Biện pháp giáo dục đạo đức cho học sinh lớp 1

CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
ĐƠN YÊU CẦU CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN
Kính gửi: Hội đồng sáng kiến ngành giáo dục, Trường TH Nguyễn Bá Ngọc
Tôi ghi tên dưới đây:
S
T
T

Họ và tên Ngày tháng
năm sinh

Nơi cơng tác
(hoặc nơi
thường trú)

Chức
danh

Trình độ
Tỷ lệ
chun
(%)
mơn
đóng góp
vào việc
tạo ra
sáng
kiến (ghi
rõ đối với
từng đồng

tác giả, nếu
có)

1

NGUYỄN
THỊ
THƠM

05/09/1979

Trường T.H
Nguyễn Bá
Ngọc

Giáo
viên
dạy
lớp 1

Đại học
Sư phạm
GDTH

100%

1.Tác giả đề nghị xét công nhận sáng kiến:“Biện pháp giáo dục đạo đức cho
học sinh lớp 1’’
2. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến: Nguyễn Thị Thơm, giáo viên trường Tiểu học
Nguyễn Bá Ngọc

3. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Giáo dục
4. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu: Ngày 1 tháng 9 năm 2019
5. Mô tả bản chất của sáng kiến:
5.1 Tính mới của sáng kiến
Giáo dục đạo đức chính là cách thức hoạt động thống nhất của giáo viên
và học sinh trong quá trình giáo dục đạo đức được tiến hành dưới vai trò chủ đạo
của giáo viên nhằm hình thành ở học sinh ý thức, hành vi và thói quen thực hiện
các chuẩn mực đạo đức mà xã hội quy định.
Một đất nước có ngành giáo dục phát triển mạnh mẽ thì sẽ kéo theo sự
phát triển của các ngành nghề khác. Ngành giáo dục tạo ra những con người phát
triển toàn diện cả 5 mặt: Đạo đức, tri thức, thể dục thẩm mỹ, lao động. Trong đó
giáo dục đạo đức là một mặt quan trọng của giáo dục nhân cách xã hội chủ nghĩa
‘Có tài mà khơng có đức là người vơ dụng..’Trong công tác giáo dục con người,
đặc biệt ngay từ lúc nhỏ, điều cần


2

quan tâm trước tiên là giáo dục đạo đức. Từ nền tảng bậc Tiểu học ta mới có thể
tạo nên những người công dân tốt, cán bộ tốt cho Tổ quốc, cho chủ nghĩa xã hội.
Muốn thế ngành giáo dục cần có biện pháp, kế hoạch giáo dục cụ thể. Với mặt
đạo đức cần có phương pháp giáo dục tích cực để góp phần hình thành nên nhân
cách cho học sinh.
Giáo dục đạo đức bồi dưỡng cho học sinh những quy tắc, hành vi được
bộc lộ qua thái độ đối xử với bạn bè, gia đình, những người xung quanh. Qúa
trình giáo dục cần nắm rõ: mục đích giáo dục, nguyên nhân, nguyên tắc giáo
dục.
Bác Hồ có có dạy: “ Dạy cũng như học phải biết chú trọng cả tài lẫn đức.
Rồi dân gian ta thì bảo nhau “ Uốn cây từ thuở còn non. Dạy con từ thuở con
còn ngây thơ”Điều đó cho thấy giáo dục đạo đức ln là công việc cần thiết

quan trọng cho cả một thế hệ, một đời người. Ta xây dựng cho học sinh có
những đức tính tốt ngay từ thuở cịn thơ thì những năm tháng sau đó sẽ rất thuận
lợi cho việc giáo dục ở các lĩnh vực khác.
Gia đình là tế bào của xã hội. Đạo đức gia đình ln gắn liền với đạo đức
xã hội, gia đình có ảnh hưởng sâu sắc, trực tiếp đến con cháu mình. Lọt lịng ra
gia đình đã chăm sóc, ni, dạy trẻ. Số thời gian học sinh sống trong gia đình
cũng nhiều hơn thời gian ở trường. Ơng, bà, cha, mẹ, anh chị có ảnh hưởng trực
tiếp đến tình cảm của học sinh vì tình huyết thống, truyền thống đa số gia đình
hạnh phúc, cha mẹ yêu thương nhau cùng nhau chăm lo dạy dỗ con cái, các cháu
ngoan học giỏi.
Nếp sinh hoạt của gia đình, những giá trị đạo đức của xã hội được ông,
bà, cha, mẹ, anh chị em chọn lựa là những tác động trực tiếp, thường xuyên, lâu
dài và mạnh mẽ đến học sinh, được học sinh tiếp nhận, thực hiện đầy đủ nhất.
Lẽ tất nhiên những gia đình khơng hịa thuận, mạnh ai nấy sống, chỉ lo
làm giàu, khơng quan tâm đến con cái, hay chỉ biết sau giờ đến trường ném ra
một số tiền cho con học thêm nhưng khơng quan tâm gì đến kết quả của con em,
khơng biết tâm lý con em mình cần gì, muốn gì. Gia đình ai cũng sống ích kỷ.
Hệ quả đương nhiên làm sao con cái học siêng năng, ngoan ngoãn, kết quả tốt
được.
Gia đình rất quan trọng trong hình thành nề nếp đạo đức lối sống của con
em. Học sinh ta nếu gia đình nào trước khi học sinh đi học đều dạy dỗ, dặn dị
kỹ lưỡng con em mình thì nhất định học sinh sẽ chăm ngoan, có tổ chức kỷ luật
tốt.
Ở trường truyền thụ cho các em có thể là các anh chị phụ trách Đội, Sao
Nhi đồng, nhưng vai trò chủ đạo vẫn là giáo viên chủ nhiệm lớp. Đó là người
trực tiếp được nhà trường phân cơng phụ trách, là người chịu trách nhiệm chính
trong việc tổ chức và thực hiện giáo dục đạo đức cho các em học sinh ở lớp
mình. Nhưng điều quan trọng trước tiên là giáo viên cần có những hành vi, cử
chỉ mẫu mực. Điều đó có sức thuyết phục rất mạnh đối với học sinh. Từ việc
làm đó giáo viên dạy bảo cho các em được, khuyên răn thì các em sẽ thực hiện

theo. Lứa tuổi Tiểu học là lứa tuổi hay bắt chước, làm theo những gì mà người


3

lớn hay làm, đã làm. Do vậy Thầy tốt ( hoặc những người lớn ở xung quanh trẻ
tốt) thì mới có thể tạo ra những trị giỏi, trị ngoan được.
Tuy nhiên, khơng vì mong muốn sớm tạo ra những lớp con ngoan, trị giỏi
mà nóng vội, gị ép các em trong những khuôn mẫu cứng nhắc, không chịu chú
ý đến tâm tư, tình cảm sở thích cá nhân con em chúng ta. Những việc làm đó chỉ
làm tổn thươngđến sự phát triển tự nhiên, đến những mơ ước, nguyện vọng và
làm cho các em dễ bị sa ngã hơn vì ghét người lớn. Vì vậy dựa vào hứng thú của
các em ta khéo léo uốn nắn rèn luyện hướng các em vào con đường tốt tích cực.
Tránh trường hợp làm cho các em chỉ giả vờ tuân theo sự giáo dục của thầy cô,
người lớn để rồi đi sâu vào hư hỏng mà ta khơng hay biết.
a. Lí do khách quan:
Ngày nay sự thật hiển nhiên đã xảy ra rạn nứt trong q trình giáo dục. Sự
phát triển của cơng nghệ thông tin cũng ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình giáo
dục về cả 2 mặt lợi và hại
Lợi ở đây là thông tin về giáo dục đưa phổ biến rộng rãi thông qua các
phương tiện thông tin đại chúng dưới nhiều hình thức ( phim ảnh, thời sự,
chương trình văn nghệ….)
Song song với những lợi ích trên đó là những tác hại khơng nhỏ do khơng
kiểm sốt hết được các nội dung thơng tin nên bị rị rỉ những thông tin xấu đến
với người xem, người nghe( đặc biệt là trẻ em chưa ý thức được cái mình đang
xem là tốt hay xấu)
Do vậy giáo dục phải dựa vào những điều kiện sẵn có để đề ra biện pháp
giáo dục thích hợp, nhất là giáo dục đạo đức. “ Rèn đức, luyện tài” – Lời Bác Hồ
khun cịn đó. Giờ đây , trước những cám dỗ vật chất luôn vây quanh thì cơng
việc đó lại càng quan trọng hơn gấp bội lần cho thế hệ học sinh của chúng ta.

b. Lí do chủ quan
Ở các khía cạnh thực tiễn nêu trên, người giáo viên cần có biện pháp,
phương pháp giáo dục đạo đức cho học sinh thích hợp. Đó là một đòi hỏi tất yếu
khách quan. Xung quanh vấn đề này đã có nhiều nhà khoa học trong và ngồi
nước đề cập, tìm hiểu nhưng chỉ đạt ở mức độ tương đối, chưa có sự nhất trí
chung và phổ biến rộng rãi, áp dụng cho ngành giáo dục nước ta.
Vì thế Tơi chọn đề tài: “ Biện pháp giáo dục đạo đức cho học sinh lớp
1”. Với mong muốn trình bày một số kinh nghiệm của bản thân trong công tác
giáo dục đạo đức cho học sinh sau này.
5.2. Nội dung sáng kiến:
BIỆN PHÁP GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH.
Biện pháp 1: Qúa trình tìm hiểu ban đầu:
Theo tơi thì q trình giáo dục cho học sinh là một q trình lâu dài, hết
sức phức tạp, địi hỏi sự quan tâm hết mực của người giáo viên mới sớm có kết
quả khả quan.
Khi mới vào năm học, tơi bắt đầu tìm hiểu về hồn cảnh gia đình học
sinh, tình trạng đạo đức của các em qua lớp mẫu giáo, sự quan tâm lo lắng đến


4

con em của phụ huynh. Sau đó tơi sơ kết để có một tư liệu cho các đối tượng cần
giáo dục lại, giáo dục thêm. Tiếp đến tơi tìm hiểu, xem xét về hồn cảnh gia
đình của học sinh. Gần gũi trao đổi với các em để nắm rõ tâm tư, trăn trở của
từng em, nhằm tìm ra phương pháp giáo dục hợp lý.
Từ những hiểu biết ban đầu đó, tơi suy nghĩ để tìm ra một phương pháp
giáo dục cụ thể, thích hợp cho từng học sinh thật chặt chẽ, chi tiết.
*Về chuyên cần:
Thường xuyên nhắc nhở, động viên các em cố tranh thủ đi học đúng giờ,
đều đặn, Nếu ba mẹ đưa đi thì nhớ nói ba mẹ đi đúng giờ. Tôi nêu tầm quan

trọng của việc học, tác hại của bê trễ, vắng mặt (sẽ mất bài, phân tán khả năng
chú ý của các em, không hiểu trọn vẹn bài học…)
*Về tác phong;
Yêu cầu học sinh lễ phép với người trên, kính trọng thầy cơ, hịa nhã với
bạn bè, đoàn kết thương yêu với các bạn trong trường, yêu trường, yêu lớp…
* Các mặt khác
Xây dựng ý thức bảo vệ của công ( không bẻ cây, hái hoa, vẽ bẩn…) tuân
thủ luật đi đường, vệ sinh môi trường, vệ sinh thân thể…, Tôi luôn theo sát kịp
thời phát hiện, chấn chỉnh ngay các hành vi sai lệch, tạo cho các em có nếp sống
văn minh, văn hóa. Rèn luyện thói quen làm việc nghiêm túc, tinh thần tự giác,
tích cực, giờ nào việc ấy…
Ngồi ra, tơi cịn thực hiện các biện pháp liên quan đến giáo dục cho các
em:
Xây dựng lớp thành một tập thể vững mạnh cũng là một biện pháp giáo
dục có tầm quan trọng đặc biệt đối với giáo dục đạo đức. Thông qua tập thể, Tơi
rèn cho học sinh tính tổ chức, ý thức kỉ luật, tinh thần làm chủ tập thể. Tình đồn
kết…Tập thể này vững mạnh là mơi trường giáo dục tốt. Chính trong mơi
trường này các em được lĩnh hội, khắc sâu, đầy đủ. Các em tự giác tu dưỡng, rèn
luyện, cố gắng vươn lên về mọi mặt cho kịp ngang bằng với các bạn trong lớp.
Do đó ưu điểm được phát huy mạnh mẽ, các biểu hiện sai lệch bị loại bỏ.
Xây dựng cho các em tình yêu thương, đoàn kết, quan tâm lẫn nhau
Tổ chức các giờ họp mặt, tâm sự để tìm hiểu về hồn cảnh tâm tư của các
bạn cùng tổ, cùng nhóm…
Tổ chức thăm hỏi giúp đỡ lẫn nhau lúc khó khăn của cuộc sống, trong học
tập, lao động…
Tổ chức sinh hoạt ngoại khóa (vui chơi, tham quan xung quanh trường,
giải trí tập thể…)
Lơi cuốn học sinh vào các hoạt động lớp, Sao Nhi đồng để giúp các em
hoàn thiện nhân cách cá nhân. Dựa vào các nội dung thi đua hoạt động của
trường tổ chức cho học sinh tham gia. Tôi khơi dậy tư tưởng của học sinh mình

làm cho các em tích cực, hăng hái tham gia mọi phong trào được tổ chức.
Tổ chức thi đua “ Vở sạch chữ đẹp” đã nhen lên trong tâm hồn các em sự
hứng khởi, tạo không khí thi đua sơi nổi, lịng tin vào chính mình. Qua đó các
em có biểu hiện tình đồn kết, hỗ trợ lẫn nhau để cùng tiến bộ. Nhắc nhở bạn từ
cách ngồi viết, đến việc nhắc bạn viết chữ đẹp hơn, rồi cao hơn là cùng nhau giải


5

bài tập khó…- Khi tổ chức thi đua tơi cần chú ý một số điểm cho chính mình để
phù hợp với các em.
- Xác định mục tiêu cụ thể vừa sức với học sinh.
- Đơn đốc sát sao vì thế đã duy trì khí thế thi đua
- Sơ kết đều đặn, kịp thời biểu dương khen ngợi, uốn nắn những lệch lạc
trong thi đua
- Dùng nhiều hình thức hấp dẫn tổ chức thi đua
- Chú ý bồi dưỡng và trao dồi các gương điển hình
- Từ đó, sự tự giác phấn đấu vươn lên góp phần giữ vững, phát huy những
giá trị tốt đẹp
Biện pháp 2: Tiến hành giáo dục nâng cao và hoàn thiện:
Khi học sinh đã tạm đi vào nề nếp tôi bắt đầu nâng cao mức độ giáo dục,
yêu cầu, đòi hỏi cao hơn đối với các em. Tôi cho các em củng cố lại 5 Điều Bác
Hồ, 5 nhiệm vụ của học sinh, tiếp tục dạy tiếp 5 phẩm chất học sinh để lập
thành một hệ thống đạo đức hồn chỉnh. Đó là:
NĂM ĐIỀU BÁC HỒ DẠY
1. Yêu Tổ quốc, yêu đồng bào.
2. Học tập tốt, lao động tốt.
3. Đồn kết tốt, kỉ luật tơt.
4. Giữ gìn vệ sinh thật tốt.
5. Khiêm tốn thật thà dũng cảm.

NĂM NHIỆM VỤ CỦA HỌC SINH
1.Thực hiện đầy đủ và có kết quả hoạt động học tập: chấp hành nội quy
nhà trường; đi học đều và đúng giờ; giữ gìn sách vở và đồ dùng học tập
2. Hiếu thảo với cha mẹ; ơng bà; kính trọng lễ phép với thầy giáo, cơ
giáo; nhân viên và người lớn tuổi; đồn kết, thương yêu, giúp đỡ bạn bè, người
khuyết tật và người có hồn cảnh khó khăn
3. Rèn luyện thân thể, giữ vệ sinh cá nhân.
4. Tham gia các hoạt động tập thể trong và ngồi giờ lên lớp, giữ gìn, bảo
vẹ tài sản nơi công cộng; tham gia các hoạt động bảo vệ mơi trường, thực hiện
trật tự an tồn giao thơng.
5. Góp phần bảo vệ và phát huy truyền thống của nhà trường của địa
phương.
CÁC PHẨM CHẤT CHỦ YẾU CẦN PHÁT TRIỂN CHO HỌC SINH
1.
Yêu nước
2.
Nhân ái
3.
Chăm chỉ
4.
Trung thực
5.
Trách nhiệm
Tôi giảng giải các phẩm chất và nêu lên yêu cầu từng phẩm chất để học
sinh thực hiện. Kế đến tôi lại giao nhiệm vụ cho các em tự quản lý với nhau, các
tổ theo dõi, kiểm soát lớp, cuối tuần báo cáo kết quả cho lớp trưởng để trình lại


6

cho cơ. Bằng hình thức này, tơi thấy các em từng bước tiến bộ hơn vì sự quản lý
giữa các em với nhau sẽ sát sao hơn so với cô chủ nhiệm. Lớp học đi dần vào
qui củ, gánh nặng của giáo viên chủ nhiệm cũng vơi dần
Dù vậy ở giai đoạn này, cơng việc tìm hiểu về học sinh vẫn cịn tiếp tục
nhưng ở góc độ khác. Lần này tơi đi sâu, tỉ mỉ, tồn diện hơn. Đồng thời tôi đưa
ra các chủ trương giáo dục, nêu rõ để học sinh hiểu và sẵn sàng thực hiện đúng
theo yêu cầu đạo đức cô đặt ra.
Tôi lại cho lớp với khơng khí thoải mái, tự nhiên như ở một đại gia đình
vẫn đảm bảo nghiêm túc, kỉ cương.
Dù vậy tơi cũng khơng qn chăm sóc cho học sinh của mình. Tơi kiên
trì, bền bỉ theo dõi, cố gắng khắc phục dù chỉ các lỗi nhỏ nhặt một cách kịp thời.
Với các sai phạm tơi đưa ra cách xử lí khác nhau tùy mức độ nhưng chỉ
nhằm làm cho các em nhớ mà không tái phạm chứ không làm cho các em sợ hãi
mất tinh thần.
Có một mẩu chuyện khá lí thú về việc làm theo chuẩn mực đạo đức đó là:
Vì sao khi chào hỏi lại phải gật đầu?
Học sinh nghe câu hỏi này có vẻ lúng túng suy nghĩ, tơi từ tốn nói: Các
em hãy so sánh một bơng lúa nặng bơng do được chăm sóc tốt có hạt căng trịn,
đạt chất lượng cao thì bao giờ cũng rũ xuống cịn với một bơng lúa nép hạt, chất
lượng kém do khơng được chăm sóc tốt, hoặc do mơi trường xấu thì ln ln
thẳng đứng. Ở đây muốn nói các em cũng như những bông lúa nặng hạt nêu
trên. Thực tế các em ai cũng được cha mẹ, thầy cô chăm sóc, dạy bảo tốt. Vì vậy
khi chào hỏi thầy cô, hay phụ huynh hoặc người lớn tuổi…, các em nhớ phải gật
đầu khẽ chào, có như thế mới là con ngoan, trị giỏi được khơng nào! Cả lớp
chừng như sôi nổi và hứa làm theo lời cô để được cô khen.
Trở lại việc giáo dục đạo đức cho học sinh của tôi. Cùng tồn tại với khen
thưởng là trách phạt như: phạt quét lớp, chăm sóc cây xanh trong lớp học. Tôi
luôn tỏ ra nghiêm khắc mà mềm mỏng. Biểu hiện thái độ buồn phiền, rất xót xa
khi phải phạt học sinh để các em nhận ra cái lỗi của mình. Đồng thời có sự an ủi,
động viên, khuyến khích với những em phạm lỗi để em đó khơng tái phạm nữa.

Vào lớp trong giờ học, tôi đưa ra khẩu hiệu “ chăm chú nghe giảng, hăng
hái phát biểu ý kiến” khuyên các em cố gắng học thật tốt tránh hiện tượng lơ là
làm việc riêng, nói chuyện trong giờ học cho học sinh bằng cách phân công
trưởng bàn quản lí các bạn trong bàn mình. Bạn nào vi phạm sẽ phải trực nhật
lớp.
Giờ chơi, tôi tổ chức nhiều hoạt động vui chơi giải trí xung quanh các chủ
đề về đạo đức( ai làm việc tốt trong tuần, em đã làm tốt điều gì..) Đồng thời,
quan sát theo dõi để phát hiện kịp thời những thiếu sót, sai trái mà chấn chỉnh
kịp thời. Khuyên bảo các em nên tổ chức chơi sao cho thật khoa học, bổ ích.
Tránh tình trạng gây cãi nhau, làm mất tình thân ái, đồn kết, trong tập thể lớp
bằng nhiều phong trào thi đua giúp bạn mọi mặt như giải toán, đọc bài, cho bạn
mượn dụng cụ học tập….
Song giáo dục cho học sinh, tơi củng cố thực hiện thật nghiêm chỉnh
những gì mình đã nói, mọi việc phải nhất nhất mẫu mực, ln gần gũi giúp đỡ
các em. Với gia đình, tơi tranh thủ những lúc phụ huynh đưa đón con về để trao


7

đổi ngắn về các nội dung của trường đề ra, tìm hiểu thêm về sự giáo dục ở nhà.
Qua trao đổi, tôi gợi ý cho họ những ý kiến nhỏ về tầm quan trọng của công việc
này. Giới thiệu một số nét giáo dục cần quan tâm( chọn những câu chuyện hay
đọc cho các em nghe, nhắc nhở các em làm việc tốt, tạo cho các em có những
hành vi tốt…)
Hơn nữa tơi cũng thơng báo vài điểm về tình hình đạo đức của con họ để
gia đình có biện pháp giáo dục thêm cho các em.
Với Ban giám hiệu nhà trường, các tổ chức Đội Thiếu niên Tiền phong…
Tôi liên hệ, gợi ý để các thầy cô thống kê lại những gì cịn tồn đọng, giúp các
em thấy rõ mà sửa chữa, khắc phục. Đồng thời nêu lên những gương điển hình
tiên tiến trước tồn trường làm cho những em được khen hãnh diện về hành vi

của mình. Riêng học sinh khác có sự háo hức được khen, biểu dương như bạn
mình.
Trong giao tiếp hằng ngày tơi sưu tầm những bài hát, câu thơ, câu chuyện
về “ chăm ngoan, lễ phép” để truyền lại cho các em, tạo ấn tượng mạnh mẽ cho
các em tập luyện thành thói quen.
Biện pháp 3: Giáo dục nội khóa
Trong các giờ học, ở từng phân môn tôi đều vận dụng hết các điều có thể
trong phạm vi cho phép của bài học để giáo dục tư tưởng, rèn luyện đạo đức cho
các em.Giúp các em thấy được tầm quan trọng, yêu cầu, ý nghĩa sâu xa của bài
học từ đó thực hiện theo cho đúng
Thêm vào đó là việc tiến hành luyện tập, thực nghiệm bài học, tôi tạo cho
học sinh mối liên hệ giữa bài học và thực tế. Từ đó các em có động cơ hoạt động
tích cực.
Riêng giờ sinh hoạt, tôi tổ chức cùng kể chuyện nhau nghe để cùng các
em thi nhau kể những câu chuyện hay, lý thú vừa tạo cho các em cảm nhận được
cái đẹp cuộc sống vừa cung cấp thêm những chuẩn mực hành vi đạo đức giáo
dục, sửa chữa, rèn luyện cho các em từng hành vi nhỏ.
VD: Dùng hai tay để trao, nhận vật gì đối với người lớn, gọi dạ bảo
vâng…khuyên nhủ các em về tính cẩn thận, ý thức giữ gìn đồ dùng học tập.
Qua các cách thức, biện pháp trên của giáo viên chủ nhiệm cho thấy có
những điều mà mỗi người giáo viên cần biết đến, cần học hỏi để giáo dục tốt
hơn cho lớp của mình.
Tuy nhiên, đó chỉ là những cái mà học sinh phải làm còn giáo viên chủ
nhiệm thì sao?
Theo tơi “Muốn giáo dục học sinh thì trước tiên ta phải xem lại mình đã,
mình đã tốt chưa, làm được như lời mình nói hay chưa mà bảo các em làm
đúng”
Vì thế mỗi thầy, cơ giáo phải tự hồn thiện mình để học sinh nhìn nhận đánh giá
người thầy với thái độ:“Trọng thầy vì đạo đức của thầy","Phục thầy vì kiến
thức của thầy", "Quý mến thầy vì lịng độ lượng của thầy”.

Như thế, cái cần thiết để giáo dục thành cơng là vừa hồn thiện mình thêm
vừa giáo dục học sinh. Có như thế mới xứng đáng là thần tượng của trẻ nhỏ, mới
có được niềm tin nơi trẻ thì giáo dục sẽ dễ dàng hơn. Cô giáo là tấm gương sáng
nhất để học sinh soi mình vào đấy mà làm sáng mình theo. Những việc làm tốt


8

hằng ngày của giáo viên sẽ được học sinh “ bắt chước” theo ngay. Vì thế ở mọi
tình huống giáo viên luôn gương mẫu và ứng xử tốt.
Trong những lúc rảnh rỗi, tơi thường hịa mình cùng lớp với những hoạt
động vui chơi ( kết bạn, đèn xanh đèn đỏ, đóng kịch ai tốt, ai xấu, múa
hát…Trong các trị chơi đều mang một ý nghĩa giáo dục cụ thể ( giúp các em
đồn kết, thương u nhau, gắn bó với nhau hơn, giúp phân biệt được cái tốt, cái
xấu trong trị chơi, để từ trị chơi các em có thể áp dụng vào thực tế cuộc sống
của mình…)
Hay mỗi tuần, với việc dạy môn đạo đức, tôi phát động phong trào thi đua
làm theo chủ đề nhằm tạo cho học sinh thực hành, áp dụng từ bài học vào đời
sống hằng ngày. Tập luyện dần các chuẩn mực đạo đức cần có của người học
sinh.
Với mỗi hình thức để tạo thói quen tốt cho học sinh, tơi đều có nhận xét,
nêu gương điển hình tốt nhất để cả lớp làm theo. Đồng thời tôi hệ thống lại
những việc cần ghi nhớ, thực hiện để khắc sâu vào tâm trí các em.
GV cần có những cách thức khác nhau để thu hút học sinh, cần có một
hiệu lệnh báo rằng đã đến lúc học sinh phải tập trung làm việc. Lúc học sinh làm
ồn giáo viên khơng cố để nói to hơn, át học sinh mà phải làm điều ngược lại:
đứng lặng và ra hiệu “ suỵt”. Hãy dùng tất cả các ngôn ngữ cơ thể để học sinh
nhận thấy giáo viên đang hướng về các em và chú ý chỉ giao nhiệm vụ, nêu yêu
cầu của hoạt động khi mắt đã kết nối với học sinh. Lúc giao nhiệm vụ, ln nhìn
vào mắt học sinh với ánh mắt thân thiện, khích lệ. Khơng cho phép GV lên lớp

chỉ cốt nói những điều thầy định nói mà khơng chú ý gì đến phản ứng của HS.
Không vội vàng giao nhiệm vụ khi học sinh chưa chuẩn bị được tâm lí vào cuộc
giao tiếp.
Phối hợp với giáo viên bộ môn: Chú ý đến mọi đối tượng học sinh, để tận
tình giúp đỡ các em tiếp thu tốt nhất kiến thức mình truyền đạt. Tích cực nâng
cao chất lượng giờ dạy, chú trọng yêu cầu hiệu quả việc lồng ghép nội dung giáo
dục đạo đức cho học sinh trong môn học, giờ học có vị trí quan trọng đối với
việc trang bị cho học sinh những hiểu biết cơ bản về phẩm chất, đạo đức về
quyền và nghĩa vụ công dân sẽ giúp học sinh có thái độ tích cực và thực hiện
những hành vi phù hợp chuẩn mực đạo đức.
5.3. Khả năng áp dụng của sáng kiến:
Giúp giáo viên áp dụng một số phương pháp, biện pháp trong công tác
chủ nhiệm. Từ đó có hướng đi đúng đắn cho việc giáo dục đạo đức cho học sinh
hiện nay và mai sau.
Đề tài có thể triển khai và áp dụng được trong các trường Tiểu học nói
chung và trường Tiểu học Nguyễn Bá Ngọc nói riêng.
6. Kết quả đạt được:
Với các biện pháp trên, tôi đã đạt được một số kết quả rất khả quan. Hầu
hết học sinh đều học tập nghiêm túc, có những tiến bộ trong các hành vi, thói
quen hằng ngày, có nhiều em nhặt được của rơi( bút chì, bút mực, tẩy, phấn, ..)
đã trả lại cho bạn hoặc nhờ cô trả, tuyệt đối lễ phép với người lớn, ngoan, vâng
lời.


9

Năm học: 2019 – 2020 về năng lực phẩm chất đạt 100%.
Học kì I năm học: 2020 – 2021 về năng lực, phẩm chất đạt 100%.
Có một việc làm của học sinh lớp1 mà tôi chủ nhiệm thấy rất vui đó là:
Qua bài dạy Tập đọc Gửi lời chào lớp Một, khiến các em học sinh liên hệ ngay

vào thực tế, đã bảo nhau viết lên những dòng suy nghĩ để gửi cho tôi vào buổi
tổng kết lớp như sau:
Con phải xa cô rồi con hứa với cô con sẽ học giỏi và ngoan cịn con chúc
cơ mạnh khỏe ( cơ giáo kính u) con Hồng Linh.
Và em Kiều Un lại viết Kiều Un kính tặng cơ: Chúng con phải xa cô
rồi tạm biệt cô nhé, con chúc cô mạnh khỏe, từ hồi con mới vào học cô đã dạy
con từng điều hay, con sẽ hứa con sẽ vâng lời cơ.
Cịn em Thúy Ngân lại viết: Chúng con phải xa cô rồi con sẽ nghe lời cô,
con sẽ luôn bên cô mà, con chúc cô mạnh khỏe.
Em Trúc Vy lại viết: Cơ giáo của con, con rất nhớ cơ vì con xa cô rồi.
Em Hồng Ngọc viết tiếp: Con sẽ xa cô rồi con rất nhớ kỉ niệm con và cô
học cùng lớp. Tiếp theo là em Ngọc Diệp viết: Cô giáo của con ơi, cô đã dạy
con. Từ bài học, mỗi ngày đến trường là một ngày vui, cô Thơm dạy dạy con vui
lắm. Ai mà ngoan ngỗn thì thầy cô cũng quý mến. Con cảm ơn thầy cô, chúc cô
luôn mạnh khỏe.
Và gần đây vào giờ ra chơi có em Thành Lâm nói cơ ơi! Con khát nước,
tơi kịp thời đưa chai nước của mình đang dùng cho em uống, em ấy lễ phép cầm
hai tay và nói con cảm ơn cô ạ! Thấy thế bạn Như Thảo đứng cạnh liền bảo: Sao
cô thương tụi con quá à! Nghe em nói tơi rất vui và hạnh phúc khi học trị cảm
nhận được sự quan tâm của thầy cơ, đúng như câu nói : “Cho đi là cịn mãi”
Tơi nhận thấy những tình cảm, những lời nói chân tình, thơ ngây của các
em thể hiện qua những dòng chữ viết cịn sai lỗi chính tả, thế mà lại thắm đượm
tình thầy trị.
Phong trào vượt khó vẫn khơng ngừng phát triển. Cảm động nhất là có
nhiều em quên đem bút, tức thì các em khác có dư bút cho mượn ngay. Lắm lúc
các em còn tranh nhau cho bạn mượn. Hay việc bạn bị ngã đã nâng đỡ bạn đứng
lên dịu dàng.
Hầu hết các học sinh trong lớp đã thực sự chuyển biến về thói quen đạo
đức, các em có tinh thần vươn lên, để tốt hơn, ngoan hơn. Tình cảm bạn bè trong
lớp ngày một thân thiết và bền chặt hơn

Gương “người tốt, việc tốt” ngày một tăng lên và mất hẳn biểu hiện xấu.
Với phụ huynh, cũng có một số người đã hiểu và kết hợp với trường, với
giáo viên chủ nhiệm lớp đồng thời giáo dục cho con em mình. Việc chú ý, quan
tâm đến quá trình phát triển nhân cách, đạo đức đã có biểu hiện tốt.
Theo lời kể của một số phụ huynh nói: Khi tơi trao cho con vật gì, nếu
con chỉ nhận một tay với vẻ khơng cung kính, hoặc việc đi học hoặc về khơng
chào hỏi, vịi vĩnh mẹ mua q vặt….tức thì tơi bảo: Cơ giáo dạy con phải như
thế nào? Con tơi bẽn nẽn và trịn xoe mắt nhưng rồi hiểu ra liền thay đổi ngay
hành động của mình.
Trong học tập, lao động em nào tích cực, chăm ngoan, biết giúp đỡ bạn bè
và có tiến bộ tơi thưởng một logo con gấu có ghi xuất sắc hoặc rất tốt vào tiết


10

sinh hoạt lớp. Các em sẽ rất vui và cùng nhau thi đua trong học tập, lao động. Có
một niềm vui nho nhỏ xin chia sẻ với quý thầy cô đó là: Phụ huynh trong lớp đã
nhắn tin Cơ ơi em Đức được logo Xuất sắc mừng quá cô ạ, cười khơng ngủ được
em Đức nói đây là thành tích cao nhất trong mơn Tốn con cố gắng nhiều lắm
nay con mới đạt được con vui quá mẹ ơi, phụ huynh tiếp lời Cảm ơn cơ nhiều
lắm ln, cịn phụ huynh em Quang Đăng cũng nhắn tin kể con cũng rất phấn
khởi thấy thích thú học bài ở nhà khi con được tặng lo go rất tốt, cảm ơn cô vì
điều này. Như vậy nề nếp học tập của cả lớp sẽ tốt hơn và công việc giảng dạy
sẽ thuận lợi rất nhiều.
Tôi luôn lắng nghe những thắc mắc của các em. Công việc tôi giao trên
tinh thần thầy phân cơng - trị hợp tác để các em thấy được cơng việc mình làm
là khơng bắt buộc. Tơi ln khuyến khích các em mạnh dạn kiến nghị, đề xuất.
Nếu hợp lí tơi làm theo cách của các em. Như vậy các em sẽ thấy vai trị của
mình thật quan trọng và các em càng cố gắng hơn.
Điều này cho thấy, nếu khơng phối hợp chặt chẽ của gia đình – Nhà

trường ( chưa kể đến xã hội) thì có lẽ học sinh chúng ta chưa hẳn đã thực sự
ngoan như thực tế ở trường mà ta cảm nhận.
Đạt được kết quả trên làm cho tơi rất vui, một thứ tình cảm là lạ chợt xuất
hiện trong tôi khi nhận được kết quả đó. Tơi nghĩ có lẽ đó gọi là ‘ tình yêu nghề,
mến trẻ’ mà người ta thường hay nhắc đến. Và tơi chợt nghĩ vai trị của một giáo
viên chủ nhiệm chắc chắn sẽ không nhỏ trong quá trình giáo dục đạo đức cho
học sinh chúng ta.
7. Bài học kinh nghiệm
Khi giáo dục cần vận dụng uyển chuyển, đa dạng, phong phú các phương
pháp giáo dục, không nên xem nhẹ một biện pháp nào để để rồi quá đề cao một
cách thức nào. Muốn học sinh có đạo đức tốt thì giáo viên nâng cao phẩm chất
của chính mình trước. Từ đó học sinh mới có gương tốt ở thầy cô mà noi theo.
Để kịp thời tiếp cận chương trình GDPT mới 2018. Do đó mỗi giáo viên
cần nâng cao năng lực của mình trong cơng tác quản lí lớp học và chủ động vận
dụng các PP mới để giảng dạy: tích cực đổi mới phương pháp dạy học, vận dụng
khoa học công nghệ vào mỗi bài giảng sẽ khiến mỗi tiết học là một giờ vui với
học sinh. Qua đó ít nhiều sẽ phát triển được năng lực, phẩm chất cho các em.
Điều đặc biệt cần chú ý là giáo dục đạo đức cho học sinh không chỉ có ở
nội dung dạy học mà cịn thơng qua phương pháp dạy học. Thay vì là người ban
phát kiến thức, thì gv sẽ là người đồng hành cùng HS đi tìm kiến thức, thay vì
thuyết giảng những quy tắc ứng xử, giao tiếp, văn hóa, địi hỏi giáo viên phải
xây dựng được hình ảnh bản thân là nhân vật giao tiếp mẫu mực, thân thiện, hợp
tác.
Đối với lớp của tơi sĩ số khá đơng, tơi đã chia nhỏ nhóm đối tượng HS để
uốn nắn hướng dẫn kịp thời cho các em, giai đoạn đầu tôi không ghi nhận xét
nhiều vào vở mà trực tiếp giúp đỡ các em khi gặp khó khăn, GV chú ý ghi nhận
tuyên dương các em dù tiến bộ nhỏ nhất qua việc thưởng logo học tập: xuất sắc,
rất tốt, cần cố gắng, đồng thời tôi phải chuẩn bị cả một số gôm tẩy , bút chì.. để
giúp đỡ các em khi cần.

11

Tôi nhận thấy CTGDPT mới 2018, cần chú ý đến việc tạo mối quan hệ tốt
giữa trò với trò. Khi các em hiểu nhau thì sẽ hợp tác trong mọi cơng việc. Khi
tham gia các trị chơi vận động hoặc các hoạt động học tập tôi thường cho các
em tham gia tập thể để các em có tinh thần đồn kết và hiểu nhau hơn. Giáo viên
cần nói ít đi để học sinh được nói nhiều hơn với hàm ý thầy cô nên dành nhiều
thời gian cho HS suy nghĩ để dạy được cho học sinh chuyển từ việc: Học xong
biết cài gì sang học xong biết làm gì, vì vậy mỗi giáo viên luôn cố gắng thay đổi
nhiều điều trong cách dạy học so với trước đây.
Tôi thường xuyên tranh thủ thời gian khi phụ huynh đi đón con để trao
đổi với phụ huynh cách hướng dẫn các con đọc viết, làm bài khi ở nhà và cách
giáo dục đạo đức cho các em. Ngồi ra tơi cịn sử dụng tin nhắn vn.edu, zalo để
trao đổi với Phụ huynh bởi rất cần thiết, tuy nhiên tôi luôn cân nhắc các thơng
tin cần gửi, tránh gây ảnh hưởng tâm lí, tinh thần của các em.
Chú ý kết hợp giáo dục chặt chẽ ở ba mơi trường: Gia đình - Nhà trường Xã hội thì sẽ đem lại hiệu quả cao, tồn vẹn hơn.
Tạo cho học sinh khơng khí “ học mà vui, vui mà học”, “học đi đôi với
hành” tạo mọi khả năng thì các em có dịp tích lũy thêm vốn hiểu biết, tích lũy
dần kinh nghiệm, vốn sống cho mình. Rèn luyện thành thói quen cho học sinh
những chuẩn mực, hành vi đạo đức tốt, lành mạnh. Khéo léo tạo ra tình huống
có vấn đề để học sinh xử lý mà thích nghi tốt.
Trong khi học sinh thực hiện các biện pháp giáo dục, giáo viên luôn theo
dõi sát sao, chặt chẽ, quản lý nghiêm ngặt để có thể kịp thời xử lý những tình
huống bất trắc xảy ra, những biểu hiện cá tính cần uốn nắn đúng lúc, những
thiếu sót, lệch lạc cần bổ sung, sửa chữa.
Kết hợp nói và làm cho thống nhất đồng bộ, phù hợp các yêu cầu đạo đức
Qúa trình giáo dục cần thống nhất đồng bộ, giữa các lực lượng giáo dục,
tránh hiện tượng gây hoang mang, phân vân trong học sinh. Vì sự ý thức của các
em khơng đúng thì dễ dàng đưa đến tình trạng phản giáo dục.

Đối với giáo viên chủ nhiệm: Là người trực tiếp thay mặt nhà trường giáo
dục học sinh, là người thực hiện sự phối hợp, liên kết bền chặt với giáo viên bộ
môn, các đồn thể trong nhà trường, giữa “Gia đình - Nhà trường - Xã hội”.
Giáo dục đạo đức học sinh là một cơng việc địi hỏi sự kiên trì, cần phải có tâm
huyết với nghề; có phương pháp chủ nhiệm tốt với một kế hoạch tồn diện, hợp
lý.
Từ việc tìm hiểu, nắm bắt hồn cảnh gia đình, năng lực từng học sinh, học
sinh có hồn cảnh khó khăn … đến việc xử lý tình huống. Địi hỏi cần có sự
nghiêm khắc của người thầy đồng thời phải có tấm lịng u thương, thể hiện
trách nhiệm, lòng vị tha như một người cha đối với con cái; thông cảm chia sẻ
niềm vui, nỗi buồn, giúp đỡ các em vượt qua khó khăn, dành thời gian để tâm sự
và cho các em những lời khuyên bảo chân tình; tạo được niềm tin động lực cho
học sinh phấn đấu hồn thiện.
Hình ảnh người thầy ảnh hưởng khơng nhỏ đến học sinh, chính vì vậy
giáo viên chủ nhiệm không những cần năng lực chuyên môn, mà còn đòi hỏi


12

phải thật sự là tấm gương sáng về tác phong, tư cách đạo đức; chuẩn mực trong
trang phục, lời nói, cách ứng xử… Như vậy lời nói của giáo viên chủ nhiệm mới
có trong lượng với học sinh
Phải tiến hành “Kịp thời, chính xác, cơng bằng, đúng trình tự quy định“;
lấy giáo dục làm chính, tránh xu hướng chỉ xử lý phát hiện những sai trái và kỷ
luật mà không dành thời gian để định hướng, uốn nắn, giúp học sinh tự giác thực
hiện; đồng thời giữ nghiêm kỷ luật, phát huy ưu điểm, bồi dưỡng những nhân tố
tích cực để khắc phục những thiếu sót của những nhân tố tiêu cực. Cần tạo dư
luận đúng đắn trong nhà trường và ngoài xã hội, để “ủng hộ cái tốt, phê phán cái
xấu xấu.” Với quá trình sau xử lý: Sau khi xử lý học sinh vi phạm, cần có kế
hoạch theo dõi, phối hợp với phụ huynh học sinh, chính quyền địa phương tạo

cho học sinh phấn đấu sửa chữa khuyết điểm để tiến bộ. Sinh hoạt tổ chuyên
môn họp thống nhất để đưa ra các biện pháp giáo dục cho học sinh. Muốn thực
hiện được công tác này giáo viên cần trang bị vốn kiến thức hiểu biết sâu rộng.
Từ đó mới sáng tạo nên những biện pháp giáo dục đúng đắn, hợp lí để mang lại
hiệu quả cao cho ngành giáo dục, góp phần hình thành nên bộ mặt xã hội mới
với những con người mới, con người toàn diện: Tài năng xuất chúng - đức độ
vẹn toàn
8. Kết thúc vấn đề
Với chương trình giáo dục phổ thơng 2018 mới nói chung và năng lực,
phẩm chất nói riêng, sẽ giúp học sinh hình thành các năng lực phẩm chất chủ
yếu. Học sinh thấy được “cái hay, cái tốt trong các hoạt động giáo dục. Từ đó
các em sẽ yêu thích và biết tự hào, quý trọng các giá trị và năng lực phẩm chất
được hình thành trong học tập và đời sống. Để đáp ứng được yêu cầu, trong suốt
thời gian qua, với sự quan tâm chỉ đạo sát sao của Ban giám hiệu nhà trường, tôi
đã nghiêm túc học hỏi, nghiên cứu chương trình giáo dục. Tơi luôn bám sát mục
tiêu giáo dục định hướng phát triển phẩm chất, năng lực cho người học. Trong
công tác giáo dục con người, điều trước tiên là giáo dục đạo đức. Từ đó tạo ra
những đứa trẻ ngoan và kéo theo sự ý thức cần được hoàn thiện nâng cao về mọi
mặt của trẻ. Giáo dục đạo đức cho học sinh là trách nhiệm của tồn xã hội, trong
đó giáo dục ở nhà trường có vai trị định hướng. Đó là sứ mệnh lịch sử – vinh dự
và trách nhiệm mà xã hội giao cho nhà trường và mỗi chúng ta nói riêng, ngành
GD&ĐT nói chung.
Giáo dục đạo đức cho học sinh là một việc làm đòi hỏi mất nhiều thời
gian và cơng sức. Nó buộc người giáo viên phải tìm tịi khám phá, tạo ra một hệ
thống phương pháp, phù hợp với từng học sinh riêng biệt. Giai đoạn kinh tế phát
triển mạnh mẽ như hiện nay thì vị trí của giáo dục đạo đức lại càng trở nên đặc
biệt quan trọng hơn
‘ Hiền, dữ phải đâu là tính sẵn
Phần nhiều do giáo dục mà nên’…
Chẳng phải Bác Hồ đã từng khuyên chúng ta đó sao, nhất là những người

giáo viên tiểu học, vai trò này lại càng đặc biệt hơn nữa.


13

Nhà trường là nơi rèn luyện, đào tạo ra những công dân tốt cho xã hội, với
đầy đủ các phẩm chất đạo đức cần có của mỗi người. Bên cạnh sự giáo dục của
nhà trường thì sự hỗ trợ phối hợp chặt chẽ trong giáo dục giữa xã hội, gia đình
cũng có phần đóng góp khơng thể thiếu.
Nhu cầu về giáo dục đặt ra cho ngành giáo dục một nhiệm vụ” phải làm
sao tìm ra được các biện pháp giáo dục đạo đức tốt nhất, đem lại hiệu quả giáo
dục được cao cung cấp cho xã hội những con người có đạo đức, tác phong phù
hợp với các nguyên tắc, chuẩn mực, hành vi đạo đức của quy luật phát triển tự
nhiên.
Để đạt được điều đó , ngay từ bậc Tiểu học, người giáo viên cần cung cấp
rèn luyện, bồi dưỡng thường xun, có hệ thống, đảm bảo tính phù hợp với các
đối tượng giáo dục.Vận dụng linh hoạt các biện pháp giáo dục đạo đức.
Chính vì các u cầu cấp thiết nêu trên mà cần sự quan tâm, đồng tình, tận
lực tìm tịi, khám phá đưa ra các biện pháp giáo dục cho thích đáng để đưa vào
sử dụng rộng rãi cho thực tế hiện nay nhằm trau dồi, bồi dưỡng đạo đức cho các
thế hệ đang lớn lên, những người chủ tương lai của đất nước.
Công tác giáo dục đạo đức sẽ được tiến hành dễ dàng trong những hoạt
động giao lưu, giao tiếp trong xã hội, tập thể cộng đồng. Gia đình là tế bào của
xã hội, là cái nôi thân yêu nuôi dưỡng cả đời người, là mơi trường quan trọng
giáo dục nếp sống và hình thành nhân cách. Chính trong những mơi trường đó sẽ
tạo ra những tình huống cần sự ứng xử của học sinh. Từ đó, ta có định hướng
giáo dục cụ thể, thực tế và hiệu quả và mới có được sự đi lên của một xã hội nhờ
vào lực lượng lao động” tài - đức vẹn toàn”.
Đánh giá của hội đồng sáng kiến trường Tiểu học Nguyễn Bá Ngọc

14

9. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng
sáng kiến theo ý kiến của tổ chức, cá nhân đã tham gia áp dụng sáng kiến
lần đầu, kể cả áp dụng thử:
Đánh giá của hội đồng sáng kiến ngành Giáo dục Thị xã Bình Long

10. Danh sách những người đã tham gia áp dụng thử hoặc áp dụng
sáng kiến lần đầu (nếu có):
Số
T
T

Họ và tên

Ngày
tháng
năm
sinh

Nơi
Chức
Trình
Nội dung
cơng tác
danh
độ
cơng việc
(hoặc

chun
hỗ trợ
nơi
mơn
thường
trú)
01 Lê Thị Thùy Linh 1984
Trường Giáo
Đại học
TH
viên chủ Sư phạm
Nguyễn nhiệm
Bá Ngọc lớp 1/2
02 Lưu Thị Duyên
1973
Trường Giáo
Đại học
TH
viên bộ
Sư phạm
Nguyễn môn Mĩ
Bá Ngọc Thuật
Tôi xin cam đoan mọi thông tin nêu trong đơn là trung thực, đúng sự thật
và hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Thanh Lương, ngày 25 tháng 12 năm 2020
Người nộp đơn

Nguyễn Thị Thơm

15