XW
Giải pháp nâng cao hiệu quả Hội chợ
Triển lãm tại Việt Nam
Giải pháp nâng cao hiệu quả các Hội chợ triển lãm thương mại tại Việt Nam
1
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG HÀ NỘI
KHOA KINH TẾ NGOẠI THƯƠNG
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
ĐỀ TÀI
GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HỘI CHỢ TRIỂN LÃM
THƯƠNG MẠI
TẠI VIỆT NAM
Giáo viên hướng dẫn : Th.S Phạm Song Hạnh
Sinh viên thực hiện : Trần Thị Thanh Mai
Lớp : A10 K38C
HÀ NỘI – 2003
LỜI NÓI ĐẦU
Hội chợ Triển lãm là một hoạt động xúc tiến thương mại đã xuất hiện ở Châu Âu
và các nước khác từ rất lâu nhưng ở Việt Nam thì hình thức này còn khá non trẻ với
hơn chục năm tuổi đời. Vai trò của Hội chợ Triển lãm không chỉ thúc đẩy một cách
mạnh mẽ sự phát triển của các doanh nghiệp, các nhà tổ chức mà còn góp phần
Giải pháp nâng cao hiệu quả các Hội chợ triển lãm thương mại tại Việt Nam
2
không nhỏ vào sự phát triển chung của nền kinh tế. Ngành kinh doanh dịch vụ này
đang ngày càng chứng tỏ tầm ảnh hưởng của mình, tuy nhiên, cho đến nay nó vẫn
chưa được quan tâm đúng mức và qui hoạch hợp lý nhằm tạo điều kiện cho sự lớn
mạnh hơn nữa. Vẫn còn rất nhiều vấn đề tồn tại về phía các nhà tổ chức, các doanh
nghiệp cũng như Nhà nước, tạo ra nhữ
ng hạn chế nhất định, kìm hãm ngành kinh
doanh dịch vụ Hội chợ Triển lãm.
Xuất phát từ thực tế trên cộng với kinh nghiệm làm việc, tiếp xúc tại nhiều Hội chợ
Triển lãm trong nước và quốc tế, em quyết định nghiên cứu và chọn đề tài “Giải
pháp nâng cao hiệu quả Hội chợ Triển lãm tại Việt Nam” với mong muốn sâu sắc
rằng khóa luận tốt nghiệp này có thể hữ
u ích phần nào cho những bên quan tâm. Đề
tài được chia thành 3 chương với cấu trúc như sau:
Chương I : Tổng quan về Hội chợ Triển lãm thương mại
Chương II : Thực trạng hoạt động Hội chợ Triển lãm của các tổ chức và
doanh nghiệp Việt Nam.
Chương III : Giải pháp nâng cao hiệu quả Hội chợ Triển lãm thương mại
tại Việt Nam.
Mặc dù tác giả đã cố gắng nhiều như
ng luận văn có thể không tránh khỏi một số
hạn chế nhất định. Vì vậy, tác giả rất mong muốn nhận được sự góp ý của các thầy
cô giáo và các bạn để bài viết này được hoàn thiện hơn.
Cuối cùng, em xin gửi lời cảm ơn nhà trường và các thầy cô giáo trường Đại
học Ngoại thương đã truyền cho em những kiến thức quý báu và tạo mọi điều kiện
thuậ
n lợi cho em trong suốt thời gian gắn bó học tập tại trường. Đặc biệt, em xin
bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với Thạc sỹ Phạm Song Hạnh, người đã hết lòng
hướng dẫn, chỉ bảo, phân tích cho em trong quá trình hoàn thành luận văn này.
Hà Nội, ngày 15 tháng 12 năm 2003
Tác giả
Giải pháp nâng cao hiệu quả các Hội chợ triển lãm thương mại tại Việt Nam
3
Trần Thị Thanh Mai
CHƯƠNG I : TỔNG QUAN VỀ HỘI CHỢ TRIỂN LÃM THƯƠNG MẠI
I. KHÁI NIỆM HỘI CHỢ TRIỂN LÃM THƯƠNG MẠI
1. Khái niệm hội chợ triển lãm thương mại
* Theo định nghĩa của Từ điển Tiếng Việt 2003 của Viện Ngôn ngữ học thì :
Giải pháp nâng cao hiệu quả các Hội chợ triển lãm thương mại tại Việt Nam
4
- Hội : là cuộc vui tổ chức chung cho đông đảo người dự, theo phong tục hoặc
nhân dịp đặc biệt, ví dụ Hội làng, Hội mùa
(1)
- Chợ : là nơi công cộng để đông người đến mua bán vào những ngày, buổi
nhất định, ví dụ như Chợ Bến Thành, Chợ Đồng Xuân.
(2)
- Hội chợ là việc tổ chức, trưng bày để giới thiệu hàng hoá của một địa
phương, một nghành, một nước hoặc nhiều nước trong một thời gian nhất định
(1)
, ví
dụ như Hội chợ Hàng Việt Nam chất lượng cao hàng năm, Hội chợ giao lưu sản
phẩm hàng hóa của doanh nghiệp Việt Nam - Trung Quốc, Hội chợ Thương mại
quốc tế Quảng Tây,Côn Minh vv.
- Triển lãm là việc trưng bày vật phẩm trên một phạm vi, qui mô lớn, ví dụ
Triển lãm thành tựu kinh tế kĩ thuật của Việt Nam định kì 2 năm tổ chức 1 lần,
Triển lãm sản v
ật văn hoá làng nghề Việt Nam vv.
(1)
- Triển lãm có thể là nơi biểu dương thành tựu một nghành (Triển lãm Hàng
Thủ công mĩ nghệ ), hoặc nhiều nghành (Triển lãm quốc tế về Cơ khí, máy móc và
xây dựng 2003 ), có thể để mua bán, trao đổi hàng hóa (Triển lãm Thương mại và
đầu tư các tỉnh Miền Tây Trung Quốc ).
1
*Theo định nghĩa của Từ điển Bách khoa Việt Nam tập 2 trang 165, Nhà xuất
2
bản
Từ điển Bách khoa Hà Nội 2002 thì :
- Hội chợ là hình thức sinh hoạt kép giữa trao đổi hàng hóa và văn hóa của các
cộng đồng tộc người, xuất hiện ở Tây Âu thế kỉ thứ V, nhưng nhộn nhịp và hưng
thịnh nhất vào thế kỉ 11- 15 cùng với sự phát triển của các thành thị Tây Âu thời
trung đại từ thế kỉ 11- 13. Hội chợ đã trở thành trung tâm buôn bán phồn thịnh nh
ất
không chỉ ở Pháp mà ở toàn Châu Âu. Ngày nay còn xuất hiện các hình thức Hội
(1) Trang 459 Từ điển Tiếng Việt
(2) Trang 171 Từ điển Tiếng Việt
Giải pháp nâng cao hiệu quả các Hội chợ triển lãm thương mại tại Việt Nam
5
chợ Triển lãm nhằm giới thiệu các sản phẩm hàng hóa mới, những thành tựu kinh
tế, khoa học kĩ thuật- văn hóa, đời sống.
* Vậy Hội chợ Triển lãm thương mại là gì, theo định nghĩa Luật thương
mại ban hành năm 1998 thì :
- Hội chợ thương mại là hoạt động xúc tiến thương mại tập trung trong một
thời gian và một địa điểm nhất định, trong đó tổ chức, cá nhân sản xuất kinh doanh
được trưng bày hàng hóa của mình nhằm mục đích tiếp thị, kí kết hợp đồng mua
bán hàng.
- Triển lãm thương mại là hoạt động xúc tiến thương mại thông qua việc trưng
bày hàng hóa, tài liệu về hàng hóa để giới thi
ệu, quảng cáo nhằm mở rộng và thúc
đẩy việc tiêu thụ hàng hóa.
- Các Hội chợ Triển lãm thương mại phải xác định rõ chủ đề, qui mô, thời
gian, địa điểm tiến hành, danh mục hàng hóa, tài liệu về hàng hóa, tên và địa chỉ
của các tổ chức, cá nhân tham gia.
* Theo quan điểm của các nhà tổ chức :
- Hội chợ thương mại là một hình thức xúc tiến thương mại tập hợp các tổ
chứ
c, nhà sản xuất, nhà kinh doanh, các đơn vị làm dịch vụ tại một địa điểm nhất
định (thường từ 7-10 ngày hoặc có thể kéo dài hơn nữa) nhằm giới thiệu các hoạt
động, các sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ cũng như cung cấp các tài liệu liên quan đến
việc xúc tiến hoạt động tiêu thụ hàng hóa tạo cơ hội cho họ cũng như công chúng
nhận biết, trao đổi tiếp cận
để đàm phán và kí kết hợp đồng. Trong hội chợ, các
doanh nghiệp được phép bán hàng, các khách hàng và các doanh nghiệp khác có
thể đến để bàn bạc làm ăn, mở cửa tự do đón tiếp đông đảo quần chúng đến xem và
mua hàng. Lượng khách vào tham quan hội chợ thường đông hơn.
- Triển lãm thương mại cũng là một hình thức xúc tiến thương mại có tính
chuyên môn sâu hơn, tập hợp các tổ chức, các hãng,các công ty chuyên về sản xuất,
Giải pháp nâng cao hiệu quả các Hội chợ triển lãm thương mại tại Việt Nam
6
kinh doanh, làm dịch vụ. Triển lãm diễn ra tại một địa điểm nhất định, trong một
thời gian xác định nhằm giới thiệu các sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ, tài liệu…., là
dịp tốt nhất cho các doanh nghiệp thu thập thông tin, bàn bạc, trao đổi, đàm phán
và kí kết hợp đồng lớn. Trong triển lãm, các doanh nghiệp tham gia không bán
hàng lẻ, khách tham quan được mời đến để làm quen,bàn bạc, đàm phán và kí kết
hợp đồng kinh doanh. Triể
n lãm thường hội tụ các nhà chuyên môn và thực sự
quan tâm đến lĩnh vực họ làm việc.
- Ngoài 2 loại hình trên còn có 1 loại hình gọi là EXPO, bắt nguồn từ
“Exposition” với hình thức và nội dung đa dạng hơn, với qui mô lớn hơn nhiều so
với 2 loại hình trên. Thường thì mỗi nước, mỗi khu vực cứ 1, 2 năm hoặc một vài
năm lại tổ chức 1 lần trên diện tích lớn hàng trăm nghìn m2 trong thời gian dài từ
1,5
đến 5 tháng nhưng không quá 6 tháng. Những EXPO muốn thực hiện được phải
được Phòng Triển lãm Quốc tế công nhận (The International Exhibition Bureau -
BIE), quá trình thực hiện phải tuân thủ theo Hiệp định về Triển lãm thế giới kí tại
Paris ngày 22/11/1928 được bổ sung các Nghị định vào ngày 10/05/1948, ngày
16/11/1960, ngày 30/11/1972 và sửa đổi ngày 24/06/1982, ngày 31/05/1988.
2. Các hình thức tổ chức Hội chợ Triển lãm
Hàng năm ở các quốc gia diễn ra hàng trăm, hàng nghìn hội chợ triển lãm khác
nhau. Mỗi hội chợ tri
ển lãm có mục đích và đặc thù riêng. Do vậy, các nhà tổ chức,
doanh nghiệp hay khách tham quan có thể xác định và đánh giá chính xác mục tiêu,
ý nghĩa của từng hội chợ, triển lãm, từ đó đưa ra quyết định tham dự hoặc phân tích
kết quả đạt được thông qua hội chợ, triển lãm. Có rất nhiều cách phân loại hội chợ,
triển lãm và có một số hội chợ, triển lãm không thuộc cách phân loại nào, nhưng
phần lớn các h
ội chợ, triển lãm được phân loại theo những cách sau:
3.1. Căn cứ tính chất:
Giải pháp nâng cao hiệu quả các Hội chợ triển lãm thương mại tại Việt Nam
7
a. Hội chợ, triển lãm tổng hợp (General Trade Fair)
Các mặt hàng của hội chợ, triển lãm tổng hợp phổ biến là hàng hoá công
nghiệp và tiêu dùng. Khách tham dự hội chợ, triển lãm tổng hợp bao gồm cả những
khách chuyên môn cũng như những khách tham quan nói chung thuộc các ngành,
nghề khác nhau. Tại những hội chợ, triển lãm này, hàng hoá thường được phân
theo khu vực phù hợp với từng ngành hàng. Đối với những hội chợ, triển lãm quốc
tế, các doanh nghiệp nước ngoài được bố trí thành khu qu
ốc tế theo nhóm nước
riêng tạo điều kiện cho khách tham quan khảo sát và tìm bạn hàng. Một vài hội
chợ, triển lãm điển hình như:
- The Milan Fair.
- International Spring Trade Fair in Dubai.
- The Swiss Industries Fair.
b. Hội chợ, triển lãm thương mại chuyên ngành (Specialized Trade Fair)
Những hội chợ này chuyên về 1 ngành công nghiệp hoặc một lĩnh vực thương
mại nhất định.
Ví dụ: Hội chợ thuỷ sản Việt Nam ( 4/1/2003 Æ8/1/2003)
Hội chợ ngành Nông nghiệp Đông Nam Á 2003
Những hội chợ, triển lãm như thế này thường thu hút được một lượng lớn
những doanh nghiệp, nhà sản xuất quan tâm đến lĩnh vực, chuyên môn của họ.
Những hội chợ
, triển lãm thương mại loại hình trên có thể dành thời gian đầu cho
những đối tượng chuyên ngành, thời gian sau mở rộng ra cho tất cả khách tham
quan. Lợi ích của hội chợ, triển lãm thương mại chuyên ngành là tạo cơ hội tiếp
xúc tuyệt vời giữa những doanh nghiệp tham dự với những nhà kinh doanh, các tập
đoàn, công ty ở những nước hoặc của nước sở tại. Đối với những công ty muốn tìm
hi
ểu hoặc thâm nhập thị trường thì những hội chợ loại này sẽ là con đường nhanh
Giải pháp nâng cao hiệu quả các Hội chợ triển lãm thương mại tại Việt Nam
8
nhất và hiệu quả để tìm kiếm đại lý hay nhà nhập khẩu, phân phối. Đối với những
công ty đã vào được thị trường thì việc tham dự hội chợ sẽ giúp họ quảng bá hình
ảnh, giúp các đại diện của họ tiếp xúc với khách hàng, các nhà bán lẻ…vv.
c. Hội chợ hàng tiêu dùng (Consumer Trade Fair)
Đây là loại hình hội chợ thường thu hút được lượng khách tới thăm lớn vì mặt
hàng tiêu dùng phong phú, phổ biến trong đời sống hàng ngày. Tuy nhiên, loại hình
này thường không phù hợp với những doanh nghiệp có nhu cầu tìm bạn hàng lớn
hoặc các đối tác liên doanh. Hội chợ, triển lãm hàng tiêu dùng đại diện cho một
phương thức thúc đẩy việc trao đổi, mua bán hàng hoá, là cơ hội tốt cho các nhà
kinh doanh hàng tiêu dùng khuếch trương hình ảnh, thăm dò trình độ, tâm lý khách
hàng, do vậy xu thế h
ội chợ, triển lãm đang ngày càng được ưa chượng, số lượng,
quy mô tăng đáng kể. Hội chợ, triển lãm được tổ chức hàng năm tạo được tiếng
vang, uy tín và hiệu quả nhất định.
d. Hội chợ, triển lãm thương mại phụ trợ (Secondary Trade Fair)
Loại hình này chiếm phần lớn các Hội chợ, triển lãm thương mại dù không
được xếp vào loại các hội chợ, triển lãm quan trọng lĩnh vực tương ứng của chúng.
Qui mô thường ở tầm quốc gia hoặc quốc tế. Hội chợ, triển lãm Expo 2003 - Đồ gỗ
nội thất và thủ công mỹ nghệ tại Thành phố Hồ Chí Minh, Hội chợ Lương thực
thực phẩm quốc t
ế (Utretcht), Hội chợ Intersuc – Bánh kẹo quốc tế tổ chức ở Paris
(Pháp) là những ví dụ cho Hội chợ Triển lãm dạng này. Những hội chợ, triển lãm
thương mại phụ trợ đóng vai trò quan trọng trong từng lĩnh vực riêng, thường bị
hạn chế về khách chuyên môn, còn hội chợ, triển lãm tỉnh và địa phương chỉ nhằm
mục đích phục vụ người bán lẻ. Chúng tạo cơ
hội để các doanh nghiệp tăng cường
cơ cấu phân phối hay tăng cường thâm nhập thị trường hoặc giới thiệu sản phẩm
mới với giới thương nghiệp bán lẻ.
Giải pháp nâng cao hiệu quả các Hội chợ triển lãm thương mại tại Việt Nam
9
3.2. Căn cứ vào chu kỳ:
a. Hội chợ Triển lãm định kì
Là những Hội chợ Triển lãm được tổ chức vào một khoảng thời gian nhất định
trong năm theo chu kì cứ 1 năm hoặc vài năm một lần.
Khi 1 Hội chợ Triển lãm được tổ chức lần đầu tiên, nó thường không được xác
định là loại hình định kì hay không định kì mà phải căn cứ trên sự thành công của
Hội chợ kì trước đó, căn cứ trên nhu cầu của doanh nghiệp, thị tr
ường để đề ra kế
hoạch tổ chức tiếp theo. Đây thường là những Hội chợ Triển lãm tổng hợp quy mô
lớn và mang ý nghĩa quan trọng đối với nền kinh tế, là nơi hội tụ các doanh nghiệp
lớn cũng như mọi thành phần kinh tế trong nước và quốc tế. Tỉ trọng các Hội chợ
Triển lãm thương mại định kỳ ngày càng tăng chứng tỏ hoạ
t động của những Hội
chợ Triển lãm như trên là cao. Chính vì thế, về phía nhà nước, giới kinh doanh
cũng như công chúng đặc biệt quan tâm đến những Hội chợ Triển lãm định kỳ.
Việc đã tạo được tiếng vang và uy tín đối với khách hàng, các doanh nghiệp khiến
cho công tác tổ chức các Hội chợ Triển lãm định kỳ có nhiều thuận lợi hơn. Bên
cạnh đó, việc tổ chức vào khoả
ng thời gian nhất định tạo sự chủ động cho cả nhà tổ
chức, các doanh nghiệp cũng như khách hàng. Các bên sẽ rút được kinh nghiệp từ
những lần trước để hoạt động hiệu quả hơn, thu được nhiều lợi ích hơn từ Hội chợ
Triển lãm.
Trên phạm vi quốc tế, có một số Hội chợ Triển lãm định kỳ lớn như: Hội chợ
Leipzig (Đức) mùa xuân, Hội chợ Quảng Tây( Trung Quốc), Hội chợ Frankfurt,
Hội chợ Quốc tế Dubai (Ả rập), Hội chợ Quốc tế Toronto, Hội chợ Thương mại
London….vv.
Ở Việt Nam, những Hội chợ Triển lãm định kỳ lớn là: Hội chợ Xuân vào
tháng 12, Hội chợ Thương mại quốc tế vào tháng 4, Hội chợ Hàng Việt Nam chất
Giải pháp nâng cao hiệu quả các Hội chợ triển lãm thương mại tại Việt Nam
10
lượng cao vào tháng 4, Expo tháng 4, Hội chợ quốc tế hàng công nghiệp vào tháng
10…vv.
b. Hội chợ Triển lãm không định kỳ
Hội chợ Triển lãm không định kỳ là Hội chợ Triển lãm được tổ chức không
theo 1 chu kỳ nào, vào khoảng thời gian bất kỳ. Để 1 Hội chợ Triển lãm không
định kỳ ra đời, những nhà tổ chức phải thực sự nhanh nhạy, nắm bắt và phân tích
nhu cầu của thị trường, đòi hỏi của thực tế và phải trải qua một quá trình thẩm định,
đánh giá để đả
m bảo tỉ lệ thành công nhất định. Do vậy, việc xác định địa điểm,
thời gian, hình thức của các Hội chợ Triển lãm kiểu này là cực kỳ quan trọng nhằm
thu hút sự tham gia của doanh nghiệp và sự quan tâm của công chúng.
3.3.Căn cứ phạm vi địa lý.
a. Hội chợ Triển lãm trong nước
Là những Hội chợ Triển lãm được tổ chức trong lãnh thổ Việt Nam. Chẳng
hạn như, Hội chợ Triển lãm thực phẩm - đồ uống và hàng tiêu dùng tại Cần Thơ,
Hội chợ Triển lãm Vietfood & Drink 2002 tại Hà Nội, Hội chợ hàng Việt Nam
chất lượng cao tại Bình Định…
b. Hội chợ Triển lãm ở nước ngoài
Là những Hội chợ Triển lãm mà các doanh nghiệp, cá nhân, tổ chức Việt Nam
và nước ngoài tham dự bên ngoài lãnh thổ Việt Nam. Ví dụ như Hội chợ Thạt
Luông Lào, Hội chợ Thương mại và hợp tác kinh tế Trung – Việt (27-30/3) tại
Trung Quốc, Hội chợ Frankfurt (Đức), Viet Nam Exhibition 2003 tại Matxcơva.
Việc tham dự Hội chợ Triển lãm ở nước ngoài thường mất chi phí cao nhưng hiệu
quả mang lại cũng rất lớn và ngày càng nhi
ều doanh nghiệp xuất khẩu của Việt
Nam nhận thức được tầm quan trọng của việc tham dự các Hội chợ Triển lãm
thương mại nước ngoài. Tại những Hội chợ Triển lãm thương mại loại này, các
Giải pháp nâng cao hiệu quả các Hội chợ triển lãm thương mại tại Việt Nam
11
doanh nghiệp của Việt Nam sẽ có cơ hội gặp gỡ, thiết lập quan hệ với các đối tác
lớn trên thế giới, kí được hợp đồng xuất khẩu, tìm được bạn hàng… từ đó thúc đẩy
quá trình xúc tiến thương mại, quảng bá hình ảnh hàng Việt Nam cũng như tăng
cường việc trao đổi buôn bán hàng hoá. Các doanh nghiệp Việt Nam thường được
nhà nước khuyến khích tham dự các Hội chợ Tri
ển lãm thương mại ở nước ngoài
bằng cách hỗ trợ chi phí, cung cấp thông tin về thị trường, sản phẩm, mức độ cạnh
tranh… Những tham tán thương mại của Việt Nam ở nước ngoài cũng thường
xuyên cập nhật các thông tin về Hội chợ Triển lãm tại nước sở tại để thông báo kịp
thời cho doanh nghiệp trong nước biết và có kế hoạch tham gia.
3.4. Căn cứ vào đố
i tượng tham gia
a. Hội chợ Triển lãm trong nước
Là những Hội chợ Triển lãm chỉ bao gồm các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp
của Việt Nam tham gia. Ví dụ như Hội chợ Hàng Việt Nam chất lượng cao, Hội
chợ Hàng tiêu dùng ưa thích (tháng 11 hàng năm), Hội chợ giải thưởng Sao vàng
đất Việt…vv.
b. Hội chợ Triển lãm quốc tế
Bao gồm rất nhiều tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân tham gia trong đó có cả các
đơn vị nước ngoài. Hội chợ Triển lãm quốc tế là cơ hội để các doanh nghiệp nước
ngoài thăm dò, tìm hiểu cũng như tìm kiếm bạn hàng, đối tác tại Việt Nam. Giới
kinh doanh nước ngoài muốn thâm nhập thị trường Việt Nam đặc biệt quan tâm
đến những Hội chợ Triển lãm kiểu này. Thông qua đây, các doanh nghiệp Việt
Nam có th
ể tiếp cận với hàng hoá và doanh nghiệp nước ngoài mà không tốn chi
phí đến tận nước họ để tìm hiểu. Về phía nhà tổ chức, họ cũng ưa thích những Hội
chợ Triển lãm thương mại quốc tế vì nguồn thu từ những khách hàng nước ngoài
chiếm một tỉ trọng không nhỏ trong tổng doanh thu lợi nhuận thu được, cao hơn
Giải pháp nâng cao hiệu quả các Hội chợ triển lãm thương mại tại Việt Nam
12
hẳn so với việc tổ chức những Hội chợ Triển lãm trong nước. Ngoài ra, khi những
doanh nghiệp nước ngoài đến Việt Nam thì các ngành du lịch, khách sạn, xuất nhập
khẩu, vận chuyển môi giới cũng phát triển theo. Những Hội chợ Triển lãm thương
mại quốc tế lớn bao gồm: Hội chợ Quốc tế Expo, Hội chợ Quốc tế hàng công
nghiệp, Hội chợ Thái Lan hàng năm, Triển lãm th
ương mại và đầu tư các tỉnh miền
Tây Trung Quốc…vv.
Ngoài ra, hiện nay Việt Nam cũng đã tham gia “Hội chợ ảo” trên mạng. Đây là
loại hình Hội chợ Triển lãm mới đối với doanh nghiệp Việt Nam, bước đầu mới
cho phép doanh nghiệp thuộc 4 nghành hàng xuất khẩu tham gia và được quảng
cáo miễn phí. Bốn ngành hàng xuất khẩu đó là : Thủ công mĩ nghệ, Thực phẩm chế
biến, Dệ
t may và Da giày. Những lợi ích được quảng bá trên “ Hội chợ ảo” đó là :
được thiết kế trang thông tin giới thiệu về doanh nghiệp và các sản phẩm có khả
năng xuất khẩu, được giới thiệu trong hội chợ ảo người xuất khẩu.
II. CHỨC NĂNG VÀ VAI TRÒ CỦA HỘI CHỢ TRIỂN LÃM THƯƠNG
MẠI
1. Chức năng
1.1. Chức năng thông tin kinh tế xã hội
Chức năng này mang ý nghĩ
a quan trọng bởi nó đáp ứng nhu cầu hàng đầu của
hoạt động kinh doanh.
a. Thông tin về giá cả, giá thành
Thông qua hội chợ, người tiêu dùng, đối thủ cạnh tranh cùng ngành, các doanh
nghiệp liên quan khác có thể biết được tương đối chính xác giá cả mà doanh nghiệp
đưa ra, từ đó có thể quyết định việc mua hàng hay không, hoặc doanh nghiệp đối
thủ đánh giá được mức giá cạnh tranh có thể về mặt chiến lược giá. Khi xác định
mức giá 1 loại hàng hóa, sản phẩm và đưa ra giới thiệu tại Hội chợ Triển lãm, bản
Giải pháp nâng cao hiệu quả các Hội chợ triển lãm thương mại tại Việt Nam
13
thân doanh nghiệp cũng có thể xem xét thái độ của khách hàng đối với loại giá và
nếu giá đó chưa phù hợp với thị trường thì doanh nghiệp có thể điều chỉnh lại.
b. Thông tin chất lượng sản phẩm
Để đem một sản phẩm, hàng hoá ra giới thiệu tại Hội chợ Triển lãm, nhà sản
xuất, kinh doanh đồng thời phải công bố rõ ràng mọi thông tin liên quan chất
lượng sản phẩm như: nguyên liệu, hãng cung cấp, thiết bị công nghệ, chỉ tiêu chất
lượng, cơ quan kiểm tra chất lượng…Đó là những thông tin về chất lượng sản
phẩm mà nhà buôn, người tiêu dùng hoặc nhà sản xuất mặt hàng tươ
ng ứng có thể
thu thập được từ Hội chợ.
c. Thông tin về dung lượng thị trường và khả năng tiêu thụ sản phẩm
Dù Hội chợ Triển lãm là một thị trường quy mô nhỏ nhưng thông qua số lượng
hàng hoá trình bày và số lượng các nhà sản xuất tại đây, các nhà sản xuất kinh
doanh cũng có thể đánh giá được cung, cầu trên thị trường một cách tương đối. Qua
đây, doanh nghiệp sẽ quyết định xem là nên tập trung hay chuyển hướng đầu tư và
nếu sản xuất thì lượng là bao nhiêu thì sát với nhu cầu thị trường.
d. Thông tin kiểu dáng sả
n phẩm
Cùng một loại sản phẩm nhưng sẽ có nhiều kiểu dáng, mẫu mã khác nhau. Với
việc thăm dò thị hiếu của khách hàng tại Hội chợ Triển lãm, doanh nghiệp sẽ quyết
định được kiểu dáng, mẫu mã nào được ưa chuộng hoặc loại nào sẽ gây phản cảm
cho người tiêu dùng.
e. Thông tin về tình hình sản xuấ sản phẩm cùng loại
Những thông tin này đặc biệt phát huy tác dụng tại những Hội chợ Triển lãm
chuyên ngành với sự chuyên môn hoá cao. Tại những Hội chợ Triển lãm như vậy,
doanh nghiệp có thể nắm bắt được thông tin về sản phẩm cùng loại như sự cải tiến
mẫu mã, sản lượng, bao bì đóng gói, chức năng bổ sung…
Giải pháp nâng cao hiệu quả các Hội chợ triển lãm thương mại tại Việt Nam
14
Qua Hội chợ Triển lãm, những người tham gia có thể có được những thông tin
về đầu tư, công nghệ, trình độ kỹ thuật, các chính sách của nước sở tại…
1.2. Chức năng xúc tiến thương mại
Hoạt động xúc tiến thương mại là những hoạt động liên quan tới thị trường,
tìm kiếm cơ hội mua bán. Vì vậy, đương nhiên hoạt động xúc tiến thương mại phải
g
ắn liền với hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Tuy nhiên, khả năng của các
doanh nghiệp có hạn do đó rất cần sự giúp đỡ của các tổ chức Nhà nứơc. Ở mỗi
nước hầu như đều có các đơn vị tiến hành các hoạt động xúc tiến thương mại với
mục tiêu hỗ trợ cho doanh nghiệp trong kinh doanh quốc tế và một trong những
hoạt động đó là tổ chứ
c các Hội chợ Triển lãm:
+ Tổ chức các Hội chợ Triển lãm ở nước ngoài để tạo điều kiện cho các
doanh nghiệp trong nước quảng cáo, tuyên truyền, giới thiệu hàng hóa, dịch vụ và
lĩnh vực kinh doanh của họ.
+ Tổ chức các Hội chợ Triển lãm quốc tế ở trong nước nhằm thu hút các nhà
đầu tư nước ngoài, đồng thời nâng cao tầm hiểu biết cho các doanh nghiệp trong
nước.
1.3. Chức năng quảng bá
Một trong những mục tiêu quan trọng hàng đầu của doanh nghiệp là thông qua
khách hàng quảng cáo cho doanh nghiệp mình, cho sản phẩm của mình. Chính vì
vậy mà các doanh nghiệp thường đưa ra những mặt hàng mới nhất, cạnh tranh nhất
ra trưng bày tại Hội chợ Triển lãm.
Mục tiêu chung của các Hội chợ Triển lãm là quảng bá cho nhà sản xuất, nhà
kinh doanh, nhà độc quyền biết về vị trí, vai trò của nền sản xuất, hàng hoá
đất
Giải pháp nâng cao hiệu quả các Hội chợ triển lãm thương mại tại Việt Nam
15
nước, của địa phương hoặc của doanh nghiệp trên thương trường quốc gia và quốc
tế.
Mục tiêu cụ thể đối với từng doanh nghiệp là quảng bá hình ảnh, công ty và
sản phẩm của doanh nghiệp. Việc tiêu thụ hàng hoá tại Hội chợ Triển lãm chỉ là
việc làm mang tính phụ trợ cho việc trên. Do vậy, các doanh nghiệp thường không
đặt nặng vấn đề doanh thu từ việc bán hàng tại Hội chợ Tri
ển lãm, mà điều quan
trọng là càng nhiều người biết đến doanh nghiệp thì càng tốt. Với Hội chợ Triển
lãm, khách hàng được tiếp xúc trực tiếp với sản phẩm mà trước đấy họ chỉ biết qua
các phương tiện thông tin đại chúng hoặc tạp chí, có những sản phẩm mà họ chưa
từng biết và đây là cách quảng cáo rất hiệu quả. Quảng cáo tại Hội chợ Triển lãm
c
ũng là một dịp tốt để thể hiện trình độ văn minh thương mại thông qua cách bài trí
gian hàng, cách trưng bày sản phẩm, đội ngũ bán hàng, thái độ giao tiếp, phương
thức bán hàng…. nhằm làm cho sản phẩm hoàn thiện hơn với những giá trị của nó,
đáp ứng được thị hiếu, chiếm được cảm tình của người tiêu dùng.
2. Vai trò Hội chợ Triển lãm
2.1.Đối với doanh nghiệp
Tại Hộ
i chợ Triển lãm, doanh nghiệp có những cơ hội sau:
a) Gặp gỡ đối tác, bạn hàng
Trước hết, Hội chợ là nơi doanh nghiệp có thể tìm kiếm, gặp gỡ các đối tác
cũng như tìm hiểu về nhau. Do vậy, tham gia Hội chợ Triển lãm là một trong
những phương pháp thích hợp đối với việc chào hàng. Điều này đặc biệt phát huy
tác dụng tại những hội chợ chuyên ngành, những Hội chợ thương mại quốc tế có
quy mô với sự tham gia của các doanh nghiệp lớn trong và ngoài nướ
c. Chẳng hạn,
Hội chợ Triển lãm nông nghiệp quốc tế Việt Nam – Bangkok năm 2003 diễn ra từ
ngày 5Æ7/3 được giới doanh nghiệp chuyên về chăn nuôi và các sản phẩm liên
Giải pháp nâng cao hiệu quả các Hội chợ triển lãm thương mại tại Việt Nam
16
quan đánh giá là lớn nhất thế giới, quy tụ gần như đầy đủ các tập đoàn đa quốc gia.
Họ đến đây để tìm kiếm bạn hàng, nhà nhập khẩu, xúc tiến các thương vụ mua bán
đầu tư. Theo ông Lê Tấn Tài, Giám đốc công ty trách nhiệm hữu hạn thức ăn gia
súc Tấn Lợi (Bến Tre) mục tiêu của công ty ông nhằm lựa chọn đối tác của Mỹ, Úc
hay Thái Lan là có lợi nhất trong việc nhậ
p sản phẩm bột cá
(1)
. Hay như thông qua
hội chợ quốc tế Expo, doanh nghiệp kinh doanh bình lọc nước của Thái Lan
Thanachai Sales & Service Co., Ltd đã tìm được đại lý phân phối tại thành phố Hồ
Chí Minh, thông qua hội chợ giày Dawsa tại Las Vegas bang Nevada, Mỹ, công ty
sản xuất hàng tiêu dùng Bình Tân (Bita’s) đã thành lập quan hệ được với 120 công
ty trong đó 3 công ty đã qua Việt Nam đàm phán trực tiếp và “khả năng ký những
đơn hàng từ 1-1,5 triệu USD cho mùa sản xuất chính là trong tầm tay” (Đỗ Long,
Tổng giám đốc công ty Bita’s).
3
Vai trò của Hội chợ Triển lãm thương mại có thể được nhìn thấy rõ nhất thông
qua hội chợ quốc tế mùa thu Frankfurt tại Đức - đất nước được mệnh danh là đất
nước của những Hội chợ. Nổi bật nhất của hội chợ này là khả năng thu hút định kỳ
khối lượng khổng lồ các nhà buôn sỉ từ các châu lục, nhất là Châu Âu và Mỹ. Hội
chợ là đ
iểm hẹn ổn định – bền vững giữa những người bán và người mua. Cứ đến
là gặp đúng những khách hàng của cùng một số khách hàng mới. Hội chợ cũng là
kho tàng thông tin về xu hướng tiêu dùng, thị hiếu mới, mẫu mã mới. Thời gian
qua, với sự tư vấn, trợ giúp của tổ chức hợp tác phát triển Đức (GT2), phòng Công
nghiệp và thương mại Đức tại Hà Nội, Mes Frankfurt Gmbtt tại Vi
ệt Nam…, nhiều
doanh nghiệp Việt Nam tham dự các hội chợ ở đất nước này và đã tìm kiếm được
nhiều bạn hàng mới, ký được các hợp đồng có giá trị.
b. Củng cố thị trường cũ
(1) Thời báo Kinh tế Sài Gòn số ra ngày 20/3/2003.
Giải pháp nâng cao hiệu quả các Hội chợ triển lãm thương mại tại Việt Nam
17
Thương trường biến động không ngừng, mỗi ngày xã hội lại có thêm hàng
trăm doanh nghiệp mới, sản phẩm mới ra đời cạnh tranh với sản phẩm đã có trên
thị trường. Điều này đặt ra yêu cầu cho các nhà kinh doanh phải luôn luôn cải tiến,
đổi mới, nâng cao chính mình nếu không muốn bị tụt hậu. Việc liên tục củng cố thị
trường không chỉ áp dụng đối với những doanh nghiệp mớ
i, non trẻ mà cho cả
những doanh nghiệp đã thành danh, có uy tín và thương hiệu. Những doanh nghiệp
lớn như Biti’s, May 10, Kymdan, Vinamilk, Kinh Đô…mặc dù rất nổi tiếng trên
nhưng hàng năm đều tham gia rất đều đặn Hội chợ hàng Việt Nam chất lượng cao
và nhiều hội chợ khác nhằm củng cố hình ảnh doanh nghiệp trên thị trường. Ông
Đoàn Tiến Đạt, Giám đốc Marketing công ty San Nam (Km9, đường Phạm Văn
Đồng, Quận Cầu Gi
ấy), khi được phỏng vấn tại Hội chợ hàng công nghiệp 2003
cho rằng : “mặc dù có những Hội chợ Triển lãm hiệu quả không còn cao như trước
và doanh nghiệp đã có uy tín trên thị trường nhưng vẫn đều đặn tham dự Hội chợ
triển lãm nhằm duy trì hình ảnh, củng cố vị trí doanh nghiệp trong lòng khách
hàng”.
Các doanh nghiệp Việt Nam ngày càng nhận thức được mức độ cạnh tranh
khốc liệt không chỉ trên thị
trường nội địa mà sau này lớn hơn là thị trường Asean,
thị trường khư vực và thế giới. Nếu ngay trên “sân nhà” với đầy đủ lợi thế mà
doanh nghiệp không thể tìm được chỗ đứng vững chắc thì việc nhanh chóng bị đào
thải chỉ là vấn đề thời gian.
Các Hội chợ Triển lãm thương mại tạo ra cơ hội để có sự phản hồi ngay của
khách hàng, củ
a đối tác. Doanh nghiệp tham dự hội chợ có thể phán đoán được sản
phẩm của mình có thích hợp với thị trường hay không, nếu không thì phải sửa đổi
như thế nào cho phù hợp, tâm lý chung của khách hàng là gì…Đối với kinh doanh
hiện đại thì mô hình doanh nghiệp hướng ngoại, hướng tới khách hàng là mấu chốt
của sự thành công. Do vậy, khách hàng là đối tượng được doanh nghiệp đặc biệt
nghiên cứu, chăm sóc và chiều chuộng.
Ở nhiều công ty, tất cả mọi nhân viên đều
Giải pháp nâng cao hiệu quả các Hội chợ triển lãm thương mại tại Việt Nam
18
phải thấm nhuần tư tưởng lấy khách hàng làm trọng tâm, là mục tiêu hướng tới. Xu
hướng này ngày càng phát triển và chắc chắn sẽ là xu hướng chủ đạo khi nền kinh
tế Việt Nam đi lên và hoà nhập với thế giới. Vì thế, Hội chợ Triển lãm thương mại
theo đó cũng sẽ là một phương thức tiếp cận khách hàng được ưa chuộng không chỉ
ở Việt Nam mà trên phạm vi toàn cầu.
c. Khai thác th
ị trường mới
Bên cạnh việc củng cố thị trường cũ, hầu hết các doanh nghiệp đều muốn mở
rộng thị phần sang những thị trường mới nhằm tăng lợi nhuận, mở rộng quy mô và
nâng vị thế của mình lên một tầm cao hơn. Đây cũng chính là nhiệm vụ của
Marketing quốc tế: tìm kiếm khách hàng mới, những nhà nhập khẩu, những đại lý
trong triể
n lãm. Đó còn là sự thể hiện nhận thức của doanh nghiệp về vòng đời sản
phẩm (PLC: Product Life Cycle). Mỗi sản phẩm đều phải trải qua 4 giai đoạn :
Thâm nhập, Tăng trưởng, Bão hòa và Suy thoái. Nếu tận dụng được các Hội chợ
Triển lãm thương mại thì sẽ kéo dài được vòng đời sản phẩm và kết quả đem lại là
rất đáng kể.
Qua việc tổ chức Hộ
i chợ hàng Việt Nam chất lượng cao tại Bình Định từ
29/8Æ3/9/2003, nhiều chuyên gia đã rút ra được kết luận rằng Bình Định là thị
trường mới mẻ đối với nhiều doanh nghiệp và ẩn chứa nhiều tiềm năng để khai
thác. Theo ông Lương Vạn Vinh, Giám đốc công ty Mỹ Hảo, doanh thu các sản
phẩm tẩy rửa của công ty tại thị trường này trung bình khoảng 600-800 triệu/tháng,
ở mức khá so với các tỉnh thành khác. Không nh
ững thế, từ Bình Định, doanh
nghiệp có thể tổ chức nguồn hàng phân phối đến Phú Yên, Quảng Ngãi, Gia Lai,
Kon Tum… khá thuận lợi. Với nhiều doanh nghiệp chưa từng mở đại lý ở khu vực
miền Trung này, thì đây chính là cơ hội để khám phá thị trường. Trong thời gian
hội chợ, có hơn 100 loại sản phẩm mới được tung ra để giúp các doanh nghiệp xây
dựng thương hiệu tại đây. Tribeco tung ra sữa ti
ệt trùng, Bidrico có nước táo ép,
Giải pháp nâng cao hiệu quả các Hội chợ triển lãm thương mại tại Việt Nam
19
nước yến, ngân nhĩ, Nhơn Hoà giới thiệu cân nhựa đồng hồ lò xo 2 mặt số dạng
treo… vv.
Thị trường là yếu tố sống còn đối với những doanh nghiệp, thị trường chấp
nhận, ưa chuộng sản phẩm thì doanh nghiệp còn phát triển, nếu thị trường quay
lưng thì doanh nghiệp sẽ không thể tồn tại. Do vậy, các doanh nghiệp đặc biệt quan
tâm đến việc c
ủng cố và khám phá thị trường thông qua các Hội chợ Triển lãm
thương mại như một chiến lược quan trọng của công ty.
Đại sứ Việt Nam tại Lào Huỳnh Anh Dũng cho biết các loại hải sản, sản phẩm
sữa, đặc biệt là sữa chua Vinamilk rất được ưa chuộng ở Lào. Trong hội chợ Hội
chợ Thạt Luông (Lào từ ngày 4/11Æ11/11/2003), Vinamilk đã chọn được đối tác là
công ty được ư
a chuộng Saikong Trading, sẽ nhập chính thức các loại sữa bột, sữa
tươi, nước ép trái cây để phân phối tại Lào. Tương tự, công ty bút bi Thiên Long đã
chọn được nhà phân phối nhưng vẫn cử hẳn một cán bộ ở lại thường xuyên giúp
cho bạn việc đào tạo đội ngũ bán hàng, thu tiền. Công ty nước chấm Nam Dương
ban đầu lo không bán hết sản phẩm. Thế nhưng, ngay ngày khai mạc đã có đối tác
đặt mua c
ả
(1)
.Trên đây chỉ là một vài ví dụ nhỏ thể hiện hiệu quả của các Hội chợ
Triển lãm thương mại đối với doanh nghiệp trong việc khai thác thị trường mới, mở
rộng qui mô và tìm kiếm bạn hàng.
d) Khuyếch trương thương hiệu
Thương hiệu không còn là vấn đề mới mẻ đối với các doanh nghiệp nhưng bài
học về tầm quan trọng của nó thì vẫn có ý nghĩa nóng hổi. Sau các vụ của cà phê
Trung Nguyên, vụ cá kiện cá ba sa…thì các doanh nghiệp Việt Nam mới giật mình
bởi từ lâu họ đã quá lơ là vấn đề này, chưa thực sự coi đó là một tài sản vô giá của
doanh nghiệp.
Thương hiệu có giá trị như vậy, do
đó việc khuyếch trương hiệu, làm tăng sự
nhận thức của khách hàng, người tiêu dùng đối với thương hiệu của doanh nghiệp
Giải pháp nâng cao hiệu quả các Hội chợ triển lãm thương mại tại Việt Nam
20
cũng đồng nghĩa với việc tăng giá trị tài chính và những giá trị không thể qui đổi ra
tiền được. Chính vì lẽ đó, một trong các mục tiêu hàng đầu của các Công ty tham
gia Hội chợ Triển lãm thương mại là quảng bá thương hiệu. Doanh nghiệp nào
chưa có thương hiệu thì muốn thông qua Hội chợ Triển lãm, người tiêu dùng,
khách hàng dần biết đến sản phẩm mình, doanh nghiệp mình. Doanh nghiệp nào đã
có thương hiệu rồi thì muố
n thông qua hội chợ càng củng cố và khẳng định thương
hiệu, dần trở thành một thương hiệu mạnh. Theo như ông Nguyễn Thọ Toàn, chủ
doanh
4
nghiệp ông là các loại tranh bằng đá quý, loại hình tương đối mới trên thị trường
Hà Nội, vì thế ông đã đăng ký tham gia hội chợ hàng tiêu dùng và triển lãm nội thất
(từ ngày11/11 Æ 17/11/2003) nhằm giới thiệu sản phẩm đến với người tiêu dùng.
Còn đối với Công ty trách nhiệm hữu hạn Thương mại và Dịch vụ Siêu thị tại nhà
với các sản phẩm đồ dùng nhà bếp cao cấp Happy Cook, một nhãn hiệ
u đã có uy
tín trên thị trường thì mặc dù hiệu quả của hội chợ hàng tiêu dùng và triển lãm nội
thất không thực sự cao nhưng năm tới và các hội chợ tới các doanh nghiệp vẫn tiếp
tục tham gia nhằm mục tiêu quảng bá và củng cố thương hiệu.
Do nhận thức được vai trò của các Hội chợ Triển lãm thương mại đối với việc
khuyếch trương thương hiệu, các doanh nghiệ
p đều rất chú trọng đến hình thức
gian hàng, đến việc dàn dựng một gian hàng đẹp, ấn tượng đối với người xem bởi
gian hàng chính là hình ảnh, là bộ mặt của doanh nghiệp. Và thực tế là qua quy
mô, hình thức cách bài trí gian hàng, người xem cũng có thể phán đoán được quy
mô, tầm vóc và tính chuyên nghiệp của các công ty. Cũng tại Hội chợ hàng tiêu
dùng và Triểm lãm nội thất, Công ty sản xuất và thương mại Châu Á cho biết riêng
chi phí cho việc dàn dựng gian hàng đã lên t
ới 35 triệu và con số này vẫn là nhỏ so
với 80 triệu mà Hãng Teka, chuyên về các thiết bị nhà bếp của Tây Ban Nha chỉ ra
cho gian hàng của họ.
(1) Theo thời báo kinh tế Sài Gòn số 43/2003 từ 6/11Æ13/11
Giải pháp nâng cao hiệu quả các Hội chợ triển lãm thương mại tại Việt Nam
21
e) Nắm bắt thông tin
Trong thời đại công nghiệp như ngày nay thì thông tin đã trở thành yếu tố có
ý nghĩa sống còn đối với doanh nghiệp. Sự nhanh, chậm trong việc cập nhật thông
tin quyết định đến sự thành bại của doanh nghiệp. Nắm bắt được thông tin, doanh
nghiệp có thể ra quyết định một cách chính xác và nhanh chóng. Đối với những
doanh nghiệp tham dự Hội chợ Triển lãm thì những thông tin mà họ muốn biết
thường là : Thông tin về th
ị trường, về khách hàng, về đối thủ cạnh tranh cùng
ngành, hệ thống phân phối tiêu thụ…Việc tìm hiểu thông tin thông qua Hội chợ
Triển lãm thương mại đặc biệt quan trọng cho những doanh nghiệp muốn thâm
nhập thị trường mới. Hội chợ Triển lãm được coi là phong vũ biểu để đo phản ứng,
tâm lý của khách hàng, các đối tác về sản phẩm, hàng hoá và lĩnh vực kinh doanh
của doanh nghiệp tham gia hộ
i chợ.Và cũng tại đây, doanh nghiệp có thể tiếp xúc
được với một số lượng lớn khách hàng một cách tập trung. Thông qua sự quan tâm
của người tiêu dùng, các doanh nghiệp, có thể xác định nhu cầu của thị trường về
một loại hàng hoá, dịch vụ mà doanh nghiệp đang cung cấp hoặc đang dự định
cung cấp nhằm phán đoán lượng cầu và xu hướng phát triển của thị trường. Từ đ
ó,
doanh nghiệp có thể xây dựng kế hoạch sản xuất, kinh doanh cho phù hợp. Việc
đánh giá đúng nhu cầu của thị trường và xu hướng phát triển có tính chất quyết
định đến sự thành công của doanh nghiệp.
Ngoài ra, tham dự Hội chợ Triển lãm thương mại thường có nhiều hãng thuộc
các ngành nghề khác nhau và trong một chuyên ngành cũng có nhiều hãng khác
nhau của ngành đó tham gia. Do vậy, một điều rất có lợi cho người trưng bày là
tham gia vào Hộ
i chợ Triển lãm đó có thể học hỏi, nghiên cứu những sản phẩm và
một số kĩ thuật Marketing của những hãng lớn hơn. Hơn nữa, các thông tin khác
như kênh phân phối, hệ thống thuế, thủ tục hải quan … cũng là những thông tin mà
doanh nghiệp có thể thu thập được thông qua các Hội chợ Triển lãm thương mại tại
nước ngoài.
Giải pháp nâng cao hiệu quả các Hội chợ triển lãm thương mại tại Việt Nam
22
2.2. Đối với nền kinh tế
Ngoài nguồn thu ngân sách từ các đơn vị tổ chức Hội chợ Triển lãm, nền kinh
tế còn có những lợi ích lớn sau:
a. Khuyến khích sản xuất, tạo môi trường đầu tư
- Hội chợ Triển lãm là 1 hoạt động kinh tế có tác dụng kích thích làm tăng khả
năng sản xuất của doanh nghiệp thông qua việc tìm thêm bạn hàng. Được tổ chức
tại 1 thời gian và địa điểm đã được tính toán, thông báo trước nên nó rất được giới
kinh doanh đầu tư tìm hiểu từ đó tiến tới gặp gỡ, trao đổi, đàm phán, kí kết hợp
đồng. Vai trò kích thích sản xuất đối với n
ền kinh tế có thể được nhìn thấy qua một
ví dụ nhỏ về hiệu quả của Chợ công nghệ 2003 (TechMart 2003) tổ chức tại Hà
Nội vào tháng 10/2003. Tính đến khi kết thúc Chợ công nghệ, đã có 251 hợp đồng
chuyển giao công nghệ được ký tại đây với tổng trị giá lên tới con số kỉ lục hơn
1.000 tỉ đồng. Mở màn cho hơn 250 hợp đồng được ký là hợp đồng đóng tàu trị
giá
285 tỉ đồng (tương đương 19 triệu USD) được ký ngay trong ngày đầu khai mạc.
Nhiều đơn vị tham gia đã “giật mình” vì không ngờ mình lại có một thị trường tiềm
năng đến vậy. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, “thành công lớn nhất của chợ công
nghệ không phải ở những con số trên mà ở chỗ đã tạo ra sàn giao dịch giữa các nhà
khoa học, nhà sản xuất và nhà quản lý để góp phần kích thích sản xuất, thúc đẩy
hình thành thị tr
ường công nghệ vận hành trong nền kinh tế thị trường của Việt
Nam”
(1)
. Một khi nền sản xuất càng phát triển thì nhu cầu về vốn và công nghệ
cũng tăng tương ứng. Đây là cơ
5
hội tốt để các nhà tư bản trong và ngoài nước bỏ
vốn đầu tư. Bên cạnh đó, thông qua việc tổ chức và tham dự các Hội chợ Triển lãm
quốc tế và qua những dự án đầu tư, liên doanh chuyển giao công nghệ đã được triển
khai, ta có thể đúc rút và học tập những kinh nghiệm về quản lý, sản xuất và cải
(1) Tác giả Quốc Khánh báo Sài Gòn Tiếp Thị số 4/2003, trang 4.
Giải pháp nâng cao hiệu quả các Hội chợ triển lãm thương mại tại Việt Nam
23
tiến mẫu mã sản phẩm của các nước đi trước. Điều này cũng có tác dụng không nhỏ
trong việc khuyến khích nền sản xuất nội địa đi lên. Lợi ích của Hội chợ Triển lãm
còn thể hiện qua việc nó cũng kéo theo các ngành khác phát triển như: khách sạn,
du lịch, hàng không, vận tải hàng hoá…thông qua doanh thu từ các doanh nghiệp
nước ngoài tham dự Hội chợ Triển lãm.
b, Tạo mối liên kết giữ
a các doanh nghiệp
Các doanh nghiệp Việt Nam thường vẫn bị cho là thiếu sự đoàn kết – yếu tố
cực kỳ quan trọng làm nên sức mạnh cạnh tranh chung của 1 nền kinh tế này so với
nền kinh tế khác. Khi tham gia Hội chợ Triển lãm quốc tế, các doanh nghiệp Việt
Nam đã thấy được sự đoàn kết, sự quy mô của các doanh nghiệp Thái Lan, Trung
Quốc, Malaysia…trong khi đó do chưa có được mối liên kết này, sức mạ
nh của các
doanh nghiệp Việt Nam bị giảm sút đáng kể. Tuy nhiên quá trình tham dự các Hội
chợ Triển lãm cũng đang dần khắc phục nhược điểm này. Tham dự hội chợ Thạt
Luông (Lào) nhiều doanh nghiệp chưa có hàng tiêu thụ tại Lào. Không ít đơn vị
đã từng có những đợt tìm hiểu xúc tiến thị trường nhưng chưa thành công. Ông
Hàng Lạc An, phụ trách tiếp thị công ty văn phòng phẩm Hán Sơn cho biết, Hán
Sơn đã 2 lần tự đi tổ chức thị trường nhưng vẫn không xây dựng được mạng lưới
tiêu thụ ở đó. Và ông An nhận định: ở Lào, nếu đi từng doanh nghiệp sẽ không hiệu
quả. Hán Sơn tham dự hội chợ Thạt Luông với hy vọng sự xuất hiện tập trung có 1
hình ảnh hàng Việt Nam sẽ giúp cho doanh nghiệp xúc tiến thương mại hiệu quả
h
ơn.Theo qui luật kinh tế, có sự chuyên sâu thì cũng có sự liên kết gắn bó giữa các
doanh nghiệp, các nghành vùng tại đó lại. Mỗi doanh nghiệp đều cố gắng đưa sức
mạnh tiềm năng của mình trở thành lợi thế. Và hoạt động Hội chợ Triển lãm với
chức năng của nó đã đóng vai trò làm cầu nối cho doanh nghiệp gặp gỡ tìm hiểu và
liên kết với nhau để tạo ra thế
mạnh trong cạnh tranh.
Giải pháp nâng cao hiệu quả các Hội chợ triển lãm thương mại tại Việt Nam
24
c. Bệ phóng cho xuất khẩu
Thông qua Hội chợ Triển lãm, các hợp đồng xuất khẩu được ký kết, các mối
quan hệ bạn hàng đối tác được thiết lập từ đó tạo điều kiện cho hàng hoá Việt Nam
hoà nhập vào nền kinh tế thế giới. Nhiều người ngạc nhiên không hiểu vì sao thành
phố Hồ Chí Minh chọn ngành gỗ và mỹ nghệ là hội chợ chuyên ngành cho năm
2003 và cũng là hội chợ chuyên ngành đầu tiên sau 3 lần tổ chứ
c hội chợ tổ ng hợp
Expo (2000 – 2001 – 2002) mặc dù 2 ngành này chưa phải chiếm tỉ trọng cao nhất
trong tổng kim ngạch xuất khẩu của thành phố. Giải thích cho điều này, bà Phạm
Thị Kim Hồng, Giám đốc sở thương mại thành phố Hồ Chí Minh đưa ra 3 nguyên
nhân, trong đó có nguyên nhân về xuất khẩu: “ngành gỗ và mỹ nghệ đã có sẵn thị
trường tiềm năng do vậy khả năng mở rộ
ng thị trường là không hạn chế. Mấy hội
chợ trước, tỷ trọng 2 nhóm hàng trên không cao nhưng khách Nhật đến tìm hiểu rất
đông và năm nào họ cũng chọn 30-40 doanh nghiệp để hỗ trợ đưa hàng sang triển
lãm ở Osaka”
(1)
. Bên cạnh đó, tập đoàn IKEA của của Thuỵ Điển cũng vừa nhìn
nhận Việt Nam là nước xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ lớn thứ 3 trên thế giới
sau Trung Quốc và Thái Lan. Thành phố tổ chức hội chợ chuyên ngành ngoài việc
tạo điều kiện để các doanh nghiệp trong ngành quảng bá sản phẩm còn giúp họ gia
tăng năng lực xuất khẩu.
Việc tham dự các Hộ
i chợ Triển lãm quốc tế chuyên ngành cũng nằm trong chương
trình xúc tiến thương mại trọng điểm của ngành da giày Việt Nam trong năm 2004.
6
Theo số liệu của Hiệp hội da giày, riêng tại Đức, hàng năm nhập khẩu hơn 300
triệu đôi giày dép các loại (trong đó, sản lượng nhập khẩu từ Việt Nam chiếm tới
19%). Các nhà nhập khẩu của Đức đã coi Việt Nam như là nguồn nhập khẩu chính
đối với sản phẩm giày dép. Chính vì vậy, tham gia hội chợ ngành giày dép quốc tế
(GDS )tổ chức tại Trung tâm thương mại Dusseldart (Đức), “Các doanh nghiệ
p
(1) Thời báo Kinh tế Sài Gòn số 42/2003.
(2) Theo báo Công nghiệp và thương mại số 42/2003, trang 19