thong ke ve tu vung

<span class='text_page_counter'>(1)</span>TRƯỜNG THCS HOA LƯ HỘI GIẢNG 20/11 CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚP NGÀY DẠY: 4.11.2016 TIẾT PPCT : 44: TỔNG KẾT TỪ VỰNG (tt) LỚP DẠY: 9A GV THỰC HIỆN : NGUYỄN VÕ TƯỜNG VI.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> KIEÅM TRA BAØI CUÕ • ? Hãy xếp các từ sau. đây vào 2 ô:Từ ghépTừ láy cho thích hợp:tươi tốt, khô héo, xinh đẹp, mênh moâng, nhoû beù,ñöa đón, xa xôi, lấp laùnh, xa xa.. TỪ GHÉP. TỪ LÁY. töôi toát, khoâ heùo, xinh đẹp, nhoû beù,. meânh moâng, xa xoâi, laáp laùnh, xa xa.. đưa đón..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Từ đồng âm. Bài tậpniệm: : Trong hai trường hợp (a) và (b) sau đây,trường hợp nào có hiện Khái tượng từ nhiều hợp nàovÒcó©m hiện tượng đồngkh¸c âm?xaVìnhau, sao? -Từ đồng ©m lµnghĩa,trường nhưng tõ gièng nhau thanh nhngtừnghÜa kh«ng liªn quan gì víi nhau . a.Tõ l¸ trong: - Phân biệt hiện tợng từ nhiều nghĩa với hiện tợng từ đồng âm: Khi chiÕc l¸ (1) xa cµnh + Gièng: Cã vá ©m thanh gièng nhau kh«ng cßnnghÜa mµukh¸c xanh + Kh¸c: - TõL¸ đồng ©m: Cã xa nhau, kh«ng liªn quan nhau Từ saonghÜa: em xa - TõMµ nhiÒu Cãanh mèi liªn hÖ víi nhau vÒ nghÜa. nhiều §êi vÉn xanh rêi rîi. nghĩa (Hå Ngäc S¬n- Göi em díi quª lµng) C«ng viªn lµ l¸ (2) phæi cña thµnh phè.. b.Từ đờng trong: - Đờng ra trận mùa này đẹp lắm. (Ph¹m tiÕn duËt-Trêng S¬n Đ«ng, Trêng S¬n T©y) - Ngọt nh đờng.. Từ đồng âm.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> - Mùa xuân là xuân của tuổi trẻ. ( Bác Hồ ). Tục ngữ: - Con mẹ đẻ con con. - Nói hay hơn hay nói. - Lấy kẻ chê chồng, chớ lấy kẻ chồng chê. - Ăn trầu không có rễ như rể nằm nhà ngoài. - Có nhân nhân nở, vô nhân nhân trảm. Ca dao : - Ăn cơm cáy thì ngáy oo Ăn cơm thịt bò thì lo ngay ngáy. - Nuôi con mới biết sự tình Thẩm thương cha mẹ nuôi mình khi xưa Chiều chiều ra đứng ngõ sau Ngó về quê mẹ , ruột đau chín chiều. - Vẳng nghe chim vịt kêu chiều Bâng khuâng nhớ mẹ, chín chiều ruột đau. - Gương không có thuỷ gương mờ Thuyền không có lái lững lơ giữa dòng, Mong sao nghĩa thuỷ tình chung Cho thuyền cặp bến, gương trong ngàn đời.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Từ đồng nghĩa Khái niệm: Từ đồng nghĩa là những từ có nghĩa giống nhau hoÆc gÇn gièng nhau.. + Từ đồng nghĩa có hai loại : - Đång nghÜa hoµn toµn .VD: trái – quả - Đång nghÜa kh«ng hoµn toµn.VD: chết – hi sinh.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Bài tập:Chọn cách hiểu đúng trong những c¸ch hiÓu sau: a. Đång nghÜa lµ hiÖn tîng chØ cã trong mét sè ng«n ngữ trªn thÕ giíi. b. Đång nghÜa bao giê còng lµ quan hÖ nghÜa gi ữa hai từ, không có quan hệ đồng nghĩa giữa ba hoặc hơn ba tõ. c. Các từ đồng nghĩa với nhau bao giờ cũng có nghĩa hoµn toµn gièng nhau. d. Các từ đồng nghĩa với nhau có thể không thay thế nhau đợc trong nhiều trờng hợp sử dụng..

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Bài tập. Đọc câu sau: Khi ngời ta đã ngoài 70 xuân thỡ tuæi t¸c cµng cao søc kháe cµng thÊp. (Hå ChÝ Minh) Cho biÕt dùa trªn c¬ së nµo tõ xu©n cã thÓ thay thÕ cho tõ tuæi. ViÖc thay tõ trong c©u trªn cã t¸c dông diÔn đạt nh thế nào? Tr¶ lêi: * xu©n: chØ mét mïa trong năm, kho¶ng thêi gian øng víi mét tuæi. - Lấy một mùa để chỉ thời gian một năm : chuyển nghĩa theo phơng thức hoán dụ. (Lấy bộ phận để chỉ cái toàn thể) * ViÖc thay tõ cã t¸c dông: - Tr¸nh lÆp tõ: tuæi. - Hàm ý tơi đẹp trẻ trung, toát lên tinh thần lạc quan yêu đời..

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Tõ tr¸i nghÜa Kh¸i niÖm: - Tõ tr¸i nghÜa lµ những tõ cã nghÜa tr¸i ngîc nhau xét trên một cơ sở chung nào đó. Lu ý: -Mét tõ nhiÒu nghÜa cã thÓ thuéc nhiÒu cÆp tõ tr¸i nghÜa kh¸c nhau.. VD : lành – rách (áo) lành – ác ( tính) lành – độc ( nấm).

<span class='text_page_counter'>(9)</span> - Cung kiếm ra tay , thiên hạ đổ dồn hai mắt lại Rồng mây gặp hội, anh hùng chỉ có một ngươi thôi. - Bán giàu, bán rượu ,không bán nước Buôn trăm, bán chục ,chẳng buôn quan. - Ai công hầu, ai khanh tướng,trong trần ai,ai đã biết ai Thế Chiến quốc, thế Xuân thu, gặp thời thế, thế thời phải thế. - Sáng khoai,trưa khoai, tối khoai,khoai ba bữa Ông đỗ, cha đỗ, con đỗ, đỗ một nhà..

<span class='text_page_counter'>(10)</span> 2.Bµi tËp 1: Cho biÕt trong c¸c cÆp tõ sau ®©y cÆp tõ nµo cã quan hÖ tr¸i nghÜa: ông - bà, xấu - đẹp, xa - gần, voi - chuột, th«ng minh - lêi, chã - mÌo, réng - hÑp, giµu - khæ. Gợi ý : a) Những cặp trái nghĩa ngôn ngữ: xấu – đẹp ; xa – gần ; rộng – hẹp. b) Những cặp trái nghĩa ngữ dụng ( văn cảnh): voi – chuột ; thông minh – lười ; chó – mèo ; giàu – khổ..

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Thảo luận : (3’)Bµi tËp 2: Cho c¸c cÆp tõ tr¸i nghÜa sau: Sèng- chÕt, yªu- ghÐt, ch½n- lÎ, cao- thÊp, chiÕn tranh- hßa bình, giµ- trÎ, n«ng- s©u, giµu- nghÌo. Cã thÓ xÕp những cÆp tõ nµy thµnh hai nhãm: nhãm 1: VÝ dô : sèng - chÕt (Kh«ng sèng cã nghÜa lµ đã chết; Không chết có nghĩa là còn sống) nhãm 2: VÝ dô : giµ- trÎ (Kh«ng giµ kh«ng cã nghÜa lµ trÎ; Kh«ng trÎ kh«ng cã nghÜa lµ giµ). H·y cho biÕt mçi cÆp tõ tr¸i nghÜa cßn l¹i thuéc nhãm nµo?.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> иp ¸n - Từ trái nghĩa tuyệt đối ( lưỡng phõn): có tính chất phủ định lẫn nhau, không kết hợp với từ chỉ mức độ( rất, hơi, qu¸, l¾m ): Ch½n - lÎ ; chiÕn tranh - hoµ bình; sèng chÕt. - Từ trái nghĩa tơng đối : cái này không có nghĩa phủ định cái kia, có khả năng kết hợp với các từ chỉ mức độ ( rÊt, h¬i, qu¸, l¾m ) :Yªu - ghÐt ; cao - thÊp ; n«ng - s©u, giµu - nghÌo..

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ. -. Kh¸i niÖm: NghÜa cña mét tõ ng cã thÓ réng h¬n (Kh¸i qu¸t h¬n) hoÆc hÑp h¬n (Ýt kh¸i qu¸t h¬n) nghÜa cña tõ ngữ kh¸c. Một từ ngữ đợc coi là có nghĩa rộng khi phạm vi nghĩa của từ đó bao hµm ph¹m vi nghÜa cña mét sè tõ ngữ kh¸c Một từ ngữ đợc coi là có nghĩa hẹp khi phạm vi nghĩa của từ ngữ đó đợc bao hàm trong phạm vi nghĩa của một từ ngữ khác. Mét tõ cã thÓ võa cã nghÜa réng l¹i võa cã nghÜa hÑp..

<span class='text_page_counter'>(14)</span> 2.Bài tập: VËn dông kiÕn thøc vÒ c¸c kiÓu cÊu t¹o từ tiếng Việt đã học ở lớp 6 và lớp 7 để điền từ ngữ thích hợp vào các ô trống trong sơ đồ Tõ (xét về đặcTừ ®iÓm cÊu t¹o) (xét về đặc điểm cấu tạo). Tõ Từđơn đơn. (1)phøc Tõ Tõ(3)l¸y. Tõ(2) ghÐp Tõ ghÐp (4) đẳng lập. Tõ ghÐp (5) chÝnh phô. Tõ l¸y (6) hoµn toµn Tõ (8) l¸y ©m. Tõ l¸y (7) bé phËn Tõ l¸y (9)vÇn.

<span class='text_page_counter'>(15)</span>

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Trêng tõ vùng Kh¸i niÖm Trêng tõ vùng lµ tËp hîp cña những tõ cã Ýt nhÊt mét nÐt chung vÒ nghÜa..

<span class='text_page_counter'>(17)</span> 2.Bài tập:Vận dụng kiến thức về trờng từ vựng để phân tích sự độc đáo trong cách dùng từ ở đoạn trích sau: Chóng lËp ra nhiÒu nhµ tï h¬n trêng häc.Chóng th¼ng tay chÐm giÕt những ngêi yªu níc th¬ng nßi cña ta. Chóng t¾m c¸c cuéc khëi nghÜa cña ta trong những bÓ máu. (Hồ Chí Minh- Tuyên ngôn độc lập) * Gợi ý :. - “T¾m vµ bÓ”:cùng nằm trong một trường từ vựng là “nước nói chung”: - Nơi chứa nước : bể,ao ,hồ,sông,ngòi,…. - Công dụng của nước: tắm ,tưới, rửa ,uống,… - Hình thức của nước: xanh,trong,xanh biếc,… - Tính chất của nước : mềm mại, mát mẻ. -Tác dụng: Khiến cho câu văn có hỡnh ảnh sinh động và có giá trị tố cáo mạnh mÏ..

<span class='text_page_counter'>(18)</span> TRÒ CHƠI: AI NHANH HƠN Cho các từ,cặp từ sau : biển(sự vật), nhà trường; đánh trống bỏ dùi; thuyền; xuân; đèn lồng – lồng ( vỏ chăn); sân bay – phi trường; xấu – đẹp; nhà trường - học sinh; bàn tay, cổ tay,... Hãy điền các từ, cặp từ vào các bảng cho phù hợp với nội dung đã có ..

<span class='text_page_counter'>(19)</span> 1.Từ đơn và Từ phức: thuyền ; nhà trường 2.Thành ngữ : đánh trống bỏ dùi 3.Nghĩa của từ : biển 4.Từ nhiều nghĩa : xuân 5.Từ đồng âm: đèn lồng – lồng ( vỏ chăn) 6.Từ đồng nghĩa : sân bay – phi trường 7.Từ trái nghĩa : xấu – đẹp 8.Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ : nhà trường - học sinh 9.Trường từ vựng : trường từ vựng về tay : bàn tay, cổ tay,....

<span class='text_page_counter'>(20)</span>

<span class='text_page_counter'>(21)</span> Bµi tËp vÒ nhµ 1.Tìm c¸c tõ tr¸i nghÜa cã trong s¸u c©u ®Çu ®o¹n trÝch KiÒu ë lÇu ngng BÝch vµ ph©n tÝch t¸c dông cña những từ đó trong đoạn thơ. 2. Tỡm các từ đồng nghĩa với các từ gạch chân trong c©u th¬ díi ®©y vµ lÝ gi¶i t¹i sao t¸c gi¶ l¹i sö dông những từ đó: CËy em, em cã chÞu lêi Ngåi lªn cho chÞ l¹y råi sÏ tha (TruyÖn KiÒu- nguyÔn Du).

<span class='text_page_counter'>(22)</span> Híng dÉn vÒ nhµ + Ôn lại phần lí thuyết, hoàn chỉnh phần bài tập. Xem trước nội dung tiết trả bài viết số 2 văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm. + Lập dàn bài cho đề văn đã viết . Sửa và thống kê lỗi chính tả của bài làm. + Viết lại phần mở bài và kết bài..

<span class='text_page_counter'>(23)</span> TIEÁT HOÏC KEÁT THUÙC Kính chuùc quyù thaày coâ vaø caùc em hoïc sinh vui, khoûe, haïnh phuùc..

<span class='text_page_counter'>(24)</span>