Hoàn thiện hạch toán tài sản cố định với công việc nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản cố định tại công ty xây dựng số 2

-1-

Lời Nói đầu
Xây dựng cơ bản là một ngành sản xuất vật chất độc lập tạo nên cơ sở hạ tầng
cho xà hội, tạo ra nền móng phát triển của mỗi Quốc gia. Đứng trớc xu thế khu vực
hoá, toàn cầu hoá, thị trờng xây dựng cơ bản đang diễn ra một cách đa dạng và phức
tạp. Các doanh nghiệp luôn luôn đẩy mạnh tiến độ thi công, nâng cao chất lợng
công trình để nâng cao uy tín với các doanh nghiệp khác, và đó là sự cạnh tranh
trong thị trờng xây dựng cơ bản.
Trong xây dựng cơ bản, việc Sản xuất cái gì, sản xuất cho ai đà đợc các
chủ đầu t có yêu cầu rất cụ thể, rất chi tiết trong hồ sơ thiết kế. Vấn đề còn lại, các
nhà thầu phải tự xác định cần phải làm nh thế nào để vừa đảm bảo chất lợng công
trình vừa tiết kiệm đợc chi phí, rút ngắn thời gian xây dựng sao cho giá bán ( giá dự
thầu ) có thể cạnh tranh đợc. Vì vậy, để tồn tại và phát triển trong một thị trờng có
sự cạnh tranh, giải pháp quan trọng là phải sử dụng có hiệu quả các nguồn lực, đòi
hỏi các doanh nghiệp xây lắp phải xắp xếp công việc và thực hiện một cách khoa
học, phải nắm bắt kịp thời, đầy đủ mọi thông tin cụ thể, chi tiết. Để có đợc điều đó
các doanh nghiệp luôn phải nghiên cứu để tìm ra cho mình một mô hình tổ chức,
quản lý, và thực hiện công việc một cách tốt nhất nhằm nâng cao hiệu quả kinh
doanh của Công ty. Trong đó có công tác kế toán TSCĐ và quản lý TSCĐ ỏ các bộ
phận trong Công ty
Nhìn chung, công tác hạch toán nói chung và việc hạch toán và quản
lý TSCĐ ở các doanh nghiệp xây dựng cơ bản hiện nay còn nhiều thiết sót và cha
phù hợp với chế độ kế toán hiện hành. Xuất phát từ tình hình thực tế, trong thời gian
thực tập ở Công ty xây dựng số 2 Tổng công ty xuất nhập khẩu xây dựng Việt
Nam em đà chọn đề tài Hoàn thiện hạch toán tài sản cố định với việc nâng cao
hiệu quả sử dụng tài sản cố định tại Công ty xây dựng số 2 Vinaconco2 để
thực hiện Luận văn tốt nghiệp.
Nội dung của luận văn bao gồm ba phần:
Phần I: Cơ sở lý luận chung về hạch toán tài sản cố định với việc nâng
cao hiệu quả sử dụng tài sản cố ®Þnh trong doanh nghiƯp

-2Phần II: Thực trạng hạch toán tài sản cố định tại công ty xây dựng số 2vinaconco2
Phần III: Phơng hớng hoàn thiện hạch toán tài sản cố định nhằm nâng
cao hiệu quả sử dụng tài sản cố định tại Công ty x©y dùng sè 2 - Vinaconco2
Do sù hiĨu biÕt còn hạn chế nên luận văn còn nhiều thiếu xót, rất mong thầy
giáo chỉ bảo để luận văn đợc hoàn thiện hơn. Em xin chân thành cảm ơn thầy giáo
trần quý liên đà tận tình chỉ bảo giúp em hoàn thiện đề tài này.


-3-

Phần I
Cơ sở lý luận chung về hạch toán tài sản cố định
với vấn đề nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản cố định trong
doanh nghiệp

I.

Tài sản cố định - đặc điểm và nhiệm vụ hạch toán tài
sản cố định.

1.1.

Khái niệm tài sản cố định
Tài sản cố định (TSCĐ) là t liệu lao động, là một trong ba yếu tố cơ bản của

quá trình sản xuất. Song không phải tất cả các t liệu lao động trong doanh nghiệp
đều là tài sản cố định mà tài sản cố định chỉ gồm những t liệu chủ yếu có đủ tiêu
chuẩn về mặt giá trị và thời gian sử dụng quy định trong chế độ tài chính hiện hành

của Nhà nớc.
Theo quyết định số 166/ 1999/ QĐ - BTC ngày 30/ 12/ 1999 và quyết định số 149/
2001/ QĐ - BTC ngµy 31/ 12/ 2001 cđa Bé trëng Bé tµi chÝnh.
 Tiêu chuẩn ghi nhận TSCĐ hữu hình:
TSCĐ hữu hình là những tài sản có hình thái vật chất do doanh nghiệp nắm
giữ để sử dụng cho hoạt động sản xuất kinh doanh phù hợp với tiêu chuẩn ghi nhận
TSCĐ hữu hình. Các tài sản đợc ghi nhận là TSCĐ hữu hình phải thoả mÃn đồng
thời tất cả bốn tiêu chuẩn ghi nhận sau:
+ Chắc chắn thu đợc lợi ích kinh tế trong tơng lai từ việc sử dụng tài sản đó;
+ Nguyên giá tài sản phải đợc xác định một cách đáng tin cậy;
+ Thời gian sử dụng ớc tính trên một năm;
+ Có đủ tiêu chuẩn theo tiêu chuẩn ghi nhận hiện hành.
Khi xác định các bộ phận cấu thành TSCĐ hữu hình, doanh nghiệp phải áp
dụng các tiêu chuẩn TSCĐ hữu hình cho từng trờng hợp cụ thể. Doanh nghiệp có thể
hợp nhất các bộ phận riêng biệt không chủ yếu nh khuôn đúc, công cụ, khuôn dập
và áp dụng các tiêu chuẩn TSCĐ hữu hình vào tổng giá trị đó. Các phụ tùng và thiết


-4bị phụ trợ thờng đợc coi là tài sản lu động và đợc hạch toán vào chi phí khi sử dụng.
Các phụ tùng chủ yếu và các thiết bị bảo trì đợc xác định là TSCĐ hữu hình khi
doanh nghiệp íc tÝnh thêi gian sư dơng chóng nhiỊu h¬n mét năm. Nếu phụ tùng và
thiết bị bảo trì chỉ đợc dùng gắn liền với TSCĐ hữu hình và việc sử dụng chúng là
không thờng xuyên thì chúng đợc hạch toán là TSCĐ hữu hình riêng biệt và đợc
khấu hao trong thời gian ít hơn thời gian sử dụng hữu ích của TSCĐ hữu hình liên
quan.
Tiêu chuẩn ghi nhận TSCĐ vô hình:
TSCĐ vô hình là tài sản không có hình thái vật chất nhng xác định đợc giá trị
và do doanh nghiệp nắm giữ, sử dụng trong sản xuất kinh doanh, cung cấp dịch vụ
hoặc cho đối tợng khác thuê phù hợp với tiêu chuẩn ghi nhận TSCĐ vô hình.
Một tài sản vô hình đợc ghi nhận là TSCĐ vô hình phải thoả mÃn đồng thời:

Định nghĩa về TSCĐ vô hình và thoả mÃn cả bốn điều kiện trên mà không hình
thành TSCĐ hữu hình.
Nh vậy qua những phân tích trên có thể rút ra định nghĩa về TSCĐ trong
doanh nghiệp: Tài sản cố định là những t liệu lao động có giá trị lớn, thời gian sử
dụng dài. Khi tham gia vào quá trình sản xuất kinh doanh, tài sản cố định bị hao
mòn dần và giá trị của nó đợc chuyển dịch từng phần vào chi phí kinh doanh. Khác
với đối tợng lao động, tài sản cố định tham gia vào nhiều chu kỳ kinh doanh và giữ
nguyên hình thái vật chất ban đầu cho đến lúc h hỏng.

1.2.

Đặc điểm của tài sản cố định
Trong quá trình sản xuất kinh doanh TSCĐ vẫn giữ nguyên hình thái vật chất

ban đầu nhng giá trị của nó giảm dần sau mỗi chu kỳ sản xuất kinh doanh. Vì vậy,
trong công tác quản lý TSCĐ các doanh nghiệp cần theo dõi cả về mặt hịên vật và
mặt giá trị của TSCĐ.
+ Về mặt hiện vật: Trong quá trình sản xuất kinh doanh TSCĐ giữ nguyên đợc hình
thái vật chất ban đầu cho đến lúc h hỏng.
+ Về mặt giá trị: Khi tham gia vào quá trình sản xuất kinh doanh tài sản cố định bị
hao mòn dần và giá trị của nó đợc chuyển dịch từng phần vào chi phí sản xuất kinh
doanh.

1.3 Nhiệm vụ của hạch toán TSCĐ


-5Hạch toán tài sản cố định trong các doanh nghiệp phải đẩm bảo các nhiệm vụ
chủ yếu sau đây:
Ghi chép, phản ánh tổng hợp chính xác, kịp thời số lợng, giá trị tài sản cố định
hiện có, tình hình tăng giảm và hiện trạng tài sản cố định trong phạm vi an toàn

của đơn vị, cũng nh tại từng bộ phận sử dụng tài sản cố định, tạo điều kiện cung
cấp thông tin để kiểm tra, giám sát thờng xuyên việc giữ gìn, bảo quản tài sản cố
định và kế hoạch đầu t đổi mới tài sản cố định trong từng đơn vị.
Tính toán và phân bổ chính xác mức khấu hao tài sản cố định và chi phí sản xuất
kinh doanh theo độ hao mòn của tài sản và chế độ quy định.
Tham gia lập kế hoạch sửa chữa và dự toán chi phí sửa chữa tài sản cố định,
giám sát việc sửa chữa tài sản cố định về chi phí và kết quả của công việc sửa
chữa.
Tính toán phản ánh kịp thời, chính xác tình hình xây dựng trang bị thêm, đổi mới
nâng cấp hoặc tháo dỡ bớt làm tăng giảm nguyên giá tài sản cố định cũng nh
tình hình thanh lý, nhợng bán tài sản cố định.
Hớng dẫn, kiểm tra các đơn vị, các bộ phận trực thuộc trong các doanh nghiệp
thực hiện đầy đủ chế độ ghi chép ban đầu về tài sản cố định; mở các sổ, thẻ kế
toán cần thiết và hạch toán TSCĐ chế độ quy định.
Tham gia kiểm tra đánh giá lại tài sản cố định theo quy định của Nhà nớc và yêu
cầu bảo quản vốn, tiến hành phân tích tình hình trang bị, huy động bảo quản, sử
dụng tài sản cố định tại đơn vị.
II. Phân loại và đánh giá tài sản cố định

2.1.

Phân loại tài sản cố định
Tài sản cố định có nhiều loại, nhiều thứ, có đặc điểm và yêu cầu quản lý rất

khác nhau. Để thuận tiện cho công tác quản lý và hạch toán tài sản cố định, cần thiết
phải phân loại tài sản cố định.
2.1.1. Theo hình thái biểu hiện
TSCĐ đợc phân thành tài sản cố định hữu hình và tài sản cố định vô hình.
- Tài sản cố định hữu hình: là những tài sản cố định có hình thái vật chất cụ thể.
Thuộc về loại này gåm cã:

-6+ Nhà cửa vật kiến trúc: Bao gồm các công trình XDCB nh: nhà cửa, vật kiến trúc,
hàng rào, bể tháp nớc, các công trình cơ sở hạ tầng nh đờng xá, cầu cống
+ Máy móc thiết bị: Bao gồm các loại thiết bị dùng trong SX KD.
+ Thiết bị phơng tiện vận tải truyền dẫn: Là các phơng tiện vận tải truyền dẫn nh các
loại đầu máy, đờng ống và các phơng tiện khác (ôtô, máy kéo, xe goòng, xe tải).
+ Thiết bị, dụng cụ dùng cho quản lý: Bao gồm dụng cụ đo lờng, máy vi tính, máy
điều hoà
+ Cây lâu năm, súc vật làm việc và cho sản phẩm: Bao gồm các loại cây lâu năm (cà
phê, chè, cao su), súc vật làm việc, nuôi lấy sản phẩm (bò sữa, súc vật sinh sản).
+ Tài sản cố định hữu hình khác: Bao gồm những tài sản cố định cha đựoc quy đinh
phản ánh vào các loại trên (tác phẩm nghệ thuật, sách chuyên môn kỹ thuật).
- TSCĐ vô hình: Là các TSCĐ không có hình thái vật chất nhng có giá trị kinh tế
lớn. Thuộc về TSCĐ vô hình gồm có:
+ Quyền sử dụng đất: Bao gåm toµn bé chi phÝ mµ doanh ngiƯp bá ra liên quan đến
việc giành quyền sử dụng đất đai, mặt nớc trong một khoảng thời gian nhất định.
+ Chi phí thành lập, chuẩn bị sản xuất: Bao gồm các chi phí nh chi cho công tác
nghiên cứu thăm dò, lập dự án đầu t, chi phí về huy động vốn ban đầu
+ Bằng phát minh sáng chế: Là các chi phí mà doanh nghiệp phải bỏ ra để mua lại
các bản quyền tác giả, bằng sáng chế, công trình nghiên cứu
+ Chí phí nghiên cứu, phát triển: Là các chi phí cho việc nghiên cứu phát triển do
doanh nghiệp thực hiện hoặc thuê ngoài.
+ Lợi thế thơng mại: Là các khoản chi phí về lợi thế thơng mại do doanh nghiệp phải
trả thêm ngoài giá trị thực tế của các TSCĐ hữu hình bởi sự thuận lợi củavị trí thơng
mại, sự tín nhiệm đối với khách hàng hoặc danh tiếng của doanh nghiệp.
+ TSCĐ vô hình khác: Bao gồm quyền đặc nhợng, bản quyền tác giả, quyền sử dụng
hợp đồng

2.1.2. Theo quyền sở hữu

TSCĐ đợc phân thành TSCĐ tự có và thuê ngoài.


-7- TSCĐ tự có: Là những tài sản cố định xây dựng, mua sắm hoặc chế tạo bằng
nguồn vốn của doanh nghiệp do ngân sách cấp, do đi vay của Ngân hàng, bằng
nguồn vốn tự bổ xung
- TSCĐ đi thuê: Lại đựoc phân thành:
+ TSCĐ thuê hoạt động: Là những TSCĐ đơn vị đi thuê của đơn vị khác để sử
dụng trong một thời hạn nhất định theo hợp đồng ký kết.
+ TSCĐ thuê tài chính: Thực chất đang là sự thuê vốn, là những TSCĐ mà
doanh nghiệp có quyền sử dụng, còn quyền sở hữu sẽ thuộc về doanh nghiệp nếu đÃ
trả hết nợ.

2.1.3. Theo nguồn hình thành, TSCĐ đợc phân thành:
- TSCĐ mua sắm, xây dựng bằng vốn đợc cấp (ngân sách hoặc cấp trên).
- TSCĐ mua sắm, xây dựn bằng nguồn vốn bổ sung của đơn vị (quỹ phát triẻn sản
xuất, quỹ phúc lợi).
- TSCĐ nhận góp vốn liên doanh bằng hiện vật.

2.1.4. Theo công cụ và tình hình sử dụng, TSCĐ đợc phân thành các loại
sau:
- TSCĐ dùng trong SX KD: Đây là TSCĐ đang thực tế sử dụng trong các hoạt
động SX- KD của đơn vị. Những TSCĐ này bắt buộc phải trích khấu hao và tình vào
chi phí SX KD.
- TSCĐ hành chính sự nghiệp: Là TSCĐ của các đơn vị hành chính sự nghiệp (đoàn
thể quần chúng, tổ chức y tế, văn hoá thể thao).
- TSCĐ phúc lợi: Là những TSCĐ của đơn vị dùng cho nhu cầu phúc lợi công cộng
(nhà văn hoá, nhà trẻ, câu lạc bộ, nhà nghỉ mát).
- TSCĐ chờ xử lý: Bao gồm những TSCĐ không cần dùng, cha cần dùng vì thừa so
với nhu cầu sử dụng hoặc vì không thích hợp với sự đổi mới quy trình công nghệ, bị

h hỏng chờ thanh lý.

2.2.

Đánh giá tài sản cố định
Trong mọi trờng hợp, tài sản cố định phải đợc đánh giá theo nguyên giá và

giá trị còn lại. Do vậy, việc ghi sổ phải bảo đảm phản ánh đợc tất cả 3 chỉ tiêu về giá
trị của tài sản cố định là nguyên giá, giá trị hao mòn và giá trị còn lại:


-8Giá trị còn lại = Nguyên giá - Giá trị hao mòn
Cần lu ý rằng, đối với các cơ sỏ thuộc đối tợng nộp thuế giá trị giá tăng theo
phơng pháp khấu trừ, trong chỉ tiêu nguyên giá tài sản cố định không bao gồm phần
thuế giá trị gia tăng đầu vào. Ngợc lại, đối với các cơ sỏ thuộc đối tợng nộp thuế
GTGT theo phơng pháp trực tiếp hay trờng hợp tài sản cố định mua sắm dùng để sản
xuất - kinh doanh những mặt hàng không thuộc đối tợng chịu thuế GTGT, trong chỉ
tiêu nguyên giá tài sản cố định lại gồm cả thuế giá trị gia tăng đầu vào.
ã Xác định nguyên giá tài sản cố định hữu hình
Tuỳ theo từng loại tài sản cố định cụ thể, từng cách thức hình thành, nguyên
giá tài sản cố định sẽ đợc xác định khác nhau. Cụ thể:

-

Tài sản cố định mua sắm (bao gồm cả mua mới và cũ): Nguyên giá tài sản
cố định mua sắm gồm giá mua thực tế phải trả (đà trừ (-) các khoản triết
khấu thợng mại hoặc giảm giá đợc hởng) và cộng (+) các khoản thuế
(không bao gồm các khoản thuế đợc hoàn lại) cùng với các khoản phí tổn
mới chi ra liên quan đến việc đa TSCĐ vào trạng thái sẵn sàng sử dụng (phí
vận chuyển, bốc dỡ, lắp đặt, chạy thử, thuế trớc bạ, chi sửa chữa, tân

trang).

-

Tài sản cố định do bộ phận xây dựng cơ bản tự làm bàn giao: Nguyên giá là
giá thành thực tế của công trình xây dựng cùng với khoản chi phí khác có
liên quan và thuế trớc bạ (nếu có). Khi tính nguyên giá, cần loại trừ các
khoản lÃi nội bộ, các khoản chi phí không hợp lý, các chi phí vợt qua mức
bình thờng trong quá trình tự xây dựng hoặc tự chế.

-

Tài sản cố định do bên nhận thầu (bên B) bàn giao: Nguyên giá là giá trị
phải trả cho bên B cộng với các khoản phí tổn mới trớc khi dùng (chạy thử,
thuế trớc bạ,) trừ đi các khoản giảm giá (nếu có).

-

Tài sản cố định đợc cấp, đợc điều chuyển đến:

+ Nếu là đơn vị hạch toán độc lập: Nguyên giá bao gồm giá trị còn lại
ghi sổ ở đơn vị cấp (hoặc giá trị đánh giá thực tế của Hội đồng giao nhận) cộng
với các phí tổn mới trớc khi dùng mà bên nhận phải chi ra (vận chuyển, bốc dỡ,
lắp đặt, chạy thử).


-9+ Nếu điều chuyển giữa các đơn vị thành viên hạch toán phụ thuộc: Nguyên giá,
giá trị còn lại và số khấu hao luỹ kế đợc ghi theo sổ của đơn vị cấp. Các phí tổn mới
trớc khi dùng đợc phản ánh trực tiếp vào chi phí kinh doanh mà không tính vào
nguyên giá TSCĐ.

-

Tài sản cố định nhận góp vốn liên doanh, nhận tặng thởng, viện trợ, nhận lại
góp vốn liên doanh. Nguyên giá tính theo giá trị đánh giá thực tế của Hội
đồng giao nhận cùng với các phí tổn mới tróc khi dùng (nếu có).

ã Nguyên giá tài sản cố định thuê dài hạn
Theo chế độ tài chính quy định hiện hành, ở Việt Nam, khi đi thuê dài hạn tài
sản cố định, bên thuê căn cứ vào các chứng từ liên quan do bên cho thuê chuyển đến
để xác định nguyên giá tài sản cố định đi cho thuê. Nói cách khác, nguyên giá tài
sản cố định thuê dài hạn đợc căn cứ vào nguyên giá do bên thuê chuyển giao.
ã Nguyên giá tài sản cố định vô hình.
Nguyên giá tài sản cố định vô hình là toàn bộ các chi phí thực tế phải bỏ ra
để có đợc tài sản cố định vô hình tính đến thời điểm đa tài sản đó vào sử dụng theo
dù tÝnh. Cơ thĨ, theo chn mùc sè 04 (chn mực kế toán Việt Nam), việc xác định
nguyên giá tài sản cố định vô hình trong các trờng hợp sau:

-

Tài sản cố định vô hình mua ngoài: Nguyên giá đà bao gồm giá mua (đà trừ
(-) chiết khấu thơng mại hoặc giảm giá hàng mua đợc hởng), cộng (+) các
khoản thuế (không gồm các khoản thuế đợc hoàn lại) và các chi phí liên
quan trực tiếp đến việc đa tài sản vào sử dụng theo dự tính.
Trờng hợp quyền dử dụng đất đợc mua cùng nhà cửa, vật kiến trúc trên đất

thì giá trị quyền sử dụng đất phải đợc xác định riêng biệt và ghi nhận là tài sản cố
định vô hình.

-

Tài sản cố định vô hình đợc Nhà nớc cấp hoặc đợc biếu, tặng: Nguyên giá
đợc xác định theo giá trị hợp lý ban đầu cộng (+) các chi phí liên quan trực
tiếp đến việc đa tài sản cố định vào sử dụng theo dự tính.

-

Tài sản cố định đợc tạo ra từ nội bộ doanh nghiệp: Nguyên giá là toàn bộ
các chi phí phát sinh trực tiếp hoặc đợc phân bổ theo tiêu thức hợp lý và


-10nhất quán từ khâu thiết kế, xây dựng, sản xuất thử nghiệm đến chuẩn bị đa
tài sản đó vào sử dụng theo dự tính.
ã Thay đổi nguyên giá tài sản cố định
Nguyên giá tài sản cố định chỉ thay đổi khi doanh nghiệp đánh giá lại tài sản
cố định, sửa chữa nâng cấp tài sản cố định, tháo gỡ hoặc bổ xung một số bộ phận
của tài sản cố định. Khi thay đổi nguyên giá, doanh nghiệp phải lập biên bản ghi rõ
các căn cứ thay đổi và xác định lại chỉ tiêu nguyên giá, giá trị còn lại, số khấu hao
luỹ kế của TSCĐ và phản ánh kịp hời vào sổ sách.
III. tổ chức hạch toán kế toán TSCĐ trong doanh nghiệp

3.1. Thủ tục và hồ sơ
Trong quá trình sản xuất kinh doanh, tài sản cố định của doanh nghiệp thờng xuyên biến động. Để quản lý tốt tài sản cố định, kế toán cần phải theo dõi chặt
chẽ, phản ánh mọi trờng hợp biến động tăng, giảm tài sản cố định.
Mỗi khi tài sản cố định tăng thêm, doanh nghiệp phải thành lập ban nghiệm
thu, kiểm nhận tài sản cố định. Ban này có nhiệm vụ nghiệm thu và cùng với đại
diện đơn vị giao tài sản cố định, lập biên bản giao, nhận tài sản cố định. Biên bản
này lập cho từng đối tợng tài sản cố định. Với những tài sản cố định từng loại, giao
nhận cùng một lúc, do cùng một đơn vị chuyển giao thì có thể lập chung một biên
bản. Sau đó phòng kế toán phải sao cho mỗi đối tợng một bản để lu vào hồ sơ riêng.

Hồ sơ đó bao gồm biên bản giao nhận tài sản cố định, các bản sao tài liệu kỹ thuật,
các hoá đơn, giấy vận chuyển, bốc dỡ. Phòng kế toán dữ lại để làm căn cứ hạch toán
tổng hợp và hạch toán chi tiết tài sản cố định.
Căn cứ vào hồ sơ, phòng kế toán mở thẻ để hạch toán chi tiết tài sản cố định
theo mẫu thống nhất. Thẻ tài sản cố định đợc lập một bản và để tại phòng kế toán để
theo dõi, phản ánh diễn biến phát sinh trong quá trình dử dụng. Toàn bộ thẻ tài sản
cố định đợc bảo quản tập chung tại hòm thẻ, trong đó chia thành nhiều ngăn để xếp
thẻ theo yêu cấu phân loại tài sản cố định. Mỗi ngăn đợc dùng để xếp thẻ của một
nhóm tài sản cố định, chi tiết theo đơn vị sử dụng và số hiệu tài sản. Mỗi nhóm này
đựoc lập chung một phiếu hạch toán tăng, giảm hàng tháng trong năm.


-11Thẻ tài sản cố định sau khi lập xong phải đợc đăng ký vào sổ tài sản cố định.
Sổ này lËp chung cho toµn doanh nghiƯp mét qun vµ cho từng đơn vị sử dụng tài
sản cố định mỗi nơi một quyển để theo dõi (từng phân xởng, phòng, ban).

3.2. Hạch toán chi tiết TSCĐ
3.2.1. Tổ chức chứng từ kế toán
Chứng từ kế toán là cơ sở ban đầu để thực hiện các nghiệp vụ kinh tế phát
sinh về tài sản cố định, nó còn là căn cứ để kế toán ghi sổ kế toán, tiến hành theo dõi
tình hình biến động của TSCĐ , từ đó đa ra các báo cáo tài chính. Theo hệ thống kế
toán thì các chứng từ ban đầu về kế toán TSCĐ bao gồm:
-

Chứng từ mệnh lệnh: Bao gồm các quyết định về đầu t mới TSCĐ , quyết
định sửa chữa, nâng cấp TSCĐ , các quyết định về thanh lý, nhợng bán
TSCĐ , các quyết định về kiểm kê đánh giá TSCĐ

-

Chứng từ thực hiện: Bao gồm:
ã Biên bản giao nhận TSCĐ ( mẫu 01 TSCĐ/ BB).
ã Biên bản thanh lý TSCĐ (mẫu số 03 TSCĐ/ BB).
ã Biên bản giao nhận sửa chữa lớn hoàn thành (mẫu 04 TSCĐ/ HD).
ã Biên bản đánh giá lại TSCĐ (mẫu 05 TSCĐ/ HD).
ã Thẻ TSCĐ ( mẫu 02 TSCĐ ).
Ngoài ra, kế toán còn sử dụng các chứng từ khác liên quan để thực hiện các

nghiệp vụ kinh tế phát sinh về TSCĐ nh các chứng từ liên quan về tiền mặt, thanh
toán

Quy trình tổ chức chứng từ kế toán TSCĐ
Thủ trưởng
Kế toán trưởng
Nghiệp vụ
TSCĐ

Hội đồng
(ban )

Kế toán
TSCĐ

(2)

(3)

(1)
Ra quyết
định về

TSCĐ

Giao nhận
TSCĐ (chứng
từ TSCĐ )

3.2.2. Tổ chức hạch toán chi tiết TSCĐ

(4)
Lưu hồ sơ
kế toán

Lập thẻ, huỷ
thẻ, bảng
tính khấu
hao, ghi sổ

(4)


-12Quy trình hạch toán chi tiết TSCĐ
Chứng từ
TSCĐ
(hồ sơ
giao
nhận)

Lập
thẻ,
huỷ

thẻ

Sổ
chi
tiết

Tổng
hợp
tăng,
giảm
TSCĐ

Báo
cáo kế
toán

Hàng ngày, căn cứ vào các chứng từ gốc TSCĐ nh biên bản giao nhận, thanh
lý TSCĐ kế toán lập hoặc huỷ thẻ TSCĐ đợc mở cho từng TSCĐ, trên cơ sở đó kế
toán tiến hành vào sổ chi tiết TSCĐ. Cuối tháng căn cứ vào sổ chi tiết TSCĐ kế toán
tiến hành lập sổ tổng hợp tăng giảm TSCĐ và đa ra các báo cáo kế toán.

3.3. Hạch toán tổng hợp TSCĐ
3.3.1. Tài khoản sử dụng
Theo chế độ kế toán hiện hành, để hạch toán TSCĐ kế toán sử dụng các tài
khoản chủ yếu sau:
- Tài khoản 211 Tài sản cố định hữu hình : Tài khoản này dùng để phản ánh
nguyên giá của toàn bộ TSCĐ hữu hình thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp hiện
có, biến động tăng, giảm trong kỳ.
Bên Nợ: Phản ánh các nghiệp vụ làm tăng tài sản cố định hữu hình
theo nguyên giá (mua sắm, xây dựng, cấp phát ).

Bên Có: Phản ánh các nghiệp vụ làm giảm tài sản cố định hữu hình theo nguyên
giá (thanh lý, nhợng bán, điều chuyển).
D Nợ: Nguyên giá tài sản cố định hiện có.
Tài khoản 211 chi tiết thành 6 tiểu khoản:
+ TK 2112 Nhà cửa, vật kiến trúc
+ TK 2113 Máy móc, thiết bị
+ TK 2114 Phơng tiện vận tải, truyền dẫn

-

+ TK 2115 Thiết bị, dụng cụ quản lý
+ TK 2116 Cây lâu năm, súc vật làm việc
và cho sản phẩm
+ TK 2118 Tài sản cố định khác

Tài khoản 213 Tài sản cố định vô hình :
Bên nợ: Nguyên giá tìài sản cố định vô hình tăng thêm.


-13Bên có: Nguyên giá tài sản cố định giảm trong kỳ.
D Nợ: Nguyên giá tài sản cố định hiện có.
Tài khoản 213 chi tiết thành 7 tiểu khoản:
+ TK 2131 Quyền sử dụng đất.

+ TK 2135 Phần mềm máy vi tính.

+ TK 2132 Quyền phát hành.

+ TK 2136 – GiÊy phÐp vµ giÊy chun nh-

+ TK 3133 Bản quyền, bằng sáng chế.
+ TK 2134 NhÃn hiệu hàng hoá.

ợng.
+ TK 2138 Tài sản cố định vô hình khác.

Ngoài ra, trong quá trình hạch toán, kế toán còn sủ dụng một số tài khoản
khác có liên quan nh tài khoản 214, 331, 341, 111, 112, 131


-143.3.2. Phơng pháp hạch toán TSCĐ
TK 211, 213

TK 111, 112, 341
Thanh toán ngay (kể cả phí tổn mới)
Thuế GTGT đợc khấu trừ

SD xxx

TK 1332

TK 331
Phải trả ngời bán
Trả tiền cho ngêi b¸n

TK 411

NhËn cÊp ph¸t, nhËn vèn gãp
TK 414, 431, 441
Đầu t bàng vốn chủ sở hữu

Nguyên
giá
tài
sản
cố
định
tăng
trong

TK 128, 222, 412, 711

kỳ

Các trờng hợp tăng khác (nhận lại góp vốn
liên doanh, đánh giá tăng, nhận biếu tặng)

Sơ đồ 3.3.2.a: Quy trình hạch toán tổng quát tăng TSCĐ do mua sắm, do XDCB
bàn giao

(Doanh nghiệp tính thuế GTGT theo phơng pháp khấu trõ)


-15-

TK 211, 213

Giá trị hao mòn luỹ kế của tài sản
Nguyên giá tài sản cố
định giảm do nhợng bán,

thanh lý

cố định thanh lý nhợng bán

TK 214
TK 811

Giá trị còn lại cha thu hồi (nếu có)
củaTSCĐ thanh lý, nhợng bán

TK 334, 338, 152, 214
Các chi phí liên quan đến nhợng bán,
thanh lý tự làm (nhân công, vật liệu)
TK 111, 112, 331

Giá dịch vụ thuê ngoài

Tập hợp
chi phí liên
quan đến
nhợng bán,
thanh lý

(Giá cha có thuế GTGT)
Các chi phí liên quan đến
nhợng bán, thanh lý thuê
ngoài (cả thuế GTGT)

TK 1331
Thuế GTGT đầu vào

TK 711
Giá nhợng bán TSCĐ (không thuế)
và các khoản thu hồi khác từ thanh lý
TK 33311
Thuế GTGT đầu ra phải nộp
do nhợng bán, thanh lý (nếu có)

TK 111, 112, 152, 131
Các
khoản thu
liên quan đến
nhợng bán,
thanh lý

Sơ đồ 3.3.2.b: Quy trình hạch toán giảm TSCĐ do nhợng bán thanh lý


-16-

TK 211, 213
SD xxx

TK 214
Nguyên
giá
tài sản
cố định
giảm
do các

nguyên
nhân
khác

Giá trị hao mòn của TSCĐ
giảm do các nguyên nhân
Giá trị thiêt hại do thiếu, mất
(theo giá trị còn lại)
Giá trị vốn góp đợc
liên doanh xác nhận
Khoản chênh lệch giữa GTCL
lớn hơn giá trị vốn góp
Trả lại vốn góp liên doanh,
Vốn cổ phần, vốn cấp phát

TK 1381
TK 222, 128
TK 412
TK 411

Sơ đồ 3.3.2.c: Quy trình hạch toán giảm TSCĐ do góp vốn liên doanh, do thiếu, mất

IV. Hạch toán khấu hao tài sản cố định

4.1. Khái niệm và phơng pháp tính
4.1.1. Khái niệm
Trong quá trình đầu t và sử dụng, dới tác động của môi trờng tự nhiên và điều
kiện làm việc cũng nh tiến bộ kỹ thuật, TSCĐ bị hao mòn. Hao mòn này thể hiện dới 2 dạng:
+ Hao mòn hữu hình: Là sự hao mòn vật lý trong quá trình sử dụng do bị cọ sát, ăn
mòn, h hỏng

+ Hao mòn vô hình: Là sự giảm giá trị của TSCĐ do tiến bộ khoa học kỹ thuật đÃ
sản xuất ra những TSCĐ cùng loại có tính năng với năng suất cao hơn và chi phí ít
hơn.
Để thu hồi lại giá trị hao mòn của TSCĐ, ngời ta tiến hành trích khấu hao
bằng cách chuyển phần giá trị hao mòn của TSCĐ vào giá trị sản phẩm làm ra. Nh
vậy, hao mòn la một hiện tợng khách quan làm giảm giá trị và giá trị sử dụng của
TSCĐ, còn khấu hao là một biện pháp chủ quan trong quản lý nhằm thu hồi lại giá
trị đà hao mòn của TSCĐ.
Về phơng diƯn kinh tÕ: KhÊu hao cho phÐp doanh nghiƯp ph¶n ánh đựoc giá
trị thực của TSCĐ, đồng thời làm giảm lợi nhuận ròng của doanh nghiệp.
Về phơng diện tài chính: Khấu hao là một phơng tiện tài trợ giúp cho doanh
nghiệp thu đợc bộ phận giá trị đà mất của TSC§.


-17Về phơng diện thuế khoá: Khấu hao là một khoản chi phí trừ vào lợi tức
chịu thuế, tức là đợc tính vào chi phí kinh doanh hợp lệ.
Về phơng diện kế toán: Khấu hao là sự ghi nhận sự giảm giá của TSCĐ.

4.1.2. Phơng pháp tính khấu hao
Việc tính khấu hao có thể tiến hành theo nhiều phơng pháp khác nhau. Việc
lựa chọn phơng pháp tính khấu hao là tuỳ thuộc vào quy định của Nhà nớc về chế độ
quản lý tài chính đối với doanh nghiệp và yêu cầu quản lý của doang nghiệp. Phơng
pháp khấu hao đựoc lựa chọn phải đảm bảo thu hồi vốn nhanh, đầy đủ và phù hợp
với khả năng trang trải chi phí của doanh nghiệp. Trên thực tế hiện nay, các doanh
nghiệp có thể áp dụng một số phơng pháp khấu hao sau:
ã Phơng pháp khấu hao đều theo thời gian:
Nguyên giá

Mức khấu hao
phải trích

bình quân năm

-

=

tài sản cố định
bình quân

X

Tỷ lệ khấu hao
bình quân năm

=

Nguyên giá TSCĐ
Số năm sử dụng

Ưu điểm: Đơn giản dễ tính, thúc đẩy nâng cao năng suất lao động, tăng số
lợng sản phẩm làm ra để hạ giá thành, tăng lợi nhuận.

-

Nhợc điểm: Thu hồi vốn chậm, không theo kịp mức hao mòn thực tế, nhất
là hao mòn vô hình, không có điều kiện đầu t trang bị tài sản cố định mới.
Mức khấu hao phải trích
bình quân tháng

=

Mức khấu hao bình quân năm
12

Do khấu hao TSCĐ đựoc tính vào ngày 1 hàng tháng (nguyên tắc tròn tháng)
để đơn giản cho việc tính toán, quy định những tài sản cố định tăng (hoặc giảm)
trong tháng này thì tháng sau mới tính (hoặc thôi tính) khấu hao. Vì thế, số khấu
hao giữa các tháng chỉ khác nhau khi có biến động (tăng, giảm) về TSCĐ. Bởi vậy,
hàng tháng kế toán tiến hành trích khấu hao theo công thức sau:


-18-

Số khấu hao
phải trích
tháng này

=

Số khấu hao
đà trích trong
tháng trước

+

Số khấu hao của những
TSCĐ tăng thêm
trong tháng trước

-

Số khấu hao của những
TSCĐ giảm đi trong
tháng trước

Cần chú ý rằng, với TSCĐ sau khi sửa chữa nâng cấp hoàn thành, mức khấu
hao mới trích hàng tháng đợc tính theo công thức sau:
Mức khấu hao phải
trích hàng tháng

=

Giá trị còn lại trước khi nâng cấp + Giá trị nâng cấp
Số năm ước tính sử dụng sau khi sửa chữa x 12

ã Phơng pháp tính khấu hao theo sản lợng:

-

Ưu điểm: Cách tính này cố định mức khấu hao trên một đơn vị sản lợng nên
muốn thu hồi vốn nhanh, khắc phục đợc hao mòn vô hình, đòi hỏi doanh
nghiệp phải tăng ca, tăng kíp, năng suất lao động để làm ra nhiều sản phẩm.

-

Nhợc điểm: Mức khấu hao phụ thuộc vào sản phẩm hoàn thành, do vậy nếu
sản phẩm sản xuất ra ít thì thu hồi vốn chậm.
Mức khấu hao phải
trích trong tháng

=

Sản lượng hoàn thành
trong tháng

x

Mức khấu hao bình quân
trên một đơn vị sản lượng

ã Phơng pháp trích khấu hao TSCĐ theo số d giảm dần:
Đây là phơng pháp tính khấu hao mới, đợc Bộ trởng Bộ Tài chính ban hành
theo quyết định số 2000/QĐ - BTC về việc thực hiện thí điểm chế độ khấu hao
TSCĐ theo phơng pháp số d giảm dần có điều chỉnh. Và đợc tiến hành theo các bớc
sau:
+ Bớc 1: Doanh nghiệp xác định thời gian sử dụng của TSCĐ theo phơng
pháp đờng thẳng (quy định tại Phụ lục I ban hành kèm theo quyết định
166/1999/QĐ - BTC ngày 30/12/1999).
+ Bớc 2: Xác định mức trích khấu hao hàng năm của TSCĐ bằng cách lấy
giá trị còn lại của TSCĐ nhân với tỷ lệ khấu hao nhanh. Trong ®ã, tû lƯ khÊu hao
nhanh b»ng tû lệ khấu hao theo đờng thẳng (xác đinh ở bớc 1) nhân với hệ số điêù
chỉnh (căn cứ vào chu kỳ đổi mới của máy móc, thiết bị).
Những năm cuối, khi mức trích khấu hao hàng năm xác định theo phơng
pháp số d giảm dần nói trên bằng (hoặc thấp hơn) mức khấu hao tính bình quân giữa


-19giá trị còn lại và số năm sử dụng còn lại của TSCĐ, thì kể từ năm đó mức khấu hao
đợc tính bằng giá trị còn lại của TSCĐ chia cho số năm sử dụng còn lại của TSCĐ.

4.2. Phơng pháp hạch toán khấu hao tài sản cố định

4.2.1. Chứng tõ sư dơng
ViƯc tÝnh khÊu hao TSC§ trong doanh nghiƯp đợc xác định dựa trên khấu hao
phải trích của kỳ trớc, và sự biến động về TSCĐ trong kỳ này. Do vậy, kế toán sẽ sử
dụng các chứng từ: Biên bản giao nhận TSCĐ , biên bản thanh lý, nhợng bán để từ
đó kế toán tiến hành xác định mức khấu hao phải trích và lập bảng tính và phân bổ
khấu hao

4.2.2. Tài khoản sử dụng
Để theo dõi tình hình hiện có, biến động tăng, giảm khấu hao, kế toán sử
dụng tài khoản:
- Tài khoản 214: Hao mòn tài sản cố định. Tài khoản này dùng để phản ánh giá
trị hao mòn của toàn bộ TSCĐ hiện có tại doanh nghiệp (trừ tài sản cố định thuê
ngắn hạn).
Bên Nợ: Phản ánh các nghiệp vụ phát sinh làm giảm giá trị hao mòn của
TSCĐ (nhợng bán, thanh lý).
Bên Có: Phản ánh các nghiệp vụ làm tăng giá trị hao mòn của TSCĐ (do
trích khấu hao, đánh giá tăng).
D Có: Giá trị hao mòn của TSCĐ hiện có.
Tài khoản 214 đựoc chi tiết thành:
+ 2141 Hao mòn tài sản cố định hữu hình.
+ 2142 Hao mòn tài sản cố định thuê tài chính.
+ 2143 Hao mòn tài sản cố định vô hình.
-

Tài khoản 009: Nguồn vốn khấu hao cơ bản theo dõi tình hình hình
thành và sử dụng số vốn khấu hao cơ bản TSCĐ .
Bên Nợ: Phản ánh các nghiệp vụ tăng nguồn vốn khấu hao cơ bản.
Bên Có: Phản ánh các nghiệp vụ làm giảm vốn khấu hao cơ bản.
D Nợ: Số vốn khấu hao cơ bản hiƯn cßn.

-20Ngoài ra, kế toán còn sử dụng một số tài khoản khác nh TK 627, TK 641,
642, 242, 136

4.2.3. Hạch toán khấu hao tài sản cố định
TK 211, 213

TK 214
Giá trị hao mòn
của TSCĐ giảm
do thanh lý, nhợng
bán

TK 627
Trích khấu haotÝnh vµo
chi phÝ SX chung

TK 641

TrÝch khÊu haotÝnh vµo
chi phÝ bán hàng

TK 642

Trích khấu hao tính vào
chi phí quản lý

TK 4313

Trích hao mòn dùng

cho hoạt động văn hoá
phúc lợi

TK 466

Hao mòn TSCĐ dùng vào
hoạt động sự nghiệp ,dự án
Sơ đồ 4.2.3: Quy trình hạch toán khấu hao tàI sản cố định

V. Hạch toán sửa chữa tài sản cố định
Trong quá trình sử dụng, TSCĐ bị hao mòn và h hỏng cần phải sửa chữa,
thay thế để khôi phục năng lục hoạt động. Công việc sửa chữa có thể do doanh
nghiệp tự làm hoặc thuê ngoài và đợc tiến hành theo kế hoạch hay ngoài kế hoạch.
Tuỳ theo quy mô, tính chất của công việc sửa chữa, kế toán sẽ phản ánh vào tài
khoản cho thích hợp.

5.1. Trờng hợp sửa chữa nhỏ mang tính bảo dỡng
Sửa chữa nhỏ là việc sửa chữa lặt vặt, mang tính duy tu, bảo dỡng thờng
xuyên. Do khối lợng của công việc sửa chữa không nhiều, quy mô sửa chữa nhỏ, chi
phí phát sinh đến đâu đợc tập hợp trực tiếp vào chi phí kinh doanh ®Õn ®ã.

+ NÕu viƯc sưa ch÷a do doanh nghiƯp tù làm, chi phí sửa chữa đợc tập hợp
nh sau:


-21Nợ các TK liên quan (627, 641, 642).
Có các TK chi phí (111, 112, 152, 334, 338).
+ Trờng hợp thuê ngoài:
Nợ các TK tập hợp chi phí (627, 641, 642).
Nợ TK 133 (1331): Thuế GTGT đợc khấu trừ.

Có TK chi phÝ (111, 112, 331…): Tỉng sè tiỊn ph¶i tr¶.
5.2. Trêng hợp sửa chữa lớn mang tính phục hồi
Việc hạch toán quá trình sửa chữa lớn mang tính phục hồi đợc tiến hành nh
sau:
ã Tập hợp chi phí sửa chữa chi tiết theo từng công trình:
-

Nếu thuê ngoài: Phản ánh số tiền phải trả theo hợp đồng cho ngời nhận thầu
sửa chữa lớn khi hoàn thành công trình sửa chữa, bàn giao:
Nợ TK 241 (2413): Chi phí sửa chữa thực tế.
Nợ TK 133 (1331): Thuế GTGT đợc khấu trừ.
Có TK 331: Tổng số tiền phải trả theo hợp đồng.

-

Nếu do doanh nghiệp tự làm:
Nợ TK 241 (2413): Tập hợp chi phí sửa chữa.
Có các TK chi phí (111, 112, 152, ).

ã Kết chuyển giá thành công trình sửa chữa khi hoàn thành:
Tuỳ theo tính chất sửa chữa, sau khi công việc sửa chữa hoàn thành, kế toán
sẽ kết chuyển toàn bộ chi phí sửa chữa vào các tài khoản thích hợp:
Nợ TK 335: Giá thành sửa chữa trong kế hoạch.
Nợ TK 242: Giá thành sửa chữa ngoài kế hoạch (nếu lớn).
Nợ TK liên quan (627, 641, 642): Giá thành sửa chữa ngoài kế hoạch.
Có TK 241 (2413): Giá thành thực tế công tác sửa chữa.

5.3. Trờng hợp sửa chữa nâng cấp
Sửa chữa nâng cấp là công việc sửa chữa nhằm kéo dài tuổi thọ của TSCĐ

hay nâng cao năng suất, tính năng, tác dung của TSCĐ nh cải tạo, thay thế, xây lắp,
trang bị, bổ xung thêm một số bộ phận của TSCĐ. Việc hạch toán sửa chữa nâng
cấp đợc tiến hành nh sửa chữa lớn mang tính phục hồi, nghĩa là chi phí phát sinh đợc


-22tập hợp riêng theo từng công trình qua tài khoản 241 (2413). Khi công trình sửa
chữa nâng cấp hoàn thành, bàn giao, giá trị nâng cấp sẽ đợc ghi tăng nguyên giá
TSCĐ bằng bút toán (không phân biệt sửa chữa trong hay ngoài kế hoạch).
Nợ TK 211: Nguyên giá (giá thành sửa chữa thực tế).
Có TK 241 (2413): Giá thành thực tế công tác sửa chữa.
Đồng thời, kết chuyển nguồn vốn.
VI. Các hình thức sổ sách kế toán trong hạch toán tàI
sản cố định
Sổ sách kế toán là những trang sổ lập theo một quy định có liên hệ chặt chẽ
với nhau để ghi các nghiệp vụ kinh tế phát sinh trên cơ sở của số liệu chứng từ gốc.
Theo chế độ tài chính hiện nay mỗi doanh nghiệp có thể áp dụng một trong bốn
hình thức sổ kế toán trong công tác hạch toán TSCĐ.
+ Hình thức Nhật ký chung
+ Hình thức Nhật ký Sổ cái
+ Hình thức Chøng tõ ghi sỉ
+ H×nh thøc NhËt ký chøng tõ
V× đơn vị thực tập áp dụng hình thức sổ kế toán Nhật ký chung. Do vậy,
trong luận văn em chỉ xin phép trình bày hình thức sổ kế toán Nhật ký chung.

Hình thức nhật ký chung
Hình thức sổ này, đợc áp dụng trong các doanh nghiệp có quy mô vừa và lớn,
có các nghiệp vụ phát sinh nhiều, yêu cầu quản lý cao, trình độ nhân viên cao và thờng sử dụng máy tính trong công tác hạch toán kÕ to¸n.


-23-

Chứng từ gốc

Nhật ký đặc biệt

Sổ, thẻ kế toán
chi tiết TSCĐ

Nhật ký chung

Sổ cái TK 211, 212, 213, 214

Bảng cân đối
phát sinh

Chú thích:

Bảng tổng hợp
chi tiết TSCĐ

Báo cáo tài chính

Ghi hàng ngày
Ghi cuối tháng.
Đối chiếu, kiểm tra.
Sơ đồ 6.1: Khái quát trình tự ghi sổ TSCĐ theo hình thức nhật ký chung

Khi áp dụng hình thức sổ Nhật ký chung doanh nghiệp sử dụng các loại sổ sách sau:
+ Chứng từ gốc: Bao gồm hoá đơn giá trị giá tăng, biên bản bàn giao TSCĐ
+ Sổ nhật ký chung

+ Sổ cái các TK 211, 212, 213, 214
Hàng ngày, khi có các nghiệp vụ phát sinh, kế toán căn cứ vào chứng từ gốc
tiến hành vào sổ nhật ký chung, các sổ thẻ kế toán chi tiết TSCĐ, hoặc nhật ký đặc
biệt để theo dõi, căn cứ vào nhật ký chung kế toán tiến hành ghi lên sổ cái các TK
211, 212, 213, 214… Ci th¸ng, tõ c¸c sỉ c¸I kÕ toán lập bảng cân đối số phát sinh
và đối chiếu với bảng tổng hợp chi tiết TSCĐ để lập báo cáo tài chính.


-24BiĨu 6.1:
Tỉng c«ng ty XNK XD ViƯt nam

sỉ nhËt ký chung

Vinaconex
Công ty xây dựng số 2

TT

Số
CT

Ngày CT

Ngày
GS

(Trích sổ nhật ký chung)
Diễn giải

Phát sinh

Phát sinh

Nợ

TK

Có

Số trang trớc mang
sang
..
Cộng chuyển sang
trang sau
Biểu 6.2:
Tổng công ty XNK xd việt nam

sổ cái các tài khoản

Vinaconex
Công ty xây dựng số 2

Ngày

Ngày

Số

ghi sổ

CT

Tháng....năm....
Diễn giải

CT

TK
đối ứng

Số PS
Nợ

Có

Số d
Nợ

Có

Số d đầu kỳ:

Tổng cộng:
Số d cuối kỳ

VII. Vấn đề nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng tàI sản
cố định

7.1. Một số chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng TSCĐ
Để đánh giá hiệu quả sử dụng tài sản cố định ngời ta sử dụng một số chỉ tiêu

sau để đánh giá:

7.1.1 Chỉ tiêu đánh giá tình hình biến động TSCĐ


-25Để phân tích tình hình tăng, giảm và đổi mới TSCĐ, cần tính và phân tích các
chỉ tiêu sau:
+ Hệ số tăng TSCĐ:
Hệ số tăng
TSCĐ

Giá trị TSCĐ tăng trong kỳ

=

Giá trị TSCĐ bình quân dùng vào
sản xuất, kinh doanh trong kỳ

+ Hệ số giảm TSCĐ:
Hệ số giảm
TSCĐ

Giá trị TSCĐ giảm trong kỳ

=

Giá trị TSCĐ bình quân dùng vào
sản xuất, kinh doanh trong kỳ

+ Hệ số đổi mới TSCĐ:

Hệ số đổi mới
TSCĐ

Giá trị TSCĐ mới tăng trong kỳ

=

Giá trị TSCĐ có ở cuối kỳ

+ Hệ số loại bỏ TSCĐ:
Hệ số loại bỏ
TSCĐ

Giá trị TSCĐ lạc hậu, cũ giảm trong kỳ

=

Giá trị TSCĐ có ở đầu kỳ

Các hệ số này phản ánh mức độ tăng giảm thuần tuý chung về quy mô tài sản
cố định và mức độ trang bị, loại bỏ. Nó phản ánh trình độ tiến bộ kỹ thuật, tình hình
đổi mới trang bị của doanh nghiệp.

7.1.2. Chỉ tiêu đánh giá cơ cấu TSCĐ:
Để đánh giá cơ cấu tài sản cố định ngời ta dùng chỉ tiêu sau:
Tỷ suất đầu tư
(%)

=

Giá trị TSCĐ đà và đang đầu tư
Giá trị tổng tài sản

x 100

Chỉ tiêu này cho biết cơ cấu và giá trị tổng tài sản cố định hiện có của doanh
nghiệp trên giá trị tổng tài sản của đơn vị, từ đó kết hợp với các chỉ tiêu khác đánh
giá hiệu quả sử dụng TSCĐ của doanh nghiệp.

7.1.3. Chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng TSCĐ
Hiệu quả sử dụng tài sản cố định chính là một trong những mục tiêu mà
doanh nghiệp muốn đạt đợc, nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh. Chính vì vậy
doanh nghiệp phải luôn quan tâm đến mức độ hiệu quả sử dụng tài sản cố định,
muốn vậy doanh nghiệp phải dựa trên các chỉ tiêu sau để đánh giá:
+ Sức sản xuất của TSCĐ: