Bài giảng: siêu âm tinh hoàn

siªu ©m tinh hoµn
pgs.ts ph¹m minh th«ng

đại cơng

Tinh hoàn nông dễ thăm khám

Khám siêu âm

Khám lâm sàng

Siêu âm nhạy 95%)

Đặc hiệu thấp trong bệnh lý bìu

Phôi thai học

Tới tuần 7 cơ quan sinh dục giống nhau 2 giới

Tuần 7, mầm SD nam không biệt hoá thành tinh
hoàn

Các thừng SD thành các ống sinh tinh sẽ tíêt tinh
dịch

Các tổ chức liên kết gồm các TB leydig sẽ tiết nội
tiết

Vào tháng 3: di chuyển từ thắt lFng xuống bìu
tháng 8

Chứng tinh hoàn ẩn : ngừng di chuyển trên đFờng
đi, thFờng ống bẹn

TH lạc chỗ: di chuyển ra ngoài đFờng đi bình thF
ờng

Gi¶i phÉu TH

S¬ ®å b×u
1.C©n ngang
2. Phóc m¹c
3.§M h¹ vÞ
13. Mµo tinh hoµn
18. mµng x¬ s©u
19. C©n ngoµi
20, C¬ b¸m da b×u
21. Mµng x¬ n«ng
23.Khoang mµng tinh
24.Da b×u

Nh¸nh §M thFîng vÞ
M¹ch m¸u tinh hoµn
§M thõng tinh
§M èng tinh
§M
tinh(§MC)
Chç nèi 3 §M
Nh¸nh tinh hoµn

C¾t ngang vµ däc qua tinh hoµn

lâm sàng

Khám lâm sàng trFớc SÂ:

Khám tF thế đứng, nằm

Bìu, tinh hoàn, mạc tinh hoàn. thừng tinh, lỗ thoát bẹn

Hỏi dấu hiệu

Ba tình huống lâm sàng

SFng đau

SFng không đau

Bilan vô sinh

•
SFng ®au:
–
Kh«ng dÊu hiÖu nhiÔm trïng: Xo¾n TH
–
Cã dÊu hiÖu nhiÔm trïng: ORCHI-EPIDIDYMITE
–
Lîi Ých cña SA Doppler
SFng ®au

SFng đau

Bệnh cảnh cấp tính, xuất hiện đột ngột, dau
dữ dội và sFng to
1) Xoắn tinh hoàn

Xoắn tinh hoàn dọc thừng tinh, trẻ 14-18T

Đau dữ dội, không thể sờ đFợc, nôn

Tinh hoàn đỏ, co lên trên

-> Phẫu thuật cấp cứu trFớc 6 h.

2)Viêm tinh hoàn-mào TH( Orchi-
ộpididymite)

Nhiễm trùng mào TH rồi đến TH

ThFờng theo đFờng tiết niệu, có thể toàn thân

Đau ít hơn, tăng dần, lan lê hố chậu

ThFờng Fu tiên ở vùng đầu mào TH

Sờ thấy tinh hoàn to.

Dấu hiệu nhiễm trùng: đái buốtm rắt, nóng rát
SFng đau

Tổn thFơng mạn tính

TH to không bờ không đều. chắc, tiến triển
tăng lên: cancer (++), kyste ( )

Mào TH: to có nốt, nhạy cảm : ộpididymite
sau nhiễm trùng, nang, nang tinh dịch.

Vỏ bọc

ứ nFớc màng tinh(Hydrocốle),Tụ máu màng tinh
(hộmatocốle), varicocốle

Nang thừng tinh
SFng không đau


Siêu âm : thăm khám đầu tiên

Tiếp theo sau thăm khám lâm sàng

Chỉ định:

Nghi ngờ trên lâm sàng

Viêm tinh hoàn

Xoắn hay bán xoắn

Bilan thăm khám bên đối diện trFớc khi cắt tinh hoàn

Bilan vô sinh

CLVT: đánh giá lan toả
Vai trò của chẩn đoán hình ảnh


BN nằm ngửa, kéo DV lên trên

Đầu dò tần số cao

Cắt dọc, ngang , chéo, so sánh hai bên

Doppler màu tuỷ TH và thừng tinh

Làm nghiệm pháp valsalva khi giãn TM thừng tinh
PhFơng pháp thăm khám

Hình bình thFờng
Tinh hoàn

Đều âm, âm mịn

Thể tích 10-20cc

Có thể thấy đFờng rỗng âm giữa: mạch tuỷ TH

Bao bọc màng mỏng xung quang: màng trắng TH

Rốn TH: mảnh tăng âm

Mào tinh hoàn

Tăng hay giảm âm hơn TH

Đầu và đuôi cố định dễ khám

Dày 10mm

Trôc m¹ch m¸u trong vïng tuû TH
H×nh b×nh thFêng vµ biÕn thÓ

Cuèng m¹ch m¸u vµ c¸c èng sinh tinh

Hình bình thFờng

ống tinh và thừng tinh có thể thấy tới ống bẹn

Các lớp vỏ: Trong màng tinh hoàn luôn có ít dịch,
cơ bám da(dartos) dFới dạng lớp mỏng giảm âm

Các thành phần mạch máu: động mạch tinh dạng
phổ sóng tạng RI thấp

Tinh hoµn b×nh thFêng

Hình rỗng âm
+Nang mào tinh hoàn: thFờng gặp nhất, cục mào TH di
động
-Nang trong mào tinh hoàn

-Nang cạnh mào
+ Nang của màng trắng
+ Nang tinh hoàn
+Giãn TM : giãn đám rối TM dFới da thFờng bên trái
+ứ nFớc màng tinh: phân biệt
.nang thừng tinh
.ascite
.Thoát vị bẹn-bìu

Nang bªn trong tinh hoµn

Nang mµng tr¾ng tinh hoµn

ø nFíc mµng tinh cã v¸ch
Viªm mµng tinh hoµn m·n cã v¸ch

Nang mµo tinh hoµn
Nang thõng tinh

N¸ng s¸n