Tải bản đầy đủ (.docx) (62 trang)

gaio an 3 cot sinh 10 ki 2

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (550.79 KB, 62 trang )

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngày soạn: Tiết:. Bµi 14 : Enzim vµ vai trß cña ezim trong qu¸ tr×nh chuyÓn ho¸ vËt chÊt. I, Môc tiªu 1, KiÕn thøc: + Học sinh trình bày đợc cấu trúc, chức năng của ezim. + Học sinh trình bày đợc cơ chế tác động của enzim. + Học sinh trình bày đợc ảnh hởng của yếu tố môi trờng đến hoạt động của enzim + Học sinh trình bày đợc enzim điều hoà hoạt động trao đổi chất bằng cơ chế ức chế ngîc. 2, Kü n¨ng - RÌn cho häc sinh mét sè kü n¨ng sau: + Quan sát tranh, hình, sơ đồ nắm để bắt kiến thức. + Ph©n tÝch tæng hîp. + Hoạt động nhóm. 3, Thái độ, hành vi 4, Phát triển năng lực a/ Năng lực kiến thức: - HS xác định được mục tiêu học tập chủ đề là gì - Rèn luyện và phát triển năng lực tư duy phân tích, khái quát hoá. - HS đặt ra được nhiều câu hỏi về chủ đề học tập b/ Năng lực sống: - Năng lực thể hiện sự tự tin khi trình bày ý kiến trước nhóm, tổ, lớp. - Năng lực trình bày suy nghĩ/ý tưởng; hợp tác; quản lí thời gian và đảm nhận trách nhiệm, trong hoạt động nhóm. - Năng lực tìm kiếm và xử lí thông tin về khái niệm gen, cấu trúc chung của gen cấu trúc; mã di truyền và quá trình nhân đôi AND. - Quản lí bản thân: Nhận thức được các yếu tố tác động đến bản thân: tác động đến quá trình học tập như bạn bè phương tiện học tập, thầy cô… - Xác định đúng quyền và nghĩa vụ học tập chủ đề... - Quản lí nhóm: Lắng nghe và phản hồi tích cực, tạo hứng khởi học tập... II, ChuÈn bÞ 1, ThiÕt bÞ d¹y häc +Tranh vÏ phãng to H14.1, H14.2 + Sơ đồ thí nghiệm, phiếu học tập 2, Ph¬ng ph¸p + Giảng giải, vấn đáp tím kiếm. + Th¶o luËn nhãm. III, Träng t©m cña bµi + Enzim lµ chÊt xóc t¸c sinh häc. + Cơ chế tác động của enzim. + Vai trß ®iÒu hoµ chuyÓn ho¸ vËt chÊt b»ng enzim IV, TiÕn tr×nh thùc hiÖn 1, ổn định tổ chức lớp, kiểm tra sỹ số 2, KiÓm tra bµi cò Câu 1: Năng lợng là gì? Năng lợng đợc tích trữ trong tế bào dới dạng nào? C©u 2: Tr×nh bµy cÊu tróc ho¸ häc vµ chøc n¨ng cña ph©n tö ATP. 3, Hoạt động dạy học Mở bài : Giáo viên đa vấn đề dới dạng câu hỏi . + Tại sao cơ thể ngời có thể tiêu hoá đợc tinh bột nhng lại không tiêu hoá đợc xenlul«z¬?.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Hay : + Tại sao có ngời không uống đợc sữa, dễ bị đầy hơi? + Muốn tiêu hoá đợc phải nhờ có enzim, hôm nay chúng ta học bài 14 “Enzim và vai trß cña ezim trong qu¸ tr×nh chuyÓn ho¸ vËt chÊt”. Hoạt động I : Enzim Môc tiªu: + Học sinh trình bày đợc khái niệm enzim, cấu trúc và cơ chế tác động của enzim, các yếu tố ảnh hởng đến hoạt động của enzim.. + Liªn hÖ thùc tÕ vÒ enzim.. Hoạt động của thầy. Hoạt động của trß. - GV hái: + Cho mét vµi vÝ dô vÒ enzim? + Enzim lµ gi? + VËy enzim cã cÊu tróc nh thÕ nµo? - GV yêu cầu HS đọc SGK và trả lêi c©u hái theo gîi ý: + Enzim bao gåm nh÷ng thµnh phÇn nµo? + Enzim có thể hoạt động ở bất cø vÞ trÝ nµo trong cÊu tróc hay kh«ng? - GV nhËn xÐt bæ sung.. + HS đọc SGK kết hợp với líp díi cho 1 vµi VD. + VD: enzimAmilaza, Pepsin + HS nghiªn cøu SGK Tr¶ lêi: + HS đọc SGK, quan sát H14.1 th¶o luËn nhãm Tr¶ lêi:. - GV yêu cầu HS đọc SGK, quan s¸t H14.1, gi¸o viªn yªu cÇu tr¶ lêi theo c©u hái gîi ý. + Quan sát tranh xác định enzim, c¬ chÊt? + M« t¶ c¸c giai ®o¹n sù t¸c động của enzim và cơ chất? - GV nhËn xÐt vµ bæ sung t¸c động thuận, nghịch. +ViÖc liªn kÕt gi÷a enzim vµ c¬ chất có tính đặc thù nh thế nào? Cho VD?. Néi dung. I, Enzim 1, Kh¸i niÖm +VD: +Kh¸i niÖm : (SGK) 2, CÊu tróc - Enzim gåm : + Pr + Pr vµ chÊt kh¸c - Enzim cã vïng trung t©m hoạt động: + Lµ chç lâm xuèng hay 1 khe nhá ë trªn bÒ mÆt cña enzim để liên kết với cơ chÊt. + CÊu h×nh kh«ng gian cña enzim t¬ng øng víi cÊu h×nh c¬ chÊt. + Lµ n¬i enzim liªn kÕt t¹m thêi víi c¬ chÊt. + HS đọc SGK, quan sát 3, Cơ chế tác động: H14.1 th¶o luËn nhãm vµ C¬ chÕ: tr¶ lêi. + Enzim + c¬ chÊt (t¹i trung tâm hoạt động)  + C¬ chÊt phøc chÊt enzim-c¬ chÊt +Enzim: Sacasata  ph¶n øng x¶y ra  s¶n phÈm cña enzim Tính đặc hiệu: + Mçi enzim chØ xóc t¸c cho 1 hoÆc 1 sè c¬ chÊt nhất định.. +GV treo tranh vµ m« t¶ thÝ + HS quan s¸t tranh, th¶o 4, C¸c yÕu tè ¶nh hëng luận nhóm trả lời theo câu đến hoạt tính của enzim nghiệm, vấn đáp HS. 5ml 5ml 10g 10g     Níc Tinh HCL Tinh bät bét bét (enzim) pH= pH=6-8 6-8 t0= t0 =1000C 0 1giê 37 Gluc«z¬ C 1gi© y Glu c«z ¬. hái gîi ý.. Nếu t0 độ quá cao: Enzim + Nhiệt độ (SGK) mÊt ho¹t tÝnh. Nếu t0 độ quá thấp: Enzim ngừng hoạt động..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> + So s¸nh chÊt tham giam ph¶n ứng và tốc độ phản ứng? + Nếu thay đổi t0 thì phản ứng cã xÈy ra kh«ng? VD: enzim pipsin cña dÞch - GV th«ng b¸o: ë díi h¹n nhiÖt d¹ dµy thÝch hîp víi pH= độ của cơ thể sống tác động của 2. enzim tuân theo định luật Thoạt đầu hoạt tính của VanH«p. enzim tăng sau đó bão hoà. + Nếu thay đổi độ pH phản ứng cã diÔn ra kh«ng? - GV nhËn xÐt bæ sung vµ cho VD. + Trong thÝ nghiÖm trªn nÕu t¨ng dÇn lîng tinh bét ph¶n øng diÔn ra ntn? + HoÆc t¨ng lîng xóc t¸c ph¶n øng diÔn ra ntn? - GV gi¶ng gi¶i néi dung chÊt øc chÕ hoÆc ho¹t ho¸ cña enzim. Hoạt động 2: + Vai trß cña enzim trong qu¸ tr×nh chuyÓn ho¸ vËt chÊt. Hoạt động của Hoạt động của thầy trß - GV nêu vấn đề: + HS nghiªn cøu SGK vµ + Enzim cã vai trß ntn trong qu¸ H14.2 th¶o luËn nhãm tr¶ tr×nh chuyÓn ho¸ vËt chÊt? lêi: Để trả lời đợc GV đa ra câu hỏi gîi ý: + NÕu kh«ng cã enzim ®iÒu g× sÏ xÈy ra? + Hoạt động sống của tế +TÕ bµo ®iÒu chØnh qu¸ tr×nh bµo kh«ng duy tr×. chuyÓn ho¸ vËt chÊt b»ng c¸ch + TÕ bµo ®iÒu chØnh ho¹t nµo? tÝnh cña enzim. + ChÊt øc chÕ vµ ho¹t ho¸ cã t¸c động ntn đối với enzim? +ChÊt øc chÕ lµm enzim kh«ng kÕt hîp víi c¬ chÊt. +ChÊt ho¹t ho¸ lµm t¨ng ho¹t tÝnh cña enzim. +H×nh 14.2 : ChuyÓn ho¸ b»ng øc chÕ ngîc. +Đại diện cho nhóm lần lợt trình bày các vấn đề. + Líp th¶o luËn chung. - GV nhận xét và đánh giá và gióp HS hoµn thiÖn kiÕn thøc. - Më réng : +TÕ bµo lµ hÖ thèng më tù ®iÒu chØnh nªn tÕ bµo vµ c¬ thÓ chØ tæng hîp vµ ph©n gi¶i c¸c chÊt cÇn thiÕt. +Vai trß xóc t¸c cña enzim lµ rÊt quan träng. +Khi enzim nào đó trong tế vào không đợc tổng hợp hoặc bị bất ho¹t tÝnh th× s¶n phÈm kh«ng t¹o thµnh vµ c¬ chÊt cña enzim đó cũng sẽ tích luỹ gây đợc cho tÕ bµo hay g©y c¸c triÖu trøng bÖnh lý. +GV yªu cÇu HS thùc hiÖn bµi tËp môc  SGK ( trang 59) - HS vËn dông kiÕn thøc và sơ đồ H 14.2 để phân tÝch, yªu cÇu:. + §é pH (SGK). +Nồng độ cơ chất (SGK) + Nồng độ enzim (SGK) + ChÊt øc chÕ hoÆc ho¹t ho¸ enzim (SGK). Néi dung. -KÕt luËn : + Enzim xóc t¸c c¸c ph¶n øng sinh ho¸ trong tÕ bµo. + TÕ bµo tù ®iÒu hoµ qu¸ tr×nh chuyÓn ho¸ vËt chÊt th«ng qua ®iÒu khiÓn ho¹t tÝnh cña enzim b»ng c¸c chÊt ho¹t ho¸ hay øc chÕ. +øc chÕ ngîc lµ kiÓu ®iÒu hoà trong đó sản phẩm của con đờng chuyển hoá quay lại tác đông nh một chất øc chÕ lµm bÊt ho¹t enzim xóc t¸c cho ph¶n øng ë đầu con đờng chuyển hoá..

<span class='text_page_counter'>(4)</span> + Xác định đợc chất có -Liên hệ : Cần ăn uống hợp lý nồng độ tăng là C. để tránh gây hiện tợng bệnh lý +Chất C thừa ức chế enzim tr¸nh rèi lo¹n chuyÓn ho¸. chuyÓn AB, chÊt A tÝch tô trong tÕ bµo. +ChÊt A H g©y h¹i cho tÕ bµo. 4, Tổng kế và đánh giá + HS đọc kết luận SGK (trang 59). + §äc môc “Em cã biÕt”. + HS điền vào phiếu học tập, GV thu 1 số phiếu học tập để chấm, tìm hiểu cơ chế tác động cña enzim. C¬ chÊt Enzim Các tác động KÕt qu¶ Th¶o luËn 5, DÆn dß + Tr¶ lêi c©u hái SGK. + ChuÈn bÞ cho thùc hµnh: Khoai t©y sèng vµ luéc chÝn, døa t¬i, gan lîn, gan gµ t¬i. RÚT KINH NGHIỆM SAU TIẾT DẠY -------------------cód-------------------. Ngày soạn: Tiết:. Bµi 15 Thùc hµnh: Mét sè thÝ nghiÖm vÒ Enzim. I- Môc tiªu - HS biết cách bố trí thí nghiệm và tự đánh giá đợc mức độ ảnh hởng của các yếu tố môi trờng lên hoạt tính của Enzim Catalaza. - HS tù tiÕn hµnh thÝ nghiÖm theo quy tr×nh SGK cho s½n. II- ChuÈn bÞ *HS: Khoai tây sống, khoai tây sống ngâm trong nớc đá, khoai tây chín. - Døa chÝn võa. - Gan l¬n hoÆc gµ t¬i. *GV: èng nghiÖm, èng hót, cèc thñy tinh, cèc sø nghiÒn mÉu, thít, phÔu, líi läc, que tre, èng ®ong … - Cån 70 - 90o - Níc läc l¹nh - Níc röa b¸t - Dung dÞch H2O2, i«t lo·ng. III- TiÕn hµnh 1- KiÓm tra bµi cò.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Nêu một số đặc điểm của Enzim? 2- Träng t©m: 1 trong 2 thÝ nghiÖm 3- TiÕn hµnh A- ThÝ nghiÖm víi Enzim Catalaza 1- môc tiªu C©u hái: Em h·y tr×nh bµy môc tiªu tiÕn hµnh thÝ nghiÖm nµy ? 2- ChuÈn bÞ C©u hái: ChuÈn bÞ thÝ nghiÖm nµy nh thÕ nµo?. 3- ThÝ nghiÖm Hoạt động của GV. Héng cña HS. GV: Chia HS theo nhóm để Tiến. hµnh. theo. Néi dung nhãm - 3 l¸t khoai t©y. tiÕn hµnh thÝ nghiÖm (4 nghiªn cøu SGK (trang + 1l¸t sèng nhãm/ 1 líp). 61). C¸c thµnh viªn trong + 1 l¸t chÝn - TiÕn hµnh thÝ nghiÖm víi nhãm chuÈn bÞ theo híng + 1l¸t sèng ng©m trong níc dÉn cña GV vµ nhãm trEnzim Catalaza. l¹nh ëng: ChuÈn bÞ 3 l¸t khoai Tr×nh bµy kÕt qu¶ thÝ nghiÖm - Nhá H2O2 lªn 3 l¸t khoai t©y (dÇy 5 cm). vµ gi¶i thÝch. - Quan s¸t hiÖn tîng. Thùc hiÖn thÝ nghiÖm GV: Híng dÉn häc sinh thao + L¸t khoai sèng t¹o ra bäc - Quan s¸t thÝ nghiÖm t¸c thÝ nghiÖm. khÝ bay lªn. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy - C¾t l¸t khoai + L¸t khoai t©y chÝn kh«ng - Nhá 1 giät dung dÞch H2O2 kÕt qu¶ thÝ nghiÖm. cã hiÖn tîng g×. lªn mçi miÕng khoai. + L¸t khoai t©y sèng ng©m. C©u hái: T¹i sao ph¶i chuÈn bÞ. trong níc l¹nh cã bät khÝ. 3 l¸t khoai t©y kh¸c nhau?. nhng rÊt Ýt (hoÆc kh«ng cã. GV: Nªu c©u hái. bät khÝ).. - C¬ chÊt cña Enzim Catalaza. * Nội dung nêu đợc. lµ g× ?. 2- ViÕt b¸o c¸o thu ho¹ch.. - C¬ chÊt lµ H2O2. - S¶n phÈm t¹o thµnh sau ph¶n - C¸c nhãm th¶o luËn tr¶ - S¶n phÈm sau ph¶n øng lµ øng do enzim nµy xóc t¸c lµ lêi c©u hái. H2O2 . g×? - ViÕt thu ho¹ch - Sù sai kh¸c vÒ enzim ë c¸c - T¹i sao cã sù sai kh¸c vÒ ho¹t l¸t khoai. tÝnh enzim gi÷a c¸c l¸t khoai t©y?. + Xét ở nhiệt độ bình thờng Enzim Catalaza cã ho¹t tÝnh cao t¹o ra nhiÒu bät khÝ trªn bÒ mÆt l¸t khoai..

<span class='text_page_counter'>(6)</span> + Lát để trong nớc đá lạnh Enzim gi¶m ho¹t tÝnh khi nhiệt độ thấp. + Lát chín: Nhiệt độ phân hñy mÊt ho¹t tÝnh. B- ThÝ nghiÖm sö dông enzim trong qu¶ døa tơi để tách chiết ADN. 1- Môc tiªu - HS biết sử dụng Enzim trong tự nhiên để tách ADN ra khỏi tế bào. - Nhận biết đợc một số đặc tính Lý hóa của ADN. 2- ChuÈn bÞ: - Yªu cÇu häc sinh tr×nh bµy. 3- ThÝ nghiÖm Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. GV: Yªu cÇu HS. 1- TiÕn hµnh thÝ nghiÖm. - TiÕn hµnh thÝ nghiÖm. Mçi nhãm ph©n c«ng c¸c. Néi dung * TiÕn hµnh. - Quan sát đợc phân tử thành viên thực hiện theo 4 bíc (SGK trang 62) ADN và tách đợc ADN. GV: - Nhắc HS lấy đúng tỷ - Các thao tác cần chú ý: lÖ níc röa chÐn vµ níc cèt NghiÒn mÉu cÈn thËn, läc døa.. dÞch, läc níc cèt døa, khuÊy nhÑ hîp chÊt trong. - KiÓm tra kÕt qu¶ tiÕn hµnh. èng nghiÖm.. cña c¸c nhãm: xem cã c¸c sợi trắng đục lơ lửng trong - Quan sát các hiện tợng ở - Thấy phân tử ADN dạng sợi líp cån phæ biÕn cho HS tù èng nghiÖm. trắng đục và kết tủa lơ lửng. kiÓm tra kÕt qu¶ thÝ nghiÖm. Tách đợc ADN với quan sát C©u hái: Cho níc röa chÐn 2- ViÕt b¸o c¸o thu ho¹ch * Nội dung nêu đợc vµo dÞch nghiÒn TB cã môc - ViÕt têng tr×nh thÝ nghiÖm - Cho níc röa chÐn b¸t vµo đích gì? Giải thích? c¸c bíc tiÕn hµnh thÝ dịch nghiền để phản ánh vỡ C©u hái: Dïng Enzim trong nghiÖm, kÕt qu¶ thÝ mµng sinh chÊt. qu¶ døa t¬i ë thÝ nghiÖm nghiÖm. này có tác dụng gì? Giải - Vận dụng lý thuyết để - Dùng Enzim trong quả dứa tơi để thủy phân Protêin và thÝch? gi¶i thÝch thÝ nghiÖm mµ phãng ADN ra khái Protªin..

<span class='text_page_counter'>(7)</span> c¸c em võa tiÕn hµnh. - Th¶o luËn, tr¶ lêi c©u hái IV- Cñng cè GV: - Giải đáp thắc mắc - Nhận xét, đánh giá giờ học - Lý do thµnh c«ng, kh«ng thµnh c«ng - C¸c thao t¸c thùc hiÖn thÝ nghiÖm. HS: Tr¶ lêi c¸c phÇn trong phiÕu häc tËp. Thø tù. Tªn TN. Môc tiªu. ChuÈn bÞ. TiÕn hµnh. KÕt qu¶. 1 2 V- DÆn dß - VÖ sinh líp häc s¹ch sÏ - Röa dông cô, lau s¹ch, tr¶ l¹i GV - Ôn tập kiến thức về hô hấp, cấu tạo của thể để chuẩn bị cho bài học sau. RÚT KINH NGHIỆM SAU TIẾT DẠY ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… …………………………………………. -------------------cód-------------------.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> : Ngày soạn: Tiết: Bµi 17: Quang Hîp I. Môc tiªu 1. KiÕn thøc - Kh¸i niÖm Quang hîp - Nêu đợc Quang hợp gồm 2 pha: Pha sáng và pha tối - Nêu đợc mối liên quan giữa ánh sáng với mỗi pha cũng nh mối liên hệ giữa 2 pha - Mô tả đợc tóm tắt các sự kiện chính của chu trình C3 - Trình bày đợc tóm tắt diễn biến, các thành phần tham gia, kết quả của pha sáng 2. KÜ n¨ng: rÌn 1 sè kÜ n¨ng - Ph©n tÝch, so s¸nh tæng hîp tæng hîp, kh¸i qu¸t - VËn dông kiÕn thøc liªn bµi, liªn m«n. 3. Phát triển năng lực a/ Năng lực kiến thức: - HS xác định được mục tiêu học tập chủ đề là gì - Rèn luyện và phát triển năng lực tư duy phân tích, khái quát hoá. - HS đặt ra được nhiều câu hỏi về chủ đề học tập b/ Năng lực sống: - Năng lực thể hiện sự tự tin khi trình bày ý kiến trước nhóm, tổ, lớp. - Năng lực trình bày suy nghĩ/ý tưởng; hợp tác; quản lí thời gian và đảm nhận trách nhiệm, trong hoạt động nhóm. - Năng lực tìm kiếm và xử lí thông tin về khái niệm gen, cấu trúc chung của gen cấu trúc; mã di truyền và quá trình nhân đôi AND. - Quản lí bản thân: Nhận thức được các yếu tố tác động đến bản thân: tác động đến quá trình học tập như bạn bè phương tiện học tập, thầy cô… - Xác định đúng quyền và nghĩa vụ học tập chủ đề... - Quản lí nhóm: Lắng nghe và phản hồi tích cực, tạo hứng khởi học tập... II. ChuÈn bÞ - Phơng pháp:Nêu vấn đề, phát vấn - Ph¬ng tiÖn:Tranh H17.1,H17.2,H9.2 III. Träng t©m cña bµi: - B¶n chÊt cña quang hîp vµ 2 pha cña quang hîp IV. TiÕn tr×nh tiÕt häc 1.ổn định lớp 2. KiÓm tra bµi cò C©u 1:ThÕ nµo lµ h« hÊp tÕ bµo? Qt hÝt thë cña chóng ta cã mèi liªn quan nh thÕ nµo víi qu¸ tr×nh h« hÊp tÕ bµo? C©u 2:H« hÊp tÕ bµo gåm mÊy giai ®o¹n?§Æc ®iÓm cña mçi giai ®o¹n.. 3.Bµi míi Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh - Con ngời, các loài động - Học sinh vận dụng các vật lấy Nl từ đâu để nuôi kiến thức thực tế để trả lời sèng c¬ thÓ? - Gv dÉn d¾t hs thÊy r»ng. Néi dung.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> mọi sinh vật đều sử dụng n¨ng lîng tõ qu¸ tr×nh quang hîp Quang hợp là gì? Những -Hs nhớ lại kiến thức đã sv nµo cã kh¶ n¨ng quang häc líp 6 tr¨ lêi: hîp? Kh¸i niÖm Ph¬ng tr×nh Sv quang hîp lµ TV -Gv đánh giá. Nêu KN và nhÊn m¹nh vai trß chuyÓn ho¸ d¹ng NL¸ thµnh n¨ng lîng ho¸ häc trong s¶n phÈm hu c¬ cña qu¸ tr×nh quang hîp. - GV giíi thiÖu c¸c lo¹i s¾c tè: +DiÖp lôc +Carotenoit +phicobilin GV gi¶i thÝch: As kh«ng ảnh hởng trực tiếp đến toµn bé qu¸ tr×nh quang hîp mµ chØ ¶nh hëng tíi giai ®o¹n ®Çu cña qu¸ tr×nh quang hîp. Do vËy QH chia lµm 2 pha : pha s¸ng vµ pha tèi. - Nªu tÝnh chÊt cña mçi pha + §iÒu kiÖn x¶y ra pha s¸ng, s¶n phÈm lµ g×? + §iÒu kiÖn x¶y ra pha tèi, s¶n phÈm lµ g×?. I. Kh¸i niÖm vÒ quang hîp. - Quang hîp lµ qu¸ tr×nh sö dụng năng ánh sáng để tổng hîp chÊt h÷u c¬ tõ c¸c nguyªn liÖu v« c¬. _Ph¬ng tr×nh quang hîp: CO2 + H2O+NLAS DiÖp lôc ( CH20)+ O2 - Sinh vËt quang hîp: Thùc vËt, t¶o, 1 sè vi khuÈn.. II.C¸c pha cña qu¸ tr×nh quang hîp Quang hîp gåm 2 pha: + Pha s¸ng + Pha tèi. TÝnh chÊt cña 2 pha +Pha s¸ng: chØ diÔn ra khi cã as, NLAS đợc biến đổi thành +§k: as; Sp: ATP, NADPH n¨ng lîng trong c¸c ph©n tö ATP, NADPH. +§k: C¶ as vµ ë trong tèi, +Pha tèi:DiÔn ra c¶ khi cã as sö dông ATP,NADPH, vµ c¶c trong tèi, Nhê ATP vµ CO2 NADPH mµ Co2 tæng hîp Sp:NADP+, ADP,chÊt h÷u thµnh chÊt h÷u c¬. c¬. Gv cho hs quan sát sơ đồ Hs quan sát sơ đồ, Sgk trả 1.Pha sáng pha s¸ng(H17.1) lêi: - DiÔn ra ë mµng Tilacoit. -Pha s¸ng diÔn ra ë ®©u? + DiÔn ra ë mµng Tilacoit - DiÔn biÕn: -Pha s¸ng chia lµm mÊy + Cã 2 giai ®o¹n +NLAS đợc các phân tử sắc tố giai ®o¹n? quang hîp hÊp thô +NLsau khi đợc hấp thụ đi vào - GV nhËn xÐt bæ sung c¸c chuçi chuyÒn electron _Gv giải thích:O2 đợc tạo t¹oATP, NADPH ra trong pha s¸ng H2O2H++1/2O2+2e_ -Dùa vµo chÊt sö dông vµ Nlas+H2O+NADP++ADP+Pi -Nªu pt cña pha s¸ng? chÊt t¹o thµnh viÕt pt. DiÖp lôc NADPH+ATP+O2 Pha tèi diÔn ra á d©u?. Hs trả lời đợc:. -Liªn quan gi÷a pha tèi vµ pha s¸ng. Dùa vµo H17.1, sö dung th«ng tin sgk tr¶ lêi: -Nguyªn liÖu: CO2, ATP, NADPH -SP:Hidr«cacbon _ Pha tèi sö dông SP cña pha s¸ng. -GV giíi thiÖu: CO2 dîc tổng hợp từ nhiều con đờng,đa số ở Tv là con đờng C3. - Cho Hs quan s¸t. Hs quan sát sơ đồ trả lời:. -Nguyªn liÖu pha tèi? SP cña pha tèi?. 2. Pha tèi - DiÔn ra trong chÊt nÒn lôc l¹p CO2 NADPH,ATP (CHO). Chu tr×nh C3.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> H17.2tr¶ lêi c¸c c©u hái -ChÊt nhËn CO2 ®Çu tiªn trong chu tr×nh lµ gi? - Sp ®Çu tiªn?. - ChÊt nhËn ®Çu tiªn:RiDP - Sp ®Çu tiªn: Hîp chÊt 3c¸cbon - Sp chÝnh cña chu tr×nh: §êng - V× qu¸ tr×nh t¹o thµnh 1 vßng khÐp kÝn.. - CO2+ hîp chÊt 5 c¸cbon t¹o thµnh hîp chÊt 6 c¸cbon kh«ng bÒn, t¸ch ra thµnh c¸c ph©n tö 3 c¸cbon. - Hîp chÊt 3 c¸cbon dîc biÕn đổi thành AlPG. - AlPG mét phÇn sd t¸i t¹o RiDP.Phần còn lại biến đổi thµnh tinh bét vµ saccar«z¬.. - Sp chÝnh cña chu tr×nh? - T¹i sao ngêi ta gäi qu¸ trình cố định CO2 là chu tr×nh Gv nhËn xÐt c¸c c©u tr¶ lêi vµ bæ sung. V. Cñng cè bµi - B¶n chÊt cña quang hîp lµ gi? - Quang hîp gåm nh÷ng giai ®o¹n nµo? Mèi liªn quan gi÷a chóng. VI. Bµi tËp vÒ nhµ: 1. Tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK 2. So s¸nh qu¸ tr×nh h« hÊp vµ qu¸ tr×nh quang hîp?( S¶n phÈm, Nguyªn liÖu, ph¬ng tr×nh, n¬i thùc hiÖn) RÚT KINH NGHIỆM SAU TIẾT DẠY ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ………………………………………….. Ngày soạn: Ch¬ng IV: Ph©n bµo TiÕt:. Bµi 18: Chu k× tÕ bµo vµ qu¸ tr×nh nguyªn ph©n. I/ Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: - Học sinh nêu đợc khái niệm chu kỳ tế bào - mô tả đợc các giai đoạn của chu kỳ tế bµo. - Hiểu rõ quá trình phân bào đợc điều khiển nh thế nào và những rối loạn trong quá trình điều hòa phân bào sẽ để lại những hậu quả gì ?.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> - Trình bày đợc các kì của quá trình nguyên phân. - Nêu đợc ý nghĩa của quá trình nguyên phân. 2. Kü n¨ng: - RÌn 1 sè kÜ n¨ng: + Ph©n tÝch tranh h×nh ph¸t hiÖn kiÕn thøc + So s¸nh, kh¸i qu¸t + Liªn hÖ thùc tÕ. 4. Phát triển năng lực a/ Năng lực kiến thức: - HS xác định được mục tiêu học tập chủ đề là gì - Rèn luyện và phát triển năng lực tư duy phân tích, khái quát hoá. - HS đặt ra được nhiều câu hỏi về chủ đề học tập b/ Năng lực sống: - Năng lực thể hiện sự tự tin khi trình bày ý kiến trước nhóm, tổ, lớp. - Năng lực trình bày suy nghĩ/ý tưởng; hợp tác; quản lí thời gian và đảm nhận trách nhiệm, trong hoạt động nhóm. - Năng lực tìm kiếm và xử lí thông tin về khái niệm gen, cấu trúc chung của gen cấu trúc; mã di truyền và quá trình nhân đôi AND. - Quản lí bản thân: Nhận thức được các yếu tố tác động đến bản thân: tác động đến quá trình học tập như bạn bè phương tiện học tập, thầy cô… - Xác định đúng quyền và nghĩa vụ học tập chủ đề... - Quản lí nhóm: Lắng nghe và phản hồi tích cực, tạo hứng khởi học tập... II/ ChuÈn bÞ: 1. Ph¬ng ph¸p: - Gi¸o viªn ph¸t vÊn - Häc sinh nghiªn cøu SGK, tranh h×nh, th¶o luËn nhãm vµ tr¶ lêi lÖnh. 2. §å dïng d¹y häc: - Tranh h×nh 18.1 vµ 18.2 phãng to - Tranh phân chia tế bào chất ở tế bào động vật và tế bào thực vật (nếu có). III/ Träng t©m cña bµi: - Chu kú tÕ bµo - Diễn biến của quá trình nguyên phân (đặc biệt là hoạt động của NST) và ý nghĩa cña nã. IV/ TiÕn tr×nh thùc hiÖn: 1. ổn định tổ chức 2. KTBC ? Trình bày pha sáng và pha tối của quá trình quang hợp ? ôxi đợc sinh ra từ chất nào, trong pha nµo cña qu¸ tr×nh quang hîp ? => ý nghÜa cña quang hîp ? 3. Bµi míi: ĐVĐ: ở bài 1 ta đã biết các tế bào chỉ đợc sinh ra bằng cơ chế phân bào. Vậy tế bào cã nh÷ng h×nh thøc ph©n bµo nµo ? c¬ chÕ vµ ý nghÜa cña chóng ra sao ? => Ch¬ng VI: ? TÕ bµo cã nh÷ng h×nh thøc ph©n bµo nµo ? => §V§ vµo bµi 18..

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Hoạt động I T×m hiÓu vÒ chu k× tÕ bµo Hoạt động của thầy. Hoạt động của trò. Néi dung I/ Chu k× tÕ bµo. ? Chu k× tÕ bµo lµ g× ?. Tham kh¶o SGK + h×nh - Lµ kho¶ng thêi gian gi÷a 18.1 th¶o luËn vµ tr¶ lêi. 2 lÇn ph©n bµo gåm k× trung gian vµ qu¸ tr×nh nguyªn ph©n. ? Kì trung gian đợc chia. - KTG gåm 3 pha:. thµnh mÊy pha? Lµ nh÷ng. Pha G1: tÕ bµo tæng hîp c¸c. pha nµo ? §Æc ®iÓm cña. chÊt cÇn cho sù sinh trëng. tõng pha? ? Có phải ở tất cả các tế bào - Chỉ những tế bào có khả Pha S: Nhân đôi ADN và khi kết thúc pha G1 đều năng phân chia.. NST.. chuyÓn sang pha S ?. Pha G2: TÕ bµo tæng hîp tÊt c¶ nh÷ng g× cßn l¹i cÇn cho qu¸ tr×nh nguyªn ph©n.. ? Thêi gian chu k× tÕ bµo ë - Kh¸c nhau c¸c bé phËn kh¸c nhau cña - §îc ®iÒu khiÓn b»ng 1 hÖ cïng 1 c¬ thÓ cã gièng thèng tinh vi. nhau kh«ng ? ? Sự điều hòa chu kì tế bào - Nhằm đảm bảo sự sinh trcó vai trò gì ?. ëng vµ ph¸t triÓn b×nh thêng cña c¬ thÓ.. ? §iÒu g× sÏ x¶y ra nÕu sù ®iÒu hßa chu k× bÞ trôc trÆc ? (GV giíi thiÖu thªm vÒ bÖnh ung th vµ liªn hÖ vÒ viÖc « nhiÔm m«i trêng g©y ung th ë mét sè “Lµng ung th”) Hoạt động II T×m hiÓu vÒ qu¸ tr×nh nguyªn ph©n Hoạt động của thầy. Hoạt động của trò. Néi dung II/. Qu¸. ph©n: ? Nguyên phân gồm mấy Tham khảo SGK, nêu đợc:. tr×nh. nguyªn.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> giai ®o¹n ?. Gåm 2 giai ®o¹n: Ph©n chia nh©n vµ ph©n chia tÕ bµo chÊt. 1. Ph©n chia nh©n (ph©n chia vËt chÊt di truyÒn). Sö dông H18.2 (SGK) ph¸t Nghiªn cøu h×nh vÏ, th¶o vÊn: luận và đại diện trả lời ? Quan s¸t H18.2. b.c em - KÐp, ®Ëm h¬n, ng¾n h¬n ë cã nhËn xÐt g× vÒ tr¹ng th¸i, k× trung gian. kÝch thíc cña NST? =>chøng tá ®iÒu g× ? NhËn xÐt vÒ mµng nh©n, nh©n con vµ thoi ph©n bµo ? => Đây đợc xem là giai ®o¹n “bao gãi” vËt liÖu di truyÒn vµ chuÈn bÞ ph¬ng tiÖn chuyªn chë ? Quan s¸t H18.2. d em cã nhËn xÐt g× vÒ tr¹ng th¸i, Nghiªn cøu h×nh vÏ, th¶o kích thớc và vị trí các luận và đại diện trả lời. NST ? - Tr¹ng th¸i kÐp - Kích thớc: Ngắn nhất, đờng kính lớn nhất => đã xoắn cực đại. -VÞ trÝ: TËp trung thµnh 1 hµng däc ë mÆt ph¼ng xÝch đạo ? Quan s¸t H18.2 e em cã Nghiªn cøu h×nh vÏ, tr¶ lêi nhận xét gì về động thái cña c¸c NST kÐp ?. ? Sau khi nhân đôi các NST Thảo luận nhóm, trả lời. không tách nhau mà dính - Giúp phân chia đồng đều nhau ở tâm động điều này vật chất di truyền cã lîi g×? ? T¹i sao c¸c NST l¹i xo¾n - ViÖc ph©n li NST kh«ng tới mức cực đại rồi mới bị rối ph©n chia nhiÔm s¾c tõ ? ? T¹i sao NST tËp trung 1 - C©n b»ng lùc kÐo ë 2 ®Çu. a, K× ®Çu: - C¸c NST kÐp b¾t ®Çu xo¾n vµ co ng¾n l¹i. - Cuèi k× ®Çu mµng nh©n vµ nh©n con biÕn mÊt. - Thoi ph©n bµo dÇn xuÊt hiÖn.. b, K× gi÷a: - C¸c NST kÐp co ng¾n cùc đại. - TËp trung thµnh 1 hµng dọc ở mặt phẳng xích đạo. - Thoi phân bào đợc đính vµo 2 phÝa cña NST t¹i t©m động. c, Kú sau: - 2 nhiÔm s¾c tö trong mçi NST kÐp t¸ch nhau ra vµ phân ly đồng đều trên thoi ph©n bµo vÒ 2 cùc cña tÕ bµo..

<span class='text_page_counter'>(14)</span> hµng ë mÆt ph¼ng xÝch tÕ bµo đạo ? Nếu các NST nằm lÖch 1 phÝa th× sao ? d, K× cuèi Quan s¸t H18.2. f nªu c¸c. - Mµng nh©n vµ nh©n con. sù kiÖn cña k× cuèi?. xuÊt hiÖn.. ? §iÒu g× sÏ x¶y ra nÕu ë k×. - C¸c NST th¸o xo¾n trë vÒ. gi÷a cña nguyªn ph©n c¸c. d¹ng sîi m¶nh.. thoi v« s¾c bÞ ph¸ hñy ? ? Tại sao khi phân chia - Thực hiện nhân đôi, tổng xong, NST l¹i th¸o xo¾n trë hîp ARN, chuÈn bÞ cho chu vÒ d¹ng sîi m¶nh ?. k× sau.. ? ViÖc ph©n chia tÕ bµo - K× cuèi. 2. Ph©n chia tÕ bµo chÊt:. chÊt x¶y ra ë k× nµo ? ? ViÖc ph©n chia TBC ë Nghiªn cøu SGK, tr¶ lêi. - X¶y ra ë k× cuèi.. TB§V vµ TBTV kh¸c nhau. - TBC ph©n chia dÇn, t¸ch. nh thÕ nµo ? V× sao cã sù. tÕ bµo mÑ thµnh 2 tÕ bµo. khác nhau đó?. con. Hoạt động III T×m hiÓu ý nghÜa cña nguyªn nh©n. Hoạt động của thầy. Hoạt động của trò. Néi dung III/ ý nghÜa cña qu¸ tr×nh nguyªn ph©n:. ? Nªu ý nghÜa sinh häc cña Nghiªn cøu SGK, th¶o luËn - ý nghÜa sinh häc: qu¸ tr×nh nguyªn ph©n ?. nhanh vµ tr¶ lêi.. - Víi sinh vËt nh©n thùc. (Yêu cầu phân biệt riêng ý đơn bào, nguyên phân là cơ nghĩa với sinh vật đơn bào, chế sinh sản. ®a bµo). - Víi sinh vËt nh©n thùc ®a bµo lµm t¨ng sè lîng tÕ bµo gióp c¬ thÓ sinh trëng vµ ph¸t triÓn t¸i sinh c¸c m«, c¬ quan bÞ tæn th¬ng.. ? Nêu ý nghĩa thực tiễn của HS thảo luận nhóm, đại - ý nghĩa thực tiễn: qu¸ tr×nh nguyªn ph©n ?. diÖn tr¶ lêi. - Nguyªn ph©n lµ CSKH. - Gi¸o viªn cung cÊp thªm. cña c¸c biÖn ph¸p: gi©m,. mét sè vÝ dô vÒ nh©n gièng. chiÕt, ghÐp cµnh.. v« tÝnh vµ nu«i cÊy m«.. - øng dông nu«i cÊy m« đạt hiệu quả.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> V/ Tổng kết - đánh giá: - 1 học sinh đọc phần ghi nhớ (SGK), giáo viên nhấn mạnh những ý cơ bản. - NhËn xÐt giê häc. VI/ Bµi tËp vÒ nhµ: - Häc bµi, tr¶ lêi c©u hái SGK. - §äc môc “em cã biÕt” SGK trang 75 - ¤n tËp kiÕn thøc vÒ qu¸ tr×nh gi¶m ph©n. RÚT KINH NGHIỆM SAU TIẾT DẠY ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ………………………………………….. Ngày soạn: Tiết:. bµi 19 Gi¶m ph©n. I/ Môc tiªu bµi häc: 1/ KiÕn thøc:  Mô tả đợc diễn biến cơ bản của quá trình giảm phân.  Giải thích đợc vì sao qua giảm phân số NST giảm một nửa  Tìm đợc 2 sự kiện quan trọng dẫn đến tăng số l;oại giao tử trong giảm phân từ đó nªu ý nghÜa cña gi¶m ph©n.  Chỉ ra đợc điềm khác cơ bản giữa nguyên phân và giảm phân? 2/ Ký n¨ng:  Kü n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch h×nh vÏ.  Ph¸t triÓn t duy lý thuyÕt: ph©n tÝch, so s¸nh.  Kỹ năng hoạt động nhóm..

<span class='text_page_counter'>(16)</span> 3/ Thái độ: Cã ý thøc vËn dông kiÕn thøc vÒ gi¶m ph©n hay sinh s¶n h÷u tÝnh vµo thùc tiÔn s¶n xuÊt ( nh thô phÊn chÐo cho c©y; ph¸t hiÖn c¸c lo¹i biÕn dÞ tæ hîp ) 4/ Phát triển năng lực a/ Năng lực kiến thức: - HS xác định được mục tiêu học tập chủ đề là gì - Rèn luyện và phát triển năng lực tư duy phân tích, khái quát hoá. - HS đặt ra được nhiều câu hỏi về chủ đề học tập b/ Năng lực sống: - Năng lực thể hiện sự tự tin khi trình bày ý kiến trước nhóm, tổ, lớp. - Năng lực trình bày suy nghĩ/ý tưởng; hợp tác; quản lí thời gian và đảm nhận trách nhiệm, trong hoạt động nhóm. - Năng lực tìm kiếm và xử lí thông tin về khái niệm gen, cấu trúc chung của gen cấu trúc; mã di truyền và quá trình nhân đôi AND. - Quản lí bản thân: Nhận thức được các yếu tố tác động đến bản thân: tác động đến quá trình học tập như bạn bè phương tiện học tập, thầy cô… - Xác định đúng quyền và nghĩa vụ học tập chủ đề... - Quản lí nhóm: Lắng nghe và phản hồi tích cực, tạo hứng khởi học tập... Ii ChuÈn bÞ: 1/ §å dïng:  H×nh vÏ 19.1; H19.2 ( sinh häc c¬ b¶n); H×nh 30.2 (sinh häc n©ng cao)  Phiếu học tập 1, 2 ( Học sinh đã chuẩn bị ở nhà); PHT số 3 ( tại lớp)  M¸y chiÕu (nÕu cã) 2/ Ph¬ng ph¸p:  Vấn đáp  Hoạt động nhóm 3/ Trong t©m: (Gi¶m ph©n 1) Iii TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: 1/ ổn định tổ chức: 2/ KiÓm tra bµi cò:  Mét tÕ bµo (2n) cã ký hiÖu A a B b, viÕt ký hiÖu bé NST ë kú trung gian, kú sau, kú cuèi cña ph©n bµo nguyªn ph©n.  Thùc chÊt cña ph©n bµo nguyªn ph©n? X¶y ra ë thêi ®iÓm nµo trong chu kú tÕ bµo? §iÒu g× x¶y ra khi kú gi÷a cña nguyªn ph©n thoi v« s¾c bÞ ph¸ huû. 3/ Gi¶ng bµi míi: -. Đặt vấn đề: Nh sách giáo viên hoặc vào bài trực tiếp. Hoạt động 1: Mục tiêu : Nắm đợc diến biến cơ bản của giảm phân. Hoạt động của GV Hoạt động của h/s Néi dung - Giáo viên treo H19(sơ đồ I Qu¸ tr×nh gi¶m ph©n gi¶m ph©n ) ? Gi¶m ph©n x¶y ra ë lo¹i Häc sinh quan s¸t h×nh vÏ * X¶y ra ë tÕ bµo SD chÝn tế bào nào? Thời điểm nào? và phải trả lời đợc * Gåm hai lÇn ph©n bµo ? Cã mÊy lÇn ph©n bµo liªn liªn tiÕp. tiÕp? KÕt qu¶ sau gi¶m * KÕt qu¶ tõ 1 tÕ bµo SD ph©n. (2n) 4 tế bào đơn bội ( 1n) - Gi¸o viªn yªu cÇu c¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶ Häc sinh b¸o c¸o kÕt qu¶ * DiÕn biÕn c¬ b¶n cña PHT sè 1. gi¶m ph©n ( Tê nguån) PHT sè1; nhËn xÐt - Yªu cÇu hs nhËn xÐt - GV ®a ra tê nguån.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Tê nguån cña PTH1:A C¸c kú. Nh÷ng diÕn biÕn c¬ b¶n cña NST Gi¶m ph©n 1 Gi¶m ph©n 2 Kỳ trung  NST ở dạng sợi mảnh, tự nhân  Không có sự nhân đôI của NST gian đôi thành NST kép Kú ®Çu  NST kết cặp đồng dạng; tiếp  NST co xoắn lại thoi vô sác hình hợp; có thể trao đổi chéo rồi co thµnh, mµng nh©n ;nh©n con xo¾n; thoi v« s¾c h×nh thµnh, biÕn mÊt mµng nh©n , nh©n con biÕn mÊt Kú gi÷a  NST xo¾n tèi ®a  C¸c NST kÐp tËp trung thµnh mét hµng trªn mÆt ph¼ng xÝch  TËp hîp thµnh 2 hµng trªn mÆt đạo của thoi vô sắc. phẳng xích đạo của thoi vô sắc; t¬ v« s¾c dÝnh vµo mét phÝa cña mçi NST kÐp Kú sau  Mçi NST kÐp trong cÆp t¬ng  C¸c NST t¸ch nhau tiÕn vÒ 2 cùc đồng đợc thoi vô sắc kéo về 2 tÕ bµo cùc cña tÕ bµo Kú cuèi  ë mçi cùc tÕ bµo NST dÇn gi·n  Mµng nh©n vµ nh©n con xuÊt xo¾n, mµng nh©n con xu¸t hiÖn, hiÖn, thoi v« s¾c tiªu biÕn, tÕ thoi v« s¾c tiªu biÕn, tÕ bµo chÊt bµo chÊt ph©n chia. ph©n chia  Kết quả tạo 2 tế bào con có bộ  Kết quả từ 2 tế bào đơn bội kép NST đơn bội kép ( n NST kép) thành 4 tế bào đơn bội (n) B: DiÔn biÕn cña TB sau gi¶m ph©n : - Sau giảm phân cácTB con sẽ biến đổi thành các giao tử - -1TB sinh tinh (2n) qua gi¶m ph©n tao 4 tinh trïng cã kh¶ n¨ng thô tinh - -1TB sinh trøng (2n) qua gi¶m ph©n t¹o 1trøng lín (n) cã kh¶ n©ng thô tinh vµ 3thÓ định hớng (n) sau sẽ tiêu biến Hoạt động 2: Mục tiêu + Gi¶I thÝch t¹i sao qua gi¶m ph©n bé NST gi¶m tõ 2 n xuèng cßn 1 n? X¶y ra ë thêi ®iÓm nµo? + Tím 2 sự kiện quan trọng trong giảm phân làm tăng số loại giao tử dẫn đến lµm t¨ng biÕn dÞ tæ hîp. Sau khi häc sinh cã kiÕn HS lµm viÖc theo yªu cÇu cña thøc vÒ gi¶m ph©n; GV yªu gi¸o viªn. cầu HS đọc lại một lợt sau đó trả lời câu hỏi ? Trong giảm phân, NST - NST nhân đôI 1 lần ở kỳ nhân đôi mấy lần? Thời trung gian 1. NST ph©n chia 2 ®iÓm nµo? Ph©n chia mÊy lÇn á kú sau 1 ( ph©n chia cÆp lÇn? Thêi ®iÓm nµo? đồng dạng); và kỳ sau 2 (Ph©n chia cromatÝt) ? Tr¹ng th¸I kÐp cña NST - Tßn t¹i tõ kú trung gian 1 tồn tại từ thời điểm nào đến đến kỳ giữa 2 thêi ®iÓm nµo? ? Sè NST ë kú trung gian1, - TBSD (2n); trung gian 1 (2n kú sau 1, kú cuèi 1, kú cuèi kÐp); Sau1 (2n kÐp); cuèi 1 (n 2 (NÕu tÕ bµo sinh dôc 2n) kép); cuối 2 (n đơn)? ?Sè NST gi¶m tõ 2n xuång - Từ kỳ sau 1 đến cuối 1 1n t¹i thêi ®iÓm nµo? ? T×m 2 sù kiÖn quan träng nhất dẫn đến xuất hiện nhiÒu lo¹i giao tö ? - HS quan s¸t h×nh 30.2 vµ t×m  Cho HS quan s¸t đợc sự kiện : Hiện tợng tiếp H30.2 (sinh häc 10 hợp; trao đổi chéo xảy ra ở kỳ n©ng cao). NÕu tÕ bµo đầu giảm phân 1 dẫn đến làm.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> sinh dôc cã 1 cÆp NST đồng dạng Equation Section (Next)BV/bv. Xác định số loại giao tö trong trêng hîp cã trao đổi chéo và không có trao đổi chéo.?  Yªu cÇu HS b¸o c¸o kÕt qu¶ phiÕu häc tËp sè 2; NhËn xÐt. Gi¸o viªn ®a tê nguån. t¨ng sè lo¹i giao tö. HS b¸o c¸o kÕt qu¶ th¶o luËn PHT sè 2. NhËn xÐt. Tê nguån cña PHT sè 2: Kh¶ n¨ng 1: K.tg;gi÷a; sau1 TB(2n) AaBb AAaaBBbb. K.cuèi1 AABB aabb. K.cuèi2 AB AB ab ab. Kh¶ n¨ng 2: AAbb AaBb. AAaaBBbb aaBB. ?Tõ TBSD 2n (AaBb) qua gi¶m ph©n cho bao nhiªu lo¹i giao tö ; sù kiÖn nµo giảI thích kết quả đó GV ®a raKL chung. Ab Ab aB aB. -4 lo¹i giao tö :AB,ab,Ab,aB -Sự phân ly độc lập và tổ hợp tự do của các cặp NST đồng dạng tõ Kgi÷a1sang kú sau1. Hoạt động 3: Mục tiêu : HS nêu đợc 2 ý nghĩa của giảm phân -Từ 2sự kiện dẫn đến làm II II YnghÜa cña gi¶m t©ng sè lo¹i giao tö GV cho HS nªu ý nghÜa ph©n (2ý nghÜa HS nªu ý nghÜa 1cña gi¶m SGK) ph©n -GV yªu cÇu HS ®iÒn vµo HS ®iÒn vµo dÊu ?tr¶ låi c©u hái dấu ? trong sơ đồ rót, ra ý nghÜa nghÜa 2 cña gi¶m -C« chÕ nµo duy tr× bé NST ph©n đặc trng cho loài sinh sản h÷u tÝnh ? Sơ đồ: Hîp tö (2n). ? ?. C¬ thÓ trëng thµnh TBSD (2n) Giao tử đực Giao tö c¸i. ?. Hoạt động 4: mục tiêu : HS chỉ đợc điểm khác cơ bản giữa nguyên phân và giảm phân GV yêu cầu HS hoàn thành PHT số 3 từ đó rút đợc điểm khác cơ bản giữa nguyên phân và gi¶m ph©n 3 : Củng cố :GV yêu cầu HS đọc SGK phần kết luận chung và hòan chỉnh kết luận:.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> -Gi¶m ph©n x¶y ra ë TB SD khi chÝn -Gåm 2 lÇn ph©n bµo liªn tiÕp -NST nhân đôI 1 lần ; phân chia 2 lần -GPI: Phân chia cặp NST đồng dạng -GPII: Phân chia NSTkép thành2NSTđơn -Kết quả từ 1TBSD(2n) thành 4TB đơn bội (n) -Hiện tợng tiếp hợp ;TĐC(kỳ đầu1); hiện tợng phân ly độc lập và tổ hợp tự do (từ k.giữa1 sang k.sau1)của cặp nst đồng dạngtrong giảm phân đã làm tăng số loại giao tử ; kết hợp vôi sự thụ tinh dẫn đến tăng BDTH làm sinh giới đa dạng phong phú -Giảm phân kết hộp với thụ tinh và nguyên phân là cơ chế đảm bảo duy trì bộ NST đặc trng và ổn định cho loài 4: C©u hái vµ Bµi tËp : -Tr¶ lêi 4 c©u hái SGK T.80(sinh häc 10 c¬ b¶n) -Bµi tËp 4 ,5 T.104 (sinh häc 10 n©ng cao ) -Sử dụng các sợi len màu (xanh ,đỏ );băng dính ;tờ rô ki thể hiện sô đồ quá trình giảm ph©n Pth số 1A Quan sát Hình 19, đọc thông tin SGK sinh học 10 trang 76-77 và điền. vµo b¶ng sau: Kú. Nh÷ng diÕn biÕn c¬ b¶n cña NST Gi¶m ph©n 1 Gi¶m ph©n 2. Trung gian §Çu Gi÷a Sau Cuèi B: diÔn biÕn cña TB sau gi¶m ph©n ? Pth số 2: Một tế bào sinh dục có ký hiệu A a B b (Adồng dạng với a; B đồng dạng với b). a/ViÕt ký hiÖu bé NST ë kú trung gian, kú gi÷a 1; kú sau 1, kú cuèi 1, kú cuèi 2 trong gi¶m phân. (trờng hợp không có trao đổi chéo.) b/Sù kiÖn nµo quan trong nhÊt trong gi¶m ph©n lµm t¨ng sè lo¹i giao tö? Pth sè 3: a/: §iÒn giÊu x vµo nh÷ng trêng hîp cã thÓ x¶y ra trong nguyªn ph©n, gi¶m ph©n: Sù kiÖn Nguyªn Gi¶m ph©n ph©n NST nhân đôi NST đóng xoắn; xoắn tối đa; tháo xoắn NST xếp 2 hàng trên mặt phẳng xích đạo thoi vô sắc NST tiếp hợp và trao đổi chéo Phân li cặp NST đồng dạng Ph©n chia nh©n Ph©n chia tÕ bµo chÊt H×nh thµnh 3 thoi v« s¾c Cã 2 lÇn ph©n bµo b/: §iÓm giång vµ kh¸c nhau gi÷a nguyªn ph©n vµ gi¶m ph©n? RÚT KINH NGHIỆM SAU TIẾT DẠY ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… Ngày soạn:.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Tiết:. THỰC HÀNH QUAN SÁT CÁC KÌ CỦA NGUYÊN PHÂN TRÊN TIÊU BẢN RỄ HÀNH. I)Môc tiªu: 1)Nhận biết đợc các kì khác nhau của nguyên phân dới kính hiển vi. 2)Vẽ đợc các tế bào ở các kì của nguyên phân quan sát dới kính hiển vi. 3)RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tiªu b¶n vµ kÜ n¨ng sö dông kÝnh hiÓn vi. II)ChuÈn bÞ: 1)Phơng pháp: -Vấn đáp. -Trùc quan. 2)§å dïng: -KÝnh hiÓn vi. -Tiêu bản cố định lát cắt dọc rễ hành. -Tranh ¶nh vÒ qu¸ tr×nh nguyªn ph©n. III)TiÕn tr×nh thùc hiÖn 1)ổn định lớp. 2)KiÓm tra bµi cò C1)Em h·y tr×nh bµy c¸c k× trong nguyªn ph©n? C2)So s¸nh tªn gäi, h×nh d¹ng, sè lîng NST qua c¸c k× nguyªn ph©n. 3)Hoạt động dạy-học. Hoạt động 1: Quan sát nhận biết các kì của quá trình nguyên phân. Hoạt động của GV Hoạt động của HS -Em h·y cho biÕt víi bµy -HS nghiªn cøu SGKvíi bµi thùc hµnh nµy c¸c th¶o luËn vµ tr¶ lêi. em phải làm đợc gì? -GV nhËn xÐt vµ nhÊn m¹nh.. -GV giíi thiÖu vµ híng dÉn s¬ qua kÜ n¨ng sö dông kÝnh hiÓn vi.. -HS nghe SGK.. kÕt. Néi dung I)Môc tiªu.. -Xác định các kì khác nhau của nguyªn ph©n. -Vẽ đợc các tế bào ở các kì nguyªn ph©n. -BiÕt sö dông kÝnh hiÓn vi. hîp II)ChuÈn bÞ. -Kính hiển vi đã đợc điều chỉnh s½n. -Tiêu bản cố định lát cắt dọc rễ hµnh. III)Néi dung vµ c¸ch tiÕn hµnh.. -C¸c nhãm nhËn dông cô. A)Quan s¸t nhËn biÕt c¸c k×. -GV chia nhãm thùc hµnh vµ ph¸t dông cô thÝ trong qu¸ tr×nh nguyªn ph©n. nghiÖm. -C¸c nhãm kÕt hîp víi SGK để tiến hành. 1)Quan s¸t nhËn biÕt. -GV híng dÉn cho HS cách đặt tiêu bản lên kính hiển vi để quan sát. -GV yªu cÇu HS quan s¸t toµn bé l¸t c¾t däc rÔ hµnh để xác định vùng rễ có nhiÒu tÕ bµo ph©n chia.. Hoạt động của GV Hoạt động của HS -Em gäi tªn c¸c th«ng tin HS quan s¸t vµ thùc hiÖn ®trªn tiªu b¶n qua viÖc em îc yªu cÇu: quan sát và nhận biết đợc? -Gọi tên các thông tin trên tiªu b¶n t¬ng øng víi c¸c k× nguyªn ph©n. -Sè lîng NST ë k× gi÷a. -H×nh d¹ng NST. -Sù ph©n bè NST. -GV kiÓm tra thùc hµnh cña c¸c nhãm b»ng c¸ch quan s¸t thÞ trêng kÝnh hiÓn vi c¸c nhãm  NhËn xét và giúp đỡ HS thực. Néi dung *NhËn biÕt -C¸c k×. -Sè lîng NST. -H×nh d¹ng NST. -Sù ph©n bè NST.. *VÏ s¬ lîc h×nh quan s¸t.

<span class='text_page_counter'>(21)</span> hiện đúng. -Các nhóm quan sát kĩ mẫu đợc. -GV yªu cÇu c¸c nhãm vÏ tiªu b¶n råi vÏ h×nh m« t¶. s¬ lîc h×nh tÕ bµo qua c¸c k× nguyªn ph©n. -C¸c nhãm quan s¸t vµ thùc -GV cho HS quan s¸t h×nh hiÖn c¸c yªu cÇu. vÏ trªn tranh vÒ c¸c k× nguyªn ph©n; nhËn biÕt c¸c k× vµ diÔn biÕn ho¹t động của NST. Hoạt động 2. Viết báo cáo thu hoạch. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. Néi dung B)B¸o c¸o thu ho¹ch.. -GV ®a ra yªu cÇu cña -C¸ nh©n hoµn thµnh b¸o mét bµi b¸o c¸o thu c¸o thu ho¹ch: ho¹ch. +Vẽ hình quan sát đợc. *Vẽ các kì nguyên phân. +Gäi tªn c¸c k× quan sát đợc. -GV thu c¸c b¸o c¸o cña một số HS đại diện cho c¸c nhãm  KiÓm tra, nhËn xÐt. -GV cho c¸c nhãm nhËn xÐt chÐo. Em nhËn xÐt g× vÒ sù kh¸c nhau cña c¸c tiªu b¶n? T¹i sao trong cïng mét k× cña nguyªn ph©n trªn tiªu b¶n l¹i cã thÓ tr«ng rÊt kh¸c nhau?. -HS th¶o luËn vµ tr¶ lêi yªu cÇu: +C¸c k× kh¸c nhau víi lo¹i tÕ bµo kh¸c nhau. +Trong cïng k× nhng diÔn biÕn kh¸c nhau (§Çu, gi÷a hoÆc cuèi k×).. 4)Tổng kết đánh giá. -HS tr¶ l¹i dông cô thùc hµnh. -GV nhËn xÐt giê thùc hµnh: +ý thøc thùc hµnh. +KÕt qu¶ thùc hµnh. -GV thu b¸o c¸o thu ho¹ch. 5)Bµi tËp vÒ nhµ. -¤n tËp kiÕn thøc vÒ tÕ bµo. -§äc bµi «n tËp. RÚT KINH NGHIỆM SAU TIẾT DẠY ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… …………………………………………..

<span class='text_page_counter'>(22)</span> Ngày soan:. Ch¬ng I ChuyÓn hãa vËt chÊt vµ n¨ng lîng ë vi sinh vËt ---Tiết: Bµi 22: Dinh dìng, chuyÓn hãa vËt chÊt vµ n¨ng lîng ë vi sinh vËt I. Môc tiªu: Sau khi häc xong bµi nµy häc sinh ph¶i: 1. KiÕn thøc; - Trình bày đợc khái niệm Vi sinh vật. - Nêu đợc 3 loại môi trờng nuôi cấy cơ bản của Vi sinh vật. - Phân biệt đợc 4 kiểu dinh dỡng của VSV dựa theo nguồn thức ăn và năng lợng. - Phân biệt đợc các kiểu hô hấp và lên men của VSV. 2. Kü n¨ng: - RÌn kü n¨ng quan s¸t kªnh ch÷, kªnh h×nh, kü n¨ng so s¸nh, ph©n tÝch, tæng hîp. - Kỹ năng lập biểu bảng, làm việc độc lập và làm việc theo nhóm. 3. Thái độ: - Có ý thức vận dụng kiến thức đã học vào thực tế. 4. Phát triển năng lực a/ Năng lực kiến thức: - HS xác định được mục tiêu học tập chủ đề là gì - Rèn luyện và phát triển năng lực tư duy phân tích, khái quát hoá. - HS đặt ra được nhiều câu hỏi về chủ đề học tập b/ Năng lực sống: - Năng lực thể hiện sự tự tin khi trình bày ý kiến trước nhóm, tổ, lớp. - Năng lực trình bày suy nghĩ/ý tưởng; hợp tác; quản lí thời gian và đảm nhận trách nhiệm, trong hoạt động nhóm. - Năng lực tìm kiếm và xử lí thông tin về khái niệm gen, cấu trúc chung của gen cấu trúc; mã di truyền và quá trình nhân đôi AND. - Quản lí bản thân: Nhận thức được các yếu tố tác động đến bản thân: tác động đến quá trình học tập như bạn bè phương tiện học tập, thầy cô… - Xác định đúng quyền và nghĩa vụ học tập chủ đề... - Quản lí nhóm: Lắng nghe và phản hồi tích cực, tạo hứng khởi học tập... II. Träng t©m: - Phân biệt đợc các kiểu dinh dỡng ở VSV. - Phân biệt đợc các kiểu hô hấp và lên men của VSV. III. ChuÈn bÞ: 1. Ph¬ng ph¸p: - Phơng pháp vấn đáp kết hợp với công tác làm việc độc lập và thảo luận nhóm của học sinh th«ng qua quan s¸t kªnh ch÷, kªnh h×nh. - KÕt hîp xen kÏ c¸c ph¬ng ph¸p kh¸c. 2. §å dïng d¹y häc: - Tranh phãng to mét sè lo¹i vi sinh vËt. - Mét sè mÉu vËt tù nhiªn cã vi sinh vËt. - HÖ thèng biÓu b¶ng. - PhiÕu häc tËp: Ph©n biÖt h« hÊp khÝ, h« hÊp kþ khÝ vµ lªn men H« hÊp hiÕu khÝ H« hÊp kþ khÝ Lªn men Kh¸i niÖm.

<span class='text_page_counter'>(23)</span> ChÊt nhËn e cuèi cïng S¶n phÈm VÝ dô IV. TiÕn tr×nh thùc hiÖn: 1. ổn định lớp: 2. KiÓm tra bµi cò: 3. Hoạt động dạy và học: * Đặt vấn đề: Trong những năm nửa cuối thế lỷ 17 nếu không có “mắt kính” của Lơ -Ven– Huc thì không ai có thể tởng tợng nổi ngay trong không khí chúng ta thở, trong đất ®ai chóng ta trång trät, trong nh÷ng giät níc ao, hå, s«ng biÓn vµ ngay trong c¬ thÓ chóng ta có một thế giới những sinh vật vô cùng phong phú và sống động – thế giới của những sinh vËt bÐ nhá. §ã chÝnh lµ c¸c vi sinh vËt. §Ó hiÓu râ vÒ thÕ giíi nµy chóng ta cïng nghiªn cøu: * Hoạt động 1: Tìm hiểu khái niệm vi sinh vật: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Néi dung + GV yªu cÇu häc sinh + HS nghiªn cøu SGK I. Kh¸i niÖm vi sinh vi sinh nghiên cứu mục I – SGK, những đặc điểm. vËt sau đó liệt kê những đặc +KÝch thíc:RÊt nhá bÐ ®iÓm chung cña nhãm + CÊu t¹o: VSV. - §¬n bµo (nh©n s¬, nh©n thùc) (KÝch thíc, cÊu t¹o c¬ thÓ, - Tập hợp đơn bào. đặc điểm khác ) + §Æc ®iÓm: HÊp thô chuyÓn hãa chÊt dinh dìng nhanh, ST, S2 rÊt nhanh, ph©n bè réng. + §¹i diÖn: VK, §VNS, vi t¶o, vi nÊm + HS trao đổi nhóm  các + Từ đặc điểm chính của 5 đại diện giíi SV gi¸o viªn yªu cÇu HS thảo luận nhóm để tìm trong từng giới những đại diện SV có thể đợc xếp vµo nhãm VSV. + Cho HS quan s¸t tranh vÏ mét sè lo¹i VSV. * Hoạt động 2: Tìm hiểu các loại môi trờng và các kiểu dinh dỡng của VSV Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Néi dung Hái: VSV sèng ë nh÷ng + HS: Nghiªn cøu SGK II. M«i trêng vµ c¸c kiÓu môi trờng nào? Phân biệt trao đổi nhóm. dinh dìng c¸c lo¹i m«i trêng? + GV yêu cầu đại diện + Đại diện trình bày nhóm 1.Các loại môi trờng cơ bản. kh¸c nhËn xÐt bæ sung. nhãm tr×nh bµy. + GV tãm t¾t díi d¹ng s¬ đồ hóa: MTTN MT.

<span class='text_page_counter'>(24)</span> Hoạt động của giáo viên MTDCTN MTNC MTTH MT BTH + GV cho HS quan s¸t mét sè mÉu vËt tù nhiªn cã VSV sèng vµ gi¶ng gi¶i thªm. + GV ®a ra c¸c vÝ dô vÒ m«i trêng cÊy tù nhiªn: Cao thÞt bß, níc canh thÞt, cao nÊm men, pep ton... Hái : VSV cã thÓ tæng hîp c¸c lo¹i chÊt h÷u c¬ nµo? GV khẳng định: Tổng hợp c¸c lo¹i chÊt h÷u c¬: Cacbon hidrat, lipit, pro tªin, axit nucleic... + GV gi¶i thÝch: KiÓu dinh dìng lµ c¸ch thøc SV sö dông n¨ng lîng vµ thøc ¨n trong m«i trêng nh thÕ nào? Nói đến nguồn thức ăn ngời ta quan tâm đến C, H. Trong bài đề cập nguồn C. + Yªu cÇu häc sinh quan sát sơ đồ trang 89 SGK trả lêi c©u hái: Hái: C¨n cø vµo tiªu chÝ nµo ngêi ta chia VSV thµnh 2 nhãm:VSV quang dìng vµ VSV hãa dìng? Hái:C¨n cø vµo tiªu chÝ nµo ngêi ta chia mçi nhãm thµnh 2 nhãm nhá h¬n? Hỏi: Nếu đồng thời căn cø vµo nguån NL nguån C th× VSV chia thµnh mÊy nhãm, lµ nh÷ng nhãm nµo?. Hoạt động của học sinh. Néi dung. HS: Suy nghÜ, tr¶ lêi. 2. C¸c kiÓu dinh dìng. HS: Nguån n¨ng lîng.. HS: Nguån C chñ yÕu. HS: 4 nhãm: - Quang tù dìng - Quang dÞ dìng - Hãa tù dìng - Hãa dÞ dìng HS lÊy vÝ dô. So s¸nh c¸c kiÓu dinh dìng KiÓu dinh dìng. Nguån NL. Nguån C. §¹i diÖn. Quang tù dìng Quang dÞ dìng Hãa tù dìng Hãa dÞ dìng. + GV khẳng định đó cũng lµ 4 kiÓu dinh dìng cña HS: nghe, ghi bµi VSV.. - ChuyÓn hãa vËt chÊt: Lµ qu¸.

<span class='text_page_counter'>(25)</span> Hoạt động của giáo viên Hái: Cho vÝ dô vÒ VSV øng víi mçi kiÓu dinh dìng? (GV bæ sung) + GV yªu cÇu HS ®iÒn néi dung c¬ b¶n vµo b¶ng. Hoạt động của học sinh. Néi dung tr×nh sau khi hÊp thô c¸c chÊt dinh dìng nguån NL trong tÕ bµo diÔn ra c¸c ph¶n øng hãa sinh biến đổi các chất này. - ChuyÓn hãa vËn chuyÓn bao gåm: Ho hÊp, lªn men. III. H« hÊp vµ lªn men. Hoạt động của thầy + GV gi¶ng gi¶i KN chuyÓn hãa vËt chÊt ë VSV. Ph©n biÖt h« hÊp hiÕu khÝ , h« hÊp kÞ khÝ vµ lªn men. H« hÊp hiÕu khÝ. Kh¸i niÖm + GV yªu cÇu HS nh¾c l¹i KT cò b»ng c¸ch sö dông tranh h×nh 17 – SGK, yªu cÇu HS nªu c¸c giai ®o¹n chÝnh, nh÷ng thµnh phÇn tham gia, s¶n phÈm t¹o thµnh. + GV gi¶i thÝch râ: H« hÊp hiÕu khÝ, kÞ khÝ vµ lªn men đều trải qua giai đoạn đờng ph©n kh¸c nhau ë giai ®o¹n sau phân biệt các con đờng dùa vµo chÊt nhËn ®iÖn tö (e) cuèi cïng vµ s¶n phÈm t¹o thµnh. Lu ý: Chuçi chuyÒn e ë VSV nh©n s¬ diÔn ra ë mµng sinh chÊt ë SV nh©n thùc diÔn ra ë mµng trong cña ti thÓ. + GV yªu cÇu häc sinh hoµn thµnh phiÕu häc tËp:. ChÊt nhËn e cuèi cïng SP t¹o thµnh VÝ dô + HS: Hoạt động nhóm. §¹i diÖn nhãm tr¶ lêi, nhãm kh¸c bæ sung. HS: vËn dông KT gi¶i thÝch (rác thải xuống sông đọng lại VK ph©n hñy  H2S. KÕt hîp víi kim lo¹i Sunfua kim lo¹i (Pbs, HgS, ..) kh«ng tan l¾ng xuèng bïn  mµu ®en. HS s¾p xÕp HSNL: H« hÊp hiÕu khÝ > H« hÊp kþ khÝ > Lªn men. H« hÊp kÞ khÝ. Lªn men.

<span class='text_page_counter'>(26)</span> Hoạt động của giáo viên. Hoạt động của học sinh HS: Tr¶ lêi (Lµm dÊm, s÷a + GV chØnh lý ®a ra tê chua, rîu nÕp...) nguån. Liªn hÖ: ? T¹i sao níc s«ng T« LÞch cã mµu ®en vµ mïi thèi?. Néi dung. Hái: S¾p xÕp hiÖu suÊt NL thu đợc ở các quá trình hô hÊp hiÕu khÝ, kþ khÝ, lªn men theo thø tù tõ thÊp đến cao. 1p.tö Glucoz¬ H2HK H2KK lªn men 38ATP 22 – 25ATP 2ATP Hái: øng dông lªn men? * KÕt thóc bµi: H« hÊp vµ lªn men ë VSV lµ nh÷ng qu¸ tr×nh sinh häc xÈy ra thêng xuyªn xung quanh chúng ta. Chúng ta cần tìm hiểu để giải thích một số hiện tợng thực tế và ứng dụng vào cuộc sống. Bài học sau sẽ đề cập đến những ứng dụng này. 4. Tổng kết - đánh giá: + HS đọc kết luận SGK. + Quan sát sơ đồ sau và cho biết A, B, C là quá trình phân giải năng lợng nào ở VSV. ChÊt cho ®iÖn tö h÷u c¬ (A) (B) (C) Q Q Q ChÊt h÷u c¬ O2 NO3, SO4, CO + Híng dÉn HS tr¶ lêi c©u 3 phÇn Bµi tËp 5. Bµi tËp: - §äc phÇn em cã biÕt cuèi bµi. - Tr¶ lêi c©u hái cuèi bµi - Nghiªn cøu tríc bµi 23. Tê nguån : Ph©n biÖt h« hÊp hiÕu khÝ, h« hÊp kþ khÝ vµ lªn men. ----H« hÊp hiÕu khÝ Kh¸i niÖm: ChÊt nhËn e cuèi cïng S¶n phÈm t¹o thµnh VÝ dô :. H« hÊp kþ khÝ. Lµ qu¸ tr×nh « xi hãa c¸c ph©n tö h÷u c¬. Lªn men Lµ qu¸ tr×nh chuyÓn hãa QT phân giải cacbon hidro để kþ khÝ diÔn ra trong tÕ thu NL cho tÕ bµo bµo chÊt. «xi ph©n tö. Ph©n tö v« c¬ (NO3; SO4) Ph©n tö h÷u c¬. CO2, H2O n¨ng lîng. N¨ng lîng. Rîu, dÊm, n¨ng lîng. NÊm, §VNS, x¹ khuÈn,. VK ph¶n nitrat, nÊm. VK l¾c tÝc, nÊm men ....

<span class='text_page_counter'>(27)</span> VK axªtic, nÊm cóc men rîu ... ®en ... RÚT KINH NGHIỆM SAU TIẾT DẠY ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… …………………………………………..

<span class='text_page_counter'>(28)</span> Ngày soan: Tiết:. Bµi 23 : Qu¸ tr×nh tæng hîp vµ ph©n gi¶i c¸c chÊt ë vi sinh vËt I.Môc tiªu 1. KiÕn thøc: - Học sinh nêu đợc sơ đồ tổng hợp các chất ở vi sinh vật - Phân biệt đợc quá trình phân giải trong và ngoài tế bào ở vi sinh vật nhờ Enzim - Nêu đợc một số ứng dụng đặc điểm có lợi, hạn chế đặc điểm có hại của hai quá tr×nh trªn. 2. Kü n¨ng : - RÌn kü n¨ng ph©n tÝch tæng hîp - Liªn hÖ vËn dông kiÕn thøc vµo thùc tÕ vµ gi¶i thÝch c¸c hiÖn tîng thùc tÕ. 3.Thái độ : Từ vận dụng bài học học sinh có thể thực hiện các quá trình sản xuất phục phụ đời sống và b¶o vÖ m«i trêng . 4. Phát triển năng lực a/ Năng lực kiến thức: - HS xác định được mục tiêu học tập chủ đề là gì - Rèn luyện và phát triển năng lực tư duy phân tích, khái quát hoá. - HS đặt ra được nhiều câu hỏi về chủ đề học tập b/ Năng lực sống: - Năng lực thể hiện sự tự tin khi trình bày ý kiến trước nhóm, tổ, lớp. - Năng lực trình bày suy nghĩ/ý tưởng; hợp tác; quản lí thời gian và đảm nhận trách nhiệm, trong hoạt động nhóm. - Năng lực tìm kiếm và xử lí thông tin về khái niệm gen, cấu trúc chung của gen cấu trúc; mã di truyền và quá trình nhân đôi AND. - Quản lí bản thân: Nhận thức được các yếu tố tác động đến bản thân: tác động đến quá trình học tập như bạn bè phương tiện học tập, thầy cô… - Xác định đúng quyền và nghĩa vụ học tập chủ đề... - Quản lí nhóm: Lắng nghe và phản hồi tích cực, tạo hứng khởi học tập... II.ChuÈn bÞ : 1.Phơng pháp : Diễn giải - Hỏi đáp - Hoạt động theo nhóm 2.Đồ dùng : Sơ đồ quá trình tổng hợp Prôtêin , lipít, axit Nuclêic … sơ đồ quá trình phân gi¶i mét sè chÊt , lªn men. (VÝ dô: ph©n gi¶i p«li saccarit) III.Träng t©m bµi: PhÇn I vµ II (tæng hîp vµ ph©n gi¶i c¸c chÊt) IV.TiÕn tr×nh thùc hiÖn. 1.ổn định tổ chức , kiểm tra sĩ số 2.KiÓm tra bµi cò: Cho vÝ dô vÒ m«i trêng tù nhiªn cã vi sinh vËt ph¸t triÓn? Nêu những tiêu chí cơ bản để phân biệt kiểu dinh dỡng của vi sinh vật ? Cho biết các kiểu dinh dìng ë vi sinh vËt ? - Lµm bµi tËp 3 trang 91 ? 3.Bµi míi Mở bài : Trong đời sống con ngời đã sử dụng nhiều sản phẩm nh Rợu vang, Mì chính, Nớc mắm…. Các sản phẩm này đợc sản xuất nh thế nào ? Hoạt động 1: Tìm hiểu quá trình tổng hợp Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Néi dung.

<span class='text_page_counter'>(29)</span> - V× sao qu¸ tr×nh tæng hîp c¸c ë vi sinh vËt diÔn ra víi tồc độ rất nhanh ? - Gi¶ng gi¶i vÒ kh¶ n¨ng tæng hîp c¸c chÊt cña vi sinh vật , đặc biệt là các axitamin. Cßn ë ngêi cã mét sè axitamin kh«ng tæng hîp đợc gọi là axit amin không thay thÕ. - Yªu cÇu , ph©n nhãm Viết sơ đồ tổng hợp một số chÊt ë vi sinh vËt ? - Ch÷a bµi. - Nghiªn cøu SGK trang I. Qu¸ tr×nh tæng hîp 91 -+ V× vi sinh vËt sinh trëng nhanh + Mäi qu¸ tr×nh sinh lý trong c¬ thÓ còng diÔn ra - Vi sinh vËt cã kh¶ n¨ng tù tæng hîp c¸c lo¹i axit amin. nhanh. - Vi sinh vËt sö dông n¨ng lîng và Enzim nội bào để tổng hợp c¸c chÊt. * Tæng hîp Pr«tªin pÐptÝt - Nhóm 1: Sơđồ tổng hợp (Axitamin)n Pr«tªin Pr«tªin ? - Nhãm 2: Tæng hîp * Tæng hîp p«lySaccarit ATP + gluc«z¬-1-P p«lysaccarit ? - Nhãm 3:Tæng hîp LipÝt ADP-gluc«z¬ + PPvc - Gluc«z¬ + ADP- gluc«z¬ ? (Gluc«z¬)n+1+ ADP Nhãm 4: Tæng hîp Axit * Tæng hîp LipÝt: Nuclªic ? Gluc«z¬ C¸c nhãm bæ sung lÉn Gly xêralđêhit-3,1-P nhau <=> ®ihi®r«xiaxªt«n-P Axit Piruvic. Glyxªr«l. A xªtylc«A--> a.bÐo-->LipÝt. * Liên hệ: con ngời đã lợi dông kh¶ n¨ng tæng hîp ¸c chất của vi sinh vật để ứng dông vµo s¶n xuÊt nh thÕ nµo ? Bổ sung : Do tốc độ sinh trởng và sinh tổng hợp cao, vi sinh vËt trë thµnh nguån tµi nguyªn khai th¸c cña con ngêi. VÝ dô : 1 con bß nÆng 50 kiÓu gen chØ chØ s¶n xuÊt thªm mçi ngµy 0,5 kg Pr«tªin + 500 kg nÊm men cã thÓ tạo đợc 50 tấn Prôtêin mỗi ngµy. * Tæng hîp axit Nuclªic c¸c baz¬ nitric Nuclª«tit vận dụng kiến thức đã Đờng 5 C học và thông tin đài báo axit phôt phoric th¶o luËn nhanh vµ nªu LKho¸ trÞ Axit Nuclªic đợc LKhi®r« + S¶n xuÊt m× chÝnh , thøc ¨n giµu chÊt dinh dìng + Cung cÊp nguån Pr«tªin.

<span class='text_page_counter'>(30)</span> + S¶n xuÊt chÊt xóc t¸c sinh häc Hoạt động 2: Tìm hiểu Quá trình phân giải Hái: Ph©n biÖt ph©n gi¶i - Nghiªn cøu SGK trang 92 II.Qu¸ tr×nh ph©n gi¶i 1. Ph©n gi¶i Pr«tªin vµ øng trong vµ ngoµi tÕ bµo vi sinh - Th¶o luËn nhãm vËt ? - Có thể trả lời bằng sơ đồ dụng viÕt lªn b¶ng I. Nhận xét đánh giá - Lớp nhận xét bổ sung. + Liªn hÖ : Qu¸ tr×nh ph©n giải Prôtêin đợc ứng dụng nh thÕ nµo trong s¶n xuÊt? - Yªu cÇu häc sinh lµm bµi môc SGK trang 92. * Ph©n gi¶i ngoµi Pr«tªin Pr«tªin Axit amin vi sinh vËt - Vi sinh vËt hÊp thô axitamin vµ ph©n gi¶i tiÕp t¹o ra n¨ng lîng - Khi m«i trêng thiÕu C vµ thõa N, vi sinh vËt khö amin, sö dông axit h÷u c¬ lµm nguån C * Ph©n gi¶i trong - Pr«tªin mÊt ho¹t tÝnh , h háng Pr«tªaza Pr«tªin Axit amin - ý nghĩa : vừa thu đợc aa để tæng hîp Pr«tªin, võa b¶o tÕ bµo khái bÞ h h¹i * øng dông : - lµm níc m¾m, c¸c lo¹i níc chÊm.. - Häc sinh vËn dông kiÕn thøc thùc tÕ vÒ viÖc lµm t¬ng, lµm níc m¾m tõ Pr«tªin thùc vật và động vật. - C¸c nhãm th¶o luËn nªu đựơc: - Cho học sinh tham khảo tài + Nớc thịt, nớc đờng có liÖu quy tr×nh s¶n xuÊt níc thµnh phÇn kh¸c nhau m¾m vµ t¬ng. (Pr«tªin ,Saccarit) +S¶n phÈm : níc m¾m , níc t¬ng. + Lµm t¬ng nhê nÊm, lµm níc m¾m nhê vi khuÈn kþ khÝ ë ruét c¸ . §¹m trong t¬ng tø thùc vËt , §¹m trong níc mắm từ động vật Häc sinh nghiªn cøu SGK trang 93 Trao đổi và trả lời câu hỏi 2. Ph©n gi¶i p«lys¸ccarit vµ PôlySaccarit đợc phân giải - Yêu cầu nêu đợc: øng dông nh thÕ nµo ? + Ph©n gi¶ ngoµi +Ph©n gi¶i trong * Ph©n gi¶i ngoµi + øng dông lµm rîu, giÊm.

<span class='text_page_counter'>(31)</span> - Líp bæ sung. -Con ngêi øng dông trong s¶n xuÊt nh thÕ nµo ? - §¸nh gi¸ gióp häc sinh hoµn thiÖn kiÕn thøc - Giíi thiÖu quy tr×nh lµm rîu, lµm da cµ , mét sè bÝ quyÕt cã s¶n phÈm ngon. Hái: V× sao Rîu lµm b»ng ph¬ng ph¸p thñ c«ng ë mét vïng dÔ lµm ngêi uèng bÞ ®au ®Çu ? Hỏi: Các chất xenlulôzơ đợc ph©n gi¶i nh thÕ nµo ? vÝ dô? Con ngời đã lợi dụng quá trình phân giải này để ứng dôngvµo s¶n xuÊt nh thÕ nµo ? Gi¸o viªn ; nhê vi sinh vËt phân giải xác động vật thực vËt chuyÓn thµnh dinh dìng cho c©y. §ã lµ c¬ së khoa häc chÕ biÕn r¸c th¶i thµnh ph©n bãn -Hái: Qu¸ tr×nh ph©n gi¶i cña vi sinh vËt g©y t¸c h¹i g× ?. Pôlysaccarit--> đờng đơn * Ph©n gi¶i trong Vi sinh vật hấp thị đờng đơn --> ph©n gi¶i b»ng h« hÊp kþ khÝ, hiÕu khÝ, lªn men * øng dông: Lªn men ªtylic nÊm tinh bét gluc«z¬ đờng hoá nÊm men ªtanol + CO2 men rîu - Lªn men lactic (chuyÓn ho¸ Rợc bị ôxi hoá một phần kỵ khí đờng) VK lactic thành anđêhit, anđêhit gây Glucôzơ a. lactic đồng h×nh ®au ®Çu VKl¸c tÝc - S¶n xuÊt Rîu thñ c«ng Gluc«z¬ dÞ h×nh axit lactic + CO2 +ªtanol+ a.axetic không khử hết anđêhit. HS: lµ c©y + Èm-- > mïn 3, Ph©n gi¶i xenlul«z¬ Pr«tªaza chÊt mïn -Dùa vµo kiÕn thøc m«n c«ng xenlul«z¬ vi sinh vËt nghệ để trả lời + ứng dụng: làm giàu dinh dỡng cho đất tránh ô nhiễm môi trờng --> chủ động cấy vi sinh vật để phân giải nhanh x¸c thùc vËt - TËn dông b· th¶i thùc vËt để trồng nấm ăn - Sö dông níc th¶i c«ng nghiệp chế biếnkhoai, sắn để - HS: liªn hÖ (lµm t¬ng thùc nuôi cấy một số nấm men để phẩm, gây mốc, hỏng đồ gỗ, thu sinh khèi lµm thøc ¨n gia quÇn ¸o) sóc .. Hoạt động 3: Mối quan hệ tổng hợp và phân giải Gi¸o viªn yªu cÇu so s¸nh - HS dïng kiÕn thøc líp 8 vµ quá trình đồng hoá, dị hoá? SGK T93 yêu cầu nêu đợc + Bản chất của đồng hoá và dÞ ho¸ + Sù kh¸c nhau cña hai qu¸ tr×nh nµy + sù thèng nhÊt cña hai qu¸ tr×nh nµy - Mét sè HS tr×nh bµy, líp bæ sung nhËn xÐt - HS kh¸i qu¸t khiÕn thøc KÕt luËn * Liªn hÖ: chøng minh mèi.

<span class='text_page_counter'>(32)</span> quan hÖ gi÷a tæng hîp vµ ph©n gi¶i b»ng vÝ dô (Quang hîp vµ h« hÊp ë c©y xanh). 4. Cñng cè : HS đọc kết luận SGK T94. T¹i sao qu¶ v¶i chÝn qu¸ 3,4 ngµy cã mïi chua ? 5. DÆn dß vÒ nhµ : - Häc theo c©u hái SGK. - Tổng hợp (đồng hoá) và ph©n gi¶i (dÞ ho¸) lµ hai qu¸ tr×nh ngîc nhau nhng thèng nhất trong hoạt động sống cña tÕ bµo - §ång ho¸ tæng hîp c¸c chÊt cung cÊp nguyªn liÖu cho dÞ ho¸ - DÞ ho¸ ph©n gi¶i chÊt cung cÊp n¨ng lîng lµ nguyªn liÖu cho đồng hoá. C2 NliÖu §ång ho¸ 2 DÞ ho¸ C NLîng. - §äc phÇn '' Em cã biÕt '' RÚT KINH NGHIỆM SAU TIẾT DẠY ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ………………………………………….. Ngày soạn: Ch¬ng II : Sinh trëng vµ sinh s¶n cña vi sinh vËt : Tiết: Bµi 25 : Sinh trëng cña vi sinh vËt I / môc tiªu bµi d¹y : 1/ Về kiến thức : Qua bài học sinh cần nắm đợc 4 giai đạon cơ bản ( pha ) của vi sinh vật vµ sù nu«i cÊy kh«ng liªn tôc, nu«i cÊy liªn tôc. ý nghÜa thùc tiÔn thêi gian thÕ hÖ tÕ bµo.

<span class='text_page_counter'>(33)</span> của vi sinh vật và tốc độ sinh trởng riêng ( M ) và tốc độ trởng thành cực đại và không đổi trong pha Log. Từ đó hiểu rõ nguyên tắc và ý nghĩa của phơng pháp nuôi cấy liên tục 2/ VÒ kü n¨ng : Rèn luyện kỹ năng thu nhận kiến thức, phân tích và so sánh để khái quát vấn đề và biết vận dụng trong thực tế đời sống. 3/ Phát triển năng lực a/ Năng lực kiến thức: - HS xác định được mục tiêu học tập chủ đề là gì - Rèn luyện và phát triển năng lực tư duy phân tích, khái quát hoá. - HS đặt ra được nhiều câu hỏi về chủ đề học tập b/ Năng lực sống: - Năng lực thể hiện sự tự tin khi trình bày ý kiến trước nhóm, tổ, lớp. - Năng lực trình bày suy nghĩ/ý tưởng; hợp tác; quản lí thời gian và đảm nhận trách nhiệm, trong hoạt động nhóm. - Năng lực tìm kiếm và xử lí thông tin về khái niệm gen, cấu trúc chung của gen cấu trúc; mã di truyền và quá trình nhân đôi AND. - Quản lí bản thân: Nhận thức được các yếu tố tác động đến bản thân: tác động đến quá trình học tập như bạn bè phương tiện học tập, thầy cô… - Xác định đúng quyền và nghĩa vụ học tập chủ đề... - Quản lí nhóm: Lắng nghe và phản hồi tích cực, tạo hứng khởi học tập... II/ Công tác chuẩn bị – Thiết bị đồ dùng. - Tranh ¶nh vÒ vi sinh vËt. - Phóng to biểu đồ sinh trởng gồm 4 giai đoạn (Pha) của vi sinh vật III/ tiến trình. 1. Tổ chức lớp và ổn định – Sỹ số các lớp: 2. KiÓm tra bµi cò: Câu 1. H·y tr×nh bµy qu¸ tr×nh lªn men AxitLactic? Qu¸ tr×nh lµm s÷a chua? Lµm da chua? Câu 2. Gi¶i thÝch c©u nãi: “Ngêi ta nãi kh«ng cã tay muèi da nªn bÞ khó” “kh«ng chua”? em h·y gi¶i thÝch c©u nãi trªn? 3. Bài mới C«ng viÖc cña thÇy Hoạt động học tập HS Néi dung cÇn ghi nhí Đặt câu hỏi để HS suy nghĩ - HS nghiªn cøu SGK 1. Sù sinh trëng ë VSV - T¨ng sinh c¸c thµnh phÇn Sù sinh trëng ë VSV lµ g×? §Ó tr¶ lêi c©u hái cña tÕ bµo – Sù ph©n chia tÕ bµo ? Sinh trëng ë VSV kh¸c víi Sù sinh trëng cña quÇn thÓ sinh trëng ë §V bËc cao ë VSV lµ sù t¨ng sè lîng tÕ bµo ®iÓm nµo? trong quÇn thÓ VSV. GV: Hoµn thiÖn: - Sinh trëng lµ t¨ng sinh khèi Sinh trëng cña VSV g¾n víi c¸c chÊt trong tÕ bµo. ph©n bµo t¹o nªn c¬ thÓ míi. - Tăng sinh khối TB là dẫn đến ë §V – lµm cho c¬ thÓ lín sù ph©n chia tÕ bµo. lªn. - Trong giíi VSV sinh trëng g¾n liÒn víi ph©n bµo. - ë §éng vËt sinh trëng lµ sù lớn lên.Có phân bào để hình thµnh m« ? Em hiÓu thÕ nµo lµ thêi gian Häc sinh tr¶ lêi c©u hái 2/ Thêi gian thÕ hÖ thÕ hÖ . - Lµ thêi gian tõ khi xuÊt hiÖn Cho vÝ dô : một tế bào cho đến khi phân chia. - Thời gian tồn tại của một tế Trao đổi nhóm để rút ra kết N0 – 2N0 bµo . luËn - No-2No 1 2 4 8 VÝ dô: Víi Ec«ly cø sau 20.

<span class='text_page_counter'>(34)</span> - Víi mçi loµi VSV cã mét thêi gian sinh trëng riªng víi nh÷ng ®iÒu kiÖn riªng . - Sè tÕ bµo t¹o ra sau thêi gian t lµ - Sù sinh trëng cña VSV phô thuộc vào tốc độ sinh trởng vµo m«i trêng sèng. phót ph©n chia mét lÇn. - số TB VSV đợc tạo thành sau mçi thÕ hÖ lµ 2n. Có thời gian T thì số tế bào đợc tạo là. N.t = N0. 2n Thêi gian t cña mét thÕ hÖ tÕ bµo cßn phô thuéc vµo ®iÒu kiÖn m«i trêng sèng cña VSV.. ? V× sao khi ta bÞ nhiÔm khuÈn HS suy nghÜ vµ dùa vµo ®iÒu đờng ruột thì bệnh tiến triển kiện môi trờng sống để trả rÊt nhanh? lêi. Hoạt động 2: II / Sù sinh trëng cña quÇn thÓ vi sinh vËt CÇn lµm râ : - m«i trêng nu«i cÊy liªn tôc vµ nu«i cÊy kh«ng liªn tôc. - ChØ râ 4 giai ®o¹n ( pha ) trong sinh trëng cña quÇn thÓ vi sinh vËt - Vấn đề thực tế đời sống ? Em hiểu thế nào là môi trờng - Học sinh nghiên cứu SGK để 1/ Môi trờng nuôi cấy nu«i cÊy kh«ng liªn tôc? tr¶ lêi c©u hái . kh«ng liªn tôc - M«i trêng nu«i VSV mµ không đợc bổ sung chất dinh dìng míi, mµ kh«ng lấy đi sản phẩm trao đổi chÊt (M«i trêng nu«i cÊy) - Cã Nt = N0. 2n H25: SGK Quan s¸t h×nh 25 em cã nhËn a) Pha tiÒn ph¸t (log) xÐt g× ? (Cã sè tÕ bµo N0) - Vi khuÈn thÝch nghi víi m«i trêng. - Sè lîng tÕ bµo trong quÇn Qua đồ thị ta có nhận định gì? - Học sinh cần trình bày đặc thÓ kh«ng t¨ng. a/ Giai ®o¹n tiÒn ph¸t . điểm của mỗi giai đoạn ( pha) - Engin cảm ứng đợc hình n b/ Giai ®o¹n luü thõa (2 ) Nghiªn cøu SGK vµ tr¶ lêi c©u thµnh. Tốc độ sinh trởng của vi sinh hái b) Pha luü thõa (log) vật đợc tính bằng sinh khối sinh Đại diện cho nhóm trả lời. - Vi khuÈn b¾t ®Çu ph©n ra trong mét thêi gian ( t) * Thêng xuyªn cung cÊp chÊt chia, sè lîng tÕ bµo t¨ng - Trong pha log míi cã kh¸i dinh dìng cho quÇn thÓ (t¹o theo luü thõa (2n) niệm về hằng số tốc độ sinh trmôi trờng sống liên tục đầy - Hằng số M không đổi với ëng riªng (M) cña chñng VSV. đủ) mét thêi gian lµ ®iÓm cùc ? HS vì sao gọi là pha cân bằng. H.S cần thảo luận: VSV ở môi đại đối với một chủng VSV ? NÕu ta bæ sung dinh dìng ®Çy trêng nu«i cÊy liªn tôc víi đối với 1 môi trờng nuôi đủ thì quần thể VSV sẽ nh thế VSV ë m«i trêng nu«i cÊy cÊy. nµo? kh«ng liªn tôc kh¸c NTN? c) Pha c©n b»ng. ? Để không xảy ra pha suy giảm HS liên hệ thực tế với môi tr- số lợng tế bào VSV đạt th× ta cÇn ph¶i lµm g×? êng ruét ngêi đến mức cực đại không đổi Cñng cè 4 pha c¬ b¶n? HS Trả lời đợc Ruột ngời là môi theo thêi gian. V× sao trong nu«i cÊy kh«ng trêng nu«i cÊy liªn tôc + 1 tÕ bµo bÞ ph©n huû ®i. liªn tôc VSV cÇn cã pha tiÒm + 1 sè kh¸c cã chÊt dinh dph¸t? trong nu«i cÊy liªn tôc th× ỡng lại đợc phân chia kh«ng cÇn? M = 0 và không đổi * CÇn nhÊn m¹nh theo thêi gian. - Nu«i cÊy liªn tôc lµ nu«i trong d) Pha suy gi¶m hÖ thèng më, quÇn thÓ VSV cã Do sè tÕ bµo suy gi¶m dÇn thÓ sinh trëng trong pha log do.

<span class='text_page_counter'>(35)</span> trong 1 thêi gian dµi. ? HS Ruét ngêi ph¶i lµ m«i trêng nu«i cÊy liªn tôc kh«ng? * CÇn bæ sung vµ nh÷ng øng dông. - Nhê cã T§C nhanh - Sinh trëng nhanh - Sinh s¶n nhanh - Kh¶ n¨ng thÝch øng réng…. Con ngời đã ứng dụng để tạo ra hµng lo¹t c¸c hîp chÊt sinh häc cã ho¹t tÝnh cao nh: Pr«tªin - Enzin - Hoãc m«n - Vitamin. - TÕ bµo bÞ ph©n huû nhiÒu - ChÊt dinh dìng bÞ c¹n kiÖt. - Do ph©n huû lµm t¨ng chất độc kại trong môi trờng. 2/ Nu«i cÊy liªn tôc * VÒ nguyªn t¾c ph¬ng ph¸p nu«i cÊy liªn tôc lµ: - thêng xuyªn bæ sung c¸c chÊt dinh dìng. - §ång thêi lÊy ra mét lîng tơng đơng dịch nuôi cấy. - §iÒu kiÖn cña m«i trêng đợc ổn định. * øng dông: - Dùng để sản xuất sinh khối để thu nhập Protêin và c¸c hîp chÊt cã ho¹t tÝnh cao nh AxÝt, Amin, Enzin, kh¸ng sinh – hooc m«n. 4. Cñng cè bµi: - Nh¾c l¹i kÕt luËn SGK 5. Dặn dò: - Học và làm bài tập SGK RÚT KINH NGHIỆM SAU TIẾT DẠY ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… …………………………………………..

<span class='text_page_counter'>(36)</span> Ngày soan: Tiết: Bài 27: Các yếu tố ảnh hởng đến sinh trởng cña vi sinh vËt I.Mục tiêu bài học: 1- Kiến thức: - Nêu được đặc điểm của một số chất hoá học ảnh hưởng đến sinh trưởng của vi sinh vật. - Trình bày được ảnh hưởng của các yếu tố vật lí đến sinh trưởng của VSV. 2- Kĩ năng: - Có khả năng phân tích, tổng hợp kiến thức từ các biểu bảng - Vận dụng tốt kiến thức thực tế giải thích các hiện tượng tự nhiên. 3- Thái độ: - Có ý thức và biến pháp phòng ngừa các bệnh do VSV gây ra 4. Phát triển năng lực a/ Năng lực kiến thức: - HS xác định được mục tiêu học tập chủ đề là gì - Rèn luyện và phát triển năng lực tư duy phân tích, khái quát hoá. - HS đặt ra được nhiều câu hỏi về chủ đề học tập b/ Năng lực sống: - Năng lực thể hiện sự tự tin khi trình bày ý kiến trước nhóm, tổ, lớp. - Năng lực trình bày suy nghĩ/ý tưởng; hợp tác; quản lí thời gian và đảm nhận trách nhiệm, trong hoạt động nhóm. - Năng lực tìm kiếm và xử lí thông tin về khái niệm gen, cấu trúc chung của gen cấu trúc; mã di truyền và quá trình nhân đôi AND. - Quản lí bản thân: Nhận thức được các yếu tố tác động đến bản thân: tác động đến quá trình học tập như bạn bè phương tiện học tập, thầy cô… - Xác định đúng quyền và nghĩa vụ học tập chủ đề... - Quản lí nhóm: Lắng nghe và phản hồi tích cực, tạo hứng khởi học tập... II- Phương pháp- phương tiện dạy học: - Phương tiện:. SGK, tranh, bài báo về các chất hoá học tác động đến VSV Phiếu học tập.. -. Phương pháp: Vấn đáp gợi mở.. III.Tiến trình bài học:.

<span class='text_page_counter'>(37)</span> 1. Ổn định tổ chức: kiểm tra sỹ số 2. Kiểm tra bài cũ: -. Nêu các hình thức sinh sản của VSV nhân sơ.. -. Vì sao thịt đóng hộp cần phải thanh trùng đúng quy định.. 3. Hoạt động dạy học: Hoạt động của thầy. Hoạt động của trò. Nội dung I- Chất hoá học 1- Chất dinh dưỡng. - Hãy kể tên các chất dinh Đọc SGK và 2 hs trả lời dưỡng mà VSV cần?. - Chất hữu cơ: Protein, lipit… - Chất vô cơ: Zn, Mn, Mo…. _ Nêu vai trò đối với VSV của một số chất em biết?. Đọc SGK và 2 hs trả lời. - Chất hữu cơ: dinh dưỡng - Vi lượng: hoạt hoá Enzim. - Nhân tố sinh trưởng là gì? Phân loại VSV theo nhu cầu về nhân tố sinh trưởng?. Thảo luận nhóm và trả lời. - Nhân tố sinh trưởng là một số chất hữu cơ với hàm lượng ít nhưng cần cho sinh trưởng. - 2 nhóm VSV: khuyết dưỡng và nguyên dưỡng. Yêu cầu trả lời lệnh SGK. Thảo luận nhóm và trả lời 2- Chất ức chế sự sinh trưởng. Yêu cầu đọc bảng trong SGK và trả lời lệnh. Thảo luận nhóm và trả lời II- Các yếu tố lí học 1- Nhiệt độ. Nhiệt độ ảnh hưởng như thế nào đến tốc độ sinh sản của VSV?. Đọc SGK và trả lời. Nhiệt độ ảnh hưởng đến tốc độ của các phản ứng sinh hoá nên ảnh hưởng đến tốc độ.

<span class='text_page_counter'>(38)</span> sinh sản Phân loại VSV dựa vào khả năng chịu nhiệt?. Đọc SGK và trả lời. - 4 nhóm: ưa lạnh, ưa ấm, ưa nhiệt, ưa siêu nhiệt.. Yêu cầu hs thực hiện lệnh Thảo luận nhóm và trả lời SGK 2- Độ ẩm Nêu vai trò của nước trong sinh trưởng của VSV?. Đọc SGK và trả lời. - Nước là dung môi hoà tan các chất dinh dưỡng, tham gia vào các phản ứng thuỷ phân.. Trên thực tế hay gặp các VSV sống ở môi trường có độ ẩm như thế nào?. 3 hs trả lời. Đa số VSV cần môi trường có độ ẩm cao. Mỗi loại VSV có giới hạn xác định về độ ẩm.. Yêu cầu hs thực hiện lệnh Thảo luận nhóm và trả lời SGK 3- pH Độ pH ảnh hưởng như thế Đọc SGK và trả lời nào tới các hoạt động sống của VSV?. - Độ pH ảnh hưởng đến tính thấm qua màng, hoạt tính Enzim…. Phân loại VSV dựa vào độ pH của môi trường?. - 3 nhóm: ưa axit, ưa kiềm và trung tính.. Đọc SGK và trả lời. Yêu cầu hs thực hiện lệnh Thảo luận nhóm và trả lời SGK 4- Ánh sáng Ánh sáng ảnh hưởng như thế nào tới sự sinh trưởng của VSV?. Đọc SGK và trả lời. - Vi khuẩn quang hợp sử dụng NLAS để quang hợp. - Ánh sáng tác động đến sự hình thành bào tử sinh sản, tổng hợp sắc tố…. Trên thực tế em đã biết Đọc SGK + kiến thức những tia nào có khả thực tế để trả lời năng ức chế hoặc tiêu diệt VSV?. - Tia tử ngoại làm biến tính axit nucleic. - Tia Rơnghen, Gamma ion hoá protein và axit nucleic. 5- Áp suất thẩm thấu. Nguyên nhân nào gây ra áp suất thẩm thấu?. Đọc SGK và trả lời. - Do sự chênh lệch nồng độ của một chất giữa hai bên.

<span class='text_page_counter'>(39)</span> màng sinh chất. Khi muối cà sau một thời Thảo luận và trả lời gian thì cà teo lại. Vì sao? Môi trường ưu trương là gì?. 1 hs trả lời. - Là môi trường có nồng độ chất tan cao hơn trong tế bào.. Khi đưa VSV vào môi trường ưu trương thì xảy ra hiện tượng gì? Giải thích?. Thảo luận và trả lời. - Khi ở môi trường ưu trương, nước trong tế bào VSV bị rút ra ngoài làm VSV không phân chia được.. 4. Củng cố: -. Học sinh đọc phần tóm tắt nội dung chính trong SGK. -. Phát phiếu học tập: bảng trang 106 ở đó đã làm khuyết một số ô bất kì. Yêu cầu học sinh điền vào ô trống.. 5. Dặn dò: -. Trả lời câu hỏi và bài tập SGK. -. Tìm các ứng dụng của VSV trong đời sống hàng ngày.. RÚT KINH NGHIỆM SAU TIẾT DẠY ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… …………………………………………. ---------------------------------------------.

<span class='text_page_counter'>(40)</span> Ngày soạn: Tiết:. Bài 27 Các yếu tố ảnh hởng đến sinh trởng của vi sinh vËt. I/. Mục tiêu: 1). VÒ kiÕn thøc. - Học sinh nêu đợc đặc điểm của một số chất hoá học ảnh hởng đến sinh trởng của vi sinh vËt. - Trình bầy đợc ảnh hởng của các yếu tố Vật lý đến sinh trởng của vi sinh vật. - Nêu đợc một số ứng dụng mà con ngời đã sử dụng yếu tố hoá học và lý học để khèng chÕ vi sinh vËt cã h¹i. 2). VÒ kü n¨ng: RÌn luyÖn kü n¨ng: Ph©n tÝch, so s¸nh. T duy kh¸i qu¸t VËn dông kiÕn thøc vµo thùc tiÖn 3). Về thái độ: Có thái độ, hành động đúng đắn về vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm. 4) Phát triển năng lực a/ Năng lực kiến thức: - HS xác định được mục tiêu học tập chủ đề là gì - Rèn luyện và phát triển năng lực tư duy phân tích, khái quát hoá. - HS đặt ra được nhiều câu hỏi về chủ đề học tập b/ Năng lực sống: - Năng lực thể hiện sự tự tin khi trình bày ý kiến trước nhóm, tổ, lớp. - Năng lực trình bày suy nghĩ/ý tưởng; hợp tác; quản lí thời gian và đảm nhận trách nhiệm, trong hoạt động nhóm. - Năng lực tìm kiếm và xử lí thông tin về khái niệm gen, cấu trúc chung của gen cấu trúc; mã di truyền và quá trình nhân đôi AND. - Quản lí bản thân: Nhận thức được các yếu tố tác động đến bản thân: tác động đến quá trình học tập như bạn bè phương tiện học tập, thầy cô… - Xác định đúng quyền và nghĩa vụ học tập chủ đề... - Quản lí nhóm: Lắng nghe và phản hồi tích cực, tạo hứng khởi học tập... II/. Chuẩn bị. 1). Ph¬ng ph¸p: Vấn đáp – Nghiên cứu SGK – Hoạt động nhóm. 2). §å dïng: - Học sinh su tầm một số chất hoá học thờng dùng để diệt khuẩn. - PhiÕu häc tËp. III/. Trọng tâm của bài. ảnh hởng tích cực hay ức chế của chất hoá học, yếu tố Vật lý đến sự sinh trởng của vi sinh vËt. IV/. Tiến trình thực hiện. 1). ổn định tổ chức – Kiểm tra sĩ số..

<span class='text_page_counter'>(41)</span> 2). KiÓm tra bµi cò: - Tr×nh bÇy c¸c h×nh thøc sinh s¶n cña vi sinh vËt nh©n s¬ ? LÊy vÝ dô? - Tr×nh bÇy c¸c h×nh thøc sinh s¶n cña vi sinh vËt nh©n thùc ? LÊy vÝ dô? 3). Bµi míi. Đặt vấn đề: Thực phẩm để lâu thờng dẫn đến hiện tợng gì ? Nguyên nhân ? Cách kh¾c phôc ? Tõ c©u tr¶ lêi cña häc sinh Vµo bµi. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Néi dung H. H·y kÓ tªn c¸c yÕu tè ảnh hởng đến sinh trởng của VSV mµ em biÕt ? Häc sinh th¶o luËn GV: Ghi lªn b¶ng theo hai Tr¶ lêi nhãm. I. ChÊt ho¸ häc H. Ph©n biÖt sù kh¸c nhau ë hai nhãm? H. Chất hoá học có ảnh hởng đến sinh trởng của 1. ChÊt ho¸ häc lµ chÊt dinh dìng. VSV theo nh÷ng híng nµo? H. ChÊt dinh dìng lµ g×? Cã nh÷ng lo¹i nµo? ¶nh hëng Häc sinh th¶o luËn - ChÊt h÷u c¬: cacbonhi®rat, Pr«tªin, nh thế nào đến sinh trởng Tr¶ lêi lipit…cung cÊp nguyªn liÖu x©y dùng tÕ cña VSV? bµo vµ n¨ng lîng cho tÕ bµo. - Mét sè chÊt v« c¬ chøa c¸c nguyªn tè vi lîng tham gia vµo qu¸ tr×nh thÈm thÊu, ho¹t ho¸ enzin. - Nh©n tè sinh trëng: axit amin, vitamin…hµm lîng Ýt nhng cÇn cho sù sinh trëng cña VSV.. H. Ph©n biÖt VSV khuyÕt d- HS nghiªn cøu SGK ìng vµ nguyªn dìng?. H. V× sao cã thÓ dïng VSV khuyÕt dìng(tript«phan ©m) để kiểm tra thực phẩm có HS trao đổi nhóm tript«phan hay kh«ng? H. H·y kÓ tªn mét sè chÊt øc chÕ? HS trao đổi H. Cơ chế tác động của các tr¶ lêi chÊt h·y lµ g×? Nªu øng dông? GV: Giới thiệu bảng 106- HS trao đổi SGK. tr¶ lêi GV: Yªu cÇu HS gi¶i thÝch c¸c c©u hái SGK? GV: ChØnh söa vµ hoµn thiÖn. HS hoạt động nhóm nghiên cøu SGK th¶o luËn. H. Cã nh÷n yÕu tè vËt lý nµo Ghi néi dung ảnh hởng đến sự sinh trởng Trình bầy cña VSV?. Dùa vµo nh©n tè sinh trëng chia VSV: + VSV khuyÕt dìng: kh«ng tù tæng hîp c¸c nh©n tè sinh trëng. + VSV nguyªn dìng: VSV tù tæng hîp đợc các chất. 2. C¸c chÊt ho¸ häc øc chÕ sù sinh trëng cña VSV.. * SGK 106. II. C¸c yÕu tè lý häc. YÕu tè 1. Nhiệt độ 2. §é Èm 3. pH 4. ¸nh. ¶nh hëng đến VSV. øng dông.

<span class='text_page_counter'>(42)</span> GV: §a phiÕu häc tËp.. s¸ng 5. ¸p suÊt thÈm thÊu. GV: Gäi mçi nhãm tr×nh bÇy mét phÇn, nhãm kh¸c nhËn xÐt vµ bæ xung. Sau mçi phÇn hái c¸c c©u hái in nghiªng SGK. GV: ChØnh söa, gi¶i thÝch 4). Cñng cè: - HS đọc phần ghi nhớ trong SGK. - Hỏi: Gia đình em bảo quản thức ăn nh thế nào? Giải thích? (C¸ch øp hoa qu¶ vµ íp thÞt c¸ cã gièng nhau kh«ng?) - C©u hái 1 SGK. - §äc phÇn “em cã biÕt”. 5). Bµi tËp vÒ nhµ: - Häc lý thuyÕt. - C©u hái 2+3 SGK. - ChuÈn bÞ bµi sau. RÚT KINH NGHIỆM SAU TIẾT DẠY ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ………………………………………….. Ngày soạn: Tiết:. Bµi 28 : thùc hµnh quan s¸t mét sè vi sinh vËt. I. Môc tiªu Häc xong bµi nµy häc sinh ph¶i. 1. KiÕn thøc : - Quan sát ( nhận dạng ) và vẽ đợc hình dạng một số loại vi khuẩn trong khoang miệng và nấm trong váng da chua để lâu ngày hay nấm men rợu - Quan s¸t mét sè h×nh ¶nh vÒ c¸c bµo tö nÊm 2. Kü n¨ng: - Rèn kỹ năng nhuộm tế bào đơn giản - RÌn kü n¨ng lµm tiªu b¶n vµ quan s¸t b»ng kÝnh hiÓn vi 3. Phát triển năng lực.

<span class='text_page_counter'>(43)</span> a/ Năng lực kiến thức: - HS xác định được mục tiêu học tập chủ đề là gì - Rèn luyện và phát triển năng lực tư duy phân tích, khái quát hoá. - HS đặt ra được nhiều câu hỏi về chủ đề học tập b/ Năng lực sống: - Năng lực thể hiện sự tự tin khi trình bày ý kiến trước nhóm, tổ, lớp. - Năng lực trình bày suy nghĩ/ý tưởng; hợp tác; quản lí thời gian và đảm nhận trách nhiệm, trong hoạt động nhóm. - Năng lực tìm kiếm và xử lí thông tin về khái niệm gen, cấu trúc chung của gen cấu trúc; mã di truyền và quá trình nhân đôi AND. - Quản lí bản thân: Nhận thức được các yếu tố tác động đến bản thân: tác động đến quá trình học tập như bạn bè phương tiện học tập, thầy cô… - Xác định đúng quyền và nghĩa vụ học tập chủ đề... - Quản lí nhóm: Lắng nghe và phản hồi tích cực, tạo hứng khởi học tập... II. ChuÈn bÞ 1. Ph¬ng ph¸p : Hîp t¸c trong nhãm nhá 2. §å dïng d¹y häc * Dông cô Kính hiển vi, lá kính, lam kính, que cấy, đèn cồn, giá ống nghiệm, chậu đựng nớc, pipÐt, giÊy läc nhá. * Thuèc nhuém - 6 gam thuèc nhuém xanh mªtilen, 100ml etanol 90% - 10 gam thuốc đỏ, 100ml etanol 90% - Pha dung dịch gốc với H20 cất vô trùng theo tỷ lệ nhất định (1/10) *MÉu vËt - NÊm men: NÊm men rîu, hoÆc v¸ng da, v¸ng cµ muèi, b¸nh men t¸n nhá - NÊm mèc: §Ó qu¶ cam, quýt ë n¬i Èm tríc 1 tuÇn - Vi khuÈn trong khoang miÖng (bùa r¨ng) - Tríc buæi thùc hµnh 2 giê tiÕn hµnh : Lấy váng da, cà hay bột bánh men thả vào dung dịch đờng 10% - Mét sè tiªu b¶n s½n III. Träng t©m - Học sinh biết thao tác nhuộm đơn. - Quan sát đợc vi khuẩn và nấm men IV TiÕn tr×nh thùc hiÖn 1. ổn định 2. KiÓm tra : kiÓm tra phÇn chuÈn bÞ cña häc sinh 3. Hoạt động dạy và học Chia lớp thành 4 nhóm theo tổ, mỗi nhóm chuẩn bị các dụng cụ cần thiết để thực hµnh I. Nhuộm đơn phát hiện vi sinh vật ở khoang miệng Hoạt động của thày Vi sinh vËt ë kh¾p n¬i cã lîi vµ g©y h¹i, phÇn lín vi sinh vËt nµy cã lîi cho c¬ thÓ. TiÕt häc nµy chØ quan s¸t vi sinh vËt trong khoang miÖng vµ vi sinh vËt phæ biÕn lµ nÊm men. *Yªu cÇu - Häc sinh tr×nh bµy c¸ch nhuộm đơn và cách tiến hành để phát hiện vi sinh vËt ë khoang miÖng. Hoạt động của trò. Néi dung. - Häc sinh nghiªn cøu s¸ch gi¸o khoa §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy c¸c bíc tiÕn hµnh. TiÕn hµnh : - Nhá 1 giät níc cÊt lªn phiÕn h×nh - Dïng t¨m tre lan lÊy mét Ýt bùa r¨ng ë trong miÖng - §Æt bùa r¨ng vµo c¹nh giät níc lµm thµnh dÞch huyÒn phï, d·n máng - Hong kh« - §Æt giÊy läc lªn tiªu b¶n nhá mét giät thuèc nhuém lên giấy lọc từ 15 đến 20.

<span class='text_page_counter'>(44)</span> - NhÊn m¹nh 2 néi dung đó là: + Lµm thµnh dÞch huyÒn phï + Nhá thuèc nhuém - Yªu cÇu c¸c nhãm tiÕn hµnh thÝ nghiÖm - Quan sát và giúp đỡ các nhãm yÕu - Nh¾c nhë c¸c nhãm gi÷ cÈn thËn dông cô - KiÓm tra mÉu cña nhãm và lu lại để nhận xét. gi©y råi lÊy giÊy ra - Röa nhÑ tiªu b¶n b»ng níc cÊt, hong kh« - Quan s¸t díi kÝnh hiÓn vi, - C¸c nhãm tiÕn hµnh thÝ vÏ h×nh nghiÖm theo c¸c bíc chØ dÉn cña gi¸o viªn - Sau khi quan s¸t râ h×nh ¶nh , c¸c thµnh viªn trong nhãm thay nhau quan s¸t vµ vÏ h×nh - Quan s¸t ë kÝnh råi so s¸nh với sơ đồ H28: a,b,c Sách gi¸o khoa. II. Nhuộm đơn và phát hiện tế bào nấm men Hoạt động của thày Hoạt động của trò - Yªu cÇu häc sinh tr×nh - Häc sinh nghiªn cøu SGK bÇy c¸ch tiÕn hµnh nhuém §¹i diÖn nhãm tr×nh bÇy đơn để phát hiện nấm men. - C¸c nhãm tiÕn hµnh lµm thÝ nghiÖm - Sau khi quan s¸t râ h×nh ¶nh tõng thµnh viªn thay nhau quan s¸t vµ vÏ h×nh - So s¸nh mÉu quan s¸t víi sơ đồ H28 d - Häc sinh lÊy mÉu quan s¸t - Yªu cÇu häc sinh quan trùc tiÕp s¸t thªm nÊm mèc ë qu¶ quýt. Néi dung TiÕn hµnh - Lấy 1 giọt dung dịch đờng cã ng©m v¸ng da, cµ hay b¸nh men nhá lªn lam kÝnh hong kh« - §Æt giÊy läc lªn tiªu b¶n, nhá 1 giät thuèc nhuém lªn giÊy läc, sau 20 gi©y lÊy giÊy ra - Röa nhÑ tiªu b¶n b»ng níc cÊt hong kh« - Quan s¸t díi kÝnh hiÓn vi råi vÏ h×nh. -Yªu cÇu : C¸c nhãm tiÕn hµnh thùc nghiÖm - Quan sát và giúp đỡ các nhãm - KiÓm tra tiªu b¶n cña c¸c nhãm. V. Tổng kết đánh giá * Giáo viên chỉ sơ đồ để học sinh quan sát đĩa hình vi khuẩn, nấm 2. Yªu cÇu häc sinh tr¶ lêi c©u hái 1,2,3 SGK 3. Tổng kết đánh giá thực hành - Thái độ học tập - Kü n¨ng thùc hµnh - KÕt qu¶ c¸c nhãm 4. Nh¾c häc sinh vÖ sinh líp häc röa dông cô VI. C«ng viÖc vÒ nhµ 1.ViÕt thu ho¹ch theo nhãm 2. Su tÇm tranh vÏ 3. Häc vµ lµm c©u hái sau bµi häc tríc 4. §äc môc em cÇn biÕt, xem bµi sau RÚT KINH NGHIỆM SAU TIẾT DẠY ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… …………………………………………..

<span class='text_page_counter'>(45)</span> Ngày soạn: Tiết: Bµi 29: Vi rót vµ bÖnh truyÒn nhiÔm I. Môc tiªu bµi gi¶ng. 1, KiÕn thøc. Qua bµi häc: - Học sinh mô tả đợc đặc điểm hình thái và cấu tạo chung của vi rút, phân biệt các lo¹i vi rót. - Học sinh nêu đợc 3 đặc diểm của vi rút 2, KÜ n¨ng: RÌn mét sè kÜ n¨ng: - Quan s¸t tranh h×nh ph¸t hiÖn kiÕn thøc - Ph©n tÝch, tæng hîp kh¸i qu¸t kiÕn thøc - Vận dụng kiến thức để giải thích các hiện tợng thực tế 3, Phát triển năng lực a/ Năng lực kiến thức: - HS xác định được mục tiêu học tập chủ đề là gì - Rèn luyện và phát triển năng lực tư duy phân tích, khái quát hoá. - HS đặt ra được nhiều câu hỏi về chủ đề học tập b/ Năng lực sống: - Năng lực thể hiện sự tự tin khi trình bày ý kiến trước nhóm, tổ, lớp. - Năng lực trình bày suy nghĩ/ý tưởng; hợp tác; quản lí thời gian và đảm nhận trách nhiệm, trong hoạt động nhóm. - Năng lực tìm kiếm và xử lí thông tin về khái niệm gen, cấu trúc chung của gen cấu trúc; mã di truyền và quá trình nhân đôi AND. - Quản lí bản thân: Nhận thức được các yếu tố tác động đến bản thân: tác động đến quá trình học tập như bạn bè phương tiện học tập, thầy cô… - Xác định đúng quyền và nghĩa vụ học tập chủ đề... - Quản lí nhóm: Lắng nghe và phản hồi tích cực, tạo hứng khởi học tập... II. ChuÈn bÞ 1, Ph¬ng ph¸p - Sử dụng phơng pháp làm việc theo nhóm, hoặc độc lập 2, §å dïng d¹y häc. - Tranh phãng to c¸c h×nh SGK: 29.1, 29.2, 29.3 III. Träng t©m. - CÊu t¹o h×nh th¸i cña vi rót. IV. TiÕn tr×nh thùc hiÖn. 1, ổn định lớp. 2, KiÓm tra bµi cò. (kh«ng). 3, Hoạt động dạy học. Vào bài - Gần đây có 1 số dịch bệnh lây lan nhanh và gây nguy hiểm tính mạng cho con ngời nh: AIDS, viêm đờng hô hấp cấp, cúm gà tuýp - A, bòđiên...gây chết cho gia súc, gia cầm. Nguyên nhân gây ra những bệnh này là do vi rút sống kí sinh trong cơ thể ngời, động vËt..... - ..Ngời ta cũng thống kê đợc trung bình số ngời chết trong các dịch bệnh còn lớn hơn nhiều so với số ngời chết trong chiến tranh, xung đột sắc tộc, nạn đói, động đất, lũ lụt,.

<span class='text_page_counter'>(46)</span> tai n¹n giao th«ng.....céng l¹i. VËy vi rót lµ g×? T¹i sao nã cã thÓ g©y ra nh÷ng bÖnh hiÓm nghèo cho ngời, động vật...Con ngời nghiên cứu về vi rút để có thể khống chế về tác hại cña vi rót vµ sö dông chóng cho lîi Ých cña con ngêi Hoạt động I: Tìm hiểu vi rút Hoạt động của thầy - GV sö dông tranh vÏ h×nh 29.1 và đặt câu hỏi: Vi rót lµ g× ?. - Cho HS quan s¸t tranh vÏ cấu tạo của vi rút và đặt c©u hái - Vi rót cã cÊu t¹o nh thÕ nµo ? - Bé gen ë vi rót kh¸c bé gen ëtÕ bµo nh thÕ nµo ? - Vi rót cã vá ngoµi kh¸c vi rót trÇn nh thÕ nµo ? - GV nhận xét đánh giá và yªu cÇu HS kh¸i qu¸t GV gi¶ng gi¶i thªm vá ngoµi thùc chÊt lµ mµng sinh chÊt cña chñ nhng bÞ vi rót c¶i t¹o mµng kh¸ng nguyên đặc trng cho vi rút. Cho HS quan s¸t tranh vÏ hình thái của vi rút và đọc SGK - Tr¶ lêi c©u hái : - H×nh th¸i cña vi rót cã đặc điểm gì? Đại diện của mçi nhãm ?. Ph¸t phiÕu häc tËp : CÊu tróc. §Æc ®iÓm. §¹i diÖn. Hoạt động của trò - Quan s¸t h×nh 29.1 vµ nghiªn cøu SGK trang 114 để trả lời. Néi dung c¬ b¶n 1, Kh¸i niÖm - Vi rót lµ thùc thÓ cha cã cÊu t¹o tÕ bµo - Vi rót cã kÝch thíc rÊt nhá - Vi rút có cấu tạo rất đơn gi¶n gåm 1 lo¹i axitnuclªic vµ vá bäc pr«tªin - Vi rót sèng kÝ sinh b¾t buéc 2, CÊu t¹o cña vi rót - Gåm 2 thµnh phÇn: Quan s¸t tranh vÏ kÕt hîp a, Lâi Axitnuclªic(bé gen) nghiªn cøu th«ng tin trong - ChØ chøa ADN hoÆc ARN SGK trang 114 - môcI vµ - Chuỗi đơn hay chuỗi kép th¶o luËn theo nhãm vÒ c¸c b, Vá bäc pr«tªin(c¸psit) néi dung: - Bao bọc axitnuclêic để - Bé gen b¶o vÖ - Vá Capsit - CÊu t¹o tõ pr«tªin - Vá ngoµi(gai glic« Capsome pr«tªin) - Mét sè vi rót cã thªm vá ngoµi lµ líp lipit vµ pr«tªin trªn bÒ mÆt cã c¸c gai glic« §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy pr«tªin lµm nhiÖm vô theo tranh kh¸ng nguyªn gióp vi rót - C¸c nhãm kh¸c nhau bµm trªn bÒ mÆt tÕ bµo nhËn xÐt vµ cã thÓ bæ sung - Vi rót kh«ng cã vá ngoµi nÕu cÇn lµ vi rót trÇn cßn vi rót hoµn chØnh gäi lµ Virion Tp cÊu Chøc Tªn t¹o n¨ng gäi chung 3, H×nh th¸i cña vi rót Lâi Vi rút đợc gọi là hạt gồm 3 Vá lo¹i cÊu tróc: xo¾n, khèi, Capsit hçn hîp Vá - CÊu tróc xo¾n: Capsome ngoµi s¾p xÕp theo chiÒu xo¾n cña axitnuclªic Quan sát tranh vẽ và đọc - H×nh que, sîi, h×nh cÇu SGK thÝ nghiÖm cña VD: vi rót kh¶m thuèc l¸, Franken vµ Conat vi rót g©y bÖnh sëi, cóm vµ - HS phải trình bày đợc 3 d¹ng h×nh th¸i phæ biÓn cña bÖnh d¹i h×nh cÇu Nªu tõng lo¹i h×nh th¸i vµ - CÊu tróc khèi + Capsome s¾p xÕp theo tªn cña mét sè vi rót g©y h×nh khèi ®a diÖn 20 mÆt bÖnh? tam giác đều +VD: vi rót b¹i liÖt - CÊu tróc hçn hîp §Òu cã cÊu tróc khèi chøa axitnuclªic vµ cã cÊu tróc xo¾n.

<span class='text_page_counter'>(47)</span> Hoạt động 2 phân loại vi rút Hoạt động của thầy - Ph©n lo¹i vi rót dùa vµo tiªu chuÈn nµo ? Liªn hÖ - Yêu cầu HS đọc mục ” em cã biÕt” cuèi b¶ng trang upload.123doc.net nhÊn m¹nh + Lîi Ých sö dông mét sè lo¹i vi rót vµ sù l©y lan cña vi rót g©y bÖnh bß ®iªn + An toµn thùc phÈm cho ngêi vµ c¸ch phßng tr¸nh do vi rót g©y ra GV cã thÓ bæ sung thªm kiÕn thøc - Yêu cầu HS đọc SGK trang 116 vµ tr¶ lêi c©u hái: + Gi¶i thÝch t¹i sao chñng phân lập đợc không phải là chñng B? + Cho r»ng vi rót lµ thÓ v« sinh đúng hay sai? + Cã thÓ nu«i vi rót trong m«i trêng nh©n t¹o nh vi khuÈn kh«ng?. Liªn hÖ Khi phßng chèng dÞch cóm gà( vi rút H5N1) đại dịch AIDS cÇn c¸ch ly nguån bÖnh l©y lan trong céng đồng. Hoạt động của trò - Nghiªn cøu SGK trang 114 2 tÝnh chÊt c¬ b¶n + CÊu tróc + Mức độ nghiên cứu. Néi dung c¬ b¶n * C¨n cø vµo cÊu t¹o chia lµm 2 lo¹i vi rót: - Vi rót ADN - Vi rót ARN HoÆc cã thÓ dùa vµo cÊu tróc vá capsit, cã hay kh«ng cã vá ngoµi - Căn cứ vào mục đích nghiªn cøu, dùa vµo vËt chñ mµ vi rót kÝ sinh chia lµm 3 nhãm - Vi rút động vật - Vi rót thùc vËt - Vi rót vi sinh vËt. HS thùc hiÖn yªu cÇu cña GV - vËn dông kiÕn thøc vµ th¶o luËn theo nhãm tr¶ lêi + Vi rót lai mang hÖ gen cña chñng A + Khi ë ngoµi vËt chñ vi rót lµ thÓ v« sinh vµo c¬ thÓ sèng nã biÓu hiÖn nh c¬ thÓ sèng + Kh«ng thÓ nu«i vi rót trong m«i trêng nh©n t¹o nh vi khuẩn đợc vì nó là kí sinh b¾t buéc.. 4. Cñng cè: - CÊu t¹o cña vi rót trªn tranh h×nh - 3 đặc điểm cơ bản của vi rút - Sö dông c©u hái - bµi tËp SGK 5. Dặn dò. - Tr¶ lêi c©u hái vµ bµi tËp SGK - Đọc thông tin liên quan đến vi rút HIV và bệnh AIDS RÚT KINH NGHIỆM SAU TIẾT DẠY ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………….

<span class='text_page_counter'>(48)</span> ……………………………………………………………………………………………… …………………………………………..

<span class='text_page_counter'>(49)</span> Ngày soạn: Tiết:. Bµi 30:sù nh©n lªn cña vi rót trong tÕ bµo. I/ Mục tiêu: 1, KiÕn thøc: Học sinh nêu đợc tóm tắt 5 giai đoạn nhân lên của virut Phân biệt đợc chu trình sinh tan và tiềm tan Học sinh hiểu HIV là virut gây suy giảm miễn dịch do đó xuất hiện các bệnh cơ héi. 2, KÜ n¨ng Quan s¸t kªnh h×nh, ch÷ nhËn biÕt kiÕn thøc Kh¸i qu¸t ho¸ kiÕn thøc VËn dông kiÕn thøc gi¶i thÝch mét sè hiÖn tîng thùc tÕ 3, Thái độ Cã ý thøc vµ biÕt c¸ch phßng ngõa HIV/ AIDS 4. Phát triển năng lực a/ Năng lực kiến thức: - HS xác định được mục tiêu học tập chủ đề là gì - Rèn luyện và phát triển năng lực tư duy phân tích, khái quát hoá. - HS đặt ra được nhiều câu hỏi về chủ đề học tập b/ Năng lực sống: - Năng lực thể hiện sự tự tin khi trình bày ý kiến trước nhóm, tổ, lớp. - Năng lực trình bày suy nghĩ/ý tưởng; hợp tác; quản lí thời gian và đảm nhận trách nhiệm, trong hoạt động nhóm. - Năng lực tìm kiếm và xử lí thông tin về khái niệm gen, cấu trúc chung của gen cấu trúc; mã di truyền và quá trình nhân đôi AND. - Quản lí bản thân: Nhận thức được các yếu tố tác động đến bản thân: tác động đến quá trình học tập như bạn bè phương tiện học tập, thầy cô… - Xác định đúng quyền và nghĩa vụ học tập chủ đề... - Quản lí nhóm: Lắng nghe và phản hồi tích cực, tạo hứng khởi học tập... II/ Thiết bị dạy học  M¸y chiÕu, m¸y tÝnh  C¸c ®o¹n phim vÒ qu¸ tr×nh x©m nhËp cña virut trong tÕ bµo vËt chñ PhiÕu häc tËp Câu hỏi 1: Các hoạt động của virut ở giai đoạn 1 trong chu trình nhân lên của nó? Câu hỏi 2: đặc điểm khác nhau trong giai đoạn xâm nhập giữa virut động vật và phagơ Câu hỏi 3: Trong giai đoạn 3 virut đã tổng hợp đợc những vật chất nào? Các nguyên liệu vµ enzim mµ vi rót sö dông cã nguån gèc tõ ®©u? C©u hái 4: DiÔn biÕn cña qu¸ tr×nh l¾p r¸p? Câu hỏi 5: Nêu đặc điểm của giai đoạn 5? III/ Hoạt động dạy học 1. KiÓm tra bµi cò.(3 phót) - Tr×nh bÇy cÊu tróc vµ h×nh th¸i cña virut? Cho vÝ dô vÒ virut vµ bÖnh do virut g©y lªn? 2. Träng t©m Nắm đợc 5 giai đoạn nhân lên của virut 3. Bµi míi Mở bài:Virrut không có cấu tạo tế bào, không có quá trình trao đổi chất, trao đổi năng lợng, chúng phụ thuộc hoàn toàn vào tế bào , nên ở virut quá trình sinh sản đợc gọi là quá trình nhân lên. Sự nhân lên của virut đợc tìm hiểu trong bài học . Hoạt động 1 T×m hiÓu chu tr×nh nh©n lªn cña virut (20 phót) Hoạt động của GV Hoạt động của HS Néi dung C¸c em h·y theo dâi ®o¹n I/Chu tr×nh nh©n lªn cña virut phim sau vµ cho biÕt sù nh©n Gåm 5 giai ®o¹n: lên của virut đợc chia làm mấy giai ®o¹n lµ nh÷ng giai ®o¹n Xem phim vµ ghi c¸c -.

<span class='text_page_counter'>(50)</span> nµo? Gi¸o viªn cho häc sinh xem phim. giai ®o¹n nh©n lªn cña virut. Gäi mét vµi häc sinh tr¶ lêi  đáp án. Gi¸o viªn ph¸t phiÕu häc tËp vµ yªu cÇu häc sinh hoµn thµnh phiÕu häc tËp trong 5 phót Gäi nhãm trëng lªn b¸o c¸o. Häc sinh th¶o luËn theo nhãm vµ hoµn thµnh phiÕu häc tËp. §¹i diÖn c¸c nhãm lªn b¸o c¸o c¶ líp nhËn xÐt bæ sung.. Giáo viên chiếu đáp án đúng lên bảng để học sinh theo dõi tù söa ch÷a.. -. 1, Giai ®o¹n hÊp thô - Virut… 2, Giai ®o¹n x©m nhËp - Víi phag¬… 3, Giai ®o¹n sinh tæng hîp Virut tæng hîp axit nuclªic… 4, Giai ®o¹n l¾p r¸p L¾p axit nuclÕic vµo… 5, Giai ®o¹n phãng thÝch cã hai c¸ch - Virut ph¸ vì tÕ bµo … - Virut chui ra tõ tõ …. Giáo viên giải thích trên sơ đồ vÒ sù nh©n lªn cña phag¬ theo chu tr×nh sinh tan vµ tiÒm tan (nh SGK) Gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh tr¶ lêi mét sè c©u hái: + T¹i sao mçi lo¹i virut chØ cã thÓ nhiÔm vµo mét tÕ bµo nhÊt định? + Lµm thÕ nµo virut ph¸ vì tÕ bào để chui ra ồ ạt? - Gi¸o viªn gi¶ng gi¶i: + Trªn bÒ mÆt tÕ bµo cã nh÷ng thô thÓ dµnh riªng cho mçi lo¹i virut đó là tính đặc hiệu. + Virut cã hÖ gen m· ho¸ lib«xom lµm tan thµnh tÕ bµo. + Mét sè virut sèng kÝ sinh trên tế bào động vật có thể x©m nhËp b»ng Èm bµo hay thùc bµo.  Liªn hÖ -Tõ mét ph©n tö axit nuclªic, khi vµo trong tÕ bµo cã thÓ b¾t tÕ bµo tæng hîp ra hµng tr¨m, hµng ngh×n virut míi gièng nh mét que diªm cã thÓ g©y ra mét d¸m ch¸y lín. - Tại sao một số động vật nh: Tr©u, Bß, Lîn, Gµ khi bÞ nhiÔm virut th× bÖnh ph¸t triÓn nhanh vµ chãng bÞ tö vong? Hoạt động 2. T×m hiÓu HIV/ AIDS ( 15 phót) Hoạt động của GV Gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh tr×nh bÇy hiÓu biÕt cña m×nh vÒ HIV/ AIDS. HIV lµ g×? T¹i sao l¹i nãi HIV g©y suy gi¶m miÔn dÞch ë ngêi? Hội chứng này dẫn đến hậu quả g×?. Hoạt động của HS C¸ nh©n tr¶ lêi c©u hái líp bæ sung.. Th¶o luËn nhanh trong. Néi dung 1.Kh¸i niÖm -HIV lµ virut… - HIV cã kh¶ n¨ng….

<span class='text_page_counter'>(51)</span> nhóm  đại diện nhóm trình bÇy  líp nhËn xÐt bæ sung.. Gi¸o viªn gi¶ng gi¶i: Mét sè bÖnh nh©n khi bÞ nhiÔm HIV sÏ bÞ nhiÔm bÖnh c¬ héi vµ chÕt v× c¸c bÖnh c¬ héi. Giáo viên dùng tranh ảnh để giảng vÒ sù nh©n lªn cña virutHIV trong c¬ thÓ ngêi. - Gi¸o viªn cho häc sinh t×m Học sinh trình bầy đợc ba hiÓu c¸c tê r¬i kÕt hîp víi kiến thức thực tế trình bầy con đờng lây nhiễm HIV các con đờng lây nhiễm HIV. Tr×nh bÇy c¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn cña bÖnh AIDS ? Giáo viên nhận xét đánh giá giúp häc sinh hoµn thiÖn kiÕn thøc. -Gi¸o viªn ®a h×nh ¶nh h×nh ¶nh t¶ng b¨ng ch×m vÒ HIV/ AIDS vµ hái: + Em hiÓu nh thÕ nµo vÒ h×nh ¶nh nµy? + Liªn hÖ thùc tÕ vÒ AIDS ë ViÖt Nam vµ trªn thÕ giíi? + Các đối tợng nào đợc xếp vào nhãm cã nguy c¬ l©y nhiÔm cao? + T¹o sao nhiÒu ngêi kh«ng biÕt m×nh ®ang bi8j nhiÔm HIV. §iÒu đó nguy hiểm nh thế nào đối với x· héi? + Giải thích sơ đồ: Ma tuýHIV/ AIDS  chÕt. Gi¸o viªn hái: + Làm thế nào đẻ phòng tránh HIV? + Liªn hÖ thøc tÕ vÒ c«ng viÖc tuyªn truyÒn phopngf tr¸nh HIV?. Häc sinh nghiªn cøu SGK th¶o luËn nhãm tr¶ lêi c©u hái líp nhËn xÐt.. + Sinh vËt c¬ héi… + BÖnh c¬ héi…. 2. Các con đờng lây nhiÔm - Qua con đờng máu - Qua đờng sinh dục - Do mÑ truyÒn cho con 3. C¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn cña bÖnh AIDS. Häc sinh th¶o luËn nhanh vµ tr¶ lêi c©u hái.. Häc sinh vËn dông kiÕn thøc tr¶ lêi c©u hái. 4. Phßng tr¸nh. 4/ Tổng kết đánh giá ( 5 phút) Dïng trß ch¬i « ch÷ 1 2 3 4 5 6 C©u 1: Cã ba ch÷ c¸i: T¸c nh©n g©y bÖnh AIDS? C©u 2:Cã 6 ch÷ c¸i: Mét tÖ n¹n x· héi lµm cho HIV l©y lan nhanh? C©u 3: Cã 6 ch÷: Tªn giai ®o¹n thø 4 trong qu¸ tr×nh nhiÔm vµ ph¸t triÓn cña virut ë tÕ bµo vËt chñ? C©u4: Cã 10 ch÷ c¸i: Tªn giai ®o¹n thø 5 trong qu¸ tr×nh nhiÔm vµ ph¸t triÓn cña virut trong tÕ bµo chñ. C©u 5: Cã 5 ch÷ c¸i: Tªn cña vi sinh vËt ë ®iÒu kiÖn b×nh thêng th× kh«ng g©y bÖnh nhng khi c¬ thÓ bÞ yÕu hoÆc kh¶ n¨ng miÔm dÞch bÞ suy gi¶m th× chóng l¹i g©y bÖnh? Câu 6: Có ba chữ cái: Tên một trong những con đờng lây truyền HIV? 5/ C«ng viÖc vÒ nhµ (2 phót) - Nªu c¸c giai ®o¹n nh©n lªn cña HIV? - Häc bµi tr¶ lêi c©u hái SGK - §äc môc “Em cã biÕt”..

<span class='text_page_counter'>(52)</span> RÚT KINH NGHIỆM SAU TIẾT DẠY ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ………………………………………….. Ngày soạn: Tiết:. Bµi 31- vi rót g©y bÖnh øng dông cña vi rót trong thùc tiÔn.. I.Môc tiªu bµi d¹y. 1.Kiến thức: -Nêu đợc tác hại của vi rút với VSV, thực vật, côn trùng. -Nêu đợc nguyên ly và ứng dụng thực tiễn của KTDT có sử dụng phagơ 2. kÜ n¨ng: -Nghiªn cøu th«ng tin, tranh h×nh ph¸t hiÖn kiÕn thøc. -Kh¸i qu¸t kiÕn thøc. -Hoµn thµnh phiÕu häc tËp (PHT). -VËn dông ly thuyÕt gi¶i thÝch hiÖn tîng thùc tÕ. 4. Phát triển năng lực a/ Năng lực kiến thức: - HS xác định được mục tiêu học tập chủ đề là gì - Rèn luyện và phát triển năng lực tư duy phân tích, khái quát hoá. - HS đặt ra được nhiều câu hỏi về chủ đề học tập b/ Năng lực sống: - Năng lực thể hiện sự tự tin khi trình bày ý kiến trước nhóm, tổ, lớp. - Năng lực trình bày suy nghĩ/ý tưởng; hợp tác; quản lí thời gian và đảm nhận trách nhiệm, trong hoạt động nhóm. - Năng lực tìm kiếm và xử lí thông tin về khái niệm gen, cấu trúc chung của gen cấu trúc; mã di truyền và quá trình nhân đôi AND. - Quản lí bản thân: Nhận thức được các yếu tố tác động đến bản thân: tác động đến quá trình học tập như bạn bè phương tiện học tập, thầy cô… - Xác định đúng quyền và nghĩa vụ học tập chủ đề... - Quản lí nhóm: Lắng nghe và phản hồi tích cực, tạo hứng khởi học tập... II. ChuÈn bÞ. 1.Ph¬ng ph¸p: - Vấn đáp – gợi mở - Công tác độc lập với SGK..

<span class='text_page_counter'>(53)</span> 2.Ph¬ng tiÖn: -SGK 10, h×nh 31 SGK, PHT sè 1. III.TiÕn tr×nh bµi gi¶ng. 1. ổn định tổ chức lớp. 2. KiÓm tra bµi cò: C©u 1: Tr×nh bµy 5 giai ®o¹n nh©n lªn cña vi rót trong tÕ bµo? Câu 2: HIV/ AIDS nguy hiểm nh thế nào đối với con ngời? Có biện pháp nào để ngăn chÆn sù l©y nhiÔm HIV? 3.Gi¶ng bµi míi.. ĐVĐ: ở bài 30 chúng ta đã tìm hiểu VR HIV < gây bệnh ở ngời>. Tuy nhiên VR không chỉ gây bệnh ở ngời mà còn gây bệnh cho các đối tợng khác, tức là gián tiếp ảnh hởng tới đời sống con ngời. Và con ngời lại lợi dụng một số đặc tính của VR để mang lại lợi ích cho cuộc sống. Để tìm hiểu điều này chúng ta cùng nghiên cøu bµi 31. Hoạt động của GV GV chia líp häc thµnh 3 nhãm yªu cÇu HS làm việc độc lập với SGK, nghiªn cøu môc I/ 121, 122 vµ hoµn thµnh phiÕu häc tËp (PHT) sè 1. - Sau khi HS hoµn thành PHT, GV yêu cầu đại diÖn c¸c nhãm lªn tr×nh bµy kÕt qu¶ c¸c nhãm kh¸c bæ sung, ®iÒu chØnh . GV chÝnh x¸c ho¸ kiÕn thøc. GV yªu cÇu HS thùc hiÖn c¸c lÖnh trong môc I -SGK. - GV th«ng b¸o: VR ngµy cµng trë thµnh c«ng cô kh«ng thÓ thiÕu trong nghiªn cøu sinh häc c¬ b¶n, trong s¶n xuÊt c¸c chÕ phÈm y häc vµ n«ng nghiÖp. GV nêu vấn đề: Inteferon là prôtêin đặc biÖt chØ do tÕ bµo ngêi vµ động vật tiết ra có tác dông chèng VR, chèng tÕ bµo ung th vµ t¨ng cêng kh¼ n¨ng miÔn dÞch. Tríc đây IFN đợc sản xuất b»ng c¸ch chiÕt xuÊt tõ tÕ bµo b¹ch cÇu trong huyÕt tơng ngời nên lợng thu đợc rất thấp và có giá. Hoạt động của HS HS làm việc độc lËp víi SGK. Th¶o luËn theo nhãm hoµn thµnh PHT.. Néi dung I. C¸c VR kÝ sinh ë sinh vËt, thùc vËt, c«n trïng.. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm kh¸c bæ sung.. II. øng dông cña VR trong thùc tiÔn.. 1. Trong s¶n xuÊt c¸c chÕ phÈm sinh häc: IFN *S¶n xuÊt inteferon.. - §Æc tÝnh lîi dông: +Phag¬: kh¼ n¨ng cho phÐp g¾n gen l¹ vµo bé gen. + VK: kh¼ ng¨ng sinh s¶n rÊt nhanh..

<span class='text_page_counter'>(54)</span> thành cao. Vấn đề đặt ra là liệu có cách nào để sản xuÊt mét lîng lín IFN trong thêi gian ng¾n vµ gi¸ thµnh rÎ.. Quy tr×nh: H×nh 31SGK. HS quan s¸t tranh ph©n tÝch, tr¶ lêi c©u hái.. GV treo tranh phãng to h×nh 31 SGK, giíi thiệu các thông tin sau đó đặt câu hỏi: Những đối tợng nào đợc con ngời sử dụng trong quy tr×nh s¶n xuÊt inteferon?. ChØ tranh m« t¶ l¹i quy tr×nh.. Quan s¸t l¹i tõng bíc cña quy tr×nh vµ chØ ra đặc tính nào của phagơ và của vi khuẩn đã đợc con ngêi lîi dông?. - Nghiªn cøu SGK vµ tr¶ lêi c©u hái.. KN: Lµ mét quy tr×nh công nghệ dùng để chuyển gen tõ tÕ bµo nµy sang tÕ bµo kh¸c. * C¬ së khoa häc. Phag¬ chøa ®o¹n gen kh«ng quan träng, cã thÓ c¾t bỏ không ảnh hởng đến quá tr×nh nh©n lªn. C¾t bá gen cña phag¬ thay b»ng gen mong muèn.. GV Nêu vấn đề: Quy t×nh s¶n xuÊt iteferon vừa giới thiêu đợc gọi là quy tr×nh s¶n xuÊt dùa trªn KTDT. Nhê kÜ thuËt nµy, mét lo¹t c¸c dîc phẩm sinh học khác đã đợc sản xuất ra với quy mô công nghiệp để sử dụng trong y häc. §©y lµ kÕt qu¶ cña viÖc sö dông VR trong nghiªn cøu c¬ b¶n.. - C¸c bíc cña KTDT < SGK> 2. Trong n«ng nghiÖp: Thuèc trõ s©u tõ VR. Thuèc trõ s©u chøa nhóm Baculo đợc bọc bởi một màng keo chỉ tan trong đờng ruét cña c«n trïng. Khi mµng keo tan ra VR míi chuyÓn sang dạng hoạt động để gây chÕt cho s©u.. VËy theo em thÕ nµo lµ KTDT? C¬ së khoa häc?. - ¦u viÖt (SGK).. Th¶o luËn ®a ra ý kiÕn. VËn dông kiÕn thức đã học trả lời câu hái. Cã thÓ chia KTDT thµnh mÊy bíc? Tªn gäi tõng bíc?. * KTDT..

<span class='text_page_counter'>(55)</span> GV nhận xét đánh gi¸, hoµn chØnh kiÕn thøc. Nªu t¸c h¹i cña thuèc trõ s©u ho¸ häc? GV nêu vấn đề: ViÖc l¹m dông thuèc trõ sâu hoá học đã ảnh hởng xÊu tíi søc khoÎ con ngêi và môi trờng sống. Do đó biÖn ph¸p phßng trõ sinh học đang ngày càng đợc x· héi quan t©m. Mét trong những biện pháp đó là việc lơi dụng các đặc tÝnh x©m nhËp l©y lan cña VR vào côn trùng để sản xuÊt thuèc trõ s©u sinh häc tiªu diÖt c«n trïng cã hại. ở VN đã sản xuất thuèc trõ s©u sinh häc cã chứa VR Baculo để tiêu diÖt nhiÒu lo¹i s©u ¨n l¸.. §äc SGK th¶o luËn theo nhãm, tr¶ lêi c©u hái.. Dù ®o¸n nh÷ng u viÖt cña chÕ phÈm nãi trªn so víi thuèc trõ s©u ho¸ häc?. 4.Cñng cè: - HS đọc kết luận SGK/124. - Tác hại của phagơ đối với ngàng công nghiệp VSV? 5. Bµi tËp vÒ nhµ: - C©u hái 1,2,3 SGK. - §äc môc “ em cã biÕt”. - T×m hiÓu vÒ bÖnh truyÒn nhiÔm vµ miÔn dÞch. Câu hỏi: Hãy đọc SGK mục I trang 121, 122 và hoàn thành bảng sau: Nhãm Vi rót. Vi rót g©y bÖnh cho vi sinh. Vi rót g©y bÖnh cho Thùc. Vi rót g©y bÖnh cho c«n.

<span class='text_page_counter'>(56)</span> vËt. vËt.. trïng.. §Æc ®iÓm 1. Sè lo¹i. 2. C¸ch thøc x©m nhËp vµ l©y lan. 3T¸c h¹i 4. VÝ dô 5. BiÖn ph¸p kh¾c phôc. PhiÕu häc tËp sè 1 <Tê nguån>. Nhãm Vi rót Vi rót g©y bÖnh cho vi sinh vËt §Æc ®iÓm. Vi rót g©y bÖnh cho Thùc vËt.. 1. Sè lo¹i. 2. C¸ch thøc x©m nhËp vµ l©y lan.. 1000 -Kh«ng cã kh¼ n¨ng x©m nhËp vµo TBTV. mµ g©y nhiÔm nhê c«n trïng truyÒn qua phÊn hoa, qua h¹t qua c¸c vÕt x©y x¸t. - Lan qua cÇu sinh chÊt nèi gi÷a c¸c tÕ bµo.. 3000 - X©m nhËp trùc tiÕp .. - Nh©n lªn theo giai ®o¹n. 3.T¸c h¹i.. TÕ bµo sinh tan, tiÒm tan - > g©y thiÖt h¹i cho ngµnh c«ng nghiÖp VSV.. Làm lá đốm vàng, đốm nâu, sọc hay v»n, l¸ xo¨n hay hÐo vµng råi rông. th©n lïn hay cßi cäc.. 4. VÝ dô. - phag¬ lamda kÝ sinh ë E. coli. - VR tÊn c«ng VSV lµm háng qu¸ tr×nh lªn men trong c«ng nghiÖp s¶n xuÊt m× chÝnh, thuèc kh¸ng sinh, vacxin... - Bảo đảm vô trùng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. - Gièng VSV ph¶i s¹ch vi rót. - Nghiªn cøu tuyÓn chän VSV kh¸ng VR.. - BÖnh kh¶m thuèc l¸, khoai t©y. - BÖnh xo¨n l¸ cµ chua. - BÖnh loÐt cam quýt .... 5. BiÖn ph¸p kh¾c phôc.. - Chän gièng c©y s¹ch bÖnh. - Vệ sinh đồng ruéng. - Tiªu diÖt vËt trung gian truyÒn bÖnh.. Vi rót g©y bÖnh cho c«n trïng.. -. X©m nhËp qua đờng tiªu ho¸.. - VR x©m nhËp vµo tÕ bµo ruét gi÷a hoÆc theo dÞch b¹ch huyÕt lan ra kh¾p c¬ thÓ. G©y bÖnh cho c«n trïng hoÆc dïng c«ng trïng lµm æ chøa råi th«ng qua c«n trïng g©y bÖnh cho động vật và ngời. - BÖnh sèt xuÊt huyÕt. - BÖnh viªm n·o nhËt b¶n.... - Khi ngñ cÇn cã mµn. - Tiªu diÖt muçi đốt. - VÖ sinh m«i trêng.,. RÚT KINH NGHIỆM SAU TIẾT DẠY ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………….

<span class='text_page_counter'>(57)</span> ……………………………………………………………………………………………… ………………………………………….. Ngày soạn: Tiết:. Bài 33: ÔN TẬP PHẦN SINH HỌC VI SINH VẬT.. I. Mục tiêu: 1. Kiến thức: -Nêu và khái quát hoá được các kiểu dinh dưỡng của vi sinh vật, thấy được tính đa dạng về dinh dưỡng của chúng, từ đó hiểu vì sao vi sinh vật có mặt ở khắp nơi, kể cả những nơi các sinh vật bậc cao không thể sống được. -Nêu được tính đa dạng về kểu chuyển hoá vật chất ở vi sinh vật. Nhiều loại vi sinh vật có vài kiểu chuyển hoá vật chất cùng tồn tại trong tế bào, chúng có biểu hiện trong môi trường hiếu khí hay kị khí, từ đó thấy được tính thích nghi cao của vi sinh vật trong điều kiện môi trường khác nhau(đáy biển, suối nước nóng…). -Trình bày được sự sinh trưởng của vi sinh vật diễn ra rất nhanh chóng, được đặc trưng bởi 2 chỉ số cơ bản: µ(hằng số tốc độ sinh trưởng riêng) và g( thời gian thế hệ). Hai chỉ số này có những nét khác biệt đặc trưng trong các pha sinh trưởng khi nuôi cấy vi sinh vật trên môi trường không đổi mới và trong nuôi cấy liên tục . Nguyên tắc nuôi cấy lien tục được áp dụng rộng rãi trong công nghệ sinh học. -Nêu được sự sinh sản của vi khuẩn bằng các hình thức ngoại bào tử , bào tử đốt và nảy chồi. -Nêu được các tác nhân hoà học và lý học ảnh hưởng tới sự sinh trưởng của vi sinh vật, ứng dụng các tác nhân này đẻ kiểm soát sự sinh trưởng của vi sinh vật. -Trình bày được 3 loại cấu trúc cơ bản của virut: xoắn(trần,vỏ bọc), khối(trần , vỏ), phagơ(virut hỗn hợp). Hoạt động làm tan của virut. Miễn dịch của cơ thể ( miễn dịch không đặc hiệu và miễn dịch đặc hiệu). -Nêu được ví dụ minh hoạ từng khái niêm, những ví dụ rất phong phú, đa dạng xung quanh HS hoặc trong sản xuất và đời sống, từ đó bổ sung những khía cạnh khác về thế giới quan sinh học của HS , kĩ năng thực hành vi sinh vật, kĩ năng quan sát, kĩ năng lien hệ giữa lí thuyết và thực tế. 2. Kỹ năng: Rèn một số kỹ năng: -Khái quát , tổng hợp, tư duy , so sánh. -Liên hệ giữa lý thuyết với thực tế. -Hoạt động nhóm. 3. Thái độ: HS khái quát và trình bày hiểu biết của mình về các vấn đề giáo viên yêu cầu. II.Chuẩn bị: 1.Phương pháp: Hoạt động nhóm.. 2. Đồ dung dạy học: Giáo viên kẻ sẵng một số bảng và sơ đồ, miếng bìa có các nội dung cần thiết, hệ thống câu hỏi. HS: -Nhóm 1+2 chuẩn bị nội dung I : Kẻ sơ đồ trang 129 và bảng 130 ra giấy khổ to. -Nhóm 3+4 chuẩn bị nội dung II : Sơ đồ hình 25 trang100, môi trường nuôi cấy vi.

<span class='text_page_counter'>(58)</span> sinh vật. -Nhóm 5+6 chuẩn bị nội dung III +IV : Kẻ bảng so sánh lien hệ thực tế. -Nhóm 7+8 chuẩn bị nội dung V : Kẻ bảng và sơ đồ SGK trang 132. -Cả lớp ôn tập kỹ các kiến thức trọng tâm ở các chương. III.Trọng tâm: Các khái niệm, hoạt động sống ứng dụng của ví sinh vật. IV. Tiến trình thực hiện: 1. Ổn định tổ chức. 2.Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra phần chuẩn bị của HS. 3.Các hoạt động dạy học: Hoạt động 1 CHUYỂN HOÁ VẬT CHẤT VÀ NĂNG LƯỢNG. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. -GV yêu cầu: -Nhóm 1:Trình bày về +Trình bày hiểu biết kiểu dinh dưỡng và về chuyển hoá vật nhân tố sinh trưởng. chất và năng lượng. +Một HS treo sơ đồ +Trả lời câu hỏi trang 129. -Dựa vào nguồn năng +Một HS thay số bằng lượng, nguồn các bon tên các kiểu dinh vi sinh vật có kiểu dưỡng. dinh dưỡng nào? +Một HS trình bày và Trong đó kiểu nào là trả lời câu hỏi về các chủ yếu? kiểu dinh dưỡng. -Lấy ví dụ nhóm vi sinh vật phù hợp với kiểu hô hấp hay lên men. -Tế bào vi khuẩn sử dụng năng lượng chủ yếu vào hoạt động nào? -GV bao quát lớp đánh giá hoạt động của nhóm 1 và 2. -GV yêu cầu HS khái quát các vấn đề cơ bản.. Nội dung. Số 1:Quang tự dưỡng (vi tảo, vi khuẩn lam, VKS,…) Số 2: Quang dị dưỡng(VK màu tía, màu lục không có S,) Số 3: Hoá tự dưỡng(VKS hoá tổng hợp, VK H2). Số 4: Hoá dị hợp( nấm, động vật nguyên sinh, VK kí sinh, hoại sinh). -Nhóm 2: Trình bày kiểu hô hấp(hay lên men). +Một HS treo bảng kiến thức trang 130. +Một HS ghi nội dung của cột 4. +Một HS khái quát về kiểu hô hấp hay lên men của vi sinh vật. -Trả lời câu hỏi :Vi khuẩn sử dụng năng lượng vào 3 hoạt động. Kết luận: -Các nhóm trình bày -Sinh vật có 2 kiểu dinh dưỡng cơ Lớp nhận xét bổ sung. bản là: + Quang tự dưỡng + Hoá dị dưỡng. -Vi sinh vật có nhiều kiểu chuyển hoá vật chất : Hô hấp, lên men. -Năng lưỡng chủ yếu được sử dụng vào các hoạt động: +Tổng hợp ATP, sử dụng tổng hợp các chất. +Vận chuyển các chất..

<span class='text_page_counter'>(59)</span> +Quay tiêm mao, chuyển đổng. Hoạt động 2. SINH TRƯỞNG CỦA VI SINH VẬT. Hoạt động của GV -GV yêu cầu Trình bày những hiểu biết về sinh trưởng của vi sinh vật.. Hoạt động của HS -Nhóm 3 +Một HS trình bày khái niệm sinh trưởng của vi sinh vật. + Một HS treo sơ đồ đường cong sinh trưởng của quẩn thể vi khuẩn và giới thiệu các pha. +Một HS trình bày nguyên tắc nuôi cấy liên tục và nêu những ứng dụng. -Nhóm 4 + Giới thiệu bảng ở trang 131. + Một HS nêu các môi trường tự nhiên thích hợp cho sự sinh trưởng của từng nhóm vi sinh vật. Ví dụ: +pH trung tính nhiều vi khuẩn kí sinh. +Môi trường hơi axit: Nấm men. + Môi trường axit; Vi sinh vật ưa axit trong dạ dày. -Lớp theo dõi phần trình bày ghi nhớ kiến thức và nhận xét bổ sung. -HS hoàn tấ kiến thức cơ bản.. Nội dung. -GV đánh giá hoạt động nhóm và khuyến khích điểm đối với nhóm khá, bổ sung kiến thức cho nhóm yếu. -GV yêu cầu HS khái quát kiến thức.. Kết luận: -Sự sinh trưởng của quần thể vi sinh vật là sự tăng số lượng tế bào trong quần thể. -Sự sinh trưởng của vi sinh vật trong nuôi cấy không liên tục gồm 4 pha: pha tiềm phát, pha luỹ.

<span class='text_page_counter'>(60)</span> thữa, pha cân bằng, pha suy vong. -Nuôi cấy liên tục là giữ cho môi trường luôn ổn định. +Ứng dụng của nuôi cấy liên tục trong công nghệ sinh học là sản xuất protein đơn bào, Enzim, kháng sinh… -Mỗi loài vi sinh vật phù hợp với một môi trường có pH nhất định. Hoạt động 3 SINH SẢN CỦA VI SINH VẬT VÀ CÁC BIỆN PHÁP KIỂM SOÁT SỰ SINH TRƯỞNG CỦA VSV Hoạt động của GV -GV yêu cầu HS: Trình bày về sinh sản của vi sinh vật và những ứng dụng thực tiễn. Hoạt động của HS -Nhóm 5: +Trình bày sự hình thành các loại bào tử dưới dạng câu hỏi trắc nghiệm. Ví dụ: Vi khuẩn có thể hình thành các loại bào tử nào? a- Ngoại bào -GV nêu để nhóm 5 trình tử. bày theo dưới hình thức : b- Bào tử đốt. Nêu vấn đề đưa câu hỏi c- Nội bào tử và cùng thảo luận. d- Tất cả a,b,c + Một HS viết lên bảng sự khác biệt giữa bào tử sinh sản và nôi bào tử. + Sự khác nhau giữa bào tử vô tính và bảo tử hữu tính ở nấm:có thể chọn đáp án bằng miếng bìa có sẵn nội dung. Ví dụ: được hình thành từ nguyên phân, được hình thành từ giảm phân, được hình thành trong thụ tinh. +Ứng dụng về sinh sản của vi sinh vật được trình bày dưới dạng câu hỏi trắc nghiệm. Ví dụ: nhờ sự sinh sản nhanh của vi sinh vật để : a- Tạo Prôtêin đơn bào. Nội dung.

<span class='text_page_counter'>(61)</span> b- Các chất hoạt tính sinh học. c- Sản xuát giống cây. d- Theo dõi thế hệ trong các ghép lai. e- Cả a,b,c,d f- Chỉ a,b,d -HS tự khái quát kiến -GV nhận xét đánh giá và thức. cho điểm nhóm 5 nếu có hiệu quả. Kết luận: -Các tác nhân hoá học và vật lý là chất dinh dưỡng, thúc đẩy hay ức chế sinh trưởng của vi sinh vật. -Con người dung các tác nhân lý hoá để kiểm soát hoạt động của vi sinh vật phục vụ đời sống và sản xuất.. Hoạt động 4: VI RÚT Hoạt động của GV. -7 GV yêu cầu : +Vi rút ở ranh giới giữa cơ thể sống và vật không sống! Ý kiến của em như thế nào? +Hoàn thành bảng kiến thức trang 132.. -GV đánh giá hoạt động của nhóm 7 và có thể khuyến khích bằng điểm nếu làm tốt. - GV yêu cầu : hoàn thành nội dung 3 và 4 SGK trang 132.. HĐ của HS - Nhóm 7 trình bày. + Một HS trả lời câu hỏi,nêu được :  Đặc điểm vô sinh.  Đặc điểm của cơ thể sống. + Một HS treo bảng kiến thức đã chuẩn bị và thuyết minh về từng loại vi rút theo chiều ngang của bảng. -Các nhóm khác nhận xét và bổ xung. - Nhóm 8 trình bày. + Sơ đồ thể hiện các loại miễn dịch. + Ví dụ về miễn dịnh thể dịch là các kháng thể năm trong thể dịch..

<span class='text_page_counter'>(62)</span> - GV nhận xét hoạt động của nhóm 8 và yêu cầu HS khái quát kiến thức về virút và miễn dịch.. + Ví dụ về miễn dịch tế bào: Nhờ các tế bào thực bào, các tb tìm diệt + Đáp án các từ điền vào chỗ chấm: máu, kháng thể, lizôzin, yếu, ít, không hoạt động. - Các nhóm khác nhận xét bổ sung. * KẾT LUẬN: - vi rút có kích thước nhỏ bé, không có cấu tạo tế bào, không có trao đổi chất riêng. - Vi rút có tính di truyền đặc trưng, nhân lên trong cơ thể vật chủ phát triển. - Có 2 loại miễn dịch: Miễn dịch đặc hiệu và miễn dịch không đặc hiệu.. 4- Tổng kết đánh giá - GV có thể hỏi: Em hãy trình bày những kiến thức đã học được trong chương trình sinh học lớp 10. 5-Công việc về nhà. Ôn tập kiến thức lớp 10 để kiểm tra cuối năm. RÚT KINH NGHIỆM SAU TIẾT DẠY ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… …………………………………………..

<span class='text_page_counter'>(63)</span>

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về

Tải bản đầy đủ ngay
×