Một số suy nghĩ về xây dựng Ngân hàng Nhà nước Vỉệt Nam .pdf

<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">

<small>xAy ol/NG NGAN HANG NHA NLJOe VII;T NAM TRO THANHNGAN HANG TRUNG LJONG HII;N DAI</small>

<b>Mvt ~6 ~Uf nQhive Xd)l dlinQ ~Qdn hanQ ~ha nliue Viet ~arn</b>

_. _. _.

N

^{gan hang Nha nudc Vi~t}Nam ra doi tU'nam 1951,tuy nhien n6 chi d6ng vaitro la Ngan hang Trung udng(NHTU) khi h~ thong ngan hangVi~t Nam dU<;1cchia thanh h~thong ngan hang hai cap. Vdi vaila NHTU cua nudc CQng hoa xa

Ngan hang Nha nLfdc (NHNN) dadU<;1cquy dinh r6 trong Dieu 1

<i>"NHNN Vi{j( Nam la co quan eua</i>

<i>Chinhphu va la NHTU eua nUDeCHXHCN Vi{H Nam". Trong thai</i>

gian qua, NHNN Vi~t Nam dalam tot chuc nang trong vi~c thl!chi~n cac ml,!c tieu cua Chfnhsach tien t~ (ch~n dUng 19mphatphi ma cua nhiJng nam cuoi cuath~p ky 80, the ky XX; g6p phanduy trl toc dQ tang truong kinh te

<i>cao va on dinh, muc dQ 19mphat</i>

h<;1pIy), t90 ra sl! phat tri~n ondinh, ben viJng cua h~ thong cacngan hang thudng m9i (NHTM)thuQc m9i thanh phan kinh te vacac dinh che tai chfnh khac. Tuynhien, trong boi canh nen kinh teVi~t Nam (trong d6 c6 ITnhvl!c tai

nh~p ngay cang sau rQng vdi th!truong khu Vl!Cva the gidi thl vi~cxay dl!ng 19iNHNN tro thanh motNHTU hi~n d9i, du sUc dieu tiettien t~, g6p phan thl!c hien congnghi~p hoa va hi~n d9i hoa dat

vi trf kMc nhau cua cac cd quanNha nudc; vi v~y, cac cd quanI~p phap - hanh pMp - tu phap

nhau cua Nha nudc theo quy

dQng va deu chiu sl! lanh d,;:\Otoan di~n cua Dang. La thanhvien cua Chfnh phu, NHNN thLfchi~n chfnh sach tien t~ (CSTT)c6 sl! phoi h<;1pchSlt che vdi cacchfnh sach kinh te vT mo khac,trong Sl! dieu hanh thong nhat

tieu cao nhat la thuc day tangtruong kinh te, thl!C hi~n congnghi~p hoa va hi~n d9i hoa dat

ta tro thanh nudc cong nghi~p.Tuy nhien, d6ng vai tro laNHTU thl NHNN Vi~t Nam canphai c6 sl! dQc I~p tLfdng doi doivdi Chfnh phu (dieu nay can quydinh Cl,!the trong Lu~t NHNN slfa

NHTU tren giac dQ cac ml,!c tieu,d!nh hudng phat trien, cac chitieu Cd ban (chi tieu ve 19m pMtva tang truong kinh te), chi dinh

CSTT, chi d90 cong tac to chucnhan sl!,... ma khong can thi~pqua sau vao cac nghi~p vI,! c[,J

nudc la het sUc can thiet va capbach. Trong bai viet nay, xin dec~p den mQt so suy nghTve mQtso van de can quan tam khi xaydl!ng 19i mo hlnh NHNN vdi tucach la mQt NHTU hi~n d9i trongky nguyen mdi.

1. Vi tri phiLp

ly cua

Tren the gidi hi~n nay dang

(khong phai la thanh vien Chfnh

thanh vien cua Chfnh phu va c6ca mo hinh NHTU nam trong BQTai chfnh. Cac mo hlnh nay phan

<i>anh muc d(5 dQc I~p cua NHTU</i>

doi vdi Cd quan hanh phap trongvi~c dieu tiet tien t~. Moi mo hlnhNHTU neu tren deu c6 nhiJng LfU,nhu<;1cdi~m khac nhau can dLf<;1C

<i>nghien cuu ky luong de ap dl,!ng</i>

vao thl!C tien cua Vi~t Nam. Tuynhien theo quan diem cua ca

thuQCva la thanh vien cua Chfnhphu la phu h<;1pvdi dieu ki~nchfnh tri - kinh te -xa hQi cua datnudc ta. Nhu chung ta da biet,Dang CQng san Vi~t Nam lachfnh Dang duy nhat lanh dao

<small>T.~penjNCAN 11ANC</small>86 <small>CtruYEN</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 2</span><div class="page_container" data-page="2">

<small>xAyDL!NG NGAN HANG NHA Nl10C VII;T NAM TRO THANH</small>

Ih~eua NHTLJ.Dan Clr m(>tvf dl,j,de ki~m soat h09t d(>ng dieu

himhCSTT,Chfnh phu chi t$p

lieu19mpMt hang nam cho

NHNNthl/C hi$n; thanh I$p H(>idongehfnh sach tien t$; xem xetcae bao cao dinh ky cua NHNNve vi$e thl/c hi$n CSTT.

Ke

ha~ehcung ung tien t$ nen uy

quyencho H(>idong chfnh sachlient$ xem xet quyet dinh dinhky,tren cel S6 phan tfch va dl,f

<i>baa bien d(>ng cua thi trLfang</i>

(Ihuarigdinh ky 1 quy 1 Ian).

2.

Th\l'c thi chinh sachtien t~

N6i den NHTU la noi denchfnhsach tien t$ vi d6 la chUc

cae NHTLJtren the giai deu xayd~ng m(,Jc tieu cuoi cung cua

CSTTla tang trLf6ng kinh te,kiemsoat 19m phat va thuc daycongan vi$c lam cho xa h(>i.Tuynhien,

de

kiem soat dLfc;JCcacm~ctieu cuoi cung nay thi NHTU

phaixay dl,fng va tac d(>ng VaGm9t h~ thong cac chi tieu trunggian nhLf lai suat thi trLfang, tygia, sl/ phat trien thi trLfang taichfnh- tien t$ H$ thong

cacchitieu trung gian va cach thUc

lac<small>d(>ng</small> VaGcac chi tieu trung

giannay 6 cac nLfackhac nhaulakhOnggiong nhau vi v$y hi~uquatac d(>ngcua chfnhsach tient$cOngkhong giong nhau. Hi$nnay,doivai cac quoc gia co nenkinhte thi trLfangphat trien thi

NHTLJ

deu Slrdl,jngcac cong cl,j

giantiep

trang dieu hanh CSTT.

Cac cong cl,j dieu hanh trl,fctiepva cac bi$n phap phi kinh te da<small>tCtng</small> bLfac dLfc;Jc109i bo. NHTUcan thi$p VaG thi trLfang thong

qua giao dich trl,fC tiep tren thi

<small>mua/ngLfainh$ntienglri</small>

va

ngLfaibani cho yay de tac d(>ngvao cung - cau <small>tien t~ tren thi</small>

trLfang, vai chuc nang la ngLfaicho yay cuoi cung.

NHNN da co nhieu co gang trangvi~c thl,fChi$n chfnh sach tien t$thOng qua cac cong cl,j dieu hanhgian tiep cua m(>tNHTU hi$nd9iva da' d9t dLfc;JCnhCrng ket qua

dang

khfch1$, nhLf Wng bLfac tl,fdo hoa laisuat doi vai thi trLfang,

dinh hLfang do NHNN cong bo;dLfa cong cl,j nghi$p vl,j thi trLfang

<i>m6 vaG thl,fC hi$n; co che kiem</i>

soat ty gia hoi doai linh h09t va

nhien, phai thCfanh$n la hi$u Il,fc

tac d(>ngcua CSTT doi vai nen

con het suc h9n che, nhLf h$

cong cl,j trang dieu hanh CSTTcon chLfa <i>bai ban va thieu co S6</i>

khoa hQc; cong tac thu th$p,phan tfch, dl,f bao cac thong tin

cua thi trLfang de phl,jc vl,j chocong tac dieu hanh con h9n che.

Tien

tai <small>m(>t</small> NHTU hi$n d9i,

CSTT thong qua cac cong <small>cl,j</small>

chiu trach nhi$m cho cac TCTD

<i>h09t d(>ngtheo co che thi trLfang.</i>

Tuy nhien, can thiet phai hoanthi$n khuon kho phap Iy va mohlnh to chUc dieu hanh de napg-

cao hi$u II,fCtac d(>ng cua CSTT.Theo toi nen t$p trung vaG m(>t

CSTT nen to chUc thong nhat<small>/</small>

thong qua Ban dieu hanh chfnh

cac Vl,j, Cl,jC,S6 co lien quan t9iNHNN. Co the nghien cUu m6r(>ng chuc nang, nhi$m v(,Jcua

trLfdng m6 hi$n nay.

<i>Th(r hai, t$p trung phat trien</i>

thi trLfdng tai chfnh, tien t$ nham

nhCrng tac d(>ng cua CSTT Winen kinh te. NHTU chi co thegiao dich trl,fC tiep vai cac dinhche tai chfnh va tac d(>ng cuaCSTT doi v6i nen kinh te phaithOng qua h$ thong dinh che taichfnh trung gian nay. SI,f h09td(>ng tfch CI,fChay kem tfch CI,fCcua thi trLfang tai chfnh tien t$ (thitrLfang giao dich cua cac dinhche tai chfnh) co anh hLf6ng ratIan den d(> tre ve thai gian cuanhCrng tac d(>ng cua CSTT (noicach khac NHTU da tac d(>ngVaG thi trLfdng nhLfng phai sau 1khoang thai gian nhat dinh thi thitrLfang mai co phan ung tfch cl,fctheo mong muon cua NHTU). Vi

trien, nhLf 13 moi trLfang chuyen

tai nhCrngtac d(>ngcua CSTT.Thuc day Sl,f phat trien cua thitrLfdng khong co nghTa la NHTUlam thay cac cong vi$c cua thitrLfang ma NHTU phai t90 rakhuon kho phap Iy can thiet cho

<i>thi trLfang phat trien, ho trc;Jve co</i>

s6 h9 tang cong ngh$ chung choSl,f phat trien thi trLfang nhLf h$thong m9ng giao dich, ILfu ky,

<b>21</b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3">

<small>xAy DI,fNG NGAN HANG NHA Nl10e VII;T NAM TRO THANHNGAN HANG TRUNG l10NG HII;N DAI</small>

hlnh: Tr~ sa chfnh - Chi nhanh Unh blnh quan cho nen NHNNda

khu

<small>VlfC,</small> Chi nhanh cap 2- Van khongthu hut dLf<;1CnhCtngnguai

ngan hang khu Vlfc (chi nhanh giam gQnnhE?theo hLfangnhCJ'ng

cap 1), c6 trl) sa t9i cac trung tam dich vl)cong nao c6 the thue

nay. Rieng dia ban Ha N('>i,do cong ty chuyen nghi$p ben ngoai

kiem

soat cac TCTD c6 quy mo <small>'</small> d

~.

_t ^._t ';., .h<small>'</small>

<small>cacvn VI alru Sv C Ineo</small>

nho trang khu_, <small>vLfc... Tuy nhien,</small>_,. _., _nguyen<small>'</small> t_ac^'"' ^._mQ^'<small>t</small>^'"_{VIf?C glao}^. _{c 0}<small>h</small>

(tien mat) cho nen kinh te cho _h<small>-""</small>d<small>o,</small>

h^" h^" ^'? ₍ ^, d ^' h<small>o</small>

vu dleu hoa tien te tren dia ban. : .

Q^. ^,? ^, <small>h</small>^'. <small>h</small>^' ^. ^" <small>2</small> Ban dieu hanh CSTT). Tang

h^' <small>d</small> ^.d^" <small>K</small>^' <small>h</small> h^" ^; ^{cho cac don vi chfnh sach, tham}

T Q^{. "} ^. h th^" ^'.. <small>t</small> mLfu nghiep vu va can bo nghien

khu Vlfcva m9ng ILfai tren 300 - H09t d('>ngkinh doanh ngan

dLf<;1Ccung co vU'ng m9nh

decO quan

dLf<;1CChfnh phu giao

<small>dLf<;1C</small>tang cLfdng ca ve so ILf<;1ng canh Vi$t Nam da tham gia Hi~p

va chat ILf<;1ngde dap ung t6t cac~inh ThLfong m9i Vi$t - My va

thanh toan bu tru.

phan Uch, dlf bao cac thong tincua thj trLfdng de phl)C VI) chovi$c dLfa ra cac quyet dinh trangdieu hanh CSTT cua NHTU lahet suc quan trQng. Tren C0 sa

NHTU tien hanh phan Uch dienbien, xu hLfang phat trien cua thi

(trang nLfac va quoc te) den xu

nhling dlf bao ngan h9n va trungh9n cua thi trLfdng. Nhling dlfbaa nay la cO sa de NHTU dLfa racac quyet dinh: C6 can thi$p VaG

<i>th! trLfdng hay khong, muc d('>va</i>

hlnh thuc can thi$p. Trang thdigian qua cong tac phan Uch, dlfbao cua NHNN Vi$t Nam con

<small>nhieu h9n che, can phai dLf<;1ccaitiende dapung dLf<;1C</small>yeu cau

cua NHTU cac nLfac deu hlnhthanh VI) thi trLfdng tai chfnh

c6 chUc nang xay dlfng khuon

trLfdng tai chfnh phat trien dongthdi thu thcIlp, phan Uch, dlf baodien bien cua thi tru'dng tai chfnh

vcIly,cO cau t6 chuc cua NHNN

hi$n d9i cOng can thiet phai hlnh

nhi$m VI) nay.

NHNN vOi vai tro lit m<;>tNHTl1 hi~n d~i.

Mo hlnh t6 chuc cua NHNN

chuc nang, nhi$m vI) cua m('>tNHTU hi$n d9i, theo toi nen tcIlp

TtP Cll]NcAN<small>IIANC-<£>0 CllUYEN DE NAM 2007</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 4</span><div class="page_container" data-page="4">

<small>xAv DlfNG NGAN HANG NHA N110C VIt;T NAM TRO THANHNGAN HANG TRUNG 110NG HIt;N E>~I</small>

<small>chu~n</small> bi gia nh~p T6 chuc

thlfelngm~i the giai (WTO) thi

<small>ho<?t</small>dQngcua cac TCTD trong

nlfac va TCTD mlac ngoai ho~td(>ngt~i Vi$t Nam dan dan matdi,t<?ora mQtsan Chdi binh d~ng.

I$pTCTD ho~t dQng t~i Vi$t Namma NHNN dlfa ra doi hoi phaiminh b~ch, ro rang va khong cos~ phEInbi$t doi xl!. Cl,I the la, t6<small>chUC</small> ho~c ca nhan nao dap ung

ra thi dlf<;1Ccap phep thanh I~pTCT'D;trong qua trinh ho~t dQng

NHNN co the xem xet va apd~ng cac che tai can thiet trongd6 co vi$c rut giay phep ho~td(>ng.NHNN khOng nen dong vaitra la cd quan chu quan cua cacNHTM Nha nlfac va tiep tl,lCthl,l'chi$n bao cap doi vai cac nganhang nay nhlf trong thoi gianqua.

- Quan Iy ho~t dQng cua cacTCTD can doi hoi NHNN banhanh khuon kh6 phap Iy cho ho~td(>ngkinh doanh cua cac TCTD.Bao dam tfnh thanh khoan cuah$ thong thong qua vi$c sl! dl,lngcac cong cl,l dieu hanh CSTT;thl,l'Chi$n vai tro nglfoi cho yaycuoi cung. NHTU can phoi h<;1pvaicac ddn'vi khac (nhlf la Baohiem tien gLti, BQ Tai chfnh...)trong vi$c xl! Iy cac tinh huangTCTD g~p kho khan va co nguy

dan den bien dQng xa hQi.- Cong tac thanh tra giam satdoi vai cac TCTD can dlfdc hoan

kiem tra, kiem soat tLt xa va dlfara cac thong tin canh bao rui ro

hoang tai chfnh - tien' t$ nam1997, mQt so nlfac 0 Chau A datach nhi$m Vl,lthanh tra tai chfnh(trong do co thanh tra cac TCTD)ra khoi NHTU va tro thanh mQtddn vi dQc I~p. Vai mo hinh nhlfv~y da cham dltt dlf<;1ctinh tr~ngNHTU vCtada bong (ban hanh Cdche, chfnh sach) vCta th6i coi(kiem tra vi$c thl,l'c hi$n). Vi v~y,ve lau dai can nghien cuu de cothe thanh I~p mQt t6 chuc thanh

hang, thanh tra tai chfnh, thanh

thuQc Chfnh phiL

5. Van de hi~n d~i hoacong ngh~ ngan himg

<small>Trong thoi d~i ma khoa hQCva</small>

ngh$ tin hQc) dang phat trien nhlfvO bao va dlf<;1CU'ng dl,lng VaGhau het cac ITnhvl,l'c kinh te nhlfhi$n nay thi cong ngh$ nganhang thl,l'CSl,l'tro thanh mQt Il,I'CIlf<;1ngdang ke t~o vi the c~nhtranh cho cac TCTD. Trong thoigian vCta qua cac ngan hang

NHTMNN) da co nhieu c6 gangtrong vi$c dau tlf ung dl,lng caccong ngh$ hi$n d9i VaG ho~tdQng nhlf t~o ra cac san ph~mdich Vl,l mai dl,l'a tren cong ngh$hi$n d~i (cac 109ithe thanh toan,tfn dl,lng...), nang cao kha nangquan tri dieu hanh cua nganhang... Tuy nhien, cd so h9 tangcong ngh$ ap dl,lng chung choca h$ thong thi cac NHTM khongdau tlf vi no khOng mang 19ihi$uqua kinh te cho riemg ngan hang

va so van dau tlf ban dau la khaIan. Vi v~y, NHTU phai thl,l'Chi$ndau tlf. Nh~n thuc dlf<;1Cvan denay, trong thoi gian qua NHNN.da lam dau moi de thl,l'Chi$n mQtso dl,l' an dau tlf cd so h~ tangcong ngh$ nhlf h$ thong thanhtoan di$n tl! lien ngEIn hang, h$thong giao dich nghi$p vl,l thi

trlfong tai chfnh - tien t$ phattrien thi doi hoi NHNN phai tieptl,lC dau tlf de xay dl,l'ng h$ thongcd so h~ tang cong ngh$ hi$n d~idap ung yeu cau cua thi trlfong.Theo toi n€m t~p trung VaG mQtso dl,l'an chu yeu nhlf sau:

- Dau tlf xay dl,l'ng h$ thonggiao dich tien t$ lien ngan hang:

tai chfnh khac neu dlf<;1CNHNNcho phep) thl,l'C hi$n ket noi vagiao djch vay mlf<;1n/gl!i tien vamua ban cac cong cl,l cua thjtrlfong nay.

- H$ thong IlfU ky cac cong Cl,ln<;1(d~c bi$t la trai phieu Chfnhphu) va h$ thong toan bu trCtdoi

Payment-DVP) gilia cac thanh vien cua thitrlfong.

Hoan thi$n cac h$ thong giaodich nay khong nhling thuc d~y

NHNN nam bat dlf<;1Cc~p nh~tcac thong tin cua thi trlfong, phl,lcVI~cho cong tac dl,l'bao va dlfa racac quyet dinh ve CSTT. Vi v~y,xay dl,l'ng NHNN tro thanh mQtNHTU hi$n d~i khOng the tachroi vai vi$c tLtng blfac hi$n d~i Cd

hang..

</div>