ktl gretl

1
1


ẢNH HƯỞNG CỦA THU NHẬP THỰC TẾ THEO ĐẦU NGƯỜI,
GIÁ XĂNG DẦU, ĐẾN MỨC CHI TIÊU CHO XĂNG DẦU (Giai đoạn
1994-2020)
Phần 1: Tổng quan Mức chi tiêu cho xăng dầu, X2 là Thu nhập thực
tế theo đầu người, X3 là Giá xăng dầu
Xăng, dầu là loại vật tư đặc biệt, loại nhiên liệu đặc biệt, có tầm quan
trọng đặc biệt trong nền kinh tế quốc dân. Xăng, dầu được sử dụng phổ biến
trong các cơ quan nhà nước, trong các ngành sản xuất, kinh doanh, trong đời
sống sinh hoạt của người dân trên mọi miền đất nước.
Vấn đề đặt ra là làm gì và làm thế nào để trong bối cảnh giá xăng, dầu thế
giới biến động, nhưng không để gây ra đột biến thiếu hàng hoặc biến động lớn
về giá các mặt hàng khác? Một trong những giải pháp khả thi nhất lúc này là sử
dụng hợp lý, tiết kiệm, chống lãng phí xăng, dầu. Lúc này, việc sử dụng hợp lý,
tiết kiệm tiêu dùng xăng, dầu trong sản xuất, kinh doanh, trong sinh hoạt là vấn
đề có ý nghĩa lớn.
Mức chi tiêu cho xăng dầu phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố, trong đó các
yếu tố chính là Thu nhập thực tế theo đầu người, Giá xăng dầu. Từ đó nghiên
cứu những ảnh hưởng trực tiếp đến Mức chi tiêu cho xăng dầuở Việt Nam trong
bối cảnh hiện nay của nền kinh tế là vơ cùng cần thiết.
Vì vậy, em chọn đề tài: Ảnh hưởng của Thu nhập thực tế theo đầu người,
Giá xăng dầu, đến Mức chi tiêu cho xăng dầu (Giai đoạn 1994-2020)
SỐ LIỆU
Năm
1994
1995
1996
1997

1998
1999
2
2

X2
6036
6113
6271
6378
6727
7027

Y
129.7
131.3
137.1
141.6
148.8
155.9

X3
0.9
0.91
0.92
0.92
0.91
0.94

2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020

7280
7513
7728
7891
8134
8322
8562
9042

8867
8944
9175
9381
9735
9829
9722
9769
9725
9930
10421
10563
10780

164.9
171
183.4
195.8
207.4
218.3
226.8
237.9
225.8
232.4
241.7
249.2
261.3
248.9
226.8
225.6

228.8
239.6
244.7
245.8
269.4

0.97
1
1
1
1.1
1.1
1.2
1.12
1.5
1.7
1.8
1.9
1.9
2.6
3.6
4.1
3.8
3.7
3.7
3.7
2.9

Ký hiệu
 Y: Mức chi tiêu cho xăng dầu (lít)

 X2: Thu nhập thực tế theo đầu người(1000 đồng )
 X3: Giá xăng dầu (1000 đồng )
Phần 2: Thực trạng ảnh hưởng của Thu nhập thực tế theo đầu người,
Giá xăng dầu đến Mức chi tiêu cho xăng dầu của của Doanh nghiệp (Giai
đoạn 1994-2020)
1. Ước lượng mơ hình hồi quy
Lựa chọn mơ hình hồi quy
3
3


Nghiên cứu sự phụ thuộc của Mức chi tiêu cho xăng dầu (Y) đối với Thu
nhập thực tế theo đầu người (X2), Giá xăng dầu (X3) ta xây dựng được mơ hình
hồi quy tổng thể sau:
PRM : Yi = β1 + β2.X2i + β3.X3i +Ui
Trong đó: Y là biến phụ thuộc, X2 và X3 là các biến độc lập
β1 là hệ số chặn, β2 và β3 là các hệ số góc
Ui là sai số ngẫu nhiên
Trên cơ sở đó ta có mơ hình hồi quy mẫu:
SRM : 1 = 1 + 2.X2i + 3.X3i + ei
Trong đó: 1, 2, 3 là các ước lượng điểm của β1, β2, β3
eilà ước lượng điểm của Ui
Với số liệu mẫu trên, bằng phần mềm Gretl ta ước lượng mơ hình hồi quy
mẫu theo phương pháp OLS và thu được kết quả như sau:

Từ kết quả ước lượng trên ta thu được mơ hình hồi quy Y đối với Thu
nhập thực tế theo đầu người (X2), Giá xăng dầu (X3) như sau:
Yi = -95.8183+ 0.0391147.X2i -15.9974.X3i +Ui
4
4

2. Ý nghĩa của các hệ số
2

= 0.0391147 cho biết khi Thu nhập thực tế theo đầu người tăng 1

(1000đồng) (yếu tố khác khơng thay đổi) thì Mức chi tiêu cho xăng dầu trung
bình của Việt Nam tăng 0.0391147 lít
3

= -15.9974 cho biết khi giá xăng dầu tăng 1 (1000đồng) (yếu tố khác

khơng thay đổi) thì Mức chi tiêu cho xăng dầu trung bình của Việt Nam giảm
15.9974 lít
3. Ý nghĩa thống kê của các hệ số hồi quy
Kiểm định giả thuyết với β2
Ta tiến hành kiểm định đối với cặp giả thuyết sau:
H0: β2 = 0
H1: β2 ≠ 0
Tiêu chuẩn kiểm định:

T = T(n –3)

Miền bác bỏ giả thuyết: Wα = {t: | t | >}
Theo kết quả báo cáo ta có:

tqs2 =25.25

Với mức ý nghĩa α = 0.05, n = 27:

= = 2.064

→ |tqs2|>tqs2 Wα
→ Bác bỏ giả thuyết H0, chấp nhận giả thuyết H1.
Như vậy với mức ý nghĩa 5% thì Y phụ thuộc vào Thu nhập thực tế theo
đầu người
Kiểm định giả thuyết với β3
Ta tiến hành kiểm định với cặp giả thuyết sau:
H0: β3 = 0
H1: β3 ≠ 0
Tiêu chuẩn kiểm định:

T = T(n –3)

Miền bác bỏ giả thuyết: Wα = {t: | t | >}
Theo kết quả báo cáo ta có:

tqs3 = -8.139

Với mức ý nghĩa α = 0.05, n = 27:
5
5

= = 2.064


→ |tqs3|>tqs3 Wα
→ bác bỏ giả thuyết H0, chấp nhận giả thuyết H1
Như vậy với mức ý nghĩa 5% thì Y phụ thuộc Giá xăng dầu

4. Ước lượng cá hệ số hồi quy tổng thể bằng khoảng tin cậy đối xứng
Khoảng tin cậy đối xứng với β2
Ta có: 0.0391147; = 0.00154925
Với mức ý nghĩa α = 0.05, n = 27:

= = 2.064

→ 0.035918 β20.042312
Vậy với mức ý nghĩa 5%, khi Thu nhập thực tế theo đầu người thay đổi 1
(1000 đồng) trong điều kiện yếu tố khác không thay đổi thì Y thay đổi từ
(0.035918 0.042312) lít
Khoảng tin cậy đối xứng với β3
Ta có: -15.9974; = 1.96543
Với mức ý nghĩa α = 0.05, n = 27:

= = 2.064

→ -20.054106 β3-11.940794
Vậy với mức ý nghĩa 5%, giá xăng dầu thay đổi 1 (1000 đồng) trong điều
kiện yếu tố khác không thay đổi thì Y thay đổi từ (-20.054106 -11.940794) lít
5. Khoảng tin cậy của σ2
Với n = 27
Theo kết quả báo cáo: RSS = 1070.485 => = 1070.485/24 = 44.603542
Với mức ý nghĩa α = 0.05, n = 27
= = 30.36
= = 12.4
→ 35.259717 86.329436

6
6

Như vậy, với mức ý nghĩa 5%, sự biến động của Mức chi tiêu cho xăng
dầu đo bằng phương sai sai số thay đổi nằm trong khoảng từ (35.259717
86.329436) lít 2
6. Phát hiện khuyết tật mơ hình
Kiểm định bỏ sót biến thích hợp bằng kiểm định Ramsey
Kết quả kiểm định Ramsey bằng phần mềm Gretl:

Ta tiến hành kiểm định cặp giả thuyết:
H0 : Mơ hình ban đầu khơng bỏ sót biến
H1 : Mơ hình ban đầu có bỏ sót biến
Có prob (F-statistic) = 0.509652>0.05
→ chưa đủ cơ sở bác bỏ giả thuyết H0 chấp nhận H0
Như vậy, với mức ý nghĩa 5% có thể cho rằng mơ hình ban đầu khơng bỏ
sót biến
Kiểm định tự tương quan bằng kiểm định Breusch - Godfrey
Kết quả (kiểm định tự tương quan bậc 1) ta thu được báo cáo sau:

7
7


Ta tiến hành kiểm định cặp giả thuyết:
: Mơ hình ban đầu khơng có tự tương quan bậc 1
Mơ hình ban đầu có tự tương quan bậc 1
Có prob(obs*R-square) = 0.000158< 0.05
→ Bác bỏ H0 nhận H1
Vậy với mức ý nghĩa 5%,mơ hình đã cho có hiện tượng tự tương quan
bậc 1.

Kiểm định phương sai sai số thay đổi bằng kiểm định White khơng tích
chéo
Bằng phần mềm Gretl ta thu được kết quả báo cáo như sau:

8
8


Ta tiến hành kiểm định cặp giả thuyết:
:Mơ hình ban đầu có phương sai sai số khơng thay đổi
:Mơ hình ban đầu có phương sai sai số thay đổi
Ta có prob(F-statistic) = 0.162088> 0.05
bác bỏ nhận H0
Vậy với mức ý nghĩa 5%,mơ hình ban đầu có phương sai sai số đồng đều.

9
9


Phần 3: Kết luận
Từ mơ hình ta thấy chỉ có biến Thu nhập thực tế theo đầu người, giá xăng
có ảnh hưởng rất lớn tới Vốn cổ phẩn.
Qua hồi quy mơ hình sinh viên nhận thấy rằng mơ hình khơg mắc hiện
tượng đa cộng tuyến dạng hàm sai nên không bị chệch và số liệu đáng tin cậy,
tuy nhiên mô hình cịn mắc hiện tượng tự tương quan, cần phải khắc phục lấy
thêm số liệu
Qua nghiên cứu sự phụ thuộc của Y vào Thu nhập thực tế theo đầu người,
Giá xăng dầu, đã thấy được tác động to lớn ảnh hưởng của Thu nhập thực tế
theo đầu người đến Mức chi tiêu cho xăng dầu từ những ý kiến trên để đưa ra
một vài giải pháp giảm giá thành để tăng mức tiêu dùng sử dụng xăng dầu tạo

điều kiện cho người dân cũng như tăng doanh thu cho DN

10
10