Nghiên cứu xây dựng chương trình giảng dạy các môn thể thao ngoại khóa cho sinh viên ngành giáo dục mầm non trường cao đẳng sư phạm trung ương nha trang

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

BỘ VĂN HÓA THỂ THAO VÀ DU LỊCH

TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỂ DỤC THỂ THAO TP. HỒ CHÍ MINH

NGUYỄN HỒNG TÍN

NGHIÊN CỨU XÂY DỰNG CHƯƠNG TRÌNH GIẢNG DẠY
CÁC MƠN THỂ THAO NGOẠI KHĨA CHO SINH VIÊN
NGÀNH GIÁO DỤC MẦM NON TRƯỜNG CAO ĐẲNG SƯ
PHẠM TRUNG ƯƠNG NHA TRANG

LUẬN ÁN TIẾN SĨ GIÁO DỤC HỌC

TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2021


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ VĂN HÓA THỂ THAO VÀ DU LỊCH
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỂ DỤC THỂ THAO TP. HỒ CHÍ MINH

NGUYỄN HỒNG TÍN

NGHIÊN CỨU XÂY DỰNG CHƯƠNG TRÌNH
GIẢNG DẠY CÁC MƠN THỂ THAO NGOẠI
KHĨA CHO SINH VIÊN NGÀNH GIÁO DỤC
MẦM NON TRƯỜNG CAO ĐẲNG SƯ PHẠM
TRUNG ƯƠNG NHA TRANG

Ngành: Giáo dục học
Mã số: 9140101

LUẬN ÁN TIẾN SĨ GIÁO DỤC HỌC

CÁN BỘ HƯỚNG DẪN KHOA HỌC
1.PGS.TS. Châu Vĩnh Huy
2.TS. Vũ Thị Thu Hương


TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2021


1
ĐẶT VẤN ĐỀ
Trong xu thế phát triển hiện nay, giáo dục thể chất (GDTC) có vai trị
quan trọng trong cơng tác đào tạo tại các trường Đại học (ĐH), Cao đẳng
(CĐ).Giáo dục thể chất trong các trường ĐH, CĐ là một bộ phận hữu cơ của
mục tiêu giáo dục (GD) và đào tạo (ĐT), đồng thời là một mặt giáo dục toàn
diện cho thế hệ trẻ nhằm tạo ra lớp người mới, có năng lực, phẩm chất, có sức
khỏe, đó là lớp người “phát triển cao về trí tuệ, cường tráng về thể chất,
phong phú về tinh thần, trong sáng về đạo đức”. Mục tiêu chiến lược này thể
hiện rõ những yêu cầu bức bách về sức khỏe và thể chất của lớp người lao
động mới phục vụ phát triển kinh tế xã hội và đặc biệt trong sự nghiệp cơng
nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Có thể nhận thấy được vai trị của GDTC thơng qua các văn bản, chỉ
thị, nghị quyết của Đảng và nhà nước. Vai trò quan trọng của GDTC được thể
hiện qua Luật Thể dục, Thể thao, tại Điều 20 về giáo dục thể chất và thể thao
trong nhà trường quy định: “Giáo dục thể chất là mơn học chính khóa thuộc
chương trình giáo dục nhằm cung cấp kiến thức, kỹ năng vận động cơ bản
cho người học thơng qua các bài tập và trị chơi vận động, góp phần thực hiện
mục tiêu giáo dục toàn diện”. [37.].

Trong nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 4/11/2013 Hội nghị Trung ương
8 khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo Thực hiện Nghị
quyết Trung ương 2 khóa VIII và các chủ trương của Đảng, Nhà nước về định
hướng chiến lược phát triển giáo dục - đào tạo trong thời kỳ cơng nghiệp hóa,
hiện đại hóa, lĩnh vực giáo dục và đào tạo. Quan điêm chi đao đổi mới căn
bản, toàn diện giáo dục và đào tạo là đổi mới những vấn đề lớn, cốt lõi, cấp
thiết, từ quan điểm, tư tưởng chỉ đạo đến mục tiêu, nội dung, phương pháp,
cơ chế, chính sách, điều kiện bảo đảm thực hiện; đổi mới từ sự lãnh đạo của


2
Đảng, sự quản lý của Nhà nước đến hoạt động quản trị của các cơ sở giáo dục
-

đào tạo và việc tham gia của gia đình, cộng đồng, xã hội và bản thân người

học; đổi mới ở tất cả các bậc học, ngành học. [ 6.].Nghị định số 11/2015/NĐCP ngày 31 tháng 1 năm 2015 của chính phủ cũng quy định về GDTC và hoạt
động thể thao trong nhà trường: Chương trình mơn học Giáo dục thể chất
thuộc chương trình giáo dục phổ thông, giáo dục nghề nghiệp, giáo dục đại
học; nội dung giáo dục thể chất thuộc chương trình giáo dục mầm non, thể
hiện mục tiêu giáo dục thể chất; quy định chuẩn kiến thức, kỹ năng, phạm vi
và cấu trúc nội dung giáo dục thể chất, phương pháp và hình thức tổ chức
hoạt động GDTC, cách thức đánh giá kết quả thực hiện môn học Giáo dục thể
chất ở mỗi cấp học hoặc trình độ đào tạo. [49.].
Trường CĐSP Trung ương Nha Trang là một trong 03 trường Cao đẳng
sư phạm công lập trên cả nước phụ trách đào tạo giáo viên Mầm non và trực
tiếp chịu sự quản lý Nhà Nước của Bộ Giáo dục và Đào tạo, có chức năng
đào tạo từ trình độ trung cấp, cao đẳng về giáo dục mầm non. Hiện nay
trường đang tổ chức đào tạo khoảng hơn 3.000 sinh viên. Để phụ trách cơng
tác đào tạo, Nhà trường cịn có các tổ bộ mơn chung. Trong đó nổi bật là bộ

mơn Giáo dục thể chất.Bộ môn Giáo dục thể chất hiện đang quản lý các công
tác GDTC cho trường trong nhiều năm qua[ 71.]. Ngồi những thành tựu đã
đạt được, cịn đó những vấn đề khó khăn chưa giải quyết triệt để, đặc biệt là
chương trình giảng dạy mơn thể thao ngoại khóa cho sinh viên chuyên ngành
giáo dục mầm non sau khi chuyển qua hình thức đào tạo tín chỉ theo Quyết
định số 43/2007/QĐ-BGDĐT [13.]
Chương trình GDTC các mơn thể thao ngoại khóa của Trường CĐSP
Trung ương Nha Trang sau 07 năm triển khai theo hình thức đào tạo tín chỉ đã
bộc lộ những bất cập và khó khăn như: thiếu thốn về cơ sở vật chất, sân bãi
tập luyện; chất lượng và số lượng đội ngũ giảng viên; nội dung, chương


3
trình chưa phù hợp; các hoạt động ngoại khóa chưa được phát triển mạnh…
Chính vì những điều đó đã làm ảnh hưởng khơng nhỏ đến hiệu quả cơng tác
GDTC nói chung cũng như cơng tác TDTT ngoại khóa nói riêng.
Trước những yêu cầu đổi mới từ thực tiễn, Ban Giám hiệu nhà trường
đã yêu cầu Bộ môn Giáo dục thể chất phải đổi mới môn học Giáo dục thể
chất đáp ứng yêu cầu mới về đào tạo tín chỉ, đặc biệt là mạnh dạn đưa các nội
dung mới, theo hướng thiết kế chương trình tín chỉ linh hoạt, đáp ứng nhu cầu
của SV và điều kiện nhà trường.
Vì vậy, việc “Nghiên cứu xây dựng chương trình giảng dạy mơn thể
thao ngoại khóa cho sinh viên ngàà̀nh giáo dục mầm non Trường Cao
đẳng Sư phạm Trung ương Nha Trang” là cần thiết được thực hiện. Nghiên
cứu nhằm cung cấp các số liệu khoa học khách quan giúp cho các nhà chuyên
môn, các nhà quản lý giáo dục có cơ sở để nhìn nhận và định hướng thay đổi
để nâng cao hiệu quả công tác GDTC ở Trường CĐSP Trung ương Nha Trang
được hiệu quả hơn trong tương lai.
Mục đích nghiên cứu
Xây dựng chương trình giảng dạy mơn thể thao ngoại khóa cho sinh

viên ngành Giáo dục mầm non nhằm nâng cao chất lượng giáo dục thể chất
của sinh viên trường CĐSP Trung ương Nha Trang.
Mục tiêu nghiên cứu
Mục tiêu 1: Đánh giá chương trình giảng dạy các mơn thể thao ngoại
khóa cho sinh viên ngành giáo dục mầm non Trường CĐSPTrung ương Nha
Trang.
Mục tiêu 2: Xây dựng chương trình giảng dạy các mơn thể thao ngoại
khóa cho sinh viên ngành giáo dục mầm non Trường CĐSP Trung ương Nha
Trang.
Mục tiêu 3: Đánh giá hiệu quả chương trình giảng dạy các mơn thể


4
thao ngoại khóa cho sinh viên ngành giáo dục mầm non Trường CĐSP Trung
ương Nha Trang.
Giả thuyết khoa học của luận án
Nếu xây dựng được chương trình giảng dạy các mơn thể thao ngoại
khóa cho SV mang tính khoa học, hệ thống, khả thi và được kiểm chứng trong
thực tế, phù hợp với điều kiện tại đơn vị sẽ làm phong phú thêm cơ sở lý luận
và thực tiễn nhằm không ngừng nâng cao chất lượng đào tạo SV ngành giáo
dục mầm non Trường CĐSP Trung ương Nha Trang phù hợp với xu hướng
phát triển của công tác đào tạo ĐH, CĐ hiện nay là chú trọng các hoạt động
ngoại khóa nói chung cũng như thể thao ngoại khóa đã và đang trở thành một
trong những lĩnh vực được quan tâm hàng đầu của các cơ sở giáo dục.


5

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN CÁC VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
1.1.Quan điểm của Đảng, Nhàà̀ nước về công tác giáo dục thể chất trong

trường học
Một trong những mục tiêu chiến lược của Đảng và Nhà nước cũng như
ngành GD&ĐT và TDTT nước ta hiện nay là xã hội hóa thể thao, phát triển
rộng khắp phong trào TDTT trường học, nhằm đào tạo ra thế hệ trẻ phát triển
toàn diện cả về Đức - Trí - Thể - Mỹ. [32.]
Để thực hiện mục tiêu giáo dục toàn diện ở tất cả các bậc học, nhằm
đáp ứng u cầu cơng nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước, đều nhất thiết
phải coi trọng cơng tác GDTC trong trường học. Thực tế cho thấy, TDTT
trong trường học góp phần đào tạo, bồi dưỡng thế hệ tương lai của đất nước,
cung cấp nguồn nhân lực có sức khoẻ, học vấn và đạo đức cho sự nghiệp xây
dựng và bảo vệ Tổ quốc. Bên cạnh đó, “TDTT trường học có ý nghĩa quan
trọng đối với việc phát hiện, bồi dưỡng nhân tài và nâng cao trình độ thể thao.
Sẽ khơng có thể thao thành tích cao nếu như thể thao trường học không được
phát triển, bởi TDTT trường học là cái nơi của thể thao thành tích cao”.[32.]
Quan điểm của Đảng, Nhà nước về công tác GDTC trong trường học
được thể hiện ở nhiều nghị quyết, chỉ thị bao gồm:
-

Nghị quyết Đại hội Đảng khóa IX (2001) cũng nêu rõ: “Tiếp tục nâng

cao chất lượng GD toàn diện, đổi mới nội dung, phương pháp dạy và học, hệ
thống trường lớp và hệ thống quản lý giáo dục, thực hiện chuẩn hóa, hiện đại
hóa xã hội, xã hội hóa”.[2.]
-

Nghị quyết 14/2005/NQ-CP ngày 2/11/2005 về đổi mới căn bản toàn

diện giáo dục đại học Việt Nam giai đoạn 2006-2010 với mục tiêu“Đổi mới
cơ bản và toàn diện giáo dục đại học, tạo được chuyển biến cơ bản về chất
lượng, hiệu quả và quy mô, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp cơng nghiệp hố,

6
hiện đại hoá đất nước, hội nhập kinh tế quốc tế và nhu cầu học tập của nhân
dân. Đến năm 2020, giáo dục đại học Việt Nam đạt trình độ tiên tiến trong
khu vực và tiếp cận trình độ tiên tiến trên thế giới; có năng lực cạnh tranh
cao, thích ứng với cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ”.[46.]
-

Đến Đại hội Đảng khóa X (2006), Đảng tiếp tục khẳng định “Đường

lối phát triển giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ, quán triệt quan
điểm coi giáo dục-đào tạo là quốc sách hàng đầu”.[3.]
-

Luật thể dục, thể thao đã được Quốc hội khoá XI, kỳ họp thứ 10 thông

qua ngày 29/11/ 2006 và được Chủ tịch nước công bố ngày 12/12/2006 cũng
đã xác định rõ tầm quan trọng và ý nghĩa, lợi ích, tác dụng của TDTT trường
học, trong đó các điều 20, 21, 22 có quy định rõ:
“Điều 20. Giáo dục thể chất và thể thao trong nhà trường
+

Giáo dục thể chất là môn học chính khố thuộc chương trình giáo dục,

nhằm cung cấp kiến thức, kỹ năng vận động cơ bản cho người học thơng qua các
bài tập và trị chơi vận động, góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục tồn diện.

+Hoạt động thể thao trong nhà trường là hoạt động tự nguyện của người
học, được tổ chức theo phương thức ngoại khố phù hợp với sở thích, giới

tính, lứa tuổi và sức khoẻ nhằm tạo điều kiện cho người học thực hiện quyền
vui chơi, giải trí, phát triển năng khiếu thể thao.
Điều 21. Trách nhiệm của Nhà nước đối với giáo dục thể chất và thể
thao trong nhà trường
+Nhà nước có chính sách dành đất đai, đầu tư xây dựng cơ sở vật chất
cho giáo dục thể chất và thể thao trong nhà trường, bảo đảm đủ giáo viên,
giảng viên thể dục thể thao cho các bậc học.
+

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo phối hợp với Bộ trưởng, Chủ

nhiệm Uỷ ban Thể dục thể thao xây dựng chương trình giáo dục thể chất, đào
tạo, bồi dưỡng giáo viên, giảng viên thể dục thể thao, hướng dẫn nội dung


7
hoạt động thể thao ngoại khoá trong nhà trường.
+

Bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ có trách nhiệm chỉ

đạo, tổ chức thực hiện việc xây dựng cơ sở vật chất, bố trí giáo viên, giảng
viên thể dục thể thao cho các trường thuộc phạm vi quản lý của mình.
+

Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (sau đây gọi là

Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh) có trách nhiệm sau đây:
+

Quy hoạch đất đai, xây dựng cơ sở vật chất, nhà tập đa năng, bảo đảm

trang thiết bị, dụng cụ thể thao, chỉ tiêu biên chế giáo viên, giảng viên thể dục
thể thao cho các trường cơng lập thuộc địa phương;
+

Thực hiện chính sách ưu đãi về đất đai theo quy định của pháp luật

đối với trường tư thục, trường dân lập để các trường này có điều kiện xây
dựng cơ sở vật chất phục vụ giáo dục thể chất và thể thao trong nhà trường.
Điều 22. Trách nhiệm của nhà trường
+

Tổ chức thực hiện chương trình mơn học giáo dục thể chất theo quy

định của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo.
+

Quản lý và sử dụng có hiệu quả cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ

giáo dục thể chất và thể thao trong nhà trường.
+
Tổ chức cho người học tham gia các hoạt động thể thao ngoại
khố.
+

Bảo đảm an tồn cho người dạy và người học trong các hoạt động thể

dục, thể thao.
+Phát hiện, bồi dưỡng năng khiếu thể thao.” [37.]

-

Đại hội Đảng khóa XI (2011) của Đảng xác định: “Phát triển giáo

dục là quốc sách hàng đầu. Đổi mới căn bản, tồn diện nền GD Việt Nam
theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa, dân chủ hóa và hội nhập
quốc tế, trong đó, đổi mới cơ chế quản lý GD, phát triển đội ngũ giáo viên và
cán bộ quản lý là khâu then chốt. Tập trung nâng cao chất lượng GD, ĐT, coi


8
trọng GD đạo đức, lối sống, năng lực sáng tạo, kỹ năng thực hành, khả năng
lập nghiệp ”.[4.]
-

Nghị quyết TW8 ngày 01/12/2011 về tăng cường sự lãnh đạo mạnh

mẽ của Đảng, tạo bước phát triển mạnh mẽ về TDTT đến năm 2020 đã nhấn
mạnh:
“Phát triển Thể dục Thể thao là một yêu cầu khách quan của xã hội,
nhằm góp phần nâng cao sức khoẻ, thể lực và chất lượng cuộc sống của nhân
dân, chất lượng nguồn nhân lực, giáo dục ý chí, đạo đức, xây dựng lối sống
và mơi trường văn hóa lành mạnh, góp phần củng cố khối đại đoàn kết toàn
dân, mở rộng quan hệ hữu nghị và hợp tác quốc tế, đồng thời, là trách nhiệm
của các cấp ủy đảng, chính quyền, đồn thể, tổ chức xã hội và của mỗi người
dân. Các cấp ủy đảng có trách nhiệm thường xuyên lãnh đạo công tác Thể dục
Thể thao bảo đảm cho sự nghiệp Thể dục Thể thao ngày càng phát triển”.[5.]
-

Thủ tướng Chính phủ, Quyết định 641/QĐ-TTg ngày 28/04/2011, V/v

phê duyệt đề án tổng thể phát triển thể lực, tầm vóc người Việt Nam giai đoạn
2011- 2030 với nhiệm vụ: “Nâng cao chất lượng giờ học thể dục chính khóa;
tổ chức các hoạt động TDTT ngoại khóa, hướng dẫn học sinh tự luyện tập
TDTT để tăng cường thể lực, cải thiện chiều cao thân thể”.[47.]
-

Quyết định số 711/QĐ-TTg ngày 13/06/2012 về chiến lược phát triển

GD 2011-2020 yêu cầu nhiệm vụ: “Đổi mới cơ bản và toàn diện giáo dục
chuyên nghiệp, tạo được chuyển biến cơ bản về chất lượng, hiệu quả và quy
mô, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp CNH, HĐH đất nước, hội nhập kinh tế
quốc tế và nhu cầu học tập của nhân dân. Đến năm 2020, giáo dục đại học
Việt Nam đạt trình độ tiên tiến trong khu vực và tiếp cận trình độ tiên tiến
trên thế giới, có năng lực cạnh tranh cao, thích ứng với cơ chế thị trường
định hướng xã hội chủ nghĩa. Phát triển các chương trình giáo dục đại học
theo định hướng nghiên cứu và định hướng nghề nghiệp - ứng dụng. Bảo đảm


9
sự liên thơng giữa các chương trình trong tồn hệ thống. Xây dựng và hoàn
thiện các giải pháp bảo đảm chất lượng và hệ thống kiểm định giáo dục.Xây
dựng một vài trường đại học đẳng cấp quốc tế. Mở rộng quy mô đào tạo, xây
dựng đội ngũ giảng viên và cán bộ quản lý GD đại học đủ về số lượng, có
phẩm chất đạo đức và lương tâm nghề nghiệp, có trình độ chun mơn cao,
phong cách giảng dạy và quản lý tiên tiến, bảo đảm tỷ lệ sinh viên/giảng viên
của hệ thống GD đại học không quá 20. Đến năm 2010 có ít nhất 40% giảng
viên đạt trình độ thạc sỹ và 25% đạt trình độ tiến sỹ, đến năm 2020 có ít nhất
60% giảng viên đạt trình độ thạc sỹ và 35% đạt trình độ tiến sỹ ”.[48.]
-

Nghị quyết số 29-NQ/TW khóa XI ngày 04/11/2013 về đổi mới căn

bản, toàn diện GD và ĐT đáp ứng yêu cầu CNH, HĐH trong điều kiện kinh tế
thị trường định hướng XHCN và hội nhập quốc tế, với quan điểm chỉ đạo:
“Đổi mới căn bản, toàn diện GD&ĐT là đổi mới những vấn đề lớn, cốt lõi,
cấp thiết từ quan điểm, tư tưởng chỉ đạo đến mục tiêu, nội dung, phương
pháp, cơ chế, chính sách, điều kiện đảm bảo thực hiện, đổi mới từ sự lãnh
đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước đến hoạt động quản trị của các cơ
sở GD và ĐT và việc tham gia của gia đình, cộng đồng xã hội và bản thân
người học, đổi mới ở tất cả các bậc học, ngành học.”.[6.]
-

Thông tư số 25/2015/TT-BGDĐT ngày 14/10/2015, Qui định về

chương trình mơn học GDTC thuộc các chương trình đào tạo trình độ đại học,
cụ thể như sau:
+ “Về mục tiêu chương trình là nhằm cung cấp kiến thức, kỹ năng vận
động cơ bản, hình thành thói quen tập luyện thể dục, thể thao để nâng cao sức
khỏe, phát triển thể lực, tầm vóc, hồn thiện nhân cách, góp phần thực hiện
mục tiêu giáo dục tồn diện”.
+ “Khối lượng kiến thức của chương trình mơn học Giáo dục thể chất
mà người học cần tích lũy tối thiểu là 3 (ba) tín chỉ. Cơ sở đào tạo quy định cụ


10
thể khối lượng kiến thức môn học này phù hợp với yêu cầu của từng ngành
đào tạo”
+

“Tổ chức xây dựng chương trình là Hiệu trưởng trường cao đẳng (sau

đây gọi chung là Thủ trưởng cơ sở giáo dục) quyết định số lượng thành viên
tham gia và ra quyết định thành lập tổ soạn thảo chương trình mơn học Giáo
dục thể chất (sau đây gọi là Tổ soạn thảo)”.[20.]
- Thủ tướng Chính phủ, Quyết định số 1076/QĐ-TTg ngày 17/06/2016
về phê duyệt đề án tổng thể phát triển giáo dục thể chất và thể thao trường học
giai đoạn 2016 - 2020, định hướng đến năm 2025 với nhiệm vụ “Thực hiện
tốt giáo dục thể chất theo chương trình nội khóa, phát triển mạnh các hoạt
động thể thao ngoại khóa của học sinh, sinh viên, bảo đảm mục tiêu phát
triển thể lực toàn diện và kỹ năng vận động cơ bản của học sinh, sinh viên và
góp phần đào tạo năng khiếu và tài năng thể thao. Đổi mới chương trình và
phương pháp GDTC, gắn GDTC với giáo dục ý chí, đạo đức, giáo dục quốc
phòng, giáo dục sức khỏe và kỹ năng sống của học sinh, sinh viên. Đãi ngộ
hợp lý và phát huy năng lực đội ngũ giáo viên thể dục hiện có, mở rộng và
nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên, hướng dẫn viên
thể dục cho trường học, củng cố các cơ sở nghiên cứu khoa học về tâm sinh
lý lứa tuổi và TD, TT trường học”.[50.]
- Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII ( 2016 ). Đảng Cộng sản Việt
Nam khẳng định:“GD là quốc sách hàng đầu. Phát triển GD và ĐT nhằm
nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài. Chuyển mạnh quá
trình GD chủ yếu từ trang bị kiến thức sang phát triển toàn diện năng lực và
phẩm chất người học; học đi đôi với hành, lý luận gắn với thực tiễn. Phát triển
GD và ĐT phải gắn với nhu cầu phát triển kinh tế-xã hội, xây dựng và bảo vệ
Tổ quốc; với tiến bộ khoa học-công nghệ, yêu cầu phát triển nguồn nhân lực
và thị trường lao động”.[7.]


11
-

Thông tư số: 24/2019/TT-BGDĐTngày 26 tháng 12 năm 2019, Ban

hành qui chế đào tạo trình độ trung cấp, trình độ cao đẳng nhóm ngành đào
tạo giáo viên quy định về khối lượng kiến thức tối thiểu, yêu cầu về năng lực
mà người học đạt được sau khi tốt nghiệp đối với mỗi trình độ đào tạo nhóm
ngành giáo viên và quy trình xây dựng, thẩm định, ban hành chương trình đào
tạo trình độ trung cấp và cao đẳng. Tại Thơng tư này, “Bộ cũng qui định rõ về
khối lượng kiến thức tối thiểu đối với các trình độ đào tạo, cụ thể, trình độ đào
tạo cao đẳng là 86 tín chỉ. Trong đó, một tín chỉ tương ứng với 15 giờ học lý
thuyết và 30 giờ tự học hoặc 30 giờ thực hành, thí nghiệm, thảo luận và 15 tự
học. Đồng thời, người học sau khi tốt nghiệp chương trình đào tạo cao đẳng
nhóm ngành đào tạo giáo viên phải có kiến thức lý thuyết chuyên sâu trong
lĩnh vực đào tạo”[21.Error: Reference source not found]
Để đưa công tác GDTC trong nhà trường trở thành một khâu quan trọng,
cũng như xác định nhận thức đúng về vị trí GDTC trong nhà trường các cấp,
phải được triển khai đồng bộ với các mặt giáo dục tri thức và nhân cách từ tuổi
thơ cho đến Đại học. Bộ giáo dục và Đào tạo đã có văn bản quyết định ban hành
quy chế về cơng tác GDTC trong nhà trường các cấp. Trong đó, đã khẳng định:
“GDTC được thực hiện trong hệ thống nhà trường từ mầm non đến đại học, góp
phần đào tạo những cơng dân phát triển tồn diện. GDTC là một bộ phận hữu cơ
của mục tiêu giáo dục và đào tạo, nhằm giúp con người phát triển cao về trí tuệ,
cường tráng về thể chất, phong phú về tinh thần, trong sáng về đạo đức: Thể chất

– sức khoẻ tốt là nhân tố quan trọng trong việc phát triển sự nghiệp xây dựng
và bảo vệ Tổ quốc. Cũng như khẳng định GDTC trong nhà trường các cấp
nhằm từng bước nâng cao trình độ văn hố thể chất và thể thao của học sinh,
sinh viên. Góp phần phát triển sự nghiệp TDTT của đất nước đáp ứng nhiệm
vụ giao tiếp của học sinh, sinh viên Việt Nam và Quốc tế.
Nhà trường có trách nhiệm thực hiện chương trình GDTC cho người

12
học. Tổ chức hoạt động TDTT ngoại khoá, xây dựng cơ sở vật chất cần thiết
đáp ứng việc giảng dạy và hoạt động TDTT trong nhà trường” .
Trong các trường ĐH, CĐ cơng tác GDTC có tác dụng tích cực trong
việc hồn thiện cá tính, nhân cách, những phẩm chất cần thiết và hoàn thiện
thể chất cho sinh viên. Việc tiến hành GDTC nhằm giữ gìn sức khoẻ và phát
triển thể lực, tiếp thu những kiến thức và kỹ năng vận động cơ bản, cịn có tác
dụng chuẩn bị tốt về mặt tâm lý và tinh thần của người cán bộ tương lai.
Như vậy có thể thấy, Đảng và Nhà nước ta ln quan tâm và chú trọng
vai trị của TDTT trường học. TDTT trường học bao gồm GDTC nội khóa và
hoạt động TDTT ngoại khóa, là một bộ phận quan trọng cấu thành nền TDTT
và cũng là một mặt không thể thiếu của nền giáo dục, là nền tảng của TDTT
toàn dân. TDTT trường học là giao điểm giữa hai lĩnh vực giáo dục và TDTT,
là cơ sở nền tảng của sự phát triển TDTT. Do đó đầu tư và phát triển TDTT
trường học hiện nay được Đảng và Nhà nước ta đặc biệt quan tâm như là NC
tất yếu của phát triển xã hội.
Dựa trên những quan điểm của Đảng, Nhà nước về TDTT trường học và
những hoạt động đổi mới của giáo dục hiện nay, luận án tiến hành triển khai
thực hiện các công việc liên quan, cụ thể như: rà sốt lại chương trình cũ, xin ý
kiến Ban giám hiệu thành lập ban xây dựng và thẩm định chương trình mới,
chuẩn bị nhân sự, cơ sở vật chất, đưa chương trình vào thực nghiệm.

1.2.Khái quát về giáo dục thể chất vàà̀ thể thao ngoại khóa trong nhàà̀
trường
1.2.1. Giáo dục thể chất trong nhàà̀ trường
Theo Nguyễn Toán và Phạm Danh Tốn “Giáo dục thể chất (GDTC) là
một bộ phận của GD nói chung cũng như các ngành GD khác, GDTC bao
gồm những nhiệm vụ giáo dục, giáo dưỡng thơng qua trình sư phạm hoặc

dưới hình thức tự giáo dục”.[55.]


13
Trong GDTCcó hai bộ phận đặc thù cơ bản là giảng dạy các động tác
(các hành vi vận động) và GD các tố chất thể lực (các năng lực thể chất). Nói
cách khác đặc điểm giáo dục thể chất là giảng dạy kỹ thuật động tác và bồi
dưỡng thể lực cho người học, đồng thời thông qua lượng vận động của các
bài tập mà kích thích điều chỉnh sự phát triển các đặc tính tự nhiên của cơ thể:
Sức mạnh, sức bền. Nhờ các bài tập thể dục ta có thể thay đổi được hình thái
chức năng, tạo ra những biến đổi thích nghi ngày càng tăng lên của cơ thể
như: hoàn thiện các chức năng điều chỉnh của hệ thần kinh, làm tăng trưởng
cơ bắp, tăng thêm khả năng chức phận của hệ tim mạch.[61.],[27.]
Quyết định số 72/2008/QĐ-BGDĐT về việc ban hành qui định tổ chức
hoạt động TDTT ngoại khóa cho học sinh, sinh viên qui định:“GDTC ngoại
khóa là hoạt động tự nguyện của người học được tổ chức theo phương thức
ngoại khóa phù hợp với sở thích, giới tính, lứa tuổi và sức khỏe nhằm tạođiều
kiện cho người học thực hiện quyền vui chơi, giải trí, phát triển năng
khiếuthể thao. GDTCngoại khóa tạo sự chuyển biến rõ rệt về thể thao trường
học góp phần nâng cao thể trạng và tầm vóc người Việt Nam, giáo dục con
người phát triển toàn diện, đáp ứng nhu cầu phát triển tinh thần của học
sinh, sinh viên - lực lượng tham gia vào quá trình lao động, xây dựng bảo vệ
Tổ quốc sau này”.[16.]
Xây dựng mới chương trình giảng dạy các mơn thể thao ngoại khóa
phải được tuân thủ theo đúng các chức năng, nhiệm vụ, vai trò của GDTC,
các văn bản của Bộ GD&ĐT nhằm đáp ứng nhu cầu TDTT cho SV, giáo dục
con người phát triển toàn diện, nâng cao chất lượng đào tạo.
1.2.2. Thể thao ngoại khóa trong nhàà̀ trường.
1.2.2.1.Một số khái niệm liên quan
Khái niệm Hoạt động ngoại khóa là những hoạt động được thực hiện

ngồi giờ học, tuỳ thuộc vào hứng thú, sở thích, nguyện vọng của mỗi học


14
sinh trong khuôn khổ khả năng và điều kiện tổ chức có được của nhà trường
[32.]
Khái niệmHoạt động thể thao ngoại khóa: là hoạt động thể thao tự
nguyện có tổ chức được tiến hành ngồi giờ chính khóa, phù hợp với sở thích,
giới tính, lứa tuổi và sức khỏe của học sinh, sinh viên. Hoạt động thể thao
ngoại khóa rất đa dạng bao gồm hoạt động thể thao được quy định trong giờ
giải lao, huấn luyện đội tuyển của trường phổ thông, tập luyện trong các CLB
thể thao, các hoạt động thi đấu thể thao. Thể thao ngoại khóa có lịch sử gần
100 năm nay, cụ thể là vào cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ 20, nhằm mục đích tổ
chức giao lưu trong giáo hội, các cộng đồng dân cư, giữa các trường chủ yếu
ở các môn điền kinh, thể dục và các mơn bóng [32.]
1.2.2.2. Vai trị và nguyên tắc tổ chức thể thao ngoại khóa
Hoạt động thể thao ngoại khóa có vị trí quan trọng trong giáo dục và
TDTT trường học. Các hoạt động ngoại khóa kết hợp cùng với các hoạt động
dạy học cấu thành một cấu trúc giáo dục trường học hồn chỉnh, góp phần
hồn thành mục tiêu, nhiệm vụ giáo dục. Thể thao ngoại khóa cùng với
GDTC nội khóa là một thể thống nhất của TDTT trường học và song song tồn
tại, hỗ trợ, bổ sung cho nhau không thể thiếu mặt nào. Trong q trình tổ chức
tập luyện thể thao cịn có thể giải quyết có hiệu quả các nhiệm vụ: tăng cường
sức khỏe, phát triển tồn diện và hài hịa; giáo dục tố chất thể lực và hình
thành các kỹ năng, kỹ xảo vận động cần thiết trong sinh hoạt và lao động;
trang bị những tri thức cần thiết để thực hành TDTT trong lao động và đời
sống hàng ngày; hình thành thế giới quan duy vật, sự giác ngộ về chính trị,
giáo dục chủ nghĩa yêu nước, ý thức tập thể…, đào tạo lực lượng hậu bị cho
đội tuyển.[32.]
Vì thế, hoạt động thể thao ngoại khóa là một bộ phận cấu thành quan

trọng của TDTT trường ĐH, CĐ là con đường trọng yếu để thực hiện mục


15
đích, nhiệm vụ của TDTT trường học. Do đó, khơng có thể thao ngoại khóa,
thì TDTT trường học cũng khơng hồn chỉnh. Mặt khác, các buổi tập ngoại
khóa có cấu trúc đơn giản và nội dung hẹp hơn giờ học chính khóa, địi hỏi ý
thức tự tập luyện, tinh thần độc lập sáng tạo cao. Nhiệm vụ cụ thể và nội dung
buổi tập ngoại khóa phụ thuộc vào sở thích và hứng thú cá nhân, của một bộ
phận SV có nhu cầu ham thích tập luyện TDTT trong thời gian nhàn rỗi để
qua vận động tập luyện giúp nâng cao chất lượng giờ học nội khóa góp phần
phát triển năng lực, thể chất tồn diện và nâng cao thành tích thể thao cho học
sinh, sinh viên. Giờ học ngoại khóa nhằm củng cố và hồn thiện các bài học
nội khóa, được tiến hành vào giờ tự học của sinh viên dưới sự hướng dẫn của
giáo viên TDTT, hướng dẫn viên hoặc tự tập luyện tự do. Ngồi ra, cịn các
hoạt động thể thao quần chúng ngồi giờ học cịn có: Luyện tập trong các câu
lạc bộ, các đội đại biểu từng môn thể thao, các bài tập thể dục vệ sinh chống
mệt mỏi hang ngày, thể dục thể thao buổi sáng, giờ tự tập luyện của học sinh,
SV, phong trào tự rèn luyện thân thể. Như buổi tập nội khóa, cấu trúc buổi tập
ngoại khóa phải đảm bảo cơ thể dần dần bước vào hoạt động điều kiện tốt
nhất để thực hiện phần cơ bản và phần kết thúc của buổi tập [27.].
Do nội dung buổi tập ngoại khóa có sự khác biệt, nên cách tổ chức tập
luyện có đặc trưng riêng. Hoạt động thể thao ngoại khóa với chức năng động
viên hấp dẫn nhiều người hơn tham gia tập luyện các mơn thể thao u thích,
rèn luyện thân thể tham gia cổ vũ phong trào tự tập luyện rèn luyện thân thể.
Tác giả Trịnh Trung Hiếu đã đưa ra 3 nguyên tắc chung của giáo dục
TDTT là: Kết hợp giáo dục TDTT với thực tiễn lao động và chiến đấu; Phát
triển con người toàn diện; Nâng cao sức khỏe [27.].
Theo V.P.Philin, việc tổ chức GDTC ngoài trường học được thực hiện
trên các cơ sở luận điểm: Phù hợp với các mục tiêu, nhiệm vụ và nguyên tắc

GDTC; Có sự liên hệ phối hợp chặt chẽ của tất cả các ngành, cơ quan, tổ chức


16
quan tâm trực tiếp đến hoạt động này cũng như của gia đình và xã hội; Kế
thừa kết quả GDTC trong trường học, giúp cho trường học tăng cường, nâng
cao và mở rộng kiến thức, kỹ năng và kỹ xảo TDTT, tổ chức nghỉ ngơi lành
mạnh cho HS, SV; Sử dụng các hình thức hoạt động đa dạng, phù hợp với sự
ham thích, đặc điểm lứa tuổi và trình độ thể lực của người tập; Thường xuyên
dựa trên kỷ luật tự giác, sự ham thích và lợi ích của đối tượng tập luyện; Bảo
đảm sự chỉ đạo về phương pháp và việc kiểm tra y học có chất lượng đối với
tất cả các hình thức cơ bản về tập luyện TDTT ngồi trường học. [41.]
Như vậy có thể đúc kết lại, trong khâu tổ chức, hướng dẫn thể thao
ngoại khóa trong nhà trường cần nắm rõ đặc điểm phát triển tâm sinh lý đối
tượng SV (lứa tuổi, giới tính, sức khỏe, chuyên ngành, nhu cầu, sở thích thể
thao…), các điều kiện cần và đủ để thực hiện công tác này. Cần lưu ý một số
nguyên tắc cơ bản sau đây:
Phù hợp với xu hướng phát triển chung và đạt hiệu quả thực
tiễn.

-

-

Đáp ứng nhu cầu, sở thích của đối tượng.

-

Tự nguyện, tự giác.

Có chương trình, kế hoạch cụ thể và có thể lồng ghép khoa học giữa

tập luyện và thi đấu phong trào.
-Xã hội hóa cơng tác thể thao ngoại khóa, đảm bảo tính phổ thơng đại
chúng.
1.2.2.3. Mục đích của tổ chức hoạt động thể thao ngoại khóa.
Mục đích của tập luyện thể thao ngoại khóa tổ chức trong thời gian
nhàn rỗi của học sinh, sinh viên có nội dung: giáo dục những hiểu biết và
những kiến thức sử dụng tự giác các phương tiện giáo dục thể chất khác nhau
trong dời sống và hoạt động hàng ngày. Những buổi tập ngoại khóa có nội
dung khác nhau giúp cho học sinh, sinh viên nắm được nội dung trong
chương trình học tập về TDTT, chuẩn bị cho họ thi đạt tiêu chuẩn rèn luyện


17
thân thể, ngoài ra giúp hoàn thiện các nội dung thể thao vận động tự chọn.
Tập luyện thể thao ngoại khóa là hình thức tập luyện tự nguyện, nhằm tăng
cường vận động để củng cố sức khỏe, duy trì và nâng cao khả năng hoạt động
thể lực, rèn luyện cơ thể và chữa bệnh, đồng thời giáo dục các tố chất vận
động và ý chí, tiếp thu các kỹ năng kỹ xảo vận động.Tổ chức thể thao ngoại
khóa cho SV là việc làm thiết thực. Việc làm này thể hiện rõ qua các mục đích
sau:
- Thỏa mãn nhu cầu vận động của SV
Hoạt động thể thao ngoại khóa có thể thỏa mãn nhu cầu tham gia hoạt
động TDTT của sinh viên, thực hiện quyền vui chơi, giải trí, phát triển năng
khiếu thể thao, thúc đẩy cho sự phát triển nhân cách tồn diện, hình thành chế
độ lao động - nghỉ ngơi khoa học, phát triển tồn diện đức, trí, thể, mĩ dục,
làm phong phú sinh hoạt nghiệp vụ của sinh viên.Vận động là nhu cầu cơ bản
nhất của HS, SV vì thế, phải có đủ sân bãi, phịng tập TDTT là điều kiện
không thể thiếu để thành lập một trường học đủ chuẩn. Thỏa mãn nhu cầu vận

động cũng là tiêu chí tiên quyết khi phụ huynh lựa chọn trường học cho con
em họ.
-Hình thành chế độ học tập - nghỉ ngơi hợp lý.
Khi bước vào môi trường ĐH, CĐ SV sẽ phải đối mặt với hàng loạt các
hoạt động đa dạng mà địi hỏi họ phải có sự ưu tiên lựa chọn, sắp xếp thời
gian hợp lý và khoa học để thích nghi và đạt hiệu quả tốt trong suốt q trình
đào tạo. Theo A.D.Nơvicơp - L.P.Matvêep: Sự phát triển của khoa học kỹ
thuật và lượng thông tin mới ngày càng nhiều làm cho lao động học tập của
SV càng trở nên nặng nhọc, căng thẳng. TDTT là phương tiện để hợp lý chế
độ hoạt động, nghỉ ngơi tích cực, giữ gìn và nâng cao năng lực hoạt động
trong tất cả các thời kỳ học tập ở trường, cho nên tầm quan trọng của TDTT
cũng tăng lên tương ứng [40.]


18
-Tạo mơi trường vận động, vui chơi, giải trí lành mạnh, hướng HS, SV
vào các hoạt động tích cực, tránh xa các tệ nạn xã hội.
Bước vào thời kỳ hội nhập tồn cầu, kinh tế xã hội phát triển thì đời
sống HS, SV càng cao và các điều kiện để thỏa mãn các loại nhu cầu này càng
đa dạng. Thực chất họ có những nhu cầu rất lành mạnh và chính đáng như:
nhu cầu được vận động, tập luyện TDTT, vui chơi giải trí…nhưng hiện nay,
do các trường cịn nhiều khó khăn về sân bãi, cơ sở vật chất nên chưa thỏa
mãn đầy đủ các yêu cầu này. Trong khi đó, mơi trường xã hội bên ngồi thì
phức tạp và ln cám dỗ giới trẻ đi chệch hướng.
Qua đó, dễ nhận thấy việc tạo mơi trường thể thao ngoại khóa lành
mạnh, hướng SV vào các hoạt động tích cực, tránh xa các tệ nạn xã hội là rất
quan trọng và vơ cùng cấp thiết.
-Phát triển tồn diện thể chất và nhân cách SV.
Phát triển toàn diện về thể chất lẫn nhân cách là phát triển cả đức dục,
trí dục, mỹ dục và thể dục. Thủ tướng Phạm Văn Đồng đã nói: “Đức dục là tư

tưởng. Trí dục là sự hiểu biết về văn hóa, khoa học, kỹ thuật. Mỹ dục là sự
hiểu biết về những cái hay, cái đẹp. Cuối cùng là thể dục một mục tiêu không
thể thiếu theo quan điểm giáo dục của chúng ta, là cơ sở để tiếp thu tốt đức
dục, trí dục, mỹ dục”
Do đó, cùng với GDTC thể chất nội khóa, thể thao ngoại khóa thể hiện
rõ mục đích này.
-Rèn luyện kỹ năng sống qua các hoạt động giao lưu, giao tiếp.
Qua tham gia hoạt động thể thao ngoại khóa, SV sẽ có cơ hội cùng gặp
gỡ, tập luyện, giao tiếp với một nhóm người, một tập thể, một cộng đồng…,
qua đó sẽ hình thành ở họ các kỹ năng sống như: giao tiếp, ứng xử, quyết
định, thay đổi hành vi, lập mục tiêu, sự tự tin, giảm căng thẳng, sự thành công
cũng như học tập tinh thần đồn kết và sự cơng bằng. Những tác động tích


19
cực này cũng giúp chống lại những nguy cơ và tác hại do lối sống tĩnh tại,
căng thẳng, cạnh tranh và nhiều áp lực gây ra khá phổ biến trong cuộc sống
giới trẻ ngày nay.
Một số nghiên cứu cho thấy rằng trong số các thanh thiếu niên, thường
xuyên tham gia vào các hoạt động thể chất ít có khả năng sử dụng thuốc lá.
Tương tự, các trẻ em có nhiều hoạt động thể chất thì kết quả học tập cao hơn.
Nhóm các mơn thể thao và trị chơi tập thể thúc đẩy hội nhập xã hội tích cực
và tạo thuận lợi cho việc phát triển các kỹ năng xã hội ở trẻ [72.].
-Phát triển thể chất và nâng cao kết quả học tập các môn thể thao cho SV
Thông qua việc hoạt động Thể dục thể thao ngoại khóa bằng các bài tập,
các kỹ thuật động tác là điều kiện để con người phát triển cơ thể một cách hài
hòa, bảo vệ và củng cố sức khỏe, hình thành năng lực chung và năng lực chun
mơn, đồng thời góp phần nâng cao thành tích thể thao của học sinh - sinh viên.

Giờ học ngoại khóa giúp củng cố và hồn thiện bài học chính khóa mà

các em cịn thiếu sót do lớp học chính khóa đơng sinh viên, thời gian cho mỗi
buổi tập thì ngắn, nên giáo viên chưa bao quát hết được ở trên lớp và do phải
đảm bảo về tiến trình giảng dạy đơi khi phát hiện ra sai lầm của học sinh và
sinh viên giáo viên cũng khơng thể sửa được một cách triệt để. Ngồi ra, hoạt
động TDTT ngoại khóa cũng là mơi trường để bồi dưỡng những sinh viên có
tài năng và năng khiếu thể thao, để từ đó có những có những đội tuyển tham
gia thi đấu các giải thể thao của trường, của khóa. Mặt khác, đây cũng là mơi
trường để những sinh viên học yếu kém, bị trượt môn tham gia học tập, để từ
đó nâng cao được kết quả học tập của mình.
1.2.2.4. Đặc điểm hoạt động thể thao ngoại khóa.
Theo Nguyễn Toán và Phạm Danh Tốn, các buổi tập ngoại khóa (khơng
chính khóa) thường có cấu trúc đơn giản và nội dung hẹp hơn so với buổi tập
nội khóa (chính khóa). Hình thức tập luyện này địi hỏi ý thức kỷ


20
luật, tinh thần độc lập và sáng tạo cao. Nhiệm vụ cụ thể và nội dung buổi tập
ngoại khóa chủ yếu phụ thuộc vào sở thích và hứng thú cá nhân.[55.]
Theo Lê Văn Lẫm và Phạm Xuân Thành [32.], khi tổ chức hoạt động
TDTT ngoại khóa cần lưu ý đến các mặt:
-

Tính chất hoạt động mềm hóa giữa bắt buộc và tự nguyện;

-

Nội dung phong phú, linh hoạt không bị hạn chế;

Không gian địa điểm tiến hành rộng lớn (trong trường hoặc ngồi
trường);

Hình thức đa dạng có thể tiến hành theo cá nhân, nhóm, khóa,
trường;
-

Thời gian hoạt động có thể tiến hành bất kỳ lúc nào trong ngày tùy

theo điều kiện thời gian của HS, SV;
Cán bộ (CB), GV đóng vai trò hướng dẫn, tư vấn, định hướng; còn HS,
SV phát huy vai trị chủ thể, tích cực chủ động phát huy lòng đam mê, hứng
thú TDTT năng khiếu, năng lực sáng tạo của mình;
Quy mơ hoạt động thể thao ngoại khóa thể hiện qua số lượng SV, CB GV GDTC, CB Đồn, Cơng đồn, phụ huynh HS-SV cùng tham gia. Số môn
thể thao tổ chức được cho HS, SV tập luyện, số giải thi đấu tham gia các cấp
trong năm;
Với đa số HS, SV TDTT ngoại khóa có tính phổ cập, chủ yếu biết chơi
một môn thể thao nào đó để rèn luyện sức khỏe là đã tốt rồi. Nhưng trong số
hàng ngàn đến hàng vạn HS, SV (tùy theo trường), sẽ có những em có năng
khiếu đặc biệt nổi trội thì đây chính là những nhân tố tích cực để hình thành
nên các đội tuyển, đội tiêu biểu thể thao của trường. Đối tượng này cần có chế
độ tập luyện chuyên biệt để nâng cao trình độ chuyên mơn, sẵn sàng tham gia
thi đấu các giải ngồi trường. Đây cũng là lực lượng hướng dẫn viên (HDV)
tích cực mà GV GDTC cần phải chú tâm lựa chọn, đào tạo để hỗ trợ hướng
dẫn cho nhóm SV ở trình độ phổ cập;
TDTT ngoại khóa vừa bổ sung kiến thức thực hành cho giờ nội khóa


21
nhưng nó cũng có những đặc thù riêng mà GDTC nội khóa khơng có được.
TDTT ngoại khóa cùng với GDTC nội khóa hình thành nên một thể thống
nhất của TDTT trường học.

1.2.2.5. Các điều kiện đảm bảo cho công tác tổ chức TDTT ngoại khóa.
Để cơng tác tổ chức TDTT ngoại khóa cho SV trong trường ĐH được tiến

hành thuận lợi cần có một số điều kiện đảm bảo như sau:
Sự quan tâm lãnh đạo của Đảng và Nhà nước thơng qua các chủ trương,
chính sách, đường lối, các văn bản quy phạm phạm pháp luật; Sự ủng hộ của
Ban lãnh đạo và các bộ phận chức năng các trường ĐH qua việc đầu tư kinh phí
cho hoạt động TDTT ngoại khóa; Các điều kiện cơ sở vật chất, sân bãi, phịng
tập, trang thiết bị phục vụ TDTT ngoại khóa; Đội ngũ cán bộ, GV TDTT đủ, có
năng lực chuyên mơn tốt và có tâm huyết với phong trào; SV có nhận thức đúng
đắn và có nhu cầu lớn về TDTT ngoại khóa; Sự hỗ trợ và phối hợp đồng bộ giữa
các tổ chức xã hội, các hiệp hội, liên đoàn thể thao từ cơ sở đến trung ương.

Ngoài các điều kiện trên, để TDTT ngoại khóa phát triển thuận lợi
khơng thể khơng kể đến vai trị của Đồn Thanh niên, Phịng cơng tác học
sinh, sinh viên, Hội thể thao trường, Hội thể thao Đại học và chuyên nghiệp
khu vực, Hội thể thao Đại học và chuyên nghiệp Việt Nam, Hội SV, Phịng
TDTT, Sở TDTT, các Liên đồn thể thao và một số doanh nghiệp, các mạnh
thường quân, nhà tài trợ….Chính các tổ chức này đã đứng ra hoạch định, huy
động kinh phí, tổ chức các giải đấu cấp khu vực và quốc gia hàng năm cho
HS, SV.
Qua đó có thể thấy, để tổ chức hoạt động thể thao ngoại khóa trong nhà
trường khơng hề đơn giản, phải có sự hỗ trợ, phối hợp đồng bộ của nhiều bộ
phận liên quan.. [62.]


22
1.3.Khái quát về chương trình đàà̀o tạo, đánh giá chương trình đàà̀o tạo
1.3.1.Khái niệm chương trình đàà̀o tạo
Theo từ điển Giáo dục học: Khái niệm chương trình đào tạo được hiểu

là:“Văn bản chính thức quy định mục đích, mục tiêu, yêu cầu, nội dung kiến
thức và kỹ năng, cấu trúc tổng thể các bộ môn, kế hoạch lên lớp và thực tập
theo từng năm học, tỷ lệ giữa các bộ môn, giữa lý thuyết và thực hành, quy
định phương thức, phương pháp, phương tiện, cơ sở vật chất, chứng chỉ và
văn bằng tốt nghiệp của cơ sở GD và ĐT”.[52.]
Chương trình khung là khung qui định cứng về chương trình đào tạo
theo Quyết định số 15/2004/QĐ-BGDĐT, trong đó có số đơn vị học trình
(ĐVHT) cần được đào tạo, danh sách ở một số môn học chung cho tất cả các
trường có đào tạo ngành đó. Chương trình khung do Bộ GD-ĐT ban hành
khơng phải là một chương trình đào tạo hồn chỉnh mà chỉ là phần nội dung
cứng.[9.].
Chương trình đào tạo hiện nay theo Thông tư 08/2011/TT-BGDĐT
ngày 17/2/2011 của Bộ Giáo dục và Đào tạo qui định gồm 9 phần: 1/mục tiêu
đào tạo, 2/Thời gian đào tạo, 3/Khối lượng kiến thức tồn khóa, 4/Đối tượng
tuyển sinh, 5/Quy trình đào tạo, 6/Thang điểm, 7/Nội dung chương trình, 8/
Kế hoạch giảng dạy, 9/Hướng dẫn thực hiện chương trình.[17.]
Cấu trúc chương trình các học phần thể thao tự chọn GDTC là một văn
bản dựa vào kế hoạch giảng dạy chung của trường để qui định nội dung dạy
học và chỉ đạo dạy học. Chương trình chỉ rõ phương pháp dạy học, qui định
mật độ, phạm vi và hệ thống nội dung dạy học, cũng như yêu cầu cơ bản đối
với dạy học. Nó là chỗ dựa để biên soạn giáo trình các học phần thể thao tự
chọn và giáo viên tiến hành giảng dạy, là căn cứ để quản lý công tác dạy học.
Chương trình và giáo trình các học phần tự chọn GDTC do Bộ Giáo dục và
Đào tạo thẩm định và ban hành. [8.]