Giao an day them ngu van 8

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (350.52 KB, 60 trang )

(1)«n tËp TuÇn 1. * Mục đích yêu cầu: - Giúp hs ôn tập và nâng cao những kiến thức đã học trong tuần. - RÌn kÜ n¨ng tr×nh bµy miÖng, viÕt nh÷ng kiÕn thøc träng t©m. - GD ý thøc hoc tËp bé m«n. A. Néi dung «n tËp: I. PhÇn v¨n: HD HS «n tËp vÒ vb T«i ®i häc:. - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m. * T¸c gi¶: Nhµ th¬ Thanh TÞnh (11.12.1911 – 17.7.1988) – Hµ Néi, tªn thËt lµ TrÇn V¨n Ninh, lên 6 tuổi đổi tên là Trần Thanh Tịnh; học tiểu học và trung học ở Huế. Từ 1933 bắt ®Çu ®i lµm HD viªn du lÞch råi vµo nghÒ d¹y häc. §©y lµ thêi gian «ng b¾t ®Çu s¸ng t¸c văn chơng. Trong sự nghiệp sáng tác của mình, Thanh Tịnh đã có những đóng góp trong nhiÒu lÜnh vùc: truyÖn ng¾n, truyÖn dµi, th¬, ca dao, bót kÝ v¨n häc, song cã lÏ thµnh c«ng h¬n c¶ lµ truyÖn ng¾n vµ th¬. * Gi¸ trÞ vÒ néi dung & NT: - “Tôi đi học” thuộc loại truyện ngắn ít nhân vật, ít sự kiện và xung đột. Truyện đợc cÊu tróc theo dßng håi tëng m¬m man vÒ buæi tùu trêng cña nh©n vËt “t«i”. Nã gÇn nh tù truyÖn, võa nhÑ nhµng, võa man m¸c võa ngät ngµo quyÕn luyÕn nh÷ng d vÞ buồn thơng của kỉ niệm đầu đời. - Lµ 1 v¨n b¶n thÓ hiÖn hµi hoµ gi÷a tr÷ tinh (biÓu c¶m) víi miªu t¶ vµ kÓ (tù sù), thuéc thÓ lo¹i truyÖn ng¾n nhng søc hÊp dÉn cña nã kh«ng ph¶i lµ ë sù tr×nh bµy c¸c sự kiện hay các xung đột nổi bật. Tác phẩm đã đem đến cho ngời đọc sự cảm nhận tinh tế về d vị ngọt ngào, man mác trong tâm trạng của một cậu bé ngày đầu tiên đến trêng qua ngßi bót tr÷ t×nh, giµu chÊt th¬ cña nhµ v¨n Thanh TÞnh. - Theo dòng hồi tởng của nhân vật, những cảm xúc, tâm trạng của cậu bé đợc diễn tả rất sinh động: sự hồi hộp, băn khoăn lo lắng, thậm chí có cả tiếng khóc, đôi chút tiếc nuối vẩn vơ, vùa náo nức, vừa bỡ ngỡ… Tác giả đã khơi gợi lại những rung cảm sau xa trong tâm hồn bạn đọc bởi trong cuộc đời, ai cũng từng trải qua những cảm xúc, t©m tr¹ng t¬ng tù. II. PhÇn TiÕng ViÖt: - HD hs ôn tập về cấp độ khái quát của từ ngữ: + GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. HS # nhËn xÐt, bæ sung. + VG chèt l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n: NghÜa cña 1 tõ ng÷ cã thÓ réng h¬n (kh¸i qu¸t h¬n) hoÆc hÑp h¬n (Ýt kh¸i qu¸t h¬n) nghÜa cña tõ ng÷ kh¸c: + Một từ ngữ đợc coi là có nghĩa rộng khi phạm vi nghĩa của từ đó bao hµm ph¹m vi nghÜa cña mét sè tõ ng÷ kh¸c. + Một từ ngữ đợc coi là có nghĩa hẹp khi phạm vi nghĩa của từ đó đợc bao hµm trong ph¹m vi nghÜa cña mét tõ ng÷ kh¸c. + Một từ ngữ có nghĩa rộng đối với những từ ngữ này, đồng thời có thể có nghĩa hẹp đối với một từ ngữ khác. - HD hs ôn tập về tính thống nhất về chủ đề của văn bản: + GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. HS # nhËn xÐt, bæ sung. + VG chèt l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n: - Chủ đề là đối tợng và vấn đề chính mà văn bản biểu đạt. - Văn bản có tính thống nhất về chủ đề khi chỉ biểu đạt chủ đề đã xác định, không xa rời hay lạc sang chủ đề khác. - Để viết hoặc hiểu một VB cần xác định đợc chủ đề thể hiện ở nhan đề, đề mục, trong quan hÖ gi÷a c¸c phµn cña VB vµ c¸c tõ ng÷ then chèt thêng lÆp ®i lÆp l¹i. B. LuyÖn tËp: HD HS lµm c¸c bµi tËp: * BTTN: HD HS lµm BTTN (S¸ch BTTN NV 8 – Tr. 11).

(2) - HS tù lµm. (kÎ b¶ng theo mÉu). - HS đổi vở. - GV HD HS tìm đáp án đúng. - HS chÊm chÐo bµi cña b¹n. - Tổng hợp số điểm đạt đợc /điểm tối ®a. - Tuyªn d¬ng, phª b×nh kÞp thêi.. C©u. Chän đáp án. §¸p ¸n đúng. §iÓm. Điểm tối đa:.............Điểm đạt đợc:........... * BT TL:- GV HD HS lµm BT. 1. B»ng c¶m nhËn cña riªng m×nh, em h·y giíi thiÖu ng¾n gän vÒ t¸c gi¶ Thanh TÞnh vµ truyÖn ng¾n ‘T«i ®i häc” cña «ng. (Gîi ý: Khi giíi thiÖu vÒ truyÖn ng¾n T«i ®i häc, cã thÓ chän mét trong nh÷ng c¸ch sau ®©y: + Giíi thiÖu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt cña truyÖn. + Tãm t¾t truyÖn theo m¹ch c¶m xóc cña nh©n vËt t«i. - Gäi HS tr×nh bµy. - Th¶o luËn líp: + ¦u ®iÓm + Nhîc ®iÓm trong bµi lµm cña b¹n. => Rót kinh nghiÖm cho bµi viÕt cña m×nh. - GV nhËn xÐt, chèt l¹i kÜ n¨ng lµm bµi, cho ®iÓm 1 sè bµi. 2. Hãy tìm từ ngữ để điền vào sơ đồ sau cho phù hợp với các cấp độ khái quát cña tõ ng÷: §éng vËt Thó. Chim. Hæ, nai,…. s¸o, vÑt…. c¸ c¸ r«, c¸ chÐp,…. 3. KÓ l¹i mét kØ niÖm ngµy ®Çu tiªn ®i häc. - HD HS lµm dµn ý: * Mở bài: Tạo ra tình huống để kể lại kỉ niệm (từ câu chuyện của cha mẹ mà bắt vào giới thiệu kỉ niệm của mình; Nhân khi nhìn lại 1 đồ vật cũ, nhận 1 bức th, xem 1 cuèn phim…) * Th©n bµi: KÓ l¹i kØ niÖm ngµy ®Çu ®i häc: - Gîi nhí kØ niÖm: + Giới thiệu nhân vật, tình huống xảy ra câu chuyện đáng nhớ. + Thời gian, địa điểm. - DiÔn biÕn c©u chuyÖn, t×nh huèng x¶y ra m©u thuÉn. - KÕt thóc c©u chuyÖn: + Mâu thuẫn đợc giải quyết. + C©u chuyÖn trë thµnh kØ niÖm. * KÕt bµi: - Suy nghÜ cña b¶n th©n. - Bµi häc… - HS viÕt bµi. - Gäi HS tr×nh bµy. - Th¶o luËn líp: + ¦u ®iÓm + Nhîc ®iÓm trong bµi lµm cña b¹n. => Rót kinh nghiÖm cho bµi viÕt cña m×nh. - GV nhËn xÐt, chèt l¹i kÜ n¨ng lµm bµi, cho ®iÓm 1 sè bµi. - §äc bµi viÕt tham kh¶o (HD TLV 8 – tr. 7).

(3) * HDVN: - ¤n tËp kÜ c¸c kiÕn thøc träng t©m. - Xem l¹i & hoµn thiÖn tiÕp c¸c BT./. ----------------------------------------------------------------------------------------------. «n tËp TuÇn 2. * Mục đích yêu cầu: - Giúp hs ôn tập và nâng cao những kiến thức đã học trong tuần. - RÌn kÜ n¨ng tr×nh bµy miÖng, viÕt nh÷ng kiÕn thøc träng t©m. - GD ý thøc hoc tËp bé m«n. A. Néi dung «n tËp: I. PhÇn v¨n: HD HS «n tËp vÒ vb Trong lßng mÑ (TrÝch Nh÷ng ngµy th¬ Êu – Nguyªn Hång): - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m. * T¸c gi¶: Nguyên Hồng đợc coi là nhà văn của những cuộc đời cần lao, những nỗi niềm cơ cực. Bản thân ông cũng rất dễ xúc động, thờng chảy nớc mắt khóc thơng những mảnh đời khốn khổ mà ông đợc chứng kiến hay do chính ông tởng tợng ra. Bởi thế văn ông rất gợi cảm. Ông ít chúa ý đến những sự kiện, sự việc, nếu có nói đến cũng chủ yếu để làm nổi bật lên những cảm xúc nội tâm. * Gi¸ trÞ vÒ néi dung & NT: - VB đợc trích từ chơng 4 tập hồi kí, kể về tuổi thơ cay đắng của chính tác giả. Cả 1 quãng đời cơ cực (mồ côi cha, không đợc sống với mẹ mà sống với ngời cô độc ác) đợc tái hiện lại sinh động. Tình mẫu tử thiêng liêng, t/y tha thiết đối với mẹ đã giúp chú bé vợt qua giọng lỡi xúc xiểm, độc ác của ngời cô cùng những d luận không mấy tốt đẹp về ngời mẹ tội nghiệp. Đoạn tả cảnh đoàn tụ giữa 2 mẹ con là 1 đoạn văn them đẫm tình cảm và thể hiện sâu sắc tinh thần nhân đạo. - VB đem đến cho ngời đọc 1 hứng thú đặc biệt bởi sự kết hợp nhuần nhuyễn gi÷a kÓ vµ béc lé c¶m xóc, c¸c h×nh ¶nh thÓ hiÖn t©m tr¹ng, c¸c so s¸nh Ên tîng, giµu xóc c¶m. Mçi tr¹ng huèng, mçi s¾c th¸i khæ ®au vµ hp cña n/v chÝnh (chó bÐ Hồng) vừa gây xúc động mạnh mẽ vừa có ý nghĩa lay thức những t/c nhân văn. Ngời đọc dờng nh hồi hộp cùng mạch văn và con chữ, cùng ghê rợn hình ảnh ngời cô thâm độc, cùng đau xót 1 ngời cháu đáng thơng, và nh cũng chia sẻ hp bàng hoàng trong tiÕng khãc nøc në cña chó bÐ Hång lóc gÆp mÑ. Giäng v¨n khi thong th¶ l¹nh lïng, khi tha thiÕt r¹o rùc, gi¶n dÞ mµ l«i cuèn bëi c¸ch kÓ líp lang vµ ng«n ng÷ giµu hình ảnh, tạo nên những chi tiết sống động đặc sắc, thấm đẫm tình ngời. II. PhÇn TiÕng ViÖt: * HD hs «n tËp vÒ trêng tõ vùng + GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. HS # nhËn xÐt, bæ sung. + VG chèt l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n: - Trêng tõ vùng lµ tËp hîp nh÷ng tõ cã Ýt nhÊt 1 nÐt nghÜa chung vÒ nghÜa. VD: nghÜ, suy nghÜ, ngÉm, ph¸n ®o¸n, nghiÒn ngÉm, ph©n tÝch, tæng hîp, kÕt luËn… đều có nét nghĩa chung là chỉ hoạt động trí tuệ của con ngời. Nh vậy trờng từ vựng: hoạt động trí tuệ của con ngời là tập hợp tất cả những từ ấy. - 1 trêng tõ vùng cã thÓ bao gåm nhiÒu trêng tõ vùng nhá h¬n. VD: Trờng từ vựng: ngời, bao gồm các trờng từ vựng: bộ phận của ngời, hoạt động cña ngêi, tr¹ng th¸i cña ngêi… Mçi trêng tõ vùng nµy l¹i bao gåm nhiÒu trêng tõ vùng nhá hơn nữa. Chẳng hạn; trờng từ vựng: hoạt động của con ngời, bao gồm các trờng từ vựng:.

(4) hoạt động trí tuệ, hoạt động tác động đến đối tợng, hoạt động dời chỗ, hoạt động thay đổi t thÕ… - 1 trêng tõ vùng cã thÓ bao gåm nh÷ng tõ kh¸c biÖt nhau vÒ tõ lo¹i. VD: trờng từ vựng: tai, có các danh từ nh: vành tai, màng nhĩ…; các động từ nh: nghe, l¾ng nghe, …; c¸c tÝnh tõ nh: thÝnh, ®iÕc… - Do hiÖn tîng nhiÒu nghÜa, 1 tõ cã thÓ thuéc nhiÒu trêng tõ vùng kh¸c nhau. VD: tõ: ngät, cã thÓ thuéc c¸c trêng tõ vùng: chØ mïi vÞ (tr¸i c©y ngät…), tr êng ©m thanh (lêi nãi ngät…), trêng thêi tiÕt (rÐt ngät…). - Trong v¨n th¬ còng nh trong cuéc sèng h»ng ngµy, ngêi ta thêng dïng c¸ch chuyÓn trờng từ vựng để tăng tính nghệ thuật của ngôn từ và khả năng diễn đạt của ngôn từ (phép nh©n ho¸, Èn dô…). III PhÇn TLV: * HD hs «n tËp vÒ Bè côc cña v¨n b¶n. - Bố cục trong vb là sự tổ chức các đoạn văn thể hiện chủ đề. - VB thêng bè côc gåm 3 phÇn: MB, TB, KB. Mçi phÇn cã néi dung riªng nhng c¸c nội dung đó có quan hệ với nhau trong vb. + MB: nêu ra chủ đề sẽ nói trong vb. + TB: có 1 số đoạn nhỏ trình bày các khía cạnh của chủ đề. Nội dung đợc trình bày theo 1 thứ tự mạch lạc tuỳ thuộc vào kiểu vb, chủ đề, ý đồ giao tiếp của ngời viết. Nhìn chung, nội dung ấy thờng đợc sắp xếp theo trình tự thời gian, không gian, theo sự phát triển của sự việc hay theo mạch suy luận, sao cho phù hợp với sự triển khai của chủ đề và sự tiếp nhận của ngời đọc. + KB: tổng kết chủ đề của vb. B. LuyÖn tËp: HD HS lµm c¸c bµi tËp: * BTTN: HD HS lµm BTTN (S¸ch BTTN NV 8 – Tr. 16) - HS tù lµm. (kÎ b¶ng theo mÉu). C©u Chän §¸p ¸n §iÓm - HS đổi vở. đáp án đúng - GV HD HS tìm đáp án đúng. - HS chÊm chÐo bµi cña b¹n. - Tổng hợp số điểm đạt đợc /điểm tối ®a. Điểm tối đa:.............Điểm đạt đợc:.......... - Tuyªn d¬ng, phª b×nh kÞp thêi. * BT TL: - GV HD HS lµm BT. 1. Hãy phân tích diễn biến tâm trạng của bé Hồng khi đợc ở trong lòng mẹ. - Gäi HS tr×nh bµy. - Th¶o luËn líp: + ¦u ®iÓm + Nhîc ®iÓm trong bµi lµm cña b¹n. => Rót kinh nghiÖm cho bµi viÕt cña m×nh. - GV nhËn xÐt, chèt l¹i kÜ n¨ng lµm bµi, cho ®iÓm 1 sè bµi. - Tham kh¶o: ChØ “chît tho¸ng thÊy bãng mét ngêi ngåi trªn xe kÐo gièng mÑ”, chó bÐ Hång liÒn ®uæi theo, gäi bèi rèi. §Õn khi ®uæi kÞp th× thë hång héc, tr¸n ®Ém må h«i, vµ khi trÌo lªn xe th× rÝu c¶ ch©n l¹i. C¶ 1 lo¹t nh÷ng chi tiÕt tËp trung miêu tả trạng thái xúc động, mừng rỡ đến cuống cuồng của 1 chú bé khao khát tình mẹ. Xúc động nhất là câu văn “Mẹ tôi vừa kéo tay tôi, xoa đầu tôi hỏi, thì tôi oà lªn khãc råi cø thÕ nøc në.” Kh«ng cßn lµ nh÷ng giät níc m¾t ®au dín vµ c¨m tøc ë ®o¹n trªn, bao nhiªu hên dçi vµ tøc tëi chan hoµ trong nh÷ng giät níc m¾t hp, m·n nguyÖn. Cảm giác sung sớng đến cực điểm của đứa con khi đợc ở trong lòng mẹ đợc Nguyên Hồng diễn tả bằng cảm hứng đặc biệt say mê cùng những rung động vô cùng tinh tế. Chú bé say sa ngắm nhìn gơng mặt mẹ “tơi sáng với đôi mắt rtrong và nớc da mịn, làm nổi bật màu hang của hai gò má.” Chú sung sớng đợc ở trong lòng mẹ, đùi áp đùi mẹ, đầu ngả vào cánh tay mẹ để thấy những cảm giác ấm áp đã bao l©u mÊt ®i bçng l¹i m¬n man kh¾p da thÞt. Vµ ®©y lµ nh÷ng c©u v¨n ®Çy c¶m xóc:.

(5) “Hơi quần áo mẹ tôi và những hơi thở ở khuôn miệng xinh xắn nhai trầu lúc đó phả ra th¬m tho l¹ thêng”, “Ph¶i bÐ l¹i vµ l¨n vµo lßng 1 ng êi mÑ, ¸p mÆt vµo bÇu s÷a nóng của ngời mẹ, để bàn tay ngời mẹ vuốt ve từ trán xuống cằm và gãi rôm ở sống lng cho, míi thÊy ngêi mÑ cã 1 ªm dÞu v« cïng”. Nh÷ng c©u v¨n kÕt hîp KC víi biÓu cảm đã diễn tả thật cụ thể và tinh tế niềm hp của 1 đứa con khao khát tình mẹ đến đáy lòng. Niềm hp vốn vô hình hiện ra bằng những cảm giác thật cụ thể của các giác quan. Bao bäc quanh chó bÐ lµ bÇu kh«ng khÝ ªm ¸i vµ Êm ¸p cña t×nh mÉu tö, lµ không gian tràn trề ánh sáng, màu sắc và ngào ngạt hơng thơm, vừa cay độc của bà cô thoáng hiện ra nhng rồi chìm ngay đi giữa niền hp lớn lao. Có thể nói, tác giả đã mổ xẻ tách bạch từng cảm giác sung sớng đến mê li, rạo rực cả ngời khi đợc hít thở trong bÇu kh«ng khÝ cña t×nh mÑ con tuyÖt vêi. Nh÷ng b×nh luËn vÒ t×nh mÑ con, vÒ hp trong lßng mÑ lµ sau nµy nhí l¹i mµ viÕt ra, cßn lóc Êy bÐ Hång kh«ng cßn nhí gì, nghĩ gì khác. Tất cả tâm trí em đều dồn cho sự tận hởng tình mẹ. Đối với em, niềm sung sớng và hp nhất trên đời là đợc sống trong lòng mẹ. Sự xúc động của bé Hồng khi gặp mẹ càng chứng tỏ tình thơng mẹ của Hồng thËt lµ s©u ®Ëm, nång th¾m. Đoạn trích, đặc biệt phần cuối này là bài ca chân thành và cảm động về tình mÉu tö thiªng liªng bÊt diÖt! 2. Cho nhãm tõ: cao, thÊp, lïn, lßng khßng, lªu nghªu, gÇy, bã, x¸c ve, bÞ thÞt, c¸ r« đực… Nếu dùng nhóm từ trên để miêu tả ngời thì trờng từ vựng của nhóm từ là gì? - HD HS lµm. - Gäi HS tr×nh bµy. - §¸p ¸n: ChØ h×nh d¸ng cña con ngêi. 3. LËp c¸c trêng tõ vùng nhá vÒ ngêi: - Bé phËn cña ngêi: ®Çu, m×nh… - Giới tính: nam, nữ, đàn ông, đàn bà… - Tuæi t¸c: giµ, trÎ, trung niªn… - Chøc vô: - Hoạt động:… 4. Em h·y viÕt 1 v¨n b¶n ng¾n vÒ t×nh mÑ cã bè côc 3 phÇn. - HS lµm bµi. - Gäi hs tr×nh bµy. - Th¶o luËn líp: + ¦u ®iÓm + Nhîc ®iÓm trong bµi lµm cña b¹n. => Rót kinh nghiÖm cho bµi viÕt cña m×nh. - GV nhËn xÐt, chèt l¹i kÜ n¨ng lµm bµi, cho ®iÓm 1 sè bµi. - §äc bµi viÕt tham kh¶o * HDVN: - ¤n tËp kÜ c¸c kiÕn thøc träng t©m. - Xem l¹i & hoµn thiÖn tiÕp c¸c BT./. ----------------------------------------------------------.

(6) «n tËp TuÇn 3. * Mục đích yêu cầu: - Giúp hs ôn tập và nâng cao những kiến thức đã học trong tuần. - RÌn kÜ n¨ng tr×nh bµy miÖng, viÕt nh÷ng kiÕn thøc träng t©m. - GD ý thøc häc tËp bé m«n. A. Néi dung «n tËp: I. PhÇn v¨n: HD HS «n tËp vÒ vb Tøc níc vì bê: - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m. * T¸c gi¶: Ng« TÊt Tè lµ 1 nhµ nho gèc n«ng d©n. ¤ng lµ 1 häc gi¶ cã nh÷ng c«ng tr×nh kh¶o cứu về triết học, vh cổ có giá trị, 1 nhà báo tiến bộ giàu tính chiến đấu, 1 nhà văn hiện thực xuÊt s¾c tríc cm, tËn tuþ trong c«ng t¸c tuyªn truyÒn phôc vô kh/ chiÕn chèng Ph¸p; §îc nhµ níc tÆng G¶i thëng HCM vÒ VHNT (1966). * Gi¸ trÞ vÒ néi dung & NT: - Đoạn trích không chỉ khắc hoạ rõ nét bộ mặt tàn ác, đểu cáng không chút tình ngời của tên cai lệ và ngời nhà lí trởng mà chủ yếu nêu lên và ca ngợi 1 phẩm chất đẹp đẽ của ngời nông dân nghèo khổ trong chế độ cũ: đó là sự vùng lên chống trả quyết liệt ¸ch ¸p bøc cña giai cÊp thèng trÞ mµ søc m¹nh chÝnh lµ lßng c¨m hên, uÊt hËn vµ tình thơng yêu chồng con vô bờ bến. Ngô Tất Tố đã nhìn thấy khả năng phản kháng tiềm tàng vốn là bản chất của nông dân lao động nớc ta. - Tình huống truyện hấp dẫn thể hiện nổi bật mối xung đột, ngòi bút miêu tả sinh động, ngôn ngữ n/v rất tự nhiên, đúng với tính cách từng n/v. III PhÇn TLV: * HD hs «n tËp vÒ x©y dùng ®o¹n trong v¨n b¶n. - Đoạn văn là đơn vị trực tiếp tạo nên vb, bắt đầu từ chữ viết hoa lùi đầu dòng, kết thúc bằng dấu chấm xuống dòng và thờng biểu đạt 1 ý tơng đối hoàn chỉnh. Đoạn văn thờng do nhiều câu tạo thành. - Đoạn văn thờng có từ ngữ chủ đề và câu chủ đề. Từ ngữ chủ đề là là các từ ngữ đợc dùng làm đề mục hoặc các từ ngữ đợc lặp lại nhiều lần (thờng là chỉ từ, đại từ, các từ đồng nghĩa) nhằm duy trì đối tợng đợc biểu đạt. Câu chủ đề mang nội dung khái quát, lời lẽ ngắn gọn, thờng đủ 2 thành phần chính và đứng ở đầu hoặc cuối đoạn văn. - Các câu trong đoạn văn có nhiệm vụ triển khai và làm sáng tỏ chủ đề của đoạn b»ng c¸c phÐp diÔn dÞch, quy n¹p… B. LuyÖn tËp: HD HS lµm c¸c bµi tËp: * BTTN: HD HS lµm BTTN (S¸ch BTTN NV 8 – Tr. 22) - HS tù lµm. (kÎ b¶ng theo mÉu). C©u Chän §¸p ¸n §iÓm - HS đổi vở. đáp án đúng - GV HD HS tìm đáp án đúng. - HS chÊm chÐo bµi cña b¹n. - Tổng hợp số điểm đạt đợc /điểm tối ®a. Điểm tối đa:.............Điểm đạt đợc:.......... - Tuyªn d¬ng, phª b×nh kÞp thêi. * BT TL: - GV HD HS lµm BT. 1. Theo em, nh©n vËt chÝnh trong ®o¹n trÝch “Tøc níc vì bê” lµ ai? H·y viÕt đoạn văn ngẵn giới thiệu về đặc điểm, tính cách của nhân vật ấy? - Gäi HS tr×nh bµy. - Th¶o luËn líp: + ¦u ®iÓm + Nhîc ®iÓm trong bµi lµm cña b¹n..

(7) => Rót kinh nghiÖm cho bµi viÕt cña m×nh. - GV nhËn xÐt, chèt l¹i kÜ n¨ng lµm bµi, cho ®iÓm 1 sè bµi. 2. Nếu đợc chọn 1 chi tiết tiêu biểu nhất để xác định đỉnh điểm nảy sinh tình huèng “tøc níc vì bê” trong ®o¹n trÝch th× em sÏ chän chi tiÕt nµo? T¹i sao? Gîi ý: + §äc kÜ ®o¹n trÝch. + Tìm chi tiết tiêu biểu đã tạo ra sự thay đổi có tính chất bớc ngoặt trong tâm lí và hành động của n/v chị Dậu. + Đặt chi tiết tiêu biểu đó trong mqh với các chi tiết khác và lí giải đó chính là chi tiết có ý nghĩa quyết định, là điểm đỉnh làm nảy sinh tình huống “tức nớc vỡ bờ”. - HS viÕt bµi. - Gäi HS tr×nh bµy. - Th¶o luËn líp: + ¦u ®iÓm + Nhîc ®iÓm trong bµi lµm cña b¹n. => Rót kinh nghiÖm cho bµi viÕt cña m×nh. - GV nhËn xÐt, chèt l¹i kÜ n¨ng lµm bµi, cho ®iÓm 1 sè bµi. 3. B»ng lêi v¨n cña m×nh, em h·y kÓ l¹i ®o¹n truyÖn” Tøc níc vì bê”. - Giúp HS định hớng cho vb: + Xác định thể loại: Tự sự. + ----------- ng«i kÓ: Ng«i thø 3. + ------------ cÊu tróc vb: gåm 3 phÇn: + Dự định phân đoạn và cách trình bày các đoạn văn ở phần thân bài. * HD HS lµm dµn ý: - MB: Giíi thiÖu chung vÒ sù viÖc: + N¨m 1939, lµng §«ng x¸ - nh÷ng ngµy su thuÕ c¨ng th¶ng, ngét ng¹t. + Mét to¸n ngêi – tay cÇm roi song, d©y thõng, x«ng vµo nhµ chÞ DËu. - TB: Tr×nh bµy diÔn biÕn sù viÖc: + Cai lệ gõ đầu roi xuống đất, thét chị Dậu nộp tiền su. + Anh Dậu đang ốm, cha kịp ăn cháo, sợ quá lăn đùng ra phản. + ChÞ DËu tha thiÕt van xin. + Cai lệ không thèm nghe lại còn bịch vào ngực chị, sấn đến trói anh Dậu. + ChÞ DËu liÒu m¹ng cù l¹i b»ng lÝ lÏ. Cai lÖ t¸t vµo mÆt chÞ  ChÞ DËu nghiÔn r¨ng xông vào đánh trả. + Tên cai lệ và tên ngời nhà lí trởng đứa nãg chỏng quèo, đứa bị ấn dúi ra cửa trớc sức mạnh của ngời đàn bà lực điền. - KB: KÓ kÕt thóc sù viÖc, béc lé c¶m nghÜ: + KÕt côc: 2 anh chµng hÇu cËn «ng lÝ… + C¶m nghÜ: RÊt kh©m phôc chÞ DËu. * HDVN: - ¤n tËp kÜ c¸c kiÕn thøc träng t©m. - Xem l¹i & hoµn thiÖn tiÕp c¸c BT./. ----------------------------------------------------------------------------------------------.

(8) «n tËp TuÇn 4. * Mục đích yêu cầu: - Giúp hs ôn tập và nâng cao những kiến thức đã học trong tuần. - RÌn kÜ n¨ng tr×nh bµy miÖng, viÕt nh÷ng kiÕn thøc träng t©m. - GD ý thøc hoc tËp bé m«n. A. Néi dung «n tËp: I. PhÇn v¨n: HD HS «n tËp vÒ vb L·o H¹c: - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m. * T¸c gi¶: Nam Cao (1915 – 1951) – TrÇn H÷u Tri – Hµ Nam. ¤ng lµ nhµ v¨n hiện thực xuất sắc với những tp viết về ngời nông dân, ngời trí thức nghèo đói và trớc cm T8... * Gi¸ trÞ vÒ néi dung & NT: - Thể hiện 1 cách chân thực, cảm động về số phận đau thơng của ngời nông dân trong x· héi cò vµ phÈm chÊt cao quý tiÒm tµng cña hä. §ång thêi cho thÊy tÊm lßng yêu thơng trân trọng đối với ngời nông dân và tài năng nghệ thuật xuất sắc của nhà văn Nam Cao, đặc biệt trong miêu tả tâm lí n/v và cách kể chuyện. II. PhÇn TiÕng ViÖt: - HD hs «n tËp vÒ Tõ tîng thanh, tîng h×nh. + GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. HS # nhËn xÐt, bæ sung. + VG chèt l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n: + Tõ tîng h×nh lµ tõ gîi h×nh ¶nh, d¸ng vÎ, tr¹ng th¸i cña sù vËt. Tõ tîng thanh lµ tõ m« pháng ©m thanh cña tù nhiªn, cña con ngêi. + Từ tợng thanh, từ tợng hình gợi đợc hình ảnh, âm thanh cụ thể, sinh động, có giá trị biểu cảm cao, thờng đợc dùng trong văm miêu tả và tự sự. III PhÇn TLV: - HD hs «n tËp vÒ Liªn kÕt c¸c ®o¹n trong v¨n b¶n: + Khi chuyÓn tõ ®o¹n v¨n nµy sang ®o¹n v¨n kh¸c, cÇn sö dông c¸c ph¬ng tiÖn liªn kết để thể hiện ý nghĩa của chúng. + Có thể sử dụng các phơng tiện liên kết chủ yếu sau đây để thể hiện quan hệ giữa c¸c ®o¹n v¨n: - Dùng từ ngữ có t/d liên kết: quan hệ từ, đại từ, chỉ từ, các cụm từ thể hiện ý liệt kê, so sánh, đối lập, tổng kết, khái quát... - Dïng c©u nèi. B. LuyÖn tËp: * BTTN: Bµi 4 (Tr. 27) - HS tù lµm. (kÎ b¶ng theo mÉu). - HS đổi vở. - GV HD HS tìm đáp án đúng. - HS chÊm chÐo bµi cña b¹n.. C©u. Chän đáp án. §¸p ¸n đúng. §iÓm.

(9) - Tổng hợp số điểm đạt đợc /điểm tối ®a. - Tuyªn d¬ng, phª b×nh kÞp thêi.. Điểm tối đa:.............Điểm đạt đợc:......... * BT TL: - GV HD HS lµm BT. 1. Theo em, nh©n vËt l·o H¹c cã thÓ chän cho m×nh mét lèi tho¸t kh¸c c¸i kÕt cục bi thảm trong truyện đợc không? Tại sao? - Gäi HS tr×nh bµy. - Th¶o luËn líp: + ¦u ®iÓm + Nhîc ®iÓm trong bµi lµm cña b¹n. => Rót kinh nghiÖm cho bµi viÕt cña m×nh. - GV nhËn xÐt, chèt l¹i kÜ n¨ng lµm bµi, cho ®iÓm 1 sè bµi. 2. Lão Hạc và chị Dậu đều là nhân vật nông dân có số phận đau thơng và phẩm chất cao đẹp, nhng mỗi nhân vật lại có một nét riêng. Qua hia vb “Tức n ớc vỡ bờ” và “Lão Hạc”, em hãy nêu những nét riêng độc đáo của từng nhân vật. - HD HS lµm: + Sù gièng nhau vµ kh¸c nhau trong t×nh c¶nh cña tõng n/v. + Diễn biến tâm lí, hành động của 2 n/v. + Cái độc đáo trong nghệ thuật xây dựng n/v của tác gải Ngô Tất Tố và Nam Cao. - HS viÕt bµi (vÒ nhµ). 3. Em hãy viết 1 đoạn văn biểu cảm về mùa thu trong đó có sử dụng từ t ợng thanh, tîng h×nh. - HS viÕt bµi. - Gäi HS tr×nh bµy. - Th¶o luËn líp: + ¦u ®iÓm + Nhîc ®iÓm trong bµi lµm cña b¹n. => Rót kinh nghiÖm cho bµi viÕt cña m×nh. - GV nhËn xÐt, chèt l¹i kÜ n¨ng lµm bµi, cho ®iÓm 1 sè bµi. 4. §äc ®o¹n trÝch: “Nhận ra Bé đang xúc động ngắm nhìn mình, từ rất xa, những cây bàng khẽ dung đ a, vẫy vẫy những chiếc lá đỏ tía lên chào Bé. Cứ thế, cây bàng lặng lẽ thắp sáng suốt cả mùa đông. Rồi những chiếc lá đỏ thắm l¹i lÇn lît rêi cµnh. §»ng sau nh÷ng th©n bµng ®en thÉm, BÐ l¹i nhËn ra thÊp tho¸ng ¸nh đỏ của những bông hoa gạo đầu mùa.” a. Ph©n tÝch mqh ý nghÜa gi÷a 2 ®o¹n v¨n trong phÇn trÝch trªn. b. T×m c¸c tõ ng÷ liªn kÕt c¸c ®o¹n v¨n trong phÇn trÝch. * HDVN: - ¤n tËp kÜ c¸c kiÕn thøc träng t©m. - Xem l¹i & hoµn thiÖn tiÕp c¸c BT./. ----------------------------------------------------------------------------------------------.

(10) «n tËp TuÇn 5 * Mục đích yêu cầu: - Giúp hs ôn tập và nâng cao những kiến thức đã học trong tuần. - RÌn kÜ n¨ng tr×nh bµy miÖng, viÕt nh÷ng kiÕn thøc träng t©m. - GD ý thøc hoc tËp bé m«n. A. Néi dung «n tËp: I. PhÇn TiÕng ViÖt: * HD hs ôn tập về Từ ngữ địa phơng và biệt ngữ xã hội. + GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. HS # nhËn xÐt, bæ sung. + VG chèt l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n: - Từ ngữ địa phơng: là từ ngữ chỉ sử dụng ở 1 số vùng, 1 số địa phơng nhất định. VD: “Con ra tiÒn tuyÕn xa x«i Yêu bầm yêu nớc, cả đôi mẹ hiền” (BÇm ¬i – Tè H÷u) Chuối đầu vờn đã trổ Cam đầu ngõ đã vàng Em nhí ruéng nhí vên Không nhớ anh răng đợc! (Th¨m lóa – TrÇn H÷u Thung) - Biệt ngữ xã hội: là loại từ chỉ đợc dùng trong 1 tầng lớp xã hội nhất định. (cßn gäi lµ tiÕng lãng). VD: Bỉ vỏ: Bỉ: ngời đàn bà, con gái; vỏ: ăn cắp. Cớm: mật thám, đội xếp SËp kª: nhiÒu tiÒn. - Giá trị và ý nghĩa: Nếu đợc sử dụng hợp lí sẽ góp phần tô đậm màu sắc 1 miền quª, lµm næi bËt tÝnh c¸ch x· héi, c¸ch sèng, c¸ch giao tiÕp cña 1 giai tÇng x· héi. TruyÖn cña Anh §øc, S¬n Nam, Vâ Qu¶ng, Duy Kh¸n, Kim L©n..., th¬ cña TrÇn Hữu Thung, Tố Hữu... đã thành công trong việc sử dụng từ địa phơng để lại nhiều trang văn, trang thơ khá đậm đà, thú vị. Nếu lạm dụng từ ngữ địa phơng, biệt ngữ xã hội sẽ gậy nên cảm giác khó chịu cho ngời đọc. Lúc nói hoặc viết, chúng ta phải cân nhắc trong việc sử dụng từ ngữ địa phơng và biÖt ng÷ x· héi. II PhÇn TLV: * HD hs «n tËp vÒ Tãm t¾t v¨n b¶n tù sù: - Tãm t¾t vb TS lµ dïng lêi v¨n cña m×nh tr×nh bµy 1 c¸ch ng¾n gän ND chÝnh (bao gồm sự việc tiêu biểu và nhân vật quan trọng) của vb đó. VB tóm tắt cần phản ánh trung thành ND của vb đợc tóm tắt..

(11) Muốn tóm tắt vb TS, cần đọc kĩ để hiểu đúng chủ đề vb, x/đ ND chính cần tóm tắt, sắp xếp nd ấy theo 1 thứ tự hợp lí, sau đó viết thành vb tóm tắt. B. LuyÖn tËp: * BTTN: Bµi 4 (Tr. 27) - HS tù lµm. (kÎ b¶ng theo mÉu). C©u Chän §¸p ¸n §iÓm - HS đổi vở. đáp án đúng - GV HD HS tìm đáp án đúng. - HS chÊm chÐo bµi cña b¹n. - Tổng hợp số điểm đạt đợc /điểm tối ®a. Điểm tối đa:.............Điểm đạt đợc:........ - Tuyªn d¬ng, phª b×nh kÞp thêi. * BT TL: - GV HD HS lµm BT. 1. Em hãy ghi lại những biệt ngữ xã hội đợc dùng trong những câu sau đây và diễn đạt lại cho mọi ngời cùng hiểu: a. Trong trận đấu bóng đá giữa đội X và đội Y, cầu thủ Chiến đã đốn ngã cầu thủ Th¾ng. b. Cũng trong trận đấu bóng này, đội Y đã bị thủng lới 2 bàn. c. Nh vậy thủ môn đội Y đã phải vào lới nhặt bóng 2 lần. d. Bµi KT to¸n, Hoµ bÞ trøng cßn Nam bÞ gËy. - Gäi HS tr×nh bµy. NhËn xÐt. - GV nhËn xÐt, chèt l¹i kÜ n¨ng lµm bµi, cho ®iÓm 1 sè bµi. 2. Hãy tìm những từ ngữ toàn dân tơng ứng với những từ ngữ địa phơng Nam bộ sau ®©y: Từ ngữ địa phơng Nam bộ Tõ ng÷ toµn d©n tr¸i qu¶ (tr¸i) th¬m khoai m× mÌ ghe cuèn (tËp) hªn xui rÇy hÕt m×nh đánh lộn 3. Tãm t¾t vb: “Trong lßng mÑ” vµ “ L·o H¹c”. - HD HS lµm. - HS viÕt bµi. - Gäi HS tr×nh bµy. - Th¶o luËn líp: + ¦u ®iÓm + Nhîc ®iÓm trong bµi lµm cña b¹n. => Rót kinh nghiÖm cho bµi viÕt cña m×nh. - GV nhËn xÐt, chèt l¹i kÜ n¨ng lµm bµi, cho ®iÓm 1 sè bµi. * HDVN: - ¤n tËp kÜ c¸c kiÕn thøc träng t©m. - Xem l¹i & hoµn thiÖn tiÕp c¸c BT./. ----------------------------------------------------------------------------------------------. «n tËp TuÇn 6. * Mục đích yêu cầu: - Giúp hs ôn tập và nâng cao những kiến thức đã học trong tuần..

(12) - RÌn kÜ n¨ng tr×nh bµy miÖng, viÕt nh÷ng kiÕn thøc träng t©m. - GD ý thøc hoc tËp bé m«n. A. Néi dung «n tËp: I. PhÇn v¨n: HD HS «n tËp vÒ vb C« bÐ b¸n diªm - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m. * T¸c gi¶: Nhµ v¨n §an M¹ch Hanx Cri-xti-an An-®Ðc-xen(1805-1875) næi tiÕng chuyên viết chuyện cho thiếu nhi.Ông có thể dựa theo những câu chuyện cổ tích đợc lu truyền trong dân gian để viết lại nhng cũng nhiều truyện ông tự sáng tác mới hoàn toàn. Dù theo cách nào thì những câu chuyện của ông cũng đợc các bạn nhỏ khắp nơi trên thế giới (trong đó có VN) hoan nghênh nhiệt liệt. Các n/v của ông đôi khi ở trong những hoàn cảnh rÊt th¬ng t©m nhng nh×n chung truyÖn cña «ng lu«n lÊp l¸nh thø ¸nh s¸ng l·ng m¹n k× ¶o, kết thúc có hậu, mang đến cho bạn đọc niềm tinh và ty đối với c/s. * Gi¸ trÞ vÒ néi dung & NT: §o¹n trÝch cho ta thÊy 1 NT kÓ chuyÖn hÊp dÉn, c¸c t×nh ết đợc sắp xếp, miêu tả hợp lí, thủ pháp lãng mạn phát huy tối đa hiệu quả khiến cho cái chết của cô bé bán diêm tuy rất thơng tâm nhng không bi thảm, để lại nhiều d vị, cảm xúc tốt đẹp trong lòng bạn đọc. II. PhÇn TiÕng ViÖt: - HD hs «n tËp vÒ Trî tõ, th¸n tõ: + GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. HS # nhËn xÐt, bæ sung. + VG chèt l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n: - Trợ từ là những từ chuyên đi kèm 1 TN trong câu để nhấn mạnh hay biểu thị thái độ đánh giá sv, sviệc đợc nói đến ở TN đó. VD: những, có, chính, đích, ngay... - Thán từ là những từ dùng để bộc lộ t/c, c/x của ngời nói hoặc dùng để gọi đáp. Thán từ thờng đứng ở đầu câu, có khi nó đợc tách ra thành 1 câu đặc biệt. - Th¸n tõ gåm 2 lo¹i chÝnh: + Th¸n tõ béc lé t/c, c/x: a, ¸i, èi,... + Thán từ gọi-đáp: này, ơi, vâng, dạ, ừ... III PhÇn TLV: - HD hs «n tËp vÒ Miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong v¨n tù sù: + Trong VB TS, rÊt Ýt khi c¸c t¸c gi¶ chØ thuÇn kÓ ngêi, kÓ viÖc (KC), mµ khi kÓ thêng ®an xen c¸c yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m. + Các yếu tố MT và BC làm cho KC sinh động và sâu sắc hơn. B. LuyÖn tËp: * BTTN: Bµi 4 (Tr. 27) - HS tù lµm. (kÎ b¶ng theo mÉu). - HS đổi vở. - GV HD HS tìm đáp án đúng. - HS chÊm chÐo bµi cña b¹n. - Tổng hợp số điểm đạt đợc /điểm tối ®a. - Tuyªn d¬ng, phª b×nh kÞp thêi.. C©u. Chän đáp án. §¸p ¸n đúng. §iÓm. Điểm tối đa:.............Điểm đạt đợc:......... * BT TL: - GV HD HS lµm BT. 1. Trong truyện, cô bé đã có 4 lần quẹt diêm, tơng ứng với 4 giấc mơ. Cô bé đã mơ thấy những gì? - Gäi HS tr×nh bµy. - Th¶o luËn líp: + ¦u ®iÓm + Nhîc ®iÓm trong bµi lµm cña b¹n. => Rót kinh nghiÖm cho bµi viÕt cña m×nh. - GV nhËn xÐt, chèt l¹i kÜ n¨ng lµm bµi, cho ®iÓm 1 sè bµi..

(13) * Tham kh¶o: §äc truyÖn “C« bÐ b¸n diªm”, ta c¶m thÊy nh An-®Ðc-xen ®ang dÉn chóng ta đi theo con đờng bán diêm của 1 em bé nghèo khổ, bất hạnh, mồ côi mẹ. Đầu trần, chân đất, em lủi thủi bớc đi trong đêm giáo thừa “rét dữ dội, tuyết rơi”. Phần cảm động nhất, thấm đẫm tinh thần nhân đạo nhất là khi An-đéc-xen nói về những giấc m¬ cña em bÐ. Rét quá, tối tăm và cô đơn, em “đánh liều” 1 que. “Que diêm thứ nhất sáng rùc nh than hång” lµm cho em tëng chõng nh “®ang ngåi tríc 1 lß sëi b»ng s¾t cã những hình nổi bằng đồng bóng nhoáng”. Que diêm thứ 2 bùng cháy, em mơ đợc sống trong 1 mái nhà êm ấm có “tấm rÌm b»ng v¶i mµu”, cã 1 m©m cç sang träng. Bµn ¨n cã kh¨n tr¶i bµn tr¾ng tinh, cã bát đĩa sứ quý giá, có ngỗng quay...Em đang bụng đói, cật rét, nên em mơ thấy “ngỗng nhảy ra khỏi đĩa và mang cả dao ăn, phóng sết cắm trên lng tiến về phía em”... Que diêm thứ 3 quẹt lên. Em bé thấy hiện lên 1 cây thông nô-en đợc trang trí léng lÉy víi hµng ngµn ngän nÕn s¸ng rùc, lÊp l¸nh trªn cµnh l¸ xanh t¬i. Em gi¬ tay víi vÒ phÝa c©y n«-en th× diªm t¾t. Em m¬ thÊy c¸c ngän nÕn bay cao lªn m·i råi “biÕn thµnh nh÷ng ng«i sao trªn trêi.” Que diªm thø t bïng ch¸y, ¸nh löa xanh to¶ ra. Em bÐ m¬ nh×n thÊy râ rµng bà em đang mỉm cời với em”. Em bé nguyện cầu tha thiết: “Cháu van bà, bà xin thợng đế chí nhân, cho cháu về với bà...” Em bÐ quÑt hÕt c¶ bao diªm. Diªm nèi nhau chiÕu s¸ng. §ªm cµng khuya càng rét, tuyết càng phủ dày mặt đất. Em bé nhập chờn trong mơ. Em thấy bà em hiện lên to lớn và đẹp lão. Bà nội cầm tay em, 2 bà cháu “về chầu Thợng đế”. 2. Em h·y ph©n tÝch ý nghÜa cña giÊc m¬ thø 4 cña em bÐ. Giấc mơ em bé mơ thấy sau khi lần thứ t quẹt diêm là xúc động nhất. Em chìm dần vào ngọn lửa xanh. Em “nhìn rõ ràng bà em đàng mỉm cời với em”. Em mơ đợc sống lại những ngày êm ấm, hp thời bé thơ đợc sống bên bà. Diêm cháy sáng rồi tàn làm tan giấc m¬: “Que diªm t¾t phôt, vµ ¶o ¶nh vôt s¸ng trªn khu«n mÆt c« bÐ còng biÕn mÊt”. §· h¬n 1 thế kỉ trôi qua, từ ngày An-đéc-xen viết truyện (1845), ngời đọc khắp hành tinh gần xa, nhÊt lµ nh÷ng b¹n nhá h×nh nh cßn nghe v¨ng v¼ng ®©u ®©y lêi nguyÖn cÇu tha thiÕt cña em bé tội nghiệp: “xin bà đừng bỏ cháu ở nơi này...cháu van bà, bà xin Thợng đế chí nhâ, cho ch¸u vÒ vÒ víi bµ. Ch¾c Ngêi kh«ng tõ chèi ®©u.” ChËp chên trong nh÷ng c¬n m¬.§ªm giao thõa cµng vÒ khuy cµng rÐt, tuyÕt phñ dµy cả mặt đất. Tối tăm, lạnh lẽo, cô đơn. Em bé quẹt hết cả bao diêm. Ngọn lửa diêm nối nhau ch¸y s¸ng. Em thÊy bµ néi hiÖn lªn to lín, hiÒn tõ. Bµ néi cÇm tay em cïng bay lªn cao, cao mãi “chẳng còn đói rét, đau buồn nào đe doạ” em nữa. Hai bà cháu đã “về chầu Thợng đế”. Cũng nh Tiên, Phật, Bụt... trong truyện cổ dân gian Việt Nam, Thợng đế trong truyện cæ Am-®Ðc-xen lµ 1 biÓu tîng vÒ niÒm tin híng tíi c¸i th¸nh thiÖn v« cïng cao c¶, thiªng liêng, tốt đẹp. Thợng đế trong giấc mơ chứ không phải thợng đế trong Kinh thánh, trong đạo giáo. Mơ ớc của em bé là mãi mãi muốn đợc sống bên bà tron yên vui ấm no hp, vĩnh biệt hiện thực đói rét, đau khổ, côi cút, bớc sangh 1 thế giới hp tốt đẹp, đó là lên trời với Thợng đế chí nhân. Em bé đã chết đói, chết rét trong đêm giáo thừa. Thế nhng ngời đọc vẫn cảm thấy em kh«ng chÕt. Nãi vÒ giÊc m¬ em bÐ b¸n diªm, ngßi bót An-®Ðc-xen thÉm ®Ém t×nh nh©n đạo. 3. Ph©n tÝch ý nghÜa h×nh tîng ngän löa – diªm trong truyÖn “CBBD”. Tham kh¶o: §äc truyÖn... ta thÊy h×nh tîng ngän löa lµ h×nh tîng lÊp l¸nh nhÊt. §ã lµ ngän löa của ớc mơ tuổi thơ về mái ấm gia đình, về ấm no hp, đợc ăn ngon mặc đẹp, đợc vui chơi và sống trong tình thơng. Từ những ngọn lửa diêm đã hoá thành những ngôi sao trên trời...để soi đờng cho em bé bay lên ở với bà nội trên Thợng đế. Qua ngọn lửa và ngôi sao, An-đéc-xen đã cảm thông, trân trọng, ngợi ca những ớc mơ bình dị và kì diệu của tuôi thơ. Vẻ đẹp nhân văn của truyện “CBBD” chính là ë h×nh tîng ngän löa Êy..

(14) - HS viÕt bµi. - Gäi HS tr×nh bµy. - Th¶o luËn líp: + ¦u ®iÓm + Nhîc ®iÓm trong bµi lµm cña b¹n. => Rót kinh nghiÖm cho bµi viÕt cña m×nh. - GV nhËn xÐt, chèt l¹i kÜ n¨ng lµm bµi, cho ®iÓm 1 sè bµi. - §äc bµi viÕt tham kh¶o * HDVN: - ¤n tËp kÜ c¸c kiÕn thøc träng t©m. - Xem l¹i & hoµn thiÖn tiÕp c¸c BT./. ----------------------------------------------------------------------------------------------. «n tËp TuÇn 7. * Mục đích yêu cầu: - Giúp hs ôn tập và nâng cao những kiến thức đã học trong tuần. - RÌn kÜ n¨ng tr×nh bµy miÖng, viÕt nh÷ng kiÕn thøc träng t©m. - GD ý thøc hoc tËp bé m«n. A. Néi dung «n tËp: I. PhÇn v¨n: HD HS «n tËp vÒ vb §¸nh nhau víi cèi xay giã: - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m. * Gi¸ trÞ vÒ néi dung & NT: Sù t¬ng ph¶n vÒ mäi mÆt gi÷a §«n Ki-h«-tª vµ Xan-cho Panxa trong tiÓu thuyÕ §«n Ki-h«-tª cña XÐc-van-tÐt t¹o nªn 1 cÆp nh©n vËt bÊt hñ trong vh thế giới. Đôn Ki-hô-tê thật nực cời nhng cơ bản có những phẩm chất đáng quý; Xan-chô Pan-xa cũng có những mặt tốt song cũng bộc lộ nhiều điểm đáng chê trách. II. PhÇn TiÕng ViÖt: - HD hs «n tËp vÒ T×nh th¸i tõ: + GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. HS # nhËn xÐt, bæ sung. + VG chèt l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n:.

(15) Tình thái từ là những từ đợc thêm vào câu để tạo câu nghi vấn, câu cầu khiến, câu cảm thán và để biểu thị các sắc thái tình cảm của ngời nói. Tình thái từ gồm 1 số loại đáng chú ý sau: - T×nh th¸i tõ nghi vÊn: µ, , h¶, hö, chø, ch¨ng... - T×nh th¸i tõ cÇu khiÕn: ®i, nµo, víi... - T×nh th¸i tõ c¶m th¸n: thay, sao,... - T×nh th¸i tõ biÓu thÞ s¾c th¸i t×nh c¶m: ¹, nhÐ, c¬ mµ... Khi nãi vµ viÕt cÇn chó ý sö dông t×nh th¸i tõ phï hîp víi hoµn c¶nh giao tiÕp (quan hÖ tuæi t¸c, thø bËc x· héi, t×nh c¶m...) III PhÇn TLV: - HD hs «n tËp vÒ Miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong v¨n b¶n tù sù: + GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. HS # nhËn xÐt, bæ sung. + VG chèt l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n: Trong vb tự sự, rất ít khi tác giả chỉ thuần kể ngời, kể việc (kể chuyện) mà khi kể thờng đan xen các yếu tố miêu tả và biểu cảm, làm cho việc kể chuyện sinh động và s©u s¾c h¬n. B. LuyÖn tËp: HD HS lµm c¸c bµi tËp: - GV HD HS lµm BT. I. BTTN: 1. Bµi 7 (Trang 45) - HS tù lµm. (kÎ b¶ng theo mÉu). C©u Chän §¸p ¸n §iÓm - GV HD HS tìm đáp án đúng. đáp án đúng - HS đổi vở. - HS chÊm chÐo bµi cña b¹n. - Tổng hợp số điểm đạt đợc /điểm tối ®a. Điểm tối đa:.............Điểm đạt đợc:........ - Tuyªn d¬ng, phª b×nh kÞp thêi. 2. Em hãy hoanh tròn vào chữ cái đầu phơng án đúng nhận định về từ gạc chân: - Nã lµ ngêi cña ngêi ta råi, chø ®©u cßn lµ con t«i? a. T×nh th¸i tõ. b. quan hÖ tõ. - Bố cậu đi có lẽ đợc đến 3 năm rồi đấy. a. T×nh th¸i tõ. b. chØ tõ. - Ông thử tính ra xem bao nhiêu tiền đổ vào đấy? a. T×nh th¸i tõ. b. chØ tõ. - Kh«ng giÕt cËu vµng ®©u nhØ! a. T×nh th¸i tõ. b. th¸n tõ. Tôi đã liệu đâu vào đấy. a. T×nh th¸i tõ. b. chØ tõ. II. BTTL: 1. G¹ch ch©n díi nh÷ng t×nh th¸i tõ vµo trong nh÷ng c©u sau: a. Nh÷ng tªn khæng lå nµo c¬? (§¸nh nhau víi cèi xay giã). b. V¶ l¹i ë nhµ còng rÐt thÕ th«i. (C« bÐ b¸n diªm). c. Giá quẹt 1 que diêm mà sởi cho đỡ rét 1 chút nhỉ. d. Em bÐ reo lªn: Cho ch¸u ®i víi! e. Có lẽ tôi bán con chó đấy ông giáo ạ. g. Sự đời lại cứ thờng nh vậy đấy. h. VÉy ®u«i µ? i. Thấy lão nằn nì mãi, tôi đành chịu vậy. k. Mµy trãi chång bµ ®i, bµ cho mµy xem! l. Vui sao 1 s¸ng th¸ng N¨m. n. Cao c¶ thay nh÷ng tÊm lßng nh©n hËu! m. Mình đã nói với bạn rồi cơ mà! 2. Hãy điền những tình thái từ tìm đợc trong những câu trên vào bảng dới đây: T×nh th¸i tõ.

(16) C©u. T×nh th¸i tõ nghi vÊn. T×nh th¸i tõ cÇu khiÕn. T×nh th¸i tõ c¶m th¸n. T×nh th¸i tõ t×nh c¶m. - HD HS lµm. - Gäi HS tr×nh bµy. NhËn xÐt. 3. Em hãy đọc đoạn văn sau rồi cho biết: Cu Ron đã đi ngang ra sân tới đợc mép vờn. Nó ngẩng nhìn cây khế lấm tấm hoa màu tím nhạt. Trên tán cây, 1 đàn chim non đang ríu rít tập bay chuyền. Những chú chim xanh. Chúng vỗ đôi cánh nhỏ màu xanh, chuyền từ cành nọ sang cành kia và hót: “Chiu chÝt! Chiu chiu chÝt! Vui thÝch! Vui vui thÝch!” Cu Ron toÐt miÖng cêi. §óng lµ vui thÝch. Vui thÝch thËt...Tõ buæi Êy, hÔ cø nghe tiÕng chim: “Chiu chÝt! Chiu chiu chÝt! Vui thÝch! Vui vui thÝch!” lµ cu Ron l¹i n¸o nøc tËp ®i s©u m·i vµo trong vên. (Chú đất nung – Nguyễn Kiên) a. §o¹n v¨n kÓ vÒ viÖc g×? b. ChØ ra c¸c yÕu tè tù sù, miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong ®o¹n v¨n. c. Nhận xét ý nghĩa sự kết hợp các yếu tố đó trong đoạn văn. 4. Em h·y ph©n tÝch vµ PBCN vÒ ®o¹n trÝch “§¸nh nhau víi cèi xay giã”. - HD HS lµm bµi. - Gäi HS tr×nh bµy. - Th¶o luËn líp: + ¦u ®iÓm + Nhîc ®iÓm trong bµi lµm cña b¹n. => Rót kinh nghiÖm cho bµi viÕt cña m×nh. - GV nhËn xÐt, chèt l¹i kÜ n¨ng lµm bµi, cho ®iÓm 1 sè bµi. * HDVN: - ¤n tËp kÜ c¸c kiÕn thøc träng t©m. - Xem l¹i & hoµn thiÖn tiÕp c¸c BT./. ----------------------------------------------------------------------------------------------. «n tËp TuÇn 8. * Mục đích yêu cầu: - Giúp hs ôn tập và nâng cao những kiến thức đã học trong tuần. - RÌn kÜ n¨ng tr×nh bµy miÖng, viÕt nh÷ng kiÕn thøc träng t©m. - GD ý thøc hoc tËp bé m«n. A. Néi dung «n tËp: I. PhÇn v¨n: HD HS «n tËp vÒ vb ChiÕc l¸ cuèi cïng: - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung..

(17) - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m. * T¸c gi¶: O.Hen-ri (1862-1910) lµ nhµ v¨n MÜ chuyªn viÕt truyÖn ng¾n. NhiÒu truyÖn cña ông đã để lại cho bạn đọc những ấn tợng sâu sắc nh Căn gác xép, tên cảnh sát và gã lang thang, Quà tặng của các đạo sĩ... Các truyện của O. Hen-ri thờng nhẹ nhàng nhng toát lên tinh thần nhân đạo, tình yêu thơng những con ngời nghèo khổ, rất cảm động. * Gi¸ trÞ vÒ néi dung & NT: - Tác giả đã thể hiện 1 cách dẫn truyện thật hấp dẫn. Nhân vật chính chỉ thoáng hiện ra rồi mất hút, để lại cô chị (Xiu) cùng với bạn đọc hồi hộp dõi theo chiếc lá trên tờng, thắt lßng cho sè phËn cña Gi«n-xi. ChiÕc l¸ kh«ng r¬i, Gi«n-xi dÇn dÇn khoÎ l¹i vµ còng lµ lóc ngời hoạ sĩ già-tác giả của kiệt tác nghệ thuật duy nhất trong đời – ngã xuống. - Cái chết của ngời hoạ sĩ già để lại trong lòng bạn đọc 1 nỗi buồn chầm chậm, thấm thía nhng không bi luỵ bởi chính nó đã thắp lên ngọn lửa của t/y c/s, của niềm tin vào sức mạnh, sự vĩnh cửu của cái đẹp. II. PhÇn TiÕng ViÖt: - HD hs ôn tập về Từ ngữ địa phơng (tiếp): + GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. HS # nhËn xÐt, bæ sung. + VG chèt l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n: - Từ ngữ toàn dân là từ ngữ thông dụng mang tính chuẩn mực, đợc sử dụng rộng r·i trong ph¹m vi c¶ níc. - Từ ngữ địa phơng: là từ ngữ chỉ sử dụng ở 1 số vùng, 1 số địa phơng nhất định. III PhÇn TLV: - HD hs «n tËp vÒ Dµn ý cña bµi v¨n TS kÕt hîp yÕu tè MT vµ BC: + GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. HS # nhËn xÐt, bæ sung. + VG chèt l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n: - Më bµi: Thêng giíi thiÖu sù viÖc, n/v vµ t×nh huèng x¶y ra c©u chuyÖn. (Còng cã khi nªu kq cña sv, sè phËn n/v tríc.) - Th©n bµi: + Kể lại diễn biến câu chuyện theo 1 trình tự nhất định. (Trả lời các câu hỏi: Câu chuyÖn d· diÔn ra ë ®©u? Khi nµo? Víi ai? Ntn?...) + Trong khi kể, ngời viết thờng kết hợp M<T sv, con ngời và thể hiện t/c, thái độ của mình trớc sv và con ngời đợc MT. - KÕt bµi: Thêng nªu kÕt côc vµ c¶m nghÜ cña ngêi trong cuéc (ngêi kÓ chuyÖn hay n/v nµo đó). B. LuyÖn tËp: HD HS lµm c¸c bµi tËp: - GV HD HS lµm BT. I. BTTN: 1. Bµi 8 (Trang 52) - HS tù lµm. (kÎ b¶ng theo mÉu). C©u Chän §¸p ¸n §iÓm - GV HD HS tìm đáp án đúng. đáp án đúng - HS đổi vở. - GV gäi HS ch÷a bµi, HS chÊm chÐo bµi cña b¹n. - Tổng hợp số điểm đạt đợc /điểm tối Điểm tối đa:.............Điểm đạt đợc:........ ®a. §iÓm tr×nh bµy:........................................ - Tuyªn d¬ng, phª b×nh kÞp thêi. II Bµi tËp tù luËn: - GV HD HS lµm BT. 1. Em h·y giíi thiÖu ng¾n gän vÒ c¸c ho¹ sÜ trong truyÖn ng¾n “ChiÕc l¸ cuèi cïng” cña O.Hen-ri. 2. Đóng vai bác Bơ-men, em hãy diễn tả tâm trạng của bác trớc khi quyết định tìm ra phơng thuốc cứu sống Giôn-xi – vẽ chiếc lá cuối cùng trong cái đêm “khủng khiÕp” Êy..

(18) 3. “Muốn chết là 1 tội lỗi”. Câu nói đó của n/v nào? Xuất hiện trong hoàn cảnh nào? Nó có ý nghĩa ntn đối với n/v nói câu ấy? - HS th¶o luËn theo nhãm. Gäi d¹i diÖn nhãm tr×nh bµy. - NhËn xÐt, bæ sung vµ chèt l¹i néi dung c¬ b¶n. 4. Em hãy giải thích nghĩa của cá TN địa phơng Nam bộ sau đây: - nhµ trÖt: - liÖng: - tÇng trÖt: - vËn ¸o: - b«ng ®iÖp: - tÐ: - mang giÇy: - liÖng: 5. Lập dàn ý cho đề bài sau: Em hãy kể lại 1 câu chuyện vui (hay buồn) đã để lại Ên tîng s©u ®Ëm trong lßng em. A. Më bµi: giíi thiÖu: C©u chuyÖn buån cña em lµ g×? Thêi gian, kh«ng gian x¶y ra c©u chuyÖn? Ên tîng chung? B Th©n bµi: - Kể lại câu chuyện theo 1 trình tự nhất định: + Më ®Çu + DiÔn biÕn + KÕt thóc - Trong khi kể cần chú ý kết hợp miêu tả sự việc, con ngời và thể hiện t/c, thái độ của mình trớc sự việc, con ngời đợc miêu tả. Các yếu tố miêu tả và biểu cảm cần b¸m vµo sù viÖc vµ nh©n vËt.... C. KÕt bµi: - C¶m nghÜ cña em vÒ c©u chuyÖn Êy. 6. Em h·y viÕt phÇn më bµi, kÕt bµi? - HD HS lµm c¸c bµi tËp. - Gäi HS tr×nh bµy. - Th¶o luËn líp: + ¦u ®iÓm + Nhîc ®iÓm trong bµi lµm cña b¹n. => Rót kinh nghiÖm cho bµi viÕt cña m×nh. - GV nhËn xÐt, chèt l¹i kÜ n¨ng lµm bµi, cho ®iÓm 1 sè bµi. 7. Em h·y viÕt phÇn th©n bµi (VN). * HDVN: - ¤n tËp kÜ c¸c kiÕn thøc träng t©m. - Xem l¹i & hoµn thiÖn tiÕp c¸c BT./. ----------------------------------------------------------------------------------------------. * Mục đích yêu cầu:. «n tËp TuÇn 9.

(19) - Giúp hs ôn tập và nâng cao những kiến thức đã học trong tuần. - RÌn kÜ n¨ng tr×nh bµy miÖng, viÕt nh÷ng kiÕn thøc träng t©m. - GD ý thøc hoc tËp bé m«n. A. Néi dung «n tËp: I. PhÇn v¨n: HD HS «n tËp vÒ vb Hai c©y phong. - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m. * T¸c gi¶: Ai-ma-tèp sinh 1928, lµ nhµ v¨n C-r¬-g-xtan – 1 níc céng hoµ ë vïng Trung ¸, thuộc LX trớc đây. Nhiều tp của ông đã rất quen thuộc với bạn đọc VN nh: cây phong lan trùm khăn đỏ, Ngời thầy đầu tiên, Con tàu trắng... * Gi¸ trÞ vÒ néi dung & NT: - Hai c©y phong lµ ®o¹n trÝch ë phÇn ®Çu truyÖn “Ngêi thÇy ®Çu tiªn”. Bèi c¶nh cña truyÖn lµ 1 vïng quª hÎo l¸nh thuéc C-r¬-g-xtan gi÷a nh÷ng n¨m 20 cña TK XX, khi n¬i đây t tởng phong kiến và gia trởng còn nặng nề, do đó PN và trẻ mồ côi bị coi thờng và rẻ róng. - Trong đoạn trích, 2 cây phong đợc miêu tả hết sức sinh động bằng ngòi bút đậm chất hội hoạ. Ngời kể chuyền truyền cho chúng ta ty qh da diết và lòng xúc động đặc biệt vì đấy là 2 cây phong gắn với câu chuyện về thầy Đuy-sen, ngời đã vun trồng ớc mơ, hi väng cho nh÷ng häc trß nhá cña m×nh. III PhÇn TLV: - HD hs «n tËp vÒ ViÕt ®o¹n v¨n, bµi v¨n TS kÕt hîp yÕu tè miªu t¶ vµ BC: B. LuyÖn tËp: HD HS lµm c¸c bµi tËp: - GV HD HS lµm BT. I. BTTN: 1. Bµi 9 (Trang 58) - HS tù lµm. (kÎ b¶ng theo mÉu). C©u Chän §¸p ¸n §iÓm - GV HD HS tìm đáp án đúng. đáp án đúng - HS đổi vở. - - GV gäi HS ch÷a bµi, HS chÊm chÐo bµi cña b¹n. - Tổng hợp số điểm đạt đợc /điểm tối Điểm tối đa:.............Điểm đạt đợc:........ ®a. §iÓm tr×nh bµy:........................................ - Tuyªn d¬ng, phª b×nh kÞp thêi. II. BT TL: - GV HD HS lµm BT. 1. Em hãy đọc đoạn văn sau và trả lời các câu hỏi: “Phía sau làng là dải thảo nguyên hoang vu mất hút trong làn sơng mờ đục...thì thầm to nhỏ về những miền đất bí ẩn đầy sức quyến rũ lẩn sau chân trời xa thẳm biêng biếc kia.” SGK NV 8 tr. 98 (Hai c©y phong – Ai-ma-tèp) a. Néi dung chÝnh cña ®o¹n v¨n lµ g×? b. ChØ ra yÕu tè TS, MT vµ BC trong ®o¹n v¨n. c. Sự kết hợp các yếu tố MT và BC trong đoạn văn TS đó đã đem lại giá trị biểu đạt cho ®o¹n v¨n ntn? - Gäi HS tr×nh bµy – nhËn xÐt. - GV nhận xét, chốt lại kiến thức đúng, cho điểm 1 số em. 2. Em hiÓu h×nh ¶nh hai c©y phong cã ý nghÜa ntn trong tp : “Ng êi thÇy ®Çu tiªn”? - HS lµm bµi. - Gäi HS tr×nh bµy. - Th¶o luËn líp: + ¦u ®iÓm.

(20) + Nhîc ®iÓm trong bµi lµm cña b¹n. => Rót kinh nghiÖm cho bµi viÕt cña m×nh. - GV nhËn xÐt, chèt l¹i kÜ n¨ng lµm bµi, cho ®iÓm 1 sè bµi. - §äc bµi viÕt tham kh¶o: “Trong lµng t«i kh«ng thiÕu g× c¸c lo¹i c©y, nh ng hai c©y phong nµy khc¸ h¼n – chóng cã tiÕng nãi riªng, vµ h¼n ph¶i cã mét t©m hån riªng, chan chøa nh÷ng bµi ca êm dịu.” Bởi lẽ hai cây phong đã gắn liền với tên tuổi một ngời – nhân vật chính của truyÖn – thÇy gi¸o trêng lµng §uy-sen – ngêi thÇy gi¸o ®Çu tiªn – cã c«ng x©y dùng ngôi trờng đầu tiên, xoá mù chữ, đem ánh sáng văn hoá khai sinh cho trẻ con của làng Kuku-rêu trong những năm 20 sau CMT10. Chính thầy đã đem 2 cây phong non về đây cùng víi c« häc trß nghÌo khæ An-t-nai. ThÇy nãi víi An-t-nai: “Hai c©y phong nµy thÇy mang về cho em đấy. Chúng ta sẽ cùng trồng. Và trong khi chúng lớn lên, ngày 1 thêm sức sèng, em còng sÏ trëng thµnh, em sÏ lµ 1 ngêi tèt... Em b©y giê trÎ m¨ng nh 1 th©n c©y non, nh 2 c©y phong nhá nµy...vµ mong sao em sÏ t×m thÊy hp trong häc tËp, ng«i sao nhỏ trong sáng của thầy. Hai cây phong sẽ đứng trên đỉnh đồi này. Và những ngời làng sÏ thÊy lßng vui lªn khi nh×n thÊy chóng. §Õn khi Êy, c/s còng sÏ kh¸c tríc. TÊt c¶ những gì đẹp nhất hãy còn ở phía trớc...” Hai cây phong là nhân chứng câu chuyện xúc động về t/c thầy trò An-t-nai. Thầy Đuy-sen trồng 2 cây phong để gửi gắm ớc mơ, hi vọng của những đứa trẻ nghèo khổ, thông minh, ham häc nh An-t-nai sau nµy sÏ lín lªn, sÏ trëng thµnh, sÏ thµnh ngêi cã Ých. §ã lµ tÊm lßng vµ phÈm chÊt cña ngêi céng s¶n ch©n chÝnh. Hai c©y phong më ®Çu truyÖn, võa nh 1 khóc d¹o ®Çu cho mét bµi ca kh¸ dµi vÒ ty qh vµ con ngêi, lµ nçi buån nhí kh«n ngu«i vÒ qh cña nh÷ng ngêi con xa c¸ch. Hai c©y phong cũng nhắc nhở mỗi chúng ta đừng bao giờ quên quá khứ tuổi thơ, đừng bao giờ quên c«ng ¬n vµ t/c cña ngêi thÇy gi¸o ®Çu tiªn trong c/® m×nh./. 3. H·y ph©n tÝch vµ ph¸t biÓu c¶m nghÜ cña em sau khi häc xong ®o¹n trÝch “Hai c©y phong”. (VN). * HDVN: - ¤n tËp kÜ c¸c kiÕn thøc träng t©m. - Xem l¹i & hoµn thiÖn tiÕp c¸c BT./. ----------------------------------------------------------------------------------------------.

(21) «n tËp TuÇn 10. * Mục đích yêu cầu: - Giúp hs ôn tập và nâng cao những kiến thức đã học trong tuần. - RÌn kÜ n¨ng tr×nh bµy miÖng, viÕt nh÷ng kiÕn thøc träng t©m. - GD ý thøc hoc tËp bé m«n. A. Néi dung «n tËp: I. PhÇn v¨n: HD HS ôn tập về Truyện kí Việt Nam, Thông tin về Ngày trái đất:. - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m. 1. Trình bày lại hệ thống 4 VB truyện kí VN đã học: Tôi đi học, Trong lòng mẹ, Tức nớc vì bê, L·o H¹c. 2. VB: Thông tin về Ngày trái đất năm 2000: * Gi¸ trÞ vÒ néi dung & NT: Lêi kªu gäi b×nh thuêng: “Mét ngµy kh«ng dïng bao ni l«ng” đợc truyền đạt bằng hình thức rất trang trọng: Thông tin về Ngày trái đất năm 2000. Điều đó, cùng với sự giải thích đơn giản mà sáng tỏ về tác hại của việc dùng bao bì ni lông, về lợi ích của việc giảm bớt chất thải ni lông, đã gợi cho chúng ta những việc có thể làm ngay để cải thiện môi trờng sống, để bảo vệ trái đất, ngôi nhà chung của chúng ta. II. PhÇn TiÕng ViÖt: - HD hs «n tËp vÒ Nãi qu¸, nãi gi¶m, nãi tr¸nh: + GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. HS # nhËn xÐt, bæ sung. + VG chèt l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n:  Nói quá: là biện pháp tu từ phóng đại mức độ, quy mô, tính chất của sự vật, hiện tợng đợc miêu tả để nhấn mạnh, gây ấn tợng, tăng sức biểu cảm.  Nói giảm nói tránh: Là 1 biện pháp tu từ dùng cách diễn đạt tế nhị, uyển chuyển, trt¸nh g©y c¶m g¸ic ®au buån, ghª sî, nÆng nÒ, tr¸nh th« tôc, thiÕu lÞch sù. B. LuyÖn tËp: HD HS lµm c¸c bµi tËp: I. BTTN: 1. Bµi 10 (Trang 65) - HS tù lµm. (kÎ b¶ng theo mÉu). C©u Chän §¸p ¸n §iÓm - GV HD HS tìm đáp án đúng. đáp án đúng - HS đổi vở. - - GV gäi HS ch÷a bµi, HS chÊm chÐo bµi cña b¹n. - Tổng hợp số điểm đạt đợc /điểm tối Điểm tối đa:.............Điểm đạt đợc:........ ®a. §iÓm tr×nh bµy:........................................ - Tuyªn d¬ng, phª b×nh kÞp thêi. 2. “¤ng lµ nhµ v¨n hiÖn thùc xuÊt s¾c víi nh÷ng truyÖn ng¾n, truyÖn dµi ch©n thùc viÕt về ngời nông dân nghèo đói bị vùi dập và ngời trí thức nghèo sống mòn mỏi, bế tắc trong x· héi cò.” Từ “Ông” trong nhận định trên chỉ nhà văn nào? A. Nguyªn Hång B. Nam Cao C. Ng« TÊt Tè D. Thanh TÞnh II. BT TL: - GV HD HS lµm BT. 1. Bằng những kiến thức về truyện kí VN hiện đại (SGK NV 8 – Tập 1), em hãy điền nh÷ng th«ng tin chÝnh x¸c vµo chç trèng trong VD sau: Nhµ v¨n NguyÔn Tu©n cho r»ng: + Với tiểu thuyết “..........”, tác giả.............đã xui ngời dân nổi loạn”. + Trong cái tối giời tối đất của đồng lúa ngày xa, thấy sừng sững cái chân dung cña.........

(22) 2. Em hãy cho biết ngày 22. 4 là ngày gì? ý nghĩa của ngày đó? 3. Tìm những TN dùng để nói quá trong đoạn văn sau: “ Mùa đông năm ấy, đằng nhà anh Tại mợn ngời đến nhà cô Pha đánh tiếng. Nhà cô Pha b»ng lßng... ThÇy c« Pha chØ chª cã mét c©u: “Ph¶i c¸i nhµ nã khÝ thanh b¹ch:. Th× mÑ cô Pha kêu lên rằng: “Ôi chao,thầy nó chỉ nghĩ lẩn thẩn sự đời. Nghèo thì càng dễ ở với nhau. T«i chØ thÝch nh÷ng n¬i còng tiÒm tiÖm nh m×nh.” (T« Hoµi) 4. Em hãy vận dụng cách nói giảm trong những câu trả lời để thể hiện ý chê của em: a. B¹n thÊy chiÕc ¸o cña m×nh ntn? - T«i nhËn thÊy nã kh«ng hîp víi b¹n l¾m. b. Chè nấu nh vậy đã đợc cha? c. Bøc tranh m×nh vÏ tuyÖt cha? d. B¹n thÊy bµi tËp lµm v¨n cña m×nh thÕ nµo? e. Hoµ cã tèt víi b¹n kh«ng? - HS lµm bµi. - Gäi HS tr×nh bµy. - Th¶o luËn líp: + ¦u ®iÓm + Nhîc ®iÓm trong bµi lµm cña b¹n. => Rót kinh nghiÖm cho bµi cña m×nh. - GV nhËn xÐt, chèt l¹i kÜ n¨ng lµm bµi, cho ®iÓm 1 sè bµi. * HDVN: - ¤n tËp kÜ c¸c kiÕn thøc träng t©m. - Xem l¹i & hoµn thiÖn tiÕp c¸c BT./.. «n tËp TuÇn 11. * Mục đích yêu cầu: - Giúp hs ôn tập và nâng cao những kiến thức đã học trong tuần. - RÌn kÜ n¨ng tr×nh bµy miÖng, viÕt nh÷ng kiÕn thøc träng t©m. - GD ý thøc hoc tËp bé m«n. A. Néi dung «n tËp: I. PhÇn TiÕng ViÖt: - HD hs «n tËp vÒ C©u ghÐp: + GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. HS # nhËn xÐt, bæ sung. + VG chèt l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n: - C©u ghÐp lµ c©u cã tõ 2 hoÆc nhiÒu côm C-V kh«ng bao chøa nhau t¹o thµnh. Mçi cụm C-V này đợc gọi là 1 vế câu. - Cã 2 c¸ch nèi c¸c vÕ c©u: a. Dïng c¸c tõ cã t/d nèi: o Nèi b»ng 1 qht. o Nèi b»ng 1 cÆp qht. o Nối bằng 1 cặp phó từ, đại từ hay chỉ từ thờng đi đôi với nhau (cặp từ hô øng). b. Kh«ng dïng tõ nèi: Trong trêng hîp nµy, gi÷a c¸c vÕ c©u cÇn cã dÊu phÈy, dÊu chÊm phÈy hoÆc dÊu hai chÊm. III PhÇn TLV: - HD hs «n tËp: T×m hiÓu chung vÒVB thuyÕt minh: + GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. HS # nhËn xÐt, bæ sung. + VG chèt l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n:.

(23) - VB thuyết minh là kiểu VB thông dụng trong mọi lĩnh vực đời sống nhằm cung cấp tri thức (kiến thức) về đặc điểm, tính chất, nguyên nhân... của các hiện tợng, sự vật trong tự nhiªn, x· héi b»ng ph¬ng thóc tr×nh bµy, giíi thiÖu, gi¶i thÝch. VD: + Giíi thiÖu 1 n/v ls. + --------------- miền quê, 1 vùng địa lí. + ---------------đặc sản, 1 món ăn. + ---------------vÞ thuèc. + ---------------loµi hoa, loµi chim, loµi thó... - Tri thức trong VB thuyết minh đòi hỏi khách quan, xác thực, hữu ích cho con ngời. - VB thuyết minh cần đợc trình bày chính xác, rõ ràng, chặt chẽ và hấp dẫn. B. LuyÖn tËp: HD HS lµm c¸c bµi tËp: I. BTTN: 1. Bµi 11 (Trang ). - HS tù lµm. (kÎ b¶ng theo mÉu). C©u Chän §¸p ¸n §iÓm - GV HD HS tìm đáp án đúng. đáp án đúng - HS đổi vở. - - GV gäi HS ch÷a bµi, HS chÊm chÐo bµi cña b¹n. - Tổng hợp số điểm đạt đợc /điểm tối Điểm tối đa:.............Điểm đạt đợc:........ ®a. §iÓm tr×nh bµy:........................................ - Tuyªn d¬ng, phª b×nh kÞp thêi. II. BT TL: - GV HD HS lµm BT. 1. Ph©n lo¹i c©u ghÐp? - Cã 2 lo¹i: a. Câu ghép C-P: là câu ghép có 2 vế, 1 vế chính và 1 vế phụ, giữa 2 vế đợc nối với nhau b»ng qht. - C©u ghÐp C-P gåm: + C©u ghÐp C-P chØ nguyªn nh©n – hÖ qu¶. C¸c qht thêng dïng lµ: v×, do, bëi, t¹i, nªn, cho nªn, mµ... VD: Vì hoa nên phải đánh đờng tìm hoa (TruyÖn KiÒu) T¹i ai h¸ d¸m phô lßng cè nh©n? (TruyÖn KiÒu) Bëi ch¨ng ¨n ë 2 lßng Cho nên phận thiếp long đông một đời. (Ca dao) Lam chăm chỉ và có phơng pháp học tập tốt nên năm học nào bạn cũng đạt danh hiÖu hs giái, + C©u ghÐp C-P chØ ®k – gi¶ thiÕt, hÖ qu¶: thêng dïng c¸c qht: nÕu, gi¸, hÔ, th×... VD: Hễ còn 1 tên xâm lợc trên đất nớc ta thì ta còn phải chiến đấu quét sạch nó đi! (HCM) NÕu mµ trêi kh«ng ma th× líp ta sÏ ®i c¾m tr¹i. + C©u ghÐp C-P chØ sù nhîng bé – t¨ng tiÕn, thêng dïng c¸c qht: tuy, dÉu, dï, mµ, mÆc dầu, thà rằng...(khi vế chính đứng sau thì có thể dùng: nhng, mà, nhng mà đặt đầu vế chÝnh). VD: Tuy tuổi cao sức yếu, nhng BH vẫn quyết tâm lên đờng đi chiến dịch. + Câu ghép chính phụ chỉ mục đích sự việc, thờng dùng các qht: để, đặng, cho...(ở đầu vế chính có thể dùng thì, khi vế chính đứng sau). VD: §Ó vui lßng cha mÑ th× em ph¶i häc tËp tèt. b. Câu ghép liên hợp: Là loại câu ghép trong đó các vế bình đẳng với nhau về ngữ pháp, có thể không dùng qht để nối các vế, hoặc chỉ nối các vế câu bằng những qht liên hợp..

(24) + Câu ghép liên hợp không dùng qht để nối các vế, mà chỉ dùng dấu phẩy. VD; Trên đồng cạn, dới dồng sâu Chång cµy, vî cÊy, con tr©u ®i bõa. + Câu ghép liên hợp sd từ và để chỉ quan hệ bổ sung, hoặc quan hệ đồng thời giữa 2 vế. VD: C¸i ®Çu l·o ngoÑo vÒ 1 bªn vµ c¸i miÖng mãm mÐm cña l·o mÕu nh con nÝt. + Câu ghép liên hợp sd từ rồi để chỉ qh nối tiếp. VD: Hai ngời giằng co nhau, du dẩy nhau, rồi ai nấy đều buông gậy ra. + Câu ghép liên hợp sd các từ mà, còn, chứ... để chỉ qh tơng phản hay nghịch đối. VD: Bắp và muối đã cạn mà lòng dân vẫn vững nh núi. (Lßng d©n – Hoµng Long) + Câu ghép liên hợp có 2 vế sóng đôi nhau, hô ứng nhau, sd các cụm từ: không chỉ...mà cßn, võa...võa, ®ang...®ang,... VD: Võa ¨n cíp võa la lµng. 2.. Em hãy tạo những câu ghép có vế câu chỉ nguyên nhân trái ngợc với sv đã nêu: a. Nam vẫn đến lớp đúng giờ. - Tuy nhà xa, Nam vẫn đến lớp đúng giờ. - Nhà ở xa nhng Nam vẫ đến lớp đúng giờ. - Nam vẫn đến lớp đúng giờ tuy nhà ở xa. - Dù nhà xa, Nam vẫn đến lớp đúng giờ. b. Hoµ vÉn miÖt mµi lµm bµi thùc hµnh Ng÷ V¨n. c. Nam vÉn cè g¾ng gióp b¹n vît khã. d. Ai còng cè g¾ng hoµn thµnh nhiÖm vô häc tËp. 3. Em hãy thuyết minh về bánh đậu xanh – 1 đặc sản của Hải Dơng. - HS lµm bµi. - Gäi HS tr×nh bµy. - Th¶o luËn líp: + ¦u ®iÓm + Nhîc ®iÓm trong bµi lµm cña b¹n. => Rót kinh nghiÖm cho bµi cña m×nh. - GV nhËn xÐt, chèt l¹i kÜ n¨ng lµm bµi, cho ®iÓm 1 sè bµi. * HDVN: - ¤n tËp kÜ c¸c kiÕn thøc träng t©m. - Xem l¹i & hoµn thiÖn tiÕp c¸c BT./. ----------------------------------------------------------------------------------------------. «n tËp TuÇn 12. * Mục đích yêu cầu: - Giúp hs ôn tập và nâng cao những kiến thức đã học trong tuần. - RÌn kÜ n¨ng tr×nh bµy miÖng, viÕt nh÷ng kiÕn thøc träng t©m. - GD ý thøc hoc tËp bé m«n. A. Néi dung «n tËp: I. PhÇn v¨n: HD HS «n tËp vÒ vb ¤n dÞch, thuèc l¸:. - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m..

(25) * Tác giả: Nguyễn Khắc Viện – “Từ thuốc lá đến ma tuý – Bệnh nghiện” * Gi¸ trÞ vÒ néi dung & NT: - Gièng nh «n dÞch, thuèc l¸ rÊt dÔ l©y lan vµ g©y nh÷ng tæn thÊt to lín cho søc khoÎ vµ tÝnh m¹ng con ngêi. Song n¹n nghiÖn thuèc l¸ cßn nguy hiÓm h¬n c¶ «n dÞch: nã gÆm nhấm sk con ngời nên không dễ kịp thời nhận biết, nó gây tác hại nhiều mặt đến c/s gđ và xh. Bởi vậy muốn chống lại nó, cần phải có quyết tâm cao hơn và biện pháp triệt để hơn là phßng chèng «n dÞch. II. PhÇn TiÕng ViÖt: - HD hs «n tËp vÒ c©u ghÐp (tiÕp): + GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. HS # nhËn xÐt, bæ sung. + VG chèt l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n: - C¸c vÕ cña c©u ghÐp cã qh ý nghÜa víi nhau kh¸ chÆt chÏ: Qh ng/nh©n - ®k (gi¶ thiết), tơng phản – tăng tiến, qh lựa chọn, bổ sung, nối tiếp, đồng thời, giải thích, mục đích... - Mỗi qh thờng đợc đánh dấu bằng những qh từ, căph qh từ hoặc cặp từ hô ứng nhất định. -Chú ý: Tuy nhiên để nhận biết chính xác qh ý nghĩa giữa các vế câu, trong nhiều trờng hợp, ta phải dựa vào văn cảnh hoặc hoàn cảnh giao tiếp. III PhÇn TLV: - HD hs «n tËp vÒ Ph¬ng ph¸p thuyÕt minh: + Muốn có tri thức để làm tốt bài văn thuyết minh, ngời viết phải qs, tìm hiểu s/v, hiện tợng cần thuyết minh, nhất là phải nắm bắt đợc bản chất, đặc trng của chúng, để tránh sa vµo tr×nh bµy c¸c biªñ hiÖn kh«ng tiªu biÓu, kh«ng q/träng. + §Ó bµi v¨n thuyÕt minh cã søc thuyÕt phôc, dÔ hiÓu, s¸ng râ, ngêi ta cã thÓ sö dụng phối hợp nhiều phơng pháp thuyết minh nh: nêu định nghĩa, giải thích, liệt kê, nêu VD, dïng sè liÖu, so s¸nh, ph©n tÝch, ph©n lo¹i... B. LuyÖn tËp: HD HS lµm c¸c bµi tËp: I. BTTN: 1. Bµi 12 (Trang ....) - HS tù lµm. (kÎ b¶ng theo mÉu). C©u Chän §¸p ¸n §iÓm - GV HD HS tìm đáp án đúng. đáp án đúng - HS đổi vở. - - GV gäi HS ch÷a bµi, HS chÊm chÐo bµi cña b¹n. - Tổng hợp số điểm đạt đợc /điểm tối Điểm tối đa:.............Điểm đạt đợc:........ ®a. §iÓm tr×nh bµy:........................................ - Tuyªn d¬ng, phª b×nh kÞp thêi. 2. Bµi B. C©u ghÐp (Thùc hµnh Ng÷ V¨n 8 – tËp I – Tr. 84). II. BTTL: 1. Em hãy viết một đoạn văn khoảng 5 câu, trong đó có 2 câu nêu nguyên nhân và 1 câu nêu điều kiện của việc đọc sách. 2. §äc ®o¹n trÝch sau vµ r¶ lêi c©u hái: “ Chóng ta muèn hoµ b×nh, chóng ta ph¶i nh©n nhîng. Nhng chóng ta cµng nh©n nhîng, thùc d©n Ph¸p cµng lÊn tíi, v× chóng quyÕt t©m cíp níc ta mpptj lÇn n÷a!” a. Ph©n tÝch sù tinh tÕ cña B¸c trong c¸ch dïng c©u ghÐp ë ®o¹n trÝch trªn. b. Trong c©u: “Chóng ta muèn hoµ b×nh, chóng ta ph¶i nh©n nhîng.”, nÕu ta thªm cặp qht để nối 2 vế câu thì ý nghĩa của câu có gì thay đổi? HD: a. ở câu thứ nhất, Bác không dùng qht để nối -> thể hiện tính khái quát, khẳng định. C©u thø 2 sö dông qht “nhng”, cÆp phô tõ “cµng ...cµng...” nh»m nªu sù t¬ng ph¶n gi÷a mong muốn của nhân dân ta với hành động xâm lợc của thực dân Pháp. C¸ch nªu c¸c qh râ rµng nh vËy lµm cho c¸ch lËp luËn trë nªn ng¾n gän, thuyÕt phôc. b. Nếu ta thêm cặp qht để nối thì qh giữa 2 vế trở nên không rõ ràng, vì thế tính hiện thực và tính khẳng định bị giảm bớt..

(26) 3. Em hãy tìm trong các vb thuyết minh: Thông tin về ngày trái đất năm 2000 và Ôn dịch, thuốc lá , ghi lại các phơng pháp thuyết minh đợc sd vào bảng sau: STT. Ph¬ng ph¸p thuyÕt Th«ng tin vÒ ngµy Tr¸i ¤n dÞch, thuèc l¸ minh đất năm 2000 1 Nªu §N, gi¶i thÝch 2 LiÖt kª 3 Nªu vÝ dô 4 Dïng con sè (sè liÖu) 5 So s¸nh 6 Ph©n lo¹i, ph©n tÝch 4. VB sau ®©y cã ph¶i lµ VB thuyÕt minh kh«ng? “ ở nớc ta, tiền giấy đợc phát hành lần đầu tiên dới thời nhà Hồ 1400 – 1407 nhng tồn tại trong thêi gian ng¾n. Sau khi Ph¸p x©m lîc, ng©n hµng §«ng D¬ng1875 vµ tiÒn giÊy b¾t đầu đợc phát hành ở Nam Kì và Hải Phòng vào năm 1891 – 1892. Ngày 31/1/ 1945, nớc VNDCCH ra đời, chính phủ đã kí nghị định phát hành tiền giấy VN. Tờ giấy bạc đầu tiên ra đời ngày 30/4/1946. từ đó đến nay, nớc ta trải qua 2 lần đổi tiền 1958 và 1985 và 1 lần thèng nhÊt tiÒn tÖ hai miÒn theo lo¹i tiÒn míi 1978. => VB thuyÕt minh vÒ tiÒn giÊy VN. 5. Em h·y viÕt thuyÕt minh, giíi thiÖu vÒ mét mãn ¨n d©n téc. - HS viÕt bµi. - Gäi HS tr×nh bµy. - Th¶o luËn líp: + ¦u ®iÓm + Nhîc ®iÓm trong bµi lµm cña b¹n. => Rót kinh nghiÖm cho bµi viÕt cña m×nh. - GV nhËn xÐt, chèt l¹i kÜ n¨ng lµm bµi, cho ®iÓm 1 sè bµi. * HDVN: - ¤n tËp kÜ c¸c kiÕn thøc träng t©m. - Xem l¹i & hoµn thiÖn tiÕp c¸c BT./. ----------------------------------------------------------------------------------------------. «n tËp TuÇn 13. * Mục đích yêu cầu: - Giúp hs ôn tập và nâng cao những kiến thức đã học trong tuần. - RÌn kÜ n¨ng tr×nh bµy miÖng, viÕt nh÷ng kiÕn thøc träng t©m..

(27) - GD ý thøc hoc tËp bé m«n. A. Néi dung «n tËp: I. PhÇn v¨n: HD HS «n tËp vÒ vb Bµi to¸n d©n sè: - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m. * T¸c gi¶: Th¸i An – B¸o GD&T§ Chñ nhËt sè 28-1995. * Gi¸ trÞ vÒ néi dung & NT: - §Êt ®ai kh«ng sinh thªm, con ngêi l¹i ngµy cµng nhiÒu lªn gÊp béi. NÕu kh«ng h¹n chÕ sù gia t¨ng d©n sè th× con ngêi sÏ tù lµm h¹i chÝnh m×nh. Tõ c©u chuyÖn mét bµi to¸n cổ về cấp số nhân, tác giả đã đa ra các con số buộc ngời đọc phải liên tởng và suy ngẫm về sự gia tăng dân số đáng lo ngại của hế giới, nhất là ở các nớc chậm phát triển. HD HS ôn tập về vb Chơng trình địa phơng (phần văn): II. PhÇn TiÕng ViÖt: - HD hs ôn tập về Dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm: + GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. HS # nhËn xÐt, bæ sung. + VG chèt l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n: - Dấu ngoặc đơn dùng để đánh dấu phần chú thích (giải thích, thuyết minh, bổ sung thªm). - Dấu hai chấm dùng để: + Đánh dấu (báo trớc) phần giải thích, thuyết minh cho một phần trớc đó. + Đánh dấu (báo trớc) lời dẫn trực tiếp (dùng với dấu ngoặc kép) hay lời đối thoại (dïng víi dÊu g¹ch ngang). III PhÇn TLV: - HD hs «n tËp vÒ §Ò v¨n thuyÕt minh vµ c¸ch lµm bµi v¨n thuyÕt minh: + + GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. HS # nhËn xÐt, bæ sung. + VG chèt l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n: - Đề văn thuyết minh nêu các đối tợng để ngời làm bài trình bày tri thức về chúng. - Để làm bài văn thuyết minh, cần tìm hiểu kĩ đối tợng thuyết minh, xác định rõ phạm vi tri thức về đối tợng đó, sử dụng phơng pháp thuyết minh thích hợp, ngôn từ chính x¸c, dÔ hiÓu. - Bè côc bµi v¨n thuÕyt minh thêng cã 3 phÇn: + Mở bài: giới thiệu đối tợng thuyết minh. + Thân bài: trình bày cấu tạo, các đặc điểm, lợi ích,...của đối tợng. + Kết bài: Bày tỏ thái độ đối với đối tợng. B. LuyÖn tËp: HD HS lµm c¸c bµi tËp: I. BTTN: 1. Bµi 13 (Trang ....) - HS tù lµm. (kÎ b¶ng theo mÉu). C©u Chän §¸p ¸n §iÓm - GV HD HS tìm đáp án đúng. đáp án đúng - HS đổi vở. - - GV gäi HS ch÷a bµi, HS chÊm chÐo bµi cña b¹n. - Tổng hợp số điểm đạt đợc /điểm tối Điểm tối đa:.............Điểm đạt đợc:........ ®a. §iÓm tr×nh bµy:........................................ - Tuyªn d¬ng, phª b×nh kÞp thêi. II. BTTL: - GV HD HS lµm BT. 1. Hãy giới thiệu về một nhà thơ, nhà văn của quê hơng em hoặc nơi gia đình em đang sèng. - VD: + Nhµ th¬ TrÇn §¨ng Khoa vµ tËp th¬: gãc s©n vµ kho¶ng trêi. + Tác giả Nguyễn Ngọc Minh và tập thơ: Hơng đời. (Bµi giíi thiÖu cña NguyÔn ViÖt Nga – Nhµ v¨n – Héi VHNT HD..

(28) Bµi giíi thiÖu cña Th¹c SÜ NguyÔn Thanh Lý – Phã hiÖu trëng trêng C§SP H¶i D¬ng) 2. Su tÇm vµ chÐp l¹i mét bµi th¬, mét bµi v¨n viÕt vÒ quª h¬ng mµ em thÊy hay vµ gîi cho em nhiÒu suy nghÜ vµ t×nh c¶m cña nh÷ng ngêi con xa quª. 3. Em hãy đặt đề văn cho đoạn văn sau đây: a. §Òn Ngäc S¬n ở HN có cảnh đẹp là đền Ngọc Sơn ở giữa hồ Hoàn Kiếm. Đền này làm từ đời nhà Hậu Lê, trên 1 cái gò nổi lên ở giữa hồ. Ngời đi lại phải qua 1 cái cầu bằng gỗ. ậ ngoài đờng đi vào, về bên trtái có 1 cái núi đá, ngời ta đắp lên, và có xây một cái tháp vuông, ở trên ngọn có cái ngòi bút đề là “Bút Tháp”. Vào đến gần cầu, ở trên là cái của tò vò có cái nghiên bút, đề là “Nghiên Đài”. Vì đền Ngọc Sơn thờ Văn Xơng Đế Quân là 1 vị thần coi vÒ viÖc vh, cho nªn míi x©y nh÷ng nghiªn bót nh thÕ. Trớc của đền có cái nhà thuỷ tạ gọi là “Trấn Ba Đình”, giữa có dựng cái bia đá để ghi sự tích cái đền ấy. Đến mùa nóng nực, ngời ta hay ra đấy hóng mát và ngắm phong c¶nh, thËt lµ cã bÒ thanh thó l¾m.” 4. Giíi thiÖu mét di tÝch lÞch sö hoÆc mét danh lam th¾ng c¶nh næi tiÕng cña quª h¬ng em. - HS lµm bµi. - Gäi HS tr×nh bµy. - Th¶o luËn líp: + ¦u ®iÓm + Nhîc ®iÓm trong bµi lµm cña b¹n. => Rót kinh nghiÖm cho bµi viÕt cña m×nh. - GV nhËn xÐt, chèt l¹i kÜ n¨ng lµm bµi, cho ®iÓm 1 sè bµi. * HDVN: - ¤n tËp kÜ c¸c kiÕn thøc träng t©m. - Xem l¹i & hoµn thiÖn tiÕp c¸c BT./. ----------------------------------------------------------------------------------------------.

(29) «n tËp TuÇn 14. * Mục đích yêu cầu: - Giúp hs ôn tập và nâng cao những kiến thức đã học trong tuần. - RÌn kÜ n¨ng tr×nh bµy miÖng, viÕt nh÷ng kiÕn thøc träng t©m. - GD ý thøc hoc tËp bé m«n. A. Néi dung «n tËp: I. PhÇn TiÕng ViÖt: - HD hs «n tËp vÒ DÊu ngoÆc kÐp: + GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. HS # nhËn xÐt, bæ sung. + VG chèt l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n: - Dấu ngoặc kép dùng để: + §¸nh dÊu tõ ng÷, c©u, ®o¹n dÉn trùc tiÕp. + Đánh dấu từ ngữ đợc hiểu theo nghĩa đặc biệt hau có hàm ý mỉa mai. + Đánh dấu tên tác phẩm, tờ báo, tập san... đợc dẫn. III PhÇn TLV: - HD hs ôn tập về Luyện nói: thuyết minh một thứ đồ dùng. B. LuyÖn tËp: HD HS lµm c¸c bµi tËp: I. BTTN: 1. Bµi 14 (Trang 91) - HS tù lµm. (kÎ b¶ng theo mÉu). C©u Chän §¸p ¸n §iÓm - GV HD HS tìm đáp án đúng. đáp án đúng - HS đổi vở. - - GV gäi HS ch÷a bµi, HS chÊm chÐo bµi cña b¹n. - Tổng hợp số điểm đạt đợc /điểm tối Điểm tối đa:.............Điểm đạt đợc:........ ®a. §iÓm tr×nh bµy:........................................ - Tuyªn d¬ng, phª b×nh kÞp thêi. II. BTTL: - GV HD HS lµm BT. 1. Chép lại đoạn văn ở câu 20 – BTTN, gạch 1 gạch dới từ đã điền. 1. Giới thiệu về cuốn hồi kí “Thời thơ ấu” của nhà văn Nguyên Hồng, trong đó có sử dụng dấu hai chấm, dấu ngoặc đơn, dấu ngoặc kép 1 cách thích hợp. 2. Đọc bài tham khảo:. ¸o dµi truyÒn thèng viÖt nam Có thể nói gần nh câu đầu tiên của những ngời nớc ngoài thốt lên khi đặt chân xuống sân bay là: "Phụ nữ Việt Nam đẹp và đáng yêu quá"! Vâng, có đợc nhận xét xác đáng nh vậy có lẽ bởi ấn tợng đầu tiên của họ là hình ảnh các cô gái VN thớt tha, duyên d¸ng trong bé ¸o dµi truyÒn thèng cña d©n téc. §iÒu k× diÖu lµ bÊt k× ngêi phô n÷ ViÖt Nam nào khi mặc chiếc áo dài vào đều trở nên xinh đẹp hơn, dịu dàng hơn, trẻ trung hơn vẻ đẹp đặc trng của phong cách á đông. Nói cách khác, tà áo dài đã tôn vinh vẻ đẹp của các cô gái VN: Màu trắng tinh khôi cña n÷ sinh c¸c trêng Trung häc, cña nh÷ng d¸ng kiÒu Hµ Néi, mµu tÝm biÕc trong buæi chiều hoàng hôn nơi cố đô Huế, màu chanh vàng dịu óng ả của cô gái Hà Đông, màu hồng t¬i rùc rì cña thiÕu n÷ H¶i Phßng, mµu lam tÝm cña c¸c c« g¸i §µ L¹t hay thµnh phè mang tªn B¸c... Quả đúng vậy, chiếc áo dài - niềm tự hào của phụ nữ VN, của dân tộc VN! Là tâm hån cña quª h¬ng xø së VN! "Tung bay tà áo tung bay! xôn xao 1 chiều nắng đỏ! Tung bay tµ ¸o th©n quen, c¸nh chim vÉy chµo ngän giã! Tung bay tµ ¸o tung bay, tÝm biÕc nh÷ng chiÒu hoµng h«n!...".

(30) Vâng cũng chính tà áo dài đã là 1 dấu ấn không thể quên của mỗi ngời con VN nơi xa xứ! Là ấn tợng khó phai trong lòng mỗi du khách nớc ngoài đã ít nhất 1 lần nhìn thấy c¸c c« g¸i VN trong tµ ¸o m¶nh mai vµ duyªn d¸ng Êy! 3. §äc bµi tham kh¶o:. Lẵng hoa với chủ đề: "Mái ấm gia đình". Nh chúng ta đều biết, hạnh phúc gia đình không phải là quà tặng của số phận mà là phần thởng, là thành quả lao động bền bỉ, miệt mài, thông minh của mỗi ngời, trong đó có vai trß v« cïng quan träng cña ngêi phô n÷. Bëi v× hä lu«n lµ ngêi biÕt t¹o cho kh«ng khÝ gia đình vui tơi, thoải mái. Mỗi căn nhà là 1 không gian của 1 tổ ấm hạnh phúc. ở đó là nh÷ng b÷a ¨n ngon miÖng chø kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i sang träng, nh÷ng b«ng hoa t¬i th¾m, nh÷ng quyÓn s¸ch hay, nh÷ng c©u chuyÖn thó vÞ, nh÷ng ¸nh m¾t vui vÎ vµ c¶ nh÷ng tiÕng cêi. §ã lµ chç dùa cña 1 h¹nh phóc l©u bÒn! V©ng! §ã lµ tÊt c¶ nh÷ng g× mµ t«i muèn göi g¾m trong l½ng hoa nhá xinh nµy víi chủ đề: "Mái ấm gia đình"! Mọi ngời thấy đấy: 3 cành thuỷ trúc vơn cao, cứng cáp này là tợng trng cho căn nhà xinh xắn, vững chãi của chúng ta. Trong đó, bông hồng nhung khoẻ khoắn, vợt lên là hình ảnh của ngời chồng, ngời cha - điểm tựa vững vàng nhất trong gia đình. Bông đồng tiền nhiÒu c¸nh rùc rì - Êy lµ ngêi vî, ngêi mÑ dÞu hiÒn, nh©n hËu, thuû chung, "giái viÖc níc, đảm việc nhà". Cũng ở nơi này, các thế hệ con cháu sum vầy, đoàn tụ vui vẻ, đầm ấm trong sự nâng niu, gìn giữ của tất cả mọi thành viên trong gia đình. Vâng, những bông bé nhỏ, chúm chím, những chiếc lá xanh non vừa cứng cáp, vừa mềm mại, vừa nhỏ xinh đã nói lên điều đó! "Mái ấm gia đình" - đó là không gian của sự nghỉ ngơi, của sự cảm thông và sẵn sµng chia sÎ. Víi mét m¸i Êm nh thÕ lÏ nµo ta l¹i kh«ng h¸o høc trë vÒ sau nh÷ng lo ©u tÊt bËt cña cuéc sèng bªn ngoµi x· héi? Vâng! Đó là hình ảnh 1 gia đình lí tởng của XH VN hiện đại mà vẫn mang đậm màu sắc truyền thống tốt đẹp của DT: Vui tơi, đầm ấm, hạnh phúc và thành đạt! - Đó còn là niềm mơ ớc muôn đời của mỗi con ngời chúng ta! * HS lµm bµi (2). - Gäi HS tr×nh bµy. - Th¶o luËn líp: + ¦u ®iÓm + Nhîc ®iÓm trong bµi lµm cña b¹n. => Rót kinh nghiÖm cho bµi viÕt cña m×nh. - GV nhËn xÐt, chèt l¹i kÜ n¨ng lµm bµi, cho ®iÓm 1 sè bµi. * HDVN: - ¤n tËp kÜ c¸c kiÕn thøc träng t©m. - Xem l¹i & hoµn thiÖn tiÕp c¸c BT./. ----------------------------------------------------------------------------------------------.

(31) «n tËp TuÇn 15. * Mục đích yêu cầu: - Giúp hs ôn tập và nâng cao những kiến thức đã học trong tuần. - RÌn kÜ n¨ng tr×nh bµy miÖng, viÕt nh÷ng kiÕn thøc träng t©m. - GD ý thøc hoc tËp bé m«n. A. Néi dung «n tËp: I. PhÇn v¨n: HD HS ôn tập về vb Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác, Đập đá ở Côn Lôn: - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m. 1. Vµo nhµ ngôc Qu¶ng §«ng c¶m t¸c * Tác giả: Phan Bội Châu (1867 – 1940) là chiến sĩ c/m vĩ đại của dt ta trong 3 thập niên đầu TK XX. Năm 1930, cụ đang hoạt động c/m tại TQ thì bị bắt. Tại nhà ngục, trong đêm đầu tiên cụ đã viết bài thơ này để an ủi, động viên mình. * Gi¸ trÞ vÒ néi dung & NT: - Bằng giọng điệu hào hùng có sức lôi cuốn mạnh mẽ, bài thơ đã thể hiện phong thái ung dung, đờng hoàng và khí phách kiên cờng, bất khuất vợt lên trên cảnh tù ngục khốc liÖt cña nhµ chÝ sÜ yªu níc PBC. 2. Đập đá ở Côn Lôn: * T¸c gi¶: Phan Ch©u Trinh (1872 – 1926), quª ë Qu¶ng Nam, ®Ëu phã b¶ng. Cô lµ 1 c/s yªu níc, 1 nhµ c/m lçi l¹c cña níc ta, lµ c/s tiªn phong, nªu cao ngän cê d©n chñ, chèng phong kiÕn thùc d©n, gi¶i phãng dt. Th¬ v¨n cña Cô võa ®anh thÐp, hïng biÖn, võa th¾m thiết, trữ tình. Năm 1908, Khi bị thực dân Pháp bắt và đày ra Côn Đảo, phải lao động khổ sai, Cụ đã viết bài thơ này. * Gi¸ trÞ vÒ ND vµ NT: - Bằng bút pháp lãng mạn và giọng điệu hào hùng, bài thơ đã giúp ta cảm nhận đợc 1 hình tợng đẹp lẫm liệt, ngang tàng của ngời anh hùng cứu nớc, dù gặp bớc gian nan nhng vẫn không sờn lòng, đổi chí. II. PhÇn TiÕng ViÖt: - HD hs «n luyÖn vÒ dÊu c©u: + GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. HS # nhËn xÐt, bæ sung. + VG chèt l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n: - Khi viÕt, cÇn tr¸nh nh÷ng lçi sau ®©y vÒ dÊu c©u: + Thiếu dấu ngắt câu khi câu đã kết thúc. + Dïng dÊu ng¾t c©u khi c©u cha kÕt thóc. + Thiếu dấu thích hợp để ngắt các bộ phận của câu khi cần thiết. + LÉn lén c«ng dông cña c¸c dÊu c©u. II. PhÇn TLV: - HD hs «n luyÖn ThuyÕt minh vÒ mét thÓ lo¹i v¨n häc: Muốn thuyết minh đặc điểm một thể loại vh (thể thơ hay vb cụ thể), trớc hết phải quan sát, nhận xét, sau đó khái quất thành những đặc điểm. Khi nêu các đặc điểm, cần lựa chọn những đặc điểm tiêu biểu, quan trọng và cần có những VD cụ thể để làm sáng tỏ những đặc điểm ấy. B. LuyÖn tËp: HD HS lµm c¸c bµi tËp:.

(32) I. BTTN: 1. Bµi 15 (Trang 97) - HS tù lµm. (kÎ b¶ng theo mÉu). C©u Chän §¸p ¸n §iÓm - GV HD HS tìm đáp án đúng. đáp án đúng - HS đổi vở. - - GV gäi HS ch÷a bµi, HS chÊm chÐo bµi cña b¹n. - Tổng hợp số điểm đạt đợc /điểm tối Điểm tối đa:.............Điểm đạt đợc:........ ®a. §iÓm tr×nh bµy:........................................ - Tuyªn d¬ng, phª b×nh kÞp thêi. II. BTTL: - GV HD HS lµm BT. Đề bài: Em hãy phân tích và phát biểu cảm nghĩ về bài thơ: ‘Đập đá ở Côn Lôn’ của Phan Ch©u Trinh. Dµn ý *Më bµi: - Giíi thiÖu 1 vµi nÐt vÒ t¸c gi¶ vµ xuÊt xø tp: Phan Ch©u Trinh (1872 – 1926), quª ë Qu¶ng Nam, ®Ëu phã b¶ng. Cô lµ 1 c/s yªu níc, 1 nhµ c/m lçi l¹c cña níc ta, lµ c/s tiªn phong, nªu cao ngän cê d©n chñ, chèng phong kiÕn thùc d©n, gi¶i phãng dt. Th¬ v¨n cña Cô võa ®anh thÐp, hïng biÖn, võa th¾m thiÕt, tr÷ tình. Năm 1908, Khi bị thực dân Pháp bắt và đày ra Côn Đảo, phải lao động khổ sai, Cụ đã viÕt bµi th¬ nµy. - Giới thiệu chủ đề của bài thơ: Mợn chuyện đập đá của ngời tù khổ sai trên đảo Côn Lôn, tg bày tỏ khí phách ngang tàng, coi thờng mọi gian nan thử thách, luôn giữ vững niềm tin và ý chí chiến đấu kiªn cêng, bÊt khuÊt cña ngêi c/s yªu níc. - Cã thÓ trÝch dÉn c¶ bµi th¬ hoÆc trÝch dÉn c©u ®Çu – c©u cuèi. *Th©n bµi: 1. Hai câu đề: thể hiện 1 t thế ngang tàng của 1 đấng nam nhi, không phải sống trong cảnh ‘vợ bìu con ríu” hoặc khom lng quỳ gối ở chốn quan trờng, mà là “đứng giữa đất Côn Lôn”, 1 nhà tù, 1 địa ngục. Đầu đội trời, chân đạp đất, tai nghe sóng vỗ suốt đêm ngày. “Lừng lẫy” nghĩa là vang động, chấn động. Công việc đập đá, công việc lao động khổ sai là 1 thử thách vô cùng nặng nề, nhng đối với kẻ làm trai càng thể hiện khíu phách, uy dũng cña m×nh: Lõng lÉy lµm cho lë nói non Mét khÈu khÝ m¹nh mÏ, 1 lèi nãi khoa tr¬ng ®Çy Ên tîng vÒ chÝ nam nhi: s½n sµng chÊp nhËn thö th¸ch, sèng ngang tµng hiªn ngang. 2. Hai câu thực: đối nhau. Nghiã đen ghi lại công việc đập đá khổ sai. tính chất công việc là lao động thủ công nhng hành động lại rất mạnh mẽ: ‘đánh tan”, “đập bể”. Không phải là hòn đá nhỏ mà là “năm bảy đống”, và “Mấy trăm hòn”. Hai câu thơ mang hàm nghĩa sâu sắc, thể hiện một quyết tâm sắt đá, một chí khí hào hùng, không nao núng, kh«ng lïi bíc tríc moÞo gian khæ, hi sinh. C©u th¬ tëng nh chÊt chøa, nung nÊu bao uÊt hận, căm thù, muốn đánh ta, muốn đập bể mọi kẻ thù, mọi thử thách. Xách búa đánh tan năm bảy đống Ra tay ®Ëp bÓ mÊy tr¨m hßn 3. Hai câu luận: Tg sử dụng hình ảnh tợng trng và ẩn dụ rất đặc sắc. “Tháng ngày” chỉ thời gian bị tù đày, bị khổ sai kéo dài; “ma nắng” tợng trng cho gian khổ, cho mọi nhục hình đoạ đày. Trớc những thử thách ghê gớm ấy, ngời c/s bao quản”, “càng bền” chí khí. “Th©n sµnh sái”, “d¹ s¾t son” lµ 2 Èn dô nãi lªn chÝ khÝ bÒn v÷ng, lßng son s¾t thuû chung đối với nớc, với dân của 1 đấng nam nhi, có chí lớn, của 1 kẻ sĩ chân chính: “Phú quý bất n¨ng d©m, bÇn tiÖn bÊt n¨ng di, uy vò bÊt n¨ng khuÊt”. Còng nh löa thö vµng, gian nan thö sức, ngọc càng mài càng sáng, vàng càng luyện càng trong, PCT đã khẳng định cốt cách và t©m thÕ cña m×nh. C©u th¬ vang lªn nh 1 lêi thÒ: Th¸ng ngµy bao qu¶n th©n sµnh sái Ma n¾ng cµng bÒn d¹ s¾t son.

(33) 4. Hai câu kết: mợn sự tích ‘vá trời” của bà Nữ Oa trong thần thoại trung Hoa để nói lªn chÝ lín lµm c/m, cøu níc cøu d©n. Dï cã ‘lì bíc”, cã gÆp khã kh¨n, cã t¹m thêi thÊt bại, dù có nếm trải bao gian nan cay đắng tù đày, thì với nhà chí sĩ chân chính, việc côn con ấy không đáng kể, không đáng quan tâm. Tg sử dụng thủ pháp tơng phản, cách nói khoa trơng để biểu thị dũng khí hiên ngang, tinh thần lạc quan trớc cảnh tù đày: Nh÷ng kÎ v¸ trêi khi lì bíc Gian nan chi kÓ viÖc con con *KÕt bµi: - Với thể thơ thất ngôn bát cú đờng luật đặc sắc, ngôn ngữ hàm súc, kết hợp tả thực với tợng trng. tg đã sáng tạo nên những vần thơ đẹp bày tỏ 1 t thế ngang tàng, 1 khí phách hiên ngang, 1 tÊm lßng son s¾t thuû chung víi níc, víi d©n, víi sù nghiÖp c¸ch m¹ng cña ngêi c/s vĩ đại. - Bµi th¬ lµ 1 bµi ca yªu níc cña 1 sÜ phu anh hïng lµm ta t«n kÝnh vµ ngìng mé. - HS lµm bµi. - Gäi HS tr×nh bµy. - Th¶o luËn líp: + ¦u ®iÓm + Nhîc ®iÓm trong bµi lµm cña b¹n. => Rót kinh nghiÖm cho bµi viÕt cña m×nh. - GV nhËn xÐt, chèt l¹i kÜ n¨ng lµm bµi, cho ®iÓm 1 sè bµi. «n tËp TuÇn 16. * Mục đích yêu cầu: - Giúp hs ôn tập và nâng cao những kiến thức đã học trong tuần. - RÌn kÜ n¨ng tr×nh bµy miÖng, viÕt nh÷ng kiÕn thøc träng t©m. - GD ý thøc hoc tËp bé m«n. A. Néi dung «n tËp: I. PhÇn v¨n: HD HS «n tËp vÒ vb Muèn lµm th»ng Cuéi: - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m. * T¸c gi¶: T¶n §µ - NguyÔn Kh¾c HiÕu, quª lµng Khª Thîng, BÊt B¹t, S¬n T©y 9Nay lµ Ba Vì - Hà Tây). Tản đà xuất thân nhà Nho, từng có phen lều chõng đi thi nhng không đỗ. Ông chuyễn sang sáng tác văn chơng quốc ngữ và đã sớm nổi tiếng, đặc biệt vào những năm 20 của TK XX. Thơ văn ông tràn đầy cảm xúc lãng mạn, lại đậm đà bản sắc dân tộc, vµ cã nh÷ng t×m tpßi, s¸ng t¹o míi mÎ. Cã thÓ xem T¶n §µ nh mét g¹ch nèi gi÷a nÒn th¬ cổ điển và nền thơ hiện đại trong lịch sử văn học VN. Ngoài ra, Tản Đà còn viết văn xuôi và cũng nổi tiếng với những bài tản văn, tuỳ bút, tự truyện và cả những truyện du kí viễn tởng đặc sắc. * Gi¸ trÞ vÒ néi dung & NT: - Muèn lµm th»ng Cuéi lµ bµi th¬ thÊt ng«n b¸t có §êng luËt n»m trong quyÓn “Khèi t×nh con I” (1971). Bµi th¬ thÓ hiÖn 1 t©m hån buån ch¸n tríc thùc t¹i tÇm thêng, muốn thoát li thực tại ấy bằng 1 ớc mộng rất ngông - đúng chất Tản Đà: lên cung trăng để bÇu b¹n cïng chÞ H»ng. Søc hÊp dÉn cña bµi th¬ lµ ë hån th¬ l·ng m¹n pha chót ng«ng nghênh đáng yêu và ở những tìm tòi đổi mới thể thơ thất ngôn bát cú Đờng luật cổ điển. II. PhÇn TV: - HD hs «n tËp Ch¬ng tr×nh TV: * Tõ vùng: + Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ. + Trêng tõ vùng. + Tõ tîng thanh. + Từ ngữ địa phơng và biệt ngữ xã hội. + C¸c biÖn ph¸p tu tõ: nãi qu¸, nãi gi¶m, nãi tr¸nh..

(34) * Ng÷ ph¸p: + Trî tõ. + Th¸n tõ. + T×nh th¸i tõ + C©u ghÐp. B. LuyÖn tËp: HD HS lµm c¸c bµi tËp: I. BTTN: 1. Bµi 16 (Trang 105) - HS tù lµm. (kÎ b¶ng theo mÉu). C©u Chän §¸p ¸n §iÓm - GV HD HS tìm đáp án đúng. đáp án đúng - HS đổi vở. - - GV gäi HS ch÷a bµi, HS chÊm chÐo bµi cña b¹n. - Tổng hợp số điểm đạt đợc /điểm tối Điểm tối đa:.............Điểm đạt đợc:........ ®a. §iÓm tr×nh bµy:........................................ - Tuyªn d¬ng, phª b×nh kÞp thêi. II. BTTL: - GV HD HS lµm BT. 1. Ph©n tÝch vcµ ph¸t biÓu c¶m nghÜ cña em sau khi häc xong bµi th¬ “Muèn lµm th»ng Cuéi” cña nhµ th¬ T¶n §µ. Dµn ý *Më bµi: - Giíi thiÖu 1 vµi nÐt vÒ t¸c gi¶ vµ xuÊt xø tp: - Giới thiệu chủ đề của bài thơ: - Cã thÓ trÝch dÉn c¶ bµi th¬ hoÆc trÝch dÉn c©u ®Çu – c©u cuèi. *Th©n bµi: Ph©n tÝch kÕt hîp PBCN: 1. Më ®Çu bµi th¬ lµ 1 tiÕng kªu: “buån l¾m chÞ H»ng ¬i!” Mét tiÕng kªu ®Çy ¾p tâm sự. Thi sĩ Xuân Diệu đã nhận xét nh vậy. §ªm thu buån l¾m chÞ H»ng ¬i! TrÇn thÕ em nay ch¸n nöa råi. Nỗi buồn đến nỗi “buồn lắm”; trong cô đơn chỉ biếy gọi chị Hằng để tâm sự. Ba tiÕmg “chÞ H»ng ¬i!” rÊt biªñ c¶m, ý vÞ, lµm cho giäng th¬ thiÕt tha, th©n mËt. C©u th¬ man m¸c sù buån vµ ch¸n. V× c«ng danh dë dang: “tµi cao, phËn thÊp, chÝ khÝ uÊt”. Buån v× non níc ®ang bÞ ngo¹i bang thèng trÞ “LÖ ai giµn giôa víi giang san”. §ã lµ nçi buån cña 1 thÕ hệ trong vòng nô lệ lầm than. Là 1 thi sĩ đa cảm, đa tình, nỗi buồn đã kết thành mối sầu”: Nöa ngßi bót bæng bao sinh luþ Mét mèi t¬ t»m mÊy ®o¹n v¬ng (§Ò khèi t×nh con thø nhÊt) 2. Mét ch÷ “xin” rÊt ch©n thµnh, nh thiÕt tha, nµi nØ: Cung quế đã ai ngồi đó chửa? Cµnh ®a xin chÞ nh¾c lªn ch¬i. Hai câu thực đã làm rõ đề bài Muốn làm thằng Cuội ở nơi cung trăng, cung quế. Câu hỏi tu từ gợi nhiều man mác bâng khuâng. “Cành đa” đã trở thành cái mộng thoát li. Mộng vì chán đời, ngán đời. 3. Có lên đơc cung quế mới đỡ tủi, mới thoả thích, “thế mới vui”. Có chị Hằng làm bầu bạn. Có gió, có mây cùng chơi vơi. Điệp ngữ: (có, cùng) và phép đối đợc vận dụng sáng tạo, có cả tiểu đối và bình đối. Cách ngắt nhị 2/2/3 tạo nên giọng thơ nhún nhảy, lâng lâng. Thấm đẫm vần thơ là chất phong tình lãng mạn, đọc lên nghe rất thú vị: Cã bÇu cã b¹n can chi tñi Cïng giã, cïng m©y thÕ míi vui. Đúng nh nhà phê bình vh Lê Thanh trong cuốn Tản Đà thi sĩ 91939) đã nhận xét: “Th¬ cña «ng lµ chÊt th¬ trong nh läc víi nh÷ng c¶nh tîng kh«ng râ rÖt, nh÷ng h×nh ¶nh mê mê, «ng vÏ nh÷ng bøc tranh tuyÖt bót; víi nh÷ng t tëng l©ng l©ng, víi nh÷ng c¶m gi¸c m¬ méng, «ng lµm nªn nh÷ng c©u th¬ tuyÖt mÜ...”.

(35) 4. Cái ngông, cái phong tình của thi sĩ đã dâng lên cực điểm. Đêm rằm tháng tám là đêm trung thu đẹp nhất. Chẳng còn buồn vì cô đơn nữa, thi sĩ đợc cùng chị Hằng ‘tựa nhau trông xuống thế gian cời”. Cái cử chỉ “tựa nhau’ và nụ cời ấy cũng là 1 giấc mộng đẹp. Thơáng 1 chút mỉa mai (cho trần thế) nhng đầy thú vị vì đợc thoát li, đợc thoả thích nơi cung quÕ: Råi cø mçi n¨m r»m th¸ng t¸m Tùa nhau tr«ng xuèng thÕ gian cêi. Cái kết thoát li. Một cách nói phong tinh, tài hoa. Có đọc bài thơ Hầu trời mới thấy đợc, cảm đợc cái hay, cái thú vị của bài Muốn làm thằng Cuội. *KÕt bµi: - Muốn làm thằng Cuội là 1 bài thơ có thi đề độc đáo, thú vị. Giọng thơ nhẹ nhàng, thanh tho¸t, ch¬i v¬i. trÝ tëng tîng phong phó, k× diÖu, chÊt méng ¶o, s¾c mµu l·ng m¹n thÉm ®Ém bµi th¬. - Tuy nói đến buồn , nói đến chán, có nói đến thoát li, có thấm vị phong tình...nhng toàn bài thơ toát lên 1 tinh thần phủ định thực tại xh thực dân nửa pk xấu xa, khao khát đợc sèng trong s¹ch h¬n, thanh cao h¬n cña phÈm chÊt con ngêi. - HS lµm bµi. - Gäi HS tr×nh bµy. - Th¶o luËn líp: + ¦u ®iÓm + Nhîc ®iÓm trong bµi lµm cña b¹n. => Rót kinh nghiÖm cho bµi viÕt cña m×nh. - GV nhËn xÐt, chèt l¹i kÜ n¨ng lµm bµi, cho ®iÓm 1 sè bµi. 2. a. T×m 2 tõ võa cã nghÜa réng, võa cã nghÜa hÑp. VD: thùc v©t > c©u ¨n qu¶ > c©y cam, c©y bëi... b. Tìm các từ thuộc trờng từ vựng về đồ dùng học tập. VD: s¸ch, vë, bót, phÊn ... c. §Æt 2 c©u sö dông trî tõ, th¸n tõ, 2 c©u cã sd t×nh th¸i tõ. - Ô hay, chính tôi nhìn thấy nó làm việc đó cơ mà! (Ô hay: thán từ; chính: trợ từ). - Con häc bµi ®i nhÐ! (t×nh th¸i tõ cÇu khiÕn). d. T×m 1 sè VD vÒ nãi qu¸, nãi gi¶m, nãi tr¸nh trong th¬ v¨n. VD: Con giËn b»ng con ba ba §ªm n¨mg nã ng¸y c¶ nhµ thÊt kinh. - Bµ vÒ n¨m Êy lµng treo líi. e. §Æt 2 c©u cã sd tõ tîng h×nh, 2 c©u cã sd tõ tîng thanh. VD: - Em bÐ ®ang chËp ch÷ng bíc ®i. - Bµ t«i ®ang lói hói dän vên. 3. Thuyết minh về đặc điểm của thể thơ thất ngôn tứ tuyệt. * HDVN: - ¤n tËp kÜ c¸c kiÕn thøc träng t©m. - Xem l¹i & hoµn thiÖn tiÕp c¸c BT./. ----------------------------------------------------------------------------------------------.

(36) «n tËp TuÇn 17. * Mục đích yêu cầu: - Giúp hs ôn tập và nâng cao những kiến thức đã học trong tuần. - RÌn kÜ n¨ng tr×nh bµy miÖng, viÕt nh÷ng kiÕn thøc träng t©m. - GD ý thøc hoc tËp bé m«n. A. Néi dung «n tËp: I. PhÇn v¨n: HD HS «n tËp vÒ vb Hai ch÷ níc nhµ - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m. * T¸c gi¶: TrÇn TuÊn Kh¶i (1895 – 1983) – bót hiÖu ¸ Nam – Nam §Þnh. * Gi¸ trÞ vÒ néi dung & NT: - “Hai chữ nớc nhà” là bài thơ mở đầu tập “Bút quan hoài I” 1924, lấy đề tài lịch sử thêi qu©n Minh x©m lîc níc ta: NguyÔn Phi Khanh (cha NguyÔn Tr·i) bÞ giÆc b¾t ®em sang TQ, Nguyễn Trãi đi theo nhng đến biên giới phía Bắc, Nguyễn Phi Khanh đã khuyên con nên quay trở về để lo tính việc trả thù nhà, đền nợ nớc. á Nam đã mợn lời ngời cha dặn dò con để gửi gắm tâm sự yêu nớc của mình. Đoạn trích là phần mở đầu của bài thơ. - Qua đoạn trích, á Nam TTK đã bộc lộ cảm xúc của mình và khích lệ lòng yêu nớc, ý chí cứu nớc của đồng bào. Tình càm sâu đậm, mãnh liệt đối với nớc nhà, sự lựa chọn thể thơ thích hợp và giọng điệu trữ tình thống thiết của tác giả đã tạo nên giá trị của đoạn trích. - TËp lµm th¬ 7 ch÷. B. LuyÖn tËp: HD HS lµm c¸c bµi tËp: I. BTTN: 1. Bµi 17 (Trang 110) - HS tù lµm. (kÎ b¶ng theo mÉu). C©u Chän §¸p ¸n §iÓm - GV HD HS tìm đáp án đúng. đáp án đúng - HS đổi vở. - - GV gäi HS ch÷a bµi, HS chÊm chÐo bµi cña b¹n. - Tổng hợp số điểm đạt đợc /điểm tối Điểm tối đa:.............Điểm đạt đợc:........ ®a. §iÓm tr×nh bµy:........................................ - Tuyªn d¬ng, phª b×nh kÞp thêi. II. BTTL: - GV HD HS lµm BT. - Gọi HS đọc bài, nhận xét. 1. Cho c©u th¬: “Cuèi thu, trêi biÕc, lóa vµng b«ng”. H·y viÕt tiÕp c©u th¬ tiÕp theo, đảm bảo vần và điệu. VD: Cã nh÷ng ph¬ng ¸n sau: - Bao c« th«n n÷, m¸ öng hång. - Cá nhît mµu xanh, l¸ th¾m hång. - PhÇn phËt kh«ng gian l¸ cê hång..

(37) - Kh«ng gian h¬ng cèm bçng th¬m nång. - Ch©n trêi s¬ng tÝm tr¶i mªnh m«ng… 2. Hãy phân tích 8 câu thơ đầu đoạn trích “Hai chữ n ớc nhà” để thấy rõ tâm tr¹ng cña ngêi ra ®i. - §äc bµi tham kh¶o: ở 8 câu thơ đầu, týac gải gợi ra bối cảnh không gian biên ải ảm đạm, heo hút và tâm tr¹ng cña nh©n vËt tr÷ t×nh. Bèn c©u ®Çu lµ kh«ng gian chia li: Chốn ải bắc mây sầu ảm đạm Cói giời Nam gió thảm đìu hiu. Bèn bÒ hæ thÐt chim kªu, §o¸i nom phong c¶nh nh khªu bÊt b×nh. Trong cuéc ra ®i kh«ng cã ngµy trë l¹i th× biªn ¶i nµy chÝnh lµ ®iÓm mµ NguyÔn Phi Khanh vÜnh biÖt Tæ quèc, qh, vÜnh biÖt ngêi con tin yªu cña m×nh. T©m tr¹ng cña kÎ s¾p ra đi vĩnh viễn phủ lên khung cảnh vốn đã heo hút, ảm đạm 1 màu tang tóc, thê lơng. Tâm sÇu, c¶nh sÇu cø nh kh¬i goÞ lÉn nhau thµnh 1 mèi sÇu th¶m t¸i tª, u hoµi d»ng dÆc. §o¹n th¬ nµy t¹o ra kh«ng khÝ chung cho toµn bµi, kh«ng khÝ thêi cuéc n¨m xa (thêi Phi Khanh – NguyÔn Tr·i) vµ còng lµ kh«ng khÝ cña x· héi VN nh÷ng n¨m 20 cña TK XX. Bèn c©u tiếp đầm đìa máu lệ: H¹t m¸u nãng thÊm quanh hån níc Chót th©n tµn lÇn bíc dÆm kh¬i Tr«ng con tÇm t· ch©u r¬i, Con ¬i con nhí lÊy lêi cha khuyªn. Giê phót nµy ®©y cha sÏ ra ®i mµ ch¼ng bao giê vÒ n÷a. §Êt níc lÇm than, cha con li tán, tình đất nớc lớn lao hoà trong tình phụ tử sâu nặng. Nguyễn Phi Khanh bị giải sang Tàu, để làm tròn đạo hiếu với cha già, Nguyễn Trãi muốn đi theo để phụng dỡng. Nhng Phi Khanh gạt tình riêng, dằn lòng khuyên con trở lại để trả thù nhà, đền nợ nớc. Ngời sắp ra ®i vÜnh viÔn thêng nãi nh÷ng lêi gan ruét, nh÷ng lêi mµ ngêi cßn sèng ph¶i kh¾c cèt ghi x¬ng… * HDVN: - ¤n tËp kÜ c¸c kiÕn thøc träng t©m. - Xem l¹i & hoµn thiÖn tiÕp c¸c BT./. ----------------------------------------------------------------------------------------------. «n tËp TuÇn 19. * Mục đích yêu cầu: - Giúp hs ôn tập và nâng cao những kiến thức đã học trong tuần. - RÌn kÜ n¨ng tr×nh bµy miÖng, viÕt nh÷ng kiÕn thøc träng t©m. - GD ý thøc hoc tËp bé m«n. A. Néi dung «n tËp: I. PhÇn v¨n: HD HS «n tËp vÒ vb Nhí rõng: - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m. * T¸c gi¶: - ThÕ L÷ (1907 – 1989) – tªn khai sinh lµ NguyÔn Thø LÔ – quª ë B¾c Ninh. - Lµ nhµ th¬ tiªu biÓu trong pt Th¬ míi (1932 – 1945). - §îc Nhµ níc tÆng gi¶i thëng HCM vÒ VHNT. - §Æc ®iÓm phong c¸ch th¬ ThÕ L÷: Giäng th¬ biÔn ho¸ du d¬ng, l«i cuèn. Ý th¬ réng më, giäng th¬ mît mµ ®Çy mµu s¾c. h×nh tîng th¬ ®a d¹ng, chan hoµ t×nh th¬, d¹t dµo vÒ cái đẹp, cái đẹp của âm nhạc, mĩ thuật, vẻ đẹp của nhan sắc thiếu nữ và tình yêu….

(38) * Gi¸ trÞ vÒ néi dung & NT: - “Nhớ rừng” là bài thơ tiêu biểu nhất của Thế Lữ và của phong trào Thơ mới, đợc sáng tác vào năm 1934, lần đầu đăng báo, sau đó in trong tập “Mấy vần thơ”. - Mîn lêi con hæ ë vêng b¸ch thó víi nçi ch¸n ghÐt thùc t¹i tÇm thêng, tï tóng vµ niềm khao khát tự do, đợc sống đúng với bản chất của mình, tác giả đã thể hiện tâm sự u uÊt vµ niÒm khao kh¸t tù do m·nh liÖt, ch¸y báng cña con ngêi bÞ giam cÇm n« lÖ. Bµi th¬ đã khơi dậy tình cảm yêu nớc, niềm uất hận và lòng khao khát tự do của con ngời VN khi ®ang bÞ ngo¹i bang thèng trÞ. Ph¶ng phÊt trong bµi th¬ cã nçi ®au thÇm kÝn cña ThÕ L÷ vµ còng lµ cña nh÷ng ngêi thanh niªn thuë Êy tríc c¶nh níc mÊt nhµ tan. II. TiÕng ViÖt: * HD HS «ng tËp vÒ: C©u nghi vÊn: C©u nghi vÊn lµ c©u: - Cã nh÷ng tõ nghi vÊn (ai, g×, nµo, t¹i sao, ®©u, bao giê, bao nhiªu, µ, , h¶ , chø, không, đã, cha…) hoặc có từ hay (nối các vế có quan hệ lựa chọn). - Có chức năng chính là dùng để hỏi. Khi viÕt, c©u nghi vÊn kÕt thóc b»ng dÊu chÊm hái. III. TLV: * HD HS «ng tËp vÒ: ViÕt ®o¹n v¨n trong vb thuyÕt minh: Khi làm bài văn TM, cần xác định các ý lớn, mỗi ý viết thành 1 đoạn văn. Khi viết đoạn văn, cần trình bày rõ ý chủ đề của đoạn, tránh lẫn ý của đoạn văn kh¸c. C¸c ý trong ®o¹n v¨n cÇn s¾p xÕp theo thø tù cÊu t¹o cña sù vËt, thø tù nhËn thøc (tõ tổng thể đến bộ phận, từ ngoài vào trong, từ xa đến gần), thứ tự diễn biến sự việc trong thời gian tríc sau hay theo thø tù chÝnh phô (c¸i chÝnh nãi tríc, c¸i phô nãi sau). B. LuyÖn tËp: HD HS lµm c¸c bµi tËp: - GV HD HS lµm BT. - Gäi HS tr×nh bµy, nhËn xÐt. I. BTTN: Bµi 18 (114): - HS tù lµm. (kÎ b¶ng theo mÉu). C©u Chän §¸p ¸n §iÓm - GV HD HS tìm đáp án đúng. đáp án đúng - HS đổi vở. - - GV gäi HS ch÷a bµi, HS chÊm chÐo bµi cña b¹n. - Tổng hợp số điểm đạt đợc /điểm tối Điểm tối đa:.............Điểm đạt đợc:........ ®a. §iÓm tr×nh bµy:........................................ - Tuyªn d¬ng, phª b×nh kÞp thêi. II. BTTL: §Ò bµi: Em h·y ph©n tÝch vµ ph¸t biÓu c¶m nghÜ cña m×nh vÒ khæ th¬ ®Çu bµi “Nhí rõng”. HD HS lµm dµn ý: * Më bµi: Giíi thiÖu t¸c gi¶, t¸c phÈm. ThÕ L÷ lµ mét trong nh÷ng nhµ th¬ tiªu biÓu cña phong trµo Th¬ míi. Bµi th¬ “Nhí rừng” gắn liền với tên tuổi của ông. Nói cách khác, nhắc đến Thế Lữ là ngời ta nhớ ngay đến bài thơ “Nhớ rừng”. - Bµi th¬ mîn lêi con hæ ë vêng b¸ch thó víi nçi ch¸n ghÐt thùc t¹i tÇm thêng, tï túng và niềm khao khát tự do, đợc sống đúng với bản chất của mình, tác giả đã thể hiện t©m sù u uÊt vµ niÒm khao kh¸t tù do m·nh liÖt, ch¸y báng cña con ngêi bÞ giam cÇm n« lÖ. Bài thơ đã khơi dậy tình cảm yêu nớc, niềm uất hận và lòng khao khát tự do của con ngời VN khi ®ang bÞ ngo¹i bang thèng trÞ. Ph¶ng phÊt trong bµi th¬ cã nçi ®au thÇm kÝn cña ThÕ L÷ vµ còng lµ cña nh÷ng ngêi thanh niªn thuë Êy tríc c¶nh níc mÊt nhµ tan. * Th©n bµi: Ph©n tÝch vµ ph¸t biÓu c¶m nghÜ vÒ khæ th¬ ®Çu: - T©m tr¹ng cña con hæ khi bÞ nhèt trong còi s¾t ë vên b¸ch thó: Trong lời đề từ bài thơ, tác giả viết: “Lời con hổ ở vờn bách thú”. Đây có thể coi là tứ trung tâm, là điểm tựa cho cảm xúc thơ bùng phát. Tác gải đã dsdặt con hæ – biÓu tîng cho søc m¹nh huyÒn bÝ, d÷ déi, linh thiªng cña rõng giµ - gi÷a còi s¾t.

(39) tù túng, gò bó của khu vờn bách thú (vốn cũng chẳng lấy gì làm rộng rãi) để tạo nên thế đối lập, tơng phản giữa khát vọng lớn lao với hoàn cảnh nghiệt ngã. Đó là cả một nguồn n¨ng lîng bÞ nÐn chÆt, lóc nµo còng chØ chùc bung ra. Nh÷ng tõ ng÷ trong bµi th¬ rÊt giµu ý nghÜa t¹o h×nh: GËm mét khèi c¨m hên trong còi s¾t Ngay cả t tởng (căm hờn) cũng bị nén ép đến đông cứng lại bởi những thanh sắt đợc gắn thành khung – một sản phẩm kĩ thuật của xã hội loài ngời hiện đại. Con hổ bị giam cầm nhng không vì thế mà nó chịu khuất phục. “lỡ bớc sa cơ, nó đành chịu n»m dµi “tr«ng ngµy th¸ng dÇn qua”. T×nh c¶nh cã thÓ coi nh tuyÖt väng, nhng chóa s¬n lâm vẫn còn nguyên đó niềm kiêu hãnh. Nó coi con ngời chỉ là loài “mắt bé” và thấy nhục nh»n v« cïng khi bÞ h¹ thÊp ngang tÇm víi “bän gÊu dë h¬i”, víi cÆp b¸o “v« t lù” dÔ dµng chÊp nhËn hoµn c¶nh. * KÕt bµi: - Nªu kh¸i qu¸t gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt cña ®o¹n trÝch. - Nªu c¶m nghÜ cña m×nh: Đoạn thơ chỉ với 8 câu nhng đã thể hiện thật sâu sắc nỗi chán ghét cuộc sống tầm thờng tù túng, thể hiện nỗi khát khao đợc tự do, đợc sống đúng với bản chất của mình ccủa con hổ khi bị giam cầm. Đó cũng chính là nỗi uất hận, niềm khát vọng của con n ời VN đơng thời trong cảnh nớc mất nhà tan. - Gäi HS tr×nh bµy dµn ý. - Th¶o luËn líp: NhËn xÐt, bæ sung. - GV nhËn xÐt, chèt l¹i nh÷ng ý chÝnh. * HDVN: - Dùa vµo dµn ý bµi 1, h·y viÕt thµnh bµi v¨n hoµn chØnh. - ¤n tËp kÜ c¸c kiÕn thøc träng t©m. - Xem l¹i & hoµn thiÖn tiÕp c¸c BT./. ----------------------------------------------------------------------------------------------. «n tËp TuÇn 20. * Mục đích yêu cầu: - Giúp hs ôn tập và nâng cao những kiến thức đã học trong tuần. - RÌn kÜ n¨ng tr×nh bµy miÖng, viÕt nh÷ng kiÕn thøc träng t©m. - GD ý thøc hoc tËp bé m«n. A. Néi dung «n tËp: I. PhÇn V¨n: HD HS «n tËp vÒ vb Quª h¬ng vµ Khi con tu hó:.

(40) - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m. 1. Quª h¬ng: a. T¸c gi¶: - TÕ Hanh – tªn khai sinh lµ TrÇn tÕ Hanh, sinh 1921, quª Qu¶ng Ng·i, hiÖn ®ang sèng ë HN. - «ng tham gia cm tõ T8/1945, tham gia nhiÒu kho¸ BCH Héi Nhµ v¨n… - XB nhiÒu tËp th¬, tiÓu luËn, th¬ viÕt cho thiÕu nhi, dÞch nhiÒu tËp th¬ cña c¸c nhµ th¬ lín trªn TG. - ¤ng nhËn nhiÒu gi¶i thëng vÒ vh. b. T¸c phÈm: - S¸ng t¸c khi TÕ Hanh sèng xa quª. Nh÷ng h/a vÒ lµng chµi vµ nh÷ng ngêi d©n chµi đều đợc tái hiện từ nỗi nhớ của nhà thơ nên rất gợi cảm và sinh động. - Vẻ đẹp của bài thơ thể hiện ở chất thơ bình dị nhng tràn ngập cảm xúc. Nhà thơ viết về quê hơng với tình cảm thiết tha, từ niềm tự hào về 1 miền quê tơi đẹp, có những đoàn thuyền, những ngời trai mạnh mẽ đầy sức sống, đơng đầu với sóng gió trùng dơng vì c/s, niÒm vui vµ hp cña lµng chµi. 2. Khi con tu hó: a. T¸c gi¶: - Tè h÷u – tªn khai sinh lµ NguyÔn Kim Thµnh – quª Thõa Thiªn. - Sinh ra trong 1 gđ nhà Nho nghèo, từ sáu, bảy tuổi đã làm thơ. Giác ngộ và tham gia cm tõ rÊt sím. - Tố Hữu đảm nhiệm nhiều chức vụ quan trọng của Đảng và chính quyền: Uỷ viên Bộ chính trị, Bí th BCH TƯ Đảng, Phó chủ tịch Hội đồng Bộ trởng. - XB nhiÒu tËp th¬, tiÓu luËn. - NhËn nhiÒu gi¶i thëng vÒ VHNT. b. T¸c phÈm: - Bài thơ lục bát đợc sáng tác khi ông đang bị địch giam trong nhà lao Thừa Phủ (Huế) 7. 1939, sau đó đợc in trong tập: Từ ấy. - Bài thơ nói lên nỗi nhớ quê nhà khi mùa hè đã đến, đồng thời thể hiện niềm uất hận và lòng khao khát tự do của ngời chiến sĩ cách mạng đang bị cùm trói trong nhà tù đế quèc. II. PhÇn TiÕng ViÖt: HD HS «n tËp vÒ vb C©u nghi vÊn (tiÕp): - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m. Nh÷ng chø n¨ng kh¸c cña c©u nghi vÊn: - Trong nhiều trờng hợp, câu nghi vấn không dùng để hỏi mà dùng để cầu khiến, khẳng định, phủ định, đe doạ, bộc lộ tình cảm, cảm xúc, …và không y/c ng ời đối tho¹i tr¶ lêi. - Nếu không dùng để hỏi thì trong 1 số trờng hợp, câu nghi vấn có thể kết thúc b»ng dÊu chÊm, dÊu chÊm than hoÆc dÊu chÊm löng. II. TLV: * HD HS «ng tËp: ThuyÕt minh vÒ 1 c¸ch lµm: - Khi giíi thiÖu 1 ph¬ng ph¸p (1 c¸ch lµm) nµo, ngêi viÕt ph¶i t×m hiÓu, n¾m ch¾c phơng pháp, cách làm đó. - Khi thuyÕt minh, cÇn tr×nh bµy râ ®iÒu kiÖn, c¸ch thøc, tr×nh tù,…lµm ra s¶n phÈm và y/c chất lợng đối với sản phẩm đó. - Lêi v¨n ng¾n gän, râ rµng. B. LuyÖn tËp: HD HS lµm c¸c bµi tËp: - GV HD HS lµm BT. - Gäi HS tr×nh bµy, nhËn xÐt. I. BTTN: Bµi 19 (120):.

(41) - HS tù lµm. (kÎ b¶ng theo mÉu). C©u Chän §¸p ¸n §iÓm - GV HD HS tìm đáp án đúng. đáp án đúng - HS đổi vở. - - GV gäi HS ch÷a bµi, HS chÊm chÐo bµi cña b¹n. - Tổng hợp số điểm đạt đợc /điểm tối Điểm tối đa:.............Điểm đạt đợc:........ ®a. §iÓm tr×nh bµy:........................................ - Tuyªn d¬ng, phª b×nh kÞp thêi. II. BTTL: 1. Phân tích vẻ đẹp của bức tranh làng quê trong bài thơ “Quê h ơng” của nhà thơ Tế Hanh. Dµn ý Më bµi: - Giíi thiÖu bµi th¬. - Giới thiệu vấn đề nghị luận: Sức hấp dẫn trớc hết của bài thơ là vẻ đẹp thân thơng và độc đáo của bức tranh làng quê. Th©n bµi: a. Đó là vẻ đẹp của chính làng quê tác giả - một làng chài ven biển Trung Bộ. (Ph©n tÝch 2 c©u th¬ ®Çu). b. §ã lµ vÎ dÑp t¬i s¸ng, khoÎ kho¾n cña cuéc sèng vµ con ngêi lµng chµi: - Vẻ đẹp của bức tranh làng quê trong cảnh đoàn thuyền ra khơi đánh cá: + HiÖn lªn trong khung c¶nh thiªn nhiªn t¬i s¸ng, th¬ méng cña buæi b×nh minh. + Khí thế lao động hăng hái đợc gợi tả qua hình ảnh những chàng trai “phăng m¸i chÌo” vµ nh÷ng chiÕc thuyÒn “m¹nh mÏ vît trêng giang”. + Hình ảnh cánh buồm là một sự so sánh độc đáo gợi ra linh hồn của làng chµi víi bao nçi niªmg cña ngêi d©n chµi. - Vẻ đẹp của bức tranh làng quê trong cảnh đoàn thuyền trở về bến: + Cảnh ồn ào tấp nập trên bến đỗ là một bức tranh sinh hoạt lao động ở làng chài đợc miêu tả hết sức sinh động, chan hoà niểm vui sớng trớc thành quả lao động vµ thÓ hiÖn kh¸t väng Êm no h¹nh phóc cña ngêi d©n chµi. + H×nh ¶nh nh÷ng chµng trai vµ nh÷ng con thuyÒn sau chuyÕn ra kh¬i t¹o nªn một vẻ đẹp vừa thực vừa lãng mạn với hơng vị riêng biệt khó quên của làng chài. KÕt bµi: - Bøc tranh lµng quª trong bµi th¬ thÓ hiÖn t×nh cµm trong s¸ng, thiÕt tha cña TÕ Hanh đối với quê hơng. - Bài thơ viết về làng quê riêng của chính tác giả nhng mang theo nét đẹp của cuộc sèng vµ con ngêi ë mäi lµng chµi VN, nªn cã søc hÊp dÉn víi mäi t©m hån ViÖt. 2. Ph©n tÝch t©m tr¹ng cña nh©n vËt tr÷ t×nh trong bµi th¬ “Khi con tu hó ” cña nhµ th¬ Tè H÷u. Dµn ý Më bµi: - Bài thơ đợc Tố Hữu sáng tác vào tháng 7.1939, lúc nàh thơ bị TD Pháp bắt giam ë nhµ lao Thõa Phñ (HuÕ). - Bµi th¬ thÓ hiÖn t©m tr¹ng cña ngêi thanh niªn céng s¶n mêi t¸m tuæi sau 4 th¸ng trêi bÞ t¸ch biÖt khái c/® tù do. Th©n bµi: a. NiÒm yªu c/s vµ nçi khao kh¸t tù do: (6 c©u th¬ ®Çu). - Tiếng chim tu hú gọi bầy đánh thức hình ảnh mùa hè trong tâm hồn ngời tù. - Bức tranh mùa hè hiện lên thật sinh động và cụ thể, nồng nàn tình yêu c/s và nỗi kh¸t khao tù do. b. Cµng khao kh¸t tù do, ngêi tï cµng ®au khæ v× bÞ giam cÇm (4 c©u cuèi): - TiÕng chim tu hó vµ khung c¶nh mïa hÌ trong tëng tîng th«i thóc ngêi tï muèn vît tho¸t c¶nh giam cÇm. - TiÕng chim tu hó cµng khiÕn cho ngêi tï ®au khæ, uÊt hËn v× khao kh¸t tù do mµ đành chịu bất lực trong cảnh tù đày ngột ngạt..

(42) KÕt bµi: - Tâm trạng của ngời tù cộng sản đợc thể hiện tự nhiên, chân thành và tha thiết, lµm nªn søc hÊp dÉn cña bµi th¬. - Tâm trạng của Tố Hữu bộc lộ vẻ đẹp tâm hồn của ngời chiến sĩ cách mạng. - Gäi HS tr×nh bµy dµn ý. - Th¶o luËn líp: NhËn xÐt, bæ sung. - GV nhËn xÐt, chèt l¹i nh÷ng ý chÝnh. * HDVN: - Học thuộc lòng và đọc diễn cảm bài thơ. - ¤n tËp kÜ c¸c kiÕn thøc träng t©m. - Viết thành bài viết hoàn chỉnh 2 đề văn trên. - Xem l¹i & hoµn thiÖn tiÕp c¸c BT./. ----------------------------------------------------------------------------------. «n tËp TuÇn 21. * Mục đích yêu cầu: - Giúp hs ôn tập và nâng cao những kiến thức đã học trong tuần. - RÌn kÜ n¨ng tr×nh bµy miÖng, viÕt nh÷ng kiÕn thøc träng t©m. - GD ý thøc hoc tËp bé m«n. A. Néi dung «n tËp: I. PhÇn V¨n: HD HS «n tËp vÒ vb Tøc c¶nh P¾c Bã: - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m. a. T¸c gi¶: Hå ChÝ Minh. b. T¸c phÈm:.

(43) - Hoàn cảnh sáng tác: Tháng 2. 1941, sau 30 năm bôn ba hoạt động cm ở nớc ngoài, BH trở về TQ, trực tiếp lãnh đạo ptr cm trong nớc. Ngời sống và làm việc trong hoàn cảnh hÕt søc gian khæ: ë trong hang P¸c Bã – 1 hang nói nhá s¸t biªn giíi ViÖt – Trung (Hµ Qu¶ng – Cao B»ng); thêng ph¶i ¨n ch¸o ng«, m¨ng rõng thay c¬m; bµn lµm viÖc lµ 1 phiến đá bên bờ suối cạnh hang đợc ngời đặt tên là suối Lê-nin. Bài thơ đợc Bác sáng tác trong hoµn c¶nh nµy. - Bài thơ đợc viết theo thể thơ thất ngôn tứ tuyệt Đờng luật, giọng điệu tự nhiên, thoải mái, pha chút vui đùa hóm hỉnh, tất cả toát lên 1 cảm giác vui thích, sảng khoái. II. PhÇn TiÕng ViÖt: HD HS «n tËp vÒ vb C©u cÇu khiÕn: - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m. + Câu cầu khiến là câu có những từ cầu khiến nh: hãy, đừng, chớ, đi thôi, nào,…hay ngữ điệu cầu khiến; đợc dùng để ra lệnh, yêu cầu, đề nghị, khuyên bảo… + Khi viÕt, c©u cÇu khiÕn thêng kÕt thóc b»ng dÊu chÊm than, nhng khi ý cÇu khiÕn không đợc nhấn mạnh thì có thể kết thúc bằng dấu chấm. II. TLV: * HD HS «n tËp: ThuyÕt minh vÒ mét danh lam th¾ng c¶nh: - Muốn viết bài giới thiệu về 1 danh lam thắng cảnh thì tốt nhất phải đến nơi thăm thó, quan s¸t hoÆc tra cøu s¸ch vë, hái han nh÷ng ngêi hiÓu biÕt vÒ nh÷ng n¬i Êy. - Bài giới thiệu nên có bố cục đủ 3 phần. Lời giới thiệu ít nhiều có kèm theo miêu tả, bình luận thì sẽ hấp dẫn hơn; tuy nhiên bài giới thiệu phải dựa trên cơ sở kiến thức đáng tin cËy vµ cã ph¬ng ph¸p thÝch hîp. - Lêi v¨n cÇn chÝnh x¸c vµ biÓu c¶m. B. LuyÖn tËp: HD HS lµm c¸c bµi tËp: - GV HD HS lµm BT. - Gäi HS tr×nh bµy, nhËn xÐt. I. BTTN: Bµi 20 (127): - HS tù lµm. (kÎ b¶ng theo mÉu). C©u Chän §¸p ¸n §iÓm - GV HD HS tìm đáp án đúng. đáp án đúng - HS đổi vở. - GV gäi HS ch÷a bµi, HS chÊm chÐo bµi cña b¹n. - Tổng hợp số điểm đạt đợc / điểm tối Điểm tối đa:.............Điểm đạt đợc:........ ®a. §iÓm tr×nh bµy:........................................ - Tuyªn d¬ng, phª b×nh kÞp thêi. II. BTTL: 1. Các từ cầu khiến sau thuộc từ loại nào: hãy, đừng, chớ, nên, cần phải, không đợc,…? - Phô tõ. 2. Các từ cầu khiến trên (2) thờng đặt trớc bộ phận nào trong câu? - Bé phËn VN. 3. C¸c tõ cÇu khiÕn sau thuéc tõ lo¹i nµo: th«i, lªn, nµo, víi, nhÐ,…? - T×nh th¸i tõ. 4. Các từ đó (3) thờng đặt ở vị trí nào trong câu? - Cuèi c©u. 5. Các từ cầu khiến sau thuộc từ loại nào: đề nghị, yêu cầu, xin, mong,…? - §éng tõ. 6. §Æt 5 c©u cÇu khiÕn víi mçi tõ cÇu khiÕn kh¸c nhau. 7. ThuyÕt minh vÒ 1 danh lam th¾ng c¶nh mµ em thÝch. - Gäi HS tr×nh bµy. - Th¶o luËn líp: NhËn xÐt, bæ sung. - GV nhận xét, chốt lại kiến thức đúng. * HDVN: - Học thuộc lòng và đọc diễn cảm bài thơ..

(44) - ¤n tËp kÜ c¸c kiÕn thøc träng t©m. - Xem l¹i & hoµn thiÖn tiÕp c¸c BT./. ----------------------------------------------------------------------------------. «n tËp TuÇn 22. * Mục đích yêu cầu: - Giúp hs ôn tập và nâng cao những kiến thức đã học trong tuần. - RÌn kÜ n¨ng tr×nh bµy miÖng, viÕt nh÷ng kiÕn thøc träng t©m. - GD ý thøc hoc tËp bé m«n. A. Néi dung «n tËp: I. PhÇn V¨n: HD HS ôn tập về vb Ngắm trăng, Đi đờng: - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m. a. T¸c gi¶: Hå ChÝ Minh. b. T¸c phÈm: * Giíi thiÖu: “Ngôc trung nhËt kÝ” (NhËt kÝ trong tï): - Gåm 133 bµi th¬ ch÷ H¸n, phÇn lín lµ th¬ thÊt ng«n tø tuyÖt. TËp nhËt kÝ b»ng th¬ đợc HCM viết trong 1 h/c đặc biệt từ tháng 2/1942 đến 9/1943 khi Ngời bị chính quyền TGT bắt giam 1 cách vô cớ, đày đoạ khắp các nhà tù ở tỉnh Quảng Tây – TQ. Qu¶ng T©y gi¶i kh¾p 13 huyÖn Mời tám nhà lao đã ở qua. (§Õn phßng chÝnh trÞ chiÕn khu IV) - NhËt kÝ trong tï ph¶n ¸nh 1 dòng khÝ lín, 1 t©m hån lín, 1 trÝ tuÖ lín cña ngêi chiến sĩ vĩ đại. Nó cho thấy 1 ngòi bút vừa hồn nhiên giản dị, vừa hàm súc sâu sắc. Chất thép và chất tình, màu sắc cổ điển và tính chất hiện đại, bình dị kết hợp 1 cách hài hoà. - NhËt kÝ trong tï cã t¸c dông BD lßng yªu níc, tinh thÇn vµ nh©n sinh quan c¸ch m¹ng cho thÕ hÖ trÎ chóng ta. - Trong bµi “§äc th¬ B¸c”, thi sÜ HTTh«ng viÕt: Ngôc tèi trong tim cµng ch¸y löa XÝch xiÒng kh«ng kho¸ næi lêi ca. Tr¨m s«ng ngh× nói ch©n kh«ng ng·, Yªu níc, yªu ngêi, yªu cá hoa… …VÇn th¬ cña B¸c vÇn th¬ thÐp Mµ vÉn mªnh m«ng b¸t ng¸t t×nh. * Ng¾m tr¨ng: - Là bài thứ 21 trong tập NKTT, đợc viết theo thể thơ thất ngôn tứ tuyệt Đờng luật, giọng điệu tự nhiên, thoải mái, pha chút vui đùa hóm hỉnh, tất cả toát lên 1 cảm giác vui thÝch, s¶ng kho¸i. - Bài thơ ghi lại 1 cảnh ngắm trăng, qua đó thể hiện tình yêu trăng, yêu thiên nhiên, tinh thần lạc quan yêu đời và phong thái ung dung của ngời c/s c/m trong cảnh tù đày. * Đi đờng: - Lµ bµi sè 30 trong tËp th¬ NKTT. - Bài thơ nói lên những suy ngẫm của tác giả về đờng đời vô cùng gian lao vất vả, luôn luôn đứng trớc bao thử thách khó khăn, phải có dúng khí và quyết tâm vợt lên để giành thắng lợi. Con đờng ở đây mang hàm nghĩa là con đờng c/m II. PhÇn TiÕng ViÖt: HD HS «n tËp vÒ vb C©u c¶m th¸n:.

(45) - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m. + C©u c¶m th¸n lµ c©u cã nh÷ng tõ c¶m th¸n nh: «i, than «i, hìi «i, chao «i, trêi ¬i, thay, biết bao, xiết bao, biết chừng nào,…dùng để trực tiếp bộc lộ cảm xúc của ng ời viết, ngêi nãi; xuÊt hiÖn chñ yÕu trong ng«n ng÷ nãi hµng ngµy hay trong ng«n ng÷ v¨n ch¬ng. + Khi viÕt, c©u c¶m th¸n thêng kÕt thóc b»ng dÊu chÊm than. II. TLV: * ¤n tËp VB thuyÕt minh: - Lµ kiÓu VB th«ng dông trong mäi lÜnh vùc §S nh»m cung cÊp tri §Þnh nghÜa thức về đặc điểm, t/c, nguyên nhân, ý nghĩa ... của các hiện tợng, sự vËt trong tù nhiªn, XH b»ng ph¬ng thøc tr×nh bµy, GT. Y/c - Mọi tri thức đều phải khách quan, xác thực, đáng tin cậy. Lêi v¨n - Rõ ràng, chặt chẽ, vừa đủ, dễ hiểu, giản dị, hấp dẫn. - TM một đồ vật, động vật, thực vật. C¸c kiÓu - TM mét hiÖn tîng TN, XH. đề văn TM - TM mét ph¬ng ph¸p (c¸ch lµm). - TM mét DLTC. - TM mét thÓ lo¹i v¨n häc. - GT mét danh nh©n (mét g¬ng mÆt næi tiÕng). - GT mét phong tôc, tËp qu¸n DT, mét lÔ héi, TÕt. - HT, nghiªn cøu tÝch lòy tri thøc b»ng nhiÒu biÖn ph¸p gi¸n tiÕp, C¸c bíc trực tiếp để nắm vững và sâu sắc đối tợng. XD VB - LËp dµn ý, bè côc, chän VD, sè liÖu. - ViÕt bµi v¨n TM, söa ch÷a, hoµn chØnh. - Tr×nh bµy. 1. MB: GT khái quát về đối tợng. Dµn ý chung 2. TB: Lần lợt GT từng mặt, từng phần, từng v/đ, đặc điểm của đối tcủa VB TM îng. NÕu lµ TM mét PP th× theo 3 bíc: - ChuÈn bÞ - Qu¸ tr×nh tiÕn hµnh - KÕt qu¶, thµnh phÈm. 3. KB: ý nghĩa của đối tợng hoặc bài học thực tế, XH, văn hóa, LS, nh©n sinh. Vtrò,Vtrí, ytố - MT, TS, NL chiếm một tỉ lệ nhỏ và đợc sử dụng hợp lí. Tất cả nhằm làm nổi bật đối tợng cần TM. B. LuyÖn tËp: HD HS lµm c¸c bµi tËp: - GV HD HS lµm BT. - Gäi HS tr×nh bµy, nhËn xÐt. I. BTTN: Bµi 21 (133): - HS tù lµm. (kÎ b¶ng theo mÉu). C©u Chän §¸p ¸n §iÓm - GV HD HS tìm đáp án đúng. đáp án đúng - HS đổi vở. - GV gäi HS ch÷a bµi, HS chÊm chÐo bµi cña b¹n. - Tổng hợp số điểm đạt đợc / điểm tối Điểm tối đa:.............Điểm đạt đợc:........ ®a. §iÓm tr×nh bµy:........................................ - Tuyªn d¬ng, phª b×nh kÞp thêi. II. BTTL: * Phân tích và PBCN của em về bài thơ “Đi đờng” của HCM. Dµn ý 1. MB: - Giới thiệu khái quát về tập thơ NKTT và bài thơ Đi đờng. 2. TB: Ph©n tÝch tõng c©u:.

(46) - Câu thơ mở đầu nêu lên 1 kinh nghiệm, 1 chiêm nghiệm sống ở đời, đó là chuyện đi đờng và bài học đi đờng khó. Con đờng ở đây là con đờng c/m vô cùng gian khổ, nguy hiÓm: Lµ g¬m kÒ tËn cæ, sóng kÒ tai Lµ th©n sèng chØ coi cßn 1 nöa (Tr¨ng trèi – Tè H÷u) H/a con đờng đợc miêu tả bằng điệp ngữ trùng san đã làm nổi bật cái khó khăn, thử thách chồng chất, ngời đi đờng luôn luôn đối diện với bao gian khổ. Hai c©u th¬ ®Çu vÒ mÆt v¨n ch¬ng ch÷ nghÜa th× kh«ng cã g× míi. ý niÖm hµnh lé nan đã xuất hiện trong cổ văn hơn nghìn năm về trớc. Thế nhng vần thơ HCM hay và sâu s¾c ë tÝnh nghiÖm sinh; nã cho thÊy tr¶i nghiÖm cña 1 con ngêi “Ba m¬i n¨m Êy ch©n không nghỉ” (Tố Hữu), để tìm đờng cứu nớc. Con đờng mà ngời c/s ấy đã vợt qua đâu chỉ cã “Nói cao råi l¹i nói cao trËp trïng” mµ cßn ®Çy phong ba b·o t¸p, tr¶i dµi réng kh¾p 4 biÓn n¨m ch©u: Đời bồi tàu lênh đênh sóng bể Ngêi ®i hái kh¾p bãng cê ch©u MÜ, ch©u Phi Những đất tự do, những trời nô lệ Những con đờng c/m đang tìm đi… (Ngêi ®i t×m h×nh cña níc – ChÕ Lan Viªn) Hai câu thơ cuối cấu trúc theo quan hệ điều kiện – hệ quả. Khi đã chiếm lĩnh đợc đỉnh cao chót vót (cao phong hậu) thì muôn dặm nớc non (vạn lí d đồ) thu cả vào trong tầm m¾t: Núi cao lên đến tận cùng Thu vµo tÇm m¾t mu«n trïng níc non Muốn vợt qua các lớp núi lên đỉnh cao chót vót thì phải có quết tâm và nghị lực lớn. Chỉ có thế mới giành đợc thắng lợi vẻ vang, thu đợc kết quả tốt đẹp. Câu thơ hàm chứa bài học quyết tâm vợt khó, nêu cao ý chí và nghị lực trong c/s để giành thắng lợi. Bài học Đi đờng thật là vô giá đối với bất kì ai ở bất kì thời đại nào. 3. Kết bài: Khái quát giá trị của bài thơ hoặc đề tài mở rộng. NKTT có rất nhiều bài thơ viết về đề tài đi đờng nh “Thế lộ nan”, “Tẩu lộ”, Lộ thợng”… Đó là những vần thơ giàu trí tuệ, mang ý nghĩa triết lí, đ ợc đúc kết từ máu và nớc m¾t: - Nói cao gÆp hæ mµ v« sù §êng ph¼ng gÆp ngêi bÞ tèng lao - Xö thÕ tõ xa kh«ng ph¶i dÔ Mµ nay, xö thÕ khã kh¨n h¬n. ( Đờng đời hiểm trở) + HS th¶o luËn nhãm vµ tr×nh bµy dµn ý. + HS viÕt bµi, tr×nh bµy, nhËn xÐt bµi cña b¹n. + Gi¸o viªn nhËn xÐt bæ sung, rót kinh nghiÖm cho HS vÒ ph¬ng ph¸p lµm bµi. * HDVN: - Học thuộc lòng và đọc diễn cảm 2 bài thơ. - ¤n tËp kÜ c¸c kiÕn thøc träng t©m. - Xem l¹i & hoµn thiÖn tiÕp c¸c BT./..

(47) «n tËp TuÇn 23. * Mục đích yêu cầu: - Giúp hs ôn tập và nâng cao những kiến thức đã học trong tuần. - RÌn kÜ n¨ng tr×nh bµy miÖng, viÕt nh÷ng kiÕn thøc träng t©m. - GD ý thøc hoc tËp bé m«n. A. Néi dung «n tËp: I. PhÇn V¨n: HD HS ôn tập về vb Chiếu dời đô: - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m. a. T¸c gi¶: Lý C«ng Uèn (974-1028) – tøc Lý Th¸i Tæ, ngêi ch©u Cæ Ph¸p, lé B¾c Giang – Nay là xã Đình Bảng – Từ Sơn – Bắc Ninh. Thuở nhỏ ông đợc học chữ, học võ nghệ ở các chùa nổi tiếng vùng Kinh Bắc. Sau đó ông trở thành võ tớng của triều Lê, từng lập đợc nhiều chiến công, làm đến chức Tả thận vệ Điện tiền chỉ huy sứ. Ông là ngời tài trí, đức độ, kín đáo, nhiều uy vọng, đợc quân sĩ và tầng lớp s sãi tín phục. Năm 1009, Lê Ngoạ Triều chết, ông đợc quần thần và nhiều vị Thiền s ủng hộ, tôn lên làm vua, mở đầu triều đại nhà Lý (1009-1225) b. T¸c phÈm: *Chiếu: là thể văn do vua dùng để ban bố mệnh lệnh cho thần dân biết về 1 chủ trơng lớn, chính sách lớn của nhà vua và triều đình. Chiếu có ngôn từ trang trọng, tôn nghiêm, đợc viết bằng thể văn xuôi cổ, thờng có đối và có vần (văn biền ngẫu). * Chiếu dời đô (viết bằng chữ Hán – Bản dịch của Nguyễn Đức Vân): Năm 1010, Lý Công Uốn – tức vua Lý Thái Tổ, viết Thiên đô chiếu trong h/c đất nớc thái bình thể hiên mong muốn dời đô từ Hoa L – Ninh Bình ra thành Đại La rộng lớn, thuận tiện cho việc mở mang và củng cố, bảo vệ đất nớc, sau đổi tên là Thăng Long. Chiếu dời đô là 1 văn kiện có ý nghĩa lịch sử to lớn. Nó đánh dấu sự v ơn dậy, ý chí tự cờng của dt ta. Nó thể hiện sự lớn mạnh của đất nớc ta, nhân dân ta trên con đợng xây dựng 1 chế độ phong kiến tập quyền hùng mạnh để bảo vệ nền độc lập, tự chủ của Đại ViÖt. Nã më ra 1 kØ nguyªn míi, kØ nguyªn Th¨ng Long huy hoµng. Tuy là 1 bài chiếu có ý nghĩa ban bố mệnh lệnh nhng Chiếu dời đô lại có sức thuyết phục bởi nó hợp với lẽ trời, lòng dân. Tác giả đã sử dụng 1 hệ thống lập luận chặt chẽ, lý lẽ sắc bén, giọng điệu mạnh mẽ, khoẻ khắn để thuyết phục dân chúng tin và ủng hộ kế hoạch dời đô của mình. II. PhÇn TiÕng ViÖt: HD HS ôn tập về vb Câu trần thuật, câu phủ định: - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m. * C©u trÇn thuËt: + Là loại câu dùng chủ yếu để nhận diện sự vật, cảnh vật …qua miêu tả, kể, nhận xÐt…C¶m xóc trong c©u trÇn thuËt lu«n lu«n chan hoµ vµo sù vËt, c¶nh vËt + Khi viÕt, c©u trÇn thuËt thêng kÕt thóc b»ng dÊu chÊm. * Câu phủ định: - Là loại câu có những từ ngữ phủ định nh: không, chẳng, cha, không phải(là), chẳng phải(là), chẳng có, đâu có(là), có…đâu, đâo có…và dùng để:.

(48) + Bác bỏ 1 ý kiến, 1 hành động, 1 nhận định… + Thông báo, bày tỏ, xác nhận là không có sự vật, sự việc…đó. + Bµy tá sù ngê vùc, b¨n kho¨n. B. LuyÖn tËp: HD HS lµm c¸c bµi tËp: - GV HD HS lµm BT. - Gäi HS tr×nh bµy, nhËn xÐt. I. BTTN: Bµi 22 (140): - HS tù lµm. (kÎ b¶ng theo mÉu). C©u Chän §¸p ¸n §iÓm - GV HD HS tìm đáp án đúng. đáp án đúng - HS đổi vở. - GV gäi HS ch÷a bµi, HS chÊm chÐo bµi cña b¹n. - Tổng hợp số điểm đạt đợc / điểm tối Điểm tối đa:.............Điểm đạt đợc:........ ®a. §iÓm tr×nh bµy:........................................ - Tuyªn d¬ng, phª b×nh kÞp thêi. II. BTTL: 1. Viết 1 đoạn văn ngắn khoảng 10 câu về đề tài học tập, trong đó có sử dụng câu trần thuật và câu phủ định. + HS viÕt bµi, tr×nh bµy, nhËn xÐt bµi cña b¹n. + Gi¸o viªn nhËn xÐt bæ sung, rót kinh nghiÖm cho HS. 2. Phân tích t tởng yêu nớc trong bài “Chiếu dời đô” của Lý Công Uẩn. Dµn ý: A. Më bµi: + Gới thiệu bài “Chiếu dời đô” của LTT. + Khẳng định bài chiếu là 1 bài văn sáng ngời t tởng yêu nớc. B. Th©n bµi: BiÓu hiÖn cña t tëng yªu níc trong bµi chiÕu: 1. Khát vọng xây dựng đất nớc hùng cờng,vững bền, đời sống nhân dân thanh bình, triều đại thịnh trị. + Thể hiện ở mục đích của việc dời đô. + Thể hiện ở cách nhìn về mối quan hệ giữa triều đại, đất nớc và nhân dân. 2. Khí phách của 1 dân tộc độc lập, tự cờng: + Thèng nhÊt giang s¬n vÒ 1 mèi. + Khẳng định t cách độc lập ngang hàng với Trung Hoa. + Niềm tin vào tơng lai muôn đời của đất nớc. C. KÕt bµi: + Khẳng định t tởng yêu nớc của bài chiếu. + Nªu ý nghÜa vµ vÞ trÝ cña bµi chiÕu. - HS th¶o luËn nhãm vµ tr×nh bµy dµn ý. - HS viÕt bµi, tr×nh bµy, nhËn xÐt bµi cña b¹n. - Gi¸o viªn nhËn xÐt bæ sung, rót kinh nghiÖm cho HS vÒ ph¬ng ph¸p lµm bµi. * Bµi viÕt tham kh¶o: BD NV 8 – 182. * HDVN: - Học thuộc lòng và đọc diễn cảm 1 đoạn trong văn bản mà em thấy ấn tợng nhất. - ¤n tËp kÜ c¸c kiÕn thøc träng t©m. - Xem l¹i & hoµn thiÖn tiÕp c¸c BT./..

(49) «n tËp TuÇn 24. * Mục đích yêu cầu: - Giúp hs ôn tập và nâng cao những kiến thức đã học trong tuần. - RÌn kÜ n¨ng tr×nh bµy miÖng, viÕt nh÷ng kiÕn thøc träng t©m. - GD ý thøc hoc tËp bé m«n. A. Néi dung «n tËp: I. PhÇn V¨n: HD HS «n tËp vÒ vb HÞch tíng sÜ: - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m. a. T¸c gi¶: TrÇn quèc TuÊn (1231 ? – 1300), lµ con cña An Sinh V¬ng TrÇn LiÔu, tíc Hng Đạo Vơng. Năm 1257, lần đầu tiên quân Mông cổ sang đánh nớc ta, ông đã đợc cử cầm qu©n trÊn gi÷ biªn thuú phÝa B¾c. Hai lÇn sau, n¨m 1285 vµ 1287, qu©n M«ng nguyªn l¹i đem quân sang XL nớc ta, ông lại đợc Trần Nhân Tông cử làm tiết chế thống lĩnh các đạo quân, cả 2 lần đều thắng lợi vẻ vang. TQT yêu ngời hiền, trọng kẻ sĩ, môn khách của ông cã nh÷ng ngêi næi tiÕng nh Ph¹m Ngò L·o, Tr¬ng H¸n Siªu… §êi TrÇn Anh T«ng, «ng vÒ trí sĩ ở Vạn Kiếp (Nay là xã Hng Đạo - Chí Linh – Haỉ Dơng) rồi mất ở đó. Nhân dân tôn thờ ông là Đức Thánh Trần và lập đền thờ ở nhiều nơi trên đất nớc. b. T¸c phÈm: *Hịch tớng sĩ là bài văn nghị luận bằng chữ Hán, đợc viết trớc khi xảy ra cuộc kháng chiến chống quân Nguyên lần thứ 2 (1285). TQT viết bài hịch này để thức tỉnh lòng yêu nớc và lòng căm thù giặc, đồng thời khích lệ tớng sĩ học tập Binh th yếu lợc, cổ vũ tinh thÇnh h¨ng say luyÖn tËp qu©n sù, quyÕt chiÕn th¾ng kÎ thï x©m lîc. II. PhÇn TiÕng ViÖt: HD HS ôn tập về vb Hành động nói: - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m. * Hành động nói: là hành động đợc thực hiện bắng lời nói nhằm mục đích nhất định. Ngời ta dựa theo mục đích của hành động nói mà đặt tên cho nó. Những kiểu hành động nói thờng gặp là: hỏi; trình bày (báo tin, kể, tả, nêu ý kiến, dự đoán…); điều khiÓn (cÇu khiÕn, ®e do¹, th¸ch thøc,…); høa hÑn, béc lé c¶m xóc. * Lu ý: Mỗi hành động nói có thể đợc thực hiện bằng kiểu câu có chức năng chính phù hợp với hành động đó (cách dùng trực tiếp) hoặc bằng kiểu câu khác (cách dùng gi¸n tiÕp). B. LuyÖn tËp: HD HS lµm c¸c bµi tËp: - GV HD HS lµm BT..

(50) - Gäi HS tr×nh bµy, nhËn xÐt. I. BTTN: Bµi 23 (145): - HS tù lµm. (kÎ b¶ng theo mÉu). C©u Chän §¸p ¸n §iÓm - GV HD HS tìm đáp án đúng. đáp án đúng - HS đổi vở. - GV gäi HS ch÷a bµi, HS chÊm chÐo bµi cña b¹n. - Tổng hợp số điểm đạt đợc / điểm tối Điểm tối đa:.............Điểm đạt đợc:........ ®a. §iÓm tr×nh bµy:........................................ - Tuyªn d¬ng, phª b×nh kÞp thêi. II. BTTL: 1. Xác định các hành động nói của các câu sau đây: a. - VËy th× b÷a sau con ¨n ë ®©u? - Bác trai đã khá rồi chứ? -> Hành động hỏi. b. - Con trăn ấy là của vua nuôi đã lâu. Nay em giết nó tất không khỏi bị tội chết. - Con sÏ ¨n ë nhµ cô NghÞ th«n §oµi. -> Hành động trình bày. c. - Anh phải hứa với em không bao giờ để chúng ngồi cách xa nhau. Anh nhớ cha? Anh høa ®i. - Th«i, nh©n lóc trêi cha s¸ng em h·y trèn ®i. -> Hành động điều khiển. d. - Anh xin høa. - Có chuyện gì để anh ở nhà lo liệu. -> Hành động hứa hẹn. e. - U nhất định bán con đấy ? U không cho con ở nhà nữa ? Khốn nạn thận con thế nµy! Trêi ¬i!... - Khèn n¹n… ¤ng gi¸o ¬i! Nã cã biÕt g× ®©u! -> Hành động bộc lộ cảm xúc. 2. Đọc đoạn văn sau và cho biết các câu trong đoạn thực hiện những hành động nói cụ thể nµo? Nhng nói ra làm gì nữa! Lão Hạc ơi! Lão hãy yên lòng mà nhắm mắt! Lão đừng lo g× cho c¸i vên cña l·o. T«i sÏ cè gi÷u g×n cho l·o. §Õn khi con trai l·o vÒ, t«i sÏ trao lại cho hắn và bảo hắn: “Đây là cái v ờn mà ông cụ thân sinh ra anh đã để lại cho anh trän vÑn; cô thµ chÕt chø kh«ng chÞu b¸n ®i mét sµo…” 3. Phân lọai câu trong VB “Hịch tớng sĩ” của TQT theo các kiểu hành động nói đã học. - HS tù lµm. GV KT. 4. Ph©n tÝch ®o¹n v¨n sau trong bµi “HÞch tíng sÜ” cña TQT: “ Huèng chi ta cïng c¸c ng¬i sinh ra ph¶i thêi lo¹n l¹c, lín gÆp buæi gian nan…ta còng vui lßng. Dµn ý a. Më bµi: - Giíi thiÖu kh¸i qu¸t vÒ bµi hÞch. - Giíi thiÖu ®o¹n v¨n cÇn ph©n tÝch. b. Th©n bµi: Phân trích ở đề bài gồm 2 đoạn, có thể phân tích theo cách cắt ngang từng đoạn. - §o¹n ®Çu: + ND: thøc tØnh tinh thÇn tr¸ch nhiÖm vµ ý thøc d©n téc ë tíng sÜ. - Tác giả chỉ ra tình hình nguy ngập của đất nớc. - T¸c gi¶ v¹ch trÇn téi ¸c cña kÎ thï. + NghÖ thuËt: - C©u v¨n biÒn ngÉu trïng ®iÖp liªn tiÕp v¹ch ra téi ¸c cña sø giÆc. - Từ ngữ giàu giá trị miêu tả và sức biểu cảm, diễn tả sâu sắc thái độ khinh bØ vµ lßng c¨m thï lò sø giÆc còng nh nçi nhôc quèc thÓ bÞ x©m ph¹m. - §o¹n sau: + ND: trùc tiÕp bµy tá nçi lßng t¸c gi¶. - Nỗi đau đớn và căm thù mãnh liệt. - ý chÝ quyÕt tiªu diÖt giÆc ngo¹i x©m..

(51) + NT: tr¹ng.. - Câu văn biền ngẫu nhiều vế ngắn diễn tả đợc nhiều cung bậc của tâm. - Nhiều biện pháp tu từ (ẩn dụ, so sánh, phóng đại) cùng với những động từ mạnh biểu lộ mạnh mẽ và sâu sắc các tâm trạng. c. Kết bài: Đánh giá ý nghĩa của đoạn trích đối với tác phẩm. - HS th¶o luËn nhãm vµ tr×nh bµy dµn ý. - HS viÕt bµi, tr×nh bµy, nhËn xÐt bµi cña b¹n. - Gi¸o viªn nhËn xÐt bæ sung, rót kinh nghiÖm cho HS vÒ ph¬ng ph¸p lµm bµi. * Bµi viÕt tham kh¶o: BD NV 8 – 190. * HDVN: - Học thuộc lòng và đọc diễn cảm 1 đoạn trong văn bản mà em thấy ấn tợng nhất. - ¤n tËp kÜ c¸c kiÕn thøc träng t©m. - Xem l¹i & hoµn thiÖn tiÕp c¸c BT./.. «n tËp TuÇn 25. * Mục đích yêu cầu: - Giúp hs ôn tập và nâng cao những kiến thức đã học trong tuần. - RÌn kÜ n¨ng tr×nh bµy miÖng, viÕt nh÷ng kiÕn thøc träng t©m. - GD ý thøc hoc tËp bé m«n. A. Néi dung «n tËp: I. PhÇn V¨n: HD HS «n tËp vÒ vb Níc §¹i ViÖt taÜ: - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m. a. T¸c gi¶: - NguyÔn Tr·i (1380 – 1442), hiÖu øc Trai, quª ë Chi Ng¹i (CL-HD), cha lµ Nguyễn Phi Khanh, mẹ là Trần Thị Thái – con Trần Nguyên Đán – 1 quý tộc đời Trần. - Lµ ngêi cã c«ng lín trong cuéc kn Lam S¬n. - Đất nớc thái bình, ông hăng hái giúp vua thì xảy ra việc vua chết đột ngột ở Trại V¶i (LÖ Chi Viªn – B¾c Ninh). Bän gian thÇn trong triÒu vu cho «ng ©m mu giÕt vua, khÐp vµo téi chu di tam téc n¨m 1442. Nçi oan tµy trêi Êy, h¬n 20 n¨m sau, n¨m 1464, míi đợc vua Lê Thánh Tông giải toả, cho su tầm lại thơ văn ông và tìm ngời con trai sống sót cho lµm quan. - D©ng B×nh Ng« s¸ch víi chiÕn lîc t©m c«ng. - Thõa lÖnh Lª Lîi so¹n th¶o c«ng v¨n giÊy tê, th tõ giao thiÖp víi qu©n Minh; cïng Lª Lîi vµ c¸c tíng lÜnh bµn b¹c qu©n mu. - Kh¸ng chiÕn th¾ng lîi, thõa lÖnh Lª Lîi viÕt B×nh Ng« s¸ch. - Lµ nhµ yªu níc, anh hïng d©n téc,v¨n vâ song toµn,danh nh©n v¨n ho¸ thÕ giíi. b. T¸c phÈm: Bình Ngô đại cáo: Do Nguyễn Trãi thừa lệnh Lê Lợi soạn thảo đầu năm 1428, công bố cuộc kháng chiến chính nghĩa của quân LS chống giặc Minh đã kết thúc thắng lợi, mở ra 1 kỉ nguyên thanh bình độc lập của đất nớc. - Níc §¹i ViÖt ta: Lµ ®o¹n v¨n trÝch phÇn më ®Çu bµi c¸o..

(52) - Đoạn văn trích có ý nghĩa nêu tiêu đề chính nghĩa cho toàn bài. Nguyễn Trãi đã khẳng định 2 chân lí làm nền tảng để phát triển nội dung bài cáo: T tởng nhân nghĩa và chân lí về sự tồn tại độc lập có chủ quyền củ dt Đại Việt. - Víi c¸ch lËp luËn chÆt chÏ vµ hïng hån, ®o¹n trÝch cã ý nghÜa nh b¶n tuyªn ng«n độc lập: Nơc ta là 1 nớc có nền văn hiến lâu đời, có lãnh thổ riêng, có phong tục riªng, cã chñ quyÒn riªng, cã truyÒn thèng lÞch sö; kÎ XL lµ ph¶n nh©n nghÜa, nhất định thắng lợi. II. PhÇn TiÕng ViÖt: HD HS ôn tập về vb Hành động nói (tiếp): - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m. * Hành động nói: Mỗi hành động đợc thực hiện bắng kiểu câu có chức năng chính phù hợp với hành động đó (cách dùng trực tiếp) hoặc bằng kiểu câu khác (cách dùng gi¸n tiÕp). B. LuyÖn tËp: HD HS lµm c¸c bµi tËp: - GV HD HS lµm BT. - Gäi HS tr×nh bµy, nhËn xÐt. I. BTTN: Bµi 23 (145): - HS tù lµm. (kÎ b¶ng theo mÉu). C©u Chän §¸p ¸n §iÓm - GV HD HS tìm đáp án đúng. đáp án đúng - HS đổi vở. - GV gäi HS ch÷a bµi, HS chÊm chÐo bµi cña b¹n. - Tổng hợp số điểm đạt đợc / điểm tối Điểm tối đa:.............Điểm đạt đợc:........ ®a. §iÓm tr×nh bµy:........................................ - Tuyªn d¬ng, phª b×nh kÞp thêi. II. BTTL: 1. Đặt 10 câu thực hiện hạnh động nói theo cách gián tiếp. 2. ----------------------------------------------------------trùc tiÕp. - Gäi HS tr×nh bµy, nhËn xÐt. 3. Søc thuyÕt phôc cña v¨n chÝnh luËn NguyÔn Tr·i lµ ë chç kÕt hîp gi÷a lÝ lÏ vµ thùc tÕ. Qua ®o¹n trÝch “Níc §¹i ViÖt ta”, em h·y chøng minh. Dµn ý: 1. Më bµi: - Giíi thiÖu tp BN§C. - Giới thiệu luận đề: “Sức thuyết phục…. Thực tế”. 2. Th©n bµi: a. Nêu ND chính của đoạn trích: T tởng nhân nghĩa và chân lí về chủ quyền độc lập cña dt. b. CM: 2 chân lí trên đã đợc khẳng định bằng cách kết hợp giữa lí lẽ và thực tế. + T tởng nhân nghĩa đợc nêu bằng 1 lí lẽ mới mẻ và giàu sức thuyết phục. + Chủ quyền độc lập của dt đợc khẳng định bằng 1 lí lẽ chặt chẽ, thể hiện 1 quan niÖm s©u s¾c vµ toµn diÖn vÒ quèc gia dt, trµn ®Çy niÒm tù hµo dt. c. Dùng những d/chứng thực tế ls cụ thể và xác đáng để khẳng định sức mạnh của ch©n lÝ, cña chÝnh nghÜa. 3. KÕt bµi: §¸nh gi¸ ý nghÜa cña ®o¹n v¨n. - HS tr×nh bµy dµn ý. - Th¶o luËn, nhËn xÐt, bæ sung. - HS viết bài; đọc, thảo luận. * HDVN: - Học thuộc lòng và đọc diễn cảm 1 doạn trong văn bản. - ¤n tËp kÜ c¸c kiÕn thøc träng t©m. - Xem l¹i & hoµn thiÖn tiÕp c¸c BT./. ------------------------------------------------------------------------------------.

(53) «n tËp TuÇn 26. * Mục đích yêu cầu: - Giúp hs ôn tập và nâng cao những kiến thức đã học trong tuần. - RÌn kÜ n¨ng tr×nh bµy miÖng, viÕt nh÷ng kiÕn thøc träng t©m. - GD ý thøc hoc tËp bé m«n. A. Néi dung «n tËp: I. PhÇn V¨n: HD HS «n tËp vÒ vb : Bµn luËn vÒ phÐp häc: - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m. a. T¸c gi¶: - NguyÔn ThiÕp (1723 – 1804) – Hµ TÜnh. Tù lµ Kh¶i Xuyªn, hiÖu lµ L¹p Phong C SÜ – La S¬n Phu Tö. - Là ngời thiên t sáng suốt, học rộng hiểu sâu, từngđỗ đạt, làm quan dới triều Lê, sau tõ quan vÒ d¹y häc. b. T¸c phÈm: - TrÝch trong bµi tÊu cña Ng.ThiÕp göi vua Quang Trung 8-1791. - Tấu là 1 loại văn th của bề tôi, thần dân gửi lên vua chúa để trình bày sự việc, ý kiến, đề nghị..

(54) - Với cách lập luận chặt chẽ, bài “Bàn luận về phép học” giúp ta hiểu đợcmục đích của việc học để làm ngời có đạo đức, có tri thức, góp phần làm hng thịnh đất nớc, chứ không phải cầu danh lợi. Muốn học tốt, phải có phơng pháp học đúng đắn, học cho rrọng nhng phải nắm cho gọn, học phải đi đôi với hành. II. PhÇn TËp lµm v¨n: HD HS : ¤n tËp vÒ luËn ®iÓm; ViÕt ®o¹n v¨n tr×nh bµy luËn ®iÓm: - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m. 1. ¤n tËp vÒ luËn ®iÓm: - LuËn ®iÓm trong bµi v¨n nghÞ luËn lµ nh÷ng t tëng, quan ®iÓm, chñ tr¬ng mµ ngêi viÕt (nãi) nªu ra ë trong bµi. - Luận điểm cần phải c’x’, rõ ràng, phù hợp với y/c giải quyết vđ và đủ để làm sáng tỏ vđ đợc đặt ra. - Trong bµi v¨n nghÞ luËn, luËn ®iÓm lµ 1 hÖ thèng: Cã luËn ®iÓm chÝnh (dïng lµm KL của bài, là cái đích của bài viết), có luận điểm phụ (dùng làm luận điểm xuất ph¸t hay l® më réng). - C¸c luËn ®iÓm trong 1 bµi v¨n võa cÇn liªn kÕt chÆt chÏ, l¹i võa cÇn cã sù ph©n biÖt với nhau; Các luận điểm cần đợc sắp xếp theo 1 trình tự hợp lí: Luận điểm trớc chuẩn bị cơ sở cho luận điểm, luận điểm nêu sau đẫn đến luận điểm KL. 2. ViÕt ®o¹n v¨n tr×nh bµy luËn ®iÓm: - Khi tr×nh bµy luËn ®iÓm trong bµi v¨n NL cÇn chó ý: + Thể hiện rõ ràng, cx nd của luận điểm trong câu chủ đề. Câu chủ đề thờng đc đặt ở vị trí đầu tiên (đối với đoạn diễn dịch) hoặc đặt ở cuối đoạn (đoạn quy nạp). + Tìm đủ các luận cứ cần thiết, tổ chức lập luận theo 1 trật tự hợp lí để làm nổi bật luËn ®iÓm. + Diễn đạt trong sáng, hấp dẫn để sự trình bày luận điểm có sức thuyết phục. B. LuyÖn tËp: HD HS lµm c¸c bµi tËp: - GV HD HS lµm BT. - Gäi HS tr×nh bµy, nhËn xÐt. I. BTTN: Bµi 25 (…): - HS tù lµm. (kÎ b¶ng theo mÉu). C©u Chän §¸p ¸n §iÓm - GV HD HS tìm đáp án đúng. đáp án đúng - HS đổi vở. - GV gäi HS ch÷a bµi, HS chÊm chÐo bµi cña b¹n. - Tổng hợp số điểm đạt đợc / điểm tối Điểm tối đa:.............Điểm đạt đợc:........ ®a. §iÓm tr×nh bµy:........................................ - Tuyªn d¬ng, phª b×nh kÞp thêi. II. BTTL: 1. §äc ®o¹n v¨n sau: “Nhân nghĩa là đạo lí, là tình thơng giữa con ngời với nhau. Nhân nghĩa là 1 khái niệm đạo đức của Nho gia. Chữ nhân vốn có nd rất rộng. Hạt nhân của chữ nhân là chØ sù t¬ng th©n t¬ng ¸i gi÷a con ngêi víi nhau. Ch÷ nh©n cña Nho gia thÓ hiÖn khuynh hớng trọng dân, nghĩa là đối với dân phải khoan dung, nhân ái. Nghĩa là hợp với lẽ phải, với đạo lí. Nghĩa theo t tởng tích cực của Nho gia là lấy lợi ích của nhân d©n, cña ®an téc lµm gèc.” 2. T×m luËn ®iÓm cña ®o¹n v¨n? - Nhân nghĩa là đạo lí, là tình thơng giữa con ngời với nhau. 3. Đoạn văn đợc trình bày theo cách nào? - §o¹n diÔn dÞch. 4. H·y chuyÓn thµnh ®o¹n quy n¹p? - Gợi ý: Chuyển câu chủ đề xuống cuối đoạn. 5. Viết đoạn văn trình bày luận điểm sau: Học để ngày mai lập nghiệp. - Gîi ý: T×m luËn cø: + Mục đích của việc học..

(55) + Để đạt đợc mục đích đó, cần học nh thế nào? - GV HD HS lµm BT. - Gäi HS tr×nh bµy, nhËn xÐt. * HDVN: - Học thuộc lòng và đọc diễn cảm 1 doạn trong văn bản. - ¤n tËp kÜ c¸c kiÕn thøc träng t©m. - Xem l¹i & hoµn thiÖn tiÕp c¸c BT./.. «n tËp TuÇn 27. * Mục đích yêu cầu: - Giúp hs ôn tập và nâng cao những kiến thức đã học trong tuần. - RÌn kÜ n¨ng tr×nh bµy miÖng, viÕt nh÷ng kiÕn thøc träng t©m. - GD ý thøc hoc tËp bé m«n. A. Néi dung «n tËp: I. PhÇn V¨n: HD HS «n tËp vÒ vb : ThuÕ m¸u: - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m. a. T¸c gi¶: - Sau chiến tranh thế giới lần thứ nhất, Nguyễn ái Quốc sống và hoạt động ở Pari – thủ đô nớc Pháp. b. T¸c phÈm: - XB 1925 b»ng tiÕng Ph¸p. - TP gåm 12 ch¬ng vµ phÇn phô lôc “Göi thanh niªn”. - TP vạch trần bộ mặt xảo quyệt của bọn thực dân đợc che đậy bằng những mĩ từ khai hoá, văn minh, công lí… Thực chất chúng đã áp bức, bóc lột nhân dân ta đến tận x ơng tuỷ, đầu độc dân ta bằng thuốc phiện, rợu cồn vô cùng dã man. TP chính luận này có giá trị lớn, đóng góp về nhiều mặt: chính trị, sử học, văn học. II. PhÇn TiÕng ViÖt: HD HS : ¤n tËp vÒ Héi tho¹i: - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m. * Vai XH là vị trí của ngời tham gia hội thoại đối với ngời khác trong cuộc thoại. Vai XH đợc x/đ bằng các quan hệ xã hội: + Quan hÖ trªn – díi hay ngang b»ng (theo tuæi t¸c, thø bËc trong g® vµ x· héi); + Quan hệ thân – sơ (theo mức độ quen biết, thân tình). * V× quan hÖ XH vèn rÊt ®a d¹ng nªn vai XH cña mçi ngêi còng ®a d¹ng, nhiÒu chiều. Khi tham gia hội thoại, mỗi ngời cần x/đ đúng vai của mình để chọn cách nói cho phï hîp. III. PhÇn TËp lµm v¨n: HD HS : ¤n tËp vÒ T×m hiÓu yÕu tè biÓu c¶m trong v¨n nghÞ luËn: - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m: + V¨n NL rÊt cÇn yÕu tè biÓu c¶m. YÕu tè BC gióp cho v¨n NL cã hiÖu qu¶ thuyÕt phục lớn hơn, vì nó tác động mạnh mẽ tới tình cảm của ngời đọc, ngời nghe. + §Ó bµi v¨n NL cã søc BC cao, ngêi lµm v¨n ph¶i thùc sù cã c¶m xóc tríc nh÷ng điều mình viết, nói và phải biết diễn tả cảm xúc đó bằng những từ ngữ, những câu văn truyền cảm. Sự diễn tả cảm xúc phải chân thực và không đợc phá vỡ mạch NL cña bµi v¨n. B. LuyÖn tËp: HD HS lµm c¸c bµi tËp:.

(56) - GV HD HS lµm BT. - Gäi HS tr×nh bµy, nhËn xÐt. I. BTTN: Bµi 26 (….): - HS tù lµm. (kÎ b¶ng theo mÉu). - GV HD HS tìm đáp án đúng. - HS đổi vở. - GV gäi HS ch÷a bµi, HS chÊm chÐo bµi cña b¹n. - Tổng hợp số điểm đạt đợc / điểm tối ®a. - Tuyªn d¬ng, phª b×nh kÞp thêi. II. BTTL:. C©u. Chän đáp án. §¸p ¸n đúng. §iÓm. Điểm tối đa:.............Điểm đạt đợc:........ §iÓm tr×nh bµy:......................................... * HDVN: - ¤n tËp kÜ c¸c kiÕn thøc träng t©m. - Xem l¹i & hoµn thiÖn tiÕp c¸c BT./.. «n tËp TuÇn 28. * Mục đích yêu cầu: - Giúp hs ôn tập và nâng cao những kiến thức đã học trong tuần. - RÌn kÜ n¨ng tr×nh bµy miÖng, viÕt nh÷ng kiÕn thøc träng t©m. - GD ý thøc hoc tËp bé m«n. A. Néi dung «n tËp: I. PhÇn V¨n: HD HS «n tËp vÒ vb : §i bé ngao du: - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m. a. T¸c gi¶: - Gi¨ng Gi¾c Ru-x« (1712 – 1778) lµ nhµ v¨n, nhµ t tëng lín cña níc Ph¸p TK 18. b. T¸c phÈm: - T¸c phÈm £-min hay VÒ gi¸o dôc (1762), Ru-x« bµn vÒ chuyÖn gio¸ dôc mét em bé từ lúc sơ sinh cho đến lúc trởng thành qua câu chuyện về chú bé Ê-min. - §Ó chøng minh muèn ngao du cÇn ph¶i ®i bé, tg dïng nh÷ng lÝ lÏ vµ thùc tiÔn c/s mà bản thân đã trải qua để tạo nên lập luận chặt chẽ, sinh động, có sức thuyết phục. Qua bµi v¨n, cã thÓ thÊy râ t¸c gi¶ lµ mét con ngêi gi¶n dÞ, quý träng tù do vµ yªu mÕn thiªn nhiªn..

(57) II. PhÇn TiÕng ViÖt: HD HS : ¤n tËp vÒ Héi tho¹i (tiÕp): - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m. * Trong hội thoại, ai cũng đợc nói. Mỗi lần có 1 ngời tham gia hội thoại nói đợc gọi lµ lît lêi. §Ó gi÷ lÞch sù, cÇn t«n träng lît lêi cña ngêi kh¸c, tr¸nh nãi tranh lît, c¾t lêi hoÆc chªm vµo lêi cña ngêi kh¸c. Nhiều khi, im lặng khi đến lợt lời của mình cũng là 1 cách biểu thị thái độ. III. PhÇn TLV: HD HS : LuyÖn tËp: §a yÕu tè biÓu c¶m vµo trong bµi v¨n nghÞ luËn: B. LuyÖn tËp: HD HS lµm c¸c bµi tËp: - GV HD HS lµm BT. - Gäi HS tr×nh bµy, nhËn xÐt. I. BTTN: Bµi 27 (….): - HS tù lµm. (kÎ b¶ng theo mÉu). C©u Chän §¸p ¸n §iÓm - GV HD HS tìm đáp án đúng. đáp án đúng - HS đổi vở. - GV gäi HS ch÷a bµi, HS chÊm chÐo bµi cña b¹n. - Tổng hợp số điểm đạt đợc / điểm tối Điểm tối đa:.............Điểm đạt đợc:........ ®a. §iÓm tr×nh bµy:........................................ - Tuyªn d¬ng, phª b×nh kÞp thêi. * HDVN: - ¤n tËp kÜ c¸c kiÕn thøc träng t©m. - Xem l¹i & hoµn thiÖn tiÕp c¸c BT./..

(58) «n tËp TuÇn 29. * Mục đích yêu cầu: - Giúp hs ôn tập và nâng cao những kiến thức đã học trong tuần. - RÌn kÜ n¨ng tr×nh bµy miÖng, viÕt nh÷ng kiÕn thøc träng t©m. - GD ý thøc hoc tËp bé m«n. A. Néi dung «n tËp: I. PhÇn TiÕng ViÖt: HD HS : ¤n tËp vÒ Lùa chän trËt tù tõ trong c©u: - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m: * Trong 1 c©u cã thÓ cã nhiÒu c¸ch s¾p xÕp trËt tù tõ, mçi c¸ch ®em l¹i hiÖu qu¶ diÔn đạt riêng. Ngời nói, ngời viết cần biết lựa chọn trật tự từ cho thích hợp với yêu cầu giao tiÕp. * TrËt tù tõ trong c©u cã thÓ: + Thể hiện thứ tự nhất định của sự vật, hiện tợng, hoạt động, đặc điểm (nh thứ bậc quan trọng của sự vật, thứ tự trớc sau của hoạt động, trình tự quan sát của ngêi nãi…). + Nhấn mạnh hình ảnh, đặc điểm của sự vật, hiện tợng. + Liªn kÕt c©u víi nh÷ng c©u kh¸c trong VB. + §¶m b¶o sù hµi hoµ vÒ ng÷ ©m cña lêi nãi. II. PhÇn TLV: HD HS : ¤n tËp vÒ T×m hiÓu yÕu tù sù vµ miªu t¶ trong v¨n nghÞ luËn: - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m: * Bµi v¨n nghÞ luËn thêng vÉn cÇn ph¶i cã c¸c yÕu tè tù sù vµ miªu t¶. Hai yÕu tè này giúp cho việc trình bày các luận cứ trong bài văn đợc rõ ràng, cụ thể, sinh động hơn và do đó, có sức thuyết phục mạnh mẽ hơn. * Các yếu tố tự sự và miêu tả đợc dùng làm luận cứ phải phục vụ cho việc làm rõ luËn ®iÓm vµ kh«ng ph¸ vì m¹ch nghÞ luËn cña bµi v¨n. B. LuyÖn tËp: I. BTTN: Bµi 28 (….): - HS tù lµm. (kÎ b¶ng theo mÉu). C©u Chän §¸p ¸n §iÓm - GV HD HS tìm đáp án đúng. đáp án đúng - HS đổi vở. - GV gäi HS ch÷a bµi, HS chÊm chÐo bµi cña b¹n. - Tổng hợp số điểm đạt đợc / điểm tối Điểm tối đa:.............Điểm đạt đợc:........ ®a. §iÓm tr×nh bµy:........................................ - Tuyªn d¬ng, phª b×nh kÞp thêi. HD HS lµm c¸c bµi tËp: - GV HD HS lµm BT. - Gäi HS tr×nh bµy, nhËn xÐt. * HDVN: - ¤n tËp kÜ c¸c kiÕn thøc träng t©m. - Xem l¹i & hoµn thiÖn tiÕp c¸c BT./..

(59) «n tËp TuÇn 30. * Mục đích yêu cầu: - Giúp hs ôn tập và nâng cao những kiến thức đã học trong tuần. - RÌn kÜ n¨ng tr×nh bµy miÖng, viÕt nh÷ng kiÕn thøc träng t©m. - GD ý thøc hoc tËp bé m«n. A. Néi dung «n tËp: I. PhÇn TiÕng ViÖt: HD HS : ¤n tËp vÒ ¤ng Giuèc-®anh mÆc lÔ phôc: - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m: * T¸c gi¶: M«-li-e – nhµ viÕt hµi kÞch næi tiÕng cña chñ nghÜa cæ ®iÓn Ph¸p. NÐt độc đáo của kịch Mô-li-e là tg luôn phát hiện ra những khía cạnh bi đát của XH Pháp thời vua Lu-i XIV vµ thÎ hiÖn chóng díi h×nh thøc hµi kÞch. * TP: “Trëng gi¶ häc lµm sang”: tr×nh diÔn lÇn ®Çu vµo ngµy 14/11/1670 t¹i S¨m-b¬ cho triều đình xem; Là 1 trong những vở kịch thành công nhất của Mô-li-e. - §o¹n trÝch: + Lµ líp kÞch kÕt thóc håi II cña vë kÞch 5 håi. + Gåm 2 c¶nh: ¤ng giuèc-®anh vµ b¸c phã may. ¤ng Giuèc-®anh vµ c¸c thî phô. + Đoạn trích đợc XD hết sức sinh động, khắc hoạ tài tình tính cách lố lăng của 1 tay trởng giả muốn học đòi làm sang, gây nên tiến cời sảng khoái cho khán giả. II. PhÇn TiÕng ViÖt: HD HS : ¤n tËp vÒ Lùa chän trËt tù tõ trong c©u (TiÕp): - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung..

(60) - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m: * Bµi v¨n nghÞ luËn thêng vÉn cÇn ph¶i cã c¸c yÕu tè tù sù vµ miªu t¶. Hai yÕu tè này giúp cho việc trình bày các luận cứ trong bài văn đợc rõ ràng, cụ thể, sinh động hơn và do đó, có sức thuyết phục mạnh mẽ hơn. * Các yếu tố tự sự và miêu tả đợc dùng làm luận cứ phải phục vụ cho việc làm rõ luËn ®iÓm vµ kh«ng ph¸ vì m¹ch nghÞ luËn cña bµi v¨n. II. PhÇn TLV: HD HS : LuyÖn tËp vÒ §a c¸c yÕu tù sù vµ miªu t¶ vµo bµi v¨n nghÞ luËn: - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m: * Bµi v¨n nghÞ luËn thêng vÉn cÇn ph¶i cã c¸c yÕu tè tù sù vµ miªu t¶. Hai yÕu tè này giúp cho việc trình bày các luận cứ trong bài văn đợc rõ ràng, cụ thể, sinh động hơn và do đó, có sức thuyết phục mạnh mẽ hơn. * Các yếu tố tự sự và miêu tả đợc dùng làm luận cứ phải phục vụ cho việc làm rõ luËn ®iÓm vµ kh«ng ph¸ vì m¹ch nghÞ luËn cña bµi v¨n. B. LuyÖn tËp: HD HS lµm c¸c bµi tËp: - GV HD HS lµm BT. - Gäi HS tr×nh bµy, nhËn xÐt. I. BTTN: Bµi 29 (): - HS tù lµm. (kÎ b¶ng theo mÉu). C©u Chän §¸p ¸n §iÓm - GV HD HS tìm đáp án đúng. đáp án đúng - HS đổi vở. - GV gäi HS ch÷a bµi, HS chÊm chÐo bµi cña b¹n. - Tổng hợp số điểm đạt đợc / điểm tối Điểm tối đa:.............Điểm đạt đợc:........ ®a. §iÓm tr×nh bµy:........................................ - Tuyªn d¬ng, phª b×nh kÞp thêi. 1 * HDVN: - ¤n tËp kÜ c¸c kiÕn thøc träng t©m. - Xem l¹i & hoµn thiÖn tiÕp c¸c BT./. -----------------------------------------------------------------------------.

(61)

Giao an day them ngu van 8

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về