1
2
B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O
Đ I H C ĐÀ N NG
Cơng trình đư c hồn thành t i
Đ I H C ĐÀ N NG
TR N Đ I DƯƠNG
Ngư i hư ng d n khoa h c: TS. NGUY N XUÂN TO N
NGHIÊN C U ĐÁNH GIÁ TÁC Đ NG MÔI TRƯ NG
D ÁN H T NG K THU T KHU DÂN CƯ M I
SƠN T NH, T NH QU NG NGÃI
Ph n bi n 1: PGS.TS. NGUY N THƯ NG
Ph n bi n 2: TS. NGUY N VĂN MINH
Chuyên ngành : Xây d ng công trinh th y
Mã s : 60.58.40
TÓM T T LU N VĂN TH C SĨ K THU T
Lu n văn ñư c b o v t i H i ñ ng ch m lu n văn t t
nghi p Th c sĩ K thu t, h p t i Đ i h c Đà N ng vào
ngày 19 tháng 10 năm 2012.
Có th tìm hi u lu n văn t i:
- Trung tâm Thông tin - H c li u, Đ i h c Đà N ng
Đà N ng - Năm 2012
- Trung tâm H c li u, Đ i h c Đà N ng.
3
M
Đ U
1. Cơ s nghiên c u c a ñ tài:
Trong nh ng năm g n đây, tình hình phát tri n kinh t xã h i
c a t nh Qu ng Ngãi có nhi u chuy n bi n tích c c. Qu ng Ngãi đã
và đang tr thành ñi m ñ n c a r t nhi u nhà đ u tư trong và ngồi
nư c. Hi n t i, trên đ a bàn t nh đã có 3 khu cơng nghi p đang ho t
đ ng và các c m công nghi p – ti u th công nghi p khác. Đ c bi t
v i Khu kinh t Dung Qu t, t nh Qu ng Ngãi tr thành m t trong
nh ng tr ng ñi m kinh t d n ñ u v thu hút v n ñ u tư khu v c
mi n Trung. Cùng v i s phát tri n m nh m c a kinh t – xã h i là
s gia tăng dân s cơ h c. Tuy nhiên, t nh Qu ng Ngãi l i chưa có
nh ng khu dân cư hi n ñ i v i các d ch v ti n ích cao c p đáp ng
nhu c u và cư trú kèm theo quá trình gia tăng dân s cơ h c nói
trên.
Vi c đ u tư xây d ng “D án h t ng k thu t Khu Dân cư m i
Sơn T nh, t nh Qu ng Ngãi” phía Đơng B c th tr n Sơn T nh,
nh m ñáp ng các nhu c u v lưu trú cũng như nhu c u v văn phòng
c a các t ch c kinh t trong và ngoài nư c tham gia ñ u tư vào
Qu ng Ngãi, ñ ng th i cũng b sung vào qu ñ t cho khu v c.
Theo ñ nh hư ng phát tri n c a UBND t nh Qu ng Ngãi ñ n năm
2015, D án h t ng k thu t Khu Dân cư m i Sơn T nh, t nh Qu ng
Ngãi s là đơn v hành chính tr c thu c thành ph Qu ng Ngãi.
D án ra ñ i thúc ñ y m nh m s phát tri n kinh t nói
chung, đáp ng nhu c u ngày càng cao v ch t lư ng môi trư ng
s ng, v nhà trong khu v c nói riêng. Tuy nhiên các ho t ñ ng phát
tri n này n u khơng đư c tính tốn m t cách th u đáo và tồn di n
cũng s có nhi u ti m năng gây tác ñ ng x u ñ n h u h t các thành
ph n môi trư ng t nhiên và kinh t - xã h i khu v c trên m t quy
mô l n. Nh m đánh giá nh ng tác đ ng tích c c, tiêu c c đ n mơi
4
trư ng t nhiên, kinh t xã h i t ho t ñ ng c a D án và ñưa ra các
gi i pháp kh c ph c.
2. Đ i tư ng, ph m vi và phương pháp nghiên c u:
- Đ i tư ng nghiên c u: Các y u t môi trư ng t nhiên, kinh
t - xã h i c a d án D án Khu dân cư m i Sơn T nh, t nh Qu ng
Ngãi.
- Ph m vi nghiên c u: Trong ph m vi ranh gi i d án và khu
v c xung quanh có liên quan.
- Phương pháp nghiên c u:
+ Thu th p ñi u tra s li u.
+ Phân tích logic và t ng h p các ho t ñ ng trên cơ s tài li u
đã có.
+ V n d ng các phương pháp đánh giá tác đ ng mơi trư ng
đ c trưng ñang ñư c s d ng ph bi n hi n nay trên th gi i và
Vi t Nam.
3. M c tiêu c a đ tài:
- Mơ t , phân tích hi n tr ng mơi trư ng khu v c d án. Nh n
d ng các v n ñ môi trư ng ñang x y ra t i khu v d án.
- Phân tích, d báo vá đánh gía tác đ ng c a d án đ i v i
t ng thành ph n môi trư ng trong giai đo n xây d ng thi cơng h
t ng, giai ño n ñưa vào ho t ñ ng.
- Đánh gía t ng h p tác đ ng c a d án đ i v i mơi trư ng
trên cơ s đó đ ra các bi n pháp gi m thi u các tác ñ ng tiêu c c và
phát huy t i đa các tác đ ng tích c c.
4. Ý nghĩa khoa h c và th c ti n c a ñ tài:
- Vi c nghiên c u ñánh giá tác ñ ng môi trư ng c a D án h
t ng k thu t Khu Dân cư m i Sơn T nh, t nh Qu ng Ngãi s cung
c p nh ng lu n c khoa h c cho cơ quan xét duy t có cơ s xem xét,
l a ch n quy t ñ nh phương án xây d ng cơng trình phù h p v i m c
5
6
tiêu phát tri n b n v ng môi trư ng, g n cơng trình Khu dân cư v i
b o v và phát tri n tài nguyên nư c, c i t o và phát tri n tài nguyên
ñ t, mơi trư ng sinh thái, tính đa d ng sinh h c và c nh quan thiên
nhiên khu v c d án.
- Lu n văn s xem xét, nghiên c u nh ng y u t môi trư ng
c a m t d án n m trong k ho ch phát tri n kinh t -xã h i c a t nh
Qu ng Ngãi ñang ñư c t ch c tri n khai th c hi n và s cung c p
nh ng s li u th c ti n đ nh ng ngư i có trách nhi m cân nh c khi
ñ ra các quy t ñ nh th c hi n d án.
CHƯƠNG 1
5. C u trúc c a lu n văn:
Lu n văn g m có 4 chương:
- Chương 1: T ng quan v D án h t ng k thu t Khu Dân cư
m i Sơn T nh, t nh Qu ng Ngãi.
- Chương 2: Đi u ki n t nhiên, môi trư ng và kinh t xã h i.
- Chương 3: Đánh giá tác ñ ng c a D án h t ng k thu t
Khu Dân cư m i Sơn T nh, t nh Qu ng Ngãi đ n mơi trư ng khu v
d án.
- Chương 4: Nh n xét và ñ xu t m t s bi n pháp h n ch ,
ngăn ng a các tác ñ ng tiêu c c và phát huy các tác đ ng tích c c
c a d án.
T NG QUAN V D ÁN H T NG KHU DÂN CƯ
M I SƠN T NH, T NH QU NG NGÃI
1.1. Gi i thi u v d án:
1.1.1. Tên d án:
- Tên d án: H t ng k thu t Khu Dân cư m i Sơn T nh,
t nh Qu ng Ngãi.
- Đ a ñi m: Th tr n Sơn T nh, huy n Sơn T nh, t nh Qu ng
Ngãi.
1.1.2. V trí đ a lý c a d án:
- D án Khu dân cư Sơn T nh – Qu ng Ngãi có t ng di n tích là
1.026.963 m2, thu c th tr n Sơn T nh và xã T nh n Đông, huy n
Sơn T nh, t nh Qu ng Ngãi. Khu v c xây d ng D án n m v phía
B c T nh l 623 n i dài, cách thành ph Qu ng Ngãi kho ng 2km v
phía Đơng B c c a thành ph .
1.2. Nhi m v và các thành ph n c a d án:
1.2.1. Nhi m v
1.2.2. Quy mô xây d ng d án
B ng 1.1. Ch tiêu kinh t k thu t
Đơn v tính
Ch tiêu
T ng dân s
Ngư i
10860
2
M t ñ cư trú
Ngư i/ha
106
II
Đ t ñai
TT
H ng m c
I
Dân s
1
1
T ng hi n tích quy ho ch
ha
102,7
a
Đ t ñơn v
m2/ngư i
56
-Đ t
m2/ngư i
7
- Đ t CTCC trong ĐVO
2
m /ngư i
3
7
- Đ t cây xanh -TDTT trong ĐVO
- Đ t giao thơng n i b
b
Đ t ngồi đơn v
8
m2/ngư i
5
2
11
2
38
2
m /ngư i
m /ngư i
- Đ t CTCC ngoài ĐVO
m /ngư i
8
- Cây xanh t p trung
m2/ngư i
13
- Đư ng đơ th và khu v c
2
17
- Cơng trình cao t ng
t ng
9 - 15
- Nhà liên k
t ng
3
- Bi t th , nhà vư n
t ng
2
t ng
2
t ng
2-3
- Nhà liên k , nhà ph
%
80
- Bi t th
%
45 - 60
- Nhà cao t ng
%
25 - 40
- Cơng trình cơng c ng
2
m /ngư i
%
30 - 40
tái đ nh cư
- Cơng trình cơng c ng khác
M t ñ xây d ng nhà
III
H t ng k thu t
1
Đ t giao thơng
% đ t XD đơ th
25 - 30
2
Ch tiêu thốt nư c th i
l/ngư i.ngàêm
100-150
3
Ch tiêu c p ñi n
Kwh/ngư i.năm
1500
4
Ch tiêu c p nư c
l/ngư i.ngàyñêm
100-150
5
1.3.2. T ng v n ñ u tư: 986.005.134.115 ñ ng
T ng cao trung bình
- Nhà
3
1.3.1.3. C p ñi n
1.3.1.4. C p nư c
1.3.1.5. Thoát nư c
1.3.1.6. H th ng thu gom và x lý ch t th i r n
1.3.1.7. H th ng thông tin liên l c
M t đ đư ng chính
2
5-9
2
km/km
6
M t đ đư ng trung bình
km/km
8-12
7
Lư ng rác th i bình qn
Kg/ngư i.ngày.đêm
1-1,2
1.2.3. Quy ho ch không gian ki n trúc c nh quan
1.3. N i dung ch y u c a d án:
1.3.1. Quy ho ch h th ng h t ng k thu t
1.3.1.1. Quy ho ch giao thông
1.3.1.2. San n n
CHƯƠNG 2
ĐI U KI N T NHIÊN, MÔI TRƯ NG
VÀ KINH T - XÃ H I
2.1. Đi u ki n t nhiên và mơi trư ng
2.1.1. Đi u ki n v đ a ch t, đ a ch n, đ a hình
2.1.1.1. Đ a ch t
2.1.1.2. Đ a ch n
2.1.1.3. Đ a hình
2.1.2. Đi u ki n v khí tư ng - thu văn
2.1.2.1. Khí h u
2.1.2.2.Thu văn
2.1.3. H sinh thái
2.1.4. Hi n tr ng môi trư ng
2.1.4.1. Hi n tr ng mơi trư ng khơng khí
2.1.4.2. Hi n tr ng mơi trư ng nư c m t
2.1.4.3. Hi n tr ng môi trư ng nư c ng m
2.2. Đi u ki n h t ng, kinh t - xã h i
2.2.1. Đi u ki n h t ng k thu t
2.2.1.1. Hi n tr ng giao thông
2.1.1.2. Hi n tr ng thoát nư c mưa
2.1.1.3. Hi n tr ng c p nư c
2.1.1.4. Hi n tr ng c p ñi n
9
2.1.1.5. Hi n tr ng thoát nư c b n và VSMT
2.1.1.6. Ti m năng khai thác c nh quan
2.2.2. Đi u ki n kinh t
2.2.2.1. Đi u ki n kinh t khu v c D án
2.2.2.2. Đi u ki n kinh t trong vùng
2.2.3. Đi u ki n xã h i
CHƯƠNG 3
ĐÁNH GIÁ TÁC Đ NG MÔI TRƯ NG C A D ÁN
3.1. Khái quát nh ng tác ñ ng c a d án
Nhìn chung D án Khu dân cư đơ th m i Sơn T nh phát sinh
m t s nh ng tác đ ng đ n mơi trư ng trong giai ño n xây d ng
cũng như v n hành c a d án. Các ñ i tư ng b tác đ ng là mơi
trư ng t nhiên g m mơi trư ng nư c, khơng khí, c nh quan, h
sinh thái và môi trư ng kinh t - xã h i trong khu v c. Nh ng tác
ñ ng này s ñư c ñánh giá c th trong các n i dung ti p theo trong
chương III, t i ñây khái quát 3 tác ñ ng chính và quan tr ng nh t
như sau:
- Bi n ñ i tài nguyên trong khu v c, bi n đ i hồn tồn di n tích
đ t lúa, đ t canh tác... hi n có trong khu v c thành đ t và đ t đơ
th .
- Gi i phóng m t b ng, đ n bù gi i t a tác ñ ng ñ n cu c s ng
và canh tác c a ngư i dân. Quá trình đ n bù khơng th a đáng có th
gây mâu thu n l n, m t an ninh – tr t t trong khu v c.
- Nư c th i sinh ho t khơng đư c x lý x th ng ra ngu n ti p
nh n là kênh Bàu S t có th gây ơ nhi m nghiêm tr ng cho môi
trư ng nư c và h sinh thái th y sinh trong vùng.
3.2. M c đích c a vi c đánh giá tác đ ng mơi trư ng c a d án
3.3. Phân tích,l a ch n phương pháp ĐTM
10
- Hi n nay các phương pháp ñánh giá tác đ ng mơi trư ng thơng
d ng bao g m:
+ Phương pháp l p b ng li t kê (Checklist)
+ Phương pháp ma tr n môi trư ng (Matrix)
+ Phương pháp sơ ñ m ng lư i (Network)
+ Phương pháp Mơ hình hóa (Environmental Modelling)
+ Phương pháp chun gia (Delphi)
+ Phương pháp ch ng ghép b n ñ (Overmapping) (GIS)
+ Phương pháp phân tích l i ích – chi phí m r ng (LI-CPMR)
+ Phương pháp đánh giá nhanh c a t ch c th gi i (Rapid
Assessment)
- M i phương pháp đ u có nh ng ưu đi m cũng như như c ñi m
riêng, tùy theo ñ c trưng c a t ng d án s áp d ng m t ho c nhi u
các phương pháp khác nhau ñ ñánh giá nh ng tác ñ ng môi trư ng
do d án mang l i.
- T các phương pháp trên, chúng tôi l a ch n Phương pháp s
s d ng ñ ñánh giá tác ñ ng môi trư ng cho d án như sau:
+ Phương pháp ma tr n môi trư ng (Matrix)
+ Phương pháp sơ ñ m ng lư i (Network)
+ Phương pháp ñánh giá nhanh c a t ch c th gi i (Rapid
Assessment)
+ Phương pháp Mơ hình SWMM.
3.3.1. Phương pháp ma tr n mơi trư ng (Matrix)
3.3.2. Phương pháp sơ đ m ng lư i (Network)
3.3.3. Phương pháp ñánh giá nhanh (Rapid Assessment)
3.4. Phân tích d báo và đánh giá t ng h p các tác ñ ng c a d
án ñ n môi trư ng khu v c
3.4.1. D báo nh ng bi n ñ ng v ñi u ki n t nhiên
3.4.1.1. Bi n ñ ng v th y văn
11
3.4.1.2. Bi n ñ ng v tài nguyên
3.4.1.3. Bi n ñ ng v sinh thái
3.4.2. D báo nh ng bi n đ ng đ n mơi trư ng kinh t - xã h i
3.4.2.1. Giai ño n ti n thi cơng
3.4.2.2. Trong giai đo n thi cơng- xây d ng d án
3.4.2.3. Trong giai ño n d án ho t ñ ng
3.5. Đánh giá ĐTM d án theo phương pháp l a ch n
3.5.1. Theo phương pháp ma tr n môi trư ng (matrix)
3.5.1.1. Phương pháp ma tr n theo ñi m s :
a. Li t kê các hành ñ ng theo các giai ño n th c hi n d án:
b. Li t kê và s p s p th t các v n ñ , thành ph n môi trư ng:
c. L p ma tr n quan h gi a các hành đ ng và nhân t mơi
trư ng:
M c đích c a ma tr n này là th hi n s liên quan gi a các hành
ñ ng phát tri n theo các giai ño n th c hi n d án và các v n ñ ,
thành ph n môi trư ng. D u “+” th hi n s liên quan, d u “0” th
hi n s khơng liên quan ho c liên quan khơng đáng k .
- C ng theo t ng c t ñư c k t qu th hi n t n su t xu t hiên c a
t ng hành ñ ng theo các v n đ , thành ph n mơi trư ng.
- C ng theo hàng ñư c k t qu th hi n ñư c t n su t xu t hi n
c a t ng v n ñ , thành ph n môi trư ng theo các hành ñ ng qua các
giai ño n.
d. L p ma tr n xác ñ nh th t ưu tiên c a các giai ño n th c
hi n:
e. L p ma tr n ñi m s các ho t ñ ng phát tri n:
g. S p x p th t quan tr ng c a các ho t ñ ng phát tri n:
h. S p x p th t quan tr ng theo t ng nhóm ho t đ ng:
T k t qu s p x p theo th t ưu tiên, trong kh năng v năng l c
qu n lý, th c hi n giám sát c a các c p chính quy n, c a các đơn v
12
tham gia th c hi n d án, kh năng tài chính và k thu t c a d án;
chúng ta ñ ra các chương trình, bi n pháp t ch c th c hi n phù h p
theo các m c ñ ưu tiên, theo t ng giai ño n, có tr ng tâm; kh c
ph c ngăn ng a trong kh năng cho phép ho c c n s h tr t bên
ngồi đ đáp ng m c tiêu b o v mơi trư ng.
3.5.2. Theo phương pháp đánh giá nhanh c a t ch c Y t th
gi i (WHO)
3.5.2.1. Trong giai ño n chu n b và xây d ng d án
a. Tác đ ng đ n mơi trư ng nư c
a1. Nư c mưa ch y tràn
a2. Nư c th i xây d ng
a3. Nư c th i sinh ho t
b. Tác đ ng mơi trư ng khơng khí
b1. B i và khí th i
- B i và khí th i trên khu v c D án:
+ B i ñ t phát sinh t ho t ñ ng đào đ t, san i m t b ng
Tính toán kh i lư ng b i phát sinh t vi c đào và đ p đ t trong
q trình san n n c a d án theo công th c sau:
W=ExQxd
Trong đó:
W: Lư ng b i phát sinh bình quân (kg);
E: H s ô nhi m (kg b i/t n ñ t), E = 0,01645 (kg b i/t n ñ t);
Q: Lư ng ñ t ñào ñ p (m3); theo báo cáo ñ u tư c a d án thì t ng
kh i lư ng đ t đào, đ t ñ p kho ng 3,3 tri u m3.
d: T tr ng ñ t ñào ñ p (d = 1,5 t n/m3).
V y t ng lư ng b i phát sinh trong su t quá trình san l p m t
b ng là: W = 0,01645 × 3.300.000 × 1,5 = 8143 kg ≈ 81,43 t n.
Lư ng b i phát sinh trong m t ngày:
W1ngày =W/(t x n) = 8143/(1x 200) = 40,67 (kg/ngày)
13
14
V i:
t: th i gian san n n t = 1 năm;
n: s ngày làm vi c trong 1 năm n = 200 ngày (tr các ngày
mưa);
H u h t lo i b i này có kích thư c l n, nên s khơng phát tán xa.
Vì v y, chúng ch gây ô nhi m c c b t i khu v c thi công, nh t là
khu v c cu i hư ng gió, nh hư ng tr c ti p đ n cơng nhân tham gia
thi cơng, tác ñ ng nh ñ n dân cư xung quanh, dân cư ñi l i trong
khu v c.
+ B i và các lo i khí th i do ho t đ ng xây d ng: như SO2, CO,
NO2, c a các thi t b s d ng trên công trư ng, như: các lo i máy i,
máy xúc, xe lu, các thi t b thi cơng (máy khoan, máy đ m, máy đóng
c c)…
Theo th ng kê c a T ch c Y t Th gi i (WHO), 1 t n xăng (d u
diezel) s d ng cho máy có t i tr ng > 3,5 t n ch a 4,3 kg b i t ng
s (TSP), 20S kg SO2, 55kg NOx, 28kg CO, 12kg VOC.
Tính cho ngày làm vi c cao ñi m (12 ti ng ñ ng h ) các thi t b
thi công trên công trư ng s d ng h t kho ng 500kg d u. Như v y,
t i lư ng khí th i như sau:
Trong ñi u ki n khí h u khu v c mi n Trung Trung B , bình
thư ng tác đ ng ơ nhi m khơng khí này ch nh hư ng c c b và t m
th i.
+ Khói th i do gia công hàn c t kim lo i
+ Ngồi ra cịn có các lo i khí và hơi khác
- B i và khí th i trên đư ng v n chuy n nguyên v t li u
D a vào h s ơ nhi m theo đánh giá nhanh c a T ch c Y t th
gi i ta tính đư c t i lư ng ơ nhi m c a khí th i trong q trình v n
chuy n nguyên v t li u theo công th c sau: E =E0.n.m/t.3600
Trong đó:
E: T i lư ng ch t ô nhi m, g/s.
E0: Đ nh m c t i lư ng, kg/1000km.
n: S xe s d ng trong ngày, n = 500 chi c.
m: Quãng ñư ng xe ch y trong 1 ngày, m = 10 km.
t: Th i gian làm vi c trong ngày, t = 12 h.
B ng 3.9. T i lư ng phát th i do q trình thi cơng
B ng 3.11. T i lư ng khí th i trong ho t đ ng v n chuy n
nguyên v t li u
TT
Ch t ô nhi m
Đ nh m c t i lư ng
(kg/1000km)
T i lư ng (g/s)
1
B i
0,9
0,11
SO2
1,66
0,19
3
NOx
14,4
1,67
TT
Lo i khí
th i
Lư ng phát th i
(kg/t n d u)
T ng lư ng phát
th i (kg/ngày)
Bình quân
lư ng phát
th i (g/s)
2
4
CO
2,9
0,34
1
B i
4,3
2,15
0,050
5
VOC
0,8
0,09
2
CO
28
14
0,324
3
SO2
20.S
1
0,023
4
NO2
55
27,5
0,637
5
VOC
12
6
0,139
Ghi chú: S là hàm lư ng Sulfure trong d u Diezel, S = 0,05%.
3.5.2.2. Trong giai ño n d án ho t ñ ng
a. Tác ñ ng đ n mơi trư ng nư c
a1. Nư c mưa ch y tràn
a2. Nư c th i sinh ho t
15
16
Ngu n ti p nh n nư c th i c a D án là sông Bàu S t, theo kh o
sát thì ngu n nư c c a sơng Bàu S t ñư c ngư i dân s d ng cho
m c đích nơng nghi p và ni tr ng th y s n nên nư c th i c a D
án c n x lý ñ t QCVN 14:2008/BTNMT c t B trư c khi th i ra
sông Bàu S t.
Lưu lư ng nư c th i c n x lý c a tồn khu dân cư đư c tính như
sau: Qt = k x Qc = 1,18 x 1714,6 = 2020 m3/ngñ.
V i:
Qc: Lưu lư ng nư c th i,
theo tính tốn chương 1: Qc = 1714,6 m3/ngđ.
k: H s an tồn (đ phịng trư ng h p lưu lư ng tăng quá
t i), k=1,15÷1,2, ch n k=1,18.
Theo tính tốn th ng kê c a T ch c Y t Th gi i (WHO), kh i
lư ng các ch t ô nhi m do m i ngư i h ng ngày đưa vào mơi trư ng
n u chưa qua x lý ñư c ñ c trưng b i các thơng s sau đây:
B ng 3.12. T i lư ng các ch t trong nư c th i sinh ho t
TT
Ch t ô nhi m
T i lư ng(g/ngư i.ngñ)
1
BOD5
45 – 54
2
COD
72 – 102
3
TSS
70 – 145
4
D um
10 – 30
5
T ng nitơ
6 – 12
6
Amoniac
2,4 – 4,8
7
T ng photpho
0,8 – 4,0
8
T ng Coliforms (MNP/100ml)
106 - 109
T t i lư ng, dân s và lưu lư ng nư c th i, ta tính đư c n ng đ
các ch t ơ nhi m có trong nư c th i theo cơng th c sau: C =C0 x N/Q
Trong đó: C: N ng ñ ch t ô nhi m, (mg/l)
C0: T i lư ng ơ nhi m, (g/ng.ngđ)
N: S dân, (ngư i)
Q: Lưu lư ng nư c th i, (m3/ngđ)
Ta có b ng k t qu n ng đ ch t ơ nhi m.
B ng 3.13. N ng ñ các ch t trong nư c th i sinh ho t
Ch t ô nhi m
T i lư ng
trung bình
(g/ngư i
.ngđ)
N ng đ
QCVN
ơ nhi m 14:2008/BTNMT
Vư t quy
chu n
(mg/l)
c t B (mg/l)
(l n)
BOD5
54
290
50
5,81
COD
102
548
-
-
TSS
145
760
100
7,6
D um
20
108
20
5,38
T ng nitơ
12
65
50
1,29
Amoniac
4,8
26
10
2,58
T ng photpho
4
22
10
T ng Coliforms
10
7
55. 10
6
5.10
2,15
3
11. 103
Nh n xét: So sánh v i QCVN 14:2008/BTNMT thì n ng đ các
ch t ô nhi m do nư c th i sinh ho t vư t nhi u l n so v i quy chu n
cho phép (t i ña 7,6 l n). N u khơng có bi n pháp thu gom và x lý
thích h p trư c khi th i ra mơi trư ng thì đây s là nguy cơ gây ô
nhi m cho ngu n nư c sông Bàu S t, kênh Th ch Nham và môi
trư ng nư c ng m trong khu v c.
3.5.3. Theo phương pháp sơ ñ m ng lư i
3.5.3.1. Tác ñ ng do nư c th i sinh ho t c a dân cư
3.5.3.2. Tác đ ng do khí th i và ti ng n
3.5.3.3. Tác ñ ng do ch t th i r n
3.5.4. Phương pháp mơ hình hóa: ng d ng chương trình SWMM
đ ki m tra kh năng thốt nư c mưa c ng qua ñư ng s 3
3.5.4.1. Gi i thi u mơ hình SWMM:
3.5.4.2. M t s d li u ñ u vào s d ng cho chương trình SWMM:
a. Ti u lưu v c (Subcatchments):
Các thơng s chính c a ti u lưu v c :
17
- Tên ti u lưu v c (Name)
- Tên tr n mưa trên ti u lưu v c (Raingage)
- Nút thu nư c mưa ch y tràn t ti u lưu v c (Outlet)
- Di n tích ti u lưu v c (Area)
- B r ng ti u lưu v c (Width): là kho ng cách nư c di chuy n t
nơi xa nh t c a ti u lưu v c đ n nút thu nư c, do đó kho ng cách này
càng ng n thì th i gian nư c thoát càng nhanh.
- Đ d c c a ti u lưu v c (Slope): kho ng 1m/1km (0,1%) kh p
lưu v c, giá tr này tương ng v i tồn th đ d c c a lưu v c.
- Ph n trăm không th m (%Imper - Impervious): T l m t ph
không th m nư c so v i di n tích ti u lưu v c, thông thư ng kho ng
65% h u h t các ti u lưu v c do q trình đơ th hóa cao. Ngồi ra,
nh ng vùng có đ t t nhiên như các cơng viên, đ t tr ng cây nơng
nghi p, đ t chưa đơ th hóa thì có giá tr kho ng 5%.
- H s nhám Manning: ñư c xác ñ nh t các tài li u tham kh o,
thơng thư ng có giá tr như sau:
+ B m t không th m nư c (N-Imperv): n ≈ 0,05
+ B m t th m nư c – b m t ñ t (N-Perv): n ≈ 0,08
- Chi u sâu c a vùng trũng ch a nư c: là chi u sâu c a vùng
trũng trên b m t ñ t có kh năng gi nư c khi mưa rơi xu ng, đây là
giá tr đi n hình dùng cho RUNOFF, thơng s này ch nh hư ng đ n
dịng ch y đ u th i kỳ mưa
+ B m t không th m nư c (Dstore-Imperv): kho ng 2 mm.
+ B m t th m nư c (Dstore-Prev): kho ng 5 mm.
- Ph n trăm di n tích khơng có vùng trũng ch a nư c c a b m t
không th m nư c (%Zero-Imperv).
18
- Hư ng thoát nư c trên ti u lưu v c (Subarea Routing): ch y vào
c ng thoát nư c; th m xu ng ñ t; lưu gi l i trên ti u lưu v c.
- Ph n trăm nư c thoát trên ti u lưu v c (Percent Routed).
- Phương trình th m (Infiltration): đư c xác đ nh cho phương
trình th m Horton. Phương trình Horton tính đ th m ñ t theo t l
th m t i ña (lên ñ t khô), t l t i thi u (lên ñ t bão hòa) và m t t c
ñ phân rã xác ñ nh v n t c chuy n ti p gi a các gi i h n. Các gi á
tr ñư c ch n là 100 mm/gi , 10 mm/gi và 4 mm/gi . Vào ñ u mùa
mưa, b t kỳ cơn mưa nào
vùng th m nư c cũng ñ t ñ th m
100mm/gi ; t l này gi m su t th i kỳ mưa ñ n kho ng 10 mm/gi
theo t c ñ phân rã; lư ng mưa vư t quá t l th m nư c hi n th i
tr thành dịng thốt đi. (Nh ng giá tr này d a trên sách hư ng d n
EPA-SWMM).
Căn c vào ñư ng d n lên c u phái B c ta ch n c ng qua đư ng
thốt ra sơng C Cị đ ki m tra kh n n chuy n t i nư c v i c ng x
B (CXB), có di n tích thốt nư c 42 ha. Cao ñ ñáy c ng x + 0.38
m, c ng x ch y t do, không nh hư ng tri u.
b. Biên ñ u vào:
b1. Tài li u khí tư ng:
Trong vùng khơng có tr m khí tư ng nên ta dùng tr m khí tư ng
Qu ng Ngãi v i s li u quan tr c ñ n nay ñã trên 30 năm s li u đ m
b o tính liên t c và đ tin c y cao.
b2. Mưa thi t k : Mưa thi t k đư c tính tốn v i t n
su t ñ m b o P = 20%. Đ xác đ nh mơ hình mưa thi t k , d a
vào k t qu s li u quan tr c lư ng mưa gi t i tr m ño mưa
Qu ng Ngãi ta ch n tr n mua b t l i, tính tốn đư c cư ng đ
mưa thi t k trên lưu v c.
19
20
Hình 3.5. Cư ng đ mưa thi t k cho khu dân cư
b3. Biên m c nư c tri u, m c nư c lũ:
- Biên tri u: Đư ng quá trình m c nư c tri u t i v trí x (c ng x 1)
xem như khơng nh hư ng đ n c ng x .
Hình 3.7. Mơ ph ng dịng ch y c ng qua đư ng s 3
- Nh n xét: C ng qua ñư ng s 3 đ ra sơng có s li u thi t k
như: Lo i ng trịn bê tơng c t thép, đư ng đính 1,25 m, cao đ đ nh
đ u c ng + 8.58 m, ñáy c ng ñ u + 6.36 m, ñ nh c ng cu i + 8.57,
ñáy c ng cu i + 5.20, chi u dài c ng L = 30 m, ñ m b o chuy n t i
nư c mưa.
- Biên lũ: Ti u lưu v c 1 thoát nư c mưa t i c ng x 1 ra sông
B u s t có cao đ đáy c ng + 5.20, m c nư c lũ th i đi m
tính tốn có cao ñ th p hơn ñáy c ng nên không nh hư ng lũ.
Khu v c thoát nư c là khu dân cư s 1 có di n tích thốt nư c
là 23 ha, c ng qua ñư ng s 3 và đ ra c ng x 1, thốt nư c ra
sông B u s t.
3.5.4.3. K t qu ch y chương trình SWMM và nh ng nh n xét:
a. Ki m tra kh năng chuy n t i nư c c a c ng qua đư ng s 3
Mơ ph ng di n bi n dòng ch y trên tuyên chính t đi m thu nư c
c a lưu v c ñ n c ng x 1 (CX1) t i th i đi m 18 gi 30 ngày
25/9/2007 có lưu lư ng và m c nư c trong c ng l n nh t (sau 3 gi
30 phút mưa).
21
22
CHƯƠNG 4
CÁC BI N PHÁP GI M THI U TÁC Đ NG X U,
PHỊNG NG A VÀ NG PHĨ S C MƠI TRƯ NG
4.1. Nh n xét các tác đ ng c a d án
4.1.1. Tác đ ng tích c c
4.1.2. Tác ñ ng tiêu c c
4.2. Đ xu t m t s gi i pháp h n ch , ngăn ng a các tác ñ ng
tiêu c c
4.2.1. Trong giai đo n thi cơng xây d ng
4.2.1.1. Bi n pháp qu n lý ñ i v i ch ñ u tư
4.2.1.2. Quy ñ nh v ñ th i nư c m t và nư c th i trong quá trình
thi cơng
4.2.1.3. Thi t l p và t ch c công trư ng
4.2.1.4. Các bi n pháp c th yêu c u các đơn v thi cơng th c hi n
4.2.2. Trong giai ño n d án ñi vào ho t ñ ng
4.2.2.1. Bi n pháp gi m thi u tác đ ng đ n mơi trư ng khơng khí
4.2.2.2. Gi m thi u tác đ ng đ n mơi trư ng nư c
a. Thu gom và thoát nư c
a1. Nư c mưa:
a2. Nư c th i:
b. Bi n pháp k thu t x lý nư c th i
- Như đã tính tốn chương 3 thì t ng lưu lư ng nư c th i c n x
lý t khu dân cư Sơn T nh-Qu ng Ngãi là 2020 m3/ngñ.
- Sơ đ dây chuy n cơng ngh :
Cơng ngh x lý nư c th i cho Tr m XLNT sinh ho t ñư c ñ xu t
như sau:
Nư c th i sinh ho t,
nư c th i t các khu
d ch v , trư ng h c
Nư c th i nhà b p
Nư c th i v sinh
B t
Nư c th i t m gi t
Lư i ch n
rác
ho i
H gom,
song ch n rác
Ngăn tách
d u
Nư c tách t bùn
B đi u hịa,
trung hịa
H2SO4
B n hóa
ch t
Khí
B tách bùn
Ngăn ch a
bùn
B Aerotank
k t h p l ng
B
Kh trùng
Máy th i khí
Clorine
Nư c sau x lý
Đơn v có ch c
năng đem ñi x lý
Ngu n ti p nh n
Hình 4.2: Sơ đ dây chuy n cơng ngh
B n hóa
ch t
23
24
Thuy t Minh Công Ngh : Nư c th i t h th ng thu gom
ñư c d n v h thu c a tr m x lý. Nư c th i, sau khi qua
song ch n rác h thu ñư c bơm qua b ñi u hòa. Nư c th i
t b đi u hịa s sang b Aerotank k t h p l ng. Ph n nư c
trong t ngăn l ng c a b Aerotank k t h p l ng ñư c d n
ch y sang b kh trùng. B kh trùng ñư c châm clo ñ tiêu
di t vi khu n gây b nh trư c khi x ra ngu n ti p nh n là
sông Bàu S t. Lư ng bùn dư t quá trình l ng s đư c bơm
vào b tách bùn, bùn thu ñư c s ñư c ñ nh kỳ thu gom và
x lý theo quy ñ nh.
4.2.2.3. Bi n pháp qu n lý thu gom và x lý ch t th i r n
LU N VÀ KI N NGH
-
4.3. Qu n lý, giám sát b o v môi trư ng
4.3.1. Chương trình qu n lý mơi trư ng
4.3.1.1 Giai ño n thi công xây d ng
4.3.1.2. Khi D án ñi vào ho t ñ ng
4.3.2. Chương trình giám sát môi trư ng
4.3.2.1 Giám sát ch t lư ng môi trư ng trong giai ño n xây d ng
4.3.2.2 Giám sát ch t lư ng môi trư ng trong giai ño n ho t ñ ng
1. K t lu n:
Qua q trình nghiên c u như trên có th đưa ra m t s k t lu n
như sau:
- N i dung c a lu n văn ñã kh o sát và ñánh giá ñư c ñ c trưng
tác ñ ng môi trư ng c a d án thông qua các bư c nghiên c u khoa
h c và c th như sau:
+ Đã nghiên c u và mô t ñ y ñ các ñ c ñi m, quy mô, tính
ch t c a d án như: di n tích, các h ng m c cơng trình, ch c năng ...
+ Đã kh o sát c th ñ c trưng hi n tr ng môi trư ng khu v c
s xây d ng d án đ có cơ s so sánh và ñánh giá khi d án tri n
khai th c hi n.
+ Lu n văn ñã s d ng ph i h p nhi u phương pháp phù h p
đ đánh giá q trình tác đ ng đ n môi trư ng như Phương pháp ma
tr n môi trư ng, Phương pháp ñánh giá nhanh, Phương pháp sơ ñ
m ng lư i, Phương pháp mơ hình hóa. Trên cơ s khoa h c c a các
phương pháp này, lu n văn ñã làm rõ và d báo ñư c quy trình, m c
đ - s lư ng, cách th c mà các tác nhân c a d án tác ñ ng ñ n môi
trư ng t nhiên và môi trư ng kinh t - xã h i.
+ T k t qu ñánh giá thu ñư c, lu n văn ñã nghiên c u và ñ
xu t ñ y ñ các gi i pháp, phương pháp x lý, gi m thi u và b o v
môi trư ng kh thi. Các bi n pháp ñ ra ñ u d a trên cơ s các
nghiên c u khoa h c trong lĩnh v c môi trư ng và th y l c trư c đây
đ đ xu t.
- Qua q trình nghiên c u và trình bày trong lu n văn có th
đánh giá d án Khu dân cư Sơn T nh là d án có nhi u thu n l i ñ
tri n khai như: v qu ñ t, v hi n tr ng, v c nh quan thiên nhiên và
ñ nh hư ng phát tri n trong tương lai. D án khi tri n khai s gi i
quy t ñư c nhi u v n ñ kinh t - xã h i trong đó đ c bi t là gi i
25
26
quy t nhu c u sinh s ng – nhà c a ngư i dân ñ a phương, ñ ng th i
t o thu nh p cho ngu n thu ngân sách nhà nư c. Tuy nhiên như b t
kỳ d án nào, d án Khu dân cư Sơn T nh v n ti m n nhi u nguy cơ
gây ơ nhi m mơi trư ng do đó c n ph i có bi n pháp phù h p đ x
lý, gi m thi u, phịng ng a ơ nhi m.
- Lu n văn ñư c nghiên c u và th c hi n d a trên c u trúc c a 1
Báo cáo đánh giá tác đ ng mơi trư ng nhưng có s đ u tư nghiên c u
chun sâu v q trình kh o sát, đánh giá, ñ xu t bi n pháp. Quá
trình nghiên c u như trên xây d ng nên 1 Báo cáo ñánh giá tác đ ng
mơi trư ng có tính khoa h c, đ nh lư ng và có chi u sâu giúp lu n
văn tr thành 1 Báo cáo ñánh giá tác đ ng mơi trư ng ch t lư ng và
hồn thành t t nhi m v đư c kỳ v ng trư c khi tri n khai nghiên
c u, Nhi m v ñư c kỳ v ng c a Báo cáo đánh giá tác đ ng mơi
trư ng có th tóm lư c bao g m: Trong giai đo n chu n b ñ u tư d
án, Báo cáo ñánh giá tác ñ ng môi trư ng ñư c th c hi n ñ tr
thành m t s n ph m khoa h c nghiên c u và d báo c th kh năng
tác đ ng mơi trư ng khi d án tri n khai xây d ng và ho t ñ ng;
ñ ng th i nghiên c u ñ xu t ñư c gi i pháp b o v mơi trư ng kh
thi cho d án.
Nhìn chung lu n văn ñã áp d ng ñư c nh ng tài li u, ki n th c ña
d ng c a 2 nghành Khoa h c môi trư ng và Xây d ng cơng trình
th y. S n ph m hình thành là cơ s cho các hư ng nghiên c u ti p
theo. Tuy nhiên trong quá trình nghiên c u và trình bày có th cịn
m t s h n ch v phương pháp và có th kh c ph c các nghiên
c u ti p theo.
- N u có v n đ m i phát sính c n ph i có bi n pháp b sung k p
th i đ gi m thi u mơi trư ng: các há ch t đ c h i, bom mìn ...
- Có phương án đ n bù, tái đ nh cư h p lý ñ nhân dân vùng d án
hư ng l i n ñ nh cu c s ng.
- Có phương án phịng ch ng l t bão, phương án di d i dân vùng
h lưu khi cơng trình có s c .
2. Ki n ngh :
- Tăng cư ng trách nhi m c a cơ quan nhà nư c đ n mơi trư ng
trong giai đo n thi cơng đ gi m thi u các tác đ ng x u đ n mơi
trư ng.