Bai 1 Su dung mot so bien phap nghe thuat trong van ban thuyet minh

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngày soạn : 13/8/2016 TiÕt 1 V¨n b¶n:. Phong c¸ch Hå ChÝ Minh.. lª anh trµ I. Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh: - Thấy đợc vẻ đẹp trong phong cách Hồ Chí Minh là sự kết hợp hài hoà giữa truyền thống và hiện đại, dân tộc và nhân loại thanh cao và giản dị. - Tõ lßng kÝnh yªu, tù hµo vÒ B¸c, häc sinh cã ý thøc tu dìng, häc tËp rÌn luyÖn theo g¬ng B¸c. II. träng t©m kiÕn thøc 1. Kiến thức - Biểu hiện của phong cách Hồ Chí Minh trong đời sống và trong sinh hoạt. - Ý nghĩa của phong cách Hồ Chí Minh trong việc giữ gìn bản sắc văn dân tộc. - Đặc điểm của kiểu bài nghị luận xã hội qua một đoạn văn cụ thể. 2/ Kĩ năng. - Văn bản nhật dụng thuộc chủ đề hội nhập với thế giới và bảo vệ bản sắc văn hoá dân tộc. -Biện pháp nghệ thuật trong việc viết văn bản về một vấn đề thuộc lĩnh vực văn hoá, lối sống. 3/ Thái độ. Từ lòng kính yêu, tự hào về Bác, có ý thức tu dưỡng rèn luyện theo gương Bác. III/ CHUẨN BỊ : - GV: Soạn giáo án, mẩu chuyện về cuộc đời của Bác - HS: Trả lời câu hỏi SGK iV. TiÕn tr×nh d¹y- häc. 1. ổn định tổ chức 2. Bµi cò: GV kiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña HS. 3.Bµi míi. Hoạt động 1. Giới thiệu bài mới: Hồ Chí Minh không chỉ là anh hùng dân tộc vĩ đại mà con là danh nhân văn hoá thế giới . Bởi vậy , phong cách sống và làm việc cña B¸c Hå kh«ng chØ lµ phong c¸ch sèng vµ lµm viÖc cña ngêi anh hïng d©n téc vĩ đại mà còn là của một nhà văn hoá lớn - một con ngời của nền văn hoá tơng lai. Vậy vẻ đẹp văn hoá của phong cách Hồ Chí Minh là gì? Đoạn trích dới đây phần nµo sÏ tr¶ lêi cho c©u hái Êy.. Hoạt động của thầy. Kiến thức cần đạt. Hình.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> thành và phát triển năng lực học sinh.. Hoạt động 2: Hớng dẫn đọc và tìm hiÓu chung vÒ v¨n b¶n. - Giáo viên hớng dẫn cách đọc. - Giáo viên đọc đoạn 1,2 học sinh đọc tiếp : - Giáo viên nhận xét cách đọc. - Gi¸o viªn kiÓm tra mét vµi tõ khã ë chó thÝch. ? Em hãy xác định thể loại của văn b¶n? ? Văn bản này đợc trích từ bài viết nµo ? Cña ai? ? Theo em v¨n b¶n trªn cã thÓ chia thµnh mÊy ®o¹n? Néi dung cña tõng ®o¹n?. I.§äc T×m hiÓu chung. 1.T¸c gi¶- t¸c phÈm 2. §äc :giäng chËm r·i, b×nh tÜnh, khóc Năng lực triÕt. đọc diễn 3. Tõ khã. - BÊt gi¸c: tù nhiªn, ngÉu nhiªn, kh«ng dù cảm định trớc. - §¹m b¹c: s¬ sµi, gi¶n dÞ, kh«ng cÇu k×, bµy vÏ.. 3. ThÓ lo¹i: V¨n b¶n nhËt dung thuéc chñ đề : sự hội nhập với thế giới và giữ gìn bản s¾c v¨n ho¸ d©n téc 4. Bè côc cña v¨n b¶n: 3 ®o¹n - Đoạn 1: Từ đầu.........rất hiện đại: Quá tr×nh h×nh thµnh phong c¸ch v¨n ho¸ Hå Năng lực ChÝ Minh. tư duy - §o¹n 2:TiÕp.........h¹ t¾m ao : Nh÷ng vÎ đẹp cụ thể của phong cách sống và làm viÖc cña B¸c. -Đoạn 3: Còn lại: Bình luận và khẳng định ý nghÜa cña phong c¸ch v¨n ho¸ Hå ChÝ Minh . Hoạt động 3: Hớng dẫn đọc và II.Đọc- Tìm hiểu văn bản ph©n tÝch v¨n b¶n. 1. Con đờng hình thành phong cách văn Học sinh đọc đoạn 1. ho¸ Hå ChÝ Minh. ? Đoạn văn đã khái quát vốn tri thức - Vốn trí thức văn hoá của Chủ Tịch Hồ v¨n ho¸ cña B¸c Hå nh thÕ nµo? ChÝ Minh rÊt s©u réng ( Ýt cã vÞ l·nh tô nµo l¹i am hiÓu vÒ c¸c d©n téc, nh©n d©n thÕ giíi , v¨n ho¸ thÕ gi¬Ý s©u s¾c nh B¸c.) ? Bằng con đờng nào Ngời có đợc - Nhờ Bác đã dày công học tập , rèn luyện không ngừng suốt cuộc đời hoạt động cách vèn tri thức v¨n ho¸ Êy? ? §iÒu k× l¹ nhÊt trong phong c¸ch m¹ng ®Çy gian tru©n. v¨n ho¸ Hå ChÝ Minh lµ g×? V× sao + §i nhiÒu n¬i , tiÕp xóc víi nhiÒu nÒn v¨n hoá từ Phơng Đông đến Phơng Tây, khăp cã thÓ nãi nh vËy? GVKết luận: Sự đôc đáo, kì lạ nhất các Châu lục á, Âu,Phi ,Mỹ.. trong phong c¸ch v¨n ho¸ Hå ChÝ + Nãi vµ viÕt th¹o nhiÒu thø tiÕng níc Minh lµ s kÕt hîp hµi hoµ nh÷ng ngoµi,...-> §ã lµ c«ng cô giao tiÕp quan phong cách rất khác nhau, thống trọng bậc nhất để tìm hiểu và giao lu với Năng lực nhÊt trong mét con ngêi Hå ChÝ c¸c d©n téc trªn thÕ giíi . tư duy, Minh đó là truyền thống và hiên + Qua công việc, lao động mà học hỏi giải đại, Phơng Đông và Phơng Tây , xa ...đến mức khá uyên thâm. quyết và nay, dân tộc và quốc tế , vĩ đại và + Học trong mọi nơi, mọi lúc. + TiÕp thu mäi c¸i đẹp, c¸i hay, phª ph¸n vấn đề b×nh dÞ.... -> Mét sù kÕt hîp th«ng nhÊt vµ nh÷ng h¹n chÕ tiªu cùc..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> hài hoà bậc nhất trong lịch sử, => Những ảnh hởng quốc tế sâu đậm đã dân tộc từ xa đến nay. nhµo nÆn víi c¸i gèc v¨n ho¸ d©n téc ë - GV hớng dẫn HS tổng kết tiết Ngời để trở thành một nhân cách rất Việt häc- chuyÓn tiÕt 2. Nam, b×nh dÞ ,rÊt Ph¬ng §«ng, rÊt Viªt Nam nhng cũng rất mới và rất hiện đại. Hoạt động 4.HDHS Làm BT III. LuyÖn tËp. GV yªu cÇu HS kÓ mét sè c©u chuyÖn vÒ phong c¸ch Hå ChÝ Minh và con đờng hoạt động của B¸c.. Năng lực liên hệ 4.Cñng cè ?.Em hãy cho biết những con đờng nào hình thành phong cách văn hoá HCM? 5.Híng dÉn ë nhµ - Su tÇm nh÷ng c©u th¬ viÕt vÒ phong c¸ch Hå ChÝ Minh. - ChuÈn bÞ c¸c ®o¹n 2 vµ 3.. -------------------------------------------------------------------------------------------. Ngµy so¹n: 13/8/2016 TiÕt 2 V¨n b¶n:. Phong c¸ch Hå ChÝ Minh.. I. Mục tiêu cần đạt:Giúp học sinh:. lª anh trµ. (TiÕp).

<span class='text_page_counter'>(4)</span> - Thấy đợc vẻ đẹp trong phong cách Hồ Chí Minh là sự kết hợp hài hoà giữa truyền thống và hiện đại, dân tộc và nhân loại thanh cao và giản dị. - Tõ lßng kÝnh yªu, tù hµo vÒ B¸c, häc sinh cã ý thøc tu dìng, häc tËp rÌn luyÖn theo g¬ng B¸c. II.KiÕn thøc träng t©m 1/ Kiến thức. - Biểu hiện của phong cách Hồ Chí Minh trong đời sống và trong sinh hoạt. - ý nghĩa của phong cách Hồ Chí Minh trong việc giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc. - Dặc điểm của kiểu bài nghị luận xã hội qua một đoạn văn cụ thể. 2/ Kĩ năng. - Nắm bắt nội dung văn bản nhật dụng thuộc chủ đề hội nhập với thế giới và bảo vệ bản sắc văn hóa dân tộc. -Vận dụng các biện pháp nghệ thuật trong việc viết văn bản về một vấn đề thuộc lĩnh vực văn hóa, lối sống. 3/ Thái độ. Từ lòng kính yêu, tự hào về Bác, có ý thức tu dưỡng rèn luyện theo gương Bác. III. CHUẨN BỊ : - GV: Soạn giáo án,tranh ảnh, mẫu chuyện về cuộc đời của Bác. - HS: Trả lời các câu hỏi ở SGK. IV. TiÕn tr×nh d¹y- häc. 1. ổn định tổ chức 2. Bài cũ: ? Vấn đề mà văn bản bàn luận là gì? Vấn đề ấy có ý nghĩa gì trong cuéc sèng hiÖn nay? 3. Giới thiệu bài mới:Hoạt động 1 GV dẫn tiết 1 Hình Hoạt động của thầy Kiến thức cần đạt thành và phát triển năng lực học sinh.. Hoạt động2: Hớng dẫn đọc và ph©n tÝch v¨n b¶n tiÕp GV dÉn. Học sinh đọc đoạn 2 ? Lèi sèng rÊt b×nh dÞ, rÊt ViÖt Nam, rÊt Ph¬ng §«ng cña B¸c Hå đợc biểu hiện nh thế nào? ? V× sao cã thÓ nãi lèi sống cña B¸c Hå lµ sù kÕt hîp gi÷a gi¶n dÞ vµ thanh cao?. 1. Con đờng hình thành phong c¸ch v¨n ho¸ Hå ChÝ Minh. 2. Vẻ đẹp của phong cách Hồ ChÝ Minh thÓ hiÖn trong phong c¸ch sèng vµ lam viÖc cña Ngêi. - Cã lèi sèng v« cïng gi¶n dÞ: + Nơi ở, nơi lam việc đơn sơ.... + Trang phôc hÕt søc gi¶n dÞ.... + Ăn uống đạm bạc - Cách sống giản dị đạm bạc nhng v« cïng thanh cao, sang träng + §©y kh«ng ph¶i la lèi sèng kh¾c khæ cña nh÷ng con ngêi tù vui trong c¶nh nghÌo khã. + §©y còng kh«ng ph¶i c¸ch tù thÇn th¸nh ho¸, tù lµm cho kh¸c. Năng lực đọc diễn cảm. Năng lực tư duy, giải quyết vấn đề..

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Giáo viên đọc các câu thơ của Tố H÷u ca ngîi vÒ B¸c: "Mong....lèi mßn". Gi¸o viªn ph©n tÝch c©u: "Thu...tăm ao" để thấy vẻ đẹp của cuộc sống gắn với thú quê đạm b¹c thanh cao. Học sinh đọc đoạn 3 ? Nªu c¶m nhËn cña em vÒ nh÷ng nét đẹp phong cách Hồ Chí Minh . ? Từ đó rút ra ý nghĩa cao đẹp của phong c¸ch Hå ChÝ Minh lµ g×?. Hoạt động 3: Hớng dẫn tổng kết vµ luyÖn tËp. ? Để làm nổi bật những vẻ đẹp và phÈm chÊt cao quý cña phong cách Hồ Chí Minh , ngời viết đã dïng nhng biÖn ph¸p nghÖ thuËt nµo? ? Vậy qua bài học em thấy đợc những vẻ đẹp gì trong phong cách cña Hå ChÝ Minh ?. đời , hơn đời. + §©y lµ lèi sèng cã v¨n ho¸ -> m«t quan niÖm thÈm mü , c¸i đẹp là sự giản dị tự nhiên. => Nét đẹp của lối sống rất Việt Nam trong phong c¸ch Hå ChÝ Minh ( gîi c¸ch sèng cña c¸c vÞ hiÒn triÕt xa ) 3. ý nghÜa phong c¸ch Hå ChÝ Minh - Gièng : c¸c vÞ danh nho: kh«ng tù thÇn th¸nh ho¸, tù lµm kh¸c cho đời, lập dị, mà là một cách di dìng tinh thÇn , mét quan niÖm thÈm mü vÒ lÏ sèng. - Kh¸c : §©y lµ mét lèi sèng cña mét ngêi céng s¶n l·o thµnh, mét vÞ Chñ TÞch Níc, linh hån d©n téc trong hai cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p, Mü, x©y dùng chñ nghÜa x· héi. III. Tæng kÕt : 1. NghÖ thuËt : - KÕt hîp gi÷a kÓ chuyÖn, ph©n tÝch, b×nh luËn - Chän läc chi tiÕt tiªu biªñ. - So s¸nh c¸c bËc danh nho xa. - §èi lËp gi· c¸c phÈm chÊt.... - DÉn chøng th¬ cæ , dïng tõ H¸nViÖt. 2. Néi dung Ghi nhí : SGK/8 IV. LuyÖn tËp. Năng lực tự quản Năng lực liên hệ. Hoạt động4: GV yªu cÇu HS kÓ mét sè c©u chuyÖn vÒ phong c¸ch Hå ChÝ Minh và con đờng hoạt động của B¸c hoặc hát một bài hát ca ngợi về Người. 4. Cñng cè ? Qua văn bản đã học em nhận xét gì về con ngời Bác? 5. Híng dÉn ë nhµ - Häc sinh th¶o luËn c¸c t×nh huèng, biÓu hiÖn cña lèi sèng cã v¨n ho¸ (thuéc chủ đề hội nhập và giữ gìn và phát huy bản sắc dân tộc) - So¹n bµi "§Êu tranh cho mét thÕ giíi v× hoµ b×nh". - Chuẩn bị bài: Sử dụng một số bpnt trong văn bản thuyết minh. +Gợi ý: HS cần nhớ kể các phương pháp thuyết minh: * Định nghĩa – ví dụ - so sánh – liệt kê. * Chứng minh – giải thích – phân tích..

<span class='text_page_counter'>(6)</span> - §äc kÜ v¨n b¶n " H¹ Long - §¸ vµ Níc". Tr¶ lêi c©u hái ë SGK trang 12.. ---------------------------------------------------------------------------------------Ngµy so¹n: 14/8/2016 TiÕt 3. sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu vai trò của một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh. - Tạo lập được văn bản thuyết minh có sử dụng một số biện pháp nghệ thuật. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức: - Văn bản thuyết minh và các phương pháp thuyết minh thường dùng. - Vai trò của các biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh. 2. Kỹ năng: - Nhận ra các biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong văn bản thuyết minh. - Vận dụng các biện pháp nghệ thuật khi viết văn thuyết minh. 3. Thái độ Gi¸o dôc ý thøc vận dụng các biện pháp nghệ thuật khi tạo lập các văn bản thuyết minh. III. CHUẨN BỊ: * Giáo viên: Các bài tập:đoạn văn bản.Các đề tập làm văn * Học sinh: Đọc và tìm hiểu văn bản “Hạ Long - đá và nước”. IV. TiÕn tr×nh d¹y- häc: 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò: GV kiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña HS? 3.Bµi míi: Hoạt động 1. Giới thiệu bài mới: ở chơng trình ngữ văn 8 các em đã đợc học và bớc đầu tạo lập văn bản thuyết minh . ở lớp 9 các em tiếp tục đợc học kiểu văn bản này với một số yêu cầu cao hơn nh sử dụng một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh . Điều đó cã t¸c dông g× ? bµi häc h«m nay chóng ta sÏ cïng t×m hiÓu. Hình Hoạt động của thầy Kiến thức cần đạt. thành và phát triển năng lực học sinh.. Hoạt động 2: Ôn tập lại kiến thức về I. Văn bản thuyết minh. kiÓu v¶n b¶n thuyÕt minh. - KN: Lµ kiÓu v¨n b¶n th«ng dông - V¨n b¶n thuyÕt minh lµ g×? trong mọi lĩnh vực đời sống nhằm củng cố tri thức khách quan về đặc ®iÓm , tÝnh chÊt , nguyªn nh©n,.... cña c¸c hiÖn tîng vµ sù vËt trong tù nhiªn ,.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> - §Æc ®iÓm chñ yÕu cña v¶n b¶n thuyÕt minh lµ g× ? - C¸c ph¬ng ph¸p thuyÕt minh thêng dùng đã học là gì? Gi¸o viªn cho häc sinh ph¸t biÓu , häc sinh kh¸c nhËn xÐt . Gi¸o viªn kÕt luËn. Hoạt động 3: Hớng dẫn tìm hiểu việc sö dông 1 sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh qua mét v¨n b¶n cô thÓ : "H¹ Long - §¸ vµ níc " - học sinh đọc diễn cảm văn bản ở SGK/12 . - Bài văn thuyết minh vấn đề gì? - Văn bản ấy có cung cấp vấn đề tri thức đối tợng không? Đặc điểm ấy có dễ dàng thuyết minh bằng cách đo đếm, liệt kª kh«ng? - Vấn đề " Sự kì lạ của Hạ Long vô tận" đợc tác giả thuyết minh bằng cách nào?. - Theo em nÕu nh chØ dïng ph¬ng ph¸p liÖt kª ( H¹ Long cã nhiÒu níc , nhiÒu đảo, hang động lạ lùng) thì đã nêu đợc sù k× l¹ cña H¹ Long cha? - VËy t¸c gi¶ hiÓu sù "k× l¹" nµy lµ g×? Nªu c©u v¨n nªu kh¸i qu¸t sù k× diÖu cña H¹ Long? C©u: "ChÝnh Níc.....cã t©m hån". - Theo em, tác giả đã sử dụng những biện pháp nghệ thuật nào để giới thiệu sù k× l¹ cña H¹ Long ? DÉn chøng minh ho¹? - Nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt Êy cã t¸c dông g× cho v¨n b¶n thuyÕt minh nµy? - Qua viÖc t×m hiÓu v¶n b¶n : " §¸- Níc - H¹ Long" em rót ra nhËn xÐt g×? Häc sinh ph¸t biÓu - Gi¸o viªn kÕt luận, học sinh đọc to ghi nhớ.. x· héi. - §Æc ®iÓm : Cñng cè tri thøc kh¸ch quan vÒ nh÷ng sù vËt , hiÖn tîng. - Ph¬ng ph¸p : §Þnh nghÜa , ph©n lo¹i , nªu vÝ dô , liÖt kª, sè liÖu . so s¸nh.. Năng lực tư duy, giải quyết vấn đề.. II. Sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh. * V¨n b¶n : H¹ Long - §¸ vµ níc. - §èi tîng thuyÕt minh: Sù k× l¹ cña H¹ Long.---> §èi tîng thuyÕt minh rÊt trõu tîng, ngêi viÕt ngoµi viÖc thuyÕt minh về đối tợng còn phải truyền đợc cảm xúc và sự thích thú tới ngời đọc. - Sù k× l¹ cña H¹ Long thÓ hiÖn : + Miêu tả sinh động : " Chính nớc.... cã t©m hån ". + Gi¶i thÝch vai trß cña níc : Níc t¹o nªn sù di chuyÓn , di chuyÓn theo mäi c¸ch. + Nªu lªn triÕt lý : Trªn thÕ gian nµy chẳng có gì là vô tri cả cho đến cả Đá. - Sù k× l¹ : §¸ - Níc H¹ Long ®em đến cho du khách cảm giác thú vị : du kh¸ch cã thÓ th¶ cho thuyÒn næi tr«i, hoÆc bu«ng theo dßng, hoÆc trÌo nhÑ, hoÆc lít nhanh, lóc nhanh , lóc dõng. + Trong lóc d¹o ch¬i, du kh¸ch cã c¶m giác hình thù các đảo đang biến đổi ,kÕt hîp víi ¸nh s¸ng, gãc nh×n,...c¸c đảo đá Hạ Long biến thành một thế giíi cã hån, mét thËp lo¹i chóng sinh động. - T¸c gi¶ sö dông biÖn ph¸p tëng tîng vµ liªn tëng: + Tëng tîng nh÷ng cuéc d¹o ch¬i : "Nớc tạo....đảo đá". + Khơi gợi cảm giác có thể có :đột nhiªn, bçng, bçng nhiªn, ho¸ th©n ---> Dùng phép nhân hoá để tả các đảo đá (gäi chóng lµ thËp lo¹i chóng sinh, lµ thế giới ngời, bọn ngời bằng đá hối hả trở về.....). Tuỳ theo góc độ di chuyển cña kh¸ch, theo h¬ng ¸nh s¸ng räi vµo đá, mà thiên nhiên tạo nên thế giới sống động, biến hoá đến lạ lùng. => T¸c dông: Giíi thiÖu vÞnh H¹ Long không chỉ đá và nớc mà là một thế giới. Năng lực tư duy, khái quát vấn đề.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> - Trong v¨n b¶n thuyÕt minh ngoµi những phơng pháp đã học, để bài văn thuyết minh đợc sinh động hấp dẫn, ngời ta vận dụng một số biện pháp nghệ thuật : kể , tự thuật, đối thoại theo lối ẩn dô , nh©n ho¸.....( liªn tëng , tëng tîng ) - Khi sö dông c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh cÇn lu ý sö dông thÝch hîp, tËp trung lµm næi bËt đặc điểm của đối tợng thuyết minh gây hứng thú cho ngời đọc. Hoạt động 3: Hớng dẫn luyện tập. Học sinh đọc kĩ văn bản, sau đó th¶o luËn nhãm theo c©u hái ë SGK (TGian 7 phút.) Kết quả thảo luận đợc c¸c nhãm tr×nh bµy vµo giÊy khæ to  Sau đó các nhóm dán lên bảng. C¸c nhãm nhËn xÐt lÉn nhau, Gi¸o viªn định hớng, trình bày kết quả .. - Đọc đv/SGK-15 và nx phép NT đợc sử dụng để thuyết minh?. sèng cã hån. * Ghi nhí : SGK/13 Năng lực tư duy III. LuyÖn tËp : Bµi tËp1 a, Bµi v¨n cã tÝnh chÊt thuyÕt minh v× đã củng cố cho ngời đọc những tri thøc kh¸ch quan vÒ loµi Ruåi. - TÝnh chÊt Êy thÓ hiÖn ë c¸c ®iÓm : tÝnh chÊt chung vÒ hä, gièng, loµi, vÒ các tập tính sinh sống, sinh đẻ, đặc ®iÓm c¬ thÓ, cñng cè c¸c kiÕn thøc chung đáng tin cậy về loài Ruồi, thức tØnh ý thøc gi÷ vÖ sinh, phßng bÖnh, ý thøc diÖt Ruåi. - Những phơng pháp thuyết minh đợc sö dông: + §Þnh nghÜa: thuéc hä c«n trïng... + Ph©n lo¹i: c¸c lo¹i Ruåi . + Sè liÖu : Sè vi khuÈn, sè lîng sinh s¶n cña mét cÆp Ruåi ... + LiÖt kª : m¾t líi, ch©n tiÕt ra chÊt dÝnh.... b, Bµi thuyÕt minh nµy cã mét sè nÐt đặc biệt sau : - VÒ h×nh thøc : gièng nh v¨n b¶n têng thuËt mét phiªn toµ. - VÒ néi dung : gièng nh mét c©u chuyÖn kÓ vÒ loµi Ruåi. - Tác giả đã sử dụng các biện ph¸p nghÖ thuËt : kÓ chuyÖn, miªu t¶, nh©n ho¸..... c, T¸c dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt lµm cho văn bản trở nên sinh động,hấp dÉn, thó vÞ, g©y høng thó cho ngêi đọc(đặc biệt là bạn đọc nhỏ tuôi) , vïa.vui võa cã thªm tri thøc. Bµi tËp 2: - §o¹n v¨n nµy nh»m nãi vÒ tËp tÝnh cña chim có díi d¹ng ngé nhËn (định kiến) thời thơ ấu, sau lớn lên đi häc cã dÞp nhËn thøc l¹i. - BiÖn ph¸p nghÖ thuËt : lÊy ngé nhËn. Năng lực hợp tác, giải quyết vấn đề.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> håi nhá lµm ®Çu mèi c©u chuyÖn.. Năng lực thực hành tiếng Việt. Năng lực hợp tác, giải quyết vấn đề. 4.Củng cố: - Gọi HS đọc lại phần ghi nhớ SGK - Việc sử dụng các yếu tố nghệ thuật trong văn bản thuyết minh có tác dụng gì ? 5.Hướng dẫn học ở nhà : - Học thuộc ghi nhớ - Chuẩn bị theo đúng yêu cầu của phần I/Tr15 bài : LT sử dụng 1 số biện pháp NT trong VBTM.(Làm bài theo nhóm: N1- TM cái quạt, N2- TM cái bút, N3-TM cái kéo, N4-TM cái nón). Ngµy so¹n: 14/8 /2016 TiÕt 4. LuyÖn tËp sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh. I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Nắm được cách sử dụng một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức:.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> - Cách làm bài thuyết minh về một thứ đồ dùng (cái quạt, cái bút, cái kéo…) - Tác dụng của một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh. 2. Kỹ năng: - Xác định yêu cầu của đề bài thuyết minh về một đồ dùng cụ thể. - Lập dàn ý chi tiết về viết phần Mở bài cho bài văn thuyết minh (có sử dụng một số biện pháp nghệ thuật) về một đồ dùng. 3. Thái độ Gi¸o dôc ý thøc t×m hiÓu, quan s¸t c¸c vËt xung quanh cuéc sèng. III. CHUẨN BỊ: * Giáo viên: Bài soạn tiết luyện tập, phiếu học tập, bảng phụ ghi các đề bài . * Học sinh: Chuẩn bị tốt nội dung GV đã hướng dẫn ở tiết trước(phần I/Tr15). IV. TIẾN TRÌNH TIẾT DẠY: 1.Ổn định tổ chức: 2.Kiểm tra bài cũ: -Thế nào là VB TM có sự kết hợp các biện pháp nghệ thuật? - Vai trß, t¸c dông cña c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh? 3.Bài mới: Hoạt động 1.Giới thiệu bài. Hoạt động của thầy. Kiến thức cần đạt. Hoạt động 2: Giáo viên kiểm tra viÖc chuÈn bÞ ë nhµ cña häc sinh. - Gi¸o viªn kiÓm tra, cho häc sinh nhËn xÐt - Gi¸o viªn nhËn xÐt, nh¾c nhë. Hoạt động 3: Tổ chức cho học sinh tr×nh bµy th¶o luËn mét số đề cụ thể. * Nhãm 1:ThuyÕt minh vÒ C¸i qu¹t . - Cho mét sè häc sinh ë nhãm 1 tr×nh bµy dµn ý , chi tiÕt , dù kiÕn c¸ch sö dông yÕu tè nghÖ thuËt trong bµi thuyÕt minh . §äc ®o¹n më bµi . - C¶ líp th¶o luËn , nhËn xÐt , bæ xung, söa ch÷a .... - Gi¸o viªn nhËn xÐt chung , híng dÉn lËp dµn ý , gîi ý c¸ch sö dông. I. ChuÈn bÞ bµi ë nhµ.. Hình thành và phát triển năng lực học sinh.. II. LËp dµn ý:  Nhãm 1: ThuyÕt minh vÒ c¸i qu¹t. LËp dµn ý: 1. Më bµi: Giíi thiÖu chung vÒ chiÕc qu¹t. 2. Th©n bµi: - §Þnh nghÜa vÒ c¸i qu¹t lµ mét dông cô nh thÕ nµo? - Họ nhà quạt đông đúc và có nhiều lo¹i ra sao? - Mçi lo¹i cã cÊu t¹o vµ cã c«ng dông nh thÕ nµo? B¶o qu¶n ra sao? - GÆp ngêi b¶o qu¶n th× sè phËn qu¹t nh thÕ nµo?. Năng lực hợp tác, giải quyết vấn đề..

<span class='text_page_counter'>(11)</span> biện pháp nghệ thuật sao cho đạt hiÖu qu¶.. * Nhãm 4: ThuyÕt minh vÒ C¸i nãn. C¸ch thøc tiÕn hµnh t¬ng tù nhãm 1.. - Qu¹t ë c«ng së nhiÒu n¬i kh«ng đợc bảo quản ra sao? - Ngµy xa qu¹t giÊy cßn lµ mét s¶n phÈm mü thuËt ( Ngêi ta vÏ tranh, đề thơ lên quạt, dùng quạt tặng nhau lµm vËt kØ niÖm.) - Qu¹t ë n«ng th«n...., qu¹t kÐo ë c¸c nhµ quan ngµy tríc.... * Lu ý: Nªn sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuật : tự thuật, nhân hoá để kể... 3. KÕt bµi . - C¶m nghÜ chung vÒ c¸i qu¹t trong đời sống hiện đại. *Nhãm 4: ThuyÕt minh vÒ c¸i nãn. LËp dµn ý: 1. Më bµi: Giíi thiÖu chung vÒ chiÕc nãn. 2. Th©n bµi: - LÞch sö chiÕc nãn. - CÊu t¹o chiÕc nãn. - Qui tr×nh lµm nãn. - Gi¸ trÞ kinh tÕ, v¨n ho¸ nghÖ thuËt cña chiÕc nãn. 3. KÕt bµi: C¶m nghÜ chung vÒ chiÕc nón trong đời sống hiện đại.. - Các nhóm còn lại dựa vào cách trình bày nhận xét của các nhóm 1 và 4 về nhà tự trình bày và TL ở nhóm của mình. Năng lực hợp tác, giải quyết vấn đề. 4. Cñng cè - Vai trß t¸c dông cña c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh ? 5. Híng dÉn häc ë nhµ. - Viết hoàn chỉnh bài văn cho một trong các đề theo dàn ý đã lập. - So¹n bµi : " §Êu tranh.......hoµ b×nh”. -Chuẩn bị : sử dụng yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết minh. Ngµy so¹n: 15/8/2016 TiÕt 5 Tập làm văn. sö dông yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n thuyÕt minh..

<span class='text_page_counter'>(12)</span> I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Củng cố kiến thức đã học về văn thuyết minh. - Hiểu vai trò của yếu tố miêu tả trong văn thuyết minh. - Biết vạn dụng và có ý thức sử dụng tốt yếu tố miêu tả trong làm văn thuyết minh. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức: - Tác dụng của yếu tố miêu trả trong văn thuyết minh: làm cho đối tượng thuyết minh hiện lên cụ thể, gần gũi, dễ cảm nhận hoặc nổi bật, gây ấn tượng. - Vai trò của miêu tả trong văn bản thuyết minh: phụ trợ cho việc giới thiệu nhằm gợi lên hình ảnh cụ thể của đối tượng cần thuyết minh. 2. Kỹ năng: - Quan sát các sự vật, hiện tượng. - Sử dụng ngôn ngữ miêu tả phù hợp trong việc tạo lập văn bản thuyết minh. 3. Thái độ Giáo dục ý thức tạo lập văn bản có sử dụng nhiều phơng thức biểu đạt kết hợp với nhau. III. CHUẨN BỊ: * Giáo viên: Một số văn bản thuyết minh có miêu tả. * Học sinh: Đọc kĩ bài ở SGK và soạn bài theo câu hỏi . IV. TIẾN TRÌNH DẠY - HỌC: 1.Ổn định tổ chức. 2.Kiểm tra bài cũ: - Những đối tượng thuyết minh nào cần sử dụng lập luận? Nêu ví dụ cụ thể? Tác dụng của lập luận trong văn bản thuyết minh? 3.Bài mới. Hoạt động 1. Giới thiệu bài. Trong văn bản thuyết minh, khi phải trình bày các đối tợng cụ thể trong đời sèng nh loµi c©y, c¸c di tÝch, th¾ng c¶nh, c¸c thµnh phè, m¸i trêng, nh©n vËt,....bªn cạnh việc thuyết minh rõ ràng mạch lạc, các đặc điểm, giá trị , quá trình hình thành của đối tợng thuyết minh ....cũng cần sử dụng yếu tố miêu tả để làm cho đối tợng hiÖn lªn cô thÓ, gÇn gòi, dÔ c¶m, dÔ nhËn. VËy miªu t¶ trong v¨n b¶n thuyÕt minh thÓ hiÖn cô thÓ nh thÕ nµo? Cã kh¸c g× so víi vai trß miªu t¶ trong v¨n häc, t¸c dụng của yếu tố đó trong văn bản thuyết Minh là gì? Bài học hôm nay chúng ta sẽ làm rõ điều đó. Hình Hoạt động của thầy Kiến thức cần đạt thành và phát triển năng lực học sinh.. Hoạt động 2: Hớng dẫn tìm I. Tìm hiểu yếu tố miêu tả trong văn.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> hiÓu yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n thuyÕt minh. . Học sinh đọc văn bản/sgk-24. - Giải thích nhan đề văn bản?. - T×m nh÷ng c©u v¨n thuyÕt minh về đặc điểm cây chuối ?. - Hãy xác định câu văn miêu tả vÒ c©y chuèi?. - Cho biÕt t¸c dông cña yÕu tè miêu tả đó?. - Theo yªu cÇu cña v¨n b¶n thuyÕt minh cã thÓ bæ sung nh÷ng g× vµo VB nµy ?. b¶n thuyÕt minh . 1. T×m hiÓu v¨n b¶n: C©y chuèi trong đời sốngViệt Nam. a. Nhan đề : nhấn mạnh vai trò của cây chuối đối với đời sống vật chất , tinh thần của ngời Việt Nam từ xa đến nay. - thể hiện thái độ đúng đắn của con ngêi trong viÖc trång- ch¨m sãc, sö dông cã hiÖu qu¶ c¸c gi¸ trÞ cña c©y chuèi. b. Những đặc điểm tiêu biểu của cây chuèi. - §o¹n 1 : C©u 1, 3, 4. - §o¹n 2 : C©u 1. - §o¹n 3 : Giíi thiÖu qu¶ chuèi, nh÷ng lo¹i chuèi vµ c«ng dông : + Chuối chín để ăn . + Chuối xanh để chế biến thức ăn . + Chuối để thờ cúng.  mçi lo¹i chia ra nh÷ng c¸ch dïng , c¸ch nÊu mãn ¨n .... c. Nh÷ng c©u v¨n miªu t¶ c©y chuèi : - §o¹n 1: + C©u 1: “ §i kh¾p ViÖt Nam.....nói rõng.” - §o¹n 3 : + C©u 3: Chuèi trøng cuèc...trøng quèc. + C©u 5: Kh«ng thiÕu......gèc c©y. + C©u 8: Chuèi xanh......mãn gái. -> Tác dụng : Văn bản đã vận dụng yếu tố miêu tả một cách thích hợp để giúp ngời đọc hình dung đợc đối tợng cần đợc thuyết minh ( cây chuối trong đời sống Việt Nam nói chung chứ kh«ng ph¶i miªu t¶ mét c©y chuèi, hay mét rõng chuèi cô thÓ ). Miªu t¶ ë đây nhằm giúp ngời đọc hình dung c¸c chi tiÕt vÒ lo¹i c©y, l¸, th©n, qu¶ chuèi. d. Cã thÓ thªm c¸c ý : * ThuyÕt minh : - Ph©n lo¹i chuèi : + Chuèi t©y ( th©n cao, mµu tr¾ng, qu¶ ng¾n ). + Chuèi hét ( th©n cao, mµu tÝm sÉm, qu¶ ng¾n, trong ruét cã hét ). + Chuèi tiªu ( th©n thÊp, mÇu sÉm, qu¶ dµi).. Năng lực tư duy, giải quyết vấn đề.. Năng lực tư duy, giải quyết vấn đề.. Năng lực tự quản.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> + Chuèi ngù ( th©n cao mÇu sÉm qu¶ nhá)...... - Th©n gåm nhiÒu líp bÑ,... - L¸ gåm cã cuèng l¸, l¸. - Nân chuèi: Mµu xanh. - Hoa chuèi : mµu hång, cã nhiÒu líp bÑ. - Gèc cã cñ vµ rÔ. * Miªu t¶ : - Th©n trßn, m¸t rîi, mäng níc.... - Tµu l¸ xanh rên, bay xµo x¹c trong giã, vÉy ãng ¶ díi ¸nh tr¨ng.... * C«ng dông : Giáo viên khái quát lại vấn đề. - Th©n c©y chuèi non th¸i ghÐp vµo - YÕu tè miªu t¶ cã t¸c dông g× rau sèng, ¨n rÊt m¸t -> gi¶i nhiÖt; lµm trong v¨n b¶n thuyÕt minh? phao b¬I; kÕt bÌ vît s«ng . Học sinh đọc ghi nhớ. - Hoa chuối : Thái bằng sợi mỏng để Hoạt động 3:Hớng dẫn luyện ăn sống, xào, nộm.... tËp. - Quả chuối : Vị thuốc quý trong đông KÜ thuËt kh¨n phñ bµn. y..... PP vấn đáp, nêu vấn đề 2. KÕt luËn. * Ghi nhí : SGK/25. Bài tập 1: -GV phân nhóm, mỗi nhóm II. LuyÖn tËp : thuyết minh một đặc điểm của Bài tập 1/26: Bổ sung yếu tố miêu tả cây chuối, yêu cầu vận dụng vào các chi tiết thuyết minh. miêu tả. +Thân cây chuối: thẳng đứng tròn như những chiếc cột nhà sơn màu xanh. +Lá chuối tươi: như chiếc quạt phẩy nhẹ theo làn gió. Trong những ngày nắng nóng đứng dưới những chiếc quạt ấy thật mát. +Sau mấy thámg chắt lọc dinh dưỡng tăng diệp lục cho cây, những chiếc lá già mệt nhọc, héo úa dần rồi khô lại. Lá chuối khô gói bánh gai thơm phức. - Nõn chuối: - Bắp chuối: - Quả chuối:. Bài tập 3: -Yêu cầu HS đọc văn bản “Trò chơi ngày xuân” Bài tập 3: -Tìm những câu miêu tả trong - Những câu miêu tả trong văn văn bản đó? bản: + Câu 1: Lân được trang trí công phu…. Năng lực khái quát vấn đề.. Năng lực hợp tác, giao tiếp tiếng Việt.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> + Câu 2: Những người tham gia chia làm 2 phe… + Câu 3: Hai tướng của từng bên đều mặc trang phục của thời xưa lộng lẫy… + Câu 4: Sau hiệu lệnh những con Năng thuyền lao vun vút…. lực tư duy, giải quyết vấn đề. Năng lực hợp tác, thực hành và giao tiếp tiếng Việt. 4. Củng cố : - Vai trò của yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết minh ? nếu văn bản thuyết minh không có yếu tố miêu tả thì nó sẽ như thế nào ? 5. Híng dÉn học ë nhµ. - Học kĩ phần ghi nhớ –Làm BT2/26. - Chuẩn bị các bài tập phần chuẩn bị ở nhà - tiết 10: Luyện tập sử dụng yếu tố miêu tả trong văn thuyết minh. -Tìm hiểu đề , tìm ý, lập dàn ý cho đề bài : Con trâu ở làng quê Việt Nam. - Soạn : Đấu tranh cho một thế giới hòa bình Đọc và trả lời các câu hỏi trong SGK. ***************.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Ngµy so¹n: 17/8/2016 TiÕt 6 V¨n b¶n: §Êu tranh cho mét thÕ giíi hoµ b×nh. ( G.G.M¸c-kÐt) I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Nhận thức được mối nguy hại khủng khiếp của việc chạy đa vũ trang, chiến tranh hạt nhân. - Có nhận thức, hành động đúng để góp phần bảo vệ hoà bình. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức: - Một số hiểu biết về tình hình thế giới những năm 1980 liên quan đến văn bản. - Hệ thống luận đểm, luận cứ, cách lập luận trong văn bản. 2. Kỹ năng: Đọc – hiểu văn bản nhật dụng bàn luận về một vấn đề liên quan đến nhiệm vụ đấu tranh vì hoà bình của nhân loại. 3. Thái độ Gi¸o dôc lßng yªu hoµ b×nh. III. CHUẨN BỊ: - Giáo viên: - Bàì soạn tiết dạy. - Học sinh: Đọc kĩ văn bản. soạn bài theo câu hỏi HD tìm hiểu bài SGK IV. TIẾN TRÌNH DẠY - HỌC: 1.Ổn định tổ chức: 2.Kiểm tra bài cũ:.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> - Phong cách Hồ Chí Minh thể hiện ở những nét đẹp nào? Em học tập được điều gì ở phong cách Bác? - Để làm nổi bật vẻ đẹp phong cách Hồ Chí Minh, tác giả đã sử dụng các biện pháp NT nào? 3.Bài mới: Hoạt động 1.Giới thiệu bài: - Gi¸o viªn dÉn d¾t vµo bµi: + Nãi vÒ hËu qu¶ cña viÖc Mü nÐm 2 qu¶ bom nguyªn tö xuèng thµnh phè Hi-r«-sima vµ Na-ga-sa-ki ë NhËt B¶n. + Sự ra đời của nguyên tử hạt nhân, vũ khí giết ngời hàng loạt của thế giới . + Từ đó chỉ ra mối đe doạ tiềm ẩn đối với nhân loại, yêu cầu đấu tranh vì một thế giíi hoµ b×nh lµ mét nhiÖm vô ®i ®Çu cña tÊt c¶ c¸c níc. Hoạt động của thầy. Kiến thức cần đạt. Hoạt động 2 : Hớng dẫn đọc và tìm hiÓu chung vÒ v¨n b¶n. Giáo viên hd HS đọc VB  đọc mẫu gọi 3- 4 học sinh đọc văn bản nhận xét cách đọc của HS. - Tr×nh bµy nh÷ng nÐt chÝnh vÒ M¸c-kÐt ?. GV thuyết giảng thêm về cuộc đời, sự nghiÖp cña M¸c –kÐt.. I. §äc- T×m hiÓu chung. 1.Tác giả.. Hình thành và phát triển năng lực học sinh.. -Mác-két là nhà văn Cô-lôm-bi-a, Sinh năm 1928 - Yêu hòa bình, viết nhiều tiểu Năng -Vb §Êu tranh cho mét tg hßa b×nh thuyết nổi tiếng. lực cảm nh»m thÓ hiÖn mét t tëng næi bËt. 2.Tác phẩm : thụ Theo em đó là t tởng nào ? (Kiªn quyÕt chèng cuéc c/tr h¹t nh©n vì hòa bình trên trái đất.) - Xác định kiểu thể loại của văn bản? - V¨n b¶n sö dông ph¬ng thøc biÓu đạt nào là chủ yếu? - Có yếu tố biểu đạt nào khác -Thể loại : VB nghị luận xó trongVB này không?Nếu có thì đó là hội(NL về tỏc hại của vũ khớ hạt yếu tố biểu đạt nào? Nêu dẫn chứng? nhõn.) - Phương thức biểu đạt : Lập luận (YÕu tè BC- ®o¹n cuèi cña VB ) - C¨n cø c¸c lÇn xuèng dßng, VB cã mấy đoạn? ND của các đoạn đó là gì? Năng - Tr×nh bµy bè côc cña VB? lực tư.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> - Bố cục : + Đ1 : từ đầu -- --vận mệnh thế giới. – Tác hại của vũ khí hạt nhân. Hoạt động 3:Hớng dẫn đọc phân + Đ2 : tiếp……..cho toàn thế tÝch v¨n b¶n. - H·y nªu luËn ®iÓm vµ hÖ thèng luËn giới :-Chi phí tồn kém cho vũ khí hạt nhân. cø cña v¨n b¶n? + Đ3 : Tiếp…… xuất phát của nó.-Khẳng định sự phi lý của việc chạy đua vũ trang hạt nhân. + Đ4 : còn lại- Kêu gọi đấu tranh chống vũ khí hạt nhân. II. §äc – T×m hiÓu v¨n b¶n: 1. T×m hiÓu luËn ®iÓm vµ c¸c luËn cø cña v¨n b¶n. - LuËn ®iÓm: ChiÕn tranh h¹t nh©n lµ mét hiÓm ho¹ khñng khiÕp ®ang ®e do¹ toµn thÓ loµi ngời và sự sống trên trái đất. Vì vậy đấu tranh để loại bỏ nguy cơ Êy cho mét thÕ giíi hoµ b×nh lµ Câu hỏi thảo luận nhiÖm vô cÊp b¸ch cho toµn nh©n - Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch lËp lo¹i. luËn cña t¸c gi¶ ? - HÖ thèng luËn cø: + Kho vũ khí hạt nhân đang đợc tµng tr÷ cã kh¶ n¨ng huû diÖt c¶ trái đất và các hành tinh khác. + Ch¹y ®ua vò trang gi÷a c¸c níc lín lµm mÊt ®i kh¶ n¨ng n©ng cao đời sống cho hàng tỉ ngời. + ChiÕn tranh h¹t nh©n ®i ngîc lại mục đích tiến bộ của KH và con ngêi vµ ph¶n l¹i quy luËt tiÕn hãa cña tù nhiªn. + C©n ng¨n chÆn chiÕn tranh h¹t nh©n , x©y dùng mét thÕ giíi hoµ b×nh. --> C¸c luËn cø m¹ch l¹c, chÆt chÏ, s©u s¾c --> §ã lµ bé x¬ng v÷ng ch¾c cña v¨n b¶n t¹o nªn tÝnh thuyÕt phôc c¬ b¶n cña lËp luËn.. duy, giải quyết vấn đề.. Năng lực hợp tác, giải quyết vấn đề..

<span class='text_page_counter'>(19)</span> 4. Cñng cè - Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch lËp luËn cña t¸c gi¶ trong Vb §Êu tranh v× mét thế giới hßa b×nh? 5. Híng dÉn häc ë nhµ. - Hoc bài. - So¹n c¸c néi dung cßn l¹i: Phân tích các luận cứ còn lại về hiểm họa của chiến tranh hạt nhân, cuộc chạy dua vũ trang và hậu quả của nó, lời kêu gọi của Mác- két... ----------------------------------------------------------------------------------------------. Ngµy so¹n:19/8/2016 TiÕt 7 V¨n b¶n: §Êu tranh cho mét thÕ giíi hoµ b×nh. ( G.G.M¸c-kÐt) I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Nhận thức được mối nguy hại khủng khiếp của việc chạy đa vũ trang, chiến tranh hạt nhân. - Có nhận thức, hành động đúng để góp phần bảo vệ hoà bình. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức: - Một số hiểu biết về tình hình thế giới những năm 1980 liên quan đến văn bản. - Hệ thống luận đểm, luận cứ, cách lập luận trong văn bản. 2. Kỹ năng: Đọc – hiểu văn bản nhật dụng bàn luận về một vấn đề liên quan đến nhiệm vụ đấu tranh vì hoà bình của nhân loại. 3. Thái độ: Gi¸o dôc lßng yªu hoµ b×nh. III. CHUẨN BỊ: - Giáo viên: -Bàì soạn tiết dạy. - Học Sinh: Đọc kĩ văn bản. soạn bài theo câu hỏi HD tìm hiểu bài SGK IV. TIẾN TRÌNH DẠY - HỌC:.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> 1.Ổn định tổ chức: 2.Kiểm tra bài cũ: - Trình bày những hiểu biết của em về tác giả Mác-két? - Nêu luận điểm chính và hệ thống luận cứ của VB Đấu tranh cho một thế giới hòa bình? 3.Bài mới: Hoạt động 1.Giới thiệu bài: Hình Hoạt động của thầy Kiến thức cần đạt thành và phát triển năng lực học sinh.. Hoạt động 2. HD HS tìm hiểu và II. Đọc – Tìm hiểu văn bản: ph©n tÝch néi dung VB. 1. T×m hiÓu luËn ®iÓm vµ c¸c - Học sinh đọc lại đoạn 1. luËn cø cña v¨n b¶n. 2. Ph©n tÝch c¸c luËn cø. a. HiÓm ho¹ chiÕn tranh h¹t - NhËn xÐt c¸ch më ®Çu cña t¸c gi¶ nh©n. ? ( - Mở đầu bằng câu hỏi . Trả lời - 50.000 đầu đạn hạt nhân tơng đbằng một thời điểm hiện tại( 8- 8- ơng với 4 tấn thuốc nổ /01 ngời 1986). Víi con sè cô thÓ) --> 12 lÇn biÕn mÊt mäi sù sèng trên trái đất cộng với tất cả hành tinh ®ang xoay quanh mÆt trêi - Tác giả so sánh sự nguy hiểm đó cộng với 4 hành tinh nữa cộng với nh thÕ nµo ? Em hiÓu g× vÒ thanh g- sù ph¸ huû thÕ th¨ng b»ng cña hÖ ¬m §a-m«- clÐt vµ dÞch h¹ch? mÆt trêi. (- So s¸nh víi thanh g¬m §a- m«- clÐt vµ dÞch h¹ch ( lan truyÒn nhanh vµ chÕt ngêi hµng lo¹t ). - NhËn xÐt c¸ch lËp luËn cña tg trong ®o¹n 1? (- ®a ra c¸c con sè cô thÓ. - dÉn ®iÓn tÝch - so s¸nh, t¨ng cÊp - vào đề trực tiếp, bằng chứng xác thùc) - Những con số đợc nêu ra và cách lập luận của tg trong đoạn 1 có tác => Chứng minh cho ngời đọc dông g×? thÊy râ sù nguy c¬, hiÓm ho¹ khñng khiÕp cña viÖc tµng tr÷ vò khÝ h¹t nh©n trªn thÕ giíi (1986). b. Ch¹y ®ua vò trang , chuÈn bÞ chiÕn tranh h¹t nh©n vµ nh÷ng Häc sinh theo dâi ®o¹n 2 . hËu qu¶ cña nã. - Liệt kê các bằng chứng về sự tốn - Những v đề cấp bách: Cho 500 kém và vô lý của việc chạy đua vũ triệu trẻ em tốn 100 tỉ đôla---. Năng lực đọc diễn cảm. Năng lực tư duy cảm thụ. Năng lực tư duy, giải quyết vấn đề..

<span class='text_page_counter'>(21)</span> trang hạt nhân đợc tg nói tới?. kh«ng b»ng chi phÝ cho 100 m¸y bay nÐm bom hoÆc 7000 tªn löa. - Y tế: giá 10 chiếc tàu sân bay đủ để bv 1 tỉ ngời khỏi sốt rét và cứu h¬n 14 triÖu trÎ em. - Thùc phÈm: Chi phÝ cho 149 tªn lửa MX = cung cấp đủ calo cho 575 ngêi thiÕu dinh dìng. - Gi¸o dôc: 2 chiÕc tµu ngÇm = tiÒn xãa n¹n mï ch÷ cho toµn tg. - NhËn xÐt c¸ch ®a dÉn chøng vµ so =>- C¸ch so s¸nh toµn diÖn , cô s¸nh cña t¸c gi¶? thÓ, thuyÕt phôc. Hµng lo¹t so s¸nh, dÉn chøng - chøng cø cô thÓ. trong c¸c lÜnh vùc x· héi y tÕ, gi¸o dôc- c¸c lÜnh vùc rÊt cÇn thiÕt trong cuéc sèng con ngêi (đặc biệt là đối với những nớc => có tác dụng làm nổi bật sự tốn nghÌo, ®ang ph¸t triÓn ) kÐm ghª gím , tÝnh chÊt phi lÝ cña -Nx vÒ c¸ch lËp luËn cña tg? cuéc ch¹y ®ua vò trang. (chứng cứ cụ thể, xác thực; so sánh - nêu bật sự vô nhân đạo. đối lập) - gîi c¶m xóc mØa mai, ch©m -Td của cách lập luận đó? biếm ở ngời đọc. c. ChiÕn tranh h¹t nh©n ch¼ng nh÷ng ®i ngîc l¹i lÝ trÝ con ngêi mµ cßn ph¶n l¹i sù tiÕn ho¸ cña tù nhiªn. -§v nµy gîi cho em c¶m nghÜ s©u - ChiÕn tranh h¹t nh©n kh«ng chØ tiªu diÖt nh©n lo¹i mµ cßn thiªu s¾c nµo vÒ chiÕn tranh h¹t nh©n? Học sinh đọc đoạn " Không đi huỷ sự sống trên trái đất -> Phản lÝ trÝ cña tù nhiªn: ....®iÓm xuÊt ph¸t cña nã". - LuËn cø mµ t¸c gi¶ nªu ra ë ®o¹n v¨n nµy lµ g×? Gi¸o viªn gi¶i thÝch kh¸i niÖm : lÝ trÝ tù nhiªn, qui luËt tù nhiªn, logic + Qua 380 triÖu n¨m con bím tÊt yÕu cña tù nhiªn. - Theo tg, trái đất chỉ là một cái mới bay đợc . lµng nhá trong vò trô, nhng l¹i lµ + 180 triÖu n¨m b«ng hång míi nơi độc nhất có phép màu của sự nở . sống trong hệ mặt trời. Em hiểu ntn + 4 kỉ địa chất con ngời hát hay.... + ThÕ mµ chØ cÇn " bÊm nót mét về ý nghĩa đó? - Quá trình sống trên trái đất đã đợc cái " quá trình vĩ đại và tốn kém tg hình dung ntn? Tác giả đã đa ra đó " trở lại điểm xuất phát của những dẫn chứng nào để chứng tỏ nó . sù huû diÖt cña chiÕn tranh nh©n lo¹i v« cïng kinh khñng? - Em hiểu gì về sự sống trái đất từ hình dung đó của tg?Theo em có --> Tính chất phản tự nhiên của cách độc đáo gì trong cách lập luận chiến tranh hạt nhân nếu nổ ra nó sÏ ®Èy lïi sù tiÕn ho¸ cña sù cña tg? (các số liệu KH đợc làm sinh động sống trong tự nhiên => Chiến.

<span class='text_page_counter'>(22)</span> b»ng c¸c h/a) - Nh÷ng d/c tg nªu ra cã ý nghi· g×? Tg đã chỉ ra cho mỗi ngời , mỗi quèc gia , thÊy râ hiÓm ho¹ vò khÝ h¹t nh©n , ch¹y ®ua vò trang khñng khiÕp nh thÕ nµo. - Từ đó em hiểu gì về lời bình luận cña tg ë cuèi VB nµy? “trong thêi đại....xuất phát của nó.” =>C/tr h¹t nh©n lµ h/® cùc kú phi lí, ngu ngốc, man rợ, đáng xấu hæ ®i ngîc l¹i lý trÝ. - Bøc th«ng ®iÖp mµ t¸c gi¶ muèn göi g¾m tíi mäi ngêi qua ®o¹n 3 lµ g×?. tranh h¹t nh©n mang tÝnh chÊt phản động.. d. Lêi kªu gäi cña M¸c- kÐt vÒ nhiÖm vô khÈn thiÕt cña chóng ta. - Hãy đấu tranh ngăn chặn chiến tranh h¹t nh©n, cho mét thÕ giới hoà bình :" Chúng ta đến ®©y ...c«ng b»ng". - CÇn lËp mét nhµ b¨ng lu gi÷ trÝ nhớ tồn tại đợc cả sau thảm hoạ h¹t nh©n... - Mác - két đã có đề nghị gì?ý tởng -> Nhân loại cần giữ gìn kí ức đó của tg bao gồm các thông điệp của mình, lịch sử sẽ lên án những thÕ lùc hiÕu chiÕn ®Èy nh©n lo¹i g×? - Từ đó em hiểu gì về tg qua ý tởng vào thảm hoạ hạt nhân. cña «ng? -là ngời quan tâm sâu sắc đến v/đ vò khÝ h¹t nh©n víi niÒm lo l¾ng vµ căm phẫn cao độ. - v« cïng yªu chuéng c/s hßa b×nh trên trái đất. Giáo viên : Mác-két đã có một cách nói độc đáo lên án những kẻ hiếu chiến đã , đang gây ra cuộc chạy ®ua vò trang , ®e do¹ cuéc sèng hoµ b×nh , yªn vui cña d©n téc vµ nh©n lo¹i. T©m hån «ng ch¸y báng mét niÒm khao kh¸t hoµ b×nh cho nh©n lo¹i. - Tríc lêi c¶nh b¸o cña M¸c –kÐt vÒ th¶m häa chiÕn tranh h¹t nh©n, III. Tæng kÕt. em cã suy nghÜ g×? 1. NghÖ thuËt: Hoạt động 3: HD HS tổng kết. - Luận điểm đúng đắn . - Søc thuyÕt phôc cña v¨n b¶n nµy - LuËn cø rµnh m¹ch. lµ tõ ®©u? - Chøng cø x¸c thùc, cô thÓ, phong phó. - Em có suy nghĩ gì về vấn đề mà - So sánh toàn diện. t¸c gi¶ ®a ra? - Lêi v¨n nhiÖt huyÕt. - HS đọc ghi nhớ. 2. Néi dung: Hoạt động 4: HDHS làm BT. Ghi nhí. SGK/21 - PP gîi më: - C¶m nghÜ cña em sau khi häc xong v¨n b¶n : " §Êu tranh v× mét IV. LuyÖn tËp thÕ giíi ho¹ b×nh"?. Năng lực giải quyết vấn đề.. Năng lực tổng hợp khái quát vấn đề.

<span class='text_page_counter'>(23)</span> Năng lực tự quản Năng lực giải quyết vấn đề, giao tiếp tiếng Việt. 4. Cñng cè. - TÝnh thuyÕt phôc vµ hÊp dÉn cña v¨n b¶n nhËt dông nghÞ luËn- chÝnh trÞ - x· héi nµy lµ nh÷ng yÕu tè nµo ? 5. Híng dÉn häc ë nhµ - Häc vµ n¾m ch¾c ND bµi häc. - ChuÈn bÞ bµi: Chủ đề: C¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i.( Đọc tìm hiểu các ví dụ trong SGK, từ đó nhận diện các PCHT...) - Thực hành: sử dụng yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết minh. §Ò bµi : Con tr©u ë lµng quª ViÖt Nam. --------------------------------------------------------------------------------------------Ngµy so¹n: 18/8/2016 TiÕt 8 Tập làm văn. LuyÖn tËp sö dông yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n thuyÕt minh . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Có ý thức và biết sử dụng tốt yếu tố miêu tả trong việc tạo lập văn bản thuyết minh. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức: - Những yếu tố miêu tả trong bài văn thuyết minh. - Vai trò của yếu tố miêu tả trong bài văn thuyết minh..

<span class='text_page_counter'>(24)</span> 2. Kỹ năng: Viết đoạn văn, bài văn thuyết minh sinh động, hấp dẫn. 3. Thái độ Gi¸o dôc ý thøc t¹o lËp v¨n b¶n thuyÕt minh . III. CHUẨN BỊ: * Giáo viên: Soạn bài, lập dàn ý cho đề bài: Con trâu của làng quê Việt Nam . * Học sinh: Soạn kĩ bài theo hướng dẫn ở tiết 9. IV. TIẾN TRÌNH DẠY - HỌC 1.Ổn định 2.Kiểm tra bài cũ: - Kiểm tra việc chuẩn bị ở nhà của học sinh. GV nhận xét, đánh giá, ghi điểm. 3.Bài mới: Hoạt động 1. Giới thiệu bài GV thuyÕt tr×nh.. Hoạt động của thầy. Kiến thức cần đạt. Hoạt động 2: Tìm hiểu đề, tìm ý, lËp dµn ý. Giáo viên ghi đê lên bảng : - Đề yêu cầu trình bày vấn đề gì? - Côm tõ : " Con tr©u ë lµng quª ViÖt Nam" bao gåm nh÷ng ý g× ?. I. Tìm hiểu đề, tìm ý, lập dàn ý : §Ò bµi : Con tr©u ë lµng quª ViÖt Nam. 1. Tìm hiểu đề, tìm ý : * Yêu cầu của đề - Giíi thiÖu, thuyÕt minh vÒ vÞ trÝ, vai trò của con trâu trong đời sống của ngêi n«ng d©n, trong nghÒ n«ng cña ngêi ViÖt Nam.. Hình thành và phát triển năng lực học sinh..

<span class='text_page_counter'>(25)</span> ( §ã lµ cuéc sèng cña ngêi lµm ruộng, con trâu trong việc đồng ¸ng, con tr©u trong cuéc sèng lµng quª....) - Cã thÓ hiÓu đề bµi muèn tr×nh bµy con tr©u trong ®ời sống lµng quª Việt Nam kh«ng ? - Với vấn đề này cần trình bày nh÷ng ý g× ?. - Cã thÓ sö dông ý nµo trong bµi thuyÕt minh khoa häc? - Hãy lập dàn ý cho đề bài trên? Häc sinh ph¸t biÓu, gi¸o viªn nhËn xÐt, lËp ra mét dµn ý chung nhÊt.. - §èi víi dµn ý nµy, em sÏ dù định đa yếu tố miêu tả vào yếu tè nµo? ( Häc sinh tù do ph¸t biÓu ) . Hoạt động 3: Hớng dẫn luyện tËp. - Néi dung cÇn thuyÕt minh trong më bµi lµ g× ? yÕu tè miªu t¶ sö dông nh thÕ nµo ? - Gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh lµm vµo vë, gäi mét sè em và phân tích, đánh giá.. - NÕu ph¶i viÕt ®o¹n v¨n giíi thiÖu con tr©u trong mét sè. * C¸c ý lín : - Con tr©u trong nghÒ lµm n«ng : lµ sức kéo để cày, bừa, kéo xe, trục lóa .... - Con trâu trong lễ hội đình đám. - Con tr©u lµ nguån cung cÊp thÞt, da để thuộc sừng trâu dùng để làm đồ mü nghÖ. - Con tr©u lµ nguån tµi s¶n lín cña ngêi n«ng d©n ViÖt Nam. - Con trâu đối tuổi thơ. * Cã thÓ sö dông tri thøc nãi vÒ søc kÐo cña tr©u. 2. LËp dµn ý : * Më bµi : Giíi thiÖu chung vÒ con trâu trên đồng ruộng Việt Nam. * Th©n bµi : - Con tr©u trong nghÒ lµm ruéng lµ søc kÐo cµy, bõa, kÐo xe.... - Con trâu trong lễ hội, đình đám.... - Con tr©u lµ tµi s¶n lín nhÊt cña ngêi n«ng d©n VN. - Con tr©u trong viÖc cung cÊp thùc phẩm và chế biến đồ mĩ nghệ. - Con trâu đối với tuổi thơ. * KÕt luËn : Con tr©u trong t×nh c¶m cña ngêi d©n. II. LuyÖn tËp : *HD Hs viÕt phÇn MB: - C¸ch 1 : ë ViÖt Nam trªn bÊt k× miền quê nào đều thấy hình bóng con trâu trên đồng ruộng...... - C¸ch 2 : Nªu c©u tôc ng÷, ca dao vÒ tr©u. - C¸ch 3 : T¶ c¶nh trÎ em ch¨n tr©u, cho tr©u t¾m, tr©u ¨n cá.... =>Từ đó giới thiệu vị trí của con trâu trong đời sống nông thôn Việt Nam. * Híng dÉn häc sinh viÕt phÇn th©n bµi : 1. Giíi thiÖu con tr©u trong mét sè lÔ héi. -§/v¨n tổng kết: Ngoµi viÖc cµy bõa hµng ngµy tr©u cßn xuÊt hiÖn trong c¸c lÔ héi. Năng lực tư duy, giải quyết vấn đề.. Năng lực hợp tác, tư duy, giải quyết vấn đề, giao tiếp tiếng Việt..

<span class='text_page_counter'>(26)</span> lÔ héi, th× em sÏ viÕt nh thÕ nµo ? truyÒn thèng "Chäi tr©u" - mét nÐt Có thể xen yếu tố miêu tả vào đ- đẹp văn hoá của dân tộc ta. Cứ mỗi n¨m vµo ®Çu th¸ng 3 ë §å S¬n l¹i tæ îc kh«ng ? chức hội chọi trâu để tìm con trâu khoÎ nhÊt. Nh÷ng chó tr©u méng to khoÎ, ch¾c nÞch, da bãng nhÉy, da đen mợt, sừng nhọn và cong,...sẽ đợc đem đến hội thi. Trong những tiếng hò reo, trèng cê vang dËy nh÷ng chó trâu sẽ đợc đánh số vào lng và từng cặp trâu sẽ đợc dẫn ra trờng đấu. Con trâu bây giờ đã là biểu tợng cña SEA GAME 22 cña §«ng Nam ¸ tæ chøc t¹i ViÖt Nam. BiÓu tîng "Tr©u vµng " mÆc quÇn ¸o cÇu thñ đón các vận động viên nớc bạn vào ngµy 15 th¸ng 12 lµ sù t«n vinh tr©u Việt Nam, ngời dân lao động Việt Nam...... 2. Giíi thiÖu con tr©u víi tuæi th¬ ë n«ng th«n. - §oạn văn tham kh¶o: Kh«ng cã ai sinh ra vµ lín lªn ë c¸c lµng quª ViÖt Nam mµ l¹i kh«ng cã tuæi th¬ g¾n bã víi con - Em sÏ viÕt g× cho ®o¹n v¨n nµy tr©u. Thuë nhá, ®a c¬m cho cha ®i ? Em sẽ sử dụng yếu tố miêu tả cày, mải mê ngắm nhìn con trâu đợc nh th¶ láng ®ang say xa gÆm cá mét c¸ch ngon lµnh . Lín lªn mét chót, nghÔu nghÖn cìi lªn lng tr©u trong thế nào? - Chia nhóm yêu cầu viết đoạn nh÷ng buæi chiÒu ®i ch¨n tr©u. ThËt thó vÞ biÕt bao, nÕu b¹n ®em theo mét và trình bày cuèn s¸ch, mét c©y s¸o .....T©m hån chóng ta sÏ trë nªn s¶ng kho¸i, bay bæng vµ k× diÖu biÕt chõng nµo ......cìi trâu ra đồng, cỡi trâu lội sông, cỡi trâu thong dong và phi nớc đại. Thó vÞ biÕt bao ! Con tr©u hiÒn lành, ngoan ngoãn đã để lại trong kí øc tuæi th¬ mçi ngêi bao nhiªu kØ niÖm ngät ngµo !. Năng lực tự quản. Năng lực thực hành tiếng Việt. Năng lực hợp.

<span class='text_page_counter'>(27)</span> tác, thực hành và tạo lập văn bản. 4. Củng cố : - Để làm được bài văn thuyết minh hoàn chỉnh , đầy đủ ý ta cần làm gì ? - Khi không có dàn ý thì việc viết đoạn văn sẽ gặp những khó khăn gì? 5. Hướng dẫn häc ở nhà: - Viết lại hoàn chỉnh bài văn thuyết minh “Ccn trâu ở làng quê Việt Nam” - So¹n tiết 11- 12: “Tuyên bố thế giới về sự sống còn, quyền được bảo vệ và phát triển của trẻ em” ***************. Ngµy so¹n:15/8/2016 TiÕt 9 Tiếng việt chủ. ĐÊ: c¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i. Nhận diện các phương châm hội thoại. I. Mục tiêu cần đạt. - Củng cố kiến thức đã học về hội thoại lớp 8. - Nắm đợc các phơng châm hội thoại học ở lớp 9. - BiÕt vËn dông c¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i trong giao tiÕp x· héi. II. Träng t©m kiÕn thøc 1/ Kiến thức. Nhận diện được các phương châm hội thoại : phương châm về lượng, phương châm về chất, phương châm cách thức, phương châm quan hệ, phương châm lịch sự. 2/ Kĩ năng. - Nhận biết và phân tích được cách sử dụng các phương châm hội thoại trong một tình huống giao tiếp cụ thể. - Vận dụng phương châm trong giao tiếp..

<span class='text_page_counter'>(28)</span> 3/ Thái độ. Nhận thấy tầm quan trọng của lời nói trong giao tiếp và phải biết trung thực trong giao tiếp. III. ChuÈn bÞ. GV: Giáo viên đọc, soạn bài. Giáo viên đọc các tài liệu liên quan đến bài dạy. HS: Học sinh đọc trớc bài ở nhà. IV. TiÕn tr×nh d¹y- häc. 1. ổn định tổ chức 2. Bµi cò: ? GV kiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña HS? 3. Giíi thiÖu bµi míi: - Gi¸o viªn gîi cho häc sinh nhí l¹i kh¸i niÖm " héi tho¹i" - Hội thoại nghĩa là nói chuyện với nhau. Nói đến hội thoại là nói đến giao tiÕp. Tôc ng÷ cã c©u "¡n kh«ng .......nªn lêi " nh»m chª nh÷ng kÎ kh«ng biÕt ¨n nói trong giao tiếp . Văn minh ứng xử là một nét đẹp của nhân cách văn hoá . "Häc ¨n .....häc më" lµ những c¸ch häc mµ ai còng cÇn häc , cÇn biÕt. -Trong giao tiếp có những quy định tuy không nói ra thành lời nhng những ngời tham gia giao tiếp cần tuân thủ nếu không giao tiếp sẽ không thành . Những quy định đó thể hiện qua các phơng châm hội thoại (về lợng, về chất, quan hệ, cách thøc, lÞch sù....) Hình Hoạt động của thầy Kiến thức cần đạt. thành và phát triển năng lực học sinh.. Hoạt động 2 : Hình thành khái niệm phơng ch©m vÒ lîng. Giáo viên cho học sinh đọc đoạn hội thoại và tr¶ lêi c©u hái ë sgk ( t8,9). ? B¬i nghÜa lµ g× ( di chuyÓn trong níc hoÆc trên mặt nớc bằng cử động của cơ thể). ? VËy An hái "häc b¬i ë ®©u" mµ Ba tr¶ lêi " ë dới nớc" thì câu trả lời có đáp ứng điều mà An muèn biÕt kh«ng? ? CÇn tr¶ lêi nh thÕ nµo? TL:C©u tr¶ lêi cña Ba kh«ng mang néi dung mµ An cÇn biÕt - Điều mà an cần biết là một địa điểm cụ thể nào đó nh ở bể bơi thành phố , sông , hồ ,biển. GV:C©u nãi trong giao tiÕp bao giê còng cÇn truyền tải một nội dung nào đó. Vậy câu trả lời cña An lµ hiÖn tîng kh«ng b×nh thêng trong giao tiÕp. Khi nãi , c©u nãi ph¶i cã néi dung đúng với yêu cầu của giao tiếp, không nên nói ít hơn những gì mà giao tiếp đòi hỏi. ? Từ đó có thể rút ra bài học gì về giao tiếp? ? Yªu cÇu häc sinh kÓ l¹i chuyÖn " Lîn cíi ¸o míi" ? V× sao truyÖn nµy l¹i g©y cêi?. I.. Nhận diện các phương châm hội thoại 1. Ph¬ng ch©m vÒ lîng. *. VÝ dô a, VÝ dô1:SGK/8  Câu trả lời còn mơ hồ chưa chính xác.  Cần trả lời 1 địa chỉ cụ thể.. Năng lực tư duy, giải quyết vấn đề..

<span class='text_page_counter'>(29)</span> TL:TruyÖn nµy g©y cêi v× c¸c nh©n vËt nãi nhiÒu h¬n nh÷ng g× cÇn nãi. ? Lẽ ra họ phải hỏi và trả lời nh thế nào để ngời nghe biết đợc điều cần hỏi và cần trả lời ? TL:LÏ ra chØ hái : + B¸c cã thÊy con lîn nµo ch¹y qua ®©y kh«ng? + N·y giê t«i ch¼ng thÊy con lîn nµo ch¹y qua ®©y c¶. ? Qua c©u chuyÖn nµy theo em cÇn ph¶i tu©n thñ yªu cÇu g× khi giao tiÕp ? Gi¸o viªn hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc. ? Khi giao tiÕp ta cÇn chó ý ®iÒu g×? Häc sinh đọc to ghi nhớ 1, Giáo viên kết luận. Gi¸o viªn liªn hÖ víi thc tÕ : Cã thÓ xem bµi tËp lµm v¨n lµ mét v¨n b¶n héi thoại giữa học sinh và giáo viên....Vì không đọc kĩ đề bài, nắm đúng yêu cầu của đề nên nhiều embÞ phª lµ lan man,thõa ý,thiÕu ý........... -> §ã lµ khuyÕt ®iÓm ph¬ng ch©m vÒ lîng. Hoạt động 3 : Hình thành khái niệm phơng ch©m vÒ chÊt. Giáo viên cho học sinh đóng diễn lại câu chuyÖn : "Qu¶ bÝ khæng lå" ? TruyÖn cêi nµy phª ph¸n ®iÒu g×? ?Nh vËy trong giao tiÕp cã ®iÒu g× cÇn tr¸nh? GV nªu thªm mét sè t×nh huèng ? NÕu kh«ng biÕt ch¾c tuÇn sau líp sÏ kh«ng cắm trại thì em có thông báo điều đó với các b¹n kh«ng? Kh«ng biÕt ch¾c v× sao b¹n m×nh nghØ häc th× em nãi víi gi¸o viªn : B¹n Êy nghØ häc v× èm kh«ng? Gi¸o viªn hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc: Khi giao tiếp phải : nói đúng sự thật , nói đúng cái tâm của mình , đúng tấm lòng mình , không nên nghĩ một đằng , nói một nẻo, nói thế nµy lµm thÕ kh¸c; §õng nãi nh÷ng ®iÒu g× mµ m×nh tin lµ kh«ng đúng hay không có bằng chứng xác thực. Nói đúng sự thật là phơng châm về chất trong hội tho¹i. Gi¸o viªn kÕt luËn ph¬ng ch©m vÒ chÊt. Học sinh đọc to ghi nhớ. ? KÓ tªn nh÷ng c©u chuyÖn thµnh ng÷ , tôc ng÷ , tõ ng÷ chØ c¸ch nãi liªn quan tíi ph¬ng ch©m héi tho¹i vÒ chÊt.. Năng lực tự quản  Giao tiếp : phải có nội dung đáp ứng yêu cầu. b)Ví dụ 2/9.  Cười : thừa nội dung thông tin.  Bỏ : từ “cưới” và có ý khoe áo.  Không nên nói nhiều hơn những gì cần nói.. *.KÕt luËn: Khi giao tiÕp cÇn chó ý : + Nãi cho cã néi dung. + Nội dung lời nói phải đáp ứng đúng yêu cầu của cuộc giao tiếp ( kh«ng thõa , kh«ng thiÕu) => §ã lµ ph¬ng ch©m vÒ lîng.. Ghi nhí1: SGK/9. 2. Ph¬ng ch©m vÒ chÊt. *VÝ dô: SGK/9 - H×nh thµnh kh¸i niÖm ph¬ng ch©m quan hÖ. "Qu¶ bÝ khæng lå" - PP nêu vấn đề, vấn đáp.. Năng lực giao tiếp, tóm tắt văn bản.. Năng lực tư duy, khái quát vấn đề.

<span class='text_page_counter'>(30)</span> - Thành ngữ " Ông nói gà bà nói vịt" dùng để chØ t×nh huèng héi tho¹i nh thÕ nµo? - §iÒu g× sÏ x¶y ra nÕu xuÊt hiÖn nh÷ng t×nh huèng héi tho¹i nh vËy ? ( con ngêi sÏ kh«ng giao tiếp đợc với nhau và những hoạt động xã héi sÏ trë nªn rèi lo¹n ) - Em rót ra bµi häc g× khi giao tiÕp?. *.NhËn xÐt - Phª ph¸n tÝnh nãi kho¸c. -> Trong giao tiÕp kh«ng nªn nãi nh÷ng ®iÒu mµ m×nh kh«ng tin lµ Năng đúng sự thật. lực liên -> §õng nãi nh÷ng ®iÒu mµ hệ m×nh kh«ng cã b»ng chøng x¸c thùc. * Ghi nhí2: SGK/10 :. - Học sinh đọc ghi nhớ.. - TruyÖn : Con r¾n vu«ng , §i m©y vÒ giã.... - Nãi cã s¸ch m¸ch cã chøng,nãi nh¨ng nãi cuéi, nãi tr¹ng, nãi dèi...... 3. Ph¬ng ch©m quan hÖ. *. XÐt vÝ dô (sgk/21) - " ¤ng nãi gµ, bµ nãi vÞt "-> ChØ t×nh huèng héi tho¹i mçi ngêi nói một đằng, không khớp nhau, kh«ng hiÓu nhau .. Hoạt động 3: Híng dÉn ph¬ng ch©m h×nh thµnh kh¸i niÖm ph¬ng ch©m c¸ch thøc. - PP nêu vấn đề, vấn đáp. - Thµnh ng÷ : " d©y cµ ra d©y muèng ", " lúng búng nh ngậm hột thị " dùng để chỉ nh÷ng c¸ch nãi nh thÕ nµo ? - Những cách nói đó ảnh hởng nh thế nào đến giao tiÕp ? ( Ngêi nghe khã tiÕp nhËn, hoÆc tiÕp nhận không đúng nội dung đợc truyền đạt -> kết quả giao tiếp không đạt yêu cầu ). - Qua đó có thể rút ra bài học gì trong giao tiÕp? - Cã thÓ hiÓu c©u sau theo mÊy c¸ch : "Tôi đồng ý ...ông ấy" ? - §Ó ngêi nghe kh«ng hiÓu lÇm ph¶i nãi nh thÕ nµo? * Tôi đồng ý với những nhận định của ông ấy vÒ truyÖn ng¾n . * Tôi đồng ý với những nhận định của các bạn vÒ truyÖn ng¾n mµ «ng Êy s¸ng t¸c . - VËy trong giao tiÕp cÇn tu©n thñ ®iÒu g×? GV: Trong giao tiÕp nÕu kh«ng ph¶i v× mét lý do nào đó đặc biệt thì không nên nói những câu mµ ngêi nghe cã thÓ hiÓu theo nhiÒu c¸ch. Bëi v× nh÷ng c©u nh vËy khiÕn ngêi nãi vµ ngêi nghe không hiểu nhau, gây trở ngại đến quá tr×nh giao tiÕp.  Ghi nhí/T22. Hoạt động 4: H×nh thµnh kh¸i niÖm ph¬ng ch©m lÞch sù. PP gơị mở, vấn đáp, nêu vấn đề… Học sinh đọc VB:" Ngời ăn xin". - Vì sao ngời ăn xin và cậu bé trong truyện đều. Năng lực hợp *. KÕt luËn: Khi giao tiÕp cÇn nãi tác đúng vào đề tài mà hội thoại đang đề cập, tránh lạc đề-> phơng châm quan hệ . * Ghi nhí: SGK/21 4. Ph¬ng ch©m c¸ch thøc. *. XÐt vÝ dô (sgk/21). - D©y cµ ra d©y muèng ChØ c¸ch nãi dµi dßng, rêm rµ - Lóng bóng nh ngËm hét thÞChØ c¸ch nãi Êp óng kh«ng thµnh lêi, kh«ng rµnh m¹ch. --> Khi giao tiÕp cÇn nãi ng¾n gän rµnh m¹ch . *. VÝ dô 2: - "Tôi đồng ý với những nhận định về truyện ngắn của ông ấy. - Cách 1: Tôi đồng ý với những nhận định của ông ấy về truyện ng¾n. - Cách 2: Tôi đồng ý với những nhận định của một ngời nào đó vÒ truyÖn ng¾n cña «ng Êy.. Năng lực liên hệ.

<span class='text_page_counter'>(31)</span> cảm thấy mình đã nhận đợc từ ngời kia một cái gì đó?. - Cã thÓ rót ra bµi häc g× tõ truyÖn nµy?. HS đọc ghi nhớ 3.. -> Tr¸nh c¸ch nãi m¬ hå .. *. Ghi nhí : SGK/22. . Ph¬ng ch©m lÞch sù. 1. XÐt VB : " Ngêi ¨n xin" - Cả hai đều không có của cải , tiÒn b¹c nhng hä c¶m thÊy nhận đợc tình ngời mà ngời kia đã dành cho mình, đặc biệt là t×nh c¶m cña cËu bÐ víi ngêi ¨n xin : CËu kh«ng hÒ tá ra khinh miÖt, xa l¸nh víi ngêi nghÌo khổ, bần cùng mà có thái độ lời nãi hÕt søc ch©n thµnh thÓ hiÖn sự tôn trọng , quan tâm đến ngời kh¸c . 2. KÕt luËn : - Trong giao tiếp, dù địa vị xã hội và hoàn cảnh của ngời đối tho¹i nh thÕ nµo th× ngêi nãi cũng phải chú ý đến cách tôn trọng đối với ngời đó . (Không vì cảm thấy ngời đối tho¹i thÊp kÐm h¬n m×nh mµ dïng nh÷ng lêi lÏ thiÕu lÞch sù). Ghi nhí : SGK/23. 4-Củng cố : ? Nhắc lại khái niệm phương châm về chất ? Phương châm về lượng ? 5. Hướng dẫn ở nhà : -Cần nắm vững 5 phương châm về hội thoại. -Tập đặt các đoạn hội thoại vi phạm 5 phương châm hội thoại trên. - Chuẩn bị tiếp : Những điều cần lưu ý khi sử dụng các phương châm hội thoại trong các mqh giao tiếp. **************. Năng lực thực hành tiếng Việt Năng lực hợp tác, giải quyết vấn đề..

<span class='text_page_counter'>(32)</span> Ngµy so¹n:17/8/2016 TiÕt 10. chủ ĐÊ: c¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i. Những điều cần lưu ý khi sử dụng phương châm hội thoại I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu được mối quan hệ giữa phương châm hội thoại với tình huống giao tiếp. - Đánh giá được hiệu quả diễn đạt ở những trường hợp tuân thủ (hoặc không tuân thủ) các phương châm hội thoại trong những hoàn cảnh giao tiếp cụ thể. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Mối quan hệ giữa phương châm hội thoại với tình huống giao tiếp. - Những trường hợp không tuân thủ phương châm hội thoại. 2. Kỹ năng: - Lựa chọn đúng phương châm hội thoại trong quá trình giao tiếp. - Hiểu đúng nguyên nhân của việc không tuân thủ các phương châm hội thoại. 3. Thái độ: HS vận dụng các phơng châm hội thoại vào thực tế giao tiếp xã hội. III. ChuÈn bÞ - GV :B¶ng phô cã ghi vÝ dô . - Học sinh: nắm chắc nội dung các phơng châm hội thoại đã học. IV. TiÕn tr×nh d¹y – häc : 1.ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bài cũ Kể tên các PCHT đã học ? lấy ví dụ về việc vi phạm các PCHT đó trong giao tiếp thương ngày ?.

<span class='text_page_counter'>(33)</span> 3. Bµi míi: Hoạt động của thầy. Hoạt động 1. Giới thiệu bài Kiến thức cần đạt. Hoạt động 2: Tìm hiểu quan hệ giữa các ph¬ng ch©m héi tho¹i víi t×nh huèng giao tiÕp . -PP nêu vấn đề, vấn đáp. Học sinh đọc truyện : - Nhân vật chàng rể có tuân thủ đúng phơng ch©m lÞch sù kh«ng? T¹i sao? - Câu hỏi ấy đợc sử dụng có đúng lúc, đúng chç kh«ng? T¹i sao? Tõ c©u truyÖn trªn em rót ra bµi häc g× trong giao tiÕp? Lu ý : Cã thÓ mét c©u nãi th× thÝch hîp trong t×nh huèng nµy, nhng l¹i kh«ng thÝch hîp trong t×nh huèng kh¸c. Gi¸o viªn hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc, gäi häc sinh đọc to ghi nhớ. Hoạt động 3: - T×m hiÓu nh÷ng trêng hîp kh«ng tu©n thñ ph¬ng ch©m héi tho¹i. - PP nêu vấn đề. Gi¸o viªn chÐp vÝ dô sau vµo b¶ng : a, - CËu häc b¬i ë ®©u vËy ? - ë díi níc chø cßn ë ®©u . b, Ðn lµ mét loµi chim cã hai c¸nh . c, Anh ta nãi mét tÊc lªn trêi. d, ¤ng nãi gµ bµ nãi vÞt . e, Lêi nãi ch¼ng mÊt tiÒn mua Lùa lêi mµ nãi cho võa lßng nhau. - H·y cho biÕt trong c¸c vÝ dô trªn, ph¬ng châm hội thoại nào không đợc tuân thủ ? Vì sao? - Gi¸o viªn kÕt luËn . Học sinh đọc đoạn đối thoại ở SGK/37. - Câu trả lời của Ba có đáp ứng nhu cầu thông tin đúng nh An muốn không? - Có phơng châm hội thoại nào không đợc tu©n thñ? - V× sao ngêi nãi kh«ng tu©n thñ ph¬ng ch©m Êy . (V× ngêi nãi kh«ng biÕt chÝnh x¸c chiÕc máy bay đầu tiên trên thế giới đợc chế tạo năm nào để tuân thủ phơng châm về chất,. II. Những điều cần lưu ý khi sử dụng phương châm hội thoại 1. Quan hÖ gi÷a ph¬ng ch©m héi tho¹i víi t×nh huèng giao tiÕp . *. VÝ dô : TruyÖn " Chµo hái ". - Nh©n vËt chµng rÓ, víi c©u nãi : " Cã g× ®©u....ph¶i kh«ng?” đã tuân thủ phơng châm lịch sự vì nó thể hiện sự quan tâm đến ngời khác.  sử dụng không đúng lúc, đúng chç. => Khi giao tiÕp kh«ng nh÷ng ph¶i tu©n thñ c¸c ph¬ng ch©m héi thoại mà còn phải nắm đợc các đặc điểm của tình huống giao tiếp nh : nãi víi ai, nãi khi nµo, nãi ë đâu, nhằm mục đích gì?. Hình thành và phát triển năng lực học sinh.. Năng lực tư duy, giải quyết vấn đề.. *. Ghi nhí : SGK/36. 2. Nh÷ng trêng hîp kh«ng tu©n thñ ph¬ng ch©m héi tho¹i . *. VÝ dô 1 : a, Cha tu©n thñ ph¬ng ch©m vÒ lîng. b, Cha tu©n thñ ph¬ng ch©m vÒ lîng. c, Cha tu©n thñ ph¬ng ch©m vÒ chÊt. d, Cha tu©n thñ ph¬ng ch©m vÒ quan hÖ. e, Tu©n thñ ph¬ng ch©m lÞch sù.. Năng lực tư duy, giải quyết vấn đề..

<span class='text_page_counter'>(34)</span> ngêi nãi ph¶i tr¶ lêi mét c¸ch chung chung.) - Em h·y t×m nh÷ng t×nh huèng t¬ng tù ? - Giả sử có một ngời mắc bệnh ung th đã đến giai ®o¹n cuèi (cã thÓ s¾p chÕt) , sau khi kh¸m bÖnh , b¸c sÜ cã nªn nãi thËt cho ngêi Êy biÕt hay kh«ng? V× sao ? -Khi bác sĩ nói tránh để bệnh nhân yên tâm thì bác sĩ đã không tuân thủ ph¬ng ch©m héi tho¹i nµo ? - ViÖc "nãi dèi" cña b¸c sÜ cã thÓ chấp nhận đợc không ? Tại sao ? - Em h·y nªu mét sè t×nh huèng mµ ngêi nãi kh«ng nªn tu©n thñ ph¬ng ch©m Êy mét c¸ch m¸y mãc ? -Từ đó em rút ra kết luận gì ? GV:Trong bÊt k× t×nh huèng giao tiÕp nµo mà có một yêu cầu nào đó quan trọng hơn, cao h¬n yªu cÇu tu©n thñ ph¬ng ch©m héi tho¹i th× ph¬ng ch©m héi tho¹i cã thÓ kh«ng đợc tuân thủ.. *. VÝ dô 2 /sgk-37: - Câu trả lời của Ba không đáp ứng nhu cÇu th«ng tin nh An mong muèn. --> Phơng châm về lợng đã không đợc tuân thủ . *. VÝ dô 3 - sgk/37: -> Phơng châm về chất không đợc tuân thủ . Vì bác sĩ nói để động viªn ngêi bÖnh - ®©y lµ mét viÖc làm cần thiết, nhân đạo. -> Kh«ng ph¶i sù nãi dèi nµo còng đáng chê trách . Năng lực tự quản. - Khi nãi " TiÒn b¹c chØ lµ tiÒn b¹c " th× cã ph¶i ngêi nãi kh«ng tu©n thñ ph¬ng ch©m vÒ *. VÝ dô 4/sgk-37 lîng hay kh«ng? - TiÒn b¹c chØ lµ tiÒn b¹c. - XÐt vÒ nghÜa têng minh -> kh«ng - Ph¶i hiÓu ý nghÜa c©u nµy nh thÕ nµo ? (Tiền bạc chỉ là phơng tiện để sống chứ tuân thủ phơng châm về lợng . không phải mục đích cuối cùng của con ngời - Xét về nghĩa hàm ý -> vẫn bảo -> Răn dạy : Không nên chạy theo tiền bạc đảm tuân thủ Phơng châm về lmà quên đi nhiều thứ khác quan trọng hơn ợng . thiªng liªng h¬n trong cuéc sèng C¸ch nãi g©y sù chó ý víi ngêi kh¸c….) VÝ dô : ChiÕn tranh lµ chiÕn tranh , nã vÉn lµ nã, nã lµ con bè nã mµ... - Qua ph©n tÝch vÝ dô trªn em rót ra kÕt luËn g× vÒ viÖc kh«ng tu©n thñ c¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i trong qu¸ tr×nh giao tiÕp? - Gi¸o viªn hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc. - Học sinh đọc to ghi nhớ . Hoạt động 4: Hớng dẫn luyện tập. * Ghi nhí SGK/37. - KTkh¨n phñ bµn -PP: nêu v/đ, vấn đáp,... Bài tập 1 : Học sinh đọc mẩu chuyện : học sinh th¶o luËn nhãm - §¹i diÖn nhãm ph¸t Bài tập thực hành biÓu - líp nhËn xÐt . Gi¸o viªn kÕt luËn ý Bµi tËp 1 : kiến đúng . - Ông bố không tuân thủ phơng châm cách thức : Một đứa bé 5 tuổi không thể nhận biết đợc " TuyÓn tËp truyÖn ng¾n Nam Cao" Năng.

<span class='text_page_counter'>(35)</span> để nhờ đó mà tìm đựơc quả bang. Cách nói của ông bố đối với cậu bÐ lµ kh«ng râ. §èi víi ngêi kh¸c thì đó là một câu nói có thông tin rÊt râ rµng . - Đọc đoạn trích và cho biết các n/v đã vi Bài tập 2 : ph¹m phương châm hội thoại nµo khi giao Lêi nãi cña Ch©n vµ Tay kh«ng thñ ph¬ng ch©m lÞch sù . ViÖc tiÕp ?ViÖc không tu©n thñ c¸c ph¬ng ch©m tu©n không tuân thủ đó là không thích ấy có chính đáng khụng ? Vì sao ? hîp víi t×nh huèng giao tiÕp . Trong t×nh huèng nµy , c¸c vÞ kh¸ch kh«ng chµo hái g× c¶ mµ nãi ngay víi chñ nhµ nh÷ng lêi lÏ giËn gi÷ , nÆng nÒ .....trong khi nh ta biÕt qua c©u chuyÖn nµy, giËn gi÷ vµ nãi nÆng nÒ nh vËy lµ kh«ng cã lí do chính đáng.. lực giải quyết vấn đề.. Năng lực hợp tác, tổng hợp, giao tiếp Tiếng Việt. Năng lực tư duy, giải quyết vấn đề, giao tiếp Tiếng Việt 4.Cñng cè: - §Ó kh«ng vi ph¹m c¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i , cÇn ph¶i lµm g×? 5. Híng dÉn häc ë nhµ: - Häc thuéc c¸c ghi nhí . - Hoµn thµnh bµi tËp chuẩn bị cho tiết luyện tập của chủ đề. - ChuÈn bÞ giấy kiểm tra 15 phút và ôn tập chuẩn bị cho bµi viÕt sè 1: + Xem lại các đề SGK /142. ********************************.

<span class='text_page_counter'>(36)</span>

<span class='text_page_counter'>(37)</span>