Bai 4 Lao Hac

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngày soạn: 08/ 9/ 2015 Ngày bắt đầu dạy:………… TIẾT 13. Văn bản:. LÃO HẠC Tác giả: Nam Cao. A/Mục tiêu bài học: 1/ Kiến thức: - Thấy đuợc tình cảnh khốn khổ và nhân cách cao quý của nhân vật cũng như của người nông dân . - Thấy được lòng nhân đạo sâu sắc của Nam cao, thương cảm và trân trọng người nông dân. Hiểu được nghệ thuật truyện ngắn của Nam cao. 2/ Kĩ năng: - Đọc diễn cảm, hiểu, tóm tắt được tác phẩm truyện viết theo hướng hiện thực. - Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân tích tác phẩm tự sự viết theo khuynh hướng hiện thực. -Rèn kĩ năng phân tích tác phẩm truyện 3/Thái độ: - Giáo dục lòng thương người, thương yêu loài vật, biết cảm thông chia sẻ 4. Định hướng phát triển năng lực: - Suy nghĩ sáng tạo; phân tích, bình luận diễn biến tâm trạng các nhân vật trong văn bản. - Tự nhận thức: xác định lối sống có nhân cách, tôn trọng người thân, bản thân. - Giao tiếp: trình bày suy nghĩ, trao đổi về số phận người nông dân Việt Nam trước năm 1945. B/ Chuẩn bị dạy học: 1/ Giáo viên: Sgk,Giáo án, hình ảnh Nam Cao 2/ Học sinh: Sgk ,chuẩn bị bài C. PHƯƠNG PHÁP:. - Đàm thoại, nêu vấn đề, bình, giảng. Đ/Hoạt động dạy học: 1/ Ổn định lớp: (1 phút) 2/ Kiểm tra bài cũ: (4 phút) + Em hiểu gì về thân phận và tính cách người nông dân trong xã hội cũ qua đoạn trích “Tức nước võ bờ”? + Nét đặc sắc về nghệ thuật của tác phẩm ? 3/ Bài mới: Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức cơ bản I.Tác giả, tác phẩm: Hoạt động 1: (10 phút) - GV hướng dẫn HS đọc tìm hiểu chú thích (*) - Phương pháp: Gợi mở, nêu vấn đề. 1. Tác giả: Gọi học sinh đọc chú thích * trong SGK - Nam Cao (1917-1951) ? Nêu vài nét về tiểu sử của nhà văn - Quê ở Hà Nam, tên thật là Trần Hữu Nam Cao. Tri. Bút danh khác : Như Nguyệt, Thuý Rư, Nhiêu Khê, Xuân Du … ? Vị trí của ông trong dòng văn học hiện - Ông là nhà văn hiện thực xuất sắc với thực? nhiều tác phẩm viết về hai đối tượng:.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> ? Nêu đôi nét về văn bản “Lão Hạc”.. người nông dân nghèo bị áp bức và người trí thức nghèo sống mòn mỏi trong xã hội cũ. - Ông được Nhà nước truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật năm 1996. 2. Tác phẩm : - Là truyện ngắn xuất sắc viết về người nông dân (1943) - Thể loại: Truyện ngắn. II. Đọc – Hiểu văn bản. Hoạt động 2: (28 phút) - GV hướng dẫn HS đọc, kể, tìm hiểu chú thích, bè côc và tìm hiểu nội dung văn bản - Phương pháp: Gợi mở, nêu vấn đề, 1. Đọc, chú thích: phân tích, bình giảng. Đọc với giọng biến hoá đa dạng ,chú ý ngôn ngữ độc thoại, đối thoại phù hợp với từng nhân vật Gv đọc mẫu. HS đọc + Bòn: tận dụng, nhặt nhạnh một cách ? Giải thích từ ''bòn'', ''ầng ậng''. chi ly tiết kiệm . + Ầng ậng: nước mắt dâng lên, sắp sửa tràn ra ngoài mi mắt. 2. Bố cục: ? Nếu tách thành hai phần theo dấu cách + Bố cục: 2 phần trong SGK thì nội dung mỗi phần là gì? - P1: Những việc làm của lão Hạc trước ?HS Kể tóm tắt đoạn truyện từ tr38 đến khi chết. tr41. - P2: Cái chết của lão Hạc. 3. Phân tích a) Diễn biến tâm trạng lão Hạc xung quanh việc bán chó: - Trước khi bán chó, lão đã nói ý định Trước khi bán chó, tâm trạng của lão này nhiều lần với ông giáo. Điều này như thế nào? Vì sao lão có tâm trạng đó? chứng tỏ lão đã đắn đo, suy tính nhiều bởi vì cậu vàng là người bạn thân thiết, là kỉ vật của con trai lão. - Bán nó là việc bất đắc dĩ vì lão nghèo, yếu sau trận ốm, …. Cậu Vàng ăn rất ? Vì sao lão Hạc rất yêu thương cậu khoẻ, lão không nuôi nổi. Vàng mà vẫn phải đành lòng bán cậu? - cười như mếu, - đôi mắt ầng ậng nước ... Sau khi bán chó, tâm trạng của lão như - Mặt lão đột nhiên co rúm lại , thế nào? Hãy tìm những từ ngữ, hình - vết nhăn xô lại, ép cho nước mắt chảy ảnh miêu tả thái độ, tâm trạng của lão ra, đầu ngoẹo, miệng mếu máo như con khi lão kể chuyện bán cậu Vàng với ông nít...hu hu khóc..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> giáo?. =>Tác giả sử dụng một loạt từ láy (…) đặc tả sự dằn vặt đau đớn, hối hận, xót xa, thương tiếc dâng trào, vỡ oà trong tâm trạng lão Hạc . => Gợi lên gương mặt cũ kĩ, già nua, khô héo, một tâm hôn đau khổ đến cạn ? Câu ''Những vết nhăn xô lại ... ép cho kiệt cả nước mắt, một hình hài đáng nước mắt chảy ra'' có sức gợi tả như thế thương. nào? => Cách thể hiện chân thật cụ thể, chính xác diển biến tâm trạng nhân vật rất phù ? Cái hay của cách miêu tả ở đoạn văn hợp với tâm lý, hình dáng của người già. trên của tác giả là gì -> Lão Hạc nghèo khổ nhưng giàu lòng yêu thương, tình nghĩa, thuỷ chung. ? Qua đó em có thể hình dung lão Hạc là người như thế nào -> Lão Hạc là người sống có tình nghĩa, ? Sâu xa hơn, đằng sau sự đau đớn của trung thực và rất thương con việc bán cậu Vàng, ta còn hiểu gì về lão Hạc? * Lão Hạc có lẽ đã mòn mỏi đợi chờ và Cho 2 nhóm học sinh thảo luận ăn năn ''mắc tội với con. Cảm giác day ? Qua lời phân trần của lão với ông giáo dứt vì không cho con bán vườn cưới vợ và ngược lại: không nên hoãn sự sung nên lão có tích cóp dành dụm để khoả sướng lại, chuyện hoá kiếp... lấp cảm giác ấy. Dù rất thương cậu Vàng Ta còn hiểu thêm được gì về những nhưng cũng không thể phạm vào đồng người như lão Hạc? tiền, mảnh vườn cho con. HSthảo luận và phát biểu: + Những lời chua chát của người nông dân nghèo thất học t/h nỗi buồn về số phận hiện tại và tương lai mờ mịt. + ''Không nên hoãn ...''thể hiện sự lạc quan, pha chút hóm hỉnh của người bình dân + Củng cố: ? Kể tóm tắt truyện ''Lão Hạc''.Nêu và phân tích những nét tâm trạng chính của lão Hạc sau khi bán con chó. E. Hướng dẫn học bài: (2 phút) - Học lại bài cũ. - Soạn tiếp phần bài còn lại của truyện theo câu hỏi SGK -----------------------------------------. Ngày soạn: 08/ 9/ 2015 Ngày bắt đầu dạy:………… TIẾT 14. Văn bản:. LÃO HẠC (Tiếp) Tác giả: Nam Cao. A/Mục tiêu bài học: 1/ Kiến thức: -Thấy đuợc tình cảnh khốn khổ và nhân cách cao quý của nhân vật cũng như của người nông dân ..

<span class='text_page_counter'>(4)</span> -Thấy được lòng nhân đạo sâu sắc của Nam cao, thương cảm và trân trọng người nông dân. Hiểu được nghệ thuật truyện ngắn của Nam cao. 2/ Kĩ năng: - Đọc diễn cảm, hiểu, tóm tắt được tác phẩm truyện viết theo hướng hiện thực. - Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân tích tác phẩm tự sự viết theo khuynh hướng hiện thực. -Rèn kĩ năng phân tích tác phẩm truyện 3/Thái độ: - Giáo dục lòng thương người, thương yêu loài vật, biết cảm thông chia sẻ 4. Định hướng phát triển năng lực: - Suy nghĩ sáng tạo; phân tích, bình luận diễn biến tâm trạng các nhân vật trong văn bản. - Tự nhận thức: xác định lối sống có nhân cách, tôn trọng người thân, bản thân. - Giao tiếp: trình bày suy nghĩ, trao đổi về số phận người nông dân Việt Nam trước năm 1945. B/Chuẩn bị dạy học: 1/ Giáo viên: Sgk,Giáo án, hình ảnh Nam Cao 2/ Học sinh: Sgk ,tóm tắt truyện ngắn ''Lão Hạc'', chuẩn bị phần còn lại C. PHƯƠNG PHÁP:. - Đàm thoại, nêu vấn đề, bình, giảng. Đ/Hoạt động dạy học: 1/ Ổn định lớp: (1 phút) 2/ Kiểm tra bài cũ: (4 phút) - Tóm tắt truyện: “Lão Hạc? Diến biến tâm lý của lão Hạc sau khi bán Cậu Vàng? 3/ Bài mới: Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức cơ bản I.Tìm hiểu chung : Hoạt động 1: (28 phút) - Gv tiếp tục hướng dẫn HS tìm hiểu nội II. Đọc – hiểu văn bản: dung văn bản - Phương pháp: Gợi mở, nêu vấn đề, phân b. Cái chết của lão Hạc : tích, bình giảng + Nguyên nhân: - Tình cảnh đói khổ, túng quẩn. Nguyên nhân nào dẫn đến cái chết của lão - Xuất phát từ lòng thương con, Hạc? Liên hệ chị Dậu trong Tắt đèn để thấy được lòng tự trọng đáng kính. số phận cơ cực đáng thương của người dân nghèo trong xã hội cũ. Giảng : Nếu ham sống, ta thấy lão vẫn có thể sống được nhưng vì lão không muốn ăn phạm vào số tiền dành dụm cho con nên thà chết để bảo vệ miếng vườn ấy. Lão còn lo cái chết của mình làm phiền đến hàng xóm. Ta thấy lão đã chuẩn bị trước cái chết cho mình Lão Hạc nhờ ông Giáo 2 việc: sau khi bán chó. ? Sau khi kể chuyện bán "cậu vàng", lão Hạc - Việc thứ nhất: Lão nhờ ông Giáo giữ hộ 3 sào vườn cho thằng con đi vào việc chính đó là việc gì? trai lão; khi nào nó về thì sẽ nhận.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> lại. - Việc thứ hai: Lão gửi tiền nhờ ông giáo lo việc hậu sự để khỏi phiền cho hàng xóm - Luôn mấy hôm, lão Hạc chỉ ăn khoai, khoai cũng hết. ? Cuộc sống của lão Hạc sau khi gửi ông - Từ đấy, lão chế tạo được món gì, Giáo mảnh vườn và số tiền mà lão có ntn? ăn món ấy: hôm thì lão ăn củ chuối, Tìm những chi tiết? sung luộc, rau má, củ ráy, bữa trai, bữa ốc… => Hoàn cảnh cùng cực đẩy lão Hạc tới chỗ phải lựa chọn: Tiếp tục kéo dài sự sống tàn để trở thành kẻ ? Có ý kiến cho rằng lão Hạc làm thế là gàn báo hại con hay là chết đi để trọn dở, lại có ý kiến cho rằng lão Hạc làm thế là đạo làm cha. Một người cha đúng. Vậy ý kiến của em ntn? thương con rất mực như lão tất yếu sẽ tìm đến cái chết để giữ chọn HS: Thảo luận mảnh vườn cho con. - Từ ngữ: "vật vã", "rũ rượi", "xộc ? Cái chết của lão Hạc được Nam Cao miêu xệch", "long sòng sọc", "tru tréo", tả bằng những từ ngữ nào? "sùi ra", "giật mạnh", "nẩy lên", "đè lên"… => Dồn dập trong mấy câu miêu tả NX về cách sử dụng từ ngữ? Qua đó ta thấy là một loạt từ tượng hình, tượng thanh => Tác giả đã tả 1 cái chết cái chết của lão Hạc như thế nào? thật dữ dội, đau đớn, bất ngờ... Cái chết của lão Hạc có ý nghĩa gì?. - Cái chết của lão Hạc: + P/a hiện thực: sự nghèo khổ, bế tắc của người nông dân trước CM. + Tố cáo XH TD nửa PK. + Ca ngợi phẩm chất cao đẹp của người nông dân trong Xh cũ.. Nói tóm lại, qua tâm trạng lão Hạc sau khi bán cậu Vàng và qua diễn biến của cái chết của lão, em nhận thấy lão Hạc là một người ntn?. => Lão Hạc là một lão nông dân chất phác, hiền lành, nhân hậu nhưng nghèo khổ, bất hạnh.Tuy nghèo nhưng Lão sống trong sạch, GV: Lão Hạc là một ông lão nông dân không giàu lòng tự trọng và rất mực yêu được học hành, càng không biết nhiều về tình con. phụ tử. Nhưng cái chết dữ dội của lão là bằng  Tất cả xuất phát từ lòng thương chứng cảm động về cái tình phụ tử nguyên con âm thầm mà lớn lao, từ lòng tự sơ, mộc mạc, nhưng thăm thẳm, thiêng liêng trọng đáng kính  chết tự nguyện  biết chừng nào. chủ động  chuẩn bị kĩ lưỡng chu đáo cho cái chết của mình từ khi.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> bán "cậu vàng" - Con người nhân hậu - Giàu lòng tự trọng ( sống không muốn phiền hà đến mọi người xung quanh, ngay cả khi chuẩn bị cái chết cho mình) - Người cha thương con - sống có trách nhiệm với con.  Chọn cái chết  không thể khác  muốn chờ đợi con, ngày gặp con  bất lực trước hoàn cảnh - Nghèo khổ  bế tắc  con đường cùng - Giàu lòng thương yêu, lòng tự trọng c) Suy nghĩ của ông giáo về lão Hạc : Vì sao khi nghe Binh Tư cho biết lão xin bã - Khi nghe Binh Tư cho biết lão chó, tác giả cảm thấy cuộc đời quả thật đáng Hạc xin bả chó thì tác giả cảm thấy “cuộc đời ….đáng buồn”--> con buồn ? người đáng kính như lão mà đến đường cùng cũng bị tha hoá. Nhưng khi chứng kiến cái chết đau đớn của - Nhưng khi chứng kiến cái chết lão, tại sao tác giả lại nghĩ khác ? đau đớn của lão thì tác giả nghĩ “ GV đọc lại 2 đoạn văn sau: "Chao ôi! Đối với những người ở quanh ta…đáng buồn" và đọc đoạn: "Không! cuộc đời chưa hẳn đã đáng buồn…..theo một nghĩa khác". Không !..... …nghĩa khác “--> mình đã trách lầm lão, vẫn còn những người cao quí như lão, nhưng lại đáng buồn theo một nghĩa khác : con người cao quí như lão mà không được sống, phải chịu cái chết đau đớn.. ? Tại sao ông giáo lại suy nghĩ như vậy? Em => Khi biết lão Hạc xin bả chó của có đồng ý với những suy nghĩ đó không? Vì Binh Tư, thì ông giáo càng buồn sao? hơn. Vì ông đã thất vọng trước sự thay đổi cách sống của một người trong sạch đầy tự trọng như lão Hạc. Nhưng sau cái chết bất ngờ và dữ dội của lão Hạc ông thấy cuộc đời không thật đáng buồn vì có những cái chết đáng trân trọng như cái chết của lão Hạc. Bởi lòng tự trọng đã giữ đc chân con người trước bờ vực của sự tha hoá. Nhưng c/đ lại đáng buồn theo một.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Tình cảm ông giáo đối với lão Hạc ?. nghĩa khác là ở chỗ: những người tốt như lão Hạc cuối cùng vẫn hoàn toàn bế tắc. Mà đáng buồn hơn vì có phải ai cũng hiểu được nguyên nhân cái chết của lão như Binh Tư và ông giáo. Vì vậy ông giáo càng thương, càng xót xa cho số phận Lão Hạc và để an ủi với vong linh người vừa khuất ông nguyện sẽ cố hết sức để giữ trọn lời hứa giữ trọn vẹn mảnh vườn để có dịp gặp lại sẽ trao tận tay anh con trai của lão Hạc. - Thông cảm, thương xót cho hoàn cảnh của lão Hạc , tìm nhiều cách an ủi, giúp đỡ lão.. Hoạt động 2: (5 phút) Hướng dẫn học sinh tổng kết III. Tổng kết: - Phương pháp: phân tích, tổng hợp 1. Nghệ thuật: - Nghệ thuật kể chuyện của nhà văn qua - Ngôi kể: Thứ nhất người kể truyện ngắn? chứng kiến toàn bộ câu chuyện và cảm thông với lão Hạc. - Kết hợp các phương thức tự sự, trữ tình, lập luận thể hiện chiều sâu tâm lý nhân vật. - Khắc hoạ hình tượng nhân vật có tính có tính cá thể hóa cao. - Nêu ý nghĩa văn bản?. 2. Ý nghĩa văn bản: - Văn bản thể hiện phẩm giá của Hoạt động 3: (5 phút) người nông dân không thể bị hoen Hướng dẫn học sinh tổng kết ố cho dù phải sống trong cảnh khốn cùng. - Phương pháp: phân tích, tổng hợp  Ghi nhớ: SGK ? Qua câu truyện về lão Hạc, nhà văn Nam IV.Luyện tập: Cao thể hiện t/c, thái độ gì đối với những con - " Lão Hạc " ý thức về nhân phẩm, người bất hạnh mà biết sống cao thượng? lòng tự trọng của người nông dân HS: T/h lòng yêu thương và thái độ trân trong cảnh khốn cùng. trọng... + Củng cố: ? Cái chết của lão Hạc đã thể hiện phẩm chất cáo quý nào của người nông dân bần cùng trước cách mạng tháng 8/1945? ? Em hãy nêu những nét chính về nội dung nghệ thuật của truyện ngắn lão Hạc. E. Hướng dẫn học bài: (2 phót) -- Đọc diễn cảm đoạn trích ( chú ý giọng điệu của các nhân vật, nhất là sự thay đổi trong ngôn ngữ kể của nhân vật ông giáo về lão Hạc ) - Chuẩn bị bài : Từ tượng hình, từ tượng thanh oạn bài :.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Xem và trả lời câu hỏi SGK/ 49,50 ------------------------------------------------------------------.

<span class='text_page_counter'>(9)</span>