Tải bản đầy đủ (.pdf) (53 trang)

BỆNH HỌC ĐÔNG Y THỰC HÀNH

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (301.61 KB, 53 trang )

gioi thieu
ac hach
ac lo khong dut
ADDISON
ALZHEIMER
chung anh
ap xe gan
ap xe phoi
am duong dich
am duong
am dao viem
am han
am hanh dom hach
am lanh
am nang huyet thung
am nang am hanh tuong bi thung
am sang
am dao dau
am xuy
am chung
bach cau giam
bach hau
bai liet
bang quang viem cap
bang quang viem man
bao tro
bang huyet sau khi sinh
bang lau
beo phi
be kinh
be than viem


be than viem man
benh tuyen vu
bong
bon don khi
bung dau
buou co
cam nhan
can thi
cau than viem man
cham
cham biu
cham ong tai
cham vanh tai
chap leo
chay nuoc mat
chien chan
chin me
choang
CHOLESTEROL mau
chong mat do benh o tai trong
con dau that nguc
con dau quan than
con dau tim
co truong
cuong
hoi chung cushing
cuong giap
tang nang tuyen giap
da lieu
da day dau

da day ta trang loet
da day sa
da day viem man tinh
da day xoan
da day xuat huyet
di tinh
di thuong sac giac
di vat trong tai
dien du phong
dai dam
dai thao duong
viem dai truong man tinh
dau dau
dau goi dau
diec
dinh rau
doan nhi sang
dong kinh
dong mach viem tac
viem quang
viem gan sieu vi
giac mac viem loet
gian phe quan
giun chui ong mat
giun dua
giun kim
giun moc cau
glocom-nhan ap cao
benh goute
ha ma phong

hau cam
hau khuan
hau luu
hau phong
hau sa
hau tien
hau mon ro
hen suyen
ho
ho ga
ho ra mau
ho e bach ham
hoa thong
hoang dan
hoang nhi thuong han
hoc xuong
hoi hop
hon chuong
hung hiep thong
huyet ap cao
huyet ap thap
huyet hu
huyet luu
huyet quan dong nhan
hu lao
hysteria
ket mac viem
ket mac viem di ung mua xuan
khi luu
khop quanh vai viem

khuy tay viem
kiet ly
kinh nguyet
kinh nguyet khong dut
kinh nguyet den khong dung ky
kinh nguyet ra qua nhieu
kinh nguyet den sau ky
kinh nguyet den truoc ky
lao phoi
lao than
luu dom
lam chung
liem sang
liet duong
liet mat
liet nua nguoi
loa lich
loan nhip tim
loang xuong
long quam
luput ban do
luu chu
ma nao e
mac chuong
dong mach van xo cung
mai hach khi
hoi chung man kinh
viem mao tinh hoan
mat tieng
nhan khoa

mat co mang
mat mong
mat hot
mat kho o tre em
me day
mo mau cao
mun nhot
nai tien
benh tien am noi nam gioi
nang ung
nac
nga chuong phong
ngan phong noi chuong
nghen
nghich kinh
ngoai khoa 1
ngoai khoa 2
ngoai khoa 3
ngua thai
glo com
nhi cam
nhi duong
nhi dinh
nhi dinh
nhi lan
nhi lu
nhi nuc
nhi phat
nhi phong phong
nhi sang

nhi tam
nhi thung
nhi tri
nhi vong van
nhiet sang
nhot ong tai ngoai
nhot tai dau
nhoi mau co tim
nhu lich
nhu phat
nhu tich
nhu ung
nhun nao
non mua
nuy chung
parkinson
phat
phe quan viem cap
phe quan viem man
phi doan phat
phong chan
phi duong hau
phu luc co thai
quai bi
quang ga
quyet chung
quy thai
san khi
san hau kinh chung
san hau phat sot

say thai
sinh kho
sinh non
soi mat
soi than
sup mi mat
suy nhuoc than kinh
suy thuong than
suy tim
suy tim man
sua ra nhieu
sua thieu
benh ve tai
tai bien mach mau nao
tai giua viem-chay mu
tai u
tao bon
tam phe man
thai chet trong bung
thai dong khong yen
thai gia thang
thai lech
thai phu
thai yeu
thanh a hau
thanh a hau thung
thanh quan viem
hung hiep thong
than kinh sinh ba dau
than kinh thi giac viem

than kinh toa dau
than nang phong
thap khop
thap tim
thien bao sang
thieu nang tuan hoan nao
thoai hoa dot song co
thoat nang
thoat vi dia dem
thong kinh
thuy dau
thuy thung
thuy tinh dich co vat choi voi
tich tu
tien liet tuyen viem
tiet nieu benh
tieu chay
tieu hoa benh
tieu bi
tieu ra duong chap
tieu ra mau
tim mach benh
tinh nach viem tac
toa hau phong
toc rung
tri
trien hau phong
trung phong
benh trung ca
tui le viem tac

viem tui mat cap
tui mat viem man
tu am
tu cung sa
tu dom
tu huyen
tu man
tu phien
ty chung
u xo tu cung
u xo tien liet tuyen
uat chung
ung thu bang quang
ung thu da day
ung thu dai trang
ung thu gan
ung thu thuc quan
vay nen
viem da than kinh
viem da tiep xuc
viem than kinh ngoai bien
viem khop dang thap
xo gan
nhiem mo xo mach
xuat huyet duoi mang nhen
xuat huyet nao
xuong chum viem cap
ZONA
loi ket
= ĐÔNG Y- BỆNH HỌC THỰC HÀNH


TÁC GI= 842; : HOÀNG DUY TÂN

SƯU TẦM : NGÔ ĐỨC KHẢI

ĐÓNG GÓI TH&Agrav= e;NH EBOOK : NGÔ ĐỨC KHẢI
=

=_NextPart_01C9C26D.B1A27E50 Content-Location:
file:///C:/9175B115/gioithieu_files/image001.jpg Content-Transfer-Encoding: base64 Content-Type:
image/jpeg
/9j/4AAQSkZJRgABAQEASwBLAAD/4wMOTVNPIFBhbGV0dGUgb77Uf8faicvdj8/fktHgltTimtTj
ndfkntrlodvmpNznp93nqN/orN/prOHqr+LqsuPrtOTstebtuefuu+juvejvvenvvuvvwevwwezx
w+3xxO7yyO/zyvH00fP36fv9abrRbb3Tcb/UcsHVdcHWd8LWeMTXecLXe8XYfcXZf8jagMbagsjb
g8nbhMvbhsnchsvciMvciM3disvdiszdi83di87ejc3ejc7fjs7ejs/fj9HfkM7fkNDfkc/gkdHg
ks/gktLgk9Hhk9Lgk9PhlNLhldPhltHhltPhltXil9Phl9bimNTimNXimdPjmdTimdXjmtfjmtnk
m9Tjm9Xjm9fjnNTknNfkndXkndbkndnlndrlntbkntjln9bln9rln9vln9zmoNfloNnloNvmodnl
odrmodzmotvmot3no9zmo93mo97npNrmpNvnpN3npdznpd3mpd/nptznpt3npt7opt/oqNzoqN7o
qd7oqd/oqd/pqt3oquHpq97pq9/pq+HprN7prODprOHprOLqrd/qreHpreHqreHrrePqrt/qruHq
ruLqr+Hqr+Lrr+Pqr+TrsOPrseHrsePrseTrseTssuLrsuPssuTrsuXss+Prs+Tss+XstOXsteTs
teXstefttuTttuXttuftt+btt+ftuOTsuObuuOftuOfuuOjuuenuuubuuujuuunvu+fvu+jvu+nu
u+nvu+nxvOjvvOntvOnvvOrvvenuvenwvevvvujvvujxvunuvunvvurwvuvwvuzwv+nwv+rwv+vv
v+zvwOrwwOvwwOzwwOzxwerwwevxwezywe3xwuzwwuzywu3wwu7xw+vxw+zyw+3ww+3yw+3zw+7x
xOzxxO3yxO7xxO7zxO/yxe3yxe7yxe/yxfDyx+3zx+7yx+/zyO3zyO7zyfDzyfHzyvDzyvD0y+/0
y/D1y/L0zPH0zPL1zvL1z/D20PH20PP20fL30vX31PP41/b52vb63Pf73vn84fv95/3+8v//+///
////XbXN/9sAQwALCAgKCAcLCgkKDQwLDREcEhEPDxEiGRoUHCkkKyooJCcnLTJANy0wPTAnJzhM
OT1DRUhJSCs2T1VORlRAR0hF/9sAQwEMDQ0RDxEhEhIhRS4nLkVFRUVFRUVFRUVFRUVFRUVFRUVF
RUVFRUVFRUVFRUVFRUVFRUVFRUVFRUVFRUVFRUVF/8AAEQgAgACAAwEiAAIRAQMRAf/EABkAAAMB
AQEAAAAAAAAAAAAAAAECAwQABv/EADIQAAIBAwIFAgQGAgMBAAAAAAECEQADIRIxBBNBUWEicTKB
wdEUI5Gh4fBCsVJi8ST/xAAYAQEBAQEBAAAAAAAAAAAAAAAAAQIEBf/EAB0RAQADAAIDAQAAAAAA

AAAAAAABESExQVFhcQL/2gAMAwEAAhEDEQA/APa8UWuME26sO3YfLr5nsKsOa9pIbSSuXmDINV/D
hfVcMTnO5NTe5obQARAmBux6Ceg7n9K6bvh5tVyeQumYDN/13P2qd28tpF1KWOrSSI3G+KHDG7MX
GLA7SdjTDhiUVnb0qIBP970NmMUNw6FKKCrD/EQY9ztU7pJvY+GxbNz3bZf0JBp1jQoTSwBz1ikO
qbywPzCJPgbVIVgFqtvDkJw5DGAGgHtNFbPiqAC0jl8KBJrUzbMRRdTX+HMJpJwVOcUrcOzOblyS
zHc9TS3OIdbAuFk13PhtD1EDux6ewprV/nKYULcG4JJBH+6mrnZ2JN4jlypwzHp2p1W2uDJf/jip
CbVqDcLMNn3j7+Kyvba7giEGQu8eSep80qy6a3YqGKqwJIBIA26kfzU05vOL55ZPwEzA+fWroDCo
wmVEmdzU7vElEUqNasfSCY1AddtvJ3pCyW7fZSTb0lgxGkicDcnt4qiuXUPGlYOsZrk5bLzNBhuk
5BpkZX0Mul0OQAcE9P0oQROZrnQFQiNsz4p106olXYDIJzFDa2Jy0HPf/wB+9RtcO6vzeo3Pigpd
ugZFwKNDEaQMsIhRP7+1Rt3zeUpcVRcIwwGD4qt61qSAI0mR7Ui8P4pFUk3ai2tNxrurXcaSY601
vWWJcATlfbzRYksoKyRmSevtSWxdliSIYSBgwairC+AB+WCxMAZknwIk1FricQz2+apLAgiIz4oX
LLsq+o6gSJGJBpRwmgCRHbpViiZlEWCpIIg9aratFHDDpVlvWnvFJJYDON6driaxbVSC3Uj+xSZl
I/MOKqxhzAmfhJml9BJAwFyZ3rO73bkaC6HUdjEDoB9Zq6FgqsVBafV0qUtpni1Di3dUoHQMGmQA
Rie1MvD20GZkdI+u1ZL1kpdKkkhRCz/x6Cr2NTW+UWI05B8dv3rUxmMxO6syppVG6mQB/dqdUCjS
AADnTSIqWQtsAxPpEf78VD8Pcv6dQyskkbk9/wC7VlpZObrlz6SMLOQRRZ7jIMFmmAJmMYpLzMGh
VOVnGJPnwK6wLoQq5L49JbNU9G1NbtF7pVWGHJwP/aLcWbdkXAjctjCuVALewJz7xULyG4LTqVuC
3uAARPcihc5vE3OZebU0RMbClJdKi6nEKFt3GXuI9VLeYsGtlSTpA2xJ3J7428mlXhp6VoVgraWK
l/8At4obPKXCobaMpPp/xBNVOorkepvPXpvUnvIbio6mGAYMek7SOnf9KdhcN2dQCgxpn4h7UWPB
V4TlQxMEbTua6/fNotpVfSoY6juSYAA69c9KlxF1gALPpLZBXBjv8/8AXvXXFN61aukDVBU0ryl9
QrY4nmg6Boub6TkH2prltmYQ5UDIOZms62SCCMEbGtOrT+YxIkRE4pPojY111Nek9Rg1yWypBA2o
I1tbZuH0BsnVgj3qlziDbQgwfTqJAyB3mY8VGs5SciwoLatLPkjJGO3yFT4fiGulluKNRnSR18Gq
IUvq5DEq3Q/49sUyWFGSyiPOaqb0CoLKMRqMerzPWkd3vI4KzkDOzLO0dP5qg5nMA9PLGCO/aK7m
I0qjqzxgEzj7VBJLNwXjfb4iZJ+lUPMN2QsIDDGN+1C5dZU39SrOTOTgAA/0Cl4e491G5gBcbECJ
FX2mcHucYLTBCSQdygAgd65gZYOVFuIHjzNAWEZi7OgkzE/tFG4i8sa2KooIPsamLoLYSMyW7Rv8
6oRLaWZgjbkDIHWPepjlStnVpZMhGBBHX9ak/EXG0G3GckEbdhPfv0q7JcQr+Ha47OVicwNgP4ph
oVVUkZOATE0xLXLUgtJEw2QPlSPbUgu4J674B2+1Q+K67SKxKn0iTJAA96j+JVrxtMrK/SRie3j5
0JFwnlHS6uJwNwd/OaI4bQ4L5YnVnf3pnZczwFw24BvtHRgDG+RP6de1FrAaPVCkAb4xt/ulPDs5
Ku4gMWEwMnr5qi24RVViADiDH9FUAW+WrcogmN+k0AGAfXdENkZnT4mp3bzXFYIzAkwoGIHcnqT2
6UV9Vv8A+gzGMmJHmiW5bjcTYdGUK3YbFe1H8OWfmu4ZyZmck1bSiCVlQN2bFDR+Uw1SCD6pn96W
teXG0j3Cxkz1UTUzdtC3cZS2gHSXUYHie/tNB7YW1dCMdd1Se2o+PlNZmL3LdtGaUtiEUAACkQkz
TaG5oGlla2RBInf6VK6SAi28aR6T28j6dt+1T4dSjx/i+DWwOhLEjU4yxLbU4WNY7VgW2DnAU6if

arpdQawqSVMREz7Qc0eYHD6BqYYOrAiuuXEs6Q2lQQYkRt/s05SMJcZi5ULqAHpnaTuSOp7dKHD2
DaBU/AwyPrT8Pf5wkDluN1wRHimLN62w3YjJ+1PS5yZY1lAsQIwsCsl682jVbwrOVQDAMbse+TA6
b1fVcW3cNwQ0envBqV1FK2EQyEtwfckk0hJ4Z7d26lwNrYicgnB+Vb3a6LnoHoU+onqPvWYWZrUS
wbUVDCAFAGSemferKfkTptgsVWO5mluXBbt6ssTmsx4m5+IBDTbBgxs3kfStTIrMVJwDMDMdP786
lVy1d8JstxBbg6yswzd+h+WYml4fhjaxHpbEd6NhDYtsGnSBqA7e1US8HLlpGnGomZHiiR7SuXyl
tWtBTmFB6gbmBsO3entILwDBdJOCvmilq0qg5M7REH51weLnL0SCfUe1Pi/VGsi3hiNXRev8Vmuc
QVAa0qnUcA9R38eOtUUXNeQFtmVK438UVtWrYAI9R2GBPzqfSd4BXDWl0gqzYAiQM9fFL+HXQU1S
Z1CcZ64qulgwACx896zjhXvBdQ+Ab+epJ71Ula3wxUa4wBknaKncuMmu3blSIAgdep/iqG6lsLrk
mQJifnR1FCWuRqnACzOP7mi/CW3/ACG50LHUCJqioo+Ihff70qcRbu2muKSdIkiII7VB7l1tHKdg
QJYjAnsB2Hc70oum0rbUelg7dApmpsJDATI9K4/U/pge9IyG+i6zAIhgBOZ6UeeloLqdxMrqA3je
otlHDaVkiBsKcgtr0AqZ3I3HfGaDtdNyV9SruWzIjoelSvarjXF0TnSJ2A6mO579OlVMhR7qonMu
toWSCJnV9/pQvXXs2le5a06vhR2hyO8AY+ddftO5tuvx2+3TzUjbe6+q4zO+xLZNIpJswu2uIhXD
LiNJOD86rduFEaA8rEnvnMeY70icKTiJqsFUEKGG0ntTFi+2a1xDc8lx+Wx2OSo96Y8PcvSrKD6i
TA3PSfYbVZbNsEy0AeCaF25aRSGbTHpkiY8HsYpfhKzSmzrthGaVHpOJpbtwoCqkalURIksfsBvT
sLjFStwKBBBB+LG0dachGuxEsBkUVO0xuhmdVDgQTG9Frdy6SAIDIFIiTG8f3tXB0vs6WrfM0/FB
9CDyxpE4y0TpYMoGAwMg/pTTOzpZ5WoAasQRVCypbJASB/kDP/lSbWbaxpddUxHpI7Y3E0LfDPbu
cxplz6icapofDW2W4SxXRowDPTuKVeHWBrfCiBOceKoxDq2vUoXqSNvp1pWsqbSqDptQRAyIP9/e
gjfutaJRSFKhdC6QSZ3J8AfvVOH4o3JDALcjoBDfrsaF6xi3E4GnPbpQWwZBFXKTbUeb0Ml4BTnW
D1/sY8ULt/SGjTrUDB3JPb6n5Ubdrlo6hok7gxmmAVrjHTJG84n2NRdBeId+HZm1So+CcHt8qzOr
PeD2yw0iAxwT5P27VqDobhQCCR0yMfWjrDJgBRnpvHX2/wB0uird6xq0gAESPeojhXdF1/Agx0Hk
+570lsXefzTOcET0rQSFLl9KoMhu3mnByXFhEzEnSNRgCepqa3XvF0KwGBCsMfqKLX7CKEdmkGcg
kj3G9V12wisNOk7FZM0RmAvLY/DklbUyUgZ+9FeHq5W4bss40gkaZ3Ht7Vy8Ui3RbDMpYAglcGdt
6X4Kjt1u0bWIw3TvXMxS0W0hWnTMSBJ3/ilvvcVVcgMdXqBJz2nxPTapcKzj8u4SynYnoaV2X0Zb
jm8RlrJOA4E+/wBaF8c0Mmkn1RJ2AHbyT17YrSSApAVZG4Bz/FHVpIgfF10zFLWkbP5NkK/RoUb1
d7y2h6giYmSS2O8VJDcLjUsW9jO8+9IbV25rU7M0tAyY2HsO1T6RNcP/2c==
=_NextPart_01C9C26D.B1A27E50 Content-Location:
file:///C:/9175B115/gioithieu_files/filelist.xml Content-Transfer-Encoding: quoted-printable
Content-Type: text/xml; charset="utf-8" =_NextPart_01C9C26D.B1A27E50
ADDISON
(A Đich Sâm Chứng - Addison)

D= o nhiều nguyên nhân: miễn dịch, lao hạch phá hại các bộ phận (trên = 90%) 2 bên tuyến thượng thận làm cho sự phân tiết của
tuyến thượng thận không đầy đủ, gây ra bệnh. Còn được gọi là ‘Mạn Tính Thận Thượng Tuyến B&igr= ave; Chất Cơ Năng Giảm
Thoái Chứng’. Bệnh này thuộc phạm vi bệnh ‘Hắc Thư’, ‘Can Huyết Lao’, ‘Nữ Lao Đản’, ‘Nuy Chứng’ của YHCT.
Biểu hiện lâm sàng gồm: mỏi mệt, không có sức, tinh thần buồn chán, biếng ăn, sút cân, sắc da xám.
Đối với bệnh mạn tí= nh, vỏ thượng thận bị suy, trừ trư̖= 1;ng hợp phản ứng của cơ thể hoặc g&aci= rc;y ra những hiện tượng nguy
hiểm thì c&oac= ute; thể dùng đông dược để điều trị. Hiệu quả điều trị bằng đông dược kh&aac= ute; ổn định và ít tác dụng phụ= ;.
Nguy&ecirc= ;n Nhân
Bệnh có liên hệ nhiều đến tạng Tỳ và Thận. Biện chứng chủ yếu dựa trên khí hư huyết suy, Âm= huyết bất túc.
+= Do Tiên Thiên Bất Túc: ngũ tạng suy y̓= 1;u hoặc bố mẹ suy yếu, tuoỉ già suy yN= 71;u hoặc sinh dục quá mức, tinh huyết suy t̕=
3;n, hoặc khi còn ở trong thai không đượ= ;c nuôi dưỡng tốt, thai nhi bất túc, hoặc sinh xong dinh dưỡng thất thường, thủy cốc và tinh
khí không phát triển, khiến cho dưỡng chất không đủ, tinh khí bất túc, ngũ tạng su= y yếu mà gây nên bệnh.
+= Do Lục Dâm Ngoại Tà: xâm nhập vào cơ thể, đình trệ lại không ch̗= 9;a trị khỏi, tà khí ẩn chứa lâu ngày làm cho chính khí bị tổn
thương làm cho khí huyết, tạng phủ= ;, âm dương đều suy gây nên bệnh.=
+= Do Ăn Uống Không Điều Độ: lao thương quá mức hoặc do bệnh nặng, bệnh lâu ngày, không điều trị đúng mức khiến cho T̘= 3;
Thận bị hao tổn, lâu ngày thì ph̐= 7;n khí sẽ bị tổn thương, phần dương bị tổn hại, huyết ứ kết lại ở bên trong, chính khí khó phục hồi
mà gây nên bệnh.
Chẩn Đoán Yếu Điểm
+= Nam bị nhiều hơn nữ, tỉ lệ lên đến 3/1.
+= Lứa tuổi từ 30 – 50 tuổi.
+= Sắc da ở vùng vú, bộ phận sinh dục m̐= 7;u xanh xám.
+= Có thể bị chóng mặt, hoa mắt, hồi hộ= ;p, buồn nôn, nôn mửa, ăn ít, bụng trướng, bụng đau là những chứng trạng chính. Ngoài ra
có thể bị mất ngủ, móng tay không mọc, cơ bắp nhão, teo
Triệu Chứng Lâm Sàng
S= ách ‘Hiện Đại Trung Y Nội Khoa Học’ ch= ia thành 2 loại: Tỳ Thận Dương Hư và Can Thận Âm Hư.
+ Tỳ Thận dương hư: có các chứng trạ= ;ng chủ yếu sợ lạnh, tay chân lạnh, ph&acir= c;n lỏng, nước tiểu trong, nhiều, phù toàn thân,
tình dục giảm, lông t&oacu= te;c không mượt, rụng lông ở âm bộ và nách, phái nam thì liệt dươn= g, hoạt tinh, phụ nữ thì tử cung
lạnh, = 273;ái hạ lượng nhiều, vô sinh, chất lưỡi nhạt, lưỡi nhạt, có dấu răng, rêu lưỡi nhuận, hoạt, mạch Trầm,Tế mà Nhu, Nhược.
+ Can Thận âm hư: có các chứng trạng như hoa mắt,= tai ù, tay chân tê dại, ngũ tâm phiền= nhiệt, bụng trướng, táo bón, di tinh, mồ
hôi trộm, phụ nữ có thể thấy ngực căng, vú có hạch, lưỡi hồng, tân dịch ít, rêu lưỡi vàng mỏng, mạch phần lớn là Huyề= ;n, Tế hoặc
Tế Sác.

S= ách ‘Bì Phu Bệnh Trung Y Liệu Trị Học̵= 7; phân làm hai loại:
+ Thận Khí Bất Túc, Ứ Huyết Ngưng Trở: Sắc mặt xám đen, sợ lạnh, suy giảm tình dục, liệt dương, bế kinh, hay quên, đờ đẫn, chỉ
thích nằm, lưỡi nhạt, có điểm ứ huyết, lưỡi trắng nhuận, mạch Vi Tế.
+ Tỳ Hư Bất Túc kèm Ứ Huyết: Sắc mặt v&agrav= e; da đều đen, mệt mỏi không có sứ= c, đầu váng, hoa mắt hoặc đứng thẳng thì
muốn ngã, ăn uống kém đi, muốn nôn, nôn mửa, lưỡi nh̐= 1;t, rêu lưỡi trắng, mạch Trì, Hoãn.
Đi= 873;u Trị
D= ựa theo kết quả biện chứng, phương pháp chữa là: bổ hư, h&oacu= te;a ứ.
+ Thận Khí Bất Túc: Ôn Thận, tráng dương, hóa ̗= 3;. Dùng bài Tứ Vật Hồi Dương Ẩm gia giảm: Cao ly sâm (Đảng sâm) 10g (nấu
riêng trước), Phụ tử (chế), Bào khương, Chích thảo, Đào nhân đều 6g, Sơn dược, Sơn thù nhục, Đan sâm, Hoạt huyết đằng đều 1=
2g, Phục linh, Đơn bì, Trạch tả đề= ;u 9g. Sắc uống (Bì Phu Bệnh Trun= g Y Liệu Trị Học).
+ Tỳ Hư Bất Túc: Ôn dương, kiện T= 7923;, hòa Vị, giáng nghịch. Dùng bài D= 883; Công Tán gia giảm: Đảng sâm, Bạch truật,
Phục linh, Trần bì đều 10g, S= 17;n dược, Biển đậu (sao) Bán hạ (ch= 871; Gừng), Cửu hương trùng đều 12g, Địa hoàng (can), Cúc
hoa, Đan sâm đ= ;ều 15g, Đào nhân, Giáp châu (Xuyên sơ= ;n giáp) đều 6g. Sắc uống (Bì Phu Bệ= ;nh Trung Y Liệu Trị Học)
T= heo sách ‘Hiện Đại Nội Khoa Trung Y Học’:
Phương thuốc cơ b= 843;n điều trị loại Tỳ Thận hư là=
&= #272;ảng sâm 60g, Hoàng kỳ 60g, Kê huyết đằ= ;ng 20-30g, Tang ký sinh, Thỏ ty tử đều 18-24g, Tục đoạn 24g, Lộc giác giao,
Bổ cố= ;t chỉ, Đỗ trọng đều 16-20g, Kê n̕= 7;i kim, Giá trùng (Địa miết), Bồ ho&agrav= e;ng (sống), Hổ phách (mạt) đều 10g. =
Phương thuốc cơ b= 843;n trị Can Thận âm hư là:
=
Sa sâm 16-24g, Tục đoạn 24g, Bạch thược 12-18g, Sinh địa, Kỷ tử, Đỗ trọng, Nữ trinh tử, Hạn liên thảo đều 12g, Quy thân, Miết
trùng, Bồ hoàng (sống), Kê nội kim, Hổ phách (tán nhuyễn) đều 10g. Ngoài ra, nếu có các ch̗= 3;ng kèm theo thì tùy chứng mà gia
giảm.
S= au khi điều trị theo những nguyên tắc nêu trên, có 80% bệnh nh&ac= irc;n biến chuyển tốt ở các mức độ khác nhau. Chứng trạng
lâm sàng giảm nhẹ hoặc biến mất, lượng 17 Steroid, 17-= KS trong nước tiểu trong 24 giờ tăng cao so v̕= 9;i trước khi điều trị, có
trường hợp hồi phục đến mức độ bình thường.
Có thể dùng thêm các bài thuốc sau:
+ Tả Quy Ẩm gia giảm: Chế phụ phiến, Sơn thù nhục đều 5g, Quế chi 3g, Thục địa, Sơn dược, Thỏ ty tử, Bổ cốt chỉ, Tiên linh tỳ, Lộc
giác sương đều 9g, sắc uống (Hiện Đại Nội Khoa Trung Y Học).
+ Tả Quy Hoàn gia: Đan sâm, Tam thất, Quy bản giao, Cam thảo, sắc uống (Hiện Đại Nội Khoa Trung Y Học).
+ Đương Quy Thang: Đương quy, Nhục quế, Mạch mô= n, Đại hoàng, Nhân trần, Hoàng cầm, Hoàng kỳ, Can khương, Xích phục

linh, Thược dược, Hoàng liên, Thạch cao, Nhân sâm, Chích cam thảo. S= 855;c uống (Hiện Đại Nội Khoa Trung Y Học).
+ Bạch Truật Thang: Bạch truật, Quế tâm, Đậu khấ= ;u, Chỉ thực, Can cát, Hạnh nhân, Chích c= am thảo. Sắc uống (Hiện ĐN= 41;i
Nội Khoa Trung Y Học).
Châm Cứu
+ Dùng các huyệt: Tỳ du, Vị du, Thận du, Bá hội. Châm bổ, khi đắc khí, lưu kim 30 phút. Trừ huyệ= ;t Bá hội ra, sau khi rút kim, cứu
thêm 5-10 phút. Mỗi ng&agr= ave;y trị một lần (Bì Phu Bệnh Trung Y Liệu Trị Học).
Tham Kh= 843;o
S= ở nghiên cứu YHCT tỉnh Cát Lâm dùng cao nấu bằng thân và lá Sâm Cát Lâm 20= %, Ethyl Alcohol (C2H5OH) điều trị 18
trường hO= 07;p suy thượng thận mạn tính, có hiệu quả rõ rệt 4 trường hợp, chuyển biến tốt 9 trường hợp (trong đó có 4 trường hợp
hiệu quả). Biểu hiện của những trường hợp có kết quả là: thể trọng, huyết áp, nồng độ đường huyết và Natri trong huyết tăng lên, vỏ
thượng thận và ACTH được cải thiện, sắc da giảm nhẹ. Thuốc cao này c&oacu= te; hiệu quả đối với những bệnh nh&aci= rc;n chức
năng vỏ thượng thận bị suy thời kỳ đầu hoặc thường thay đổi. Khi ứng dụng cho d&u= grave;ng chỉ loại thuốc cao này thì có t&aacu=
te;c dụng hồi phục nhất định. Đối với bệnh nhân ở thO= 01;i kỳ cuối hoặc không phải là thay đổi thường xuyên thì nên dù= ng phối
hợp với kích thích tố vỏ thượng thận nhưng có thể giảm lượng thích hợp. Đi= ều này cho thấy thuốc cao nấu bằng lá và cây Nhân sâm
có một số th&ag= rave;nh phần có tác dụng tương tự như kích thích tố vỏ thượng thận.
Thẩm Thị dùng phép bổ Thận để điều trị 7 trường hợp công năng dự trữ của vỏ thượng thận hạ thấp (bệnh Addison), trong đó có một
trường hợp chứng = trạng không rõ, chỉ thấy da, môi có sắ= ;c đen, lưng ê ẩm hoặc sợ lạnh, 6 trường hợp còn lại có chứng trạng
Thận hư. Dựa theo nguyên tắc Âm Dương hỗ căn, Dương hư lâu thì tổn thương đến Âm, vì vậy điều trị chủ yếu là cùng bổ cho Âm
Dương. Dùng Thục địa, Sơn thù, Sơn dược, Bổ cốt chỉ, Đỗ trọng, Thỏ ty tử, Ba kích nhục, Kỷ tử.
Sau khi điều trị, có 6 trường hợp sắc tố đen giảm, sức khỏe chuyển biến tốt. Trong 4 trường hợp trước khi điều trị thí nghiệm v= 873;
sự dị thường của vỏ thượng thận thì có 3 trường hợp thu được sự cải thiệ= n. Sau khi tiêm ACTH thì tần suất của tế bào bạch cầu ưa
Basơ cũng tiến b= 897; rõ rệt, dựa theo thí nghiệm hưng phấn ACTH tiêm liên tục 2 ngày, trưN= 99;c khi điều trị người ta làm trắc
nghiệm 14 lần thì phản ứng không yN= 71;u mà lại chậm kéo dài. S= au khi điều trị chỉ còn một trường hợp khác thường, còn lại đều
có sự chuyển biến tốt rõ rệt.= span> Dựa theo kết quả này, phương pháp bổ Thận để đi̓= 3;u trị bệnh Addison khác với liệu pháp xử
dụng cách thay th= 871; kích thích tố. Sau khi bổ Thận, công năng dự trữ vỏ thượ= ;ng Thận của bệnh nhân đã đạt được sự hồi phục
ở các mO= 13;c độ khác nhau. Vì v̑= 3;y, những bệnh nhân bị bệnh Addison ở mức độ vừa thì phương pháp điều trị bằng Đông
dược đạt được hệu quả r= 7845;t tốt (Hiện Đại Nội Khoa Trung Y Học).

ALZHEIMER
N= ăm 1907, Gs Alois Alzeimer người Đức, lần đầu tiên đã mô tả về ch̗= 3;ng trạng của bệnh này ở một phụ nữ 55 tuổi, vì vậy tên

ông được dùng để đặt cho tên bệnh.
B= ệnh được định nghĩa trên thực th= 875; lâm sàng và giải phẫu bệnh. Về lâm sàng đây là sự sa sút trí nhớ hoặc mất trí, bệnh nhân
không còn khả năng lý luận,= suy nghĩ. Sự sa sút này ti&= #7871;n triển châm trong nhiều năm.
V= ề giải phẫu, bệnh có sự teo lan toả của vỏ não với sưn giãn rộng hệ thống não thất một cách= thứ phát.
B= ệnh thường gặp ở người cao tuổi: tr&eci= rc;n 70 tuổi là 10%, hiếm gặp ở người dưới 55 tuổi (0,05 ~ 0,1%), tần suất bệnh tăng
dần từ 0,5% ở tuổi 65 đến 5% ở tuổi 75 và 20% sau tuổi 85.
Đông Y xếp vào loại Lão Ni&ecir= c;n Tính Si Ngai (Dại Khờ nơi người lớn tuổi), Vô Trí, Văn Trí.
= o:p>
Nguy&ecirc= ;n Nhân
T= uy chưa rõ nhưng theo các nhà nghiên cứu, có một số nguyên nhân thường được nhắc đến= :
.= Môi sinh (thuốc trừ sâu, môi trường ô nhiễm…).
.= Bệnh tự miễn dịch.
=
.= Sử dụng nhôm (được t&igrave= ;m thấy trong não bị lão hoá).
.= Rối loạn ở đường dẫn truyền thần kinh liên quan đến trí nhớ.
.= Di truyền (khoảng 10%).
Theo Đông Y:
Do ti&e= circ;n thiên bất túc, do tuổi già, nội thương do thất tình, ăn uống không điều hoà.
Triệu Chứng
Kh̖= 3;i đầu bởi nhiều rối loạn nhẹ, sau đó là trí nhớ giảm dần và không hồi phục được.
B= 879;nh diễn tiến qua bốn giai đoạn:
Bư= ớc đầu là khó khăn trong việc nhận biết được những gì mới, rối loạn về ngôn ngữ, đặc biệt l&agrav= e; tìm chữ để nói, thay đổi
nhân c&aacute= ;ch, có khi trở nên hung hăng, khiêu khích.=
Bư= ớc thứ hai là không thể nhớ nổi, hay quên rồi dần thành đãng trí, thờ ơ. Bệnh nhân không tự chăm sóc được cho mình kể cả ăn
mặc, vệ sinh. Rồi không phân biệt được sáng, chiều, tối, không còn đọc được, không hiểu người khác nói gì, không nhận r= a người
thân, hoàn toàn mất hết nhận thứ= ;c. Có thể bị ảo giác, ảo tưởn= g, dáng đi thay đổi, run rẩy nhưng hiếm khi bị run lúc nghỉ, đều và
nhanh. Giai đoạn nặng hơn, bệnh nhân không thể đi được, không làm được bất cứ việc gì thậm chí không thể nuốt và ăn được. Giai
đoạn cuối, bệnh nhân bị hôn mê và chết do rối loạn di= nh dưỡng, nhiễm trùng thứ phát, bệnh lý tim mạch…
Thư= ;ờng bệnh diễn tiến khoảng 8 ~ 10 (có khi đến 25 năm).
Theo Đông Y

=
Tr&e= circ;n lâm sàng thường gặp các loại sau= :
+ Do Can Khí Uất Kết Kèm Đờm Trệ: Dễ tức giận, Tâm phiền, uất ức, không muốn nói, hông sườn đầy tức, đau, lưỡi bẩn, rêu lưỡi
dầy, nhớt, mạch Hoạt.
Đi= ều trị: Sơ Can, lý khí, hoạt huyết, hoá đờm. Dùng bài Can Uất Phương Gia Vị: Xuyên khung, Đan sâm đều 15g, Đào nhân, Hồng
hoa, Xích thược, Hương phụ đều 12g, Bán hạ, Sài hồ, Trần bì, Thanh bì, Thạch xương bồ đều 9g. Sắc uốn= g.
(Hư= ;ơng phụ, Sài hồ, Thanh bì sơ Can, giải; Trần bì, Bán hạ, Thạch xương b= 891; thấm thấp, hoá đờm. Ngoài ra, Thạ= ;ch xương
bồ còn khai khiếu, tỉnh thần; Xuyên khung, Đào nhân, Hồng hoa, Đan sâm, Xích thược hoạt huyết, hoá ứ).
Ho̐= 3; thịnh thêm Chi tử, Đơn bì đều= 9g; Huyết hư thêm Đương quy 9g, thay Xích thược bằng Bạch thược; Tỳ hư thêm Bạch truật,
Phục linh đều 9g, Cam thảo 6g.
C= hâm Cứu
Ch&a= circ;m Bá hội, Tứ thần thông, Thái xung, Tam âm giao, Phong long.
(B&aacu= te; hội, Tứ thần thông khai khiếu, tỉnh thần, tăng trí nhớ; Thái xung sơ Can, giải uất; Tam âm giao hoạt huyết, hoá ứ; Phong
long thấm thấp, hoá đờm).
Ch&acir= c;m lâu ngày, có thể thay đổi dùng các huyệt trên đầu sau đây: Thượng tinh, Tiền đỉnh, Hậu đỉ= nh, Cách du, Can du, Hồn
môn, Tỳ du. Hoả th̔= 3;nh dùng Hành gian thay Thái xung, thêm Hiệp khê. Huyết hư thêm Cách du, Can du; Tỳ hư thêm Túc tam lý;
Hông sườn đau thêm Chương môn.
+ Ca= n Thận Âm Hư Kèm Đờm Trệ:
Bệ= ;nh kéo dài, chóng mặt, đầu vángtê và rung chân tay, trí nhớ giảm, chậm chạp, mắt không còn th̐= 7;n (dại), da mặt kém tươi, mồ
hôi trộm, da khô, tức giận bất thường,= run hoặc co rút cơ. Nặng hơn thì không đi lại được, có khả năng liệt nửa người, khó nói, lưỡ=
;i đỏ tối, rêu lưỡi trắng nhạt, mạch Tế Sác.
= 2;iều trị:
Tư= bổ Can Thận, hoạt huyết, hoá đờm. Dùng bài Lục Vị Địa Hoàng Hoàn Gia giảm: Thục địa, Phục linh đều 15g, Sơn thù du, Đơn
bì, Trạch tả, Xích thược, Bạch thược, Xuyên khun= g, Hồng hoa đều 12g, Đào nhân, Thạch xương bồ, Viễn chí đều 9g. Sắ= c uống.
(ThO= 09;c địa, Sơn thù bổ ích Can Thận; Bạch thược dưỡng Can huyết, nhu Can; Ph= 7909;c linh, Trạch tả, Viễn chí và Thạch
xương bồ thấm thấp, hoá đờm. Viễn chí Thạch xương bồ khai khiếu, ích trí; Phục linh kiện Tỳ, tỉnh thần; Trạch tả dẫn hoả xuống; Đ=
17;n bì, Xích thược, Xuyên khung, Hồng hoa và Đào nhân hoạt huyết, hoá ứ).
Tỳ= ; hư thêm Bán haÏ, Sơn dược đều 9g, Trần bì 6g. Âm hư hoả vượng th&eci= rc;m Tri mẫu và Hoàng bá 9g. váng đầ= ;u chóng
mặt thêm Từ thạch 12g, Thiên ma, Câu đằng, Nữ trinh tử đều 9g. HN= 85;ng khô, táo bón thêm Thiên hoa phấn, Bá tử nhân, Tang
thầm. Lưỡi cứng khó nói thêm Trân châu mẫu, Bá= ch hợp đều 12g. Liệt nửa người, t&ecir= c; tay chân, thêm Kê huyết đằng, Đan

sâm đều 15g, Đương quy, A giao đề= ;u 9g.
C= hâm Cứu
Can = du, Thận du, Chí thất, Tứ thần thông, Bá hội, Tam âm giao, Phong long.
= p>
(Can du, Thận du, Chí thất dưỡng Can Thận, chấn tinh, ích trí. Cứu Tứ thần thông, Bá hội dẫn âm lên tuỷ hải, khai khiếu, ích trí. Tam
âm giao hoạt huyết, hoá ứ; Phong long táo thấ= p, hoá đờm).
Tỳ= ; hư thêm Túc tam lý; Âm hư hoả vượng thêm Dũng tuyền; Đầu vá= ng, chóng mặt thêm Phong trì; Họng khô, táo bón thêm
Chiếu hải, Chi câu; Mắt mờ thêm Ấn đường. Mồ hôi trộm thêm Âm khích. Hay gi= 7853;n dữ thêm Hành gian.
+ Tỳ Thận Dương Hư Kèm Đờm Trệ:
Di chuyển chậm, mất trí nhớ lẫn nhân cách, nói khó, nặng hơn thì kh&ocirc= ;ng nói được, không suy nghĩ gì được, nói lộn xộn, mất trí
= nhớ, tê chân tay, lưỡi tối nhạt, rêu lưỡi trắng, mạch Tế, Hoạt Tế, Sáp.
Điều trị:
&= Ocirc;n Thận, kiện Tỳ, hoá đờm, tán ứ. D&ugrav= e;ng bài Phụ Tử Nam Tinh Uất Kim? Thang: Sơn th&ug= rave; du, Uất kim,
Xuyên khung, Xích thược, Đào nhân đều 12g, Chỉ xác, Đởm nam tinh, Hồng hoa đều 9g, Nhục qu= 871;, Phụ tử đều 6g.
(= Nhục quế, Phụ tử, Sơn thù ôn Thận, kiện Tỳ; Vì trí nhớ và suy nghĩ dựa trên sức ấm của mệnh môn hoả và chức năng của Tỳ, 3 vị
thuốc này có tác dụng ích tr&iacute= ;; Đởm nang tinh, Chỉ xác hành khí, hoá đờm; Xuyên khung, Đào nhân, Hồng hoa và Chỉ xác
hoạt huyết, hoá ứ.
C= hóng mặt, ù tai thêm Tang k&yacute= ; sinh 12g, Câu kỷ tử, Thiên ma, Tục đoạn đều 9g. Mệt mỏi, không c&o= acute; sức thêm
Hoàng kỳ 15g, Đảng sâm, Bạch truật đều 9g, Cam thảo 6g.
Châm Cứu
Tỳ du, Thận du, Chí thất, Tứ thầ= ;n thông, Bá hội, Tam âm giao, Phong long.=
(= Tỳ du, Thận du, Chí thất ôn Thận, kiện Tỳ, tăng nguồn hoá sinh trí nhớ; TO= 13; thần thông, Bá hội đưa dương lên bể tuỷ, khai
khiếu, ích trí; Tam âm giao hoạt huyết, hoá ứ; Phong long t&aacu= te;o thấp, hoá đờm).
C= hóng mặt thêm Phong trì; Ù tai thêm Thính hội, Nhĩ môn; Mệt mỏi, thiếu sức thêm Túc tam lý; Mắt m̖= 1; thêm Ấn đường; Dễ tức
giận thêm Hành gian.
+ Tâm Tỳ Đều Hư:
L= ẫn lộn, không phân biệt được, buồ= ;n sầu, hay khóc, trầm tư, nói khó, = 3;i đứng chậm, tinh thần mệt mỏi, tự ra mồ hôi, không
có sức, hồi hộp, sợ hãi, hơi thở ngắn, biếng ăn, lưới nhạt, rêu lưỡi mỏng, mạch Tế, Nhược.
Điều trị:
D= ưỡng Tâm, kiện Tỳ, an thần, ích trí. Dùng bài Dưỡng Tâm Th= ang: Nhân sâm, Mạch môn, Toan táo nhân đều 12g, Đương quy,

Thục địa, Si= nh địa, Phục linh đều 9g, Bá tử nhân, Ngũ vị tử đều 6g, Cam thảo 3g= .
(= Nhân sâm, Phục linh hợp với Cam thảo kiện Tỳ, ích khí, ích trí, bổ não; Mạch môn, Toan táo nhân, Đương quy, Sinh địa, Thục địa,
Bá tử nh&acirc= ;n và Ngũ vị tử tư âm huyết, dưỡng Tâm, an thần, ích trí).
N= ói lẫn lộn thêm Thạch xương bồ, Long xỉ, Uất kim; Thấp ngăn trở trung tiêu, bỏ Đương quy, Bá tử nhân, Toan táo nhân và Ngũ vị
tử, thêm Hoắc hương, Bội lan, Thạch xương bồ và Bạch đậu khấu đều 9g. Lưỡi đỏ, mN= 41;ch Sác thêm Hoàng liên 9g. Huyết ứ,
thêm Đan sâm 9g, Hổ phách 3g.= Đờm nhiều thêm Thạch xư)= 7;ng bồ, Viễn chí, Bán hạ và Trần bì đều 9g.
Châm Cứu
Tâm du, Cách du, Tỳ du, Chí thất, Bá hội, Tứ thần thông.
(= Tâm du, Cách du, Tỳ du dưỡng Tâm Tỳ, tă= ;ng trí nhớ; Chí thất bổ tuỷ hải, tăng trí nhớ; Bá hội, Tứ thần thông dẫn khí lên tuỷ hải,
khai khiếu, ích trí (tăng trí nhớ).=
+ Can Dương Thượng Cang:
N= hức đầu, chóng mặt, mặt đỏ, mắt đỏ, bứt rứt, ngủ không ngon giấc, = ngủ hay mơ, lưỡi cứng, khó nói, tê tay chân, khó cử động
miệng và mắt, liệt nửa người, lưỡi đỏ, rêu lưỡi trắng hoặc hơi vàng, nhờn, mạch Tế Sác.
Điều trị:
B= ình can, tiềm dương, tỉnh thần, khai khiếu. Dùng bài Thiên Ma Câu Đằng Ẩm gia vị: Tang ký sinh, Toan táo nhân đều 12g, Thạch
xương bồ, Bạch thược, Câu kỷ tử, Thiên ma, Câu đằng, Đỗ trọng, Ngưu tất, Dạ g= iao đằng, Hoàng cầm, Ích mẫu thảo = 273;ều
12g,Thạch quyết minh, Chi tử, Phục linh đều 6g.
(= Thiên ma, Bạch thược, Câu đằng, T= hạch quyết minh bình Can, tiềm dương; Hoàng cầm, Chi tử thanh Can tả hoả; Tang ký sinh,
Bạch thược, Câu kỷ, Đỗ trọng tư âm, bổ Thận, chế dương; Toan táo nhân, Thạch xương bồ, Dạ giao đằng, Phục linh dưỡng Tâm, an
thần; Thạch xương bồ tỉnh thần, khai khiế= u; Ngưu tất, Ích mẫu thảo hoạt huyết= , hoá ứ).
Táo bón, nước tiểu đỏ thjêm Đại hoàng 6g; Mang tiêu 6g; Hông sườn đau thêm Thanh bì 9g, Diên hồ sách 15g; Hồi hộp không yên
thêm MN= 51;u lệ, Long cốt đều 12g.
Châm Cứu
Bá hội, Tứ thần thông, Phong trì, Tam âm giao, Huyền chung.
= p>
(= Bá hội, Tứ thần thông, Phong trì bình Ca= n, tiềm dương, tỉnh thần, khai khiếu; Tam âm giao= , Huyền chung tư âm chế dương, ích
Can Thận, bình Can).
Táo bón thêm Chiếu hải, Chi câ= u. Nước tiểu đỏ thêm Âm lăng tuyền; Hông sườn đau thêm Thái xun= g; Bứt rứt không yên thêm
Đại lă= ng; Mặt đỏ, mắt đỏ, bứt rứt kh&oc= irc;ng yên thêm Hành gian; Khó ngủ, ngủ hay mơ thêm Đaị lăng).
+ Tâm Hoả Vượng:

&= #273;au đầu, bứt rứt, mặt đỏ, môi đỏ, khó ngủ, ngủ hay mơ, nói năng lẫn lộn, nói cười huyên thuyên, lo âu, không phân biệt thân
que= n, nước tiểu vàng, táo bón, lư̖= 5;i đỏ, nhất là đầu lưỡi, r&ecirc= ;u lưỡi hơi vàng, mạch Sác.
Điều trị:
T= hanh Tâm, tả hoả, an thần. Dùng bài Tả Tâm Thang hợp với Đạo Xích Tán: Sinh địa 30g, Từ thạch, Huyền sâm đều 15g, Long cốt
12g, Hoàng cầm, Chi tử, Đơn bì, Uất kim đều 9g, Đại hoàng, Mộc thông, Đạm trúc diệp đều 6g, Hoàng liên, Cam thảo tiết đều 3g.
=
(= Hoàng liên, Hoàng cầm, Chi tử, Đại hoà= ng, Mộc thông và Đạm trúc diệp thanh Tâm, tả hoả; Từ thạch, Long cốt tr̐= 5;n kinh, an
thần; Sinh địa tư âm huyết cO= 11;a Tâm và thanh nhiệt, tránh cho âm khoong bị tổn thương vì tác dụng đắng của các vị thuốc khác;
Huyền sâm thanh hư nhiệt; Đơn bì, Uất kim hoạt huyết, hoá ứ; Mộc thông, Đạm trúc diệp, Cam thảo tiế= ;t lợi thấp, thanh trường Vị,
dẫn tà khí thoát ra đường tiểu).
= o:p>
M= iệng và họng khô thêm Mạch môn, Thiên môn, Bách hợp đều 12g, Thạch hộc = 9g; Mất ngủ, hay mơ thêm Toan táo nhân, Dạ
giao đằng đều 12g, Phục thần 9g.=
Châm Cứu
Thông lý, Đại lăng, Bá hội, Tứ thần thông.
(= Thông lý, Đại lăng thanh T&acir= c;m, tả hoả, trọng trấn, an thần; Bá h̕= 7;i, Tứ thần thông an thần, khai khiếu).
Đầu đau thêm Đầu duy, Thái dương, Ấn đường (Thông thiên). Bứt rứt nhiN= 73;u, khó ngủ, hay mơ châm ra máu Lao cung, Thiếu
xung. Nói xàm, cử động vô ý thức châm ra máu Lao c= ung và Thiếu xung. Suy nghĩ lung t= ung, lo âu châm ra máu Ẩn bạch. Nước
tiểu vàng thêm Trung cực. Miệng và họng khô thêm Chiếu hải.
+ Đờm Trọc Che Lấp Thanh Khiếu:
N= ặng đầu, da mặt vàng bủng, phù thủng, mệt mỏi, ngủ mê mệt, thở khò khè, nói năng lẫn lộn, không phân biệt được tốt xấu, vui
buồn lẫ= ;n lộn, không chú ý đến sự hiệ= ;n diện của người khác, khạc nhổ đờm, bụng đầy trướng. Nặng hơn thì mất cảm giác, không
thể tự làm những công việc của riêng mình (ăn uống, tiêu tiểu…), lưỡi nhạt, nhờn, mạch Hoạt, Nhu.
Điều trị:
K= iện Tỳ, hoá đờm, tỉnh não, khai khiếu. D&ugrav= e;ng bài Tẩy Tâm Thang: Nhân sâm, Toan táo= nhân, Phục thần đều 12g, Bán
hạ, Thạch xương bồ đều 9g, Trần bì, Thần khúc, Cam thảo đều 6g, Phụ tử 3g.
(= Bán hạ, Thạch xương bồ, Trần bì ho&aac= ute; đờm, tỉnh não, khai khiếu; Nhân s&acirc= ;m, Phụ tử, Cam thảo ôn và kiện Tỳ,
giúp cho Tỳ không bị đờm thấp làm tổn thương; Thần khúc giúp Tỳ vận hoá đờm thấp; Nhân s&acirc= ;m an thần, tăng trí nhớ; Toan
táo nhân, Phục thần dưỡng Tâm, an thần, tăng trí nhớ).
&= #272;ờm ngăn trở thêm Triết bối mẫu, Đ̖= 3;m nam tinh, Viễn chí đều 9g; Bụng đầy trướng, bỏ Nhân sâm, Phụ tử th&eci= rc;m

Toan táo nhân, Hoắc hương, Bội lan, Hậu phác, Lai phục tử, Chỉ xác , Mộc hương đều 9g.
Châm Cứu
Bá hội, Tứ thần thông, Phong trì,, Túc t= am lý, Phong long, Âm lăng tuy= 873;n.
(= Bá hội, Tứ thần thông, Phong trì làm nhẹ đầu, tỉnh não, khai khiếu; T&uacute= ;c tam lý kiện Tỳ để ngừa thấp trọc đình trệ; Âm
lăng tuyền thấm thấp; Phong long hoá thấp).
Đờm ngăn trở thêm Trung quản. Bụ= ;ng đầy trướng thêm Lương môn, Trung quản; Mệt mỏi không có sức thêm Túc tam lý; Ngủ
nhiều thêm Tam gian; N&oacu= te;i khó, nói lẫn lộn thêm Thông lý; Vui buồn thất thường thêm Thần môn, Ẩn bạch.
Điều Dưỡng
. Hướng dẫn người bệnh tập luyện để giữ càng lâu càng tốt nh̗= 9;ng hoạt động tối thiểu trong đời sống hàng ngày như dùng gậy khi di
chuyển, cầm đũa, muống…
=
.= Các chuyên viên về thần kinh đều thống nhất là bệnh nhân Alzhe= imer không mất hoàn toàn khả năng hiểu biết, vì vậy việc tập
luyện ở người cao tuổi để kích thích trí tuệ rất quan trọng.
= p>

BỎNG
ĐN= 41;i Cương
Bỏng là tổn thương do tác dụng trực tiếp của các yếu tố vật lý (nhiệt, bức xạ, điện…) và hoá học gây ra tr&ecir= c;n cơ thể. Da là bộ
phận thường bN= 83; tổn thương nhất khi bị bỏng, kế đến là các lớp sâu dưới ga (cân, cơ, xương, khớp, mạch máu, thần kinh) và
một số cơ quan (đư= 901;ng hô hấp, ống tiêu hoá, bộ phận si= nh dục)…
Theo YHHĐ, từ ‘Bỏng’ l= 847;n đầu tiên được nhắc đến trong tập ‘Corpus Hipocraticum’ của Hipocrate. = Từ năm 1938, Wilson
đề xuất dùng tên gọi bệnh bỏ= ;ng.
Tại Việt Nam, danh y Tuệ Tĩ= nh đã phân loại bỏng nước sôi, bỏng lửa và trong ‘Nam Dược Thần Hiệu’ ghi lại 19 phương thuốc trị
bỏng đơn giản.
Trong ‘Hành Giả= n Trân Nhu’ của Hải Thượng Lãn Ông ghi 6 phương thuốc trị bỏng nước sôi, bỏng lửa, bỏng dầu sôi.
Trẻ nhỏ dướ= i 5 tuổi bị bỏng chiếm 33-35%, trẻ dướ= i 16 tuổi chiếm 57-65%.
Đ&= ocirc;ng y gọi là Nãng Thương.
Tr&ecir= c;n lâm sàng, các sách giáo khoa Đ&ocirc= ;ng y phân làm ba loại chính là Thuỷ Nãng (Bỏng nước), Du Nãng (Bỏng do
dầu), Thiêu Thương (Bỏng do hơi nón= g, lửa…). Bỏng nước nhẹ nhất, bỏ= ;ng do dầu nặng hơn, còn bỏng lo nhiệt nặng nhất.
Tác Nhân Gây Bỏng= span>

+ Bỏng Do Nhiệt: thường gặp nhất, chiếm 84-93%. Chia thành hai nhóm: Nhóm do nhiệt khô (lửa, tia lửa điện, kim loại nóng chảy…)
chiếm 27-32% và nhóm do nhiệt ướt (nước sôi, thức ăn nóng sôi, d̐= 7;u mỡ sôi, hơi nước nóng…) chiếm 53-61%.
+ Bỏng Do Dòng Điện chia th= ành hai nhóm: Do luồng nhiệt có hiệu điện thế thông dụng (dưới 1000 volt= ) và do luồng điện có hiệu
điện th̓= 1; cao (trên 1000 volt). Sét đánh cũng gây bỏng do luồng điện có điện th̓= 1; cao.
+ Bỏng Do Hoá Chất (2,3-8%): gồm các chấy oxy ho&aac= ute;, chất khử oxy, chất gặm mòn, chất g&aci= rc;y độc cho bào
tương, chất làm kh&oci= rc;, chất làm dộp da. Trên lâm sàng được chia thành hai nhóm: Nhóm Acid ac= ids Sulfuric, Nitrics,
Chlohydric…) và nhóm Chất Kiềm (NaOH, KOH, NH4OH…). Bỏng do vôi là loại bỏng vừa do sức nhiệt vừa do chất kiềm (8,5-
11,6%)
+ Bỏng Do Bức Xạ: tia hồng ngoại, tia tử ngoại, = tia Laser…
ngoài ra, còn có bỏng do Nhựa đường, tai nạn giao thông…
Trong bỏng nhiệt, khi = mô tế bào bị nóng đến 43o-450C, sự sống của tế bào bị đe doạ.= Nếu nóng đến 46-47oC, lượng Adenosin
Triphotphat (ATP) giảm 50%. NN= 71;u nóng đến 50oC thì tổn thương c&ogr= ave;n có thể phục hồi, nóng từ 50-60oC thì các
thành phần Protein bị biến thoái, không thể phục hồi. Nếu nóng đến 60- 70oC thì m&oc= irc; tế bào bị hoại tử ngay khi tác nh&aci=
rc;n nhiệt tiếp xúc. Những vùng gần chỗ bị bỏng xuất hiện các rối loạn tuần hoàn máu và bạch mạch, tạo nên các men tiêu huO= 27;
Protein.
Phân loại
Bỏng được chia làm ba loại:
+ Bỏng độ I:
Da đỏ lên, chN= 81; ảnh hưởng đến lớp da ở nông nhất, vết bỏng lành nhanh nhưng da bị tổn thương có thể tróc ra sau đó vài ngày.
Rám nắng được xếp vào loại bỏng đ̕= 7; 1.
+ Bỏng độ 2:
Da bị tổn thư)= 7;ng sâu hơn, tạo bóng nước. Tuy nhiên một phần chân bì (phần sâu của da) vẫn còn nên da có thể t&aacut= e;i tạo
lại được. V&igra= ve; vậy, bỏng độ 2 thường lành, không để lại sẹo, trừ khi diện tích bỏng quá rộng.
+ Bỏng độ 3:
Huỷ hoại toàn b= ộ bề dầy của da. Vùng da bỏng có mầu trắng hoặc cháy sé= m. Nếu bỏng sâu có thể t= 899;i cơ và xương.
Bề sâu của vết bỏng tuy = quan trọng cho việc vết bỏng thành sẹo tốt hoặc xấu nhưng chính bề mặt vết bỏng là yếu tố quan trong
quyết định việc biến chuyển toàn thân của người bỏng: bề mặt da bị bỏng càng rộng càng nguy hiểm cho tí= nh mạng vì mất nhiều
nước và đ= au nhiều. Bỏng chiếm trên 15% diện t&iacu= te;ch được coi là bỏng nặng.
=
Để đánh giá được tỉ lệ diện tích bỏng, cần biết qua cách phân chia diện tích cơ thể:

Đầu mặt cổ: 9%
Thân phía trư= 899;c : 18%
Th&acir= c;n phía sau: 18%
Chi tr&= ecirc;n: 9% (mỗi bên)
Chi d= 432;ới: 18% (mỗi bên)
Vùng sinh dục: 1%
Tuy nhiên ở trẻ nhỏ có hơi khác:
Trẻ sơ sinh: đầu chiếm 19%. Trẻ một tuổi: đ̐= 7;u chiếm 17%. Như vậy trẻ nhỏ bị bỏng ở đầu sẽ bị nặng hơn.
Vùng
Giải
Phẫu
1
tuổi
5
tuổi
10
tuổi
15
tuổi
. Đầu +
Mặt +
Cổ
= p>
. Đùi
(hai
bên)
. C=
7859;ng
chân
(hai

bên)
17
(-
4)=
=3D
13
(-
3)=
=3D
10
(-
4)=
=3D
13
(+
3)=
=3D
16
(+
1)=
=3D
12
(-
3)=
=3D
10
(+
2)=
=3D
18

(+
1)=
=3D
12
(-
2)=
=3D
8
(+
1)=
=3D
19
(+
1)=
=3D
13
C&oacut= e; thể dùng chỉ số Frank để tiên lượng bỏng: Cứ 1% diện bỏng nông là 1 đơn vị, 1% diện bỏng sâu l&ag= rave; 3 đơn vị.
Khi chỉ số Frank từ 30 – = 70 là sốc nhẹ. Chỉ số Frank 70-100 là sốc vừa, từ 110 trở lên là sốc nặng và rất nặng.
Ảnh Hưởng Và Biến Chứng
Bệ= ;nh bỏng được xác định khi diện bỏng từ 10-15% diện tích cơ thể tr̖= 3; lên hoặc khi có bỏng sâu (từ 3-5% diện tích trở lên).
Chấn thương bỏng gây các rối loạn chức năng toàn thân và các biến đổi bệnh lý xuất hiện có tính chất= quy luật từ khi bị bỏng cho
đến khi khỏ= ;i hoặc chết.
+ BN= 87;ng lan rộng độ 1: gây đau, bồn chồn, nhức đầu, sốt nhưng không nguy hiểm= .
+ BN= 87;ng độ 2 hoặc 3 trên 10% diện tích da, có thể bị sốc, mạch tăng, huyết áp hạ do cơ thể mất một lượng lớn dịch chứa
Protein ở vùng bỏng. Sốc có thể gây chết nếu không điều trị kịp thời bằng bù dị= ;ch.
Khi b= 7883; bỏng, da không thể bảo vệ cơ thể chống nhiễm trùng được nữa. Nhiễm trùng vùng da bị bỏng rộng có thể gây biến
chứng chết người.
Bị bỏng mắt, cần xử trí kịp thời để bảo vệ mắt. Ngay sau khi bị bỏn= g, cần rửa mắt nhiều lần bằng nư̕= 9;c lạnh sạch, vô khuẩn, sau
đó gửi đến chuyên khoa mắt.
Đi= 873;u trị

+ B&= #7887;ng Nhẹ:
. Nh&ua= cute;ng vùng bị bỏng vào vòi nước lạnh ngay lập tức.
. Ho= 863;c đắp chỗ bỏng bằng gạc (khăn tay hoặc khăn tắm) thấm nước lạnh cho đến khi bớt đau.
. Th&aa= cute;o hết các đồng hồ, vòng đeo tay, nhẫn, dây thắt lưng hoặc quân áo chật tại vùng bị bỏng trước khi chỗ bỏng sưng lên.
. B= 9;ng lại bằng gạc sạch (vô trùng).
+ B&= #7887;ng Nặng:
. NN= 71;u quần áo nạn nhân đang cháy, dội nước lên nạn nhân, hoặc trùm khăn lên nạn nhân và đặt nằm= dưới đất.
. Kh&oc= irc;ng nên cởi quần áo đã dính v&agrav= e;o vết thương, nhưng phải che vùng bỏng lại bằng quần áo sạch, khô, không có
bụi, bông để tránh nhiễm trùng.
. CN= 55;t lọc bỏ da đã bị nát cho vết bỏng vừa sạch vừa gọn.
. Cho b= ệnh nhân bỏng mặc quần áo nhẹ, vô trùng hoặc không mặc gì để vN= 71;t bỏng dễ khỏi. Cố gắng giữ da sạch sẽ, cách ly
bệnh nhân.
Dùng một trong các bà= i thuốc sau:
Thanh Lương Cao (Y Tông Kim Gi&aacu= te;m):
Nước vôi trong, một phần (cách lấy: Vôi loại càng lâu c&agrave= ;ng tốt, hoà với nhiều nước dễ thN= 53;t lắng, hớt bỏ váng, chỉ lấy
nưN= 99;c trong, không lấy cặn ở dưới), dầu Mè (vừng) một phần. Trộn thật đều thành một chất nước đục trắng như sữa, bôi lên vết
bỏng, hoặc tẩm vào gạc đắp l&ecir= c;n vết thương bỏng. Cứ hai ngày thay băng một lần. Mỗi lần thay băng, phả= ;i rửa sạch vết
bỏng (Nông Thôn Y Sĩ Thủ Sách).
Bài thuốc này tuy đơn giản nhưng có cơ sở lý luận khoa học: Nước Vôi trong là dung dịch Hydrox= id Calci (Ca(OH)2, một loại
Bazơ, vì ít tan trong nước nên dung dịch này là một chất kiềm tương đối yếu. Tại chỗ bỏng có một sự rối loạn chuyển hoá các chất
Glucid, Lipid, Protid. C&a= acute;c chất này trong quá trình chuyển hoá không được oxy hoá hoàn toàn, vì thế sinh ra nhiều chất toan
làm cho vết bỏng nhiễm toan, tức là tăng n̕= 1;ng độ acid ở chỗ vết bỏng. Sự nhiễm độc toan này góp phần vào việc làm dãn mạch,
gây phù. Nước Vôi trong l&ag= rave; một chất kiềm trung hoà được chất acid, vì thế, có tác dụng làm bớt phù nề ở vết bỏng. Trong
dầu Mè có Olein, Linol, Palmitin, S= tearin, Phytosterin, Seamin, là loại dầu thường dùng làm thuốc cao bôi lên da có tác dụng giải
độc, chỉ thống. Vì vậy, bài thuốc này c&oacu= te; tác dụng thanh nhiệt, nhuận phu (da), trị bỏng nước, bỏng lửa, thời kỳ đầu da bị đỏ
hoặc có phồng nước (Trung Y Ngoại Khoa Giảng Nghĩa).
+ Lá Trầu không già, rửa sạch, giã nát, hoà vớ= ;i ít rượu, ép lấy nước, bôi lên vết bỏng (Nam Dược Thần Hiệu).= Rượu có tác dụng
l&agrav= e;m sạch chất bẩn, dịu đau, vì có tác dụng gây tê các đầu m&uacute= ;t thần kinh. Lá Trầu không có chấ= ;t kháng sinh
thảo mộc (Phytoncid) đẻ ức c= hế các vi khuẩn, tránh được nhiễm khuẩn.
+ Thạch cao, tán nhuyễn, hoà với Mật ong cho sền sệt, bôi lên v̓= 1;t bỏng (Hành Giản Trân Nhu). Thạch cao t&iacut= e;nh hàn, có

tác dụng giải độc cO= 11;a hoả nhiệt, làm cho hết sưng đỏ. Mật ong có tác dụng hút nước ở vết thương, giúp vết thương = mau khô
và tránh được độ ẩ= m khiến cho vi khuẩn không có điều kiện sinh sôi, nẩy nở.
= p>
+ Nãng Thương Cao (Trung Y NgoN= 41;i Khoa Khái Yếu):
Trắc bá diệp, v= ẩy cho khô, ngâm trong dầu Mè một ngày một đêm. Nấu cho thậ= ;t nhừ và sệt lại, ép bỏ bã, chỉ lấy dầu trộn với
60g Sáp ong th&ag= rave;nh một dạng cao. Bôi cao n&agrave= ;y lên vết bỏng, cách ngày bôi một lần. Trong bài, Trắc bá diệp
c&oacut= e; Pinen Caryophyllen có tác dụng lương huy̓= 1;t, thanh nhiệt, sinh cơ, lại có tác dụng sát trùng, vì vậy bài thuốc n&agrav=
e;y có tác dụng giảm đau do bỏng gây nên và làm cho mau ăn da non.
+ Sinh Cơ Định Thống T&aacute= ;n (Trung Y Ngoại Khoa Học Khái Yếu):
Thạch cao (sống) 120g, Bằng sa 8g, Thần sa 12g, Băng phiến 2,4g. T&aacute= ;n nhuyễn. Sau khi rửa sạch vN= 71;t thương, rắc
thuốc vào vết bỏng. Trị bỏng lâu ngày mà vết bỏng không khỏi lại bị thêm nhiễm trùng. Trong bài có Thạch cao tính hơi hàn, có tác
dụng giải hoả độc làm cho hết sưng. Băng phi&= #7871;n, chủ yếu là chất Borneol có tác dụng sát trùng, tiêu viêm làm giN= 43;m
đau cục bộ. Hợp với Thần sa (la Sulfur thuỷ ngân HgS) có tác dụng an thần, sát trùng, tiêu viêm. Bằng sa có tác dụng sát tr&ugrav=
e;ng, tiêu viêm, giảm đau cục bộ. Bài t= huốc này có tác dụng chính là sát trùng, giảm đau, làm cho mặt vết bỏng hết mủ , mau thành
sẹo, lên da non.
+ Giáp Tự Đề Độc Phấn (Bệnh viện Tích Thuỷ Đàm, Bắc Kinh):
Hồng phấn, Khinh phán đề= u 40g, Huyết kiệt 16g, Chu sa 12g, Băng phiến 8g, Xạ hương 2g. Tán thật nhuyễn (không trông rõ từng
hạt óng á= nh là được), cho vào lọ kín để dùng. Chỉ dùng bôi bên ngoài, không được uố= ng. Khi dùng: rửa sạch vết bỏng, rắc mN=
97;t lớp thuốc mỏng lên trên mặt vết bỏng. Băng lại cho khỏi bụi. Mỗi ngày hoặc cách ngày thay một lần thuốc.
Hồng phấn còn gọi là Thăng dược, thành phần chủ yếu là Oxyd Thuỷ ngân HgO, Khinh phấn, thành phần hoá học là Clorua thuỷ ngân
Hg2C= l2. Huyết kiệt còn gọi là Kỳ lân kiệt. Chu sa thành phần ho&aa= cute; học là Sulfur thuỷ ngân HgS. Băng phiến là chất
Borneol được tinh chế. Xạ hương là hạch thơm của con chồn hương. Bài thuốc có tác dụng đối với vi trùng nuôi cấy cho thấy có tác
dụng ức chế rõ đối với tụ cầu vàng, trực trùng mủ xanh, trực trùng Coli, Proteus.
Tác dụng trên vết bỏng = cho thấy: trong thời gian điều trị, lượng vi khuẩn trên mặt vết bỏ= ng giảm rõ rệt và có tác dụng loại trừ các
mảng thịt thối rữa.= Khi dùng thuốc có thể thấy mặt vết bỏng phù nề, thịt sần sùi hoá thành nước làm cho mặt vết bỏng trở nên bằng
phẳng. Tuy nhiên đối với lớp da lành chung quanh và tổ chức da mới sinh không bị ph&aac= ute; huỷ, điều đó cho thấy thuốc không
những có tác dụng làm ti&ecirc= ;u các thịt bị huỷ hoại mà còn có tác dụng cải thiện sự tuần hoàn dinh dưỡng, giảm đau do thúc đẩy
sự sinh trưởng tổ chức mới và giúp thành sẹo.
Kết quả:
Điều trị 10 ca bỏng trung b&igr= ave;nh sau 46 ngày:

. Vết bỏng diện tích 1 x 1cm đến 2 x 2cm khỏi trong một tuần.
. Vết bỏng lớn, diện tí= ch 13 x 5cm hoặc 11 x 7cm, trong 2-3 tuần khỏi.
+ Thiêu Nãng Thương T&aacute= ;n (Trung Quốc Trung Y Bí Phương Đại Toàn):
Hoàng kỳ, Sơn chi, Khổ s&acirc= ;m đều 5g, Thiên niên tử 200g, Thạch cao (sống) 5g.Tán nhuyễn. Dùng nước sắc lá Trà 3% trộn
đều với thuốc bột, đắp vào chỗ bỏng.
TD: Thanh nhiệt, tiêu thủng, ch̔= 1; thống, giải độc, thu li= 7877;m sinh cơ. Trị bỏng do lửa diện tích nhỏ.
Đã trị 100 ca, bỏng nhẹ 53 ca, trung bình đắp 8 ngày thì khỏi. Bỏng vừa 38 c= a, trung bình đắp 18 ngày khỏi. 8 ca nặng, trung bình
đắp 20 ngày khỏi có một trường hợp nặng, đắp thuốc 32 ng&ag= rave;y mới khỏi. Đạt tỉ lệ = 100%. Bài này giảm đau nhanh,
kh&oci= rc;ng để lại sẹo.
+ Hoàng Du Nãng Thương Cao (Quảng Tây trung Y Dược 1986, 6):
Địa du, Đại hoàng, H̕= 3; trượng đều 40g, Hoàng liên, Bạch liễm, Hải phiêu tiêu, Lô cam thạch đều 20g, Một dược 15g, Băng phiến
(c= ho vào sau) 4g. Tán nhuyễn, trộn với dầu Mè thành dạng cao sền sệ= ;t. Dùng nước Muối sinh lý rửa vết thương rồi bôi thuốc
vào, ngày 2 ~4 lần.
TD: Thanh nhiệt tiêu viêm, chỉ thống tiêu thủng. Trị bỏng diện tích 30% trở xuống, hợp với bỏng độ I, II.
Đã trị 35 ca, c&= oacute; 34 ca bôi thuốc 7 ~11 ngày, da bong ra và kh̔= 7;i. Có một ca, do bỏng rồi bị vỡ miệng làm độc, phải đắp
thuốc đến 16 ngày mới khỏi.
=
+ Quy Chỉ Nãng Thương Cao (Hồ Bắc Trung Y 1988, 2):
Đương quy 120g, Bạch chỉ 30= g, Huyết kiệt, Khinh phấn đều 12g, Cam thảo 36g, Tử thảo 30g, Mễ xác 120g, Ma du (dầu Mè)
500ml.
Khinh phấn và HuyN= 71;t kiệt tán nhuyễn. Các vị khác nấu với dầu cho hơi khô, lọc lấy dầu, trộn với thuốc bột t= rên thành cao,
dùng để bôi. Bỏng độ II, ngày thay một lN= 47;n, bỏng nhẹ cách ngày thay một lần.
TD: Lương huyết, hoạt huyế= t, tiêu viêm chỉ thống. Trị bỏng.
Đã trị 50 ca. Tr= ong đó đó bỏng độ II 34 ca, đN= 97; I có 5 ca, diện tích bỏng 15 ~ 35%. Điều trị 7 ~ 25 ngày. Trị khỏi 100%.
+ Tử Bạch Nãng Thương = Du (Liêu Ninh Trung Y Tạp Chí 1987, 4):
Tử thảo, Bạch chỉ, Nhẫn đông đằng, Địa du đều 50g, Đại hoàng 15g, Băng phiến 2,5g, Hươn= g du (Dầu thơm) 500g. Trừ Băng
phiến, các vị trên cho vào dầu, đun sôi 30 phút, bỏ bã, cho Băng phiến vào, trộn đều làm thành cao. = Sau khi thanh trùng chỗ bỏng,
bôi thuốc v&agrave= ;o, đắp gạc vô trùng lên. Nếu không bị nhiễm trùng 5 ~ 7 ngày thay một lần.
TD: Lương huyết, thanh nhiệt, tiêu thủng chỉ thống. Trị bỏng.
Đã trị 104 ca. thời gian đ= ;iều trị: độ I có 19 ca, trung bình 6,2 ngày. Độ II nhẹ có 6= 2 ca, trung bình 14,5 ngày. Độ II nặng có 15

ca trung bình 36 ngày. Độ III có 8 ca, trung bình 65,= 3 ngày. Đạt tỉ lệ chung 100%.
Châm Cứu
= p>
Tuy không trực tiếp giải quy= 7871;t được vết thương bỏng nhưng châm cứu là một biện pháp hỗ trợ trong điều trị bỏng để giả= ;i
quyết những biến chứng như bí tiể= u, hôn mê và hư thoát do nhiệt đN= 97;c của bỏng gây nên:
+ Bí Tiểu:
Thuỷ phân, Trung cực, Quan nguy&ecir= c;n, Thận du, Bàng quang du, Tam âm giao, Âm lăng tuyền, Thái khê, Thu̘= 7; đạo. Kích
thích nhẹ, lưu kim ngắn.
+ Hôn mê:
Nhân trung, Bá h̕= 7;i, Lao cung, Trung xung, Trung quản (kích thích nhẹ), Nội quan, Túc tam lý, Hợp cốc. L+= 2;u kim một giờ.
+ Hư Thoát:
nên cứu B&aacut= e; hội, Khí hải, Quan nguyên, Túc tam l&yacute= ;, Trung quản (Trung Y Ngoại Khoa Giảng Nghĩa).
Phòng Phỏng Và Điề= ;u Dưỡng
1. Tuyên truyền giáo dục m= 885;i người chú ý những nguyên nhân gây bỏng, có biện pháp đề phòng, nhất là đối với trẻ em.
2. Theo dõi thân nhiệt, mạch, huyết áp hằng ngày.
3. Bệnh nhân nặng phải nằ= ;m drap vô khuẩn, giường mềm và luôn thay đổi tư thế.
4. Chế độ ăn= đủ chất dinh dưỡng và chú ý chống nhiễm khuẩn.

CAM NHÃN
=
ĐN= 41;i cương
Loại bệnh thưO= 01;ng gặp ở trẻ nhỏ bị cam tích.
=
Còn gọi là Cam Mắt, Nhãn Cam (Thánh Huệ Phương, Q. 87), Cam Tích Thượng Mục.
Nguy&ecirc= ;n nhân
+ Do cam nhiệt, Can hỏa bốc lên gây nên.
+ Do cam tích, tiêu chảy, nó= ng về chiều lâu ngày làm cho tinh khí bị suy hao, không nuôi dưỡng đư̖= 7;c mắt gây nên.
Triệ= u chứng
Lúc đầu mắt đỏ, nhặm, ngứa, dính, chói, đau nhức, chảy nước mắt. Về sau mắt mờ dần, tròng đen có mà= ng trắng hoặc màng xanh,
khát, uống nhiều mà vẫn gầy ốm, tiêu chảy, bụng trướng, mũi khô.

+ Do Can Tỳ suy yếu
. Chứng: Ăn &iac= ute;t, bụng trướng, mặt vàng, cơ thể gầy ốm, quáng gà, tròng trắng m̑= 5;t khô.
Điều trị: Kiện Tỳ, ti&eci= rc;u thủng, dưỡng Can, làm sáng mắt.
Dùng bài Bát Trân Thang (02= b) thêm Sơn tra, Trần bì, Dạ minh sa, để kiện Tỳ, ích khí, tiêu tích, dưỡng Can, bổ huyết, làm
s&aacut= e;ng mắt.
+ Do Tỳ hư, Can nhiệt
= u>
Chứng: Bụng đầy, tiêu lỏng, sốt về chiều, trong người bứt rứt không yên, tròng đen có màng hoặc mắt bị lở loét.
Đi= 873;u trị:
Kiện Tỳ, thanh Can, sát trùn= g, tiêu cam. Dùng bài Phì Nhi= span> Hoàn (74).
(Nhân sâm, Bạch truật, Ph̖= 9;c linh, Cam thảo, Sơn tra, Thần khúc, Mạch nha để kiện Tỳ, tiêu tích; Hoàng liên, Hồ hoàng liên thanh
thấp nhiệt; Lô hội, Sử quân tử thanh nhiệt, s&aacut= e;t trùng, tiêu cam).
+ Sơ Can, tả nhiệt, dùng b&agr= ave;i Tả Can Thang (89b).
+ Thanh nhiệt, thoái ế, dùng bài Thanh Nhiệt Thoái Ế Thang (107b).
+ Dùng bài Vu Di Hoàn (139) để trị Cam tích đồng thời kết hợp với bài Bổ Can Hoàn I (07) để bổ ích Can Tỳ.
=
+ Thảo quyết minh sấy khô, Gan gà (hoặc heo), thêm rượu vào chưng chín, ăn (Bản Thảo Cương Mục).
+ Gan dê hoặc gan heo, đem phơi sương một đêm, chấm với Dạ min= h sa, ăn (Trung Y Học Khái Luận)= .

×