa có điều kiện giải quyết hoặc
giải quyết chưa triệt để.Tơimong rằng những cơng trình nghiên cứu tiếp theo sẽ tiếp tục nghiên cứu
những vấn đề trên và có những đóng góp nhất định nhằm hồn thiện quy định pháp luật về xử lý kỷ
luật sa thải....................................................................................... Error! Bookmark not defined.
Tác giả cho rằng Chuyên đề sẽ đóng góp một phần nhỏ vào việc hồn thiện quy định pháp luật vềkỷ
luật sa thải trong quá trình xây dựng, sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan tới vấn đề này, cũng
như sự quan tâm của các cơng trình nghiên cứu tiếp theo liên quan tới vấn đề kỷ luật sa thải trong
pháp luật lao động nhằm đóng góp, bổ sung thêm các vấn đề về lý luận và thực tiễn để hoàn thiện
chế định của pháp luật nhằm hoàn thiện quy định pháp luật.............. Error! Bookmark not defined.
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO..................................................... Error! Bookmark not defined.

7


DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
Ký hiệu

Nghĩa của từ viết tắt

BLLĐ

Bộ luật lao động

NLĐ

Người lao động

NSDLĐ

Người sử dụng lao động

QLNN

Quản lý nhà nước

SLTPL

Sa thải trái pháp luật

TAND

Tòa án nhân dân

8


9


PHẦN 1: MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Khi xã hội có nhu cầu sử dụng sức lao động thì sẽ tạo nên quan hệ lao động. Ở
đó, các bên thực hiện một giao dịch đặc biệt không như những quan hệ dân sự “mua
đứt bán đoạn” khác, mà diễn ra trong quá trình sức lao động của người lao động được
đưa vào sử dụng. Quan hệ lao động giữa người lao động làm công với người sử dụng
lao động được hình thành trên cơ sở hợp đồng lao động và vì vậy quan hệ này sẽ

chấm dứt khi hợp đồng lao động chấm dứt. Thực tiễn đã chứng minh hợp đồng lao
động tạo thuận lợi cho các bên trong quan hệ lao động khi giao kết, thực hiện công
việc thỏa thuận. Trong hệ thống pháp luật lao động, chế định hợp đồng lao động là
chế định chủ yếu, chiếm vị trí quan trọng và giữ vai trị trung tâm điều chỉnh quan hệ
lao động trong nền kinh tế thị trường. Bộ luật Lao động nước Cộng hòa xã hội chủ
nghĩa Việt Nam được Quốc hội thông qua ngày 23/6/1994, là cơ sở pháp lý điều
chỉnh các quan hệ lao động, trong đó có quan hệ về hợp đồng lao động. Qua nhiều lần
sửa đổi, ngày 20/11/2019, với 90,06% đại biểu Quốc hội tán thành, Quốc hội đã
thông qua Bộ luật Lao động (sửa đổi) năm 2019 với nhiều nội dungliên quan mật
thiết đến vấn đề sa thải người lao động.
Trong điều kiện nền kinh tế thị trường hiện nay, sản xuất kinh doanh phát triển,
quan hệ lao động giữa người lao động và người sử dụng lao động cũng có nhiều thay
đổi. Người lao động làm việc, được hưởng lương và những chế độ nhất định đồng
thời cũng phải tuân thủ những quy định về Kỷ luật lao động sa thải được ghi nhận
trong các văn bản pháp luật cũng như trong nội quy lao động của doanh nghiệp.
Người sử dụng lao động có quyền quản lý lao động nhằm đảm bảo trật tự nền nếp của
doanh nghiệp. Quyền và nghĩa vụ của các bên trong quan hệ lao động đã được quy
định tương đối cụ thể nhưng các tranh chấp lao động vẫn xảy ra và có xu hướng gia
tăng, đặc biệt là tranh chấp về sa thải người lao động. Thực tiễn giải quyết các tranh
chấp có liên quan đến sa thải người lao động tại Tòa án cho thấy số lượng các vụ
tranh chấp về sa thải người lao động chiếm một tỷ lệ tương đối lớn, diễn ra gay gắt và
phức tạp. Trong đó có rất nhiều trường hợp là sa thải trái pháp luật, xâm phạm đến
quyền lợi chính đáng của người lao động. Ngun nhân dẫn đến tình trạng trên có thể
là do sự thiếu hiểu biết của người sử dụng lao động cũng có thể do sự cố tình vi phạm
các quy định pháp luật về sa thải người lao động của họ, song cũng không thể không
kể đến một nguyên nhân quan trọng đó là pháp luật về sa thải người lao động của
10


Việt Nam trong quá trình thực thi ở nước ta hiện nay vẫn cịn nhiều bất cập, khơng

phù hợp với thực tế và thiếu tính khả thi. Để bảo vệ quyền lợi của các bên trong hợp
đồng lao động, đồng thời giữ gìn kỷ cương trong doanh nghiệp, góp phần thúc đẩy sự
phát triển của sản xuất kinh doanh, việc nghiên cứu vấn đề sa thải người lao động, từ
đó hoàn thiện pháp luật về sa thải người lao động nhằm hạn chế việc sa thải trái pháp
luật là một đòi hỏi cần thiết cả về lý luận và thực tiễn tại các doanh nghiệp.
Nhằm góp phần khắc phục những tồn tại, bất cập nêu trên, tạo cơ sở để quyền
và lợi ích của người lao động phát huy hết được giá trị là nguồn nội lực của xã hội,
đất nước trong thời kỳ cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa hiện nay thì cần phải chỉnh sửa,
hồn thiện hơn pháp luật về sa thải người lao động.
Xuất phát từ các lý do trên, Tác giả quyết định lựa chọn đề tài : Hình thức xử lý
kỷ luật sa thải trong luật lao động Việt Nam” để làm Chuyên đề tốt nghiệp cao học
Quản trị kinh doanh cho mình.
2. Mục đích, ý nghĩa khoa học của chuyên đề
Với mục tiêu trên, việc nghiên cứu đề tài Chuyên đề tập trung làm rõ những vấn
đề về khái niệm, đặc điểm các trường hợp chấm dứt hợp đồng lao động, tập trung
phân tích vấn đề sa thải người lao động tại doanh nghiệp; nghiên cứu làm rõ trách
nhiệm các bên khi sa thải người lao động tại doanh nghiệp, cũng như hậu quả của
việc sa thải người lao động khi trái pháp luật; Trên cơ sở đó tìm hiểu những điểm mới
của Bộ luật Lao độngnăm 2019 về chấm dứt hợp đồng lao động, tập trung vấn đề sa
thải người lao động tại doanh nghiệp và sự cần thiết phải bảo vệ người lao động khi
bị doanh nghiệp sa thải trái pháp luật hiện hành.
Trên cơ sở đó, Chuyên đề đề xuất một số kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả
thực thi pháp luật về sa thải người lao động tại doanh nghiệp theo Bộ luật lao động
năm 2019.Dưới góc độ nghiên cứu thì đây là đề tài hẹp, trong khn khổ bài chuyên
đề này chỉ tập trung nghiên cứu trong phạm vi: Làm rõ những vấn đề lý luận cơ bản
nhất của pháp luật sa thải người lao động tại doanh nghiệp theo pháp luật; Thực trạng
việc quy định và áp dụng pháp luật sa thải người lao động theo quy định kỷ luật của
doanh nghiệp; Đồng thời đưa ra một số kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả thực thi
pháp luật về sa thải người lao động tại doanh nghiệp theo Bộ luật Lao động (sửa đổi)
năm 2019, hạn chế bớt những tác động tiêu cực của các quy định pháp luật về sa thải

người lao động chưa hợp lý trong đời sống hàng ngày.

11


3. Phạm vi, đối tượng nghiên cứu
3.1. Phạm vi nghiên cứu
- Phạm vi không gian
Chuyên đề nghiên cứucác quy định pháp luật về sa thải người lao động tại các
doanh nghiệp qua thực tiễn số liệu ở nước ta hiện nay.
- Phạm vi thời gian
Chuyên đề nghiên cứu đề tài với các số liệu đánh giá trong giai đoạn từ từ năm
2012 đến 9 tháng đầu năm 2019 với những kết quả, khó khăn, vướng mắc và bất cập
liên quan đến trách nhiệm của các bên khi sa thải người lao động.
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của Chuyên đề là những vấn đề lý luận chung, nội dung
của việc sa thải người lao động tại doanh nghiệp theo quy định tại Bộ luật lao động
2012 và Bộ luật lao động năm 2019 và thực tiễn kết quả đạt được, hạn chế, khó khăn,
vướng mắc và bất cập trước khi Bộ luật lao động năm 2019 được ban hành.
4. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu
Chuyên đề được thực hiện trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa Mác – Lê
- nin và tư tưởng Hồ Chí Minh về Nhà Nước và pháp luật; Những quan điểm cơ bản
của Đảng và Nhà nước ta trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng, phát triển đất nước, xây
dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam và cải cách tư pháp trong giai
đoạn hiện nay. Ngồi ra, trong q trình nghiên cứu làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn
của việc sa thải người lao động theo pháp luật Việt Nam.
Đồng thời, chuyên đề được thực hiện trên cơ sở áp dụng đan xen các phương
pháp phân tích, đánh giá, tổng hợp, so sánh pháp luật, khảo sát thực tiễn; Trong quá
trình nghiên cứu và trình bày chuyên đề, tác giả sử dụng phương pháp nghiên cứu chủ
đạo là phân tích, tổng hợp; Phương pháp phân tích được áp dụng với các trường hợp

cần làm rõ khái niệm, phân loại, căn cứ, thủ tục, v.v…; Phương pháp tổng hợp áp
dụng sau những vấn đề lớn được triển khai trong các mục, chương.
- Phương pháp phân tích, đánh giá, tổng hợp luật được sử dụng nhiều ở phần
chuyên đề đề cập đến các vấn đề cơ bản mang tính lý luận, quy định pháp luật về sa
thải người lao động và trách nhiệm các bên tại chương 1 của Chuyên đề.
- Chương 2 và chương 3 của chuyên đề, Tác giả sử dụng chủ yếu phương pháp
khảo sát, đánh giá thực tiễn, đối chiếu với những gì đã phân tích, tổng hợp tại

12


Chương 1; từ đó tổng hợp để đưa ra một số kiến nghị hoàn thiện đề tài đang nghiên
cứu.
5. Kết cục, bố cục của chuyên đề
Ngoài Phần mở đầu, Kết luận và Danh mục tài liệu tham khảo, nội dung của
Chuyên đề được chia thành 3 Chương
- Chương 1: Khái quát chung về xử lý Kỷ luật lao động sa thải bằng hình thức
sa thải
- Chương 2: Những quy định của pháp luật Việt Nam về xử lý Kỷ luật lao động
sa thải bằng hình thức sa thải
- Chương 3: Một số kiến nghị

13


PHẦN NỘI DUNG
CHƯƠNG 1: KHÁI QUÁT CHUNG VỀ XỬ LÝ KỶ LUẬT LAO ĐỘNG
BẰNG HÌNH THỨC SA THẢI
1.1. MỘT SỐ KHÁI NIỆM VỀ HÌNH THỨC XỬ LÝ KỶ LUẬT LAO
ĐỘNG BẰNG HÌNH THỨC SA THẢI

Hiện nay, pháp luật hiện hành chưa có quy định cụ thể về khái niệm “sa thải”.
Tuy nhiên, sa thải là một trong những hình thức xử lý kỷ luật được quy định tại Điều
125 BLLĐ 2012 và BLLĐ 2019, bên cạnh hình thức xử lý kỷ luật khiển trách hoặc
kéo dài thời hạn nâng lương khơng q 06 tháng hoặc cách chức. Hình thức xử lý sa
thải người lao động là một trong những căn cứ dẫn đến việc chấm dứt hợp đồng lao
động, chấm dứt quan hệ lao động giữa người lao động với người sử dụng lao
động.Như vậy, sa thải là hình thức Kỷ luật lao động sa thải dẫn đến quan hệ lao động
của người lao động bị chấm dứt, người sử dụng lao động đơn phương chấm dứt hợp
đồng lao động.
Sa thải là hình thức nghiêm khắc nhất, nặng nhất mà người lao động có thể bị áp
dụng. Trên thực tế, việc áp dụng hình thức kỷ luật sa thải gây ảnh hưởng rất lớn đến
người lao động bởi vì khi bị sa thải là đồng nghĩa với chấm dứt việc làm đối với
người lao động, lúc này người lao động sẽ khó khăn trong thu nhập, ổn định cuộc
sống và đi tìm kiếm cơng việc mới.
Như vậy, sa thải là một trong những hình thức Kỷ luật lao động sa thải được
quy định tại BLLĐ. Điều này có nghĩa là sa thải là một hình thức kỷ luật được quy
định của BLLĐ ghi nhận và thực hiện. Thông qua quy định của pháp luật thì trong
quá trình thực hiện hợp đồng đã được ký kết giữa người sử dụng lao động và người
lao động thì người lao động phải chịu trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ theo quy định
đã được giao kết giữa hai người.
1.2. PHÂN BIỆT HÌNH THỨC XỬ LÝ KỶ LUẬT LAO ĐỘNG SA THẢI
VỚI ĐƠN PHƯƠNG CHẤM DỨT HỢP ĐỒNG LAO ĐỒNG
Sa thải và đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động có sự giống nhau ở chỗ:
đều là việc chấm dứt hợp đồng lao động theo ý chí của người sử dụng lao động. Tuy
nhiên việc chấm dứt như thế nào, nguyên nhân chấm dứt hợp đồng lao động sẽ ảnh
hưởng đến vấn đề về quyền và nghĩa vụ của hai bên chủ thể cũng như tính hợp pháp
của việc chấm dứt hợp đồng. Việc phân biệt sự khác nhau được dựa trên các tiêu chí
sau:
14

- Về chủ thể: Người sử dụng lao động và người lao động đều có quyền đơn
phương chấm dứt hợp đồng. Cịn Chỉ người sử dụng lao động mới có thể áp dụng
hình thức sa thải người lao động.
- Về bản chất: Đơn phương chấm dứt hợp đồng là một biện pháp hành chính
cịn sa thải là một trong những hình thức Kỷ luật lao động sa thải.
- Về căn cứ pháp lý: Đơn phương chấm dứt hợp đồng theo quy định tại Mục 3 Sửa đổi, bổ sung, chấm dứt hợp đồng lao động Bộ luật Lao động2019 (quy định từ
điều 34 đến 48), với các nội dung về quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng của
người lao động, người sử dụng lao động; các trường hợp đơn phương chấm dứt hợp
đồng đúng pháp luật, trái pháp luật; thủ tục khi đơn phương chấm dứt hợp đồng,còn
sai thải được quy định tại Điều 125và Điều 126 BLLĐ 2019.
- Về nguyên nhân: Đơn phương chấm dứt hợp đồng do nguyên nhân khách quan
(như thiên tai, tình huống bất khả kháng) hoặc nguyên nhân chủ quan (như bị xâm
hại, ngược đãi, bị ốm đau bệnh tật - đối với người lao động hoặc là do người lao động
không thực hiện theo đúng trách nhiệm, nghĩa vụ của mình - đối với người sử dụng
lao động). Đơn phương chấm dứt hợp đồng khơng cần phải xuất hiện hành vi vi
phạm. Cịn sa thải là hình thức kỷ luật áp dụng đối với người lao động có hành vi vi
phạm theo quy định tại Điều 125 BLLĐ 2019.1
- Về thủ tục: Đối với đơn phương chấm dứt hợp đồng thì trước khi một bên đơn
phương chấm dứt hợp đồng thì phải báo cho bên còn lại biết trước một thời gian theo
quy định tại Khoản 2, Khoản 3 Điều 35 và trong thời hạn pháp luật quy định tại Điều
48 BLLĐ2012, các bên có trách nhiệm thanh tốn đầy đủ các khoản có liên quan đến
Xem : Điều 125 BLLĐ 2019:
Điều 125. Áp dụng hình thức xử lý kỷ luật sa thải
Hình thức xử lý kỷ luật sa thải được người sử dụng lao động áp dụng trong trường hợp sau đây:
1. Người lao động có hành vi trộm cắp, tham ơ, đánh bạc, cố ý gây thương tích, sử dụng ma túy tại nơi làm
việc;
2. Người lao động có hành vi tiết lộ bí mật kinh doanh, bí mật cơng nghệ, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của
người sử dụng lao động, có hành vi gây thiệt hại nghiêm trọng hoặc đe dọa gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng
về tài sản, lợi ích của người sử dụng lao động hoặc quấy rối tình dục tại nơi làm việc được quy định trong nội

quy lao động;
3. Người lao động bị xử lý kỷ luật kéo dài thời hạn nâng lương hoặc cách chức mà tái phạm trong thời gian
chưa xóa kỷ luật. Tái phạm là trường hợp người lao động lặp lại hành vi vi phạm đã bị xử lý kỷ luật mà chưa
được xóa kỷ luật theo quy định tại Điều 126 của Bộ luật này;
4. Người lao động tự ý bỏ việc 05 ngày cộng dồn trong thời hạn 30 ngày hoặc 20 ngày cộng dồn trong thời hạn
365 ngày tính từ ngày đầu tiên tự ý bỏ việc mà khơng có lý do chính đáng.
Trường hợp được coi là có lý do chính đáng bao gồm thiên tai, hỏa hoạn, bản thân, thân nhân bị ốm có xác
nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền và trường hợp khác được quy định trong nội quy lao
động.
1

15


quyền lợi của mỗi bên; trường hợp đặc biệt, có thể kéo dài nhưng không được quá 30
ngày và người sử dụng lao động có trách nhiệm hồn thành thủ tục xác nhận và trả lại
sổ bảo hiểm xã hội và những giấy tờ khác mà người sử dụng lao động đã giữ lại của
người lao động. Còn sa thải thì người sử dụng lao động phải chứng minh được lỗi của
người lao động; Phải có sự tham gia của tổ chức đại diện tập thể lao động tại cơ sở;
Người lao động phải có mặt và có quyền tự bào chữa, nhờ luật sư hoặc người khác
bào chữa; trường hợp là người dưới 18 tuổi thì phải có sự tham gia của cha, mẹ hoặc
người đại diện theo pháp luật; Việc sa thải người lao động phải được lập thành biên
bản. Trình tự thủ tục hiện nay vẫn áp dụng theo quy định của Nghị định 05/2015/NĐCP ngày 12/01/2015 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số
nội dung của Bộ luật lao động.
- Về hậu quả pháp lý: Đối với đơn phương chấm dứt hợp đồng thì người lao
động khi đơn phương chấm dứt hợp đồng hợp pháp có thể được nhận trợ cấp thơi
việc. Cịn người lao động sau khi bị sa thải khơng được nhận trợ cấp thơi việc.
Tóm lại,giữa sa thải và đơn phương chấm dứt HĐLĐ đều là hình thức chấm dứt
hợp đồng, cùng kết thúc quan hệ lao động nhưng đơn phương chấm dứt hợp đồng lại
mang đến nhiều quyền lợi hơn cho người lao động và thủ tục ngắn gọn, dễ dàng hơn.

Sa thải mang lại nhiều bất lợi cho người lao động nhưng lại là biện pháp có lợi cho
người sử dụng lao động vì khơng những không phải trả trợ cấp thôi việc cho người
lao động mà cịn là biện pháp có tính răn đe mạnh mẽ đối với người lao động.
1.3. Ý NGHĨA CỦA HÌNH THỨC XỬ LÝ KỶ LUẬT LAO ĐỘNG SA
THẢI
Kỷ luật lao động sa thải là những tiêu chuẩn quy định hành vi cá nhân của người
lao động dựa trên ý chí của người sử dụng lao động và pháp luật hiện hành, người lao
động có nghĩa vụ phải tuân thủ, nếu có vi phạm xảy ra người lao động phải chịu trách
nhiệm trước người sử dụng lao động về hành vi vi phạm của mình. Là một chế định
của Luật lao động, chế độ Kỷ luật lao động sa thải là tổng hợp các quy phạm pháp
luật quy định nghĩa vụ, trách nhiệm của người lao động và người sử dụng lao động
đối với doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức; quy định những biện pháp khuyến khích
người lao động gương mẫu chấp hành cũng như những hình thức xử lý đối với người
không chấp hành hoặc chấp hành không đầy đủ những nghĩa vụ, trách nhiệm đó.
Ý nghĩa của Kỷ luật lao động sa thải: Việc tuân thủ Kỷ luật lao động sa thải có ý
nghĩa cả về mặt kinh tế, chính trị và xã hội, cụ thể:
16


TẢI NHANH TRONG 5 PHÚT
LIÊN HỆ ZALO ĐỂ TẢI ĐỦ NỘI DUNG NÀY: 0917 193
864
MÃ TÀI LIỆU: 700716
CÁC TÀI LIỆU, BÀI MẪU HAY ĐANG CHỜ CÁC BẠN
THAM KHẢO NGAY TẠI:


DỊCH VỤ VIẾT THUÊ BÁO CÁO, KHÓA LUẬN,
CHUYÊN ĐỀ, LUẬN VĂN,... GIÁ RẺ TẠI:

ZALO: 0917 193 864

17