Em hãy quan sát hai chương trình sau và cho biết cấu
trúc chương trình trong Python?
Bài 3: CẤU TRÚC CHƯƠNG TRÌNH
Giáo viên: Trần Thị Nhung
1. Cấu trúc chung
Mỗi ngơn ngữ lập trình thường gồm 2 phần:
Phần 1: [<Khai báo>]
Phần 2: <Thân chương trình>
•
Phần khai báo có thể có hoặc khơng tùy theo từng chương trình cụ thể, được đặt
trong cặp dấu [ và ].
•
Phần thân chương trình bắt buộc phải có được đặt trong cặp dấu < và >.
Chú ý:
Chương trình được viết bằng ngơn ngữ lập trình Python là chương trình
được viết bằng các câu lệnh
Python linh hoạt hơn, lúc nào cần thì khai báo
2. Các thành phần của chương trình
a. Phần khai báo
Khai báo thư viện
Cú pháp:
import <tên_thư_viện>
Phần khơng bắt buộc phải có.
Muốn sử dụng một hàm nào đó của thư viện, ta sử dụng cú pháp:
<tên_thư_viện>.<tên_hàm>
Một số thư viện chuẩn
TÊN THƯ VIỆN
Ý NGHĨA
os
giao tiếp với hệ điều hành
shutil
quản lý file và thư mục thông thường
glob
sys
re
tạo danh sách các tập tin từ việc tìm kiếm thư mục dùng ký tự thay thế
(wildcard)
cung cấp các công cụ biểu thức chính quy dùng cho việc xử lý chuỗi ở mức
cao
math
cung cấp các hàm xử lý về toán
random
hỗ trợ việc tạo ra các lựa chọn ngẫu nhiên
urllib2
việc thu thập dữ liệu từ các URL
smtplib
dành cho việc gửi thư điện tử
datetime
xử lý ngày tháng và thời gian
zlib, gzip, bz2, zipfile, và tarfile
định dạng nén và lưu trữ dữ liệu
Ví dụ:
# lấy nội dung của thư viện math
# về sử dụng
import math
# Trả về một số nguyên là
# phần nguyên của số 3.9
math.trunc(3.9)
3
# Trả về một số thực là trị tuyệt đối của số -3
math.fabs(-3)
3.0
# Trả về một số thực là căn bậc hai
# của số 16
math.sqrt(16)
4.0
# Trả về một số nguyên là ước chung
# lớn nhất của hai số x và y
math.gcd(6, 4)
2
Khai báo và triển khai các lớp
Cú pháp:
class <tên_lớp>:
Khai báo biến
Ví dụ:
X=12
Y=34.5
Z=“Hồng Thị Thanh Tâm”
b. Phần thân chương trình
Bao gồm dãy các lệnh
Ví dụ:
a=1+2+3
Hoặc:
a = 1 + 2+ 3 + \
4+5+6+\
7+8+9
Chú ý:
Python dùng dấu xuống dòng để phân biệt kết thúc câu lệnh
Muốn ngắt một câu lệnh dài thành nhiều dịng ta phải thêm kí tự đánh dấu tiếp
tục câu lênh “\”
Có thể viết nhiều câu lệnh trên mỗi dòng bằng cách sử dụng dấu ‘;’
Ví dụ:
a = 10; b = 20; c = b + a
print(a); print(b); print(c)
3. Chương trình đơn giản
Bài 1: In ra dịng thơng báo “Xin chào”
>>> print(“Xin chào”)
Xin chào
LUYỆN TẬP
Bài 2: In ra các dịng thơng báo giới thiệu về bản thân (ít nhất
10 dịng)
Bài 3: Lấy phần nguyên của số a chia b với a, b cho trước (a=8,
b=7)
>>> import math
>>> a = 8
>>> b = 7
>>> math.trunc(a/b)
1