DEDA HSG HUYEN LOP 9 NAM HOC 20112012

<span class='text_page_counter'>(1)</span>PHÒNG GIÁO DỤC - ĐÀO TẠO THẠCH HÀ. ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI HUYỆN NĂM HỌC 2011 - 2012 Môn: Ngữ văn 9 Thời gian: 150 phút (Không tính thời gian giao đề). Câu 1(6điểm): Trong lớp em, nhiều bạn thích câu tục ngữ “Ở hiền gặp lành” nhưng một số bạn cho rằng câu tục ngữ trên không hẳn đúng vì nhiều người ở hiền vẫn không gặp lành. Hãy trình bày suy nghĩ của em về vấn đề trên. Câu 2(4điểm)): Trình bày cảm nhận của em về đoạn văn sau: “Chúng tôi, mọi người - kể cả anh, đều tưởng con bé sẽ đứng yên đó thôi. Nhưng thật lạ lùng, đến lúc ấy, tình cha con như bỗng nổi dậy trong người nó, trong lúc không ai ngờ đến thì nó bỗng kêu thét lên: - Ba..a…a… ba! Tiếng kêu của nó như tiếng xé, xé sự im lặng và xé cả ruột gan mọi người, nghe thật xót xa. Đó là tiếng “ba” mà nó đã cố đè nén trong bao nhiêu năm nay, tiếng ba như vỡ tung ra tự đáy lòng nó, nó vừa kêu vừa chạy xô tới, nhanh như một con sóc, nó nhảy thót lên và dang hai tay ôm chặt lấy cổ ba nó. Tôi thấy làn tóc tơ sau ót nó như dựng đứng lên. Nó vừa ôm chặt lấy cổ ba nó, vừa nói trong tiếng khóc: - Ba ! Không cho ba đi nữa! Ba ở nhà với con! Ba nó bế nó lên. Nó hôn ba nó cùng khắp. Nó hôn tóc, hôn cổ, hôn vai và hôn cả vết thẹo dài trên má của ba nó nữa”. (Chiếc lược ngà – Nguyễn Quang Sáng) Câu 3( 10điểm): Nhà thơ lãng mạn Pháp Đuy-bê-lây cho rằng: “Thơ là người thư ký trung thành của trái tim”. Em hiểu ý kiến trên như thế nào ? Cảm nhận của em về “tiếng của trái tim” trong bài thơ Bếp lửa của Bằng Việt. ---------Hết----------. HƯỚNG DẪN CHẤM Lưu ý:.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> - Người chấm cần nắm bắt được nội dung được thể hiện trong bài để đánh giá một cách tổng quát năng lực của thí sinh: năng lực tái hiện, vận dụng, sáng tạo kiến thức và khả năng tạo lập văn bản. - Chủ động, vận dụng linh hoạt Hướng dẫn chấm, cân nhắc từng trường hợp cụ thể để cho điểm: nếu thí sinh làm bài theo cách riêng nhưng đáp ứng được yêu cầu cơ bản hoặc có những kiến giải một cách mới mẻ, thuyết phục, vẫn cho điểm tối đa. - Khuyến khích những bài viết có cảm xúc và sáng tạo, tránh việc đếm ý cho điểm. Câu 1(6điểm): 1. Yêu cầu về kỹ năng: - Nắm vững phương pháp làm bài nghị luận xã hội (về tư tưởng đạo lý). Bài viết chặt chẽ, có nêu vấn đề, triển khai các luận điểm; có dẫn chứng và phân tích dẫn chứng. - Diễn đạt trôi chảy, văn viết có hình ảnh, có cảm xúc. 2. Yêu cầu về kiến thức: *Học sinh giải thích được câu tục ngữ: Ở hiền: sống hiền lành, ăn ở tử tế; gặp lành: gặp những chuyện tốt lành, thuận lợi. => Nếu ai ăn ở hiền lành, tử tế sẽ gặp những điều tốt lành, sẽ được đền bù xứng đáng. * Suy nghĩ: Rất nhiều người ở hiền đã gặp lành, đó là điều chính đáng vì khi ta sống tốt đẹp, giàu lòng yêu thương, sẵn sàng giúp đỡ người khó khăn hoạn nạn thì mọi người sẽ có cảm tình với ta, sẽ yêu thương và giúp đỡ ta khi ta gặp khó khăn, hoạn nạn. Tuy nhiên, trong cuộc sống không ít người ở hiền mà lại rơi vào hoàn cảnh khó khăn, gặp nhiều bất trắc, gặp nhiều chuyện không may, cuộc sống hẩm hiu. Ngược lại, nhiều kẻ xấu vẫn sống đầy đủ, sung sướng, gặp nhiều thuận lợi vì: + Cuộc sống xã hội còn nhiều phức tạp, nhiều người xấu, ác lại gặp người hiền lành nên người xấu ấy được đối xử tốt. Vẫn còn nhiều kẻ xấu tồn tại, gieo rắc điều ác và người hiền là nạn nhân. + Ở hiền chưa đủ để tạo ra cuộc sống sung sướng, hạnh phúc (hiền nhưng lười biếng hoặc các năng lực lao động, học tập còn yếu…). - Câu tục ngữ khuyên dạy về một lối sống nhân ái, một thái độ sống chính đáng: + Giữ vững thái độ sống “ở hiền”: Hiền không có nghĩa là thờ ơ với cuộc sống xung quanh, không phân biệt phải-trái, tốt-xấu; thấy điều tốt không ủng hộ và gặp điều ác cũng cứ mặc kệ; sống đạo đức, nhân ái, tình nghĩa, quan tâm, chia sẻ, biết đấu tranh cho điều thiện … + Tin tưởng vào giá trị tốt đẹp của ở hiền mang lại như: sức cảm hóa kẻ xấu, người ở hiền sẽ có một tâm hồn thanh thản ….

<span class='text_page_counter'>(3)</span> + Không phải mọi trường hợp ứng xử đều “ở hiền”, phải biết đấu tranh, trừng trị, răn đe, giáo dục cái xấu, cái ác … Câu 2(4điểm): Yêu cầu về kỹ năng: Học sinh nắm vững phương pháp làm bài nghị luận về một đoạn văn, viết thành bài văn ngắn, bố cục đầy đủ, rõ ràng, thể hiện được vẻ đẹp về nội dung và nghệ thuật của đoạn văn. Bài viết trôi chảy, lời văn giàu hình ảnh, cảm xúc. Yêu cầu về nội dung: Học sinh có thể có những cách trình bày khác nhau, đôi chỗ có những cảm nhận riêng nhưng đảm bảo các ý sau: - Giới thiệu vài nét về nhà văn Nguyễn Quang Sáng và tác phẩm Chiếc lược ngà. - Giới thiệu vị trí và nội dung đoạn trích: Kể lại việc anh Sáu chuẩn bị trở về đơn vị, đó cũng là lúc tình cảm cha con bộc lộ một cách rõ ràng, mãnh liệt và cảm động. - Tình cảm của bé Thu dành cho cha được biểu hiện trong hành động và ngôn ngữ của nhân vật: kêu thét lên, Tiếng kêu của nó như tiếng xé, chạy xô tới, nhảy thót lên, dang tay ôm chặt lấy cổ ba, hôn ba cùng khắp… Học sinh cần khai thác các giá trị biểu cảm của những chi tiết nói trên đẻ làm rõ tình cha con sâu nặng. - Nhà văn đã sử dụng kết hợp các phép so sánh, tăng tiến, liệt kê, các yếu tố miêu tả, bình luận … cùng tập trung biểu đạt thật ấn tượng, sinh động và cảm động tình cha con sâu nặng trong hoàn cảnh trớ trêu đầy kịch tính của người dân Việt Nam thời chiến tranh và đã để lại nhiều ấn tượng sâu sắc, đầy ám ảnh đối với người đọc. Câu 3: 1. Yêu cầu về kỹ năng: - Nắm vững kỹ năng làm bài nghị luận văn học. - Bố cục và hệ thống ý sáng rõ - Diễn đạt trôi chảy, giàu cảm xúc, không mắc lỗi diễn đạt, lỗi chính tả. 2. Yêu cầu về kiến thức: - Ý nghĩa lời nhận định: Thơ tái hiện, ghi nhận, chứa đựng cảm xúc của tác giả. Thơ là tiếng lòng của tác giả, là tiếng nói của cảm xúc, của tình cảm. Thơ ghi lại những cung bậc tình cảm của tác giả. - Dựa trên cơ sở phân tích, giải thích, bình luận…, học sinh trình bày được các ý sau: + Bài thơ Bếp lửa là tiếng lòng nhớ thương da diết của nhân vật trữ tình (người cháu) về bà. Hình ảnh người bà tần tảo, lo toan vất vả với tình yêu thương vô hạn dành cho cháu. Đứa cháu nay đã trưởng thành, lớn khôn, từ nơi xa xôi muốn gửi niềm thương nỗi nhớ về với bà (Dẫn chứng).

<span class='text_page_counter'>(4)</span> + Bài thơ cũng là sự rung động của tâm hồn tác giả khi nhớ về những kỷ niệm sống bên bà, hình ảnh người bà và tình bà cháu thiêng liêng, sâu nặng: kí ức đau thương về một thời đói khổ, bố mẹ công tác xa nhà, chỉ có bà chăm sóc cháu (Chú ý các hình ảnh tiếng chim tu hú, khói bếp); bà chính là chỗ dựa tinh thần cho cháu trong những năm tháng tuổi thơ, là bến bờ bình yên nhất trong tâm hồn cháu. + Bếp lửa thể hiện tình cảm yêu thương, tri ân của cháu đối với bà: Từ những suy ngẫm sâu sắc của người cháu về bếp lửa, về bà và tình bà cháu, người cháu đã tự nhắc nhở với lòng mình về một thái độ sống đúng đắn, thể hiện lòng kính yêu trân trọng và biết ơn của người cháu đối với bà, đối với quá khứ, với quê hương đất nước. Tình cảm ấy được thể hiện trong một bài thơ tám chữ, có sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa biểu cảm với miêu tả, tự sự và bình luận, những hình ảnh vừa thực, vừa mang ý nghĩa biểu tượng..

<span class='text_page_counter'>(5)</span>