Bai 21 So sanh tiep theo

<span class='text_page_counter'>(1)</span>

<span class='text_page_counter'>(2)</span> KIỂM TRA BÀI CŨ Câu 1: So sánh là gì? Lấy ví dụ về so sánh? So sánh là đối chiếu sự vật, sự việc này với sự vật, sự việc khác có nét tương đồng để làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt. Ví dụ: Công cha như núi Thái Sơn, Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra.. Câu 2: Cho biết mô hình cấu tạo đầy đủ của một phép so sánh và phân tích câu “Nó sun sun như con đỉa” theo mô hình đó? Vế A (Sự vật được so sánh). Nó. Phương diện so sánh. sun sun. Từ so sánh. như. Vế B (Sự vật dùng để so sánh). con đỉa.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> TIẾT 86: SO SÁNH (TIẾP THEO) I. TÌM HIỂU BÀI: 1. Các kiểu so sánh: a. Ví dụ: SGK/ b. Nhận xét: - Phép so sánh 1: + A: Những ngôi sao + B: Mẹ + Từ so sánh: Chẳng bằng - Phép so sánh 2: A: Mẹ B: Ngọn gió Từ so sánh: là. Những ngôi sao thức ngoài kia Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con Đêm nay con giấc ngủ tròn Mẹ là ngọn gió của con suốt đời. (Trần Quốc Minh). - Chẳng bằng: So sánh không ngang bằng. - Là: So sánh ngang bằng..

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Tìm thêm những từ ngữ chỉ ý so sánh ngang bằng hoặc không ngang bằng?. Các từ Là, như, y như, giống như, tựa So sánh ngang so sánh như là, bao nhiêu, bấy nhiêu… bằng Hơn, hơn là, không bằng, chưa So sánh không bằng, chẳng bằng…. ngang bằng Dựa vào sự phân tích ví dụ ở trên em hãy cho biết so sánh có mấy kiểu và rút ra mô hình của các kiểu so sánh đó?. c. Ghi nhớ : sgk/ Có hai kiểu so sánh: - So sánh ngang bằng (A là B). - So sánh không ngang bằng (A hơn B)..

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Bài tập: Tìm phép so sánh và cho biết chúng thuộc kiểu so sánh nào? a) Tieáng haùt trong như suoái ngoïc tuyeàn Êm như hơi gió thoảng cung tiên . (Thế Lữ). b) Thaø raèng aên baùt côm rau Cịn hơn cơm thịt nói nhau nặng lời . (Ca dao) c) Ai ¬i chí bá ruéng hoang Bao nhiờu tấc đất, tấc vàng bấy nhiờu. (Ca dao).

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Bài tập:Tìm pheùp so saùnh vaø cho bieát chúng thuoäc kieåu so saùnh naøo ? a) Tieáng haùt trong nhö suoái ngoïc tuyeàn Êm như hơi gió thoảng cung tiên .  So saùnh ngang baèng.. (Thế Lữ). b) Thaø raèng aên baùt côm rau Còn hơn cơm thịt nói nhau nặng lời .  So saùnh khoâng ngang baèng.. (Ca dao). c) Ai ¬i chí bá ruéng hoang Bao nhieõu tấc đất, tấc vàng baỏy nhieõu (Ca dao)  So saùnh ngang baèng..

<span class='text_page_counter'>(7)</span> 2. Tác dụng của so sánh a. Ví dụ: sgk/ Mỗi chiếc lá rụng có một linh hồn riêng, một tâm tình tựa mũi tên riêng, một cảm giác riêng. Có chiếc tựa nhọn, tự cành cây rơi cắm phập xuống đất như như cho xong chuyện, cho xong một đời lạnh lùng, thản nhiên, không thương tiếc, không do dự vẩn vơ. Có như con chim bị lảo đảo mấy vòng trên chiếc lá như không, rồi cố gượng ngoi đầu lên, hay giữ thăng bằng cho chậm tới cái giây nằm phơi trên mặt đất. Có chiếc lá nhẹ nhàng khoan khoái đùa bỡn, múa như thầm bảo rằng sự đẹp may với làn gió thoảng, như của vạn vật chỉ ở hiện tại: cả một thời quá khứ dài không bằng dằng dặc của chiếc lá trên cành cây không bằng một vài giây bay lượn, nếu sự bay lượn ấy có vẻ như sợ hãi, ngần ngại rụt đẹp nên thơ. Có chiếc lá như rè, rồi như gần tới mặt đất, còn cất mình muốn bay trở lại cành. Có chiếc lá đầy âu yếm rơi bám vào một bông hoa thơm, hay đến mơn trớn một ngọn cỏ xanh mềm mại.. so sánh -Tìm Sự phép vật được đem ra trong đoạn văn trên? so sánh là những chiếc lá (Sự vật vô tri Trong đoạn văn trên vô giác) trong hoàn sự vật nào được đem cảnh đã rụng (đã rời ra so sánh và so sánh cành, đã hết nhựa) trong hoàn cảnh nào? Phépdụng:Gợi so sánh trong -Tác hình, đoạnhình vănảnh, có tác dụng giàu sinh gì trong việc miêu tả động. sự vật, sự việc? -Tạo nói giàu Phépra solối sánh có tác hàm thểvới hiện quan dụngxúc gì đối việc thể niệm của tác giả sự hiện tư tưởng tìnhvềcảm sống và cáiviết? chết. của người.

<span class='text_page_counter'>(8)</span>

<span class='text_page_counter'>(9)</span>

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Từ hình ảnh những chiếc lá rụng, tác giả muốn đề cập đến vấn đề gì trong cuộc sống của con người?.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> b.* Lưu ý: Cần phân biệt phép so sánh bình thường với phép so sánh có giá trị tu từ. Ví dụ 1: Bình cao bằng Nam  Phép so sánh trên có giá trị đối với quá trình nhận thức của con người ( so sánh bình thường). Ví dụ 2:. Mẹ già như chuối chín cây Gió lay mẹ rụng con phải mồ côi. => Phép so sánh có giá trị gợi hình, gợi cảm ( so sánh tu từ).

<span class='text_page_counter'>(12)</span> c. Ghi nhớ: sgk/ So sánh vừa có tác dụng gợi hình, giúp cho việc miêu tả sự vật, sự việc được cụ thể sinh động; vừa có tác dụng biểu hiện tư tưởng, tình cảm sâu sắc..

<span class='text_page_counter'>(13)</span> III. Luyện tập: Bài tập 1/ sgk/ : Chỉ ra các phép so sánh trong những khổ thơ dưới đây. Cho biết chúng thuộc kiểu so sánh nào. Phân tích tác dụng gợi hình, gợi cảm của một phép so sánh mà em thích. a) Quê hương tôi có con sông xanh biếc Nước gương trong soi tóc những hàng tre Tâm hồn tôi là một buổi trưa hè Toả nắng xuống lòng sông lấp loáng. b) Con đi trăm núi ngàn khe Chưa bằng muôn nỗi tái tê lòng bầm Con đi đánh giặc mười năm Chưa bằng khó nhọc đời bầm sáu mươi . c) Anh đội viên mơ màng Như nằm trong giấc mộng Bóng Bác cao lồng lộng Ấm hơn ngọn lửa hồng ..

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Bài tập 1: Chỉ ra các phép so sánh trong những khổ thơ dưới đây. Cho biết chúng thuộc kiểu so sánh nào. Phân tích tác dụng gợi hình, gợi cảm của một phép so sánh mà em thích. a) Quê hương tôi có con sông xanh biếc Nước gương trong soi tóc những hàng tre Tâm hồn tôi là một buổi trưa hè  So sánh ngang bằng Toả nắng xuống lòng sông lấp loáng. (Tế Hanh). Tâm hồn tôi là một buổi trưa hè.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> b.. Con đi trăm núi ngàn khe. Chưa bằng muôn nỗi tái tê lòng bầm.(1) Con đi đánh giặc ngàn năm Chưa bằng khó nhọc đời bầm sáu mươi.(2) => So sánh không ngang bằng. c) Anh đội viên mơ màng  So sánh ngang bằng Như nằm trong giấc mộng(1) Bóng Bác cao lồng lộng  So sánh không ngang bằng Ấm hơn ngọn lửa hồng(2). (Minh Huệ).

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Phân tích tác dụng gợi hình, gợi cảm của một phép so sánh mà em thích. a) Quê hương tôi có con sông xanh biếc Nước gương trong soi tóc những hàng tre Tâm hồn tôi là một buổi trưa hè Toả nắng xuống lòng sông lấp loáng.. (Tế Hanh) => Tâm hồn là cái trừu tượng được so sánh với một buổi trưa hè là cái cụ thể. Buổi trưa hè gợi một không gian nóng bỏng đầy nắng, gió, tiếng ve, hoa phượng… qua đó cho thấy tâm hồn “tôi” rất nhạy cảm, yêu thiên nhiên, yêu quê hương tha thiết..

<span class='text_page_counter'>(17)</span> c) Anh đội viên mơ màng Như nằm trong giấc mộng Bóng Bác cao lồng lộng Ấm hơn ngọn lửa hồng. (Minh Huệ). => Anh đội viên mơ màng giống như đang nằm mộng, trong cảnh ấy anh thấy hình ảnh Bác hiện lên thật lớn lao nhưng vô cùng ấm áp. Qua đó cho thấy tình cảm yêu kính của anh bộ đội nói riêng và của tất cả người dân Việt Nam nói chung dành cho Bác, vị cha già kính yêu của dân tộc..

<span class='text_page_counter'>(18)</span> III.LuyÖn TËp Bµi tËp 1 ( tr 43). VÝ dô. a b. c. VÕ A. Ph¬ng diÖn so s¸nh. T©m hån t«i Con ®i tr¨m nói ngµn khe đi đánh giặc mời Con n¨m Anh đội viên Bãng B¸c. m¬ mµng cao lång léng Êm. Tõ so s¸nh. lµ cha b»ng. VÕ B. mét buæi tra hÌ. cha b»ng. mu«n nçi t¸i tª lßng bÇm khó nhọc đời bấm sáu mơi. nh. n»m trong giÊc méng. h¬n. ngän löa hång. KiÓu so s¸nh ngang b»ng kh«ng ngang b»ng. ngang b»ng kh«ng ngang b»ng.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Bài tập 2: sgk/ - Thuyền rẽ sóng lướt bon bon như đang nhớ núi rừng phải lướt cho nhanh để về cho kịp. -Núi cao như đột ngột hiện ra chắn ngang trước mặt. -Những động tác thả sào, rút sào rập ràng nhanh như cắt. -Dượng Hương Thư như một pho tượng đồng đúc, các bắp thịt cuồn cuộn, hai hàm răng cắn chặt, quai hàm bạnh ra, cặp mắt nảy lửa ghì trên ngọn sào giống như một hiệp sĩ của Trường Sơn oai linh hùng vĩ. -Dọc sườn núi, những cây to mọc giữa những bụi lúp xúp nom xa như những cụ già vung tay hô đám con cháu tiến về phía trước. Dượng Hương Thư… hùng vĩ. (Phép so sánh thể hiện trí tưởng tượng phong phú của tác giả. Hình ảnh nhân vật hiện lên đẹp, khỏe, hào hùng. Thể hiện sức mạnh và khát vọng chinh phục thiên nhiên của con người).

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Bài tập 3: sgk/ Dựa theo bài “Vượt thác”, hãy viết một đoạn văn từ 3 đến 5 câu tả dượng Hương Thư đưa thuyền vượt qua thác dữ; trong đoạn văn có sử dụng cả hai kiểu so sánh đã được giới thiệu?.

<span class='text_page_counter'>(21)</span> CỦNG CỐ Câu 1: So sánh có mấy kiểu? Đó là những kiểu nào? So sánh có hai kiểu : + So sánh ngang bằng + So sánh không ngang bằng. Câu 2 : So sánh có tác dụng gì ? a) Gợi hình, giúp cho việc miêu tả sự vật, sự việc được cụ thể, sinh động. b) Có tác dụng biểu hiện tư tưởng tình cảm sâu sắc. c) Cả a và b đúng. d) Cả a và b sai..

<span class='text_page_counter'>(22)</span> Bài tập bổ sung làm nhanh: Điền từ chỉ ý so sánh thích hợp vào các câu tục ngữ, thành ngữ. 1. Đẹp ……. hoa. 2. Nhanh ….. cắt. 3. Miệng cười …………hoa ngâu. Cái khăn đội đầu ……….. hoa sen. 4. Đôi ta ………. lửa mới nhen, ……. trăng mới mọc, …….. đèn mới khêu. 5. Gió thổi ….. chổi trời. 6. Công cha …… núi Thái Sơn Nghĩa mẹ …….. nước trong nguồn chảy ra. 7.Tốt gỗ ……… tốt nước sơn. 8. Một giọt máu đào …….. ao nước lã. 9. Chết trong ………… sống đục. 10. Một đêm nằm ………. một năm ở..

<span class='text_page_counter'>(23)</span> • Bài tập bổ sung: Điền từ chỉ ý so sánh: 1. Đẹp như hoa. 2. Nhanh như cắt. 3. Miệng cười như thể hoa ngâu. Cái khăn đội đầu như thể hoa sen. 4. Đôi ta như lửa mới nhen, Như trăng mới mọc, như đèn mới khêu. 5. Gió thổi là chổi trời. 6. Công cha như núi Thái Sơn Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra. 7.Tốt gỗ hơn tốt nước sơn. 8. Một giọt máu đào hơn ao nước lã. 9. Chết trong còn hơn sống đục. 10. Một đêm nằm bằng một năm ở..

<span class='text_page_counter'>(24)</span> Bài 3 Tìm thành ngữ liên quan đến những hình ảnh sau và đặt câu với những thành ngữ vừa tìm được?. Đẹp / tươi như hoa Chậm như rùa - Cậu làm việc chậm như rùa.. - Cô ấy tươi như hoa.

<span class='text_page_counter'>(25)</span> KHÁI NIỆM: So sánh là đối chiếu sự vật, sự việc này với sự vật, sự việc KHÁI NIỆM khác có nét tương đồng để làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt.. Có hai kiểu so sánh: So sánh PHÂN ngang bằng và so LOẠI sánh không ngang bằng. So sánh vừa có tác dụng gợi hình, vừa có TÁC DỤNG tác dụng gợi cảm.. SO SÁNH CẤU TẠO Vế A. Phương diện so sánh. Từ so sánh. Vế B.

<span class='text_page_counter'>(26)</span> Dặn dò - Về nhà học bài, xem lại vd và làm BT còn lại. + Đọc kĩ vd và trả lời các câu hỏi của vd ở phần I và II. + Làm các BT ở phần luyện tập. + Soạn bài “Nhân hóa”.

<span class='text_page_counter'>(27)</span>

<span class='text_page_counter'>(28)</span>