Giải pháp nâng cao hiệu quả công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo thực hiện CS
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.78 MB, 64 trang )
BẢO HIỂM XÃ HÔI VIỆT NAM
CHUYÊN ĐỀ NGHIÊN CỨU KHOA HỌC:
GIAI PHAP NANG CAO HIEU QUA CONG TAC GIAI QUYET KHIẾU
NẠI, TỐ CÁO THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH, CHE ĐỘ BẢO HIỂM XÃ
HỘI GỦA BẢO HIỂM XÃ HỘI VIỆT NAM
CHỦ BIÊN CHUYÊN ĐỀ: CN. LÊ QUYẾT THẮNG
Hà Nội- 2004
556
Ab(S7 06
NHẬN XÉT CHUYEN DE KHOA HOC
GIAI PHAP NANG CAO HIEU QUA CONG TAC GIAI QUYET KHIEU Nal, TO
CÁO THUC BIEN CHÍNH SÁCH - CHẾ ĐỘ BẢO HIỂM XÃ HỘI
CỦA BẢO HIẾM XÃ HỘI VIỆT NAM
Do cử nhân Lê Quyết thẳng làm chủ biên
L. Sự cần thiết nghiên cứu chuyên đề:
Thực hiện công cuộc đổi mới trong gần 20 năm qua do Đảng ta khởi
xướng, lãnh đạo và tổ chức thực hiện. Ngay từ các Nghị quyết Đại hội VI, VI,
VI và đến Nghị quyết Đại hội IX, ngoài việc hoạch định đường lối, chiến lược
phát triển kinh tế - xã hội, Đảng ta luôn quan tâm xác định hệ thống các quan
điểm nhằm hướng tới xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa đưới sự
lãnh đạo của Đảng, đó là Nhà nước trong sạch, vững mạnh, phát huy dân chủ,
giữ vững ký luật, kỷ cương, tăng cường pháp chế, một Nhà nước của dân, do dân
và vì dân. Với mục tiêu đó, trong hoạt động thực tiễn, Đảng và Nhà nước ta đã
luôn đề cao, lôi cuốn nhân dân tham gia vào việc quản lý nhà nước, quản lý xã
hội bằng nhiều hình thức khác nhau và đảm bảo quyền khiếu nại, tố cáo của
nhân dân. Thực tế thời gian qua vấn để giải quyết những ý kiến của dân khiếu
nại, kiến nghị, tố cáo liên quan đến mọi mặt của đời sống xã hội còn đang là vấn
đề bức xúc, trong đó có cả việc thực hiện BHXH. Báo cáo chính trị của Đảng tại
Dai hoi [IX chỉ rõ: “Tình trạng khiếu kiện của nhân dân ở nhiều nơi kéo dài và
phức tạp, chưa được các cấp, các ngành giải quyết kịp thời”.
Là một ngành chịu trách nhiệm trước Chính phủ tổ chức thực hiện chính
sách BHXH, một chính sách lớn trong hệ thống các chính sách xã hội của Đảng
và Nhà nước, từ năm 1995 đến nay kể từ khi thực hiện chính sách và cơ chế quân
lý mới về BHXH theo quy định của Bộ Luật lao động được thông qua tại kỳ họp
thứ 5 Quốc hội khóa IX, kết qua đã đạt được những thành tựu quan trọng, điều
nổi bật là đối tượng tham gia ngày càng nhiều, Quỹ BHXH ngày càng tăng, giảm
dan su cấp phát từ Ngân sách, đảm bảo ổn định đời sống cho hàng triệu người
tham gia BHXH và gia đình họ, làm thay đổi cơ bản nhận thức trong xã hội về
thực hiện chủ trương xã hội hoá các chính sách xã hội của Đảng và Nhà nước
phù hợp với nền kinh tế thị trường, định hướng xã hội chủ nghĩa, góp phần đảm
bảo an tồn xã hội và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Quá trình tổ chức thực hiện, từ các nguyên nhân khác nhau, hiện đã và
đang phát sinh các khiếu nại, tố cáo của công dân liên quan đến quyền lợi hưởng
BHXH. Việc lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện tốt công tác giải quyết các
khiếu nại, tố cáo của công dân đã và đang đặt ra cần phải được quan tâm, đây
không chỉ là trách nhiệm của cơ quan Bảo hiểm xã hội mà là nhiệm vụ của tất cả
các cấp, các ngành từ Trung ương đến các địa phương. Làm tốt vấn để này một
mat dam bao phát huy dân chủ, giữ vững ký luật, Ký cương, tang cường pháp chế
xã hội chủ nghĩa, mặt khác tạo niềm tin cho mọi cơng dân vào chính sách BHXỈ
của Đảng và Nhà nước, thúc đẩy mọi người tự giác tham gia BHXH, nhanh
chóng thực hiện mục tiêu mà Nghị quyết Đại hội lần thứ IX của Đảng đã để ra:
“Bảo hiểm xã hội cho mội người lao động, tiến tới bảo hiểm y tế tồn dân”. Vì
vậy, để làm tốt công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo về thực hiện chính sách, chế
độ bảo hiểm xã hội trong thời gian tới, chuyên để khoa học nghiên cứu: “Giải
pháp nắng cao hiệu quả công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo thực hiện chính
sách - chế độ BHXH của Bảo hiểm xã hội Việt Nam”, nhằm tổng kết cả về lý
luận và thực tiễn, đánh giá rút ra bài học kinh nghiệm về công tác giải quyết
khiếu nại, tố cáo liên quan đến chính sách BHXH trong thời gian qua để đưa ra
những giải pháp phù hợp, có tính khả thi làm cơ sở vận dụng, tổ chức thực hiện
là rất cấp thiết và có ý nghĩa thực tiễn.
IL Về bố cục của chuyên đề:
Ngoài phần mở đầu và kết luận, chuyên để bố cục thành 3 chương là hợp
lý, phù hợp với mục đích nghiên cứu của chuyên đề, người đọc dễ hiểu vì bố cục
và nội dung từng phần đã đảm bảo được tính logic liên tục.
II. Kết quả nghiên cứu và những hạn chế của chuyên đề:
1. Chương I: Những vấn đề chung về khiếu nại, tố cáo việc thực hiện
chính sách, chế độ BHXH.
Phần này tác giả đã nêu ra được khái niệm thế nào là khiếu nại và thế nào
là tố cáo được hiểu trên cả 2 phương diện: Từ điển tiếng Việt và luật pháp của
Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam quy định, đã phân tích cụ thể nội
hàm của 2 khái niệm này, nêu lên được sự khác nhau giữa khiếu nại và tố cáo.
Đồng thời đã đưa ra khái niệm giúp cho sự nhận biết, phân biệt giữa khiếu nại
và tố cáo liên quan đến thực hiện chính sách, chế độ BHXH. Ngồi ra khi phân
tích lý luận chung về khiếu nại, tố cáo, tác giả đã phân tích rõ cơ sở lý luận và
thực tiến để xác định quyền và nghĩa vụ của cơng dân, trình tự, trách nhiệm,
thẩm quyền của cơ quan hành chính và người đứng đầu các cơ quan hành chính
các cấp trong việc giải quyết các khiếu nại, tố cáo của cơng dân. Sự phân tích
trên rất có ý nghĩa trong hoạt động thực tiễn, đảm bảo các khiếu nại, tố cáo phải
có nội dung, chứng cứ cụ thể; khiếu nại, tố cáo phải gửi đến đúng cơ quan nhà
nước có thẩm quyền giải quyết, hạn chế gửi đơn thư vượt cấp...
2. Chương II: Thực trạng hoạt động giải quyết khiếu nại, tố cáo việc
thực hiện chế độ BHXH của Bảo hiểm xã hội Việt Nam.
Trong phần này, tác giả đã đưa ra đẩy đủ các quy định thể hiện trách
nhiệm pháp lý của Bảo hiểm xã hội Việt Nam và các đơn vị trong hệ thống,
nhiệm vụ của Ban chuyên môn trực thuộc Bảo hiểm xã hội Việt Nam trong việc
giải quyết các khiếu nại, tố cáo về thực hiện chính sách, chế độ BHXH. Đồng
thời hệ thống các văn bản pháp luật về giải quyết khiếu nại, tố cáo của Nhà nước,
những văn bản quy định, hướng dẫn mang tính cụ thể hố thể hiện tính chủ
động, nghiêm túc của Bảo hiểm xã hội Việt Nam trong hoạt động giải quyết các
khiếu nại, tố cáo liên quan đến thực hiện chính sách, chế độ BHXH. Điều đáng
chú ý là tác giả đã đưa ra được số liệu cụ thể qua gần 10 nam về việc tiếp, nhận
và đánh giá được những kết quả đã đạt được, chỉ ra những mặt hạn chế, tồn tại
trên cả 2 mặt như: Về quy định của pháp luật thì chưa hồn thiện, thiếu đồng bộ,
thay đối, sửa đổi, bổ xung nhiều lần... trong khâu tổ chức thực hiện giải quyết
các khiếu nại, tố cáo về bảo hiểm xã hội thì có nơi, có chỗ, có lúc cịn thiếu quan
tâm từ khâu tuyên truyền giáo dục pháp luật cho cơng dân, bố trí cán bộ khơng
ổn định, trình độ, năng lực hạn chế, thiếu cơ sở vật chất...Ngoài ra, tác giả đã
nghiên cứu đưa ra được kinh nghiệm của một số nước trong việc giải quyết các
khiếu nại, tố cáo về BHXH
nhất là sớm phải ban hành Luật BHXH,
2
phải quy
định cụ thể trong Luật vẻ trách nhiệm giải quyết tranh chấp, thời gian, trình tự
kháng cáo. Từ sự phân tích trên là cơ sở để đề ra những giải pháp phù hợp.
3. ChươngIII: Những giải phápnhằm nâng cao hiệu quả trong hoạt
động giải quyết khiếu nại, tố cáo của Bảo hiểm xã hội Việt nam.
Tác giả đã đưa ra 2 nhóm các giải pháp, gồm:
- Nhóm các giải pháp hạn chế phát sinh khiếu nại, tố cáo, gồm 3 giải
pháp:
+ Hồn thiện hệ thống chính sách pháp luật về bảo hiểm xã hội và khiếu
nại, tố cáo;
+ Tổ chức tốt công tác tiếp dân;
+ Tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật về khiếu nại, tố cáo và bảo
hiểm xã hội.
- Nhóm giải pháp để giải quyết kịp thời các khiếu nại, tố cáo, gồm 3 giải
pháp:
+ Quy định đối với các đơn vị, cán bộ, công chức trong việc giải quyết kịp
thời khiếu nại, tố cáo;
+Quy định trình tự, thủ tục, quan hệ phối hợp giữa các cơ quan có thầm
quyền trong việc giải quyết khiếu nại, tố cáo.
+ Áp dụng công nghệ thông tin trong quản lý giải quyết đơn
tố cáo và lưu trữ hồ sơ giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo.
Việc nêu ra các giải pháp và phân định theo nhóm nhằm
được kết quả của từng mục tiêu thành phần để dần đi đến đạt được
thể là một ý kiến đề xuất rất sáng tạo. Các giải pháp được nêu ra
thư khiếu nại,
hướng tới đạt
mục tiêu tổng
hoàn toàn phù
hợp với lý luận và thực tiễn đang địi hỏi, qua phân tích của tác giả các giải pháp
đều thể hiện rõ tính khả thi trong thực tiễn góp phần nâng cao hiệu quả cơng tác
giải quyết khiếu nại, tố cáo. Bên cạnh kết quả đã đạt được, chun đề cịn có những hạn chế như:
- Phần lý luận chung phân tích chưa sâu, mang nặng việc giới thiệu các
quy định pháp luật về khiếu nại, tố cáo;
- Phần thực trạng chưa nêu rõ và phân tích được tình hình thực tế về cơng
tác lãnh đạo và tổ chức thực hiện tiếp dân, nhận và giải quyết các khiếu nại, tố
cáo tại Bảo hiểm xã hội các tỉnh, thành phố trực thuộc, nên phần đánh giá kết
quả đã đạt được cũng như những hạn chế còn chung chung.
Đánh giá chung: Chuyên đề bố cục hợp lý, trình bày logích, bám sát mục
tiêu nghiên cứu. Tác giả đã có nhiều cố gắng trong việc thu thập các tư liệu, tài
liệu phục vụ cho việc nghiên cứu, các giải pháp đề xuất là phù hợp có ý nghĩa
thực tiễn và tính khả thi, một số giải pháp có thể thực hiện ngay vào thực tế.
Chuyên đề đạt loại Khá./.
Người nhận xét
pe
Pham Van Canh
Giám đốc Ban QLDA ĐT&XD
NHẬN XÉT CHUYÊN DE KHOA HOC
“GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU Q CƠNG TÁC
GIẢI QUYẾT
KHIẾU NẠI, TỐ CÁO THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH, CHẾ ĐỘ BHXH
CUA BHXH VIET NAM”
Chủ biên chuyên đề: CN. Lê Quyết Thắng
1/ Tính cấp thiết của chuyên dé:
Một thời gian dài, chính sách chế độ BHXH ở nước ta được thực hiện
theo cơ chế bao cấp. Quyền lợi và nghĩa vụ của người lao động trong việc
tham gia BHXH chưa được qui định rõ, người lao động cơ bản khơng phải
đóng BHXH, chủ sử dụng
lao động chỉ phải đóng 1 phần nhưng người
lao động vẫn được hưởng các chế độ BHXH. Quyền được hưởng các chế
độ BHXH chủ yếu được tập trung vào đối tượng là công nhân viên chức
Nhà nước (bao gồm cả lực lượng vũ trang). Từ năm 1995, Nhà nước đã
thực hiện
người lao
người lao
thành qui
sự đổi mới về BHXH, xác định rõ
động tham gia BHXH, mở rộng đối
động thuộc các thành phần kinh
BHXH tập trung thống nhất. Nhung
quyền lợi và nghĩa vụ của
tượng tham gia BHXH đến
tế ngồi quốc đoanh, hình
trong q trình thực hiện sự
đổi mới về BHXH còn nhiều vấn đề tồn tại, như chính sách chế độ hiện
hành chưa được hồn thiện, việc tổ chức thực hiện lại chưa nghiêm, đã
ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động, dẫn đến nhiều đơn thư
khiếu nại tố cáo. Các cơ quan chức năng đã tập trung giải quyết các đơn
thư khiếu nại tố cáo, nhưng việc giải quyết các khiếu nại chưa dứt điểm.
Các cơ quan còn đùn đẩy cho nhau, chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm
của mình, để đơn thư tồn đọng nhiều, dẫn đến khiếu nại vượt cấp, làm cho
tình hình khiếu tố vốn đã phức tạp lại càng phức tạp hơn, gây bất bình
trong nhân dân. Có thể nói trong thực tế hiệu quả giải quyết khiếu nại tố
cáo của ngành BHXH Việt Nam trong thời gian qua là chưa cao, cần phải
có các giải pháp để nâng cao hiệu quả cơng tác này.
Trong tình hình như vây, cần thiết phải nghiên cứu chuyên đề: Giải
pháp nâng cao hiệu quả công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo thực hiện
chính sách chế độ BHXH của BHXH Việt Nam. Chuyên đề có ý nghĩa
thực tế thực tế rõ nét, nhằm tìm ra các giải pháp nâng cao hiệu quả cơng
tác giải quyết khiếu nại, tố cáo của BHXH Việt Nam.
I. Thanh cong của chuyên dé.
,
1/ Tap thé tác giả đã đưa ra được các khái niệm khiếu nại, tố cáo; khái
niệm về hiệu quả nói chung và hiệu quả cơng tác giải quyết khiếu nại, tố
cáo về BHXH.
2/ Chuyên dé đã đánh giá khá rõ ràng thực trạng cơng tác giải quyết
khiếu nại, tó cáo, rút ra những ưu, nhược điểm và nguyên nhân tồn tại của
công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo cần phải khắc phục.
3/ Chuyên để đã đưa ra 3 nhóm giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả
công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo. Đó là:
~_ 4 giải pháp cụ thể để hạn chế phát sinh khiếu nại, tố cáo.
-
2 giải pháp giải quyết kịp thời các đơn thư khiếu nại, tố cáo.
- _ Giái pháp áp dụng công nghệ thông tin.
Chúng tôi cho rằng, đây là những giải pháp cần thiết để nâng cao hiệu
quả công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo.
HT Về hạn chế của chuyên dé.
Bên cạnh những kết quả dã đạt được, chuyên đề cũng còn những hạn _„
chế sau đây:
1. Phần lý luận tuy đã nêu được khái niệm hiệu quả. Công tác giải
quyết khiếu nại, tố cáo thực hiện chính sách BHXH nhưng chưa nói
rõ được các chỉ tiêu phản ánh hiệu quả cũng như chưa đi sâu phân
tích những nội dung cụ thể của từng chỉ tiêu.
2. Phần thực trạng, cịn nặng về trình bày thực trạng công tác giải
quyết khiếu nại tố cáo, chưa phân tích rõ hiệu qua của cơng tác giải
quyết khiếu nại, tố cáo ở mức độ nào. Trên cơ sở đó đánh giá được
hiệu quả giải quyết khiếu nại tố cáo của ngành BHXH Việt Nam
đến đâu, từ đó mới có định hướng, đề xuất các giải pháp.
3. Các giải pháp chưa có điều kiện thực hiện.
Tóm lại, tuy chun đề cịn một vài hạn chế, nhưng nhìn chung,
chun đề đã đạt được yêu cầu của một chuyên đề khoa học. Đề nghị Hội
đồng cho nghiệm thu.
Hà Nội, ngày 29 tháng 4 năm 2005
Người nhận xét
l
Hi
TS. Bùi Văn Hồng
BẢO HIỂM XÃ HỘI VIỆT NAM
TÓM TÁT CHUYÊN ĐỀ NGHIÊN CỨU KHOA HỌC:
GIẢI PHÁP NÂNG 0A0 HIỆU QUA GONG TAG GIẢI QUYẾT KHIẾU
NẠI, TỔ bÁ0 THỰP HIỆN CHÍNH SÁ0H, CHẾ BỘ BẢO HIỂM XÃ
HỘI CŨA BẢO HIỂM XÃ HỘI VIỆT NAM
CHỦ BIÊN CHUYÊN ĐỀ: CN. LÊ QUYẾT THẮNG
Hà Nội- 2004
MỤC LỤC
A.PHẨNMỞĐẦU
1.
2.
3.
4.
--
-
-
Sự cần thiết phải nghiên cứu chuyên dé
Mục đích nghiên cứu
Pham vi nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu
5. Kết cấu nội dụng chủ yếu của chuyên đề
B. NỘI DUNG CHÍNH CỦA CHUYÊN ĐỀ
CHUONG I. NHUNG VAN ĐỀ CHUNG VỀ KHIẾU NẠI, TỐ CÁO, VIỆC THỰC HIỆN CHẾ ĐỘ BẢO HIỂM
XÃ HỘI
1. LÝ LUẬN CHUNG VỀ KHIẾU NẠI, TỐ CÁO VÀ GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI, TỐ CÁO
II MỘT SỐ KHÁI NIỆM KHIẾU NẠI VÀ TỐ CÁO
1. Khái niệm khiếu nại
2. Khái niệm về tố cáo
3. Khái niệm về hiệu quả, hiệu quả cơng tác giải quyết khiếu nại tố cáo chính
sách, chế độ bảo hiểm xã hội
c
CHƯƠNG II. THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI, TỔ CÁO - VIỆC THỰC HIỆN CHẾ
ĐỘ BHXH CỦA BHXH VIỆT NAM `
1. THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI, TỐ CÁO CỦA CÁC ĐỐI TƯỢNG THAM
GIA BHXH Ở BHXH VIỆT NAM NHỮNG NĂM QUA (TỪ NĂM 1995 ĐẾN NAY)
II. HOẠT ĐỘNG GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI, TỐ CÁO CUA BAO HIỂM XÃ HỘI VIỆT NAM
1. Những quy định về giải quyết khiếu nại, tố cáo của Nhà nước và của Bảo hiểm
xã hội Việt Nam
1.1 Quy định về giải quyết khiếu nại, tố cáo của Nhà nước
1.2 Quy định về giải quyết khiếu nại, tố cáo của bảo hiểm xã hội Việt Nam
2.Kết quả giải quyết khiếu nại, tố cáo của bảo hiểm xã hội Việt Nam
II. THỰC TIỄN VÀ KINH NGHIỆM VỀ HOẠT ĐỘNG GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI, TỐ CÁO VỀ BHXH
CỦA MỘT SỐ NƯỚC
IV. ĐÁNH GIÁ ƯU, KHUYẾT ĐIỂM VÀ NGUYÊN NHÂN NHỮNG TỔN TẠI TRONG HOẠT ĐỘNG
GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI, TỐ CÁO VỀ THỰC HIỆN CHẾ ĐỘ BHXH
1. Các quy định của pháp luật
2. Việc tổ chức thực hiện
CHƯƠNG III. NHỮNG GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUÁ TRONG HOẠT ĐỘNG GIẢI QUYẾT
KHIỂU NẠI, TỐ CÁO CỦA BHXH VIỆT NAM
I. CÁC BIỆN PHÁP HẠN CHẾ PHÁT SINH KHIẾU NẠI, TỐ CÁO
1. Hồn thiện hệ thống chính sách pháp luật về BHXH và khiếu nại, tố cáo
2. Tuyên truyền phổ biến giáo dục về khiếu nại, tố cáo và chính sách BHXH:
3. Tổ chức tốt công tác tiếp dân
4. Đào tạo trình độ đội ngũ cán bộ làm cơng tác giải quyết khiếu nại, tố cáo
II. BIỆN PHÁP GIẢI QUYẾT-KỊP THOT CAC DON THU KHIẾU NẠI, TỐ CÁO
cm
1. Quy định đối với các đơn vị, cán bộ công chức trong việc giải quyết kịp thời
khiếu nại, tố cáo
2. Quy định trình tự, thủ tục, quan hệ phối hợp giữa các cơ quan có thẩm quyền
trong việc giải quyết khiếu nại, tố cáo
i. AP DUNG CONG NGHE THONG TIN TRONG QUAN LY GIAI QUYET DON THU KHIEU NẠI,
TO CAO VA LUU TRU HO SO GIAI QUYET KHIẾU NẠI, TỐ CÁO
C. KET LUAN
GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUÁ CÔNG TÁC GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI TỔ CÁO
THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH - CHẾ ĐỘ BẢO HIỂM XÃ HỘI
CUA BAO HIEM XÃ HỘI VIỆT NAM
A. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Sự cần thiết phải nghiên cứu chuyên đề:
Làm tốt công tác giải quyết khiếu nại tố cáo của cơng dân trong tình hình
hiện nay là một nhiệm vụ trọng tâm của các ngành, các cấp, góp phần củng cố
được niềm tin của nhân đân vào Đảng, Nhà nước, bảo đảm được công bằng xã
hội, xây dựng được một bộ máy và đội ngũ cán bộ công chức trong hệ thống
chính trị trong sạch, thực sự là cơng bộc của dân. Thực hiện tốt công tác giải
quyết khiếu nại, tố cáo cũng là một biện pháp hữu hiệu để đấu tranh chống tham
những, quan liêu, góp phần bình ổn chính trị, thực hiện việc giám sát trực tiếp
của nhân dân đối với hoạt động của Nhà nước.
Để bảo đảm cho công dân thực hiện quyền khiếu nại, tố cáo Nhà nước ta đã
ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật về khiếu nại tố cáo của công dân.
Ngày 02/12/1998 Quốc Hội đã thông qua Luật khiếu nại, tố cáo, có hiệu lực thị
hành 01/01/1999. Ngày 07/8/1999 Ban hành Nghị định 67/NÐ - CP của Chính
phủ
quy
định
chi tiết và hướng
dẫn
thi hành
Luật
khiếu
nại, tố cáo; ngày
14/6/2002 ban hành Nghị định 62/NĐ - CP sửa đổi bổ sung một số điều của Nghị
- định 67/NĐ - CP. Ngày 16/5/2094 tại kỳ họp thứ 5 Quốc hội khóa X đã thơng
qua Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật khiếu nại tố cáo, có hiệu lực thi
hành từ 01/10/2004. Những văn bản quy phạm pháp luật này là những bảo đảm
pháp lý quan trọng để công dân thực hiện quyền khiếu nại tố cáo.
Hoạt động khiếu nại, tố cáo và giải quyết khiếu nại, tố cáo về thực hiện chế
độ, chính sách bảo hiểm xã hội ở nước ta trong thời gian qua nổi lên một số vấn
đề sau: Trải qua nhiều giai đoạn phát triển của đất nước, các văn bản về chế độ
bảo hiểm xã hội được ban hành với khối lượng lớn, do nhiều cơ quan ban hành,
nhiều cơ quan thực hiện từng chế độ bảo hiểm xã hội đối với người lào động,
đồng thời các cơ quan này cũng luôn thay đổi, về thông tin phổ cập kiến thức
pháp luật, về chế độ chính sách bảo hiểm xã hội cịn ít, trình độ hiểu biết về chế
độ chính sách bảo hiểm xã hội của người dân cịn hạn chế dẫn đến những thắc
mắc, khiếu nại về giải quyết chế độ bảo hiểm xã hội luôn xảy ra, có những vụ
việc kéo dài nhiều năm khơng giải quyết dứt điểm được.
Công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo tại Bảo hiểm xã hội Việt Nam trong
những năm vừa qua đạt được những kết quả nhất định, tuy vậy cịn có những
thiếu sót trong cơng tác tiếp dân, tiếp nhận đơn thư khiếu nại, tố cáo; việc phối
hợp để giải quyết khiếu nại tố cáo của công dân trong hệ thống Bảo hiểm xã hội
Việt Nam chưa được quy định thống nhất và khoa học. Khiếu nại, tố cáo của
cơng dân về chế độ chính sách BHXH trong những năm gần đây có chiều hướng
gia tăng và diễn biến phức tạp.
Thực trạng nói trên, đã đặt ra yêu cầu các Cấp, các ngành, các địa phương
phải quan tâm hơn nữa đối với công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo
trong tình
hình biện nay. Vì vậy, việc nghiên cứu đề tài:“giải pháp nâng cao hiệu quả công
1
oa a eS
ne
ee
cece
tác giải quyết khiếu nại, tố cáo thực hiện chính sách, chế độ bảo hiểm xã hội của
Bảo hiểm xã hội Việt Nam” là cần thiết và cấp bách, nhằm thực hiện tốt công tác
giải quyết khiếu nại, tố cáo của Bảo hiểm xã hội Việt Nam hiện nay.
2. Mục đích nghiên cứu chuyên đề:
- Nghiên cứu cơ sở lý luận vẻ khiếu nại, tố cáo nói chung và khiếu nại, tố
cáo về thực hiện chính sách, chế độ bảo hiểm xã hội nói riêng.
- Đánh giá thực trạng hoạt động giải quyết khiếu nại, tố cáo của hệ thống
Bảo hiểm xã hội Việt Nam.
- Đề xuất những giải pháp nâng cao hiệu quả trong hoạt động giải quyết
khiếu nại, tố cáo ở Bảo hiểm xã hội Việt Nam.
3. Phạm vi nghiên cứu:
Hoạt động giải quyết khiếu nại, tố cáo liên quan đến thực hiện chính sách,
chế độ bảo hiểm xã hội đối với người tham gia bảo hiểm xã hội và người hưởng
chế độ bảo hiểm xã hội từ 1995 đến nay.
4. Phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp phỏng vấn các đối tượng khiếu nại, tố cáo và những người
trực tiếp làm công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo trong hệ thống
hội Việt Nam.
Bảo hiểm xã
- Phương pháp tổng hợp và phân tích, thống kê.
- =5, Kết cấu nội dung chủ yếu của chuyên đề:
Chương 1: Những vấn đề chung về khiếu nại, tố cáo việc thực hiện chế độ
bảo hiểm xã hội.
Chương 2: Thực trạng hoạt động giải quyết khiếu nại tố cáo về thực hiện
chế độ bảo hiểm xã hội của Bảo hiểm xã hội Việt Nam.
Chương 3: Những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả trong hoạt động giải
quyết khiếu nại tố cáo của Bảo hiểm xã hội Việt Nam.
8. NỘI DUNG CHÍNH CỦA CHUYÊN ĐỀ
CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ KHIẾU NẠI TỔ CÁO VIỆC THỰC HIỆN
CHẾ ĐỘ BẢO HIỂM XÃ HỘI. |
I-LÝ LUẬN CHUNG VỀ KHIẾU NẠI ,TỐ CÁO VÀ GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI
CÁO
TỐ
Trong chương này đề tài khái quát một số vấn đề có tính chất lý luận và
phương pháp luận về khiếu nại, tố cáo và giải quyết khiếu nại, tố cáo.
Theo quy định tại Khoản 13, Điều 2 Luật khiếu nại, tố cáo thì giải quyết
khiếu nại là việc xác minh Kết luận và ra quyết định giải quyết của người giải
quyết khiếu nại. Người giải quyết khiếu nại là cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm
quyền giải quyết khiếu nại, tố cáo. Thẩm quyền và thủ tục giải quyết khiếu nại,
tố cáo được Luật khiếu nại tố cáo năm 1998 và Nghị định của Chính phủ số
67/1999/NĐ-CP (7/ 8/1999) quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật khiếu
nại, tố cáo quy định rất cụ thể.
Pháp luật xác định cụ thể thẩm quyền của mỗi cấp có thể nêu khái quát bao
gồm: thẩm quyền gial quyết khiếu nại lần đầu, thẩm quyền giải quyết khiếu nại
các lần tiếp theo và thẩm quyền giải quyết khiếu nại cuối cùng.
II. MỘT SỐ KHÁI NIỆM KHIẾU NẠI VÀ TỐ CÁO
1. Khái niệm khiếu nại
Khiếu nại là 1 hiện tượng phát sinh trong đời sống xã hội, như là sự phản ứng
có tính tự nhiên của con người trước một quyết định, một hành vi nào đó mà người
khiếu nại cho rằng quyết định, hay hành vi đó khơng phù hợp, với các quy tắc chuẩn
mực trong đời sống cộng đồng, xâm phạm tới quyền, tự do, lợi ích của mình.
Khái niệm khiếu nại việc thực hiện chính sách chế độ BHXH được hiểu là
công dân, cơ quan, tổ chức có quyền khiếu nại quyết định hành chính, hành vi
hành chính của cơ quan BHXH Việt Nam, của BHXH các tỉnh thành phố trực
thuộc Trung ương, của người có thẩm quyển trong hệ thống BHXH Việt
Nam(Tổng giám đốc BHXH Việt Nam, Giám đốc BHXH tỉnh) khi có căn cứ cho
rằng quyết định hành vi đó là trái pháp luật, xam hại quyền, lợi ích hợp pháp của
mình về BHXH.
2. Khái niệm về tố cáo:
Tố cáo là vấn đề hệ trọng và cũng rất phức tạp, đòi hỏi cơ quan Nhà nước
các cấp, các ngành và cán bộ Nhà nước công tác trong các lĩnh vực khác nhau
của đời sống xã hội khi tiếp nhận đơn tố cáo và giải quyết tố cáo phải rất thận
trọng bởi tố cáo trước hết liên quan đến “ai” sau đó mới liên quan về “cái gì”.
Tố cáo thực chất là việc cơng dân phát hiện và thơng báo chính thức với cơ
quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền về những vi phạm pháp luật nào đó điễn ra
trong đời sống xã hội có thể hoặc khơng liên quan trực tiếp tới quyền và lợi ích
của chính mình hoặc của những người cụ thể khác. Tố cáo thể hiện sự phản ứng
của công dân trước hành vi vi phạm pháp luật của các chủ thể khác trong xã hội.
Tố cáo việc thực hiện chế độ BHXH được hiểu là cơng dân có quyền tố cáo
với cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền, hành vi trái pháp luật của bất cứ cơ
quan, tổ chức, cá nhân nào, gây thiệt hại hoặc đe doa gây thiệt hại đến quyền, lợi
ích hợp pháp về BHXH của công dân, cơ quan, tổ chức.
3. Khái niệm hiệu quả, hiệu quả công tác giải quyết khiếu nại tố cáo
thực hiện chính sách, chế độ bảo hiểm xã hội:
Hiệu quả theo từ điển Bách khoa Việt Nam là kết quả mong muốn, cái sinh
ra kết quả mà con người chờ đợi và hướng tới. Trong xã hội học, một hiện tượng,
một sự biến có hiệu quả xã hội tức là có tác dụng tích cực đối với sự phát triển
của lĩnh vực đó.
Hiệu quả cơng tác giải quyết khiếu nại tố cáo thực hiện chính sách, chế độ
bảo hiểm xã hội là kết quả của những việc làm nhằm hạn chế khiếu nại tố cáo
thuộc lĩnh vực bảo hiểm xã hội; là việc giải quyết đúng, kịp thời, dứt điểm các vụ
khiếu nại tố cáo thuộc thẩm quyền, hạn chế ít nhất các đơn thư tồn đọng, vượt
cấp; là sự phối hợp chặt chế có hiệu quả giữa các cơ quan, các cá nhân có thẩm
quyền liên quan đến công tác tiếp đân và giải quyết đơn thư khiếu nại tố cáo về
bảo hiểm xã hội.
_
CHƯƠNG
II: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI, TỐ CÁO
VIỆC THỰC HIỆN CHẾ ĐỘ BHXH CỦA BHXH VIỆT NAM
I. THỰC TRẠNG VỀ GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI TỐ CÁO CỦA CÁC ĐỐI TƯỢNG
THAM GIA BẢO HIỂM XÃ HỘI VÀ HƯỚNG BẢO HIỂM XÃ HỘI Ở BẢO HIỂM XÃ HỘI
VIỆT NAM NHỮNG NĂM QUA (TỪ 1995 ĐẾN NAY)
¬
Bảo hiểm xã hội ở nước ta là một trong những chính sách lớn của Đảng và
Nhà nước đối với người lao động. Do vậy, ngay từ những ngày đầu tiên khi mới
thành lập nước, chế độ chính sách bảo hiểm xã hội đã được ban hành và không
ngừng được bổ sung, sửa đổi cho phù hợp với từng thời kỳ phát triển của đất
nước, nhằm đảm bảo quyền lợi của người lao động tham gia bảo hiểm xã hội.
Xác định bảo hiểm xã hội là một lĩnh vực vô cùng quan trọng nên Chính phủ đã
ban hành Nghị định số 19/CP (16/02/1995) thành lập Bảo hiểm xã hội Việt Nam
trên cơ sở thống nhất các tổ chức bảo hiểm xã hội hiện nay ở Trung ương và địa
phương thuộc hệ thống Lao động - Thương binh và Xã hội và Tổng Liên đoàn
Lao động Việt Nam để giúp Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo công tác quản lý quỹ
bảo hiểm xã hội và thực hiện chế độ, chính sách bảo hiểm xã hội theo pháp luật
của Nhà nước. Quyết định sé 710/QD-TCCB-BHXH (25/3/1999) về chức năng,
nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của các phòng thuộc Ban Kiểm tra Pháp
chế, theo đó, phịng giải quyết khiếu nại, tố cáo có nhiệm vụ, quyền hạn cụ thể
là:
1. Thường trực tiếp dân, tiếp nhận đơn thư khiếu nại, tố cáo về việc thực
hiện chế độ, chính sách bảo hiểm xã hội của cơ quan, đơn vị, doanh-nghiệp, của
đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội và của cán bộ công chức viên chức thuộc hệ
thống Bảo hiểm xã hội Việt Nam.
2. Quản lý, hướng dẫn, kiểm tra, theo đối tình hình giải quyết khiếu nại, tố
cáo của công dân về bảo hiểm xã hội, theo quy định của pháp luật và tổng hợp
báo cáo kết quả giải quyết đơn thư khiếu nại tố cáo của hệ thống Bảo hiểm xã hội
Việt Nam theo yêu cầu của Ban kiểm tra pháp chế.
3. Nghiên cứu, lập phiếu tóm tắt phương án thụ lý, giải quyết đơn thư khiếu
nại, tố cáo thuộc thẩm quyền của Bảo hiểm xã hội Việt Nam.
-
4. Kiểm tra, xác minh, giải quyết đơn thư khiếu nại tố cáo theo chỉ đạo của
Trưởng Ban Kiểm tra pháp chế.
5. Hướng dẫn người khiếu nại, tố cáo hoặc chuyển đơn thư và hồ sơ có liên
quan (nếu có) đến Bảo hiểm xã hội tỉnh, thành phố hoặc cơ quan khác có thẩm
quyền giải quyết. Trường hợp nội dung công việc liên quan đến nhiều cơ quan thì
. Bảo hiểm xã hội Việt Nam giải quyết phần việc thuộc thẩm quyền, đồng thời
thông báo cho người khiếu nại, tố cáo đến cơ quan có thẩm quyền giải quyết
phần còn lại.
Riêng đối với hệ thống kiểm tra, giải
địa phương thực hiện theo Quyết định số
Văn bản số 150/BHXH - TCCB (3/10/1995).
những nhiệm vụ của Phòng kiểm tra ở Bảo
quyết khiếu tố về bảo hiểm xã hội ở
149/BHXH - TCCB (30/10/1995) và
Các văn bản này xác định một trong
hiểm xã hội tỉnh, thành phố là “phối
hợp với phòng chức năng nghiên cứu đề xuất với Giám đốc Bảo hiểm xã hội tỉnh
kịp thời giải quyết các đơn thư khiếu nại, tố giác của tổ chức và cá nhãn về chế
4
độ chính
sách bảo hiểm
xã hội thuộc
thẩm quyền.
Trường
hợp vượt quá thẩm
quyền phải báo cáo Giám đốc Bảo hiểm xã hội tỉnh để xin ý kiến Tổng Giám đốc
Bảo hiểm xã hội Việt Nam giải quyết. Như vậy về tổ chức bộ máy và nhiệm vụ
giải quyết khiếu nại, tố cáo trong hệ thống Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã được
xác định rõ ràng.
Nghị định 100/2002/NĐ-CP của Chính phủ ngày 06/ 12/2002 ban hành quy
định về chức năng, nhiệm
vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức của Bảo hiểm
xã hội
Việt Nam, trong đó cũng xác định nhiệm vụ giải quyết khiếu nại, tố cáo của tổ
chức và cá nhân.
Nội dung đơn thư chủ yếu tập trung khiếu nại về việc cắt mất sức lao động
khi hết hạn hưởng, tính lại thời gian cơng tác hoặc điều chỉnh lương hưu, ngồi ra
là đơn hỏi về chế độ, chính sách và những vấn đề mà người lao động chưa nắm
được cho rằng chính sách giải quyết đối với họ chưa thỏa đáng. Về đơn thư tố
cáo, chủ yếu người tố cáo là đối tượng biện hưởng chính sách bảo hiểm xã hội
phát giác về đối tượng đang hưởng chính sách có sự khai man về thời gian công
tác để hưởng chế độ bảo hiểm xã hội.
Việc thụ lý, giải quyết nhìn chung đã được chỉ đạo tập trung đứt điểm, tình
trạng khiếu nại vịng vo, vượt cấp đã được hạn chế, các vụ khiếu tố kéo dài đã
giải quyết dứt điểm. Công tác tiếp dân và giải quyết khiếu tố ở 2 cấp Bảo hiểm xã
hội Việt Nam và Bảo hiểm xã hội cấp tỉnh đã dần đi vào nề nếp, đạt kết quả tốt,
tạo được lòng tin của quần chúng nhân dân. Tỷ lệ đơn thư được thụ lý, giải quyết
97,2% tồn đọng 2,8%. Ngun nhân của tình hình trên là do:
- Có sự thay đổi về chế độ, chính sách bảo hiểm xã hội như: cắt trợ cấp mất
sức lao động theo Quyết định 60/HĐBT ngày 01/3/1990 của Hội đồng Bộ Trưởng
(nay là Chính phủ); điều chỉnh lại mức lương hưu và trợ cấp mất sức lao động theo
Nghị định 27/CP ngày 22/5/1993 của Chính phủ, bổ sung đối tượng hưởng trợ cấp
mất sức lao động dài hạn khi hết hạn hưởng theo Quyết định 60/HĐÐĐBT và Quyết
định 812/TTg ngày 12/12/1995 của Thủ tướng Chính phủ.
- Một số sai sót về hồ sơ, thậm chí kể cả giả mạo về hồ sơ hưởng chế độ
bảo hiểm xã hội, khai man thời gian công tác, khai không đúng mức lương hoặc
một đối tượng cùng hưởng một lúc 2 chế độ (tình trạng này chủ yếu xảy ra ở
những đối tượng nghỉ trước 1995).
- Thực hiện Luật khiếu nại, tố cáo thay cho pháp lệnh giải quyết khiếu nại,
tố cáo năm 1991 đã giúp cho công dân thực hiện đúng quyền khiếu tố của từng
cấp; cơng tác giải quyết khiếu tố có hiệu quả rõ rệt, giảm được khiếu tố vượt cấp
và đơn thư tồn đọng.
IL HOẠT ĐỘNG GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI, TỐ CÁO CỦA BẢO HIỂM XÃ HỘI VIỆT
NAM
Nam
1. Quy định về giải quyết khiếu nại, tố cáo của bảo hiểm xã hội Việt
Để làm tốt công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo về chế độ chính sách bảo
hiểm xã hội, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã căn cứ vào các văn bản quy phạm
pháp luật của Nhà nước vẻ giải quyết khiếu nại, tố cáo ban hành quy định, thủ tục
thực hiện việc giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo trong toàn hệ thống. Ngày
5
27/12/1996, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã ban hành Văn bản số 1316/BHXH KTPC để thực hiện pháp lệnh khiếu nại, tố cáo của công dân và Nghị định
38/HĐBT ngày 28/01/1992 của Hội đồng Bộ trưởng thi hành Pháp lệnh trên.
Sau
67/1999/NĐ
khi
có
Luật
khiếu
nại,
tố
cáo
Chính
phủ
đã
ra Nghị
định
số
- CP ngày 07/8/1999 quy định chỉ tiết và hướng dẫn thi hành Luật.
Trên cơ sở đó bảo hiểm xã hội Việt Nam đã ban hành Văn bản số 1232/BHXH KTPC (21/8/1999) quy định thẩm quyền, trách nhiệm và thủ tục giải quyết khiếu
nại, tố cáo trong toàn bọ bảo hiểm xã hội Việt Nam, văn bản này quy định rõ việc
khiếu nại, giải quyết khiếu nại quyết định hành chính, hành vi hành chính, khiếu
nại, giải quyết khiếu nại quyết định kỷ luật công chức trong hệ thống bảo hiểm
xã hội Việt Nam; tố cáo; giải quyết tố cáo, tổ chức tiếp công dân.
Cũng về lĩnh vực này, Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã ban
hành Quy định số 1665/BHXH- KTPc (30/9/1999) về việc tiếp công dân, giải
quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo tại cơ quan Bảo hiểm xã hội Việt Nam; Quyết
định số 2467/BHXH - KTPC (06/10/1999) ban hành nội quy tiếp công dân tại cơ
quan Bảo hiểm xã hội Việt Nam.
Ngày 29/5/2000, Tổng Giám đốc ban hành Công văn số 757/BHXH KTCP quy định việc tiếp công dân, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo tại Bảo
hiểm xã hội các tỉnh, thành phố kèm theo hệ thống biểu mẫu sổ sách và báo cáo
công tấc giải quyết khiếu nại, tố cáo đồng thời đảm bảo sự chỉ đạo tập trung
thống nhất giải quyết tốt mối quan hệ giữa địa phương và Trung ương trong lĩnh
vực này.
cv TS.
,
Thực hiện Nghị định số 100/2002/NĐ - CP ngày 06/12/2002 của Chính phủ
quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bảo hiểm xã hội
Việt Nam, Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã ban hành Quyết định
1540/QĐÐ - BHXH - KT ngày 27/10/2003 ban hành quy định giải quyết khiếu nại, tố
cáo của Bảo hiểm xã hội Việt Nam.
Với các văn bản trên, công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo của Bảo hiểm xã
hội Việt Nam đã được kiện toàn một bước quan trọng.
2. Kết quả giải quyết khiếu nại, tố cáo của bảo hiểm xã hội Việt Nam
STT
1
Mốc thời gian
| Từ năm 1995 đến năm 1997
Tiếp công dân (lượt)
6.158
2
3
4_
Năm 1998
| Năm 1999
| Nam 2000
4.432
3.608
4.306
6
7
8
|Năm2002
|Năm 2003
| Nam 2004
2.7T1
2.697
4.005
5
| Nam 2001
5.880
Nhận đơn
4.688
1.141
1.955.
3.559
3.963
3.165
3.205
6.035
II. ĐÁNH GIÁ ƯU, KHUYẾT ĐIỂM VÀ NGUYÊN NHÂN NHỮNG TỔN TẠI TRONG
HOẠT ĐỘNG GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI, TỔ CÁO VỀ THỰC HIỆN CHẾ ĐỘ BHXH:
1. Các quy định của pháp luật:
Chính sách pháp luật của Nhà nước ta đang trong q trình hồn thiện nên
thiếu đồng bộ; lại thay đổi, bổ sung, sửa đổi nhiều, làm khó khăn trong việc thực
hiện, ở khơng ít địa phương mặc dù chính sách mới đã ban hành, trong thời gian
giao thời vẫn thực hiện chính sách cũ, dẫn đến người được hưởng chính sách bị thiệt
thoi làm phát sinh khiếu kiện, nhiều người dân không được nghiên cứu đầy đủ các
chế độ nên đòi hỏi quyền lợi theo yêu cầu , dẫn đến khiếu kiện kéo dài, kỷ cương
pháp luật bị coi thường.
Sau khi Luật khiếu nại, tố cáo năm 1998 được ban hành, quyền khiếu nại, tố
cáo của công đân và trách nhiệm của cơ quan Nhà nước được xác định rõ ràng, tạo
cơ sở pháp lý cho việc giải quyết khiếu nại, tố cáo. Song trên thực tế, qua hơn 4 năm
thực hiện luật khiếu nại, tố cáo đã bộc lộ một số khiếm khuyết cần sửa đổi, bổ sung,
như thấm quyền và trình tự giải quyết khiếu nại phải qua nhiều cơ quan hành chính
mới đến cấp có thẩm quyền ra quyết định giải quyết khiếu nại cuối cùng, thời gian
chờ giải quyết kéo dài, quyền lợi hợp pháp của công dân chưa được khôi phục, bảo
vệ kịp thời.
Mặt khác, biện pháp chế tài đảm bảo việc thi hành quyết định, giải quyết khiếu
nại, tố cáo cũng chưa được Luật khiếu nại, tố cáo quy định rõ ràng đầy đủ nên khi
gặp những trường hợp thiếu tôn trọng pháp luật, Khơng
thì khó khăn trong việc xử lý.
tự giác thi hành quyết định
2. Việc tổ chức thực hiện:
Công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật nói chung và luật khiếu nại, tố cáo
nói riêng được thực hiện thường xuyên với những hình thức phong phú và bước đầu
tạo ra được sự chuyển biến tích cực về nhận thức trong cán bộ và nhân dân.
Công tác tiếp dân ngày càng được quan tâm hơn, BHXH các tỉnh, thành phố đã
bố trí nơi tiếp dân riêng, khang trang, lịch sự, niêm yết đầy đủ nội quy, lịch tiếp dân,
hướng dẫn cần thiết để giúp nhân đân tìm hiểu khi thực hiện quyền khiếu nại, tố cáo.
Cán bộ làm công tác tiếp dân từng bước được kiện toàn. Tại BHXH Việt Nam và
BHXH các tỉnh, thành phố đã duy trì và thực hiện tốt việc tiếp đân định kỳ theo quy
định.
BHXH Việt Nam ban hành quyết định về việc ban hành quy định giải quyết
khiếu nại, tố cáo đã đảm bảo thực hiện thống nhất, nâng cao hiệu quả, hiệu lực công
tác giải quyết khiếu nại, tố cáo trong toàn hệ thống; đồng thời hàng năm cán bộ
chuyên quản còn tiến hành nấm tình hình, hướng dẫn chỉ đạo nghiệp vụ về cơng tác
giải quyết khiếu nại, tố cáo tại BHXH các tỉnh, thành phố.
Việc
nhiệm vụ
quyết kịp
đồng tình
xác minh, kết luận giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo được xác định là
trọng tâm thường xuyên, phần lớn các khiếu nại, tố cáo được xem xét, giải
thời, đúng pháp luật, đảm bảo tính khách quan dân chủ, có sự thống nhất
từ trên xuống dưới và giữa người khiếu nại và người bị khiếu nại. Nhiều
vụ việc phức tạp tồn đọng trước giải quyết dứt điểm, có hiệu quả thấu tình đạt lý.
Tổ chức, cán bộ làm công giải quyết khiếu nại, tố cáo khơng ngừng được củng
cố kiện tồn cả về số lượng và chất lượng. Cơng tác cải cách hành chính trong lĩnh
7
vực khiếu nại, tố cáo từng bước được nghiên cứu thực hiện theo hướng tập trung đầu
mối, nhanh gọn, bảo đảm dân chủ và hiệu quả, khấc phục tình trạng đùn đẩy chậm
giải quyết, chuyển gửi đơn thư vòng vo gây phiên hà cho đối tượng.
Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo và thực
hiện chế độ BHXH cịn có những hạn chế tồn tại:
Công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật nói chung, Luật khiếu nại,
tố cáo nói riêng, các quy định của Nhà nước về chế độ chính sách BHXH có thực
hiện nhưng chỉ chú ý bề rộng chưa thực sự đi sâu vào quần chúng nhân dân.
Một số BHXH
tỉnh, thành phố chưa nhận thức rõ trách nhiệm của mình trong
việc đảm bảo quyền khiếu nại, tố cáo chưa coi công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo
là nhiệm vụ quan trọng và bức xúc, buông lỏng quản lý về công tác giải quyết khiếu
nại, tố cáo. Một số tỉnh có biểu hiện đùn đẩy, né tránh thiếu tích cực giải quyết, để
đơn tồn đọng kéo dài quá thời hạn luật định hoặc giải quyết không dứt điểm nhất là
các khiếu tố gay gắt, phức tạp. Nhiều vụ việc quyết định giải quyết đã có hiệu lực
pháp luật nhưng chưa được thi hành, do quá trình xác minh chứng cứ chưa đầy đủ,
kết luận chưa chính xác, ra quyết định giải quyết chưa phù hợp hoặc giải quyết đã
đúng nhưng chưa có biện pháp đồng bộ, kiên quyết để thực hiện.
Nguyên nhân của những tồn tại trên:
Trong quá trình phát triển nền kinh tế thị trường, định hướng xã hội chủ nghĩa,
Nhà nước ta đã ban hành nhiều luật và văn bản dưới luật, nhưng vẫn còn một số lĩnh
vực chưa được quy định cụ thể hoặc chồng chéo, mâu thuẫn với nhau về thẩm quyển
và trình tự thủ tục giải quyết.
Trên thực tế, các khiếu nại, tố cáo về lĩnh vực BHXH trước 1995 là vấn để phức tạp
rất khó giải quyết vì thiếu hồ sơ gốc, thiếu các loại giấy tờ cần thiết...
Khiếu nại,
xét khiếu nại,
nghiệp vụ, Một
tra nên cán bộ
đổi.
tố cáo diễn ra ngày càng nhiều, nhưng lực lượng làm cơng tác
tố cáo vốn đã ít lại chưa được bồi dưỡng sâu về chuyên môn,
số BHXH tỉnh, thành phố, khơng có cán bộ làm cơng tác kiểm
tổ chức hành chính phải kiêm nhiệm và thường xuyên có sự thay
Đối với nhân dân, tuy tình độ dân trí đã được nâng lên, nhưng cũng có bộ
phận chưa thơng hiểu pháp luật, chế độ chính sách BHXH.
CHƯƠNG
I: NHUNG
GIAI PHAP NHAM
NÂNG
CAO HIỆU
QUA
TRONG
HOAT
DONG GIẢI QUYẾT KHIẾU NAL Te Ố CÁO CỦA BHXH VIỆT NAM.
I. CÁC BIỆN PHÁP NHẰM HẠN CHẾ PHÁT SINH KHIẾU NẠI, TỐ CÁO
1. Hoàn thiện hệ thống chính sách pháp luật về khiếu nại, tố cáo và bảo
hiểm xã hội.
Cần sớm có Luật BHXH tạo hành lang pháp lý nhằm nâng cao hiệu quả công
tác quản lý BHXH.
Cần rà soát lại hệ thống văn bản khiếu nại về giải quyết khiếu nại, tố cáo và
một số văn bản pháp luật có liên quan. Đối với các văn bản quy định về thủ tục hành
chính nói chung và thủ tục thực hiện quyền khiếu nại của công dân nói rêng,
loại
bỏ những quy định trái pháp luật, tập hợp, hệ thống các quy định thủ tục mới, hệ
§
thống lại đưa vào một văn bản thống nhất. Sửa đổi các văn bản chứa đựng thủ tục
rườm rà, phức tạp, khắc phục tình trạng chậm trễ của văn bản hướng dẫn.
Cần có hướng dẫn rõ hơn về cách xử lý thống nhất đối với đơn khiếu tố trùng
lặp, đơn khiếu tố không rõ nội dung, không đủ điều kiện xem xét và đơn đã hết thời
hiệu khiếu nại...
:
Quy định cụ thể những vụ việc thuộc cơ quan hành chính các cấp giải quyết
hoặc ngành dọc giải quyết để tránh chồng chéo hoặc đùn đẩy nhau trong việc tiếp
nhận, giải quyết đơn và góp phần nâng cao được chất lượng và hiệu quả giải quyết
khiếu nại, tố cáo.
_ Hiện nay, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đang áp dụng cơ chế hành chính “một
cửa” để thực hiện giải quyết khiếu nại của công dân. Đây là một cơ chế mới nhằm
cải cách một bước thủ tục hành chính, góp phần hồn thiện thủ tục giải quyết khiếu
:
`
nại của cơng dân.
2. Tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật về khiếu nại, tố cáo và
chính sách BHXH.
Tuyên truyền giáo dục pháp luật là một biện pháp có tính chiến lược của Đảng
và Nhà nước ta, Luật khiếu nại, tố cáo phải được tuyên truyền sâu rộng, người có
thẩm quyền trong hệ thống cơ quan Nhà nước thấy rõ trách nhiệm của mình mà
cũng để cơng dân hiểu được quyền, nghĩa vụ của mình, tích cực phản ánh những
hành vi vi phạm pháp luật, góp phần làm trong sạch và nâng cao hiệu quả quản lý về
bảo hiểm xã hội.
Tuyên truyền về pháp luật, chính sách về BHXH là vấn đề cần thiết, mỗi cán bộ
BHXH là một tuyên truyền viên về chế độ chính sách tới người lao động giúp cho
họ thấy rõ quyền lợi và trách nhiệm , mở rộng đối tượng tham gia BHXH.
3. Tổ chức tốt công tác tiếp dân.
Cải cách hành chính đối với cơng tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo là
một yêu cầu rất quan trọng. Khi tiến hành cải cách thủ tục nền hành chính nói chung
phải gắn với cải cách hành chính trong lĩnh vực tiếp dân và giải quyết khiếu nại, tố
cáo. Củng cố việc tổ chức tiếp dân, phân định rõ giữa tiếp dân của lãnh đạo và tiếp
dân thường xuyên để tiếp nhận những vụ việc khiếu nại, tố cáo. thuộc thẩm quyền,
phân công trách nhiệm của các thành viên tham gia tiếp dân, khắc phục tình trạng
chậm trễ, nửa vời, đùn đẩy, né tránh các công việc của dân, định rõ thời gian, lịch
tiếp dân định kỳ của Tổng Giám đốc và Giám đốc BHXH các địa phương.
Khi tiếp dân cần hướng dẫn công dân đến đúng nơi có thẩm quyền xem xét và
giải quyết. Tạo điều kiện vật chất cần thiết cho trụ sở tiếp dân thuận tiện, khang
trang, lịch sự để cơng dân đến trình bày khiếu nại, tố cáo, kiến nghị được dễ dàng,
thuận lợi, cán bộ chuyên trách tiếp dân là những người có phẩm chất chính trị tốt,
liêm khiết trung thực, có trình độ chun mơn nghiệp vụ tốt, am hiểu thực tế để tiếp
dân.
Cần có cơ chế về mối liên hệ giữa nơi tiếp dân với các
tránh tình trạng nhận đơn của dân hứa hẹn với dân mà không
dứt điểm. Đồng thời cần có quy định chế độ báo cáo kết quả,
đón bắt những khiếu nại, tố cáo nảy sinh trong việc thực hiện
phòng, ban nghiệp vụ,
giải quyết hoặc trả lời
dự báo tình hình nhằm
các chủ trương chế độ
chính sách nhất là về lĩnh vực BHXH quy định chế độ báo cáo định kỳ, đột xuất và
9
quy trình xử lý thơng tin có liên quan đối tình hình khiếu nại, tố cáo nhất là các vụ
việc có dấu hiệu phức tạp, có khả năng diễn biến phức tạp.
4. Đào tạo nâng cao trình độ đội ngũ cán bộ làm công tác giải quyết
khiếu nại, tố cáo.
Để cơng tác giải quyết khiếu nại, tố cáo có hiệu quả, cần củng
cường đội ngũ cán bộ làm công tác khiếu nại, tố cáo khơng những
lượng mà cịn phải chú trọng về chất lượng, đáp ứng công tác giải
tố cáo trong tình hình hiện nay. Tập trung đào tạo bồi dưỡng nghiệp
cố tổ chức tăng
đảm bảo về số
quyết khiếu nại,
vụ chuyên môn
cho đội ngũ cán bộ làm công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo bằng nhiều hình thức
như đào tạo tập trung, đào tạo ngắn hạn, tại chức, tập huấn rút kinh nghiệm để
khơng ngừng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, nấm bất được những thông
tin mới, bổ ích phục vụ cho cơng tác giải quyết khiếu nại, tố cáo. Một cán bộ, công
chức mốn làm tốt công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo phải được đào tạo bồi dưỡng
kiến thức về nhiều mặt và phải được rèn luyện trong thực tiễn, nếu thường xuyên
thay đổi cán bộ, chẳng những tốn kém về chi phí đào tạo, mà còn ảnh hưởng đến
chất lượng và hiệu quả công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo.
II. BIỆN PHÁP GIẢI QUYẾT KỊP THỜI CÁC ĐƠN THƯ KHIẾU NẠI, TỐ CÁO.
1. Quy định đối với các đơn vị, cán bộ công chức trong việc giải quyết kịp
thời khiếu nại, tố cáo.
Giải quyết khiếu nại, tố cáo là trách nhiệm của Tổng Giám đốc và Giám đốc
BHXH các địa phương. Vì vậy, Giám đốc các địa phương cần nắm vững, chính sách
của Đảng, pháp luật của Nhà nước và giải quyết khiếu nại, tổ cáo về chế độ chính
sách bảo hiểm xã hội, trực tiếp chỉ đạo, thường xuyên kiểm tra đôn đốc việc thực
hiện, đồng thời quan tâm xây dựng đội ngũ cán bộ phẩm chất đạo đức tốt, có năng
lực và kinh nghiệm trong công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo để đảm bảo quyền và
lợi ích hợp pháp của cơng dân về chế độ chính sách bảo hiểm xã hội được bảo vệ, uy
tín của ngành Bảo hiểm xã hội Việt Nam.
2. Quy định trình tự, thủ tục, quan hệ phối hợp giữa các cơ quan có thẩm
quyền trong việc giải quyết khiếu nại, tố cáo.
Giải quyết khiếu nại, tố cáo đúng thẩm quyền, kịp thời đúng trình tự "thủ tục
theo quy định của pháp luật là một yêu cầu mang tính bắt buộc và cũng là trách
nhiệm của Bảo hiểm xã hội Việt Nam.
Hiện nay Quyết định 1540/BHXH- KT ngày 27/10/2003 của Bảo hiểm xã hội
Việt Nam đã thể hiện những đúc kết vẻ lý luận và thực tiễn hoạt động giải quyết
khiếu nại, tố cáo của hệ thống BHXH Việt Nam trong những năm qua. Tuy nhiên,
trong điều kiện chuyển đổi cơ chế quản lý, việc thực hiện các quy định về giải quyết
khiếu nại, tố cáo trong thời gian tới cần sửa đổi điều chỉnh bổ sung một số điểm để
phù hợp với tình hình, nhiệm vụ mới.
_ IIL AP DUNG CONG NGHE THONG TIN TRONG QUAN LY GIAI QUYET DON THU
KHIEU NAI, TO CAO VA LUU TRU HO SO GIAI QUYET KHIEU NAI, TO CAO.
cáo
Áp dụng công nghệ thông tin trong quản lý giải quyết đơn thư khiếu nại, tố
và lưu trữ hồ sơ giải quyết khiếu nại, tố cáo có vai trị quan trọng để nâng cao
chất lượng, hiệu quả công tác, đổi mới lẻ lối làm việc, cải cách thủ tục hành chính,
tránh được tình trạng chồng chéo trơng việc giải quyết đơn thư. Hồ sơ lưu trữ được
10
đảm bảo, có khoa học, có hệ thống, thuận tiện cho việc tra cứu và sử dụng các thông
tin.
Quan lý, lưu trữ và khai thác hồ sơ khiếu nại tố cáo là nội dung có tính
ngun tắc trong q trình thực hiện công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo theo Luật
khiếu nại, tố cáo, ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý đơn thư khiếu nại tố
cáo để giúp hệ thống Bảo hiểm xã hội Việt Nam hoạt động có hiệu quả, nhanh và
chính xác hơn. Việc ứng dụng công nghệ thông tin giúp cho việc quản lý tiếp nhận
đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân, cơ quan, đơn vị chia theo thẩm quyền liên
thông từ cấp huyện đến cấp trung ương, phục vụ cho sự chỉ đạo, điều hành của Tổng
Giám đốc và Giám đốc BHXH các tỉnh, thành phố. Cung cấp các thông tin về kết
quả và tình trạng xử lý đơn thư của ngành BHXH một cách nhanh chóng, rộng rãi,
kịp thời, tin cậy và hiệu quả.
Hiện nay, trong hệ thống BHXH Việt Nam, quy trình tổng
quyết khiếu nại, tố cáo vẫn tiến hành theo phương thức thủ công,
bộ các hoạt động điều hành liên quan đến khiếu nại, tố cáo như
thông tin, giải quyết đơn thư khiếu nại vượt cấp, báo cáo kết quả
hợp số liệu về giải
bán thủ cơng. Tồn
thu thập, tổng hợp
công việc... của bộ
máy quản lý đều làm thủ công, chủ yếu dựa vào thông tin cấp dưới đưa lên và cấp
trên đưa xuống theo đường văn bản.
Với tốc độ phát triển nhanh chóng của khoa học kỹ thuật và đặc biệt là công
nghệ thông tin, việc nâng cao năng lực quản lý hành chính nhà nước bằng cải cách
hành chính gắn liền với ứng đụng cơng nghệ thơng tin đã và đang trở thành nhu cầu
cấp thiết đối với bộ máy quan lý hành chính của BHXH
Nam.
các cấp và BHXH
Việt..
C. KẾT LUẬN
Công tác giải quyết khiếu nại của công dân là một trong những nhiệm vụ
trọng tâm của các cơ quan Nhà nước. Đảng và Nhà nước ta luôn coi trọng công tác
này, coi là một nhiệm vụ lớn để góp phần tăng cường mối quan hệ đồn kết nhất trí
giữa Đảng và nhân dân nhằm mục tiêu xây dựng Nhà nước pháp quyền Việt Nam.
Việc nghiên cứu và hoàn thiện các quy định về thủ tục giải quyết khiếu nại
đảm bảo được tính hiệu lực cao trong hoạt động quản lý Nhà nước, đồng thời tránh
được sự phiền hà, chồng chéo thẩm quyền trong quá trình tổ chức thực hiện giữa các
cơ quan trong bộ máy Nhà nước.
Hồn thiện thủ tục giải quyết khiếu nại cơng dân nhằm kiên quyết chấm dứt
tình trạng đang phổ biến hiện nay là đơn thư tràn lan, tồn đọng, chuyển vòng quanh,
khơng giải quyết dứt điểm, tạo ra các “điểm nóng”, đảm bảo không một sự việc oan
nào của người dân khơng được giải
hiện nay, việc giải quyết tốt những
chính đáng của nhân dân, bảo đảm
vào Đảng và Nhà nước. Đây chính
chính nói chung, hồn thiện thủ tục
quyết. Trong giai đoạn phát triển kinh tế - xã hội
khiếu nại của công dân, bảo vệ quyền và lợi ích
sự cơng bằng trong xã hội, làm cho nhân dân tin
là mục tiêu cao nhất của công cuộc cải cách hành
giải quyết khiếu nại của cơng dân nói riêng.
Đối với thủ tục giải quyết khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực BHXH thời gian
qua cho thấy đã có nhiều đổi mới quan trọng. Trên cơ sở hành lang pháp lý hiện nay
các vụ việc khiếu nại tại BHXH Việt Nam về cơ bản đã được giải quyết dứt điểm,
thấu tình đạt lý. Cơng tác tiếp dân, tuyên truyền giải thích chế độ được thực hiện tốt
ll
