Bài giảng Cấp cứu ngừng tuần hoàn

Khoa C ấp C ứu
B ệnh vi ện HNĐK Ngh ệ AN

C ẬP NH ẬT C ẤP C ỨU 
NG ỪNG TU ẦN HOÀN 


Mục tiêu

1
2
3
4
5

•

Cách nh ận bi ết b ệnh nhân NTH

•

•

 NTH Là gì?

Dây truy ền x ử trí b ệnh nhân NTH
•

K ỹ năng c ấp c ứu NTH
•

Các thi ết b ị ph ụ tr ợ


1Ng ừng tu ần hồn 
•  Cardiac arrest = Cardiopulmonary arrest = circulatory arrest
•  Là hi ện t ượng đ ột ng ột m ất ch ức năng tim, hơ h ấp và ý th ức x ảy ra do r ối 
lo ạn ho ạt đ ộng đi ện c ủa tim .
•  Xảy ra ở cả trong viện và ngoại viện.
•  Tiên lượng nặng nề, nguy cở tử vong cao.
/>Charles N Pozner, Ron M Walls, Basic life support in adults, Uptodate 2014


1

ĐẠI CƯƠNG
•

•

•

1.

2.

TG,
có > 135 triệu tử vong do ng/n tim mạch mỗi năm (tần  suất 
mắc CHD ngày một gia tăng).1
Tổng thể, tỷ lệ hiện mắc của ngừng tim xảy ra ngồi bệnh  viện 
(out­of­hospital cardiac arrest) giao động từ 20­140 cas  per 100.000 

people 2
Trong nhiều tr/h, như Claude Beck đã ghi nhận (1960) cardiac  arrest 
victims have “hearts too good to die.” 3
Ahern RM,, et al . Popul Health Metr.
2011
Berdowski J, et al . Resuscitation.


1

ĐẠI CƯƠNG
•

Các can thiệp tức thì có thể mang lại hiệu quả. Tuy vậy  tỷ lệ 
sống sót tổng thể vẫn rất thấp
–

Trước viện, tỷ lệ sống sót do ngừng tim ngồi bệnh viện  dao động
từ
3.0% đến 16.3%(among participating centers in  the 
Resuscitation Outcomes Consortium (ROC) Epistry) 1

–

Tại Anh, tỷ lệ sống sót tới khi xuất viện dao động từ
đến 12% (within the National Health Service ambulance system) 2

1. Nichol G, Thomas E, Callaway CW, et al . JAMA.

2008;300:1423–1431.

2. Perkins GD, Cooke MW.. Emerg Med J. 2012;29:

2%  


1

ĐẠI CƯƠNG
Tỷ lệ sống sót tổng thể vẫn rất thấp ngay cả khi ngừng tim  xẩy ra trong 
bệnh viện
–

–

–

Tỷ lệ sống sót trong BV tb từ các ngừng tim ở người lớn là 18%  (interquartile range, 12%–
22%); từ các ngừng tim  ở TE là 36%  (interquartile range, 33%–49%) (in the Get With The 
Guidelines­  Resuscitation quality improvement program).
Tỷ lệ sống >20% nếu ngừng tim xẩy ra trong khoảng từ 7am  đến  11pm song chỉ <15% 
nếu xẩy ra trong khoảng từ 11pm đến 7 am.
Tỷ lệ sống sót chỉ là 9% khi xẩy ra vào ban đêm tại các đơn  ngun khơng có máy 
theo dõi vs 37% ở OR/postanesthesia care  unit locations vào t/g ban ngày.

Peberdy MA, et al . National Registry of Cardiopulmonary Resuscitation Investigators. Survival from in­hospital cardiac
arrest during nights and weekends. JAMA. 2008


1
•

Hypovolemia

•

Nguyên nhân
6 H and 5 T

• 
•

Toxins

Hypoxia

•

Tamponade (cardiac)

•

Hydrogen ion

•

Tension pneumothorax

•

Hyper/Hypokalemia

•

Thrombosis (Coronary and 

•

Hypoglycemia

pulmonary)


1

3 pha ti ến tri ển c ủa ng ừng tu ần hoàn do rung 
th ất
Pha điện học
4 phút

Pha huyết
động
4 – 10 phút

§§   S ống cịn là ph ải S ốc đi ện
§§    Ép tim hi ệu qu ả trong khi ch ờ s ốc đi ện
giúp c ải thi ện t ử vong

§§    S ống cịn là ph ải duy trì áp l ực t ưới máu
ĐM vành và ĐM não
§§    Ti ếp t ục Ép tim hi ệu qu ả

§§    Khơng đ ể m ất th ời gian đ ể ki ểm tra nh ịp
và s ốc đi ện. Ti ếp t ục ép tim sau s ốc đi ện

§§    S ống cịn là gi ải quy ết đáp  ứng viêm
tồn c ơ th ể
§§    Chi ến l ược chăm sóc sau c ấp c ứu


1

T ẠI SAO CHÚNG TA PH ẢI T ẬP LUY ỆN CC NTH ?
-

-

-

CPR + Sốc điện trong vòng 3 ­ 5 phút đầu 
tiên sau khi NTH: cứu sống 49% ­ 75%.
Bn  ngừng  tim  do  rung  thất  được  CC 
ngay thì tỉ lệ thành cơng tăng lên 2 ­ 3 lần.
Ngược lại: cứ mỗi phút trơi qua thì cơ hội 
được  cứu  sống  giảm  đi  7%  ­  10%  nếu 
khơng được CPR.


1

T ẠI SAO CHÚNG TA PH ẢI T ẬP LUY ỆN CC NTH ?
-

Não khơng có dự trữ năng lượng ( O2, glucose )
Khi  ngừng  tuần  hồn:  não  cạn  kiệt  dự  trữ  năng  lượng 
trong vài phút ( 3­5 phút):

   => Phù não
   => Chết tế bào não, chết não.
-

Các mơ khác của cơ thể có dự trữ năng lượng nên có thể 
chịu đựng được NTH trong vài chục phút :

   => Cấp cứu muộn : chết não, tử vong.
   => Cấp cứu chậm trễ : tổn thương não + các tạng cịn  
sống ( sống thực vật)

THỜI GIAN LÀ NÃO !


Tỷ lệ sống tới khi xuất viện của ngừng
tuần hoàn do rung thất có người
chứng
kiến
100
Có
CPR

80
% tỷ lệ
sống

Khơng
CPR

60
40
20
0
0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Thời gian ngừng tim đến khi được sốc điện (phút)
Link MS. CPR Guidelines Circulation 2010;122:S706-19

Christenson J Chest Compression Fraction Determines Survival Circulation 2009;120:1241-7
Stiell IG Chest Compression Depth during Resuscitation Crit Care Med 2012;40:1-7
Idris AH Chest Compression Rates and Outcomes Circulation 2012;125:3004-12


1

T ẠI SAO CHÚNG TA PH ẢI T ẬP LUY ỆN CC NTH ?

NG ỪNG TU ẦN HỒN :
Cấp cứu có thể gặp bất kỳ lúc nào
Nhân viên y tế phải ln sẵn sàng đón nhận và bình 
tĩnh cấp cứu
Tối  cấp  cứu  :  Thời  gian  quyết  định  đáng  kể  tiên 
lượng !
Cần phải tổ chức kíp cấp cứu NTH thuần thục.


1

Cách phát hi ện b ệnh nhân ng ừng tu ần hồn 

Dấu hiệu nhanh nhất nghĩ đến bệnh nhân NTH
1.
2.

3.

 Mất ý thức đột ngột ở bệnh nhân tỉnh
Bệnh nhân ngừng thở hoặc thở khơng bình 

thường (thở ngáp).
Mất mạch cảnh và/hoặc mạch bẹn


1

Cách phát hi ện b ệnh nhân ng ừng tu ần hồn 

•  KHƠNG mất thời gian
vào:
•  Nghe tim
•  Bắt mạch quay
•  Ghi điện tim
•  Đo huyết áp

•  NGAY LẬP TỨC khởi


Mục tiêu

1
2
3
4
5

•

Cách nh ận bi ết b ệnh nhân NTH

•

•

 NTH Là gì?

Dây truy ền x ử trí b ệnh nhân NTH
•

K ỹ năng c ấp c ứu NTH
•

Các thi ết b ị ph ụ tr ợ


D ỤNG C Ụ C ẤP C ỨU NTH

2
1.

BĨP BĨNG+DÂY NỐI OXY, TÚI OXY

2.

CHÈN LƯỠI,BỘ NỘI KHÍ QUẢN

3.

GẠC MIẾNG

4.

GĂNG TAY

5.

SONDE HÚT

6.

MÁY SHOCK ĐIỆN 

7.

Thuốc 


DÂY CHUY ỀN H ỒI SINH TIM PH ỔI

CHANGE OF
SURVIVAL


2

Early Access
•

 Gọi to: Ai , ở đâu, cần hỗ trợ gì

2

Quy trình c ấp c ứu ng ừng tu ần hồn C – A ­  B
•  C: Ép tim càng sớm càng tốt trong
vòng 10 giây từ lúc ngừng tim, trong
2 phút khơng ngừng, ép
đúng, tránh ngắt qng
•  A: Khai thơng đường thở sau ép tim
•  B: Thổi ngạt 2 lần (1lần/1 giây), tránh quá
căng. Tiếp tục ép tim ngoài lồng ngực/thổi
ngạt với tần suất 30/2 ở người lớn (1-2
người cấp cứu), thổi ngạt mỗi 5 – 6 s /lần
(nếu có NKQ thì bóp bóng mỗi 6 – 8s/lần)


2

Chú tr ọng ép tim

BIÊN ĐỘ ÉP 
TIM


2

Th ế nào là ép tim đúng?
•  Tư thế bệnh nhân: nằm trên nền cứng
•  Vị trí ép: giữa lồng ngực
•  Cánh tay, cẳng tay thẳng trục để truyền lực ép từ vai

của
mình xuống lồng ngực BN
•  “push hard and push fast on the center of the
chest”


2

C – Ép tim: Th ế nào là ép tim đúng?
VƠ
CÙNG
QUAN
TRỌN
G

•  Ép tim đủ nhanh ≥ 100 lần/phút,
khơng q 120 lần/phút
•  Ép tim đủ sâu ≥ 5 cm
•  Đảm bảo lồng ngực nở ra sau ép
•  Ép tim / Thơng khí = 30/2 (2 người cấp
cứu)
•  Nếu chỉ có 1 người cấp cứu thì chỉ ép

tim đơn thuần
Mục đích: đảm bảo tuần hồn Não --‐
•  Vành
Tránh ngắt qng (vì tiêm thuốc, sốc
Travers A H et al. Circulation. 2010;122:S676-S684
điện)

Ép tim
cách quãng
làm giảm
tưới máu ĐMV


2

A – Airway: Ki ểm sốt đ ường th ở
•  Ngửa đầu BN tối đa, ấn
cằm để mở miệng tối đa
•  Móc sạch các dị vật
(thức ăn, răng giả, đờm dãi,…)


A – Airway: Ki ểm sốt đ ường th ở

2
•

Nếu nghi nghờ có chấn thương cột sống cổ

Thủ thuật mở hàm