ĐỒ ÁN KẾ TOÁN TÀI CHÍNH

MỤC LỤC
MỞ ĐẦU...............................................................................................................5
M? Đ?U................................................................................................................5
MỞ ĐẦU...............................................................................................................5
PHẦN I MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CHUNG VỀ NGUYÊN VẬT LIỆU
VÀ CÔNG CỤ DỤNG CỤ...................................................................................6
PH?N I : M?T S? V?N Đ? LÝ LU?N CHUNG V? NGUYÊN V?T LI?U VÀ
CÔNG C? D?NG C?............................................................................................7
PHẦN I : MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CHUNG VỀ NGUYÊN VẬT LIỆU
VÀ CÔNG CỤ DỤNG CỤ...................................................................................7
1.1.Những vấn đề chung về Nguyên vật liệu.....................................................7
1.1. Nh?ng v?n đ? chung v? Nguyên v?t li?u....................................................7
1.1. Những vấn đề chung về Nguyên vật liệu....................................................7
1. 1.1. Khái ni?m :...............................................................................................7
1. 1.1. Khái niệm :...............................................................................................7
1. 1.1.Khái niệm...................................................................................................7
1.1.2. Phân lo?i :..................................................................................................7
1.1.2. Phân loại :..................................................................................................7
1.1.2.Phân loại.....................................................................................................7
1.1.3. Ý nghia.......................................................................................................8
1.1.3.Ý nghĩa........................................................................................................8
1.1.3.Ý nghĩa........................................................................................................8
1.1.4. Đặc điểm và yêu cầu quản lý của NVL trong doanh nghiệp..................8
1.1.4. Đ?c đi?m và yêu c?u qu?n lý c?a NVL trong doanh nghi?p..................8
1.1.4. Đặc điểm và yêu cầu quản lý của NVL trong doanh nghiệp..................8
1.2. Những vấn đề chung về công cụ, dụng cụ.................................................9
1.2. Nh?ng v?n đ? chung v? công c?, d?ng c?..................................................9
1.2. Những vấn đề chung về công cụ, dụng cụ.................................................9
1.2.1. Khái niệm...................................................................................................9
1.2.1. Khái ni?m...................................................................................................9
1.2.1. Khái niệm...................................................................................................9

1.2.2. Phân loại..................................................................................................10
1.2.2. Phân lo?i..................................................................................................10
1.2.2. Phân loại..................................................................................................10
1.3. Phương pháp tính giá Vật tư.....................................................................11
1.3. Phương pháp tính giá V?t tư.....................................................................11
1.3. Phương pháp tính giá Vật tư.....................................................................11
1.3. Phương pháp tính giá Vật tư.....................................................................11
1


1.3.1. Tính giá vật tư nhập kho.........................................................................11
1.3.1. Tính giá v?t tư nh?p kho.........................................................................11
1.3.1. Tính giá vật tư nhập kho.........................................................................11
1.3.2. Các phương pháp tính giá xuất kho.......................................................11
1.3.2. Các phương pháp tính giá xu?t kho.......................................................11
1.3.2. Các phương pháp tính giá xuất kho.......................................................11
1.4. Nguyên t?c đánh giá v?t tư và các cách đánh giá v?t tư.........................15
1.4. Nguyên tắc đánh giá vật tư và các cách đánh giá vật tư.........................15
1.4. Nguyên tắc đánh giá vật tư và các cách đánh giá vật tư.........................15
1.4.1. Phân biệt kế toán hàng tồn kho theo phương pháp kê khai thường
xuyên và phương pháp kiểm kê định kỳ..........................................................16
1.4.1. Phân bi?t k? toán hàng t?n kho theo phương pháp kê khai thư?ng
xuyên và phương pháp ki?m kê đ?nh k?.........................................................16
1.4.1. Phân biệt kế toán hàng tồn kho theo phương pháp kê khai thường
xuyên và phương pháp kiểm kê định kỳ..........................................................16
1.4.2. Nguyên t?c đánh giá v?t tư.....................................................................16
1.4.2. Nguyên tắc đánh giá vật tư.....................................................................16
1.4.2. Nguyên tắc đánh giá vật tư.....................................................................16
1.4.3. Các cách đánh giá v?t tư........................................................................17
1.4.3. Các cách đánh giá vật tư........................................................................17

1.4.3. Các cách đánh giá vật tư........................................................................17
1.5. H?ch toán chi ti?t v?t tư:...........................................................................18
1.5. Hạch toán chi tiết vật tư:...........................................................................18
1.5. Hạch toán chi tiết vật tư.............................................................................18
1.5.1. Phương pháp mở thẻ song song.............................................................19
\f C \l 0 1............................................................................................................19
1.5.1. Phương pháp mở thẻ song song.............................................................19
1.5.2. Phương pháp số dư.................................................................................22
1.5.2. Phương pháp s? dư.................................................................................22
1.5.2. Phương pháp số dư.................................................................................22
1.5.3. Phương pháp số đối chiếu luân chuyển................................................24
1.5.3. Phương pháp s? đ?i chi?u luân chuy?n................................................24
1.5.3. Phương pháp số đối chiếu luân chuyển................................................24
1.6. K? toán t?ng h?p v?t tư theo phương pháp kê khai thư?ng xuyên........25
1.6. Kế toán tổng hợp vật tư theo phương pháp kê khai thường xuyên........25
1.6. Kế toán tổng hợp vật tư theo phương pháp kê khai thường xuyên........25
1.6.1. Khái ni?m:...............................................................................................25
1.6.1. Khái niệm:................................................................................................25
1.6.1. Khái niệm.................................................................................................25
2


1.6.2. Tài kho?n s? d?ng:..................................................................................26
1.6.2. Tài khoản sử dụng:.................................................................................26
1.6.2. Tài khoản sử dụng..................................................................................26
1.6.3. S? sách s? d?ng:......................................................................................27
1.6.3. Sổ sách sử dụng:.....................................................................................27
1.6.3. Sổ sách sử dụng.......................................................................................27
1.6.4. Phương pháp h?ch toán các nghi?p v? ch? y?u:..................................27
1.6.4. Phương pháp hạch toán các nghiệp vụ chủ yếu:..................................27

1.6.4. Phương pháp hạch toán các nghiệp vụ chủ yếu...................................27
1.7. K? toán t?ng h?p v?t tư theo phương pháp ki?m kê đ?nh k?.................30
1.7. Kế toán tổng hợp vật tư theo phương pháp kiểm kê định kỳ..................30
1.7. Kế toán tổng hợp vật tư theo phương pháp kiểm kê định kỳ..................30
PHẦN II THỰC TRẠNG CƠNG TÁC HẠCH TỐN NGUN VẬT LIỆU
VÀ CÔNG CỤ DỤNG CỤ TẠI CÔNG TY TNHH NIPPON PAINT VIỆT
NAM...................................................................................................................32
2.1.Đặc điểm tình hình chung về Công ty.......................................................33
2.1.1.Quá trình hình thành và phát triển........................................................33
2.1.2.Tình hình chung của công ty..................................................................34
2.1.3.Chức năng, nhiệm vụ và lĩnh vực hoạt động.........................................37
2.1.4. Cơ cấu tổ chức bợ máy cơng ty...............................................................39
2.2.Hình thức kế tốn của Công ty TNHH Nippon paint Việt Nam..............41
2.2.1.Tổ chức bộ máy kế tốn của cơng ty.......................................................41
2.2.2.Hình thức kế tốn của Cơng ty TNHH Nippon Paint Việt Nam...........43
2.2.2 Hình th?c k? toán c?a Công ty TNHH Máy và Thi?t b? Công nghi?p
Lam Uy...............................................................................................................43
2.3. Th?c tr?ng cơng tác k? tốn nh?p v?t li?u, cơng c? d?ng c? và phân b?
chi phí v?t li?u trong Công ty TNHH Máy và Thi?t b? công nghi?p Lam Uy
.............................................................................................................................44
2.3. Thực trạng cụng tác kế toán nhập vật liệu, cụng cụ dụng cụ và phân bổ
chi phí vật liệu trong Công ty cổ phần Thành Đồng......................................44
2.3. Thực trạng cụng tác kế toán nhập vật liệu, cụng cụ dụng cụ và phân bổ
chi phí vật liệu trong Cơng ty TNHH Nippon paint Việt Nam.......................44
2.3.1. Tình hình tổ chức quản lý vật liệu, cụng cụ dụng cụ tai Công ty cổ
phần Thành Đồng.............................................................................................44
2.3.1. Tình hình tổ chức quản lý vật liệu, cụng cụ dụng cụ tại Công ty.......44
2.3.2. Công tác phân loại và đánh giá vật liệu, công cụ dụng cụ tại Công ty
TNHH Nippon paint Việt Nam.........................................................................45
2.4. T? ch?c k? tốn v?t li?u, cơng c? d?ng c? t?i Cơng ty TNHH Máy và

Thi?t b? công nghi?p Lam Uy..........................................................................46
3


2.4.Tổ chức kế tốn vật liệu, cơng cụ dụng cụ tại Công ty TNHH Nippon
paint Việt Nam...................................................................................................46
2.4.1. Tìm hiểu về việc ghi chép chứng từ ban đầu về việc nhập xuất vật liệu,
công cụ dụng cụ của Công ty............................................................................46
2.4.1. Tìm hi?u v? vi?c ghi chép ch?ng t? ban đ?u v? vi?c nh?p xu?t v?t li?
u, công c? d?ng c? c?a Công ty........................................................................46
2.4.1. Tìm hiểu về việc ghi chép chứng từ ban đầu về việc nhập xuất vật liệu,
công cụ dụng cụ của Công ty............................................................................46
\f C \l 0 1............................................................................................................49
2.4.2. Nội dung và trình tự kế toán chi tiết vật liệu, cụng cụ dụng cụ của
Công ty................................................................................................................49
2.4.3. Phản ánh một số nghiệp vụ phát sinh trong mợt kỳ hạch tốn tại Cơng
ty..........................................................................................................................49
2.4.3. Ph?n ánh m?t s? nghi?p v? phát sinh trong m?t k? h?ch tốn t?i Cơng
ty..........................................................................................................................49
PHẦN II :THỰC TRẠNG CƠNG TÁC HẠCH TỐN NGUN VẬT LIỆU
VÀ CƠNG CỤ DỤNG CỤ TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN THÀNH ĐỒNG........57
K?T LU?N..........................................................................................................98
KẾT LUẬN.........................................................................................................98

4


MỞ ĐẦU
Đất nước ta đang dần chuyển sang nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ
nghĩa. Theo xu hướng đó tất yếu mà nước ta phải đề ra nhiệm vụ là thay đổi cơ chế chiến

lược kinh doanh, chú trọng phát triển kinh tế đưa đất nước ta nhanh chóng phát triển kịp
thời để hội nhập với nền kinh tế thế giới cũng như xu hướng phát triển của thời đại.
Trong nền kinh tế thị trường hiện nay, việc mở rộng quan hệ hàng hóa tiền tệ,
quan hệ thị trường với quy luật khắt khe của nó ngày càng chi phối mạnh mẽ đến hoạt
động kinh doanh của các doanh nghiệp nói chung và doanh nghiệp sản xuất nói riêng.
Đặc biệt, sự gia nhập WTO và cùng sự hũa mạnh với nền kinh tế thế giới hiện nay, đũi
hái nền kinh tế trong nước phải có cơ chế quản lý kinh tế và hệ thống quản lý kinh tế
phự hợp, có sự cạnh tranh và tồn tại được thì phải thường xuyên đánh giá các nguồn
lực về kinh tế, tài chính, phát triển những lợi thế có sẵn và tìm kiếm những cơ hội từ
bên ngồi, đồng thời đẩy mạnh, khắc phục các mặt yếu kém hạn chế. Là cơ sở tích lũy
mở rộng quy mơ kinh doanh đủ sức cạnh tranh với thị trường.
Cơ chế quản lý kinh tế tài chính hiện nay của Doanh nghiệp là tổng hợp các
mối quan hệ kinh tế, giải pháp tài chính tiền tệ khơng chỉ cử nhiệm vụ khai thác các
nguồn lực tài chính mà phải huy động và sử dụng một cách hiệu quả các nguồn lực đó.
Chính vì vậy, cơng tác hạch tốn kế tốn là cơng cụ quan trọng trong hệ thống tài
chính của đất nước, nó có vai trị tích cực trong việc kiểm sốt và điều hành hoạt động
kinh doanh, đảm bảo hệ thống thông tin kinh tế tài chính có ích theo tổ chức nhất định.
Do đó, cơng tác hạch tốn đóng vai trị hết sức quan trọng trong suốt quá trình hoạt
động sản xuất kinh doanh của Doanh nghiệp. Xuất phát từ thực tế thực tiễn đó, em đó
tìm hiểu tại cơng ty cổ phần Phương Nam về cơng tác hạch tốn vật liệu, cơng cụ dụng
cụ. Nó đã giúp em có cơ sở để hồn thành đồ án mơn học kế tốn tài chính. Tuy nhiên,
bài làm cũng nhiều hạn chế và sai sót nên rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của
quý thầy cô trong bộ môn.
Đồ án bao gồm 2 phần:
Phần I: Một số vấn đề lý luận chung về nguyên vật lệu và công cụ dụng cụ.
Phần II: Thực trạng cơng tác hạch tốn ngun vật liệu và công cụ dụng cụ
tại công ty TNHH Nippon paint Việt Nam.

5

PHẦN I

MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CHUNG VỀ
NGUYÊN VẬT LIỆU VÀ CÔNG CỤ DỤNG CỤ

6


1.1.Những vấn đề chung về Nguyên vật liệu
1. 1.1.Khái niệm
Nguyên liệu, vật liệu trong doanh nghiệp là những đối tượng lao động mua
ngoài hoặc tự chế biến dùng cho mục đích sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
1.1.2.Phân loại
1.1.2.1. Căn cứ vào yêu cầu quản lý, nguyên liệu, vật liệu bao gồm:
- Nguyên liệu, vật liệu chính
- Vật liệu phụ
- Nhiên liệu
- Phụ tùng thay thế
- Vật liệu và thiết bị xây dựng cơ bản
- Các loại vật liệu khác
1. Nguyên liệu, vật liệu chính : Là những loại nguyên và vật liệu khi tham gia vào
quá trình sản xuất thì cấu thành thực thể vật chất, thực thể vật chất, thực thể chính của sản
phẩm. Vì vậy khái niệm nguyên vật liệu chính gắn liền với từng doanh nghiệp sản xuất cụ
thể. Trong các doanh nghiệp kinh doanh thương mại, dịch vụ… khơng đặt ra khái niệm vật
liệu chính, vật liệu phụ. Nguyên liệu, vật liệu chính cũng bao gồm cả nửa thành phẩm mua
ngồi với mục đích tiếp tục quá trình sản xuất, chế tạo ra thành phẩm.
2. Vật liệu phụ : Là những loại vật liệu khi tham gia vào q trình sản xuất, khơng
cấu thành thực thể chính của sản phẩm nhưng có thể kết hợp với vật liệu chính làm thay đổi
màu sắc, mùi vị, hình dáng bề ngồi, tăng thêm chất lượng của sản phẩm hoặc tạo điều kiện

cho quá trình chế tạo sản phẩm được thực hiện bình thường, hoặc phục vụ cho nhu cầu
cơng nghệ, kỹ thuật, bảo quản đóng gói, phục vụ cho quá trình lao động.
3. Nhiên liệu : Là những thứ có tác dụng cung cấp nhiệt lượng trong quá trình
sản xuất, kinh doanh tạo điều kiện cho quátrình chế tạo sản phẩm diễn ra bình thường.
Nhiên liệu có thể tồn tại ở thể láng, thể rắn và thể khí.
4. Phụ tùng thay thế: Là những vật tư dùng để thay thế, sửa chữa máy móc thiết
bị, phương tiện vận tải, công cụ dụng cụ sản xuất….
5. Vật liệu và thiết bị xây dựng cơ bản : Là những loại vật liệu và thiết bị được
sử dụng cho công vệc xây dựng cơ bản. Đối với thiết bị xây dựng cơ bản bao gồm cả
thiết bị cần lắp, không cần lắp, cơng cụ, khí cụ và vật kết cấu dùng để lắp đặt vào cơng
trình xây dựng cơ bản.

7


6. Vật liệu khác : Là các loại vật liệu không được xếp vào các loại trên. Các loại
vật liệu này do quá trình sản xuất loại ra như các loại phế liệu, vật liệu thu hồi do
thanh lý TSCĐ…
1.1.2.2. Căn cứ vào nguồn gốc, nguyên liệu, vật liệu được chia thành:
- Nguyên liệu, vật liệu mua ngoài
- Nguyên liệu, vật liệu tự chế biến, gia công.
1.1.2.3. Căn cứ vào mục đích và nơi sử dụng, nguyên liệu, vật liệu được chia thành:
- Nguyên liệu, vật liệu trực tiếp dựng cho sản xuất kinh doanh
- Nguyên liệu, vật liệu dựng cho Công tác quản lý
- Nguyên liệu, vật liệu dùng cho các mục đích khác
1.1.3.Ý nghĩa
Từ đặc điểm cơ bản của nguyên vật liệu, ta có thể thấy nguyên vật liệu được xếp vào
tài sản lưu động, giá trị nguyên vật liệu thuộc vốn lưu động. Nguyên vật liệu có nhiều loại,
thứ khác nhau, bảo quản phức tạp. Nguyên vật liệu thường được nhập xuất hàng ngày.
Nguyên vật liệu là một trong những yếu tố cơ bản của quá trình sản xuất kinh doanh

tham gia thường xuyên vào quá trình sản xuất sản phẩm, ảnh hưởng trực tiếp đến sản
phẩm sản suất. Thông thường trong các doanh nghiệp sản xuất, nguyên vật liệu thường
chiếm một tỷ trọng rất lớn trong chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm, nên việc tiết
kiệm vật liệu và sử dụng đúng mục đích, đúng kế hoạch có ý nghĩa quan trọng trong
việc hạ giá thành sản phẩm và thực hiện tốt kết quả sản xuất kinh doanh.
Xuất phát từ vai trũ quan trọng của nguyên vật liệu đòi hái các doanh nghiệp phải
quản lý chặt chẽ nguyên vật liệu ở tất cả các khâu thu mua bảo quản, dự trữ, sử dụng. Trong
một chừng mực nào đó, giảm mức tiêu hao nguyên vật liệu là cơ sở để tăng thêm sản phẩm
mới cho xã hội, tiết kiệm được nguồn tài nguyên vốn không phải là vô tận.
1.1.4. Đặc điểm và yêu cầu quản lý của NVL trong doanh nghiệp
1.1.4.1. Đặc điểm của nguyên vật liệu trong doanh nghiệp.
- Ngun vật liệu có hình thái biểu hiện ở dạng vật chất như sắt thép trong doanh
nghiệp cơ khí chế tạo, sợi trong doanh nghiệp dệt, vải trong doanh nghiệp may mặc,…
- Khác với tư liệu lao động, nguyên vật liệu chỉ tham gia vào một chu kỳ sản
xuất nhất định và khi tham gia vào quá trình sản xuất, dưới tác động của lao động
chúng bị tiêu hao tồn bộ hoặc thay đổi hình thái vật chất ban đầu để tạo ra hình thái
vật chất của sản phẩm.

8


- Chi phí về nguyên vật liệu thường chiếm tỷ trọng lớn trong tồn bộ chi phí sản
xuất và giá thành sản phẩm đối với các doanh nghiệp sản xuất.
1.1.4.2. Yêu cầu quản lý nguyên vật liệu trong doanh nghiệp.
Trong nền kinh tế thị trường hiện nay, lợi nhuận là mục đích cuối cùng của sản
xuất kinh doanh. Mối quan hệ tỷ lệ nghịch giữa chi phí và lợi nhuận ngày càng được
quan tâm. Vì thế các doanh nghiệp đều ra sức tìm con đường giảm chi phí sản xuất, hạ
giá thành sản phẩm. Do vậy với tỷ trọng chiếm khoảng 60 – 70% tổng chi phí, thì chi
phí ngun vật liệu cần được quản lý thật tốt. Nếu doanh nghiệp biết sử dụng nguyên
vật liệu một cách tiết kiệm, hợp lý thì sản phẩm làm ra càng có chất lượng tốt mà giá

thành lại thấp tạo ra mối tương quan có lợi cho doanh nghiệp trên thị trường.
Do vậy việc quản lý nguyên vật liệu càng khoa học thì cơ hội đạt hiệu quả kinh
tế càng cao. Với vai trò như vậy nên yêu cầu quản lý nguyên vật liệu cần chặt chẽ
trong tất cả các khâu từ khâu thu mua, dự trữ, bảo quản đến khâu sử dụng.
* Trong khâu thu mua: Các doanh nghiệp phải thường xuyên tiến hành thu mua
nguyên vật liệu để đáp ứng kịp thời cho quá trình sản xuất, chế tạo sản phẩm và các
nhu cầu khác của doanh nghiệp. Tại đây đòi hái phải quản lý chặt chẽ về khối lượng,
quy cách, chủng loại và giá cả của nguyên vật liệu được thu mua. Quản lý chặt chẽ cả
về mặt tiến độ, thời gian cần thiết cho quá trình thu mua.
* Trong khâu dự trữ, bảo quản: Để quá trình sản xuất được liên tục phải dự trữ
nguyên vật liệu đầy đủ, không gây gián đoạn sản xuất nhưng cũng không được dự trữ
quá lượng cần thiết gây ứ đọng vốn, tốn diện tích. Đồng thời phải thực hiện việc tổ
chức kho hàng, bến bói phải trang bị đầy đủ các phương tiện cân đo, chế độ bảo quản
theo đúng tính chất lý hoá của nguyên vật liệu để giảm bớt hư háng, hao hụt, mất mát,
đảm bảo an toàn, giữ được chất lượng của nguyên vật liệu.
* Trong khâu sử dụng: Doanh nghiệp cần tính tốn đầy đủ, chính xác, kịp thời
giá nguyên vật liệu có trong giá vốn của thành phẩm. Do vậy trong khâu sử dụng phải
tổ chức tốt ghi chộp phản ánh tình hình xuất dựng và sử dụng nguyên vật liệu trong
sản xuất kinh doanh đảm bảo sử dụng tiết kiệm, hiệu quả.
1.2. Những vấn đề chung về công cụ, dụng cụ
1.2.1. Khái niệm

9


Công cụ, dụng cụ là những tư liệu lao động khơng có đủ tiêu chuẩn của TSCĐ về
giá trị và thời gian sử dụng. Tuy nhiên, theo quy định hiện hành, những tư liệu lao động sau
đây không phân biệt giá trị và thời gian sử dụng vẫn được hạch tốn là cơng cụ, dụng cụ:
- Các đà giáo, ván khuôn, cộng cụ, dụng cụ gá lắp chuyên dùng cho cơng tác
xây lắp.

- Các loại bao bì bán kèm theo hàng hóa có tính giá riêng và có trừ dần giá trị
trong quá trình dự trữ, bảo quản:
+ Dụng cụ, đồ nghề bằng thủy tinh, sành sứ
+ Phương tiện quản lý, đồ dùng văn phòng
+ Quần áo, dày dép chuyên dùng để làm việc
1.2.2. Phân loại
Công cụ, dụng cụ cũng có nhiều tiêu chuẩn phân loại. Mỗi tiêu chuẩn phân loại
có tác dụng riêng trong quản lý.
1.2.2.1. Căn cứ vào phương pháp phân bổ, công cụ, dụng cụ
- Loại phân bổ 1 lần (100% giá trị)
- Loại phân bổ nhiều lần
Loại phân bổ 1 lần là công cụ, dụng cụ có giá trị nhá và thời gian sử dụng ngắn.
Loại phân bổ từ 2 lần trở lên là những công cụ, dụng cụ có giá trị lớn hơn, thời gian sử
dụng dài hơn và những CCDC chuyên dùng.
1.2.2.2. Căn cứ vào nội dung công cụ, dụng cụ
- Lán trại tạm thời, đà giáo, cốp pha dùng trong XDCB, dụng cụ gá lắp chuyên
dùng cho sản xuất, vận chuyển hàng hóa.
- Dụng cụ, đồ dùng bằng thủy tinh, sành sứ.
- Quần áo bảo hộ lao động.
- Công cụ, dụng cụ khác.
1.2.2.3. Căn cứ vào yêu cầu quản lý Công việc ghi chép kế tốn cơng cụ, dụng cụ
- Cơng cụ, dụng cụ.
- Bao bì luân chuyển.
- Đồ dùng cho thuê.
1.2.2.4. Căn cứ vào mục đích sử dụng cơng cụ, dụng cụ
- Công cụ, dụng cụ dựng cho SXKD.
- Công cụ, dụng cụ dựng cho quản lý.
- Công cụ, dụng cụ dùng cho các mục đích khác.

10

1.3. Phương pháp tính giá Vật tư
Giá vốn thực

Giá thực tế NVL

tế NVL NK
=
th gia cơng
1.3.1. Tính giá vật tư nhập kho

+

Chi phí liên quan

Trị giá vốn thực tế của NVL, CCDC nhập kho được xác định theo từng nguồn nhập:
-

NVL nhập kho do mua ngoài:

Giá trị

Giá mua

thực tế

=

ghi trên

Chi phí thu
+

Chi phí thu

mua thực tế

NVL NK Giá vốn
hóa
đơntế
thực

+

mua thực tế

Các khoản giảm
-

giá hàng mua

phát sinh
phát sinh Chi phí tiếp
được hưởng
Giá do hội đồng

NVL nhập kho

=

liên doanh đánh
giá

Trường

+

nhận ( nếu có)
+
( nếu có )
hợp

NVL mua vào được sử dụng cho đối tượng chịu thuế GTGT theo phương pháp khấu
trừ giá mua là giá chưa có thuế GTGT.
+ Trường hợp NVL mua vào được sử dụng cho các đối tượng không chịu thuế
GTGT theo phương pháp khấu trừ hoặc sử dụng cho các mục đích phúc lợi thì giá mua
bao gồm cả thuế GTGT ( tổng giá thanh toán ).
-

NVL nhập kho do tự sản xuất:

Giá vốn thực tế

Giá thực tế NVL xuất

Chi phí gia Cơng

NVL nhập kho
= cho gia Cơng chế biến +

chế biến
Trong đó: chi phí gia cơng chế biến gồm tiền lương, chi phí dịch vụ mua ngồi
điện, nước, điện thoại…, chi phí vận chuyên, bốc dỡ…
- NVL nhập kho do th ngồi gia cơng chế biến:
Trong đó: chi phí liên quan gồm có tiền th gia cơng chê biến, chi phí vận
chuyển, bốc dỡ, hao hụt trong định mức…
- NVL nhập kho do nhận góp vốn từ các đơn vị tổ chức, cá nhân tham gia
liên doanh:
- Với phế liệu thu hồi:
Giá vốn thực tế NVL nhập kho = giá ước tính
- NVL nhập kho do được biếu, tặng, thưởng:
Giá vốn thực tế
NVL nhập kho

=

Giá thị trường
tương đương

1.3.2. Các phương pháp tính giá xuất kho

11

+

Chi phí tiếp nhận
( nếu có)


Theo chuẩn mực kế toán số 02 – Hàng tồn kho, tính giá vật liệu xuất kho được

thực hiện theo các phương pháp sau đây:
1.3.2.1. Phương pháp tính theo giá đích danh :
Theo phương pháp này, doanh nghiệp phải quản lý nguyên liệu, vật liệu theo
từng loại. Khi xuất lô hàng nào thì lấy giá thực tế của lơ hàng đó.
Ưu điểm:
- Cơng tác tính giá NVL được thực hiện kịp thời và thơng qua việc tính giá
NVL xuất kho kế tốn có thể theo được thời hạn bảo quản của từng vật liệu.
- Đây có thể coi là phương pháp lý tưởng nhất, nó tuân thủ theo nguyên tắc phù
hợp của hạch tốn kế tốn: chi phí thực tế phù hợp với doanh thu thực tế. Giá trị của
vật tư dùng cho sản xuất phù hợp với giá trị thành phẩm mà nó tạo ra và giá trị của
hàng xuất kho đem bán phù hợp với doanh thu của nó tạo ra. Hơn nữa, giá trị của hàng
tồn kho được phản ánh đúng theo giá trị thực tế của nó.
Nhược điểm:
- Việc áp dụng phương pháp này địi hái những điều kiện khắt khe, chỉ có thể áp
dụng được kho hàng tồn kho có thể phân biệt được, chia tách ra làm từng loại, từng thứ
riêng rẽ.
- Điều kiện áp dụng: phương pháp này thường được sử dụng trong các doanh
nghiệp có ít loại NVL hoặc những NVL ổn định và nhận diện được.
1.3.2.2. Phương pháp giá bình quân
a. Phương pháp bình quân gia quyền cả kỳ dự trữ
Phương pháp này thích hợp với những doanh nghiệp có ít danh điểm NVL
nhưng số lần nhập, xuất của mỗi danh điểm nhiều. Theo phương pháp này, căn cứ vào
giá thực tế của NVL tồn đầu kỳ và nhập trong kỳ, kế tốn xác định được giá bình qn
của một đơn vị NVL. Căn cứ vào số lượng NVL xuất dùng trong kỳ và giá đơn vị bình
quân để xác định giá thực tế xuất dùng trong kỳ.
Giá đơn vị bình quân

Giá trị thực tế tồn đầu kỳ và nhập trong kỳ
Số lượng thực tế NVL tồn đầu kỳ và nhập trong kỳ
cả kỳ dự trữ

=
Ưu điểm : giảm nhẹ được việc hạch toán chi tiết NVL so với phương pháp nhập

trước xuất trước và nhập sau xuất trước, không phụ thuộc vào số lần nhập xuất của
từng danh điểm NVL.
Nhược điểm: cơng việc tính tốn dồn vào cuối tháng, gây ảnh hưởng đến tiến
độ của các khâu kế toán khác và cơng tác quyết tốn nói chung. Đồng thời phải tính
theo danh điểm NVL và độ chính xác cao.

12


b. Phương pháp giá thực tế bỡnh quõn sau mỗi lần nhập.
Theo phương pháp này sau mỗi lần nhập kế tốn xác định giá đơn vị bình qn
từng danh điểm NVL. Căn cứ vào giá đơn vị bình quâ n và lượng xuất kho giữa 2 lần
nhập kế tiếp nhau để xác định giá thực tế NVL xuất.

Đơn giá bình quân

=

sau mỗi lần nhập
Trị giá vốn thực tế
của NVL xuất kho

=

Giá thực tế của vật liệu tồn kho sau mỗi lần nhập
Số lượng thực tế vật liệu tồn kho sau mỗi lần nhập
Số lượng NVL

*

xuất kho

Đơn giá bình quân sau

mỗi lần nhập
Ưu điểm: phương pháp này cho phép kế toán tính giá NVL xuất kho kịp thời

vừa chính xác vừa cập nhật.
Nhược điểm: khối lượng cơng việc tính tốn nhiều và phải tiến hành tính giá
từng danh điểm NVL.
Phương pháp này chỉ được sử dụng ở những doanh nghiệp có ít danh điểm
NVL và số lần nhập của mỗi loại không nhiều.
1.3.2.3. Phương pháp nhập trước, xuất trước( FIFO ):
Theo phương pháp này, giả thiết số vật liệu nào nhập trước thỡ xuất trước và
lấy giá thực tế của lần đó là giá của vật liệu xuất kho. Do đó vật liệu tồn cuối kỳ được
tính theo đơn giá của những lần nhập kho sau cùng.
Ưu điểm:
- Phương pháp này cho phép kế tốn có thể tính NVL xuất kho kịp thời, cung
cấp những thông tin hợp lý, đúng đắn về giá trị hàng tồn kho trên bảng cân đối kế toán.
- Hơn nữa giá trị hàng tồn kho sẽ được phản ánh gần sát với giá thị trường, vỡ
giá hàng tồn kho sẽ bao gồm giá trị vật tư được mua ở những lần mua sau cùng.
Nhược điểm:
- Phương pháp này làm cho doanh thu hiện tại không phù hợp với những khoản
chi phí hiện tại, vỡ doanh thu hiện tại được tạo ra bởi giá trị của vật tư, hàng hóa đó
được mua vào từ cách đó rất lâu.
- Điều kiện vận dụng: phương pháp này thường được áp dụng ở những doanh
nghiệp có ít vật liệu , số lần nhập kho của mỗi doanh nghiệp không nhiều.

1.3.2.4. Phương pháp nhập sau, xuất trước ( LIFO ) :

13


Phương pháp này có cách tính ngược với phương pháp nhập trước, xuất trước.
Phương pháp này cũng được áp dụng đối với các doanh nghiệp ít danh điểm
nguyên vật liệu và số lần nhập kho của mỗi danh điểm không nhiều. Phương pháp này
thích hợp trong thời kỳ giảm phát.
Phương pháp này đảm bảo doanh thu hiện tại phù hợp với chi phí hiện tại. chi phí
của doanh nghiệp phản ứng kịp thời với giá cả thị trường của nguyên vật liệu, làm cho
Giá thực tế NVL tồn kho đầu kỳ và nhập trong kỳ
Giá hạch toán NVL tồn kho đầu kỳ và nhập trong kỳ
thông tin về thu nhập và chi phí của doanh nghiệp trở nên chính xác hơn. Tính theo phương
Hệ số giá NVL

=

pháp này doanh nghiệp thường có lợi vềthuế nếu giá cả nguyên vật liệu có xu hướng tăng,
khi đó giá xuất sẽ lớn, chi phí lớn dẫn đến lợi nhuận nhá và tránh được thuế.
Nhưng phương pháp này làm cho thu nhập thuần của doanh nghiệp giảm trong
thời kỳ lạm phát và giá trị nguyên vật liệu có thể bị đánh giá giảm trên bảng cân đối kế
toán so với giá trị thực của nó.
Phương pháp này dựa trên giả định hàng nào nhập sau sẽ được xuất trước và lấy
đơn giá xuất hàng đơn giá nhập lần nhập trước đó. Trị giá hàng tồn kho cuối kỳ được
tính theo đơn giá lần nhập đầu tiên.
Ưu điểm:
- Phương pháp này làm cho những khoản doanh thu hiện tại phù hợp với những
khoản chi phí hiện tại, vỡ theo phương pháp này thì doanh thu hiện tại được tạo ra bởi
giá trị của vật tư vừa mới được mua vào ngày gần đó.

- Quan trọng hơn, trong khi giá cả có xu hướng tăng lên, phương pháp này sẽ
giúp doanh nghiệp kinh doanh giảm được số thu nhập doanh nghiệp phải nộp cho Nhà
Nước. Bởi vì, giá vật tư được mua vào sau cùng, thường co hơn giá của vật tư được
mua vào sau cùng, thường cao hơn giá vật tư mua vào trước tiên, sẽ được tính vào giá
vốn của hàng hóa và do đó giảm được lợi nhuận dẫn tới số thuế lợi tức phải nộp hoặc
thuế thu nhập doanh nghiệp giảm.
Nhược điểm:
- Phương pháp này bá qua việc nhập xuất vật tư trong thực tế. Vật tư hàng hóa
thơng thường được quản lý gần như kiểu FIFO. Nhưng phương pháp này lại giả định
rằng vật tư được quản lý theo kiểu LIFO.
1.3.2.5. Phương pháp đơn giá tồn kho đầu kỳ:

14


Phương pháp này tính giá thực tế NVL xuất kho trên cơ sở số lượng NVL xuất
kho và đơn giá NVL tồn đầu kỳ.
Giá vốn thực tế
NVL xuất trong kỳ

Số lượng NVL

x

Đơn giá thực tế

= xuất kho trong kỳ

NVL tồn đầu kỳ

1.3.2.6. Phương pháp tính giá NVL theo giá hạch tốn
Đối với các doanh nghiệp có nhiều loại vật liệu, giá cả thường xuyên biến động,
nghiệp vụ xuất vật liệu diễn ra thường xun thì việc hạch tốn theo giá thực tế trở nên
phức tạp, tốn nhiều Công sức và nhiều kho khơng thực hiện được. Do đó, việc hạch
tốn hàng ngày nên sử dụng giá hạch toán.
Giá hạch toán là loại giá ổn định, doanh nghiệp có thể sử dụng trong thời gian
dài để hạch toán nhập, xuất, tồn kho NVL trong khi chưa tính giá thực tế của nó.
Doanh nghiệp có thể sử dụng giá kế hoạch hoặc giá mua vật liệu tạo một thời điểm
nào đó hay giá bình qn thơng trước để làm giá hạch tốn. Sử dụng giá hạch toán để
giảm bớt khối lượng cho cơng tác kế tốn nhập, xuất vật liệu hàng ngày nhưng cuối
tháng phải tính chuyển giá hạch tốn của vật liệu xuất, tồn kho theo giá thực tế.
Giá thực tế NVL

Giá hạch toán

xuất kho hoặc tồn

=

kho cuối kỳ

Hệ số giá
NVL

NVL xuất hoặc

x

tồn kho cuối kỳ

Trong đó:
Giá hạch tốn
NVL xuất, tồn

Số lượng NVL
=

xuất, tồn kho

Đơn giá hạch
x

toán của

kho cuối tháng
cuối kỳ
NVL
Ưu điểm: phương pháp hệ số giá cho phép kết hợp chặt chẽ chi tiết và hạch toán
tổng hợp về NVL trong cơng tác tính giá, nên cơng việc tính giá được tiến hành nhanh
chóng và khơng bị phụ thuộc vào số lượng danh điểm NVL và số lần nhập của mỗi
loại nhiều hay ít.
Nhược điểm: phương pháp này thích hợp với những doanh nghiệp có nhiều
chủng loại NVL (nhiều danh điểm vật tư) và địi hái đội ngũ kế tốn có trình độ
chun mơn cao.
=> Việc áp dụng phương pháp nào để tính trị giá nguyên vật liệu xuất kho là do
doanh nghiệp tự quyết định. Song cần đảm bảo sự nhất quán trong niên độ kế toán và
phải thuyết minh trong Báo cáo tài chính.
1.4. Nguyên tắc đánh giá vật tư và các cách đánh giá vật tư

15

1.4.1. Phân biệt kế toán hàng tồn kho theo phương pháp kê khai thường
xuyên và phương pháp kiểm kê định kỳ
* Phương pháp kê khai thường xuyên
- Là phương pháp theo dõi và phản ánh thường xuyên liên tục có hệ thống tình
hình nhập, xuất, tồn kho vật tư hàng hóa trên các tài khoản kế tốn “ hàng tồn kho”
- Mọi tình hình biến động tăng giảm ( nhập, xuất) và số hiện có của vật tư, hàng hóa
đều được phản ánh trên các tài khoản phản ánh hàng tồn kho( TK 151, 152, 153, 156, 157)
- Cuối kỳ kế toán đối chiếu số liệu kiểm kê thực tế vật tư hàng hóa tồn kho với
số liệu vật tư hàng hóa tồn kho trên sổ kế tốn.
- Tính giá vốn xuất kho:Căn cứ các chứng từ xuất kho và phương pháp tính giá áp
dụng
Giá thực tế xuất = Số lượng xuất x Đơn giá tính cho hàng xuất
* Phương pháp kiểm kê định kỳ
- Khụng phản ánh, theo dõi thường xuyên, liên tục sự biến động hàng tồn kho
trên các tài khoản kế toán. Căn cứ vào kết quả kiểm kê thực tế để phản ánh trị giá của
vật tư hàng hóa tồn kho cuối kỳ trên sổ kế toán.
- Các tài khoản phản ánh hàng tồn kho chỉ phản ánh trị giá vật tư, hàng hóa tồn
đầu kỳ và cuối kỳ.
- Phản ánh tình hình mua vào, nhập kho vật tư, hàng hóa trên tài khoản 611Mua hàng
- Tính giá : Cuối kỳ tiến hành kiểm kê hàng tồn kho cuối kỳ
+ Giá thực tế tồn kho cuối kỳ = SL tồn x Đơn giá tính cho hàng tồn kho
Trị giá

Giá thực tế
xuất

=

thức tế tồn
đầu kỳ

Trị giá thực tế
+

mua vào, nhập -

Trị giá thực tế

trong kỳ

tồn đầu kỳ

1.4.2. Nguyên tắc đánh giá vật tư
Các loại vật tư thuộc hàng tồn kho của doanh nghiệp, do đó về nguyên tắc đánh
giá vật tư cũng phải tuân thủ nguyên tắc đánh giá hàng tồn kho. Theo chuẩn mực kế
toán Việt Nam số 02 “ hàng tồn kho “ hàng tồn kho của doanh nghiệp được đánh giá
theo giá gốc ( trị giá vốn thực tế )và trong trường hợp giá trị thuần có thể thực hiện
được thấp hơn giá gốc thì phải tính theo giá trị thuần có thể thực hiện được.

16


Giá trị thuần có thể thực hiện được của vật tư là giá ước tính của vật tư trong kỳ
SXKD bình thường trừ đi chi phí ước tính để hồn chỉnh sản phẩm và chi phí ước tính
phục vụ cho việc tiêu thụ sản phẩm.
Giá gốc vật tư được xác định cụ thể cho từng loại, bao gồm: Chi phí mua; chi
phí chế biến và các chi phí khác có liên quan đến việc sở hữu các loại vật tư đó.
Chi phí mua của vật tư bao gồm giá mua, các loại thuế khơng được hồn lại, chi

phí vận chuyển, bốc xếp, bảo quản trong quá trình mua vật tư trừ ra các khoản chiết
khấu thương mại và giảm giá hàng mua
Chi phí chế biến vật tư bao gồm các chi phí có liên quan trực tiếp đến sản xuất
chế bến ra các loại vật tư đó
Trường hợp sản xuất nhiều loại vật tư trên một quy trình cơng nghệ trong cùng
một thời gian mà không thể tách được các chi phí chế biến thì phải phân bổ các chi phí
này theo tiêu chuẩn thích hợp
Trường hợp có sản phẩm phụ thì giá trị sản phẩm phụ được tính theo giá trị
thuần có thể thực hiện được, giá trị này được loại trừ khái chi phí chế biến đó tập hợp
chung cho sản phẩm chính.
Các khoản chi phí nguyên vật liệu, chi phí nhân cơng và các khoản chi phí khác
phát sinh trên mức bình thường, chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp khơng
được tính vào giá gốc của vật tư.
1.4.3. Các cách đánh giá vật tư
Vật tư trong các doanh nghiệp có thể được đánh giá theo trị giá gốc (hay cũng
gọi là giá vốn thực tế) và giá hạch toán.
* Đánh giá theo trị giá vốn thực tế
Trị giá vốn thực tế nhập kho được xác định theo từng nguồn nhập.
- Đối với vật tư mua ngoài, trị giá vốn thực tế bao gồm: Giá mua ghi trên hóa
đơn ( cả thuế nhập khẩu- nếu có) cộng với các chi phí mua thực tế. Chi phí mua thực tế
gồm chi phí vận chuyển, bốc xếp, bảo quản, chi phí phân loại, bảo hiểm,cơng tác phí
của cán bộ mua hàng, chi phí của bộ phận mua hàng độc lập và khoản hao hụt tự nhiên
trong định mức thuộc quá trình mua vật tư.
+ Nếu vật tư mua ngồi dùng vào sản xuất kinh doanh hàng hóa, dịch vụ chịu
thuế GTGT theo phương pháp khâu trừ thì giá trị vật tư được phản ánh ở tài khoản vật

17


tư ( TK 152, 153) theo giá mua chưa có thuế GTGT, số thuế GTGT được khấu trừ

phản ánh ở TK 133- Thuế giá trị gia tăng được khấu trừ.
+ Nếu vật tư mua ngoài dùng vào sản xuất kinh doanh hàng hóa, dịch vụ chịu
thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp hoặc không chịu thuế GTGT hoặc dùng cho
hoạt động sự nghiệp, phúc lợi, dự án thì giá trị vật tư mua vào được phản ánh trên tài
khoản vật tư ( TK 152, 153) theo tổng giá thanh toán.
- Đối với vật tư tự chế biến, trị giá vốn thực tế bao gồm giá thực tế của vật tư
xuất chế biến cộng với chi phí chế biến.
- Đối với vật tư th ngồi gia cơng, trị giá vốn thực tế bao gồm giá thực tế của
vật tư xuất thuê ngồi chế biến, chi phí vận chuyển từ doanh nghiệp đến nơi chế biến
và ngược lại, chi phí thuê gia cơng chế biến.
- Đối với vật tư nhận vốn góp liên doanh, vốn góp cổ phần, trị giá vốn thực tế là
giá trị được các bên tham gia liên doanh, góp vốn chấp thuận.
* Đánh giá theo giá hạch tốn.
Đối với các doanh nghiệp mua vật tư thường xuyên có sự biến động về giá cả,
khối lượng và chủng loại thỡ có thể sử dụng giá hạch tốn để đánh giá vật tư. Giá hạch
toán là giá ổn định do doanh nghiệp tự xây dựng phục vụ cho công tác hạch tốn chi
tiết vật tư. Giá này khơng có tác dụng giao dịch với bên ngoài. Sử dụng giá hạch toán,
việc xuất kho hàng ngày được thực hiện theo giá hạch tốn, cuối kỳ kế tốn phải tính ra
giá thực tế để ghi sổ kế tốn tổng hợp. Để tính được giá thực tế, trước hết phải tính hệ số
giữa giá thực tế và giá hạch toán của vật tư luân chuyển trong kỳ (H) theo công thức sau:
Trị giá thực tế của vật tư
H

=

còn tồn đầu kỳ
Trị giá hạch toán của vật

Trị giá thực tế của vật tư
+

nhập trong kỳ
Trị giá hạch tốn của vật tư

+
tư cịn đầu kỳ
nhập trong kỳ
Sau đó, tính trị giá của vật tư xuất trong kỳ theo cơng thức:
1.5. Hạch tốn chi tiết vật tư
GTTT xuất
Trị giá hạch toán của
trong kỳ
Chứng từ kế toán:

=

vật tư xuất

-

Phiếu nhập kho – Mẫu 01 – VT

-

Phiếu xuất kho – Mẫu 02 – VT

18

Hệ số giữa giá thực tế
x

và giá hạch toán TK


-

Biên bản kiểm nghiệm vật tư, công cụ, sản phẩm, hàng hóa – Mẫu 03 – VT

-

Phiếu báo vật tư, cơng cụ, sản phẩm, hàng hóa – Mẫu 04 – VT

-

Biên bản kiểm kê vật tư, công cụ, sản phẩm , hàng hóa – Mẫu 05 – VT

-

Bảng kê mua hàng – Mẫu 06 – VT

-

Bảng phân bổ nguyờn liệu, vật liệu, Công cụ, dụng cụ - Mẫu 07 – VT

Vật tư trong doanh nghiệp được hạch toán chi tiết theo từng người chịu trách
nhiệm vật chất và theo từng lô, từng loại, từng thứ vật tư. Tùy theo yêu cầu quản lý
của từng doanh nghiệp để lựa chọn phương pháp hạch tốn chi tiết thích hợp.
Tổ chức hạch tốn chi tiết vật tư trong các doanh nghiệp cần kết hợp chặt chẽ với hạch
toán nghiệp vụ ở kho bảo quản nhằm giảm bớt việc ghi chép trùng lắp giữa các loại
hạch tốn, đồng thời tăng cường cơng tác kiểm tra, giám sát của kế toán đối với hạch

toán nghiệp vụ ở nơi bảo quản.
Hiện nay, các doanh nghiệp thường hạch toán chi tiết vật tư theo một trong 3
phương pháp chủ yếu, đó là phương pháp mở thẻ song song, phương pháp sổ số dư và
phương pháp ghi sổ đối chiếu luân chuyển.
1.5.1. Phương pháp mở thẻ song song
Phương pháp này áp dụng trong trường hợp doanh nghiệp dùng giá mua thực tế
để ghi chép kế toán vật tư tồn kho. Theo phương pháp này, ở phịng kế tốn mở thẻ chi
tiết cho từng loại hay từng thứ vật tư và theo từng địa điểm bảo quản vật tư để ghi
chép số hiện có và sự biến động của từng loại hay từng thứ vật tư trên cơ sở các chứng
từ nhập, xuất hàng ngày. Cũng ở nơi bảo quản cũng mở thẻ kho, thẻ chi tiết cho từng
loại, từng thứ vật tư giống như ở phịng kế tốn để ghi chép nghiệp vụ, phản ánh số
hiện có và tình hình biến động của vật tư trên cơ sở các chứng từ nhập, xuất vật tư.
Cuối tháng, đối chiếu số liệu hạch tốn chi tiết ở phịng kế tốn với số liệu hạch
toán nghiệp vụ ở nơi bảo quản. Sau đó, kế tốn lập bảng chi tiết sổ phát sinh của tài
khoản 152, 153 (cũng gọi là bảng kê nhập, xuất, tồn kho) để đối chiếu số liệu hạch
toán chi tiết với số liệu kế toán tổng hợp trờn tài khoản tổng hợp.
- Ở kho: Thủ kho dùng “ thẻ kho” để ghi chép tình hình nhập, xuất, tồn nguyên
vật liệu hàng ngày về mặt số lượng. Thẻ kho do kế toán lập theo mẫu quy định thống
nhất (mẫu số 06 VT) cho từng danh điểm vật liệu và phát cho thủ kho. Hàng ngày khi
nhận được các chứng từ nhập, xuất vật liệu thủ kho phải kiểm tra tính hợp lý, hợp pháp
của chứng từ và ghi số lượng thực nhập, thực xuất vào chứng từ và thẻ liên quan và

19


sau mỗi nghiệp vụ xuất nhập hoặc cuối mỗi ngày tính ra số tồn kho và ghi vào cột tồn
trên thẻ kho. Thủ kho phải thường xuyên đối chiếu số tồn kho ghi trên thẻ kho với số
vật liệu thực tế cũng ở kho để đảm bảo sổ sách và hiện vật luôn khớp nhau. Định kỳ
thủ kho phải chuyển tồn bộ chứng từ nhập, xuất đó được phân loại theo từng thứ vật
liệu cho phịng kế tốn.

- Ở phịng kế toán: Phải mở thẻ kế toán chi tiết cho từng danh điểm vật liệu
tương ứng với thẻ kho, thẻ kế tốn chi tiết vật liệu có nội dung như thẻ kho, chỉ khác là
theo dõi cả về mặt giá trị của vật liệu.
Hàng ngày hoặc định kỳ, khi nhận được các chứng từ nhập xuất kho với các
chứng từ liên quan (như hóa đơn mua hàng ngày, phiếu mua hàng…), kế tốn kiểm tra
chứng từ, hồn chỉnh chứng từ. Căn cứ vào các chứng từ nhập xuất kho đó được hồn
chỉnh và tính thành tiền đầy đủ kế tốn ghi vào các thẻ kế toán chi tiết vật liệu liên
quan cả về số lượng và giá trị, mỗi chứng từ được ghi một dịng.
Cuối tháng kế tốn lập bảng kê nhập – xuất – tồn sau đó đối chiếu :
+ Đối chiếu thẻ kế toán chi tiết với thẻ kho của thủ kho.
+ Đối chiếu số liệu dòng tổng cộng trên bảng kê nhập xuất tồn với số liệu trên
sổ kế toán tổng hợp.
+ Đối chiếu số liệu trên sổ kế toán chi tiết với số liệu kiểm kê thực tế.

20


Kế toán chi tiết Vật tư theo phương pháp mở thẻ song song
Thẻ kho
Phiếu nhập

Phiếu xuất

Thẻ, sổ chi tiết

Bảng tổng hợp nhập - xuất – tồn

Kế toán tổng hợp

Ghi chú:

: Ghi hàng ngày hoặc định kỳ
: Đối chiếu cuối tháng
: Ghi cuối tháng
* Ưu nhược điểm và điều kiện áp dụng:
Ưu điểm: ghi chép đơn giản, dễ kiểm tra, đối chiếu, quản lý chặt chẽ vật liệu.
Nhược điểm: vệc ghi chép giữa kho và phịng kế tốn có trùng lặp về chỉ tiêu số
lượng, việc kiểm tra đối chiếu chủ yếu tiến hành vào cuối tháng nên hạn chế chức năng
kiểm tra kịp thời của kế toán.
Điều kiện áp dụng: thích hợp trong các doanh nghiệp ít chủng loại vật tư, các
nghiệp vụ nhập, xuất ít. Đặc biệt đối với doanh nghiệp áp dụng kế tốn máy thì
phương pháp này vẫn được áp dụng cho doanh nghiệp có nhiều chủng loại vật liệu và
việc nhập xuất diễn ra thường xuyên.

21


THẺ CHI TIẾT VẬT TƯ
Tên vật tư : ………………………Số hiệu:………………………
Đơn vị tính:………………………………………………………..
Tháng…..năm…..
Chứng từ
Số

Ngày

Nhập

Xuất

Tồn

Số

Đơn

Thành

Số

Đơn

Thành

Số

Đơn

Thành

lượng

giá

tiền

lượng

giá

tiền

lượng

giá

tiền

1.5.2. Phương pháp số dư
Phương pháp số dư cũng gọi là phương pháp nghiệp vụ kế toán. Nội dung của
phương pháp này là sự kết hợp chặt chẽ kế toán chi tiết vật tư tồn kho với hạch toán
nghiệp vụ ở nơi bảo quản. Phương pháp số dư được áp dụng cho những doanh nghiệp
sử dụng giá hạch toán để kế toán chi tiết vật tư tồn kho.
Ở kho: Thủ kho dùng thẻ kho để ghi chép tình hình nhập, xuất, tồn kho nhưng
cuối tháng phải ghi số tồn kho của từng thứ vật liệu đó tính trên thẻ kho vào “ sổ số dư
” ở cột số lượng.
“ Sổ số dư ” do kế toán lập chi từng kho, được mở cho cả năm. Trên “ sổ số dư
”, nguyên vật liệu được sắp xếp thứ, nhóm, loại; sau mỗi nhóm loại có dũng cộng
nhúm cộng loại. Cuối mỗi tháng, “ sổ số dư ” được chuyển cho thủ kho để ghi chép.
Ở phịng kế tốn: Kế toán định kỳ xuống kho kiểm tra việc ghi chép trên thẻ
kho của thủ kho và trực tiếp nhận chứng từ nhập, xuất kho. Sau đó kế tốn xác nhận
vào từng thẻ kho và ký vào phiếu giao nhận chứng từ.
Tại phịng kế tốn, nhân viên kế tốn kiểm tra lại chứng từ, hoàn chỉnh chứng
từ và tổng hợp giá trị ( giá hạch tốn ) theo từng nhóm, loại vật tư để ghi chép vào cột
“ số tiền ” trên “ phiếu giao nhận chứng từ ”, số liệu này được ghi vào “ Bảng kê lũy
kế nhập ” và “ Bảng kê lũy kế xuất ” vật tư.

22


Cuối tháng căn cứ vào bảng kê lũy kế nhập, bảng kê lũy kế xuất để cộng tổng

số tiền theo từng nhóm vật tư để ghi vào “ Bảng kê nhập – xuất – tồn ” . Đồng thời,
sau khi nhận được “ sổ số dư ” do thủ kho chuyển kên, kế toán căn cứ vào cột số dư về
số lượng và đơn giá hạch tốn của từng nhóm vật tư để tính ra số tiền ghi vào cột số dư
bằng tiền.
Kế toán đối chiếu số liệu trên cột số dư bằng tiền của “ sổ số dư “ với cột trên “
Bảng kê nhập – xuất – tồn ” . Đối chiếu số liệu trên “ Bảng kê nhập – xuất – tồn ” với
số liệu trên sổ kế toán tổng hợp.Sơ đồ
Kế toán chi tiết Vật tư theo phương pháp ghi sổ số dư
Phiếu nhập

Phiếu giao nhận
chứng từ nhập

Thẻ kho

Sổ số dư

Bảng kê lũy kế nhập
– xuất – tồn

Kế toán tổng hợp

Phiếu xuất

Phiếu giao nhận
chứng từ xuất

Ghi chú:
:Ghi hàng ngày hoặc định kỳ.
: Đối chiếu cuối tháng.

: Ghi cuối tháng.
Ưu, nhược điểm và điều kiện áp dụng:
Ưu điểm:
- Giảm được khối lượng ghi chép do kế toán chỉ ghi theo chỉ tiêu số tiền và ghi
theo nhóm vật tư.

23


- Phương pháp này đó kết hợp chặt chẽ giữa hạch toán nghiệp vụ và hạch toán
kế toán. Kế toán đó thực hiện kiểm tra được thường xuyên việc ghi chép và bảo quản
trong kho của thủ kho.
- Công việc được dàn đều trong tháng.
Nhược điểm:
- Kế toán chưa theo dõi chi tiết đến từng thứ vật tư nên để có thơng tin về tình
hình nhập, xuất, tồn của thứ vật tư nào thì căn cứ vào số liệu trên thẻ kho.
- Việc kiểm tra, phát hiện sai sút giữa kho và phũng kế toán rất phức tạp.
Điều kiện áp dụng:
- Doanh nghiệp có nhiều chủng loại vật tư, việc nhập xuất diễn ra thường
xuyên.
- Doanh nghiệp đó xõy dựng được hệ thống giá hạch toán và xây dựng được hệ thống
danh điểm vật tư hợp lý. Trình độ chuyên mơn nghiệp vụ của cán bộ kế tốn vững vàng.
1.5.3. Phương pháp số đối chiếu luân chuyển
- Tại kho: thủ kho ghi thẻ kho theo dõi tình hình hiện có và sự biến động của
từng thứ vật tư theo chỉ tiêu số lượng và giá trị.
- Tại phịng kế tốn: Kế toán chỉ sử dụng một quyển “ sổ đối chiếu luân chuyển
“ theo cả hai chỉ tiêu số lượng và giá trị của từng danh điểm vật liệu trong từng kho.
Sổ đối chiếu luân chuyển được mở cho cả năm và chỉ gi một lần vào cuối tháng. Mỗi danh
điểm vật liệu chỉ được ghi một dòng trờn sổ đối chiếu luân chuyển.
Cuối tháng đối chiếu số lượng vật liệu trên “ Sổ đối chiếu luân chuyển “ với thẻ kho

của thủ kho và lấy sổ tiền của từng loại vật liệu trên sổ này để đối chiếu với kế toán tổng hợp.
Ưu nhược điểm và điều kiện áp dụng:
Ưu điểm: khối lượng ghi chép của kế toán được giảm bớt do chỉ ghi một lần
vào cuối tháng.
Nhược điểm: việc ghi sổ vẫn trùng lặp giữa kho và phòng kế toán về chỉ tiêu
hiện vật. Việc kiểm tra, đối chiếu giữa kho và phịng kế tốn chỉ tiến hành vào cuối
tháng mà hạn chế tác dụng của kiểm tra.
Phạm vi áp dụng: thích hợp với doanh nghiệp khơng có nhiều nghiệp vụ nhập,
xuất khơng có điều kiện theo dõi tình hình nhập xuất hàng ngày.

24


Sơ đồ: Kế toán chi tiết Vật tư theo phương pháp ghi sổ đối chiếu luân chuyển

Phiếu nhập kho

Bảng kê nhập

Thẻ kho

Sổ đối chiếu luân
chuyển

Phiếu xuất kho

Bảng kê nhập

Kế toán tổng hợp

Ghi chú:
: Ghi hàng ngày hoặc định kỳ
: Đối chiếu cuối tháng
: Ghi cuối tháng
1.6. Kế toán tổng hợp vật tư theo phương pháp kê khai thường xuyên
1.6.1. Khái niệm
Phương pháp kê khai thường xuyên là việc nhập xuất vật tư được thực hiện
thường xuyên liên tục căn cứ vào các chứng từ nhập, xuất kho để ghi vào tài khoản vật
tư( TK 152, 153).
Mọi trường hợp tăng, giảm vật tư đều phải có đầy đủ chứng từ kế toán làm cơ sở
pháp lý cho vệc ghi chép kế toán. Các chứng từ ghi tăng, giảm vật tư bao gồm các chứng
từ bắt buộc và các chứng từ hướng dẫn đó được chế độ kế tốn quy định cụ thể như phiếu
nhập kho (Mẫu số 01 – VT); phiếu xuất kho (Mẫu số 02 – VT); hóa đơn kiêm phiếu xuất
kho( Mẫu số 02 – BH) ; phiếu xuất kho vận chuyển nội bộ (Mẫu số 03 – VT ); biên bản
kiểm kê vật tư (Mẫu số 08 – VT); biên bản kiểm nghiệm (Mẫu hướng dẫn số 05 – VT) ;
phiếu báo vật tư cũn lại cuối kỳ (Mẫu hướng dẫn số 07 – VT)…
Các chứng từ kế toán bắt buộc phải được lập kịp thời, đúng mẫu quy định và đầy
đủ các yếu tố nhằm đảm bảo tính pháp lý để ghi sổ kế tốn. Vệc ln chuyển chứng từ cần
có kế hoạch cụ thể nhằm đảm bảo cơng việc ghi chép kế tốn được kịp thời và đầy đủ.

25