ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG HÀ NỘI
KHOA SAU ĐẠI HỌC
***
TIỂU LUẬN
MÔN KỸ NĂNG LÃNH ĐẠO
Đề tài:
Nhà Lãnh đạo 360º
Giảng viên : TS. LÊ THỊ THU THUỶ
Học viên : NGÔ THỊ HẰNG (26)
Lớp : QTKD K6.2
Khoa : Sau Đại học
Trường : Đại học Ngoại Thương Hà Nội
Hà Nội, tháng 7 năm 2010
Tiểu luận môn Kỹ năng lãnh đạo
MỤC LỤC
MỤC LỤC 2
LỜI MỞ ĐẦU 3
NỘI DUNG 4
I- KHÁI QUÁT CHUNG VỀ “NHÀ LÃNH ĐẠO 360º” 4
1. Khái niệm “Nhà lãnh đạo 360º” 4
2. Thước đo khả năng lãnh đạo 5
3. Ai có thể trở thành nhà lãnh đạo 360º 5
II- SƠ LƯỢC VỀ “THE 360º LEADER” 7
1. Những ngộ nhận của nhà lãnh đạo cấp trung 7
2. Những thách thức mà nhà lãnh đạo 360º phải đối đầu 9
3. Các nguyên tắc lãnh đạo cấp trên 10
4. Các nguyên tắc lãnh đạo đồng cấp 12
5. Các nguyên tắc lãnh đạo cấp dưới 13
6. Các giá trị của nhà lãnh đạo360º 14
7. Phần đặc biệt- Tạo môi trường đánh thức Nhà lãnh đạo 360º 15
KẾT LUẬN 18
TÀI LIỆU THAM KHẢO 19
Ngô Thị Hằng (26)- QTKD6.2- FTU
2
Tiểu luận môn Kỹ năng lãnh đạo
MỞ ĐẦU
Trở thành lãnh đạo là mơ ước của rất nhiều người, tuy nhiên, không
phải ai cũng hiểu đúng về vai trò lãnh đạo. Bản thân chúng ta có thể lãnh đạo
và lãnh đạo tốt không, khi chúng ta không đứng đầu tổ chức hay khi chúng ta
có một người lãnh đạo tồi? Đâu là vị trí tốt nhất để lãnh đạo? Câu trả lời thật
đáng ngạc nhiên. Khả năng trở thành lãnh đạo nằm trong tầm tay mỗi người,
và vị trí giữa trong sơ đồ tổ chức hay vị trí của nhà lãnh đạo cấp trung là vị trí
tối ưu để thực hành, luyện tập và mở rộng tầm ảnh hưởng.
Trong lịch sử, có rất nhiều nhà lãnh đạo kiệt xuất, tài ba như William
Wallace, Winston Churchill, Martin Luther King Jr., hay ở Việt Nam có lãnh
tụ Nguyễn Ái Quốc. Mỗi tổ chức thông thường chỉ có duy nhất một lãnh đạo
đứng đầu. Điều này dễ gây ra ngộ nhận về nhà lãnh đạo. Tuy nhiên, trên thực
tế, “99% vai trò lãnh đạo không phải ở vị trí đứng đầu mà từ vị trí giữa của
tổ chức”. Và vị trí đó là vị trí của nhà lãnh đạo 360º. Trở thành nhà lãnh đạo
360º, tức là học cách phát triển tầm ảnh hưởng của mình dù ở bất kỳ vị trí nào
trong tổ chức và học cách lãnh đạo cấp dưới, đồng cấp và cả cấp trên.
Trên thực tế, bất kỳ ai cũng có thể trở thành nhà lãnh đạo 360º, chỉ cần
người đó có khả năng lãnh đạo ở mức trung bình trở lên và sẵn sàng cố gắng
để làm điều đó. Như vậy, ngay cả khi chúng ta đánh giá bản thân chỉ ở mức
trung bình khá, chúng ta vẫn có thể cải thiện khả năng lãnh đạo, mở rộng tầm
ảnh hưởng đến những người xung quanh và ở bất kỳ vị trí nào trong tổ chức.
Nhằm tìm hiểu sâu hơn về vấn đề trên, tiểu luận đã lựa chọn đề tài
“Nhà lãnh đạo 360º”để nghiên cứu thông qua một hệ thống cơ sở dữ liệu tra
cứu phong phú, đặc biệt là qua phần sơ lược cuốn sách “The 360º Leader”
của bậc thầy John C. Maxwell.
Kết cấu nội dung của tiểu luận gồm 2 phần chính:
- Những nét khái quát về “Nhà lãnh đạo 360º”
- Sơ lược về “The 360º Leader”
Ngô Thị Hằng (26)- QTKD6.2- FTU
3
Tiểu luận môn Kỹ năng lãnh đạo
NỘI DUNG
I- KHÁI QUÁT CHUNG VỀ “NHÀ LÃNH ĐẠO 360º”
“Nhà lãnh đạo 360º” là một khái niệm còn khá mới mẻ ở nước ta.
Nhưng trên thế giới, thuật ngữ trên đang ngày càng trở nên quen thuộc hơn
trong mọi lĩnh vực của đời sống kinh tế, chính trị, xã hội.
Trong cuốn sách “Nhà lãnh đạo 360º”, John C. Maxwell- chuyên gia
bậc thầy và nổi tiếng nhất thế giới về nghệ thuật lãnh đạođã khẳng định “99%
vai trò lãnh đạo không phải ở vị trí đứng đầu mà từ vị trí giữa của tổ chức”,
“bằng cách trở thành nhà lãnh đạo 360 độ, bạn học được cách phát triển tầm
ảnh hưởng của mình dù ở bất kỳ vị trí nào trong tổ chức và học cách lãnh
đạo cấp trên, đồng cấp và cấp dưới”.
Ông Jerry Aull - giám đốc điều hành phụ trách đào tạo doanh nghiệp tại
Maximum Impact, người thường xuyên chịu trách nhiệm đào tạo cho các
công ty trong nhóm Fortune 500 chia sẻ “Thôi đừng chờ đợi việc thăng chức
mà hãy bắt đầu lãnh đạo từ vị trí mà bạn đang có, hãy trở thành một nhà
lãnh đạo toàn diện”. Đó là trở thành nhà lãnh đạo 360º.
Có thể thấy những nhà chính trị, những chuyên gia hàng đầu thế giới về
nghệ thuật lãnh đạo hết sức coi trọng và đề cao nhà lãnh đạo 360º. Vậy, nhà
lãnh đạo 360º là ai?
1. Khái niệm “Nhà lãnh đạo 360º”
Đúng như cái tên gợi ra, nhà lãnh đạo 360º hay nhà lãnh đạo cấp trung
sẽ nằm ở trung tâm khối cầu quan hệ, xoay quanh là lãnh đạo cấp cao, lãnh
đạo đồng cấp và cấp dưới. Ứng với mỗi mặt phẳng quan hệ, nhà lãnh đạo cấp
trung sẽ có những nguyên tắc đối nhân xử thế riêng, đó là sự tận tâm với cấp
trên, sáng suốt với cấp dưới và cởi mở, chân tình với đồng cấp.
Một nhà lãnh đạo 360º là người có thể lãnh đạo tại bất kỳ đâu trong
công ty, bất kể vị trí nào. Nhà lãnh đạo này có thể chi phối được những người
ngang cấp, dưới cấp và cả… sếp của mình nữa.
Ngô Thị Hằng (26)- QTKD6.2- FTU
4
Tiểu luận môn Kỹ năng lãnh đạo
Khả năng lãnh đạo ở đây được định nghĩa chính là sự ảnh hưởng. Mỗi
người lao động là nhà lãnh đạo trong phạm vi mà họ có ảnh hưởng đến kinh
nghiệm của người tiêu dùng, đến chất lượng của sản phẩm, niềm tin của
những đồng nghiệp đối với họ. Vì thế, việc chúng ta xuất hiện từ đâu không
còn quá quan trọng, mà điều quan trọng là phải biết và kiểm soát được sự ảnh
hưởng của tác phong lãnh đạo của mình đến tất cả những người bên cạnh,
phía dưới và phía trên mình trong một công ty, thậm chí đến tất cả những
quan hệ có liên quan đến công ty.
2. Thước đo khả năng lãnh đạo
Thước đo thực sự về tài lãnh đạo của một người là gì? Làm thế nào để
xác định: “Tôi là nhà lãnh đạo giỏi?” Tiến sĩ Peter Drucker- một huyền thoại
về quản trị thế giới cho rằng, một nhà lãnh đạo tài ba là người có nhiều người
tài giỏi hơn theo sau.
Sự thành công được đánh giá theo các mức độ mà những người tham
gia mong muốn: người dẫn đầu muốn gì và những người đi theo muốn gì.
Hầu hết mọi người đều cho rằng một nhà lãnh đạo sẽ được xác định bởi sự
lãnh đạo hiệu quả trong việc thu hút mọi người đến với các mục tiêu giá trị,
đủ sức làm cho những mục tiêu này thành hiện thực, tạo ra sự đóng góp hiệu
quả nhất của tập thể
Trong kỷ nguyên thông tin, mô hình “lãnh đạo kiểu hợp tác” đang phát
triển mạnh mẽ thay cho kiểu “gò bó theo vị trí”. Một nhà lãnh đạo 360º là
người có thể dùng những nguyên tắc này để tạo ra những cống hiến quý giá
trong công việc của họ và cho cộng đồng. Vị trí là quan trọng. Điều quan
trọng hơn là bạn làm gì được với vị trí đó để có thể tạo ra giá trị cao nhất.
3. Ai có thể trở thành lãnh đạo?
Trong thực tế, câu hỏi thường được đặt ra cho chúng tôi là: làm sao tôi
có thể lãnh đạo khi tôi không đứng đầu? Câu trả lời là: thôi chờ đợi việc thăng
chức mà hãy bắt đầu lãnh đạo từ vị trí mà bạn đang có, hãy trở thành một nhà
lãnh đạo toàn diện.
Ngô Thị Hằng (26)- QTKD6.2- FTU
5
Tiểu luận môn Kỹ năng lãnh đạo
John C. Maxwell chứng minh rằng quyền lực trong hầu hết các tổ chức
chủ yếu thuộc về các nhà lãnh đạo cấp trung, những người có một vị thế nhất
định, nhưng hiếm khi ý thức được ảnh hưởng và quyền lực của mình. Ông
dẫn dắt chúng ta đi từ những ngộ nhận và thách thức phải vượt qua để đến với
các nguyên tắc mang tính chất quyết định của nghệ thuật lãnh đạo.
Trong mỗi chúng ta, ai cũng có thể trở thành nhà lãnh đạo 360º miễn là
có khả năng lãnh đạo ở mức trung bình trở lên và sẵn sàng cố gắng hết sức để
làm được điều đó. Nhưng để làm được điều đó không phải là dễ dàng. Không
phải ai cũng biết cách gây ảnh hưởng tới mọi người ở các vị trí khác nhau-
cấp trên, đồng cấp và cấp dưới. Một số người lãnh đạo các thành viên trong
nhóm rất giỏi, song lại thờ ơ với các lãnh đạo ở các phòng ban khác. Một số
người xây dựng mối quan hệ tốt đẹp với sếp, nhưng không có chút ảnh hưởng
nào tới cấp dưới. Vài người có thể được lòng hầu hết mọi người, nhưng lại
chẳng làm nên trò trống gì. Ngược lại, có những người làm việc rất năng suất
song không thể hòa hợp với bất cứ ai.
John C. Maxwell khẳng định rằng nếu muốn trở thành nhà lãnh đạo
360 độ, chúng ta phải trả một cái giá nào đó. Để giành được vị trí lãnh đạo,
chúng ta phải từ bỏ nhiều cơ hội. Chúng ta sẽ phải hy sinh một số mục tiêu cá
nhân vì lợi ích của người khác. Chúng ta phải bước ra khỏi kén và làm những
việc chưa từng làm trước đây. Chúng ta sẽ phải tiếp tục học hỏi và phát triển
dù chúng ta không thích. Chúng ta sẽ phải đặt người khác lên trên bản thân
không chỉ một lần. Và nếu khao khát trở thành nhà lãnh đạo giỏi, chúng ta sẽ
phải làm tất cả những việc này mà không được kể công hay than thở.
John C. Maxwell lưu ý rằng một nhà lãnh đạo 360º không chỉ chú ý
đến cấp dưới mà còn quan tâm tới hai khía cạnh hữu cơ khác của lãnh đạo, là
cấp trên và đồng cấp. Chỉ sự hội tụ của cả ba cấp đó trong thuật lãnh đạo mới
đưa đến một nhà lãnh đạo toàn vẹn- nhà lãnh đạo 360º.
Ngô Thị Hằng (26)- QTKD6.2- FTU
6
Tiểu luận môn Kỹ năng lãnh đạo
II- SƠ LƯỢC VỀ “THE 360º LEADER”
Khi nghiên cứu về kỹ năng lãnh đạo, nhất là khi đề cập đến nhà lãnh
đạo 360º, tôi đã khám phá và tìm hiểu một trong những cuốn sách rất hay về
nghệ thuật lãnh đạo mới. Đó là cuốn sách “The 360º Leader” (được dịch cùng
nghĩa “Nhà lãnh đạo 360º”) của tác giả John C. Maxwell. Trong cuốn sách
này, tác giả đã đề cập đến 6 phần cơ bản gồm: Những ngộ nhận của nhà lãnh
đạo cấp trung, những thách thức nhà lãnh đạo 360º phải đương đầu, các
nguyên tắc lãnh đạo cấp trên, các nguyên tắc lãnh đạo đồng cấp, các nguyên
tắc lãnh đạo cấp dưới và các giá trị của nhà lãnh đạo 360º.
1. Những ngộ nhận của nhà lãnh đạo cấp trung
Thứ nhất, đó là ngộ nhận về chức vị. Tức là mọi người ngộ nhận rằng
chức vị hay chức danh tạo ra vai trò lãnh đạo. Quan điểm này là sai lầm bởi lẽ
vị trí đứng đầu không biến người ta thành nhà lãnh đạo mà “thước đo thật sự
của vai trò lãnh đạo chính là tầm ảnh hưởng”. Vai trò lãnh đạo là do chúng ta
lựa chọn, chứ không do vị trí chúng ta đang ngồi. Bất kỳ ai cũng có thể trở
thành nhà lãnh đạo.
Thứ hai, ngộ nhận về mục tiêu. Đó là quan điểm “khi nào trở thành
người đứng đầu, tôi sẽ học cách lãnh đạo”. Vấn đề đặt ra là cần phải học hỏi
cách nghĩ, học tập các kỹ năng và phát triển các thói quen của một nhà lãnh
đạo, tránh sai lầm “một ngày nào đó khi mình trở thành lãnh đạo”. Cần vận
dụng ngay hôm nay để chuẩn bị cho ngày mai. Nếu muốn trở thành nhà lãnh
đạo thành công, hãy học cách lãnh đạo trước khi có một chức vị lãnh đạo.
Thứ ba, ngộ nhận về tầm ảnh hưởng. Những người có ngộ nhận về
tầm ảnh hưởng thường nói: “Nếu tôi là lãnh đạo, mọi người sẽ đi theo tôi”.
Những người không có kinh nghiệm lãnh đạo thường có xu hướng đánh giá
quá cao tầm quan trọng của chức danh lãnh đạo. Chức vị chỉ cho chúng ta cơ
hội để bản thân thử thách vai trò lãnh đạo. Nó giúp chúng ta có được sự chấp
nhận vô điều kiện của mọi người trong một thời gian. Những lãnh đạo giỏi sẽ
Ngô Thị Hằng (26)- QTKD6.2- FTU
7
Tiểu luận môn Kỹ năng lãnh đạo
thu được ảnh hưởng vượt ra ngoài chức vị của họ. Chức vị không tạo nên một
lãnh đạo nhưng ngược lại, lãnh đạo có thể tạo nên chức vị.
Thứ tư, ngộ nhận về sự thiếu kinh nghiệm. Mặc dù có niềm tin và
khát vọng phát triển tổ chức là đặc trưng của một nhà lãnh đạo, nhưng khi
không có kinh nghiệm trở thành người đứng đầu tổ chức, chính chúng ta sẽ
đánh giá quá cao quyền lực mà người đứng đầu có được. Thực tế, chức vụ
không hề cho chúng ta quyền lực hay bảo vệ chúng ta như chúng ta mong đợi.
Thứ năm, ngộ nhận về tự do. Những người ngộ nhận về tự do có thể
nghĩ: “Khi lên tới đỉnh, tôi sẽ không bị ràng buộc bởi bất cứ thứ gì”.
Nhưng khi càng lên cao, trách nhiệm càng lớn. Thậm chí trong nhiều tổ chức,
khi trở thành lãnh đạo, trách nhiệm còn tăng nhanh hơn quyền lực nhận được.
Khi một người lên vị trí cao hơn, kỳ vọng của mọi người đặt vào càng lớn
hơn, áp lực nhiều hơn và quyết định của chúng ta sẽ tác động mãnh mẽ hơn
đến sự thành bại của tổ chức.
Thứ sáu, ngộ nhận về tiềm năng. Những người thuộc nhóm người
ngộ nhận như vậy nói rằng: “Tôi không thể phát huy hết tiềm năng của mình
nếu tôi không phải là lãnh đạo cao nhất”. Mỗi chúng ta nên làm việc để phát
huy tối đa khả năng của mình, chứ không phải vì một chức vị nào đó trong tổ
chức. Đôi lúc, chúng ta có thể tạo những tác động lớn nhất đến tổ chức từ một
vị trí nào đó hơn là từ vị trí cao nhất của tổ chức.
Thứ bảy, được ăn cả, ngã về không. “Nếu tôi không lên được tới
đỉnh, tôi sẽ không cố gắng lãnh đạo làm gì cả”. Nhiều người ở vị trí giữa
trong tổ chức thất vọng với vị trí của mình vì theo họ, thành công phải là
đứng đầu tổ chức. Nếu sự thất vọng đó kéo dài, họ sẽ trở nên vỡ mộng, cay
đắng, hay chỉ trích và họ trở thành vật cản. Cần tự mình phát triển kỹ năng
lãnh đạo để có thể tác động đến tổ chức của mình, thay đổi cuộc sống của
những người khác và trở thành người gia tăng giá trị. Mỗi chúng ta có thể học
cách ảnh hưởng đến người khác từ bất kỳ vị trí nào trong tổ chức cho dù
Ngô Thị Hằng (26)- QTKD6.2- FTU
8
Tiểu luận môn Kỹ năng lãnh đạo
chúng ta có thể không bao giờ đạt được chức vị cao nhất. Bằng cách giúp đỡ
người khác, chúng ta tự giúp đỡ chính bản thân mình.
2. Những thách thức mà nhà lãnh đạo 360º phải đối đầu
Trong mỗi chúng ta, ai cũng có thể trở thành nhà lãnh đạo 360
o
miễn là
có khả năng lãnh đạo ở mức trung bình trở lên và sẵn sàng cố gắng hết sức để
làm được điều đó. Nhưng để làm được điều đó không phải là dễ dàng.
Với Nhà lãnh đạo 360
o
, tác giả đưa ra bảy thách thức và những bí quyết
vượt qua những thách thức đó để sẵn sàng trở thành nhà lãnh đạo 360
o
.
Thách thức số 1- Sự căng thẳng. Thách thức này đến từ việc chúng ta
bị mắc kẹt ở giữa. Bí quyết thành công của tác giả là hãy học cách đối phó với
sự căng thẳng dù chúng ta ở bất kỳ vị trí nào, hãy vượt qua trở ngại và tận
dụng tối đa lợi thế và cơ hội ở vị trí đó.
Thách thức số 2- Sự chán nản. Thử thách này đến từ người lãnh đạo
không hiệu quả của chúng ta. Việc của chúng ta không phải là sửa sai cho nhà
lãnh đạo, mà là gia tăng giá trị cho họ. Nếu nhà lãnh đạo không thay đổi,
chúng ta nên thay đổi thái độ hoặc chỗ làm việc.
Thách thức số 3- Thử thách nhiều mũ. Lãnh đạo cấp trung cần phải
thực hiện nhiều công việc và có tri thức vượt ra ngoài kinh nghiệm cá nhân
họ. Với thời gian và nguồn lực có hạn, họ phải giải quyết hàng loạt vấn đề.
Mỗi vai trò hay “chiếc mũ” mà chúng ta đảm nhận đều có mục tiêu và trách
nhiệm riêng. Do đó, cần lựa chọn và biết chiếc mũ nào cần đội và mỉm cười
với thách thức đó.
Thách thức số 4- Cái tôi. Mọi người đều muốn được thể hiện và nhà
lãnh đạo 360º cũng vậy. Thực tế, những lãnh đạo cấp trung của tổ chức
thường bị bỏ quên, họ không đạt được sự tín nhiệm mà họ xứng đáng có
được. Điều đó tác động đến cái tôi của họ. Tuy nhiên, lãnh đạo giỏi luôn gây
được chú ý. Thử thách đặt ra là làm sao trở thành một người trong tổ chức và
hài lòng khi đóng góp cho tổ chức đó.
Ngô Thị Hằng (26)- QTKD6.2- FTU
9
Tiểu luận môn Kỹ năng lãnh đạo
Thách thức số 5- Sự hài lòng. Thái độ đúng đắn là cần thiết đối với sự
hài lòng khi bạn đứng ở vị trí giữa. Hãy ảnh hưởng đến người khác từ bất cứ
vị trí nào.
Thách thức số 6- Tầm nhìn. Bảo vệ tầm nhìn khó hơn khi chúng ta
không phải là người tạo ra nó. Chìa khóa để vượt qua thách thức tầm nhìn là:
Chúng ta đầu tư càng nhiều cho tầm nhìn, nó càng thuộc về chúng ta. Mỗi
chúng ta dường như đều có xu hướng quan tâm tới tầm nhìn của riêng mình
hơn so với của người khác. Tuy nhiên, hãy tạo ra cơ hội cho những người
khác, từ đó, chúng ta cũng tự tạo ra cơ hội cho chính mình.
Thách thức số 7- Tầm ảnh hưởng. Lãnh đạo người khác ngoài tầm
chức vị không dễ. Vai trò lãnh đạo là tầm ảnh hưởng. Nếu chúng ta có chức vị
mà lại không có tầm ảnh hưởng thì chẳng ai đi theo chúng ta. Đó là lý do tại
sao “nhà lãnh đạo 360º” muốn thay đổi suy nghĩ từ “tôi muốn một chức vị mà
khiến mọi người đi theo tôi” thành “tôi muốn trở thành một người mà mọi
người muốn đi theo tôi”. Nếu lãnh đạo quan tâm đến từng cá nhân, mọi người
sẽ phản ứng lại tích cực hơn. Càng quan tâm sâu sắc bao nhiêu, tầm ảnh
hưởng của họ càng lớn và lâu dài bấy nhiêu.
3. Các nguyên tắc lãnh đạo cấp trên
“Hãy theo tôi, tôi sẽ luôn đứng sau hỗ trợ anh”.
Nhà lãnh đạo 360º là người có thể “lãnh đạo” được cấp trên của mình.
Đây là một ý rất lạ mà ở Việt Nam, ít người nghĩ đến. Có thể lý giải điều này
một cách đơn giản. Chúng ta hiểu lãnh đạo là sự ảnh hưởng thì chúng ta đang
“lãnh đạo” sếp của chúng ta bằng cách này hay cách khác. Nếu chúng ta làm
việc tốt, tạo được lòng tin trong họ, và thể hiện được khả năng làm việc hiệu
quả thì chúng ta sẽ trở nên quý giá hơn. Khi chúng ta có thể ảnh hưởng đến
sếp và “bắt” họ lắng nghe, ủng hộ thì khi đó chúng ta đã “lãnh đạo” được họ.
Lãnh đạo cấp trên là thách thức lớn nhất đối với nhà lãnh đạo 360
o
. Và
cơ hội lớn nhất để chúng ta gây ảnh hưởng lên cấp trên là khi chúng ta tăng
Ngô Thị Hằng (26)- QTKD6.2- FTU
10
Tiểu luận môn Kỹ năng lãnh đạo
thêm giá trị cho họ. Tác giả đã đưa ra 9 nguyên tắc cơ bản trong “lãnh đạo
cấp trên” như sau:
Nguyên tắc thứ nhất- Lãnh đạo bản thân thật xuất sắc. Nếu chúng
ta muốn lãnh đạo cấp trên, trước tiên phải lãnh đạo bản thân trước. Tác giả
khẳng định "Hãy lãnh đạo chính mình trước. Đấy chính là xuất phát điểm
cho mọi thứ. Hơn nữa, nếu anh không làm theo chính mình, thì người khác
làm sao làm theo anh được?"
Nguyên tắc thứ 2- Chia sẻ công việc với lãnh đạo. Khi chia sẻ công
việc với lãnh đạo, công việc của chúng ta sẽ nặng nề hơn. Tuy nhiên nhờ đó,
lãnh đạo sẽ giúp chúng ta cùng tiến lên.
Nguyên thứ 3- Sẵn sàng làm những việc mà người khác không làm.
“Nếu bạn không sẵn lòng làm những việc vượt quá khả năng của những
người bình thường, bạn sẽ không thể lên được vị trí dẫn đầu”- J.C.Penny.
Những người muốn trở nên đáng giá hơn luôn sẵn lòng làm những việc mà
người khác không muốn. Và do đó, những người lãnh đạo sẵn sàng hỗ trợ,
động viên và chấp nhận sự ảnh hưởng của họ.
Nguyên tắc thứ 4- Làm nhiều hơn quản lý- lãnh đạo. Kỹ năng lãnh
đạo không chỉ là quản lý. Quản lý thông thường chỉ liên quan đến công việc
nhưng lãnh đạo lại quan tâm và hướng đến yếu tố con người nhiều hơn. Lãnh
đạo là cả một nghệ thuật.
Nguyên tắc thứ 5- Tạo ra những mối quan hệ hữu hảo. Thành công
hay thất bại của mỗi người ít nhiều liên quan đến những mối quan hệ của họ
trong cuộc sống. Chất lượng của mối quan hệ với lãnh đạo mà chúng ta có với
lãnh đạo tác động đến thành công hay thất bại trong việc lãnh đạo cấp trên.
Do vậy, cần có sự đầu tư xứng đáng vào những mối quan hệ hữu hảo này.
Nguyên tắc thứ 6- Chuẩn bị sẵn sàng trước mỗi lần gặp lãnh đạo.
Khi chúng ta liên tục thể hiện tốt mỗi lần gặp lãnh đạo, họ sẽ cảm thấy hứng
thú với chúng ta hơn. Không có phần thưởng nào quý giá hơn đối với một
lãnh đạo khi họ thấy những dấu hiệu phản hồi tích cực từ chúng ta.
Ngô Thị Hằng (26)- QTKD6.2- FTU
11
Tiểu luận môn Kỹ năng lãnh đạo
Nguyên tắc thứ 7- Biết tiến, lùi đúng lúc. Biết tiến quan trọng nhưng
rút lui đúng lúc còn quan trọng hơn. Lãnh đạo không phải lúc nào cũng biết
họ mất một cơ hội khi chúng ta không đề xuất, nhưng họ sẽ đặc biệt chú ý nếu
chúng ta không rút lui đúng lúc.
Nguyên tắc thứ 8- Trở thành quân sư. Mọi người, không chỉ cấp trên
mà ngay cả nhân viên và lãnh đạo đồng cấp thường chú ý đến quân sư khi gặp
phải những vấn đề khó khăn. Quân sư luôn là người hiệu quả nhất.
Nguyên tắc thứ 9- Không ngừng tiến bộ. Dù cái giá chúng ta phải trả
cho sự tiến bộ là bao nhiêu chăng nữa thì cái giá của việc không làm gì vẫn
luôn cao hơn.
4. Các nguyên tắc lãnh đạo đồng cấp
“Hãy theo tôi, tôi sẽ đi cùng anh”.
Để lãnh đạo đồng cấp thành công, nhà lãnh đạo 360
o
phải nỗ lực để
đồng nghiệp tôn trọng và làm theo. Chúng ta sẽ làm việc đó bằng cách hoàn
thiện, giúp các đồng nghiệp giành chiến thắng, mở rộng vòng tròn quan hệ,
hãy là một người bạn, tránh đấu đá về chính trị và đừng tỏ vẻ hoàn hảo. Nhà
lãnh đạo 360º cần chú ý đến 7 nguyên tắc lãnh đạo đồng cấp sau đây:
Nguyên tắc 1- Am hiểu, thực hành và hoàn thành chu trình lãnh
đạo. Một chu trình luôn bắt đầu từ sự quan tâm và kết thúc ở thành công.
Nguyên tắc 2- Hoàn thiện lãnh đạo đồng cấp trước khi cạnh tranh
với họ. Thành công của cả đội quan trọng hơn chiến thắng của mỗi cá nhân.
Trong mỗi tổ chức cần có cả sự cạnh tranh và hợp tác.
Nguyên tắc 3- Hãy là một người bạn. Khi gặp phải công việc thực sự
khó khăn, thứ duy nhất chúng ta cần là một người bạn. Và khi công việc trôi
chảy, chúng ta cũng cần có một người bạn để chia sẻ nụ cười, nhân đôi hạnh
phúc.
Nguyên tắc 4- Tránh đấu đá chính trị. Nếu biết cách tránh đấu đá về
chính trị, chúng ta sẽ có được lòng tin và cải thiện hiệu quả làm việc của mình
và cả đội.
Ngô Thị Hằng (26)- QTKD6.2- FTU
12
Tiểu luận môn Kỹ năng lãnh đạo
Nguyên tắc 5- Mở rộng vòng tròn quan hệ. Nếu muốn mở rộng tầm
ảnh hưởng thì chúng ta phải mở rộng vòng tròn quan hệ của mình để thay đổi
và phát triển theo chiều hướng tích cực hơn.
Nguyên tắc 6- Sẵn sàng công nhận những ý tưởng xuất sắc nhất.
Chúng ta cần phải cưỡng lại ham muốn bảo vệ ý tưởng của riêng mình khi đó
không phải là ý tưởng hay nhất. Khi làm cho những ý tưởng xuất sắc nhất
được công nhận, chúng ta sẽ có những người bạn và tầm ảnh hưởng lớn hơn.
Nguyên tắc 7- Đừng tỏ vẻ hoàn hảo. Nếu muốn ảnh hưởng người
khác, đừng cố gắng để gây ấn tượng với họ. Thay vì gây ấn tượng với họ,
chúng ta hãy để họ gây ấn tượng với mình.
5. Các nguyên tắc lãnh đạo cấp dưới
“Hãy theo tôi, tôi sẽ làm tăng giá trị cho anh”.
Nhà lãnh đạo 360
o
được tác giả định nghĩa là lãnh đạo bằng cách gây
ảnh hưởng chứ không phải bằng chức vị hay quyền lực. Họ sử dụng phương
pháp này không chỉ với cấp trên, đồng cấp mà cả với cấp dưới. Lãnh đạo cấp
dưới là làm gia tăng giá trị cho họ. Để lãnh đạo cấp dưới hiệu quả, tác giả đã
đưa ra 7 nguyên tắc cơ bản gồm:
Nguyên tắc 1- Bước chậm rãi qua khu vực làm việc của nhân viên.
Hãy dành thời gian bước thật chậm qua khu làm việc của nhân viên, tiếp xúc
với họ và dành cho họ cơ hội tiếp xúc, trò chuyện với chúng ta nhiều hơn dù
chỉ vài phút. Như vậy, họ sẽ cảm thấy gần gũi, cởi mở với chúng ta hơn.
Nguyên tắc 2- Coi mỗi người là một điểm 10. Nếu mong muốn coi
mỗi người như một điểm 10, hãy giúp họ khám phá khả năng và thành công
của chính họ. Những người khác thường dễ nhận ra sai lầm nhưng nhà lãnh
đạo 360º lại quan tâm nhiều hơn đến đóng góp và hiệu quả. Đây chính là sự
khác biệt của nhà lãnh đạo 360º.
Nguyên tắc 3- Phát triển mỗi thành viên với tư cách là một con
người. Khi phát triển nhân viên, họ sẽ làm việc hiệu quả hơn, từ đó góp phần
làm cho tổ chức đạt được những kết quả tốt hơn. Kết quả là chúng ta trở thành
Ngô Thị Hằng (26)- QTKD6.2- FTU
13
Tiểu luận môn Kỹ năng lãnh đạo
người lãnh đạo luôn thu hút được những nhân tài xung quanh mình nhờ việc
nâng tầm họ lên.
Nguyên tắc 4- Sử dụng nhân viên đúng sở trường của họ. Khi sử
dụng nhân viên đúng sở trường, chúng ta giúp làm cho cuộc sống của họ tốt
hơn và họ thấy công việc thú vị như một phần thưởng trong cuộc sống.
Nguyên tắc 5- Làm gương cho người khác. Nếu không ngừng phát
triển kỹ năng lãnh đạo thì chúng ta sẽ trở thành rào cản đối với tiềm năng của
nhân viên bởi vì chúng ta chỉ có thể dạy những gì chúng ta biết, mà không thể
cho đi những thứ chúng ta không có.
Nguyên tắc 6- Truyền đạt tầm nhìn. Người ta nói con tàu càng lớn
thì càng khó chuyển hướng. Điều này có thể đúng với một con tàu, nhưng nó
hoàn toàn sai đối với một tổ chức. Nếu mỗi nhà lãnh đạo cấp trung trong tổ
chức là một nhà lãnh đạo 360º xuất sắc trong việc truyền tải tầm nhìn đến các
nhân viên của họ thì dù tổ chức có lớn đến đâu, việc chuyển hướng cũng rất
dễ dàng. Vấn đề không phải ở kích thước của tổ chức mà là tài năng của
những nhà lãnh đạo trong đó.
Nguyên tắc 7- Khen ngợi thành tích. Mọi hành động được lãnh đạo
khen thưởng sẽ được lặp lại. Do vậy khi nhân viên làm tốt, hãy khen thưởng
xứng đáng. Khi khen thưởng, chúng ta không chỉ truyền cảm hứng để họ làm
việc tốt hơn mà còn khiến họ chăm chỉ, yêu thích công việc hơn.
6. Các giá trị của nhà lãnh đạo 360º
Trở thành nhà lãnh đạo 360º không đơn giản hay nhanh chóng. Có rất
nhiều việc phải làm nhưng nó xứng đáng với từng nỗ lực nhỏ nhất. Dù có bao
nhiêu lãnh đạo giỏi, tổ chức vẫn cần nhiều hơn những nhà lãnh đạo 360º. Có
thể một lúc nào đó chúng ta tự hỏi: việc mình phát triển để trở thành nhà lãnh
đạo 360º và cố gắng lãnh đạo từ vị trí lãnh đạo cấp trung của tổ chức có đáng
làm hay không? Khi đó, hãy tự nhắc mình về những giá trị lớn lao mà nhà
lãnh đạo 360º gia tăng:
Ngô Thị Hằng (26)- QTKD6.2- FTU
14
Tiểu luận môn Kỹ năng lãnh đạo
Giá trị thứ nhất- Một nhóm lãnh đạo hiệu quả hơn một người lãnh
đạo. Các tổ chức cần phát triển các nhóm lãnh đạo ở mọi cấp. Một nhóm các
nhà lãnh đạo làm việc cùng nhau luôn hiệu quả hơn khi chỉ có một lãnh đạo
làm một mình. Nhà lãnh đạo nhìn xa trông rộng luôn biết cách sử dụng những
người giỏi hơn mình.
Giá trị thứ 2- Tổ chức cần các lãnh đạo ở mọi cấp. Vai trò của lãnh
đạo là tạo ra sự khác biệt ở mọi cấp của tổ chức. Nếu không, tầm nhìn sẽ
không còn ý nghĩa, các quyết định bị trì hoãn, các xung đột kéo dài, tinh thần
xuống dốc, hiệu quả giảm sút, và tổ chức khó đạt được thành công.
Giá trị thứ 3- Lãnh đạo ở cấp 1 là điều kiện để lãnh đạo ở cấp cao
hơn. Bí quyết để thăng tiến như một lãnh đạo nổi bật là tập trung lãnh đạo tốt
vị trí hiện tại, chứ không phải tập trung vào việc thăng tiến. Nếu là một nhà
lãnh đạo 360º giỏi ở vị trí hiện tại, chúng ta chắc chắn sẽ được trao quyền
lãnh đạo cao hơn.
Giá trị thứ 4- Lãnh đạo giỏi ở cấp trung tạo ra lãnh đạo giỏi ở cấp
cao. Những lãnh đạo giỏi ở bất cứ vị trí nào trong tổ chức cũng giúp những
lãnh đạo đứng đầu giỏi hơn và khiến tổ chức hoàn thiện hơn.
Giá trị thứ 5- Những phẩm chất của nhà lãnh đạo 360º cần cho mọi
tổ chức. Nhà lãnh đạo 360º sở hữu những phẩm chất mà mọi tổ chức đều
muốn nhân viên của mình, đặc biệt là các lãnh đạo có được. Những phẩm chất
đó là sự thích nghi, sự sáng suốt, khả năng bao quát toàn diện, kỹ năng giao
tiếp, sự vững vàng, sự tận tụy, sự tháo vát, sự chín chắn, sự bền chí và xác tín.
7. Phần đặc biệt- Tạo môi trường đánh thức Nhà lãnh đạo 360º
Trong phần này, John C. Maxwell đã đưa ra 12 bài luyện tập hàng ngày
của lãnh đạo để tạo ra một môi trường đánh thức nhà lãnh đạo 360
o
. Nếu
muốn hoàn thiện tổ chức của mình, mỗi sáng thức dậy hãy cam kết thực hiện
những việc sau đây:
(1) Đặt niềm tin vào con người. Sự thay đổi đầu tiên để biến tổ chức
thành một môi trường lãnh đạo thân thiện phải xảy ra ngay bên trong mỗi
Ngô Thị Hằng (26)- QTKD6.2- FTU
15
Tiểu luận môn Kỹ năng lãnh đạo
chúng ta. Hãy cam kết thực hiện những điều chúng ta trân trọng để tạo ra một
văn hóa phát triển các lãnh đạo.
(2) Dành nguồn lực để phát triển con người. Dù phải trả bất cứ giá nào
để phát triển con người, cái giá phải trả khi chúng ta không phát triển họ vẫn
cao hơn.
(3) Đánh giá cao vai trò lãnh đạo. Nếu coi trọng kỹ năng lãnh đạo,
những nhà lãnh đạo sẽ xuất hiện để gia tăng giá trị cho tổ chức.
(4) Tìm kiếm những nhà lãnh đạo tiềm năng. Nếu chúng ta thực sự
quan tâm, trân trọng vai trò lãnh đạo, chúng ta sẽ không ngừng để ý tìm kiếm
những lãnh đạo triển vọng và phát triển họ.
(5) Hiểu và tôn trọng nhân viên. Khi chọn lựa nhân viên để phát triển,
hãy tìm hiểu để dung hòa giữa mục tiêu chung tổ chức và nhu cầu cá nhân của
từng người. Để làm được như vậy hãy liên tục hỏi: “tôi đã hiểu nhân viên của
tôi chưa?”
(6) Cung cấp kỹ năng lãnh đạo cho nhân viên. Cần phải có sự thay đổi
và tiếp nối. Nếu không trang bị các kỹ năng lãnh đạo cho nhân viên thì họ sẽ
không bao giờ có đủ kinh nghiệm để trở thành lãnh đạo tốt.
(7) Khen thưởng sự chủ động lãnh đạo. Chủ động là một phần rất quan
trọng của năng lực lãnh đạo. Các nhà lãnh đạo tài ba nhất là những người
hành động trước và dẫn dắt mọi việc xảy ra theo ý muốn.
(8) Tạo ra môi trường lý tưởng để nhân viên chia sẻ ý tưởng, đặt câu
hỏi và mạo hiểm. Nếu chúng ta vững vàng và để nhân viên tìm kiếm những
phương thức làm việc mới, những phương thức làm việc tốt hơn thì tổ chức sẽ
tiến rất nhanh.
(9) Cùng phát triển. Khi thấy những người lãnh đạo cấp cao thay đổi,
văn hóa của tổ chức cũng thay đổi. Từ đó, mọi người sẽ cùng nhận được một
thông điệp: ưu tiên hàng đầu cho sự phát triển.
(10) Thu hút các lãnh đạo triển vọng. Cách tốt nhất để phát triển một
người thành nhà lãnh đạo xuất sắc là để họ được hướng dẫn bởi những nhà
Ngô Thị Hằng (26)- QTKD6.2- FTU
16
Tiểu luận môn Kỹ năng lãnh đạo
lãnh đạo xuất sắc. Vì vậy cần phải chia sẻ những điều tốt nhất với những lãnh
đạo tiềm năng.
(11) Phát triển một nhóm lãnh đạo. Nếu muốn tổ chức phát triển hết
tiềm năng, cần phải phát triển một nhóm những nhà lãnh đạo. Ở đó mọi người
có thể bổ sung điểm yếu của nhau, có thể thách thức nhau để cùng phát triển.
Nếu chỉ cố gắng thực hiện công việc một mình thì công việc sẽ không thể
hoàn thành vượt mức giới hạn.
(12) Giải phóng những nhà lãnh đạo để họ cùng lãnh đạo. Nếu chúng
ta sẵn sàng phát triển và giải phóng cho những nhà lãnh đạo 360º thì tổ chức
và cuộc sống của chúng ta cũng thay đổi.
Ngô Thị Hằng (26)- QTKD6.2- FTU
17
Tiểu luận môn Kỹ năng lãnh đạo
KẾT LUẬN
Nhà lãnh đạo 360º là người có thể lãnh đạo dù ở bất kỳ đâu, bất kỳ vị
trí nào. Và chỉ có nhà lãnh đạo 360º mới có thể ảnh hưởng, chi phối được mọi
cấp.
Cùng với sự thay đổi chóng mặt của nền kinh tế và sự lên ngôi của nền
kinh tế mới- “nền kinh tế tri thức”, Việt Nam cũng cần thay đổi tư duy, đặc
biệt là tư duy trong quản lý, lãnh đạo và nắm bắt những cơ hội mới. Mọi thứ
phát triển và đổ vỡ cùng với sự lãnh đạo. Sự lãnh đạo quan trọng đến nỗi
ngoài một nhà lãnh đạo hàng đầu, người ta còn cần cả một đội ngũ lãnh đạo
có bản lĩnh- đó là nhóm những nhà lãnh đạo cấp trung hay nhà lãnh đạo 360º.
Với “Nhà lãnh đạo 360º”, John C. Maxwell đã dẹp tan những ngộ
nhận về tầm ảnh hưởng, về tiềm năng và giúp chúng ta khám phá những bí
quyết vượt qua thách thức, trở ngại trên con đường trở thành một nhà lãnh
đạo, khẳng định giá trị của mình.
Trở thành nhà lãnh đạo 360º vừa là đích đến, vừa là điểm khởi đầu cho
sự phát triển cao hơn. Một triết gia Trung Quốc đã nói: “Một lãnh đạo tuyệt
vời khi không ai biết đến sự tồn tại của anh ta”. Người lãnh đạo tuyệt vời
giúp người khác thành công. Họ lãnh đạo, trao quyền rồi rút lui lặng lẽ. “Nếu
bạn tạo dựng một môi trường phát triển những nhà lãnh đạo 360º, một ngày
nào đó bạn sẽ trở thành một nhà lãnh đạo tuyệt vời”.
Trong giới hạn và phạm vi cho phép, tiểu luận đã nêu được những nét
khái quát nhất về “Nhà lãnh đạo 360º”, đồng thời đi sâu hơn vào tìm hiểu nội dung
cuốn sách nổi tiếng “The 360º Leader” của chuyên gia bậc thầy về nghệ thuật lãnh
đạo. Qua đó, bản thân người thực hiện đề tài trên cũng nhận thức rõ hơn về những
khả năng lãnh đạo của bản thân trong công việc và cuộc sống hàng ngày. Xin trân
trọng cảm ơn TS. Lê Thị Thu Thuỷ với bộ môn “Kỹ năng lãnh đạo”.
Ngô Thị Hằng (26)- QTKD6.2- FTU
18
Tiểu luận môn Kỹ năng lãnh đạo
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. TS. Lê Thị Thu Thủy, Tài liệu giảng dạy môn “Kỹ năng lãnh đạo”.
2. Johne Maxwell, Nhà Lãnh đạo 360º, Nhà Xuất bản Lao động- xã
hội, 2008.
3. Website: />4. Website: />Ngô Thị Hằng (26)- QTKD6.2- FTU
19