khai quat van hoc Viet Nam tu the ki XX den cach mang thang tam 1945

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

Ngày soạn:
Tiết PPCT:

<b>KHÁI QUÁT VĂN HỌC VIỆT NAM TỪ ĐẦU THẾ KỈ XX ĐẾN</b>

<b>CÁCH MẠNG THÁNG TÁM NĂM 1945</b>

<b>I.MỤC TIÊU </b>

1.Về kiến thức: HS cần nắm:

- Hiểu được một số nét nổi bật tình hình xã hội và văn hóa Việt Nam từ đầu thế
kỉ XX đến cách mạng tháng tám năm 1945. Đó là cơ sở, điều kiện cần thiết để
hình thành nền văn học Việt Nam hiện đại.

- Nắm được một số xu hướng, trào lưu văn học Việt Nam trong thời kì này.
- Nắm vững những đặc điểm cơ bản của văn học Việt Nam trong thời kì này.
2.Về kỹ năng

-Rèn luyện cho học sinh kỹ năng khái quát những đặc trung cơ bản văn học Việt
Nam hiện đại trong thời kì này. Để từ đó hình thành cho em khả năng liên kết
giữa kiến thức khái quát và kiến thức cụ thể.

-Nhận xét, đánh giá, phân tích những tác giả, tác phẩm văn học trong thời kì
này.

3.Về tư duy, thái độ

Thấy được tầm quan trọng trong việc chuyển đổi văn học theo hướng hiện đại
hóa và hình thành nên nền văn học Việt Nam hiện đại.

4.Định hướng phát triển năng lực

- Phát triển năng lực thu nhận, xử lý thông tin.
- Phát triển năng lực khái quát, tổng hợp.
- Phát triển năng lực ngơn ngữ và tư duy.

II.BẢNG MƠ TẢ CÁC MỨC ĐỘ YÊU CẦU CẦN ĐẠT

Nội dung Nhận biết Thông hiểu Vận dụng

thấp

Vận dụng
cao

1.Văn học
đổi mới theo
hướng hiện
đại hóa

- Khái niệm
“hiện đại hóa”
trong văn học
Việt Nam trong

- Hiểu được khái
niệm hiện đại
hóa trong văn
học Việt Nam

- Giải thích

được vì sao

cần phải

chuyển đổi

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

thời kì này.
- Xã hội Việt
Nam từ đầu thế
kỉ XX đến năm
1945.

- Xác định
được ba giai
đoạn văn học
Việt Nam hiện
đại từ đầu thế
kỉ XX đến cách
mạng tháng 8
năm 1945.

hiện đại.

- Hiểu được bối
cảnh xã hội Việt
Nam trong thời
kì này( kinh tế,
cơ cấu xã hội,
văn hóa).

- Hiểu được
những đặc điểm
cơ bản, thành
tựu văn học
trong các giai
đoạn này.

nền văn học
từ trung đại
sang hiện đại,
và so sánh sự
khác biệt giữa
trung đại và
hiện đại( quan

niệm, hệ

thống thi

pháp, chủ thể
sáng tạo,..)

văn học để
thấy được
tầm quan
trọng của
thời kì này.
- Minh họa
bằng những
tác giả và

tác phẩm cụ
thể, từ đó so
sánh với
thời kì trung
đại.

2.Văn học
hình thành
hai bộ phận
và phân hóa
thành nhiều
xu hướng
vừa đấu
tranh với
nhau, vừa bổ
sung cho
nhau để
cùng phát
triển.

- Biết được hai
bộ phận văn
học: công khai
và không công
khai.

-Hiểu được khái
niệm công khai
và không công
khai.

-Hiểu được

những đặc trưng
cơ bản của hai
bộ phận này.

-So sánh hai
bộ phận này.
- Giải thích
ngun nhân
vì sao hình
thành nên hai
bộ phận này
trong cùng
một thời kì.

-Chọn một
tác phẩm
văn học
thuộc một
trong hai bộ
này và chỉ
ra vì sao nó
thuộc trong
bộ phận đó.

3.Văn học
phát triển
với một tốc

độ hết sức
nhanh

chóng.

-Nêu sự phát
triển nhanh
chóng của văn
học trong thời
kì này.

-Hiểu được

nguyên nhân của
việc phát triển
nhanh chóng của
văn học trong
giai đoạn này.

-Ở thời kì này
đã xuất hiện
những thể loại
văn học nào?
Từ đó chỉ ra
sự phát triển
của nó.

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

<b>III. CHUẨN BỊ</b>

-Học sinh chuẩn bị: Kiến thức bài cũ, sách giáo khoa, vở ghi bài và chuẩn bị bài

mới theo hướng dẫn của giáo viên.

- Giáo viên chuẩn bị: Giáo án, sách giáo khoa, bảng phụ.
<b>V. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC</b>

1. Ổn định lớp: 1 phút
2. Kiểm tra bài cũ: 2 phút.
3. Bài mới:

a.Giới thiệu bài mới

Văn học Việt Nam là một nền văn học thống nhất, luôn vận động và chuyển đổi.
Các nhà nghiên cứu văn học đã thống nhất trong việc phân chia các thời kì văn
học cũng như giai đoạn văn học. Trong mỗi thời kì cũng như giai đoạn sẽ có
những nét riêng. Thật vậy, Văn học Việt Nam từ đầu thế kỉ XX đến cách mạng
tháng tám năm 1945 có hồn cảnh tác động vào thời kì này, những đặc điểm cơ
bản cũng như thành tựu như thế nào? Và hôm nay cô và các em cũng làm rõ
những vấn đề này.

Ghi bảng: Khái quát văn học Việt Nam từ đầu thế kỉ XX đến cách mạng tháng
tám năm 1945.

b. Dạy bài mới

Hoạt động của giáo viên và học sinh Kiến thức cơ bản học sinh cần nắm
Hoạt động 1: Tìm hiểu đặc điểm cơ

bản của văn học

Em hiểu như thế nào về khái niệm

“hiện đại hóa” được sử dụng trong bài
này, cũng như trong thời kì này?

(Học sinh dựa vào sách giáo khoa trả
lời)

Em biết gì về tình hình xã hội trong

<i><b>I. Đặc điểm cơ bản của văn học Việt</b></i>
<i><b>Nam từ đầu thế kỉ XX đến cách mạng</b></i>
<i><b>tháng tám năm 1945.</b></i>

<i>1. Văn học đổi mới theo hướng hiện</i>
<i>đại hóa.</i>

<b>a. Khái niệm hiện đại hóa:</b>

Hiện đại hóa được hiểu là quá trình
làm cho văn học thốt ra khỏi hệ thống
thi pháp văn học trng đại và đổi mới
theo hình thức của văn học phương
Tây, có thể hội nhập với nền văn học
hiện đại trên thế giới.

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

thời kì này?

(Học sinh dựa vào SGK trả lời)

Em hãy nêu các giai đoạn văn học
trong thời kì này? Và trình bày những

đặc điểm cơ bản của mỗi giai đoạn.

<b>chuyển đổi văn học Việt Nam đổi</b>
<b>mới theo hướng hiện đại hóa.</b>

-Xã hội:

+Năm 1858 Pháp xâm lược nước ta.
+Nhưng đầu thế kỉ XX bắt đầu khai
thác thuộc địa về kinh tế.

+Cơ cấu xã hội Việt Nam biến đổi sau
sắc.

-Văn hóa: Văn hóa Việt Nam dần dần
thốt khỏi ảnh hưởng của phong kiến
Trung Quốc.Tiếp xúc với văn hóa
phương Tây, chủ yếu là Pháp.

→Đây là thời kì giao tranh văn hóa
giữa cái cũ và mới. Một cuộc vận động
cách tân văn hóa đã được dấy lên,
chống lại lễ giáo phong kiến hủ lậu,
địi giải phóng cá nhân.

-Vai trị của ĐCSVN: nhân tố quan
trọng làm cho nền văn hóa nước ta
phát triển theo chiều hướng tiến bộ và
cách mạng.

Báo chí và nghề xuất bản phất triển
mạnh mẽ

- Chữ quốc ngữ dần thay thế chữ Hán,
Nôm.

- Phong trào dịch thuật phát triển.
- Lớp trí thức “Tây học” thay Nho học.
-Viết văn trở thành nghề kiếm sống.

<i><b>Tóm lại</b></i>, đã hình thành một nền văn
học Việt Nam hiện đại và phát triển
mạnh mẽ.

<b>c. Các giai đoạn văn học</b>

*Giai đoạn thứ nhất ( từ đầu thế kỉ XX
đến khoảng năm 1920)

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

Em biết được những tác phẩm truyện
kí viết bằng tiếng Pháp của Nguyễn Ái
Quốc?

Hãy kể tên một vài tác phẩm thơ mới?

-Báo chí và phong trào nghệ thuật phát
triển khá rầm rộ,thúc đẩy sự hình thành
và phát triển nền văn xuôi chữ quốc
ngữ.

- Thành tựu: thơ của các chiến sĩ cách
mạng: Phan Bội Châu, Phan Chu
Trinh, Huỳnh Thúc Kháng

→ Đây là giai đoạn giao thời của văn
học trung đại là hiện đại.

* Giai đoạn thứ hai ( khoảng từ năm
1920-1930):

-Quá trình hiện đại hóa đã đạt được
những thành tựu đáng kể:

+ Một số tác giả giàu sức sáng tạo và
khẳng định được bản thân mình.

+ Nhiều tác phẩm có giá trị xuất hiện
+ Truyện kí của Nguyễn Ái Quốc viết
bằng tiếng Pháp có tính chiến đấu cao
và có bút pháp hiện đại.

* Giai đoạn thứ ba (khoảng từ
1930-1945):

- Qua trình hiện đại hóa đã được hoàn
thiện và cách tân trên một số thể loại:
Tiểu thuyết, truyện ngắn và thơ.

- Truyện ngắn và tiểu thuyết được viết
theo lối mới từ cách tân xây dựng nhân

vật, nghệ thuật kể chuyện và ngôn ngữ
kể chuyện.

- Trào lưu thơ mới xuất hiện

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

Hoạt động 2:

Em hiểu như thế nào về công khai và
không công khai?

Văn học trong thời kì này có mấy bộ
phận? Trình bày những đặc trưng cơ
bản của hai bộ phận này?

Em hãy nêu đại diện một vài tác phẩm
thuộc xu hướng lãng mãn và xu hướng
hiện thực?

Em hãy kể tên một số tác phẩm thuộc
bộ phận văn học khơng cơng khai?
Giải thích vì sao chúng khơng được
cơng khai trong thời kì đó?

Em hãy nêu một số nguyên nhân thúc
đẩy văn học trong thời kì này phát

<i><b>2. Văn học hình thành hai bộ phận</b></i>
<i><b>và phân hóa thành nhiều xu hướng</b></i>
<i><b>vừa đấu tranh với nhau, vừa bổ sung</b></i>
<i><b>cho nhau để cùng phát triển.</b></i>

- Văn học chia thành hai bộ phận:
<b>a, Bộ phận văn học phát triển cơng</b>
<b>khai: Có 2 xu hướng</b>

+ Xu hướng lãng mạn:

▪Nội dung: Thể hiện cái tôi.
▪Đề tài: Thiên nhiên, tình u, tơn
giáo.

▪Thể loại: Thơ và văn xi trữ tình
+ Xu hướng hiện thực:

▪Nội dung: Phê phán hiện thực thơng
qua hình tượng điển hình.

▪Đề tài: Những vấn đề u nhọt xã hội
▪Thể loại: Tiểu thuyết, truyện ngắn,
phóng sự.

<b>b, Bộ phận văn học phát triển không</b>
<b>công khai:</b>

- Nội dung:

▪Đấu tranh chống thực dân và tay sai
▪ Thể hiện nguyện vọng của dân tộc:
Độc lập tự do

▪Thể hiện lịng u nước thưng dân.
- Nghệ thuật:

▪Hình tượng chủ yếu là người lính.
▪Chủ yếu là văn vần

<b>3.Văn học phát triển với một tốc độ</b>
<b>hết sức nhanh chóng.</b>

- Nguyên nhân

+ Do sự yêu cầu của thời đại.

+ Sự vận động tự thân của nền văn học
dân tộc

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

triển nhanh chóng? mạnh mẽ.

+ Văn chương trở thành món hàng,
viết văn kiếm sống. Như vậy nó kích
thích sự cầm bút.

4. Củng cố bài học

-Giáo viên hệ thống toàn bộ kiến thức đã được học trong bài.

-Nắm được những đặc điểm cơ bản của văn học Việt Nam trong thời kì này.
5. Dặn dị

-Học bài cũ

</div>

<!--links-->