Le Hong Nhung Bai Hoang Hac lau tong Manh Hao Nhien chi Quang Lang Rat chi tiet

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (185.68 KB, 6 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Ngày soạn: 28/11/2015

Ngày dạy: Lớp 10A6 ngày 01 tháng 12 năm 2015
Lớp10A12 ngày 30 tháng 11 năm 2015
Tiết 44: Đọc văn

tại lầu hoàng hạc tiễn mạnh hạo nhiên đi quảng lăng
(Hoàng hạc lâu tống mạnh hạo nhiên chi quảng lăng)

- Lí Bạch - 
I. Mục tiêu:

1. Kiến thøc: Gióp HS

- Hiểu và cảm nhận đợc tình cảm chân thành, trong sáng của Lý bạch đối với bạn.
- Hieồu ủửụùc nhửừng ủaởc dieồm cụ baỷn cuỷa thụ Đửụứng : gụùi maứ khoõng taỷ, yự ụỷ ngoaứi lụứi
2. Kĩ năng :

- Reứn luyeọn kyừ naờng ủóc, caỷm thú thụ.
3. Thái độ:

-Giáo dục cho các em tình cảm bạn bè chân thành trong sáng.
4. Các năng lực cần có của HS:

- Nng lc gii quyt vn .
- Nng lc sỏng to.

- Năng lực hợp tác.

- Năng lực giao tiếp tiếng Việt.
- Năng lực thởng thức văn học.

II. Chun b ca Giỏo viờn v hc sinh:
1. Chuẩn bị của GV:

+ Nghiên cứu sgk, sgv, và các tài liệu tham khảo ngữ văn 10- tập 1
+ Thiết kế bài dạy

+ Hớng dẫn thực hiện chuẩn kiến thức kĩ năng môn Ngữ văn 10.
+ Giáo dục kĩ năng sống trong môn Ngữ văn ë trêng THPT.

- GV sử dụng phơng pháp hớng dẫn HS động não, thảo luận, trao đổi, trình bày 1 phỳt.
2. Chun b ca HS:

+ Soạn bài trớc ở nhà.

+ Đọc Sgk, trả lời các câu hỏi gợi ý cuả sgk.
III. Tin trỡnh bi dy:

* Hot ng 1: (5 phỳt)
1. Kiểm tra bài cũ: (4 phỳt)

* C©u hái: Đọc thuộc bài thơ Hứng trở về của Nguyễn Trung Ngạn? Cảm nhận về bài thơ?
2. Néi dung bài mới:

Dẫn dắt vào bài: (1 phút)

Th Lớ Bch vốn thờng nói nhiều đến tình bạn bè tha thiết đậm sâu. Nào là tiễn xá
nhân họ Trơng đi Giang Đông, tiễn sơn nhân họ Dơng về núi Tung, tiễn khách về đất Ngơ. Có
những lời thơ đa tiễn giản dị mà rung động xiết bao:

Vẫy tay thôi đã rời xa

Nhí nhau tiÕng ngùa nghe mµ bn teo.

Nhng ngời ta vẫn khơng thể qn đợc bài thơ "Tại lầu Hồng Lạc tiễn Mạnh Hạo
Nhiên đi Quảng Lăng".

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung

* Hoạt động 2: (7 phỳt)
GV hớng dẫn HS tìm hiểu 
chung về tác giả Lí Bạch.
(?) Em haừy ủóc tieồu dn vaứ
chổ ra nhửừng neựt chớnh về
taực giaỷ Lớ Bách?

(?) Nội dung chính trong thơ
Lí Bạch là gì?

(?) Phong c¸ch nghƯ tht?

- HS đọc tiểu dẫn, nêu những 
nét cơ bản về tác giả Lí Bạch.

- HS nghiªn cøu sgk, trả lời 
câu hỏi

+ Số lợng bài thơ.
+ Nội dung thơ Lí Bạch.
+ Phong cách nghệ thuật.

+ Đặc trng nổi bật trong thơ.

I Tìm hiểu chung:
1. Taực giaỷ:

a, TiĨu sư: Lí Bạch (701-762) tự là 
Thái Bạch, quê ở Lũng Tây, là nhà
thơ lãng mạn vĩ đại của Trung
Quốc. Ông được gọi là “Thi tiên”.
b. Sự nghip văn chơng: Hin cũn 
trờn 1000 bi th

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

(?) Đặc trng nổi bật trong
thơ Lí Bạch?

(?) HÃy cho biết mối quan hệ
giữa Lí Bạch và Mạnh Hạo
Nhiên?

- GV: Trong th ng , thơ 
viết về tình bạn chiếm tỉ lệ
rất cao. Các nhà thơ đời
Đường đều rất trân trọng
tình bạn:

“Hoàng kim vạn lạng dung 
dị đắc

Nhân sinh tri kỉ tối nan tầm”
(Vạn lạng hồng kim cịn dễ

kiếm

Theỏ gian tri kổ thaọt khoự tỡm)
- Khẳng định mối tình bạn
cao đẹp của hai ngời. Lý
Bạch đã từng có lần làm thơ
ca ngợi Mạnh Hạo Nhiên:
Ngô ái Mạnh Phu Tử
 Phong lu thiên hạ văn.
(Ta yêu Mạnh Phu Tử đã nổi
tiếng phong lu khắp thiên hạ)
(?) Hoàn cảnh sáng tác bài
thơ?

- GV yêu cầu HS c vn 
bn.

(?) Thể thơ?

(?) Bố cục bài thơ và néi
dung tõng phÇn?

(?) Chủ đề bài thơ?

- HS suy nghĩ,nghiên cứu, trả 
lời câu hỏi.

- Lớ Bch v Mnh Hạo 
Nhiên là bạn văn chương,
Mạnh Hạo Nhiên hơn Lớ

Bch n 12 tui.

- HS suy nghĩ,nghiên cứu, trả 
lêi c©u hái.

Tại lầu Hồng Hạc đã có lần
Lý Bạch tiễn Mạnh Hạo Nhiên
đi Quảng Lăng.

-> Bài thơ đợc ra đời trong
hoàn cảnh ấy(năm 728).
- HS đọc văn bản, chú ý các từ 
khó.

- HS suy nghĩ, nghiên cứu, trả 
lời câu hỏi

* Thể thơ: Thất ngôn tú tuyệt 
Đờng luật.

* Bố cục:

+ 2 cõu đầu: Không gian, thời
gian, địa điểm đa tiễn bạn
+ 2 câu cuối: Tâm trạng của Lí
Bạch

- HS suy nghĩ, nghiên cứu, trả 
lời câu hỏi

- HS suy ngh, nghiên cứu, trao
đổi, thảo luận, trả lời câu hỏi

tới lí tưởng cao cả, khát vọng giải
phóng cá tính, bất bình với hiện thực
tầm thường, thể hiện tình cảm phong
phú và mãnh liệt.

* Phong cách: rất hào phóng, bay 
bổng lại rất tự nhiên, tinh tế và giản
dị.

* Đặc trưng nổi bật: là sự thống 
nhất giữa cỏi cao c v cỏi p.
2. Văn bản:

a, Mi quan hệ giữa Lí Bạch và 
Mạnh Hạo Nhiên:

- Lí Bạch và Mạnh Hạo Nhiên là 
bạn văn chương, Mạnh Hạo Nhiên
hơn Lí Bạch đến 12 tuổi.

=> Tình bạn thaộm thieỏt, tình bạn
vong niên.

b, Hoàn cảnh sáng tác:

- Tại lầu Hồng Hạc đã có lần Lý
Bạch tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng

Lăng.

-> Bài thơ đợc ra i trong hon cnh
y(nm 728).

c, Đọc và giải thích từ.
d, Thể thơ và bố cục:

- Thể thơ: Thất ngôn tú tuyệt Đờng
luật.

- Bố cục:

+ 2 cõu đầu: Không gian, thời gian,
địa điểm đa tiễn bạn

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

* Hoạt động 3: (27 phỳt)
- GV hớng dn HS c-hiu 
vn bn:

- GV đa câu hỏi thảo ln
Câu hỏi thảo luận:

-Nhóm 1, 2 : So sánh bản 
phiên âm và bản dịch thơ
của hai câu đầu đã sát
nghĩa chưa?

-Nhóm 3, 4: Khơng gian, 
thời gian và con người

được thể hiện như thế nào
trong hai câu thơ đầu?
(?) H·y cho biÕt kh«ng gian
Lí Bạch đa tin Mạnh Hạo
Nhiên?

(?) Hóy cho bit điểm đến
của Mạnh Hạo Nhiên, địa
điểm đó có khoảng cách nh
thế nào so với nơi Lí Bạch a
tin?

(?) Thời gian Lí Bạch đa tiễn
Mạnh Hạo Nhiên?

(?) Theo em “yên hoa” được
hiểu theo những nghĩa nào?
(?) Con ngời đa tin là những
ngời có quan h và tình cảm
với nhau ntn?

(?) Tiu kt ca hai cõu thơ
đầu?

- GV: Hai câu đầu thuần tuý
là tự sự và đã hàm chứa nỗi
niềm tâm sự kín đáo. Từ lầu
Hoàng Hạc nơi xưa tiên
thường về đây, giữa mùa
xuân đầy sức sống, tiên thơ

họ Lí tiễn nhà thơ ẩn cư họ
Mạnh về nơi phồn hoa đô

- HS suy nghĩ, nghiên cứu, trao
đổi, thảo luận, tr li cõu hi
- Khoừng gian:

+ Điểm xuất phát: lầu Hoàng
Hạc (phía Tây)

+ Chia tay ti lu Hong
Hc- một cảnh tiên

+ Bạn ra đi từ phía Tây và
hướng về phía đơng.
...

- Thời gian: Tam nguyệt- 
tháng ba

* Yên hoa-> hoa khói được
hiểu:

- HS nhận xét.

e, Chủ đề:

- Bài thơ ca ngợi tình bạn chân 
thành, thắm thiết giữa Lí Bạch và
Mạnh Hạo Nhiên.

II/ Đọc và tìm hiểu bài thơ:
1.Hai câu đầu

- Không gian:

+ Điểm xuất phát: lầu Hoàng Hạc
(phía Tây)

+ Chia tay tại lầu Hoàng Hạc- một
cảnh tiên

+ Bạn ra đi từ phía Tây và hướng về
phía đơng.

- im n: Dng Chõu - (phía 
Đông ) ni phn hoa-> Báo hiu một
không gian đa tin rộng lớn, một
chuyến đi dài

+ Tõy-> Hng xut phỏt im,
cỏc sông Trung Quốc đều chảy theo
hướng Tây Bắc- Đông Nam.

+ Đi về Dương Châu là đi về đông,
xa nơi Lí Bạch tiễn.

- Thời gian: Tam nguyệt- tháng ba
* Yên hoa-> hoa khói được hiểu:
+ Hoa trong khói

+ Cảnh đẹp mùa xuân

+ Kú nửừ- ngời phụ nữ xinh đẹp.
+ Caỷnh phồn hoa ủõ hoọi

- Con người: “Cố nhân” (người bạn
cũ)

Cố nhân-> bạn cũ đặc biệt từ cố gợi
lên tình cảm nhơ thương, lưu luyến,
so sánh “cố đơ”, “cố quốc”

=> tình nghĩa thiết tha sâu nặng, tri
âm của hai nhà thơ thời Thịnh
Đường.

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

hoäi.

- Người Trung Quốc xưa
coi “giai nhì, mĩ cảnh, thắng
sự, lương bằng” (thời tiết 
đẹp, cảnh đẹp, việc hay,
bạn hiền) là tứ thú (4 điều
thú vị). Ở đây có giai thì, mĩ
cảnh, có lương bằng những
“sự” thì “bất thắng”- li biệt.
Chúng ta sẽ tìm hiểu bài thơ
qua hai câu thơ tip theo.

- GV chia HS thảo luận theo
bàn.

-Nhúm 1, 2: So sánh bản 
phiên âm và bản dịch thơ
của hai câu cuối đã sát
nghĩa chưa?

-Nhóm 3, 4: Vì sao Lí Bạch
chỉ thấy “cánh buồm lẻ
loi” của “cố nhân” trên
sông Trường Giang?
- GV: Đời Đường việc buôn
bán trên sông Trường Giang
rất tấp nập, nhiều nơi 
thuyền buồm san sát như lá 
tre. Thế nhưng tác giả vẫn 
viết một chữ “cô”-> sự lẽ loi
cô độc trong tâm cảnh của 
người ra đi cũng như kẻ ở 
lại. Sông Trường Giang bao 
la, thuyền buồm san sát song
tồn bộ tầm nhìn của kẻ tiễn
đưa bị hút vào một tiêu điểm
duy nhất, tiêu điểm đó mờ 
dần, tiêu điểm đó mờ dần, 
biến thành một chiếc 
bóng-> chiếc bóng nhỏ dần, mất 
hút , bầu trời xanh biếc. 
Đằng sau nó một tâm hồn

đa cảm, một tình bạn thắm

- HS suy nghĩ, nghiên cứu, trao
đổi, thảo luận, trả lời câu hỏi

- HS tỉng kÕt bµi häc.

- HS suy nghĩ, nghiên cứu, trao
đổi, thảo luận, trả lời câu hỏi

buồn và đẹp, nói lên tình bạn trong
sáng và sâu nặng của nhà thơ trong
buổi tiễn đưa.

+ Cô phàm: cánh buồm lẻ loi (dịch
thơ: bóng buồm)-> tâm cảnh

(+) Một là chỉ Mạnh Hạo Nhiên ra đi

một mình trong cơ đơn.

(+) Hai là diễn tả chính nỗi lịng cơ
đơn của mình. -> Bạn đi đã để lại nỗi
nhớ thơng vơ hạn.

+ Bích khơng tận - bầu trời xanh
biếc đến không cùng (dịch thơ: bầu 
không- làm mất đi màu xanh gợi 
cảm-> không gian bao la

- Duy kiến: chỉ nhìn thấy
- Thiên tế lưu: dịng sơng chảy
ngang trời.

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

thiết, chân thành.

(?) Từ bức tranh phong cảnh
ta hiểu gì về con ngời nhà
thơ?

* Hot ng 4: (3 pht)
- GV hng dn HS tổng kết 
bài học.

(?) Nội dung chính của bài
thụ?

(?) Nghệ thuật tiêu biểu của
bài thơ?

(?) Ch của bài thơ?
- GV yêu cầu HS đọc ghi nhớ
sgk.

- HS đọc ghi nhớ: sgk.

=> Tâm hồn của nhà thơ dường như 
bị hút vào cánh buồm của Mạnh Hạo
Nhiên, cánh buồm đó mờ dần biến
thành một chiếc bóng, rồi chiếc
bóng đó cũng mờ dần mất hút trong
bầu trời xanh biếc -> Lưu luyến.
- Tâm trạng bàng hoàng, sững sờ của
nhà thơ trước khung cảnh trời nước
mênh mông.

* TiĨu kÕt: Từ bức tranh phong cảnh
ta hiểu tình của Lí Bạch

+ Một tâm hồn đa cảm

+ Một tình bạn thắm thiết, chân
thành.

III. Tỉng kÕt:

1 Nội dung: Bài thơ ca ngợi tình bạn 
chân thành, thắm thiết giữa Lí Bạch
và Mạnh Hạo Nhiên cùng tâm trạng
lưu luyến khơn xiết của Lí Bạch
trong cảnh chia tay.

Nghệ thuật của bài thơ?
2.Nghệ thuật:

Bài thơ hồ quyện giữa tình và cảnh,
tự sự và trữ tình, lời thơ cơ đọng,
hàm súc, hình ảnh thơ kì vĩ mang
đạm hồn thơ Lí Bạch.

- Hµm súc: ý tại ngôn ngoại, thi trung
hữu họa.

- Nghệ thụât đối lập.

3. Chủ đề: Bài thơ ca ngợi tình bạn 
chân thành, thắm thiết giữa Lí Bạch
và Mạnh Hạo Nhiên.

* Ghi nhớ: sgk 
* Hoạt động 5: (3 phỳt)

3. Cđng cè, lun tËp: (2 phút)
* Củng cố:

- Tình bạn của Lí Bạch dành cho MHN trong buổi đa tiễn.

- Cảnh thiên nhiên và tâm cảnh ca thi nhân; Ngh thuật Đờng thi.
* Luyn tập: Em hãy chọn đáp án đúng nhất:

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

A. Boài hoài B. Thanh thản C. Đau buồn D. Lưu luyến

Câu 2: Vì sao có thể nói: ”Hồng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Nhiên chi Quảng Lăng” là một
bài thơ tả cảnh ngụ tình rất độc đáo?

A.Vì cảnh rất đẹp và hùng vĩ B. Vì cảnh vừa đẹp vừa nên thơ

C.Vì cuộc chia tay lưu luyến D. Vì cảnh hồ vào tâm trạng nhân vật
Câu 3: Bài thơ: ”Hoàng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Nhiên chi Quảng Lăng” 
Thể hiện bút pháp nào của Lí Bạch?

A. Hiện thực B. Tả thực C. Lãng mạn D. Siêu thực
4. Híng dÉn HS học bài và chuẩn bị bài mới: (1 phỳt)

* Bµi cị:

- Häc bµi theo híng dÉn cđa GV.
* Bài mới:

- Tiết sau: Trả bài sè 3.

- VN lập dàn ý ở nhà với đề bài đã làm.
5. Rỳt kinh nghiệm:

</div>