H C VI N NÔNG NGHI P VI T NAM
QUY N
ỊNH HÀ |
TH NHÀI | NGUY N TH PH
Ch biên: QUY N
NG
ỊNH HÀ
GIÁO TRÌNH
K N NGăQU N LÝ VÀ
LÀM VI C NHÓM
NHÀ XU T B N H C VI N NÔNG NGHI P - 2021
ii
M
U
Làm vi c nhóm là k n ngăr t c n thi t trongămôiătr ng làm vi c chuyên nghi p,
h pătácăvàăđ y tính c nh th iăđ i hi n nay. Làm vi cătheoănhómăđịiăh i m iăng i ph i
có tinh th n t p th cao, bi t k t h p hài hòa kh n ngăc a mình v iăn ngăl c c aăng i
khácăđ cùngăđ t m c tiêu chung và cùng ch u trách nhi m v i k t qu công vi c.
M iă ng i c năđ c trang b ki n th c, rèn luy n k n ngălàmăvi cănhómă c ngă
nh ăc n chu n b đ yăđ nh ng hi u bi t và cách ng x v i tình hu ng c th khi làm
vi c theo nhóm, th măchíălàălưnhăđ o m tănhóm.ă óăchính làăc ăh i quan tr ng trong s
nghi p và s th ngăti n c a nh ngăng iăcóăhồiăbưo;ălàăc ăh iăđ kh ngăđ nh mình và
t o ra nhăh ngăđ i v iăc ăquan,ădoanhănghi p, t ch c - n iăchúngătaălàmăvi c.
V i mong mu năđó,ăgiáoătrìnhăK n ngăqu n lý và làm vi c nhómăđ c so n th o
nh m cung c păchoăng i h c nh ng ki n th căc ăb n v k n ngălàmăvi c nhóm, qu n
lý nhóm. T lý thuy t làm vi c nhóm, qu nă lỦă nhómă đ n các k n ngă trongă cácă ho t
đ ngănhóm,ăph ngăphápălưnhăđ o và qu nălỦănhómăđ t hi u qu .
Nhóm tác gi biên so n cu năgiáoătrìnhăắK n ngăqu n lý và làm vi cănhóm”ăv i
th iăl ng 2 tín ch (30 ti t). K n ngălàmăvi c nhóm là m t trong nh ngăắk n ngăm m”ă
vơ cùng quan tr ng v i m i conăng i hi năđ i trong cơng vi c. Mu n có k n ngăqu n lý
và làm vi c nhóm t t, ngoài vi c n m v ng lý thuy tăc ăb n và b n ch t làm vi c nhóm,
ng i h c cịn ph i v n d ng, tr i nghi m th c t , quan sát, t rút ra các bài h c cho chính
mình. K n ngă qu n lý và làm vi că nhómă đ c so n th o nh m ph c v choă cácă đ i
t ng làm vi c trong các doanh nghi p,ăc ăquanăhànhăchính,ăcácăc ăquanăchunămơn,ă
nhóm cơng tác xã h i, làm vi c v i c ngăđ ngầăPh n lý thuy tăđ c gi ng d y trong 20
ti t, còn dành 10 ti t cho các h c viên th c hành làm vi c theo nhóm. Giáo trình do
PGS.TS. Quy nă ìnhăHà làm ch biên, biên so năch ngă1ăvàăch ngă4;ăThS.ăNguy n
Th Nhài biên so năch ngă2;ăThS.ăNguy n Th Ph ngăbiênăso năch ngă3.
Các tác gi ngoài tham kh o các tài li uătrongăvàăngồiăn c,ăđưătrìnhăbàyăm t s
kinh nghi m th c hành khi tham gia các ho tăđ ng, gi ng d y cho sinh viên H c vi n
nơng nghi p t khóaă54ăđ n 63, tham gia các nghiên c uătrongăvàăngoàiăn c. Do ki n
th c và kinh nghi m cịn khiêm t n, giáo trình khơng tránh kh i nh ng thi u sót, mong
các b năđ căgópăỦăvàăđóngăgópănhi u ý ki năđ các tác gi rút kinh nghi m cho l n biên
so năsauăđ c hoàn thi năh n.
Trân tr ng c mă n.
Các tác gi
iii
M CăL C
M
Ch
U ........................................................................................................................ iii
ng 1. NH PăMỌNăK ăN NG QU NăLụă VẨăLẨMăVI CăNHịM ..................... 1
1.1.ă KHÁIă NI M,ă PHỂNă LO Iă VẨă CÁCă GIAIă O Nă HÌNHă THẨNHă
PHÁTăTRI NăNHịM ................................................................................. 1
1.1.1.ăCácăkháiăni măc ăb n .......................................................................................... 1
1.1.2.ăL iăíchăc aăqu nălỦăvàălàmăvi cănhóm ................................................................ 5
1.1.3.ăS ăc năthi tăc aălàmăvi cănhóm........................................................................... 7
1.1.4.ăPhânălo iănhómălàmăvi c ..................................................................................... 8
1.1.5.ăCácăgiaiăđo năhìnhăthànhăvàăphátătri nănhóm ...................................................... 9
1.2.ăCÁCăNGUYểNăT CăQU NăLụăVẨăLẨMăVI CăNHịM ......................... 12
1.2.1.ăT oăs ăđ ngăthu n ............................................................................................. 12
1.2.2.ăThi tăl păcácăm iăquanăh ăv iăcácăcáănhânăvàăb ăph năliênăquan...................... 12
1.2.3.ăKhuy năkhíchăócăsángăt oătrongălàmăvi cănhóm ............................................... 13
1.2.4.ăPhátăhuyănh ngăỦăt
ngăm i ............................................................................. 13
1.2.5.ă yănhi mătrongănhóm ....................................................................................... 13
1.2.6.ăKhuy năkhíchăm iăng
iăth oălu n ................................................................... 14
1.2.7.ăChiaăs ătráchănhi mătrongănhóm........................................................................ 14
1.2.8.ăLinhăho tătrongăho tăđ ngăc aănhóm................................................................. 15
1.3.ă
IăT
NG,ăNHI MăV ,ăN IăDUNGăNGHIểNăC UăMỌNăH C ....... 15
1.3.1.ă
iăt
ngămơnăh c............................................................................................ 15
1.3.2.ăNhi măv ăc aămônăh c...................................................................................... 15
1.3.3.ăN iădungăc aămônăh c ...................................................................................... 16
1.3.4.ăPh
ngăphápănghiênăc uămônăh c .................................................................... 16
CỂUăH IăTH OăLU N ............................................................................................ 16
BẨIăT PăNHịM ........................................................................................................ 18
TẨIăLI UăTHAMăKH O ........................................................................................... 20
Ch
ng 2. HO Tă
NGăNHịM .................................................................................. 21
2.1.ăTHẨNHăL PăNHịM ................................................................................... 21
2.1.1.ăL aăch năs ăl
ngăvàăthànhăviênănhóm ............................................................ 21
2.1.2.ăH iănh păthànhăviênăm iăvàoănhóm .................................................................. 23
2.1.3.ăXácăđ nhăvaiătrị,ătráchănhi măc aătr
ngănhómăvàăthànhăviênătrongănhóm ...... 24
2.1.4.ăXâyăd ngăcácăquyăđ nhăvàănguyênăt călàmăvi cănhóm ...................................... 27
iv
2.2.ă I UăHẨNHăHO Tă
NGăNHịM ........................................................... 29
2.2.1ăPhongăcáchăchuyênăquy n .................................................................................. 29
2.2.2.ăPhongăcáchăt ădo ............................................................................................... 31
2.2.3.ăPhongăcáchăc ngătác .......................................................................................... 32
2.3.ăT ăCH CăTRI NăKHAIăCÁCăHO Tă
NGăTRONGăNHịM ................ 33
2.3.1. Xâyăd ngăm cătiêuăho tăđ ngănhóm ................................................................. 33
2.3.2.ăL păk ăho ch ..................................................................................................... 34
2.3.3.ăTh oălu năvàăraăquy tăđ nhătrongănhóm ............................................................ 38
2.3.4. Thơng tin trong nhóm ........................................................................................ 39
2.4.ăTHỎCă
YăS ăPHÁTăTRI NăC AăCÁCăTHẨNHăVIểN ........................ 40
2.4.1. Duy trì v năhóaăh
ngăd năvàăđàoăt oătrongănhóm ........................................... 40
2.4.2.ăHốnăđ iăv ătríălàmăvi c ..................................................................................... 40
2.4.3.ăXâyăd ngăs ănghi păchoăcácăthànhăviên ............................................................ 41
2.4.4.ăXâyăd ngătinhăth nălàmăvi cănhóm ................................................................... 41
2.4.5.ăXâyăd ngăv năhốănhóm ................................................................................... 43
2.4.6.ăKhuy năkhích,ăthúcăđ yăcáănhânăc iăthi năb năthânătrongălàmăvi cănhóm ........ 46
2.5.ă ÁNHăGIÁăK TăQU ăLẨMăVI CăNHịM ............................................... 47
2.5.1.ă ánhăgiáăk tăqu ălàmăvi căc aănhóm ................................................................ 47
2.5.2.ă ánhăgiáăk tăqu ălàmăvi căc aăcácăthànhăviên................................................... 47
CỂUăH IăTH OăLU N ............................................................................................ 48
BẨIăT PăNHịM ........................................................................................................ 49
TẨIăLI UăTHAMăKH O ........................................................................................... 50
Ch
ng 3. K ăN NGăGIAOăTI PăVẨăPH IăH PăTRONGă LẨMăVI CăNHÓM ..... 51
3.1.ăK ăN NGăGIAOăTI PăTRONGăNHịM .................................................... 51
3.1.1.ăKháiăni m .......................................................................................................... 51
3.1.2.ăCácăph
ngăti năgiaoăti p.................................................................................. 54
3.1.3.ăC iăthi năk ăn ngătrongăgiaoăti p ...................................................................... 57
3.2.ăT ăCH CăH PăNHịM ............................................................................... 64
3.2.1.ăBu iăh pănhómăđ uătiên .................................................................................... 64
3.2.2.ăBu iăh pănhómăti pătheo ................................................................................... 65
3.3.ăPH IăH PăTRONGăNHịMăVẨăM TăS ăKHUYNHăH
NGăC Nă
KH CăPH CăTRONGăPH IăH PăLẨMăVI CăNHịM ........................ 74
3.3.1.ăPh iăh pătrongănhóm ......................................................................................... 74
v
3.3.2.ăM tăs ăkhuynhăh
ngăc năkh căph cătrongăph iăh pălàmăvi cănhóm .............. 75
CỂUăH IăTH OăLU N ............................................................................................ 77
BẨIăT PăNHịM ........................................................................................................ 77
TÀI LI UăTHAMăKH O ........................................................................................... 80
Ch
ng 4. CÁCăK ăN NGăTRONGăQU NăLụăNHịM ............................................. 81
4.1.ăK ăN NGăGI IăQUY TăCÁCăXUNGă
TăTRONGăNHịM .................. 81
4.1.1.ăKháiăni măv ăxungăđ tătrongănhóm ................................................................... 81
4.1.2.ăVaiătrịăc aăxungăđ tănhóm ................................................................................ 81
4.1.3. Cácăb
căqu nălỦăxungăđ tătrongănhóm ............................................................ 81
4.1.4.ăCáchăgi iăquy tăxungăđ tătrongănhóm ............................................................... 82
4.1.5.ăM tăs ăl uăỦătrongăgi iăquy tăxungăđ tănhóm ................................................... 83
4.2.ăCÁCăK ăN NGăT ăCH CăTH OăLU NăNHịM ................................... 84
4.2.1.ăKháiăni măt ăch căth oălu nănhóm ................................................................... 84
4.2.2.ăVaiătrịăc aăt ăch căth oălu nănhóm .................................................................. 85
4.2.3.ăM tăs ăk ăthu tăt ăch căth oălu nănhóm ........................................................... 85
4.3.ăK ăN NGăPHỂNăCỌNGăCỌNGăVI CăC AăNHịM ............................... 93
4.3.1.ăKháiăni măvàăvaiătrị .......................................................................................... 93
4.3.2.ăCáchăth căphânăcơngăcơngăvi c ......................................................................... 94
4.4.ăK ăN NGă I UăHẨNHăNHịMăLẨMăVI CăHI UăQU ........................ 95
4.4.1.ăCáchălàmăvi căc aătr
ngănhóm ........................................................................ 95
4.4.2. Phát hi năth ăm nhăc aăt ngăthànhăviên............................................................ 96
4.4.3.ăT oăs ăcânăb ngătrongănhóm ............................................................................. 96
4.4.4. Giám sát nhóm sát sao ....................................................................................... 97
4.4.5.ă
ngăviên,ăkhíchăl ........................................................................................... 97
4.4.6.ăM măd oătrongăqu nălỦănhóm ........................................................................... 97
4.4.7.ăC pănh tătìnhăhìnhănhóm th
ngăxuyên ............................................................ 98
4.4.8.ă ánhăgiáăk ăn ngălàmăvi cănhómăhi uăqu ....................................................... 98
CỂUăH IăTH OăLU N ............................................................................................ 99
BẨIăT P ..................................................................................................................... 99
TẨIăLI UăTHAMăKH O ............................................................................................. 101
vi
Ch
ngă1. NH P MÔN K N NGăQU N LÝ
VÀ LÀM VI C NHÓM
h
n
h ng 1 tr ng
ho ng i h c hi u bi t
n v làm
vi c nhóm bao g
nh
v i tr s c n thi t c a làm vi nh
h nt h
h i ni
v n ih
vi th o nh
nh ngh
h i
ni
hung v
vi c nhóm, k n ng
m vi nh
gi i th h
c
i m, yêu c u
vi nh
v n ng v o th c ti n công vi c; N
i
t ng, nhi m v , n i ung v ph ng ph p nghiên u môn h .
t
h t ng qu t
h ng n
ng khung lý lu n v Qu n lý và làm vi c nhóm”,
s n i
ung ho
h ng s u a Giáo trình. Cùng v i vi c bày nh ng v n chung v
c
i
t
gi i thi u v nhi v n i ung v
i t ng
nh
h ng 1 s
gi i thi u nh ng v n
v
s lý lu n chung c a k n ng Qu n lý và làm vi nh
og
1 C
h i ni m, phân lo i v gi i o n c a nhóm; (2) Các nguyên t c làm
vi nh
3
i t ng, nhi m v , n i dung nghiên c u môn h c.
1.1. KHÁI NI M, PHÂN LO IăVẨăCÁCăGIAIă O N HÌNH THÀNH
PHÁT TRI N NHĨM
1.1.1. Các khái ni măc ăb n
1.1.1.1. Khái ni m v nhóm
Trong l ch s , xã h iă loàiă ng iă đưă hìnhă thànhă r t s mă cácă nhómă ng i cùng
chung s ng, cùng làm vi c, cùng t n t i. T th i ti n s ,ăconăng i mu n t n t i, c n
thi t ph i hình thànhă cácă nhómă đ ch ng thú d ,ă cùngă s nă b n, cùng ch ng ch i v i
thiênănhiên,ăđ uătranhăđ tranhăgiànhălưnhăđ a gi a các b t c, b l c. T nh m iăng i
đưăs ngătrongăgiaăđình,ălàngăxóm,ăl n lên cùng h c trong l p h c v i bè b n trang l aầă
choăđ n khi tr ngăthànhăđiălàmăvi c, m iăng iăđưăthamăgiaăvàoăkháănhi u nhóm, t ,
đ i trong m tăc ăquan,ădoanhănghi p,ăđ năv ,ăthơnăxómầă( ngă ìnhăBôi,ă2010).
Ngày nay, s h i nh p và n n kinh t th gi i trong xu th toàn c u hóa ngày càng
sâu s c khi n m i cá nhân và t ch căđ u ph iăđ i m t v i nh ng áp l c to l n: tính ch t
cơng vi c ph c t p và c n s t m , t căđ thayăđ i v cơng ngh nhanhăđ n chóng m t và
s c nh tranh ngày càng gay g t...Vì v y, mơ hình làm vi cănhómăđ t o ra s c m nh t ng
h p nh măđápă ng các yêu c u c a công vi c hi n t i tr nên ph bi n trên toàn c u. Nhóm
có th hình thành m t cách khách quan ho că nhómă đ c l p theo ch quan c a con
ng i. V y nhóm là gì?
Theo George Horge (1950), nhóm là m t s ng iăth ng xuyên liên l c v i nhau
trong m t kho ng th iăgianăvàăđ đ m iăng i có th giao ti p v i nhau.
1
Theo Theodore M. Mills (1967), nhóm g m hai ho c nhi uă ng
m t m căđíchăvàănh ngăng i coi liên h đóăcóăỦăngh a.ă
i ti p xúc v i
Theo Dorwin Cartwright & Alvin Zander (1968), m t nhóm là m t t p h p các cá
nhân có quan h v i nhau khi n h ph thu c l n nhau m t m căđ đángăk .
Theo Coghlan (1994), nhóm là s t ngătácăc a hai hay nhi u thành viên mà t i
đóăhànhăviăvàăhi u su t làm vi c c aăng i này s làm nhăh ngăđ năng i khác.
Nhómăđ c hi u là s ph i h p c a m t s ng i, có s th ng nh t v m căđíchă
hay nhóm là m t bi u hi n c a s bìnhăđ ng (Tr n Th Bích Nga & cs., 2006).
Theoă ngă ìnhăBơiă(2010),ăắNhómălàăt p h p nhi uăng i cùng có chung m c
tiêu,ăth ngăxuyênăt ngătácăv i nhau, m i thành viên có vai trị nhi m v rõ ràng và có
các quy t c chung chi ph i l nănhau”.
Nh ă v y, có nhi uă đ nhă ngh aă khácă nhauă v nhómă nh ngă cóă th nh n th y có
nh ngă đi m chung gi aă cácă đ nhă ngh a,ă nh ngă đ nhă ngh aă sauă c ng c và hoàn thi n
h năđ nhăngh aătr c.
T các khái ni m trên, chúng ta th y 4 y u t c u thành nên nhóm bao g m:
+ Th nh t: m c tiêu chung c a nhóm. M c tiêu chung c a nhóm ph iăđ c xây
d ng c th , rõ ràng ngay t khi b tăđ u thành l p, m cătiêuăc ngăc n ph i có tính thách
th c. M c tiêu này ph iăđ c các thành viên nhóm cùng xây d ng và hi uărõ,ăđ ng th i
cùng cam k tăđ th c hi n. M c tiêu c năđ c duy trì xuyên su t quá trình ho tăđ ng c a
nhóm, trong m t s tr ng h p b t kh kháng có th đi u ch nhăthayăđ iăđ phù h p v i
mơiătr ng mà nhóm t n t i.
+ Th hai: các thành viên ph iăt ngătácăth ng xuyên v i nhau. Vi căt ngătácă
th ng xuyên s d năđ n liên k t ch t ch gi a các thành viên trong nhóm. Ti p xúc và
t ngă tácă đ ng th i s làm nhă h ng l n nhau gi a các thành viênă vàă tácă đ ng nh
h ng này t oă nênă đ ng l c phát tri n nhóm. Có th là nh ngă tácă đ ng tích c că nh ă
thúcăđ y nhau làm vi c, h tr nhau trong công vi cầăho cătácăđ ng tiêu c cănh ăphátă
sinhătínhăbèăphái,ăganhăđua,ăđàn đúmătrongăgiaoăti pầăTuyănhiên,ăc n ph i th y rõ giao
ti p m i giúp nhóm phát tri năvìăthơngăquaăđóăm i có th hi u nhau và gi i quy tăđ c
các v năđ phát sinh t tăh năd năđ n ph i h p hi u qu h n.
+ Th ba: vai trò, trách nhi m c a các thành viên trong nhóm ph i rõ ràng. Khi
m i thành viênăđ u bi t rõ lý do t n t i c a mình trong nhóm, h s c g ngăđ hồn
thành nhi m v c a mình, m iă thànhăviênăđ u bi t vai trò c a nhau, gi m thi uăđ c
nh ngăng i d a d m hay ch đ iăvàăc ngătránhătr ng h p các thành viên trùng l p
gi a các ho tăđ ng và nhi m v c a nhau trong nhóm.
+ Th t :ăcácăquyăt c c a nhóm. Nhóm ph i có quy t c,ăquyăđ nh hay n i quy
ho tăđ ng thì m i giúp nhóm t n t i và phát tri n. Quy t c có th là nh ngăquyăđ nh
chính th c,ăđ c cơng b rõ ràng ho căc ngăcóăth t n t iăd i d ng quy t c ng m,
2
khôngăđ c công b ắlu t b tăthànhăv n”ănh ngăc ngăcóăhi u l c khơng kém ph n
quan tr ng, nh ng quy t c ng m có m t tích c c và m t tiêu c c riêng c a nó.
Vì v y, có th rútăraăđ nhăngh aăv nhóm: Nhóm là t p h p c a hai hay nhi u
ng iăth ngăxuyênăt ngătácăv i nhau vì m t m c tiêu chung, m i thành viên trong
nhómăđ u có vai trị và nhi m v rõ ràng, có các chu n m căchungăđ chi ph i thành
viên trong nhóm.
1.1.1.2. K n ngălàmăvi c nhóm
Trong th iăđ i ngày nay, khi khoa h c k thu t ngày càng phát tri n thì yêu c u
làm vi c theo nhóm là c n thi t.ă năgi n vì khơng ai là hồn h oăắNhânăvơăth pătồn”,ă
làm vi c theo nhóm s t p h p nh ng m t m nh c a t ngăng i và b sungăchoănhauăđ
kh c ph căđi m y u.ăH năn a, không ai có th gi i tồn di n, có th cángăđángăh t m i
công vi c. Trong xã h i công nghi p, m i cá nhân ho tăđ ng trong m t s nhóm. Các t
ch căc ngătìmăcáchăhuyăđ ng t iăđaăkh n ngălàmăvi c và sáng t o c a các nhóm trong
t ch c c a h . Các nhóm d ánăđ c thành l p nh m phát huy t iă đaăn ngăl c c nh
tranh trong s n xu t, sáng t o s n ph m m i, m u mã m i.ăNg i ta coi các nhóm làm
vi c là nhân t c ă b n làm nên v n nhân l c trong m t t ch c,ă c ă quan.ă Làmă vi c
nhómăđ c hi u là m t s ng i cùng nhau ph i h p làm vi căđ hoàn thành m c tiêu,
nhi m v đ c giao.
Làm vi c nhóm là nh ng cá nhân cùng làm vi c theo s phân công c aăc ăquan,ă
doanh nghi p, t ch că đ th c hi n nh ng nhi m v công vi că đ c giao. Làm vi c
nhómăc ngăcóăth là s ph i h p c a nh ng cá nhân có cùng chung s thích, thi t l p
thànhănhómăđ cùng nhau hồn thành m c tiêu chung.
T đ u th k XX, m t s n căph ngăTâyăđưăcóănhi u nghiên c u v nhóm
trong s n xu t cơng nghi p, nhăh ng c a nó t iăn ngăsu tălaoăđ ng c a t ngăng i và
nhómăng iăc ngănh ătác đ ngăthayăđ i hành vi, ng x c a cá nhân. Nh ng phát hi n
c a các nhà xã h i h c Âu - M cho th y nhóm có c tácăđ ng tích c c và tiêu c căđ n
m i m t ho tăđ ng xã h i: giáo d c, s n xu t, nghiên c uầăNh ăv y, làm vi c nhóm có
tính hai m t, bao g m c nh ngătácăđ ng tích c cănh ăt o ra s h p tác nh m gi i quy t
đ c nh ng công vi c ph c t p ho c g p gáp mà m t cá nhân không th hồn thành,
làm vi cănhómăc ngăt o ra s h tr vàăt ngăc ng s hi u bi t gi a các thành viên. Nó
c ngăgiúpăn ngăl c ho tăđ ng c a m i cá nhân trong nhóm s đ c c i thi n b i s h
tr l nănhauăvàăphátăhuyăđ c th m nh, kh c ph căđ căđi m y u c a m iăng i. M t
khác, làm vi cănhómăc ngăcóăth mang l i s lãng phí th i gian, cơng vi c b trì tr và
hình thành tính l i c a nh ng thành viên thi u c u ti n. M i quan h gi a các thành
viênăc ngăcóăth b r n n t vì giao ti p khơng thành cơng ho c có s ắsuyăbìăt n nh”ădoă
khơng th c s hi u nhau. Chính vì th , làm vi c nhóm là c n thi tă nh ngă khơngă cóă
ngh aăc làm vi c nhóm là s đ t hi u qu cao. Vì v y,ătr c khi vào làm vi c nhóm
3
m iă cáă nhână đ u ph i trang b cho mình nh ng k n ngă c n thi tă đ có th ph i h p
thành cơng và phát huy hi u qu c a làm vi c nhóm. V y k n ngălàmăvi c nhóm là gì?
đ
Theoă Hoàngă Phêă (2019),ă ắK n ngă làă kh n ngă v n d ng nh ng ki n th c thu
c trong m tăl nhăv cănàoăđóăvàoăth c t ”.ă
T đi n Giáo khoa ti ng Vi t đ nhăngh aăr ng:ăắK n ngălàăkh n ngăth c hành
thành th o”.ăT ng h p các khái ni m trên, có th đ aăraăm t khái ni mănh ăsau:ăắK
n ngălàăhànhăđ ng t đ ng hóa m t cách thành th c và hi u qu nh quá trình h c t p
và rèn luy n”.ăNgu n g căhìnhăthànhănênăắK n ng”ăxu t phát t lý thuy t ph n x có
đi u ki năvàăkhơngăcóăđi u ki n. Th nênăđ đ tăđ c các k n ngăthìăt t c m i cá nhân
đ u ph i h c t p và rèn luy n.ă óălàălỦădoăkhi n b t k qu c gia nào trên th gi i ngày
nayăđ u chú tr ng vi c hình thành và phát tri năcácăc ăs đàoăt o k n ng.
T đó,ăcóăth hi u k n ngălàmăvi c nhóm là kh n ngăph i h p hi u qu gi a các
thành viên trong m t nhóm nh m phát tri n ti mă n ng,ă n ngă l c c a t t c các thành
viênăvàăthúcăđ y hi u qu cơng vi c. K n ngăđ làm vi cănhómăđ c chia làm 2 lo i:
K n ngăngh nghi p: là các k n ngăliênăquanăđ n các ngành ngh c th nh ăk
n ngăso n th oăv năb n, k n ngăphân tích th tr ng,ăbánăhàng,ăt ăv n, k tốn, giám
sát, qu n lý, thi t k , khoan, hàn, ti nầă
K n ngăs ng: là nh ng k n ngăc n thi t trong cu c s ngăhàngăngàyănh ăk n ngă
giao ti p, ng x , l ng nghe, thuy t trình, h p tác, chia s ,ăt ăduyăsángăt o, h c và t
h c, qu n lý b n thân, gi i quy t tình hu ng,ầ
Nh ăv y, có th th y n u bám theo khái ni m v nhóm, m i cá nhân c n ph iăđ m
b o 4 y u t đ nhóm có th hình thành và phát tri nănh ăsau:
+ Th nh t: kh n ngăt ngătácăv i các thành viên khác. Theo John C Maxwell
(2012) cách th căđ xây d ng và phát tri n nhóm là gi a các cá nhân ph i có s t ngă
tác v iănhauănh ăm t chu i ph n ng hóa h c, kh n ngăt ngătácăt t s làm cho s h p
tác tr nên hi u qu vàăng c l i. V năđ quan tr ng c a nhóm khơng ph i là s l ng
baoănhiêuăng i mà là s t ngătácănh ăth nào. Nhóm th c ch t ph i là nhóm nh ng
cá nhân ln bi t h pătác,ăt ngătr ,ăgiúpăđ l n nhau, t oăđ ng l c cho nhau phát tri n.
S t ngătácălàăch tă menăgâyătácăđ ng m nh m đ năsuyăngh ă vàălàăch t xúc tác cho
nh ngăhànhăđ ng c a m i cá nhân trong nhóm. Ch có s t ngătácăm i có th t o ra
s c m nh l n nh t c a nhóm. Vì v y,ănóăcóăỦăngh aăr t l năđ i v i thành công c a t ng
thànhăviênăc ngănh ăc a c nhóm.
+ Th hai: phát tri n ti măn ng,ăn ngăl c chuyên môn c a b năthânăc ngănh ăc a
t t c các thành viên trong nhóm. M tăng iăđ c coi là có k n ngălàmăvi c nhóm n u
bi t cách phát tri n ti măn ngăvàăn ngăl c c aăchínhămình,ăn ngăl c c aăđ ngăđ i. Mơi
tr ng làm vi cănhómălàăn iăđ m i thành viên th hi n, khám phá, tìm hi u chính mình
và nh ngăng i khác, t đóăbi t phát huy nh ngăđi m m nh, h n ch đi m y u và hoàn
thi n b n thân.
4
+ Th ba:ă thúcăđ y làm vi căđ t hi u qu ; m t thành viên t tă luônă đ t hi u qu
công vi călênăhàngăđ u, t p trung vào công vi căvàăthúcăđ y công vi căđ đ tăđ c m c
tiêuăđ ra.
+ Th t :ăs n sàng ch p nh n nh ng ràng bu c c a nhóm v các quy t c, quy n
h n, nhi m v , trách nhi m; cam k tăhànhăđ ng, n l c h tămìnhăđ cơng vi c ti n tri n
vàăđ tăđ c k t qu mong mu n. M t nhóm khơng th thành cơng n uănh ăm i thành
viên không bi t t p trung vào hi u qu cơng vi c chung c a nhóm mà b phân tán b i
các y u t ngoài l .
1.1.1.3. K n ngăqu n lý làm vi c nhóm
Nhóm hình thành d a trên nhu c u c a t ch c ho c cá nhân, tuy nhiên nhóm sinh
ra khơng th ho tăđ ng hi u qu n uănh ăkhơngăcóăs qu n lý. Hi n nay, có r t nhi u
quanăđi m và cách ti p c n khác nhau v qu n lý.
Theo Parker Follet (1981), qu nălỦăđ
vi căđ c th c hi năthôngăquaăng i khác.
c hi u là m t ngh thu t khi n cho công
Theo Harol Koontz & cs. (1994), qu n lý là m t ngh thu t nh măđ tăđ c m c
tiêuăđ ra thông qua vi căđi u khi n, ch huy, ph i h p,ăh ng d n ho tăđ ng c a nh ng
ng i khác.
Theo Nguy n Th Minh Hi n & cs. (2020), qu nălỦătheoăngh aăchungănh t là m t
ti n trình b tăđ u t khâu ho chăđ nhăđ n t ch c, ch đ o th c hi n và ki m tra nh m
đ tăđ c m t m c tiêu nh tăđ nh. Trong m iăgiaiăđo năkhácănhauăđòiăh i v n ngăl c
chuyên mơn và k n ngăqu n lý khác nhau. Chính vì v y, mu n qu n lý có hi u qu thì
ng i qu n lý ph i hi u bi t chuyên môn c a ngành ngh , ph i có ki n th c và k n ngă
qu n lý.
T nh ng khái ni m trên, có th hi u qu n lý nhóm là ho tăđ ng có ch đíchăc a
ch th qu nă lỦă đ n nhóm bao g m các ho tă đ ng t ch c ch huy,ă đi u khi n,ă đ ng
viên, ki mătra,ăđi u ch nh,ăđánhăgiáănh măđ tăđ c m cătiêuăđ ra c a nhóm.
Trênăc ăs đó,ăchúngătaăcóăth hi u qu n lý nhóm làm vi c là s tácăđ ng c a ch
th qu nălỦăđ n nhóm trong q trình ti n hành các ho tăđ ng c a nhóm t khâu l p k
ho ch, t ch c th c hi n, ki mătra,ăđi u ch nhăvàăđánhăgiáănh măđ tăđ c m cătiêuăđ ra
c a nhóm.
1.1.2. L i ích c a qu n lý và làm vi c nhóm
Làm vi cătheoănhómălàăxuăh ng chung c aăcácăc ăquan,ăt ch c, doanh nghi p
trên tồn th gi i. Làm vi c nhóm có t m quan tr ng trong xã h i ngày nay và mang l i
nhi u l iăíchănh :
- Qu n lý và làm vi c theo nhóm t oă đi u ki nă t ngă n ngă su t và hi u qu c a
công vi c. Nhi u nghiên c uăđưăch ng minh r ng làm vi cătheoănhómăn ngăsu t và hi u
5
qu c a m iăcáănhânăcaoăh năh năn ngăsu t và hi u qu trung bình c a m i cá nhân khi
làm vi c riêng l (Tr n Th Bích Nga & cs., 2006);
- Làm vi c nhóm giúp các k n ngăvàăkinhănghi m c a m iăng i b tr l n nhau.
Làm vi c theo nhóm có th gi măđ c m t s nhân s ,ăl c b các khâu trung gian nên
linh ho tăh n;
- Tính linh ho t trong làm vi cănhómăgiúpăcácăc ăquan,ăt ch c, doanh nghi p d
ng phó v iăthayăđ i c aămơiătr ng, n m b tăc ăh i và gi m thi uănguyăc ;
- Nhóm có th t oăraămơiătr ng làm vi c mà các ki n th c và kinh nghi m c a
các cá nhân b tr cho nhau, các quy tăđ nhăđ aăraătoànădi n và phù h păh n;
- Nhóm làm vi căcóăđ kh n ngăhồnăthànhăm t cơng vi c ph c t p, m t d án
hoàn ch nh trong khi m i cá nhân ch có th hồn thành m t ph n vi c;
- Nhóm có th t n d ng nh ng gì t t nh t c a m i cá nhân trong chun mơn và
c ngồi chun mơn. Các thành viên t rút ra nh ngăđi u t t nh tăđ h c h i l n nhau,
c i thi nătháiăđ và ng x c a mình;
- Làm vi că nhómă c ngă t o ra m tă môiă tr ng c nh tranh tr c ti pă đ thúcă đ y
đ ng l c làm vi c c a các thành viên. Mang l iăc ăh i cho các thành viên h c t p và b
tr ki n th c còn thi uăđ nângăcaoăn ngăl c c a b n thân;
- Làm vi că nhómă c ngă t oă mơiă tr ng chun mơn hóa t oă đi u ki n cho các
thành viên có th iăgianăvàăđi u ki năđ phát tri năđi m m nh c a b n thân. Các thành
viên t rút ra nh ngăđi m m nhăđ h c h i l n nhau, c i thi nătháiăđ và cách ng x
c a mình.
Tuy nhiên, đi uă đángă l uă Ủă làă khôngă ph i c làm vi c theo nhóm thì ln m c
đ nh m t k t qu t t, làm vi cănhómăđịiăh i tinh th n t giác, s ph i h p m tăcáchă nă
ý, nh p nhàng, s g n k t gi a các thành viên. N u không, làm vi c nhóm s d năđ n
vi c lãng phí th i gian, hi u qu cơng vi c xu ng th p, s đùnăđ y, l i,ăthúcăđ y s
phân hóa nh ngăng i tích c c và nh ng thành viên khơng có s c g ng trong nhóm.
Làm vi c nhóm ph i ph i h p l n nhau gi a các thành viên, phát huy tính sáng t o c a
m iăcáănhân,ăđ t l i ích nhóm lên trên l i ích cá nhân.
Vì v y, nhóm làm vi c hi u qu là nhóm h i t m t s đ căđi măc ăb nănh ăcácă
thành viên hi u rõ lý do t n t i c a nhóm; các nguyên t c và quy ch đ c th o lu n,
đ ng thu n; thơng tin trong nhóm thơng su t; các thành viên h tr nhau; có nh ng quy
t c ki mătra,ăđánhăgiá,ăkhenăth ngărõăràng.ă
có nh ngăđ căđi m trên nhóm ph i gi
giá tr c n b n c a nhóm, l yăđóălàmăđ nhăh ng ho tă đ ng c a mình khơng ph i ch
bi t thi hành máy móc ch th c p trên. Các nhi m v c aăcáănhânăvàănhómăđ c nêu rõ
b ng các m c tiêu (SMART). Nhóm ph i ph i h p l n nhau, sáng t o. Nh ngăđ căđi m
trên không ph i là có ngay mà ph i hình thành, xây d ng d n d nătrongăcácăgiaiăđo n
phát tri n c aănhómăd i s qu n lý c a ch th nhóm,ătrênăc ăs đóăt o ra s tácăđ ng
t i hi u qu làm vi c c a nhóm. N u nhà qu n lý nhóm t t s thúcăđ yăđ c nhóm làm
6
vi c hi u qu vàăđ t đ c m cătiêuăc ngănh ănh ng giá tr mongăđ iăkhác,ăng c l i
qu n lý nhóm khơng t t s d năđ n tình tr ng thành viên khơng c g ng, l i, d a d m
vào nhau, chia bè k t phái, hi u qu làm vi c xu ng th p. Ngồi ra, nhóm ho tă đ ng
thànhă cơngă c ngă ph thu c vào các y u t b i c nh, quy mơ nhóm, s đaă d ng c a
thành viên nhóm, các chu n m c nhóm.
1.1.3. S c n thi t c a làm vi c nhóm
Trong b i c nh xã h i ngày càng phát tri n, yêu c u ngày càng cao, s bi năđ i
c a toàn c u v các v nă đ kinh t - xã h i - môiă tr ngă c ngă nh ă nhuă c u c a con
ng iăcàngăt ngăthìălàmăvi c cá nhân khó có th đápă ng và gi i quy tăđ c nh ng v n
đ c a xã h i. John C. Maxwellă(2008)ăc ngăkh ngăđ nh:ăắM t là con s quá nh đ t o
nênăđi uăv ăđ i”ăvìăth địiăh i s h p tác, ph i h păđ t o ra s c m nh t ng th . Có th
th yătrongăxuăh ng hi n t i, làm vi c nhóm là m t xu th mang tính ch t t t y u trong
m i t ch c. Làm vi c nhóm mang l i nh ng l i ích thi t th c v aăthúcăđ y công vi c,
đ m b o tính hi u qu cơng vi c mà còn là m t ph ngăth căđ nângăcaoăn ngăl c cho
các thành viên thông qua vi c h c t p l n nhau. Làm vi cănhómăc ngăt oăraăđ ng l c
phát tri n b n thân cho các cá nhân trong nhóm thơng qua s nhă h ng tr c ti p.
Nh ngăcóăph i t ch c ln c năđ n làm vi c nhóm? N u khơngăxácăđ nh rõ s c n thi t
khi thành l p nhóm có th d năđ n nh ng h l yănh ălưngăphíăth i gian và ngu n nhân
l c. Do v y,ăđ i v i nh ng công vi c mang tính ch t gi năđ n,ănh ng cơng vi c theo
quy trình và l păđiăl p l iănh ăk tốn, thu ngân, x lỦăđ n xin vay v n ... khơng c n
thi tăđ n m t nhóm ph i h păđ làm vi c. Trên th c t , nh ng công vi cănàyăđ uăđ c
xác l p b i quy trình làm vi c rõ ràng và mang tính ch t l păđiăl p l iănênăkhơngăcóăđ
ph c t p. M t cá nhân khi v ng nghi p v có th đ m nhi m t t cơng vi c này. Vì v y,
nhóm ch c n xem xét thành l p trong nh ngătr ng h p sau:
- M t cá nhân không th gi i quy tăđ c v năđ nh ăcơngăvi c có tính ph c t p,
khơngăaiăcóăđ yăđ kinh nghi măđ gi i quy t;
- Cơng vi că địiă h i s ph i h p gi a các thành viên và m că đ ph thu c l n
nhau cao. Ví d nh ă đ i th xây khi chuy n g chă lênă caoă đ xây c nă cóă ng i v n
chuy n,ăchúngătaăth ng quan sát t th c t th yăcóăng i ném g ch t d iăđ t lên và
ng iăđ g chăphíaătrên,ăđâyălàăcơngăvi căđ năgi n, tuy nhiênăđịiăh i s ph i h p c a
haiăng i:ăng iătungăvàăng i h ng, k n ngăph i h p ph i t tăđ t m căđiêuăluy n n u
không r t d x y ra tai n n;
- M cătiêuăđ ra có tính thách th c mà m t cá nhân dù n l căc ngăkhơngăth hồn
thành. Ví d nh ădùăb n có quy tătâmăcaoăđ năđâuăch c h n b năc ngăkhơngăth leo m t
mìnhălênăđ nh Everest.
Nh ăJohnăC. Maxwellă(2012)ăđưăkh ngăđ nh:ăắKhiătháchăth căt ng,ănhuăc u làm
vi c nhóm s t ngătheo”.
7
Vì v y, khi thành l p nhóm c n ph iăxemăxétăđ n ba y u t : s ph c t p c a v n
đ , s ph thu c l n nhau và m c tiêu công vi c (Tr n Th Bích Nga & cs, 2006).
1.1.4. Phân lo i nhóm làm vi c
Ph thu c vào t ng tiêu chí phân lo i,ăng i ta chia ra các lo i nhóm khác nhau.
Theo cách th c hình thành nhóm, bao g m nhóm chính th c và nhóm khơng chính th c
(Comer. D.R, 1995).
a. Nhóm chính th c
Nhóm chính th c là nh ng nhóm có t ch c c đ nh,ăđ c hình thành xu t phát t
nhu c u c a m tăc ăquan,ădoanhănghi p, t ch c, theo quy tăđ nh c aăc ăquan,ădoanhă
nghi p, t ch căđó,ăth c hi n cơng vi căcóătínhăth ng xun, có phân cơng rõ ràng. Ví
d nh ăcácăphòng,ăban,ăđ i, t trongăc ăquan,ădoanhănghi p, t ch c... các thành viên
trong nhóm có cùng chung ngh chună mơnă đ gi i quy t các v nă đ chuyên môn
nh m th c hi n nhi m v côngă tácă đ c giao m t cách c đ nh.ă Nhómă đ c t ch c
theo chun mơn và mang tính ch tălâuădàiăđ th c hi n các m c tiêu, nhi m v chun
sâu. Các nhóm chính th că th ngă đemă l i nh ng k t qu công tác chuyên môn theo
t ngăl nhăv c c aăc ăquan,ădoanhănghi p, t ch c...
b. Nhóm khơng chính th c
Nhóm khơng chính th c là nhóm hình thành t nhiên t nhu c u c a m i thành
viên trong nhóm, do m t s ng iăđ c t p h p l i trong m t s tr ng h p nh tăđ nh
đ đápă ng nh ng nhu c u cá nhân ho c do t ch c thành l p, nh m gi i quy t công
vi c theo v vi c có tính ch tăđ c bi t c a t ch cănh :ă
- Nhóm làm vi c theo d án mang tính th i gian, th i v
- Nhóm linh ho t xây d ngăđ án chi năl
c, hay gi i quy t các công vi căđ t xu t
- Nhómă ắnóng”ă nh mă huyă đ ng trí tu c a m t s ng
c p bách
- Nhómăắđ c nhi m”ăđ
i đ gi i quy t v nă đ
căhuyăđ ng t m th i gi i quy t g p m t v năđ đ c bi t
- Nhóm l iăíchăđ c xây d ng theo nhu c u c aăcácăcáănhânătrongăc ăquan,ădoanhă
nghi p t ch cầă(nhómăcùngăs thích, nhóm cùng m iăquanătâmầ).
Th i gian t n t i c aănhómăc ngălàăm t y u t quan tr ng. Nhóm chính th c t n
t i su t th i gian t n t i c aăc ăquan,ăt ch c; nhóm khơng chính th c t n t i theo t ng
d án, t ng ho tăđ ng, t ng m i quan h c a các thành viên. Có nhóm l i ch ho tăđ ng
trong th i gian ng n tính b ng phút, gi nh ă cácă nhómă làmă cácă bàiă t p,ă cácă trịă ch iă
trong các bu i t p hu nầăCácănhómăd án là các nhóm làm vi c, nó là t p h p nh ng
thànhă viênă cóă n ngă l c làm vi c b tr cho nhau, cùng cam k t th c hi n m c tiêu
chung, g n v i m căđíchăc a t ch căchoăđ n khi k t thúc d án.
8
Vì v y, nhóm chính th că làă nhómă đ c thành l p b i nhu c u c aă c ă quan,ă t
ch c trên nhóm, có quy tăđ nh thành l p và m c tiêu ph i phù h p v i m c tiêu chung
c a t ch c. Nhóm khơng chính th călàănhómăđ c hình thành t nhiên do nhu c u xã
h i c a nh ngăng i tham gia, m c tiêu c a nhóm có th khơng trùng m c tiêu c a t
ch c. Trong m t t ch c,ă đ ng th i có th t n t i nhi u nhóm chính th c và khơng
chính th c. Các nhóm làm vi c trong m tă c ă quan,ă doanhă nghi p, t ch că th ng là
nhómă ắchínhă th c”.ăTuyănhiên,ăvaiă trịăvàă nhăh ng c a các nhóm khơng chính th c
c ngăr t quan tr ng. Các nhóm khơng chính th c có khi nhăh ng r t m nhăđ n k t
qu ho tăđ ng c a các nhóm chính th căkhiămàăcácăthànhăviênăt ngătácăv i nhau theo
ngh aătíchăc c, lành m nh.
Phân lo i nhóm chính th c và khơng chính th căcóă Ủăngh aăl nătrongăđi u hành
ho tă đ ng nhóm. Nhóm chính th c thành l p theo yêu c u qu n lý c a t ch c, cịn
nhóm khơng chính th cănh ănhómăb n bè, câu l c b ầăraăđ i theo s thích c a các cá
nhân trong t ch căđó.ă
Ví d v nhóm chính th c và nhóm khơng chính th c:
Th i gian ng n/ th i v
Lâu dài
Chính th c
Khơng chính th c
Nhóm s n xu t
Nhóm bán hàng
Nhóm qu n lý
…
…
Nhóm b n đ ng h u
Nhóm đ ng ng
Nhóm b n thơn
…
Nhóm d án
Nhóm đ c nhi m
Nhóm ch i th thao
…
c. So sánh nhóm chính th c và khơng chính th c
Nhóm chính th că cácă thànhă viênă đ c trang b ki n th c v n i quy ho tă đ ng
c aăc ăquan,ădoanhănghi p, t ch c, các quy trình gi i quy t công vi c, l p k ho ch và
theo dõi ti năđ công vi c, báo cáo k t qu cơngătácăchunămơnăhàngăn m,ăhàngăquỦ,ă
hàng tháng...
Nhóm khơng chính th c có k ho ch và quy trình làm vi c riêng khơng mang tính
ch tăth ng xun. Có th đ c u c u l p báo cáo khi k t thúc công vi căđ c giao,
khi k t thúc ho tăđ ng c aănhómầ
Dù là nhóm chính th c hay khơng chính th c, cơng vi c c a nhóm ph i nh m
th c hi n các m c tiêu công vi căđ c t ch c giao, mong mu n c a các thành viên trên
c ăs đ ng thu n và ph i h p làm vi c gi a các thành viên.
1.1.5.ăCácăgiaiăđo n hình thành và phát tri n nhóm
S hìnhăthànhănhómăth ng b t ngu n t m c tiêu c aănhóm,ănh ngănóăcóăphátă
tri nă đ c hay khơng cịn ph thu c vào nh ng ho tă đ ng c a các thành viên trong
9
nhóm. B t kì m t cá nhân nào mu n phát tri nă c ngă ph i tr i qua m t quá trình tìm
hi u, h c h i,ăđi u ch nh và d n hoàn thi n b năthân.ăNhómăc ngăv y,ănóăc ngăph i tr i
quaă cácă giaiă đo n nh tă đ nhă màă trongă đóă cácă hànhă viă cáă nhână s quy tă đ nh s thành
cơng hay th t b i c a nhóm. Bruce W. Tuckman (1965)ă làă ng iă đ uă tiênă đ aă raă mơă
hìnhă5ăgiaiăđo n phát tri nănhómăđ c s d ng r ng rãi choăđ n nay. N i dung mơ hình
5ăgiaiăđo năđ cătrìnhăbàyănh ăsau:
+ăGiaiăđo n 1: Hình thành nhóm
âyălàăgiaiăđo n các thành viên t p h p l i thành m t t ch c nhóm. M c tiêu và
nhi m v c aănhómăch aăđ c hi u rõ ràng, vai trò c aăcácăthànhăviênăch aăđ c xác
đ nh rõ. Nhóm t n t i nhi u s khác bi t v tính cách, cách làm vi c, ki n th c và k
n ngăgi aăcácăthànhăviên.ăDoăđó,ăđ cătr ngăc aăgiaiăđo n này là s phân hóa các thành
viênătrongănhómătheoăhaiăxuăh ng khác nhau. M t là nh ngăng i tích c c sơi n i (s
ít); hai là nh ngăng i e dè, th đ ng h u h t s nàyăth ng h n ch đ aăraăquanăđi m
cá nhân b o v b n thân b ng cách trung l păcácăquanăđi măkhácănhau.ăDoăđó,ăcác b t
đ ngăth ngăítăđ c th hi n tr c ti p.ăCácăxungăđ t ch y u mang tính ch t cá nhân và
tiêu c c.
Vaiătrịătr ngănhómăgiaiăđo nănàyălàăđ nhăh ngăvàăthúcăđ y các thành viên c i
m , giao ti p v iă nhau,ă sauă đóă cùngă ph i h p xây d ng m c tiêu ho tă đ ng nhóm.
Nhómă tr ng và các thành viên trong nhóm tìm hi u l n nhau v tính tình, kh n ngă
làm vi c, s t tin, trách nhi m và nh ngăsuyăngh ăđóngăgópăchoănhóm.ăSauăđó,ănhómă
quy t tâm xây d ng ho c hi u rõ m c tiêu mà nhóm ph i hồn thành. Các m c tiêu
đ c xây d ng b iănhómăth ngăđ căđánhăgiáăb ng các tiêu chí c th ,ăđoăđ c,ăđ c
đ ng thu n, kh thi và có th i h năxácăđ nh (SMART). N u nhóm khơng xây d ngăđ c
m c tiêu ho c các thành viên khơng hi u rõ m c tiêu c a nhóm thì nhóm khơng th
hồn thành cơng vi c ho c s m tan rã.
+ăGiaiăđo n 2: Xu t hi n nh ngăxungăđ t trong nhóm
Giaiăđo n m tăth ngăđ c k t thúc b i s t p h păthànhăviên,ăđ nhăh ng và xây
d ng m c tiêu, nguyên t c ho tă đ ngă c ngă nh ă xácă l p vai trị c a thành viên trong
nhóm. Tuy nhiên, ngayăsauăđóănhómăs ph iăđ i m t v i nh ng sóng gió có th x y ra
b i nhi uă nguyênă nhână nh ă s b tă đ ng trong nhi m v đ c giao, s khác bi t v
phong cách làm vi c,ătrìnhăđ và k n ngăcóăth d năđ n phát sinh các mâu thu n, bên
c nhăđóăxungăđ tăc ngăcóăth đ c phát sinh b i s khác bi t v tínhăcáchăcáănhân,ăv nă
hóa, dân t cầ
cătr ngăc aăgiaiăđo n này m t s thành viên t ra n i tr i,ăng i mu n th hi n,
lôiăkéo,ăng i thì th ăth đ ng d năđ n tình tr ng bè phái b t h p tác, s c g ng th
hi n và b o v mình c a nh ng thành viên t ra n i tr iăcàngălàmăgiaăt ngăs khác bi t
gi a các thành viên trong nhóm, m tă đồnă k t có th x y ra. Truy n thơng, giao ti p
trongănhómăch aăsnăs , d năđ n tình tr ngăphânătánăt ăt ng, b t mãn c m th y lãng
10
phí th i gian có th x yăraătrongăgiaiăđo n này. M t s thành viên khơng thích ng có
th b lo i b ho c t nguy n ra kh i nhóm.
Tr ng nhóm lúc này ph iălàăng i c ng r n,ăg ngăm u, g năg iăcácăthànhăviên,ă
tránhăđ x yăraăquáăc ngăth ng, c n t ch c t t công vi c và làm cho công vi c b tăđ u
có hi u qu . Làm sao cho các thành viên nhóm hi u nhau nhi u nh t, hi u công vi c,
tránh các thành viên c nh tranh nhau tr thànhă đ i th .ă T ngă c ng giao ti p trong
nhóm, chuy n các cơng vi c do thành tích cá nhân sang thành tích chung c a nhóm.
+ăGiaiăđo n 3: Hình thành chu n m c và b tăđ u ho tăđ ngăbìnhăth
ng
Quaăgiaiăđo năxungăđ t nhóm, các thành viên hi u bi t v nhi m v và ch p nh n
đi m khác bi t c a các thành viên trong nhóm, m t s cá nhân khơng thích ngăđ c
v i nhóm s t đ ng r i b ho c b đàoăth i ra kh i nhóm, nh ngăng i l iăth ng có
m t s cam k t nh tăđ nh khi l iăcùngănhóm.ăQătrìnhăxungăđ t cho phép h làm rõ
đ c các nhi m v c n hoàn thành, hi u bi t tính cách cá nhân c a t ng thành viên, bi t
v cácăđi m m nhăvàăđi m y u c a các thành viên, vì th các thành viên có ý th căh n,ă
bi tăcáchăđi u ch nh hành vi, trách nhi măh năv i các công vi c c a nhóm. M i thành
viên b tăđ u tôn tr ng l n nhau và tôn tr ngătr ng nhóm, ch p nh n s đi u hành và
phân cơng trong nhóm. M i thành viên b tăđ u h p tác v i nhau.
Giaiăđo n này các thành viên b tăđ u n l căđóngăgópăvàoăcơngăvi c chung c a
nhóm, có s tinăt ng l n nhau, g n k t v i nhau qua công vi c,ălưnhăđ o nhóm c n t o
đi u ki năđ các thành viên h tr nhau. B oăđ m các kênh thơng tin trong nhóm thơng
su t, xây d ngăđ căc ăch ph n h i tích c c.ăThànhăviênătinăt ng l n nhau, l ng nghe
ý ki n c a nhau và cùng g n k t b i m c tiêu chung.
+ăGiaiăđo nă4:ăGiaiăđo n ho tăđ ng có hi u qu
Sauăgiaiăđo n năđ nhălàăgiaiăđo n ho tăđ ng hi u qu .ă cătr ngăgiaiăđo n này là
các thành viên hoàn tồn hịa h p nhau, t oăraăn ngăsu t làm vi c cao, m i ti măn ngă
c a cá nhân và t p th nhómăđ c phát huy, các v năđ đ c gi i quy t có hi u qu , các
mâu thu n khơng cịn x y ra. Tuy nhiên không ph iălàăđưălo i b h tăxungăđ t, vì xung
đ tălúcănàoăc ngăth ng tr cătácăđ ngăđ n b t c nhóm nào b t c giaiăđo n nào. Các
thành viên ph i t hồn thi n mình trong nhóm, thích ng v iăthayăđ i, ch p nh n s
khác bi t,ăh ng m c tiêu chung, tham gia vào vi c qu n lý chung.
+ăGiaiăđo n 5: K t thúc (hay tan rã)
Giaiă đo nă nàyă cácă thànhă viênă đưă hoànă thànhă m c tiêu chung (ho c khơng hồn
thành m c tiêu nào c ). Các thành viên ít ph thu c vào nhau, nhi m v hồn thành thì
nhóm s k t thúc vai trị (các nhóm nghiên c u, nhóm d ánăth ng k tăthúcănh ăv y),
xây d ng ho c t p h p thành các nhóm m i v i m c tiêu m i. Ho tă đ ng c a nhóm
th ngăđ căgiámăsátăvàăđánhăgiáăđ rút kinh nghi m và bài h c cho các nhóm khác, d
án khác.
Trênăđâyălàămơăhình t ng qt ti n trình hình thành và phát tri n c a m t nhóm
nh ngăth c t khơng ph i b t c nhómănàoăc ngătr iăquaă5ăgiaiăđo n. Có nhóm v a m i
11
hìnhăthànhăđưătanărư,ăcóănhómăđangăgiaiăđo n ho tăđ ng năđ nhăc ngăcóăth b ắtreo”ăvàă
có nh ng nhóm ln t n t i ho tă đ ng trong m t s giaiăđo n, có nhóm cùng lúc tr i
qua nhi uă giaiă đo nă đană xenă nhau.ă B i vì trong cu c s ng m i th đ u không ng ng
thayăđ i và phát tri n,ănguyăc ălnăti m n, nh ngăxungăđ t có th x y ra b t c lúc
nào.ă
làm vi c nhóm, m i thành viên c n ph i nh n th căđ c vai trị và có các k
n ngălàmăvi căc ăb n m iăđ m b oăđ c s thànhăcơng,ătrongăđóăvaiătrịăc a ng i lãnh
đ o là vơ cùng quan tr ngăđ có th năđ nh và t ch căthànhăcơng.ăNg iălưnhăđ o c n
ph i bi tăphánăđốn,ăquanăsát và s d ngăphongăcáchăđi u hành m t cách linh ho tăđ có
th thích ng và phù h p v i hồn c nh c a nhóm. N uăcácăthànhăviênăv tăquaăđ c t t
c đ ti năđ n s đ ng thu n thì nhóm s đ c nâng lên m t t m cao m i và s g t hái
đ c thành công.
1.2. CÁC NGUYÊN T C QU N LÝ VÀ LÀM VI C NHÓM
1.2.1. T o s đ ng thu n
T ch c các bu i h p nhóm là cách th c t tăđ t ngăc ng tinh th năđ ngăđ i và
thói quen làm vi c theo nhóm ngay t lúcăđ u m i thành l p nhóm. Nh ng cu c h p
nhóm giúp các thành viên m i làm quen v i nhau, t o s nh t trí v các m c tiêu, k
ho ch và th c hi n các nhi m v đ c giao cùng các v năđ c n gi i quy t c a nhóm.
Nh ngăđi m c n ghi nh :
- M i thành viên c a nhóm c n th ng nh t v công vi căđ
- Các m c tiêu cơng tác ch
c giao c a nhóm
năđ nhăkhiăđưăth o lu n xong các bi n pháp th c hi n
- M c dù các thành viên c a nhóm hi u bi t các m c tiêu công vi c,ănh ngănênă
ph bi n các m c tiêu cho các thành viên n m v ng.
đ tăđ c nh ng k t qu cao nh t, các m c tiêu còn ph iăđ
cách k t h p gi a nh ng m c tiêu chung và m c tiêu riêng.
c th thách b ng
1.2.2. Thi t l p các m i quan h v i các cá nhân và b ph n liên quan
Các nhóm c n có s h tr c aăcácăbênăliênăquanăđ n ho tăđ ng nh tălàăc ăquană
c p trên (Tr n Th bích Nga & cs., 2006). Ba m i quan h ch y u mà nhóm c n quan
tâm t i trong q trình ho tăđ ng là:
- Ng
i b o tr chính c aănhómă(lưnhăđ o tr c ti p c p trên c a nhóm)
- Ng iăđ ngăđ u các t ch căvàăcácăđ năv cóăliênăquană(lưnhăđ oăđ năv và các
phịng, ban ch căn ng)
- Các c ăquanăc p tài chính cho ho tăđ ng c a nhóm
- Các t ch că vàă cáă nhână bênă ngoài,ă đâyă làă m i quan h v iă cácă đ i tác, khách
hàngầăcóăm i quan h v i nhóm.
12
Thi t l p các m i quan h nh m n mă đ c yêu c u c a c p trên, n m b t các
thôngătinăđánhăgiáăv ho tăđ ng c a nhóm, t o ni m tin trong công vi c, nh năđ c s
h tr c n thi t nh t là v tài chính k p th i cho ho tăđ ng c aănhóm.ă i v iăcácăđ i
tác hay khách hàng bên ngoài, h làăng i c năđ c tôn tr ng, c n gi m i quan h lâu
dài. Vì v y, ln ph i có m i quan h tin c y, tơn tr ng và hi u bi t. Bi t cách gìn gi
các m i quan h bên trong và bên ngoài v iănhómăđ xây d ng và phát tri n nhóm lâu
dài,ăđemăđ n s thành công trong công vi c.ă
làmăđ căđi uăđóăc n ghi nh tháiăđ
quy tăđ nh m i quan h c a ta v i m iăng i (John C. Maxwell, 2018).
1.2.3. Khuy n khích óc sáng t o trong làm vi c nhóm
M t s ng i ch bi t làm theo kinh nghi m và cách làm riêng c a mình. C n xóa
b tính th đ ng y và t o l p tính sáng t o.
Khơngă đ nhóm b phân ra thành nh ng conă ng i chuyên sáng t o và nh ng
ng i th đ ng. Mu n v y, ph i luôn bi t khuy năkhíchăvàăđónănh nătínhăđaăd ng c a
cácăquanăđi măvàăỦăt ng m i,ăđ aăcácăth o lu nănhómăđ hồn thi năỦăt ngăvàăđiăđ n
th ng nh t.
1.2.4. Phát huy nh ngăỦăt
ng m i
Vi c cóăđ c nh ng sáng ki năđịiăh iăcóăng iălưnhăđ o và c n m t hình th c t
ch c h p lý, khuy n khích m iăng iăđ aăraănh ngăỦăt ng m i. M i ý ki n c năđ c
ghi chép lên bi uăđ hay b ngăđ m iăng i có th nhìn th y,ăsauăđóălo i b nh ng ý
ki n b t kh thi và tóm t t làm rõ nh ng ý ki n kh thi r i cùng cân nh c l a ch n ý
t ng hay nh t, th o lu năđ t p th nhóm cùng hồn thi năỦăt ng, m ra m tăh ngăđiă
m i c a tồn nhóm.
M t s đi m c n ghi nh :
- Ph
ngăphápăv n d ng trí tu t p th cịnăđ
c g iălàăắt ăduyăhànhăđ ngănhóm”.
- Khơng nên ch trích l n nhau s làm gi m óc sáng t o c a các thành viên
- Không nên mi t th ý ki n nào trong các bu i h p c a nhóm
- Có nh ng ý ki năt ng ch ng ng ng n l i có th đ aăđ n nh ng gi i pháp có
giá tr . Vì v y, m i ý ki n c năđ c tôn tr ng, cân nh căđ l a ch n
- C n ghi m i ý ki n lên b ngăchoădùăđóăch aăh n là ý ki năđ căđáo
- Nh ngăỦăt ng sáng t o c a m iăcáănhânăđ căđ aăraăth o lu n trong nhóm bao
gi c ngăhồnăthi năh năỦăt ngăbanăđ u c a m tăcáănhânăđ aăra.
1.2.5. y nhi m trong nhóm
S y nhi m trong nhóm có hai hình th c: y nhi m công vi c và y nhi m quy n
hành. C th :
13
- y nhi m công vi c là phân chia cơng vi c c a nhóm thành các ph n vi c
riêng v i m c tiêu c th cho t ng ph n vi c r i giao cho t ng thành viên c a nhóm,
ch can thi p khi c n thi t.
đ
- Vi c y nhi m quy n hành ti n hành sau khi bàn th o th ng nh t,ătraoăchoăng
c y quy năđ yăđ quy năđ h đ c gi i quy t công vi c.
Khi y nhi m công vi c, c n nh n di n các lo iă đ că đi m cá nhân tr
quy tăđ nh y nhi m:
i
c khi ra
- Ng iăcóăn ngăl c và t nguy n th c hi n:ă âyălàătr ng h p g păng iăđ c
y nhi mălỦăt ng, s n lòng nh n trách nhi măvàăc ngăs n lòng tham kh o ý ki năng i
khác, th c hi n công vi c theo mong mu năkhiăđ c y nhi m.
- Ng iăcóăn ngăl cănh ngăkhôngămu n th c hi n: Nh ngăng i này khơng s n
lịng h c h i và ti p thu ý ki n c aăng i khác, thi u tinh th n h p tác, không nên giao
vi c cho h .
- Ng i thi uă n ngă l că nh ngă mu n th c hi n:ă Tr ng h p này c nă đ c b i
d ngăđ b khuy t nh ng m t y uătr căkhiăđ c y nhi m, giúp h cóăđ n ngăl c
th c thi nhi m v .
- Thi uă n ngă l c l i không mu n th c hi n: Không nên y nhi m cho nh ng
ng i này vì s khơng th c hi năđ c công vi c. C năgiúpăđ , giáo d cănângăcaoăn ngă
l c và ý th c cho h .
M iăng i chúng ta làm vi c b t k t ch cănàoăđ u ph i rèn luy n mình v m i
m t c v nângăcaoătrìnhăđ chun mơn, k n ngălàmăvi c, nâng cao ý th c trách nhi m
v i cơng vi c. Xóa b tínhăl i bi ng, ng i khó, ng i gian kh , thi u tinh th n h p tác
và trách nhi m. Hãy rèn luy nămìnhăđ tr thànhăconăng iăcóăn ngăl c, ph m ch t t t,
s n sàng nh n m i nhi m v và hoàn thành t t nhi m v ,ăcóănh ăv y m i có th th ngă
ti n trong công vi c và làm vi c t t m iămơiătr ng.
1.2.6. Khuy n khích m iăng
i th o lu n
Ng iă lưnhă đ o nhóm c nă đ ng viên m iă ng i th o lu n, ngay c v i ý ki n
ng c l iăc ngăcóăgiáătr đ m iăng iăsuyăngh .ăCóănh ng ý ki nătráiăng căđángăđ
m iăng iăsuyăngh ăvàăcóăph ngăánăkh c ph căđ hồn thi năh n.ăM iăng i trong q
trình làm vi c nhóm ph i c i thi n tính e dè, ng i phát bi u, ng iăđóngăgópăỦăt ng. Có
nh ăv y m i hoàn thi n b n thân trong quá trình làm vi c nhóm.
1.2.7. Chia s trách nhi m trong nhóm
M iăng i trong q trình làm vi c nhóm c năđóngăgóp,ăb sung cách th c hành
đ ng, sáng t o trong th c thi nhi m v , s n sàng h tr đ ngăđ i,ăt ngăc ng tính xây
d ng khi ho tăđ ng nhóm g p tr ng i t m th i.
14
C n t o b u khơng khí hi u bi t l n nhau gi a các thành viên, nh t là thông tin v
ti nă đ , nh ngă thayă đ i k ho ch và n i dung cơng vi c.ă Quaă đó,ă chiaă s nh ng khó
kh năv ng m c c aăđ ngăđ i,ăđ ng nghi p, t o nên s đ ng c măđ cùng hồn thành
cơng vi c c a nhóm.
1.2.8. Linh ho t trong ho tăđ ng c a nhóm
M i thành viên ph i rèn luy nămìnhăđ có kh n ngăth c hi n t t vai trị c a mình
trong nhóm. M iă ng i ph iă đ c phân công nhi m v c th đ làm vi c ch đ ng,
sáng t oă vàă cóă đíchă ph nă đ u hồn thành. Dù vi că khóă đ nă đâuă nh ngă n u có s
đ ng thu n c aătồnănhómăthìăđ u có th hồn thành. M iăng iăđ uăđ c khuy n khích
làm vi cătheoăph ngăcáchăhi u qu nh t c aămìnhătrênăc ăs nh ng nguyên t c chung
c a nhóm.
1.3.ă
1.3.1.ă
IăT
iăt
NG, NHI M V , N I DUNG NGHIÊN C U MƠN H C
ng mơn h c
Mơn h c k n ngălàmăvi c nhóm là mơn khoa h c xã h i nghiên c u các v năđ
thu căph ngăphápălàmăvi c theo nhóm c aăconăng i. Làm vi c theo nhóm có nh ng
đ căđi m riêng, yêu c u làm vi c nhóm r tăđaăd ng, phong phú trên r t nhi uăl nhăv c t
kinh t , khoa h c k thu t, nghi p v đ nă cácă l nhă v c thu c khoa h c xã h i, nhân
v n,ầăvìăv y n i dung c th c a môn h căc ngăr tăđaăd ng.
Do m că đíchă ch y u c a mơn h c là trang b choă ng i h c nh ng v nă đ v
ph ngăpháp,ăk n ngăqu n lý và làm vi cănhómănênăđ iăt ng mơn h c t p trung vào
nghiên c u nh ng hi u bi tăc năb n v nguyên t c và nh ng yêu c u, n i dung và các
k n ngăt ch c qu n lý làm vi c nhóm hi u qu phù h p v i yêu c u c a th c t .
Môn h c k n ngăqu n lý và làm vi c nhóm m cădùăcóăđ iăt ngăriêngănh ngă
l i có m i quan h r tăkh ngăkhítăv i nhi u mơn khoa h c khác.ăTrongăđó,ăđángăchúă
ý là các mơn khoa h c xã h i, khoa h c tâm lý, khoa h căhànhăviăvàăđ c bi t tri n
khai nh ng n i dung c th liênă quană đ n ho tă đ ngă nhómă trongă cácă l nhă v c k
thu t, nghi p v ,ă chuyênă mônầă Mônă h c k n ngă qu n lý và làm vi c nhóm áp
d ng r t nhi u các k t qu c a các môn khoa h c c th liênăquanăđ tri n khai trong
ho tăđ ng th c t c a m iăng i.
1.3.2. Nhi m v c a môn h c
V iăđ iăt ng là nghiên c u các v năđ v lý thuy tăc năb n,ăph ngăphápăc th
trong k n ngălàmăvi c nhóm, mơn h c có nh ng nhi m v ch y uăsauăđây:
- Làm rõ nhu c u k n ngăqu n lý và làm vi c nhóm, nh ng v năđ thu c hành vi,
cách ng x , thi t l p các m i quan h t ngătácătrongălàmăvi c nhóm;
15
- Làmărõăc ăs hình thành k n ngăqu n lý và làm vi c nhóm, ph bi n h th ng
k n ngăc n thi t thông qua gi ng viên khi trình bày mơn h căchoăng i h c;
- Làm rõ các k n ngăt ch c và qu n lý làm vi c nhóm, v n d ng các k n ngă
này trong ho tăđ ng làm vi c nhóm vào nh ng hồn c nhăvàăđi u ki n c th .
1.3.3. N i dung c a môn h c
th c hi n nhi m v đưă nêu,ă mônă h c k n ngă qu n lý và làm vi c nhóm có
nh ng n i dung ch y uăsauăđây:
- Nh ng v năđ c ăb n v nhóm, làm vi c nhóm, k n ngălàmăvi c nhóm, k n ngă
qu n lý và làm vi c nhóm;
- Ho tăđ ng nhóm;
- K n ngăgiaoăti p và ph i h p trong làm vi c nhóm;
- K n ngăqu n lý nhóm.
1.3.4.ăPh
ngăphápănghiênăc u mơn h c
C ngă nh ă cácă mônă khoaă h c khác, môn h c k n ngă làmă vi c nhóm l yă c ă s
th c ti nălàmăc ăs choăph ngăphápănghiênăc u môn h c. M t s ph ngăphápăkhácă
đ c k t h păđ nghiên c u môn h cănh ăph ngăphápătr i nghi m giúp sinh viên hi u
nhanhăh năcácăv năđ đ c phân tích. Các bài t p th c hành làm vi cănhómănh ăth o
lu n, h i th o, h p tác hành đ ng, s m vai,ầă đ c th c hi n theo t ngă nhómă đ rèn
luy n và nâng cao k n ngăng i h c.
Khi xem xét nh ng v năđ c th thu c n i dung môn h c, nh n th yăcácăph ngă
pháp nghi p v ch y uăđ c s d ng ph bi nălà:ăCácăph ngăphápănghiênăc u xã h i
h c tìm hi uăphânătíchăc ăs khoa h c và th c ti n c a k n ngălàmăvi c nhóm;ăph ngă
phápăchuyênăgia;ăph ngăphápăth c nghi m;ăph ngăphápăđàoăt o có s tham gia c a
h căviên;ăph ngăphápăgiáoăd c ch đ ng;ăph ngăphápătâmălỦăh cầ
CÂU H I TH O LU N
1. Th nàoălàănhóm?ăNhómăđ
căraăđ iănh ăth nào?
2. Th nào là làm vi c nhóm? T m quan tr ng c a làm vi c theo nhóm?
3. Th nào là nhóm chính th c, nhóm khơng chính th c? S gi ng, khác nhau
gi a 2 lo i nhóm?
4.ăCácăgiaiăđo n c a q trình hình thành nhóm?
5. Th nào là k n ngălàmăvi c nhóm?
6. Các tính ch t c a làm vi c nhóm?
7. Các nguyên t c làm vi c nhóm?
16
8. Các yêu c u trong làm vi c nhóm?
9. T i sao v n có tâm lý khơng thích làm vi c v i m tă nhómă ng
c ngăbi t l i ích c a làm vi căđ i nhóm. T i sao l iănh ăv y?
i dù r ng ai
10. T i sao có m t s ng i khơng ki m sốt c m xúc tiêu c cănh ăkhóăch u, b t
đ ng, b c mình, gi n gi ầă dùă bi t r ng nó làm nhă h ngă đ nă hànhă đ ng và quy t
đ nh c a mình?
11.ăTrìnhă bàyăđ iă t
nhóm?
ng, nhi m v và n i dung c a môn h c K n ngălàmă vi c
17
BÀI T P NHĨM
Tình hu ng 1. Nghiên c u hai tình hu ng sauăđây:
1)ăThángă7/2020,ăđ hồn thành b n d báo nhu c u tiêu th choăcơngăty,ătr ng
phịng kinh doanh cơng ty Vinafood u c uăcácănhânăviênăbánăhàngă c tính nhu c u
tiêu th n măsauătheoăquỦăchoăm t s n ph m c th trong khu v c mình ph tráchătr c
ngày 30/10/2020.
2)ăThángă3/2020,ălưnhăđ o công ty Vinafood yêu c u các nhân viên c aăcôngătyăđ
xu t 2 s n ph m m iăđ m r ng th ph n và t iăđaăhóaăl i nhu n c a cơng ty.
Trong hai tình hu ngă trên,ă nhómă nênă đ
Vì sao?
c thành l p trong tình hu ng nào?
Tình hu ng 2. Rùa và th
Rùa và th thi ch y v iănhau,ăđ
ngăđuaăh n h p bao g m trên c năvàăv
t sông.
L năđuaăth nh t: Th doăkhinhăth ng rùa ch m ch p v a ch y, v aărongăch iăđưă
b rùaăkiênătrì,ăắch m mà ch c”ăv đíchătr c.
L năđuaăth hai: Th rút kinh nghi m, t p trung ch y m t m ch v đíchănênăđưă
th ng cu c.
Sau cu căđuaăb t phân th ng b i, th vàărùaăđưătr thànhăđôiăb n thân thi t và h
cùng nhau suy ng m. C hai nh n ra r ng cu căđuaăsauăcùngăcóăl s có k t qu t tăh n.ă
Vì th , c hai quy tăđ nh t ch c m t cu c ch yăđua,ănh ngăchúngăs cùng ch y chung
m tăđ i.
Cu căđuaăb tăđ u, th cõng rùa ch yăđ n bên b sông, rùa l i xu ng sông và cõng
th b iăquaăbênăkiaăb sông.ăLênăđ n b , th l iăcõngărùaăđ aăc hai cùng v đích.ăVàă
chúng cùng nh n ra r ngăđưăv đíchăs măh năr t nhi u so v i các l năđuaătr c.
Câu h i:
a) Theo anh (ch ), tình hu ngătrênăđ c păđ n nh ng n i dung nào trong bài?
b) Bài h cărútăraăliênăquanăđ n làm vi c nhóm là gì? Hãy gi i thích?
Tình hu ng 3. B ng và các b ph n?
M t ngày n các B Ph nătrênăc ăth cho r ng h ph i làm vi c v t v su t ngày
trong khi B ngăthìăđ căh ng tồn b th că n.ăTh là chúng bèn t ch c m t cu c h p
và sau m t h i bàn b c, chúng quy tăđ nh s không làm vi căchoăđ n khi B ngăđ ng ý
chia s công vi c v i chúng. Th là su t m y ngày li n, Tay t ch i l y th că n,ăMi ng
khơng ch uă năvàăR ngăvìăth c ngăch ng có vi căgìăđ làm.ăNh ngăch sau vài ngày,
các B Ph n b tăđ u c m th y chính mình l i khơng ho tăđ ngăđ c t t n a. Tay g n
nh ă khôngă c đ ng n i, Mi ngă lúcă nàoă c ngă khôă vàă n t n , cịn Chân th m chí cịn
18
đ ng không v ngă đ nângă đ c b n.ă Doă đóă chúngă b tă đ u nh n ra r ng B ngă c ngă
đangăđóngăgópăvaiătrịăquanătr ngăchoăc ăth theo cách nhàn h , l ng l c a nó và chúng
c n h p s c làm vi c cùng nhau n uăkhôngăc ăth s không th t n t i.
a) B n hãy cho bi t câu chuy n trên có d ng ý gì?
b)ăụăngh aăc a câu chuy n? Chúng ta rút ra bài h c gì khi làm vi c nhóm?
19